Koşmak Varise Iyi Gelirmi

Varis nedir?

Varis bacaklarımızdaki kirli kanın kalbe geri dönüşünü sağlamakla görevli toplardamarlarda görülen bir rahatsızlık.

Varis neder olur?

Damar içinde artan kan basıncı damar duvarında genişlemeye ve kapak yapısında bozulmaya neden olur ve kan ayaklara doğru geri kaçar. Kapak yapısının fonksiyonunu kaybetmesi ve kanın geri kaçmaya başlamasıyla birlikte hastalık belirgin hale gelir.

Bacakta varis belirtileri

Bacaklarda ağrı, kramp, şişlik, renk değişimi gibi şikayetler rahatsızlığın belirtileri arasında yer alır. Bu nedenle tüm bu belirtilerin başlangıç aşamasındayken yakalanması tedavide de büyük kolaylık sağlar. Varis ciddiye alınması gereken bir problemdir. Erken aşamada önlenmezse ilerleyen aşamalarda mutlaka cerrahi müdahaleye gidilmesi gerekir. Özellikle varise bağlı dolaşım yetmezliği ve buna bağlı yaralar oluştuğunda tedavi güçleşir.

Kadınların damar yapısı varise yatkın 

Kadınlarda damar duvarındaki elastik yapının erkeklerden farklı olarak genişlemeye yatkın olması, hormonal faktörlerin etkisi ve erkeklerde bacak kaslarının daha güçlü olması sebebiyle hastalığın oluşma ihtimali daha fazla. Ayrıca kadınlarda varis oluşumunu tetikleyen bir diğer faktör de hamilelik sırasında karın içinde artan basınç ve ana toplardamarlarda gerçekleşen baskı. Günlük hayatımızda bilerek ya da bilmeyerek yaptığımız bazı yanlış davranışlar da rahatsızlığın oluşumuna zemin hazırlar. Çok uzun süre ayakta durmak ya da oturmak, spordan uzak yaşam tarzı, merdiven çıkılmaması ve kilo kontrolünün sağlanamaması varise neden olan faktörler arasında yer alır.

Varis oluşumunu engellemek için;

17

1- Düzenli spor yapın

Günde 30 dakikanızı spora ayırın. Eğer ayıramıyorsanız gün içerisinde asansör yerine merdiven kullanın ve her fırsatta yürüyün. Basit bir egzersiz olmakla birlikte masanın kenarından destek alarak parmak uçları üzerinde kalkıp tekrar yere basarak arka baldır kaslarının güçlendirilmesini sağlayabilirsiniz. 

27

2- Fazla kilolarınızdan kurtulun

Varis neden olur sorusunun önemli yaynıtlanından biri de aşışrı kilodur. Aşırı kilo, kanın bacaklardan kalbe dönüşü önünde bir engel sayılabilir. Ayrıca toplardamarlara kilo baskısı ve fazla kilolara bağlı hareket kısıtlanması rahatsızlığın en önemli sebeplerindendir.

37

3- Pedal çevirin veya merdiven çıkın

Bacak damarlarındaki kanın kalbe dönüşünde en önemli unsurlardan biri kas pompası olarak tanımlanan bacak kaslarının kasılmasıyla toplardamar akımının sağlanması. Bu kasları en iyi çalıştıran hareketlerden birisi pedal çevirmektir. Bisiklete binmek gibi bir şansınız yoksa yere yatıp havada da pedal çevirebilirsiniz. Step tahtası ya da merdiven basamağı üzerinde de sıralı inip çıkma hareketleri yapmak varis hastalarında kas pompasını güçlendirip rahatlama sağlayabiliyor. 

47

4- Ayaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenin

Dinlenirken ayakların kalp seviyesinden daha yukarıda olması, kanın kalbe dönüşünü kolaylaştırarak toplardamar duvarındaki basıncı azaltıyor. Benzer şekilde yatağın ayak ucunun yükseltilmesiyle oluşturulan hafif bir eğim venöz kan akımını rahatlatabiliyor.

57

5- Belli aralıklarla soğuk su uygulayın

Soğuk uygulama damar duvarında büzüşmeye sebep olarak kan akımının kalbe yönelmesini sağlar. Ayrıca damar duvarında oluşan genişlemeler üzerinde de koruyucu etki yapar. 

67

6- Varis çorabı giyin

Koruyucu çoraplar bacaklara dışarıdan basınç uygulayıp kanın kalbe akımını kolaylaştırıp toplardamar içinde birikmesini önleyerek rahatsızlığın oluşumunu ve ilerlemesini önleyen yöntemlerin başında gelir. 

77

7- Aşırı sıcaktan kaçının

Sıcak havalar toplardamarların genişlemesine, dolayısıyla da hastalığın oluşumuna neden olabiliyor. Bu nedenle mümkün olduğu kadar sıcak havada dışarıda kalmayın.

Varisten korunmak istiyorsanız kabız olmayın! Bol lifli beslenin, düzenli egzersiz yapın. Balık, kiraz, böğürtlen ve zencefil sofranızın baş tacı olsun. Her gün bacakları 20 dakika yukarı kaldırarak dinlendirin, bacaklarınıza soğuk duş masajı yapın, banyodan sonra kremlerle nemlendirmeyi unutmayın!

Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ümit Ergenoğlu; hem estetik hem de sağlık açısından ciddi sorunlara neden olan varisten korunmak için 15 adımdan oluşan ev reçetesi yazdı:

•Varis; toplardamarların ileri derecede genişlemesiyle ciltte kötü görünüme neden olan ilerleyici, yaşamı olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Toplumda görülme oranı ülkeden ülkeye değişiklik gösterse de genel olarak yüzde 15 – 20 oranında gözlenmektedir. Basit olarak, toplumda her 5 - 6 kişiden birisinde hastalık gözlenmektedir.

• Toplumu bu denli etkileyen bu hastalığın oluşum nedenleri konusunda çeşitli nedenler öne sürülse de bunların içinde en kabul edileni kalıtımdır. Ebeveynlerinin birisinde veya ikisinde varis hastalığı bulunanlarda, hastalık daha yüksek oranda ve şiddetli şekilde gözlenmektedir.

• Olumsuz beslenme ve yaşam şartları da hastalığın gözlenmesi ve ilerlemesine katkıda bulunmaktadır. Ancak varis gelişmesini evimizde, yaşantımızda ve beslenme alışkanlıklarımızda yapacağımız değişikliklerle önleyebiliriz. Varise karşı alabileceğimiz basit ama etkili önlemleri şöyle sıralayabiliriz:

BOL BOL BALIK YİYİN:Balık, taze sebze ve meyve içeren gıdalar ile dengeli şekilde beslenilmelidir. Dengeli beslenme, günümüzde hemen her hastalığın önlenmesinde etkili bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Taze lifli sebze ve meyvelerin tüketilmesi sayesinde daha az oranda kabız kalınmakta ve buna bağlı olarak toplardamarlar daha seyrek olarak deforme olmaktadır.

KİRAZ DAMARLARA İYİ GELİR: Kiraz, böğürtlen gibi meyveler bolca tüketilmelidir. Her iki meyve, sadece yakınmaların azalmasını sağlamakla kalmaz, hastalığın önlenmesi konusunda da etkilidir. İçerdikleri antioksidan maddeler sayesinde, toplardamar yapısal olarak oksidan maddelerin zararlı etkilerine karşı daha dirençli olmaktadır.

ZENCEFİLLE DOST OLUN: Ayrıca zencefil, soğan ve sarımsak tüketilmesi de varis tedavisinde faydalıdır.

KABIZLIKTAN KORUNUN: Ağırlıklı olarak lifli gıdaların tüketilmesi; bağırsakların temiz olması ve kabızlığın önlenmesi açısından etkilidir. Kabız kalınması durumunda, varis gelişimi toplardamarlara binen yük nedeniyle hızlanmaktadır.

ŞEKER VE TUZA DÜŞMAN OLUN: Şeker, dondurma, kızarmış gıdalar, cips, tütün, tuz ve alkolün aşırı tüketiminden uzak durulmalı. Bu tür lif içeriği düşük gıdaların aşırı olarak tüketilmesine bağlı olarak, kabızlığın gözlenme oranı daha yüksektir.

YÜRÜYÜN VE BİSİKLETE BİNİN: Günlük olarak egzersiz yapılmalı. Yürüme, yüzme ve bisiklete binme özellikle dolaşımın sağlıklı olması açısından faydalı egzersizlerdendir. Bu egzersizler, bacaklarda, baldır kas pompasının dinamik olarak çalışmasını sağlarlar.

SAKIN KİLO ALMAYIN: Yaşınıza ve boyunuza uygun vücut ağırlığına sahip olmaya özen gösterin. Obezite veya aşırı kilo alma durumlarında, bacaklarda toplardamar sistemine binen yük artar. Buna bağlı olarak, daha kolay bir şekilde varis gelişir.

DAR KEMER VE PANTOLON YASAK: Dar giysilerden uzak durun. Bu tür giysiler, sağlıklı dolaşıma engel olmaktadır. Özellikle, bel bölgesinde yaptığı bası nedeniyle dar kemer ve dar pantolon kullanımından özellikle sakınmakta fayda var.

BACAKLAR 20 DAKİKA DİNLENSİN: Günde en az bir defa, her iki bacağınızı kalp seviyenizin üzerine çıkarıp, 20 dakika süre ile ayaklarınızı dinlendiriniz. Bu sayede, yer çekimi nedeniyle bacak toplardamarlarında oluşan kan birikmesi engellenmiş olur.

BACAK BACAK ÜSTÜNE ATMAYIN:

Uzun süre ayakta sabit olarak veya oturma pozisyonunda kalmayın. Bacak-bacak üstüne atma pozisyonundan uzak durun. Bacak toplardamarlarınıza yük bindireceğinden ağır eşya kaldırmayın. Tüm sayılan bu durumlarda, bacak baldır kas pompası yeterli olarak çalışmamaktadır.

MASA BAŞI MOLALARI VERİN: Eğer masa başı bir işiniz varsa, uzun süre oturmamaya ve belli aralıklarda ayağa kalkıp dolaşmaya özen gösterin. Benzer şekilde, çalışma pozisyonunda bacaklarınızı gerip – gevşeterek, baş parmaklarınızı oynatarak, sağlıklı olarak bacak dolaşımınıza katkıda bulunursunuz.

TV İZLERKEN BACAKLARI KALDIRIN: Televizyon seyrederken veya kitap okurken, bacaklarınızı yukarı kaldırın, dolaşıma katkıda bulunun.

VARİSLERİ KAŞIMAYIN: Genişlemiş varisli damarlarınızı kaşımayın. Unutmayın ki, incelmiş olan cilt nedeniyle enfeksiyon gelişme riski oldukça yüksektir. Özellikle uzun süredir varisi bulunan hastalarda dolaşıma yardımcı olmak kadar, cilt bakımına da önem vermek gerekir.

BACAKLARA SOĞUK DUŞ MASAJI: Aralıklı olarak bacaklarınıza soğuk duşla masaj yapın. Bu, sağlıklı dolaşım için etkili ve gereklidir. Genellikle varis gelişen toplardamarlar, yüzeyel damarlar olup, artmış ısı değişikliklerinden olumsuz olarak kolayca etkilenmektedir.

HER BANYO SONRASI NEMLENDİRİN: Her banyo sonrasında, bacaklarınıza yumuşatıcı krem sürerek, hem cildin beslenmesini sağlayın hem de sağlıklı dolaşımı masaj yolu ile sağlayın. İlerlemiş ve uzun süredir varisi mevcut olan hastalarda, bacaklarda toplardamara komşu cilt seviyesinde bir incelme ve buna bağlı olarak enfeksiyona yatkınlık mevcuttur.