Mentollü Parliament
kaynağı değiştir]
Aslında sigara içme eylemi bulaşıcı bir psikiyatrik hastalıktır, kuşaktan kuşağa görerek-duyarak bulaşır. Sigara içme eylemi, insanların doğduklarından itibaren çevrelerindeki binlerce sigara içicisine ait binlerce bilinçaltı kayıt ve sigara firmalarının bunları güçlendirmek için kurduğu tuzaklar sayesinde daha çocukken zihinlerine yerleşir. Bu aslında kitlesel bir beyin yıkama programıdır. Çocuklar, önce çevrelerindeki sigara içen büyükleri, daha sonra çizgi filmler[5][6][7] ve son olarak da filmler[8][9][10] aracılığıyla sigaranın bir keyif-destek aracı olduğuna inandırılır. Marlboro-Formula 1 yarışları, Camel Trophy, Parliament Sinema Kulübü gibi sosyokültürel projelerle inançlarımız beklentilerimiz iyice güçlendirilir. Tüm sahneler ve gizli reklam çalışmaları sigarayı hayatın her aşamasında olması gereken normal bir şey gibi algılamamız için ayarlanmış ve hepsine bugüne kadar trilyonlarca dolar para harcanmıştır.[11]
Beyin yıkama, gerçek olmayan bir şeye gerçekmiş gibi inandırılmak demektir. İnançların beyinden salgılanan nörotransmitter'leri direkt etkilediği plasebo çalışmalarında gösterilmiştir. MR spektroskopi çalışmalarında plasebonun etkin maddeyle aynı oranda nörotransmitter salınımına ve beyinde aynı anatomik bölgelerde sinyal alınmasına yol açtığı kanıtlanmıştır.[12] Sonuç olarak, sigaranın psikolojik bağımlılığı beyin yıkamalar tarafından oluşturulur.
Günlük hayatımızda sigara bağımlılığının büyük oranda psikolojik olduğunu gösteren en çarpıcı kanıtlar hamilelik, oruç ve uzun yolculuklardır. Birçok tiryaki hiçbir fiziksel sıkıntı yaşamadan saat süren okyanus aşırı uçak yolculukları yapabilir çünkü uçak inene kadar içmemeye şartlanmıştır. Uçaktan iner inmez sigarasını yakmak ister ve eğer yasak vb. bir engelle karşılaşırsa canı sıkılır ve nikotin çekilme belirtisi zannettiği sinirlilik, gerginlik, çarpıntı, terleme, el titremesi, kafasını toplayamama gibi 12 saat boyunca yaşamadığı tüm belirtileri ilginç bir şekilde saniyeler içinde yaşamaya başlar. Hâlbuki asıl sorun içmemeye şartlanma süresinin sona ermiş olmasıdır. Yani fiziksel bağımlılıktan kaynaklandığı sanılan çekilme belirtileri gerçekten hissedilir, ancak tetiği çeken yine psikolojik bağımlılıktır. İçme beklentisi ve şartlanmayla ilgili çok fazla sayıda bilimsel araştırma ve kanıt vardır.
Sigara içenler özgürce sigara içebildikleri, çekilme belirtisi olma ihtimalinin açıkça imkânsız olduğu durumlarda bile, çok yüksek seviyede sigara içme arzusu duyabilirler.[13] saat zorlanarak abstinans sağlananlar ile sabah uykudan uyananların sigara içme arzularının karşılaştırıldığı bir çalışmada 1. gruptakilerin çok daha yüksek olduğu bulunmuş, “sigara içme arzusu esasen alışılmış davranışa olan arzuyu yansıtır” sonucuna varılmıştır.[14] El alışkanlığı, sigara ile ilişkili nesneler, sigarayı hatırlatan durumlar gibi sigara içmeyi tetikleyen faktörler çok güçlü sigara içme arzusuna neden olur.[15][16][17] Sigara içmeyi tetikleyen faktörler daha çok sigara içme beklentisini hatırlatır, içme arzusunu arttıran beklentidir.[18]
Dols ve arkadaşlarının ve yıllarında yaptıkları 2 çalışmada da sigara içilebilen ve içilemeyen ortamlarda sigara içen gönüllülere sigarayı hatırlatıcı uyaranlar verilmiş, içilemeyen ortamlarda uyaranların yarattığı sigara içme arzusunun çok daha düşük olduğu gözlenmiştir. Sonuç: Sigara içmeyi tetikleyen faktörler esas olarak öncelikle sigara içme beklentisini başlatır. İçme arzusunu arttıran, beklentidir.[19][20] Benzer sonuçlar daha sonra 'te Thewissen ve arkadaşları tarafından da yayınlanmıştır.[21]
Sigara içme arzusunu yaratan psikolojik faktörlerin incelenmesinde dindar Museviler araştırmacılar için âdeta doğal bir laboratuvar ortamı sağlar. Çünkü dindar Museviler cumartesi günleri ateş yakmazlar, sigara içmezler. Bu bulguların ışığında Schacter ve arkadaşları ile Warburton sigara sorununu sadece nikotine eşdeğer görmenin imkânsız olduğu sonucuna varmışlardır.[22][23]
Bir gruba nikotin, diğerine plasebo verilerek yapılan bir NRT (nikotin replasman tedavisi) çalışmasının devamında tahmin grupları oluşturulmuş; verilen üründen bağımsız olarak, kendisine nikotin verildiğine inananların sigara tüketimindeki azalma, plasebo verildiğine inananlara göre belirgin olarak daha iyi bulunmuştur.[24] Dindar Musevi gönüllülerin Şabat günündeki sigara arzularının karşılaştırıldığı bir çalışmada, Şabat günü süresince sigara içme arzusu, iş günü zorlu abstinansı süresince, hatta serbest içtikleri gündekinden bile anlamlı derecede düşük bulunmuş ve son saatlerde beklentinin yaklaşmasıyla düzeyler hızla artmıştır.[25] Uçak çalışanları ile yapılan bir araştırmada kısa ve uzun uçuşlarda sigara içme arzusunun, uçağın inişi yaklaştıkça tepe noktaya ulaştığı görülmüştür. İlk kısa uçuşun sonu ile uzun uçuşun sonu arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Paralel zamanlamada ilk kısa uçuşun sonundaki içme arzusu, uzun uçuşun orta zamanından belirgin olarak daha yüksektir.[26] Dr. Dar’ın bu iki çalışmasındaki bulgular sigara içme beklentisinin arzuyu arttırdığı teorisini kanıtlamaktadır.
Maddenin yapacağı zannedilen asılsız beklenti ve inançlar ise, içme beklentisinden farklı bir kavramdır. Beklenti ve inanç teorilerini destekleyen en geniş derleme yılında Brandon ve arkadaşları tarafından yayınlanmıştır. ’li yıllardan ’a kadar bu konuda yapılan tüm çalışmalara yer verilmiştir. Bu beklentiler sigaranın sağlayacağı keyif, rahatlama, konsantrasyon artışı gibi sahte faydaları ve bırakınca yaşanacak belirtileri ortaya çıkarır; bırakma isteği ve bırakabilme beklentisi başarı oranını olumlu yönde etkiler.[27]
Fiziksel faktörler[değiştir Sigara
Sigara, kıyılmış tütünün kağıda sarılmasıyla üretilen, dumanı çekilerek tüketilen nesne. Günümüzde yaygın olarak kullanılan bu ürünün, yüzyıldaAvrupa'ya İspanyol denizciler tarafından Amerika'dan getirildiği düşünülmektedir. Sigara, sigara tabakası veya sigara paketi içinde tutulur.
'lerden beri, bilim adamları ve doktorlar sigarayı solunum yolu hastalıklarıyla ilişkilendirebildiler. Araştırmacılar, sigara içmenin kanser, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kardiyovasküler hastalıklar, kalp hastalığı ve vücudun hemen hemen her organıyla ilgili diğer sağlık sorunları gibi olumsuz sağlık etkilerini belirlediler. Tütündeki psikotrop madde olan nikotin, sigarayı oldukça bağımlı yapar. Sigara içenlerin yaklaşık yarısı tütüne bağlı hastalıklardan ölmekte ve ortalama olarak 14 yılını kaybetmektedir. Tütün sigaraları her yıl dünya çapında 8 milyondan fazla insanı öldürmektedir; sigara içmeyenlerin 1,2 milyonu ikinci el dumana maruz kalma sonucu ölüyor.
Sigaradan kaynaklanan ikinci el duman, kanser de dahil olmak üzere, sağlık sorunlarının çoğuna neden olur. Tütün dumanı arsenik, formaldehit, hidrojen siyanür, kurşun, karbon monoksit, akrolein ve diğer zehirli maddeler dahil olmak üzere 'den fazla kimyasal bileşik içerir. Bunların 70'den fazlası kanserojendir. Modern sigaraların çoğu filtrelenir, ancak bu, bunlardan solunan dumanın daha az kanserojen ve zararlı kimyasal içermesini sağlamaz. Hamileler tarafından sigara kullanımının düşük doğum ağırlığı, fetal anormallikler ve erken doğum gibi doğum kusurlarına neden olduğu da gösterilmiştir. Sigara içme oranları gelişmiş ülkelerde genel olarak düşmüştür, ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde artmaya devam etmektedir.
Tütün ürünleri tüketimi nedeniyle her sene 7 milyon kişi ölmektedir,[1][2] yani her 10 ölümden birinin nedeni sigaradır.[3]Dünya Sağlık Örgütü'ne göre Türkiye'deki erkeklerin %30'u ve kadınların %12'si sigaradan ölmektedir.[4]
Tarihçe[değiştir
nest...
Sigara
Sigara, kıyılmış tütünün kağıda sarılmasıyla üretilen, dumanı çekilerek tüketilen nesne. Günümüzde yaygın olarak kullanılan bu ürünün, yüzyıldaAvrupa'ya İspanyol denizciler tarafından Amerika'dan getirildiği düşünülmektedir. Sigara, sigara tabakası veya sigara paketi içinde tutulur.
'lerden beri, bilim adamları ve doktorlar sigarayı solunum yolu hastalıklarıyla ilişkilendirebildiler. Araştırmacılar, sigara içmenin kanser, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kardiyovasküler hastalıklar, kalp hastalığı ve vücudun hemen hemen her organıyla ilgili diğer sağlık sorunları gibi olumsuz sağlık etkilerini belirlediler. Tütündeki psikotrop madde olan nikotin, sigarayı oldukça bağımlı yapar. Sigara içenlerin yaklaşık yarısı tütüne bağlı hastalıklardan ölmekte ve ortalama olarak 14 yılını kaybetmektedir. Tütün sigaraları her yıl dünya çapında 8 milyondan fazla insanı öldürmektedir; sigara içmeyenlerin 1,2 milyonu ikinci el dumana maruz kalma sonucu ölüyor.
Sigaradan kaynaklanan ikinci el duman, kanser de dahil olmak üzere, sağlık sorunlarının çoğuna neden olur. Tütün dumanı arsenik, formaldehit, hidrojen siyanür, kurşun, karbon monoksit, akrolein ve diğer zehirli maddeler dahil olmak üzere 'den fazla kimyasal bileşik içerir. Bunların 70'den fazlası kanserojendir. Modern sigaraların çoğu filtrelenir, ancak bu, bunlardan solunan dumanın daha az kanserojen ve zararlı kimyasal içermesini sağlamaz. Hamileler tarafından sigara kullanımının düşük doğum ağırlığı, fetal anormallikler ve erken doğum gibi doğum kusurlarına neden olduğu da gösterilmiştir. Sigara içme oranları gelişmiş ülkelerde genel olarak düşmüştür, ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde artmaya devam etmektedir.
Tütün ürünleri tüketimi nedeniyle her sene 7 milyon kişi ölmektedir,[1][2] yani her 10 ölümden birinin nedeni sigaradır.[3]Dünya Sağlık Örgütü'ne göre Türkiye'deki erkeklerin %30'u ve kadınların %12'si sigaradan ölmektedir.[4]