İlk kez anne baba olan çiftler, genellikle bebeklerinin her hareketini gözlemler ve dikkatlerini çeken en ufak bir detayın normal olup olmadığını araştırırlar. Bebeklerin uykuda irkilmesi ve sıçraması da araştırdıkları konuların başında geliyor. Peki, bebekler uykuda neden sıçrar? Bebekler, özellikle yaşamlarının ilk 1 yılında uykuda irkilip sıçrayabilirler. Eğer bu duruma eşlik eden başka bir belirti yoksa bebeklerin uykuda irkilmesi veya sıçraması gayet normaldir. Zira açlık, uyku rutininin henüz oluşmaması, gaz birikmesi gibi pek çok fizyolojik durum, bebeklerde uykuda irkilmeye neden olabilmektedir. Nadiren de vitamin eksiklikleri, üşütme veya epilepsi gibi hastalıklar bebeklerde uykuda sıçramaya sebep olabilir.
Gelin şimdi, bebeklerin uykuda irkilme nedenlerini daha detaylı inceleyelim.
Bebeklerin uykuda sıçraması, ilk 1 yıl çok sık gözlemlenir. Bu durum, özellikle ilk kez anne baba olan ebeveynleri endişelendirse de çoğu zaman tehlikeli değildir. Hele ki bebeklerde uykuda irkilmeye eşlik eden başka bir belirti yoksa bu durum genellikle normal değerlendirilir. Çünkü açlık, gaz problemleri ve uyku sorunları, bebeklerin uykuda sıçramasına sebep olabilmektedir. Ayrıca bebeklerin sinir sisteminin henüz gelişmediği ilk aylarda, ilkel refleks olarak da bilinen moro refleksi, bebeklerin sık sık istemsizce sıçramalarına neden olmaktadır. Ancak uykuda irkilmeye eşlik eden öksürük ve ateş gibi belirtiler de varsa, vakit kaybetmeden bebeği takip eden doktora danışmak gerekir. Zira böylesi bir durum, bebeğin üşütmüş olabileceğinin bir sinyali olabilmektedir.
Bebeklerin uykuda sıçraması ve irkilmesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
Bebeklerde uykuya dalarken sıçramanın en önemli sebeplerinden biri açlıktır. Gün içinde yeterince anne sütü alamayan veya formül mama ile beslenemeyen bebekler, uykuya dalarken irkilip sıçrayabilirler. Bu sebeple bebeğin gün içinde yeteri kadar beslendiğinden emin olmak gerekir.
Bunu da Okuyun: Yenidoğan Bebekler Ne Sıklıkta Beslenmeli?
Uykusuzluk ve uyku rutininin oluşmaması da bebeklerin uykuda irkilmesinin bir diğer sebebidir. Eğer bebek uzun bir süredir uykusuzsa, uykuya dalarken sıçraması gayet normaldir.
Bunu da Okuyun: Bebeklerin Uyumasını Güçleştiren Durumlar!
Bebeğin uykuda iç çekmesi veya irkilmesinin bir diğer önemli nedeni de gaz birikmesidir. Özellikle yenidoğan döneminde gaz problemleri ile çok sık karşılaşılır. Bunu önlemek ve bebeği rahatlatmak için beslenme sonrası gaz masajı yapmak faydalı olacaktır.
Bunu da Okuyun: Bebeklerde Kolik Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde uykuda irkilme vitamin eksikliğinden de kaynaklanıyor olabilir. Bu tespit edebilmek için bebeğe vitamin testi yapılabilir.
Fizyolojik ihtiyaçların dışında bebeklerin uykuda sıçramasının sebebi hastalıklar da olabilir. Özellikle ateş, öksürük, hırıltı, huzursuzluk gibi başka semptomlar da varsa mutlaka bebeğin takibini yapan doktora muayene olmak gerekir.
Bebeklerde irkilme ve sıçrama, özellikle yaşamın ilk aylarında çok sık görülür ve genellikle ciddi bir problemin habercisi olmaz. Ancak nadiren de olsa epilepsi gibi hastalıklar, irkilmenin altında yatan sebep olabilir. Bu nedenle her ihtimale karşı, bebeğinizin sağlığı ile ilgili şüphelendiğiniz konuları bebeğinizin doktoruna danışmayı ihmâl etmeyin.
Moro refleksi, doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkan ve sıçrama şeklinde oluşan bir reflekstir. Toplumda ilkel refleks olarak da bilinir. Böyle adlandırılmasının sebebi, bu tür istemsiz hareketlerin bilinçsiz bir şekilde, içgüdüsel olarak yapılmasıdır. Bebeklik döneminde sinir sisteminin henüz yeteri kadar gelişmemesi, moro refleksinin en önemli sebebidir. Yani bu tarz sıçrama ve irkilme hareketleri, bebeklerin bilinçsiz bir şekilde dış dünyaya verdikleri bir çeşit tepkidir.
Sağlıklı her bebekte olan moro refleksi, bebeklerin nörolojik gelişimini takip etmek için de oldukça önemlidir. Bu reflekste bebekler, gürültü veya flaş ışığı gibi bir uyarana karşı kollarını aniden kaldırıp indirebilir, irkilip sıçrayabilir ve ağlayabilirler. Bebeklerin sinir sisteminin gelişmesiyle birlikte moro refleksinin de zamanla ortadan kalkması beklenir. Doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkan moro refleksinin 6. ayda, en geç ise 1. yaşta geçmesi beklenen bir tablodur. Ancak nörolojik hastalığı olan kişiler, yetişkinlik döneminde de moro refleksi sergileyebilirler.
Bebeklerde uyurken sıçrama veya irkilme refleksinin ortalama 6. ayda geçmesi beklenir. Zira bu aylarda bebeğin sinir sistemi gelişmeye başlar. Ayrıca bebeğin beslenme gibi fiziksel ihtiyaçlarının da karşılanmış olması, uyurken irkilme gibi reflekslerinin azalmasına yardımcı olur. En geç ise 1. yaşta bebeğin irkilme reflekslerinin geçmesi beklenir.
Bebeklerde sıçrama ve irkilme refleksinin olması genellikle tehlikeli bir duruma işaret etmez. Asıl bu reflekslerin ilk 6 ay olmaması bir problemin habercisi olabilmektedir. Çünkü bebeğin refleks hareketlerinin hiç olmaması, santral sinir sisteminde bir problem olabileceğinin sinyali olabilir. Böylesi durumlarda mutlaka bebeği takip eden hekime muayene olunmalıdır.
Bebeklerin uykuda sıçraması, titremesi, irkilmesi gibi durumların gayet normal olduğunu yukarıda belirttik. Ancak bu refleksler, bebek 1 yaşına gelmesine rağmen hala geçmediyse, mutlaka muayene olunmalıdır. Ayrıca reflekslere öksürük, ateş vb. hastalık semptomları da ekleniyorsa, yine muayene olmak faydalı olacaktır.
Çok nadir karşılaşılsa da bebeklerde epilepsi de titremelere neden olabilmektedir. Özellikle gözlerin sabit bir yere kitlenmesi, ağızdan köpük gelmesi, ciddi kasılmalar, çenenin kilitlenmesi ve bilinç kaybı gibi durumlarda vakit kaybetmeden hastaneye başvurmak gerekir.
Editörün Seçtikleri
Popüler Yazılar
Gebe Sözlüğü
Serpil Dokurel - PembeNar Özel
Öncelikle uykuda sıçrama durumlarını karabasan, uyurgezerlik, kabus görme gibi durumlardan ayırmak gerekir. Uykuya dalarken veya tam uyanırken hayal görme (halüsinasyon) haline hipnopompik/hipnogojik varsanı adı verilmektedir. Halk arasında karabasan olarak ta bilinmektedir. Karabasan durumunda aslında kişi tamamen uyanıktır. Normalde beynimiz uykuya daldıktan sonra rüyalarımızda rüyalarımıza göre hareket etmeyi engelleyebilmek için bedenimizi felç haline geçirir. Bazen bunun tam tersi olarak beyin uykuya geçmeden önce bedenimizi felç haline geçirir, uykuya dalmadan önce kaslarımızın hareket etmesi engellendiğinden uyanık halde iken geçici bir felç hali oluşur. İşte bu durum karabasanın ve karabasan halinde hareket edemememizin nedenidir. Karabasanlar genellikle kişi stresli bir durum yaşıyorsa oluşmaktadır.
Stresli bir yaşamın belirtisi olabilmektedir.
Uykuda sıçrama durumu uykuya dalarken beynimizin bedenimizdeki kaslarımıza ani, kısa süreli elektrik uyarıları göndermesi sonucunda oluşur ve çeşitli şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Buna parasomni adı verilmektedir. Vücudun belli bölgesinde kasılma hareketi, düşme hissi, ağlama hissi, şaşkınlık hissi olabilir. Bu şekilde ortaya çıkmasına hipnik jerk adı verilmektedir. Genellikle fizyolojik yani doğal bir olaydır. Duygusal stres durumunda olmak, fiziksel egzersiz yapmış olmak, kahvede ve kolada bulunan kafein gibi uyarıcı gıdalar almak, karanlıkta televizyon seyretmek bu durumu artırabilir. Ara ara meydana geldiğinde bir soruna işaret etmez fakat sık sık oluyorsa bu durumu araştırmak gerekebilir. Öncelikle nedeni saptamak gereklidir. Kafeini azaltmak veya kesmek, stres yaratan durumlardan kaçınmak çoğunlukla bu durumu çözmektedir. Dirençli vakalarda ilaç tedavileri kullanılabilmektedir.
Ayrıca uyku myoklonusu adı verilen bir durum vardır ki genellikle genetik olarak aileden aktarılır. Bu kişiler genellikle bacaklarda olmak üzere gece boyunca ara ara düzenli kas sıçramaları yaşarlar. Yaş ilerledikçe sıklığı artmaktadır. Özellikle bir rahatsızlığın habercisi değildir. Gece boyu sıçramalar nedeni ile uykuyu tam alamamaya neden olur ve yaşam kalitesini düşürebilir.
Uyku sıçramalarının psikolojik nedenlerini stresli yaşamak, kalitesiz uyku uyumak, gereğinden az uyumak, bedenimizi fiziksel olarak fazla yormak ve depresyon olarak sıralayabiliriz. Her uyku sıçramasının altında psikolojik bir sorun aramaya gerek yoktur fakat sıçramalar sık sık olmaya başladı ise nedenini mutlaka araştırmak gerekir. Her sıçrama depresyon habercisi değildir fakat depresyondaki kişilerde uyku sıçramalarında artış görülebilmektedir.
Çok ama çok nadir de olsa sık yaşanan uyku sıçramaları epilepsi (sara) hastalığı belirtisi olabilir. Eğer psikolojik durumlar yoksa ve bahsettiğim sıçramaya neden olabilecek durumlar da yoksa ve hala sıçramalar oluyorsa bu durumda juvenil miyoklonik epilepsi açısından değerlendirmek gerekebilir.
Uykuya geçerken göz kapaklarmz arlar, vücudumuz gever, çevremize ve kendimize dair farkndalmz kaybolur, bir anda farkl bir diyara seyahate çkarz. Artk uykunun yumuak kollarndayz. Ancak uykuya balamak her zaman kolayca ve sorunsuz olmayabiliyor. te yaznn konusu tam olarak da bu geçiin etkilendii uyku sçramalar.
Uyku ve uyankta beyinin farkl bölgeleri çalyor. öyle anlataym; uyanklkta beynimiz son sürat giden bir araba gibi, çevreden gelen birçok uyar alyor, onlar deerlendiriyor. Uykuya geçi durumunda ise bu araba yani beyniniz giderek yavalyor ve uyku gerçekletiinde de uyanklk fazndan çkp farkl bir düzende çalmaya balyor. Yani son sürat giden araba öncelikle giderek yavalyor, arabann hz sfra düüyor ve uyanklk durumunu tabiri caiz ise kontan kapatyor. Sonra uyku faznda farkl bir çalma düzenine geçip, orada da yava yava hzlanarak çalmaya devam ediyor. Yani beynimiz gece ve gündüz hiç durmuyor, sadece farkl biçimlerde çalyor.
Peki ya beyin konta kapatm, yava yava uyku faznda çalmaya balamken, aniden yeniden uyanklk faznda çalmaya balarsa neler oluyor? te o zaman tam uykuya geçerken, sçrayarak uyanyoruz. Kii bu sçrama srasnda çounlukla sanki düüyormu hissi yaar. Uyku uyanklk sistemi ön beyin ve beyin sapndaki yaplar tarafndan yönetilir. Sklkla uykunun balangç evresinde olan bu sçramalar, kii tam uykuya geçerken ve vücudundaki tüm kaslar gevemiken, beyin sapndaki uyanklk merkezinin aniden aktive olup beyninin aniden uyanmas ve bu uyanklk faznda kaslarn ksa süreli, youn olarak kaslmalarndan kaynaklanr.
Bu sçrama aslnda salkl insanlarda olan fizyolojik bir durum, zaman zaman hepimiz uyku uyanklk geçii srasnda bu sçramay deneyimliyoruz. Peki sklkla masum olan bu sçramalar neden bazen daha youn ve iddetli olarak yayoruz? Bilimsel çalmalar bize kiinin yaam biçiminin uykuda sçramalarn belirginlemesinde önemli bir role sahip olduunu gösteriyor. Kii ar kafein tüketiyorsa, sigara kullanyorsa beyni uyaran bu maddeler sçramalarn çoalmasna, hatta iddetinin artmasna neden olabiliyor. Bahsedilmesi gereken bir dier en önemli tetikleyici de kiinin kayg düzeyi. Stresin yüksek olduu yaam dönemlerinde bu sçramalar uykunun balamasn ve sürdürülmesini negatif yönde etkileyebiliyor. Kiinin uyku düzeninin bozuk olmas da bu sçramalarn bir dier sebebi olarak gösteriliyor bilimsel yaynlarda. Uyku eksiklii, ar yorgunluk uyku uyank geçilerimizin bozulmasna neden olup, bu sçramalar korkutucu hale getirebiliyor. Bilimsel yaynlarda bahsi geçen bir dier sebep de ar derecede fiziksel egzersiz yaplmas, bu da uykuya dal srasnda hatta uyku içinde sçrayc hareketleri arttrabiliyor.
Yaplan bilimsel çalmalar toplumun % 70’inin zaman zaman bu uyku sçramalarn yaadn gösteriyor, hatta bu kiilerin % 10’unda gündüzleri de bu sçramalar oluyor. Eer sçramalar gün içinde olmaya balamsa mutlaka bir nöroloji uzman ile görümek ve ayrc tanda epilepsi, gün içinde artm uykululuk ile giden Uyku Apne Sendromu, Parkinson Hastal gibi nörolojik hastalklar düünmek gerekiyor.
Uykuya geçerken ya da uykuda olan artm sçrayc hareketlerin tans için kullanlan tetkik polisomnografidir. Kii bir gece uyku laboratuvarnda uyutularak uykunun tüm evreleri, solunum, çene, bacak kaslarnn hareketleri, kalp ritmi, kandaki oksijen konsantrasyonu ve vücudun uykudaki pozisyonu (srt üstü, sa, sol) izlenir. Hastann muayenesi, yaplan tetkikler ve polisomnografi sonucunda bu sçramalarn iyi huylu fakat artm fizyolojik bir durum mu yoksa baka bir nörolojik hastaln parças m olduu söylenebilir.
Peki uyku laboratuvarna gitmeden ya da gitmek zorunda kalmadan bu sçramalar kendimiz nasl yönetebiliriz? Öncelikle ar kahve ve sigara tüketimini azaltarak balamak, düzenli ancak arya kaçmadan egzersiz yapmak ve uyku hijyenimize dikkat etmek gerekiyor.
LGL ÇERKLER
Kısa özetlemek gerekirse bebeklerde uykuda irkilme nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Yeterli miktarda süt almaması
- Gaz birikmesi
- Uyku problemi
- Epilepsi
- Vitamin eksikliği (aşağıda bahsedilecektir)
Bebeklerde uykuda sıçrama sık sık görülen bir durumdur demiştir. Ancak irkilmenin yanı sıra ateş, öksürme gibi belirtiler de görülüyorsa bebeğiniz üşütmüş olabilir. O takdirde doktora başvurulması ve tedavi için gerekli uygulamaların yapılması gerekir. Bebeğin sinir sistemi geliştikçe uykuda sıçraması da azalmaya başlar.
Bebeklerde uykuda sıçramanın nedeni nasıl tespit edilir diye merak eden okuyucularımız için söylemek gerekirse, irkilme sorununun altında yatan sebebi tespit etmek için ilk olarak EEG beyin filminin çekilmesi istenebilir. Eğer EEG’de herhangi bir sorun çıkmazsa vitamin testi yapılabilir. Vitamin eksikliğinin belirtilerinden biri uykuda irkilme olarak görülebilir. Bu durumda da doktor ile iletişime geçilerek yapılması gerekenler öğrenilmelidir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası