Kuru Üzümden Pestil Yapımı

Tazecik mevsim meyvelerini yılın tüm zamanlarında tüketilebilir kılan pestiller, besleyici ve zengin mineralli yapıları ile ön plana çıkıyor. Siz de keyifle yiyebileceğiniz, yüksek besin değerine sahip ve lezzetli mi lezzetli bir atıştırmalık arayışındaysanız pestil nasıl yapılır sorusunun yanıtını bir an önce öğrenmenizde fayda var!

Çünkü pestiller, içerisinde meyvelerin en doğal halini barındırması nedeniyle 7’den 70’e herkesin beğenisini topluyor.

Yapımına ilk olarak Gümüşhane’de başlanan pestil, bugün Anadolu’nun pek çok farklı yöresinde sevilerek tüketiliyor. Üzüm ve dut, pestil yapımında hatırı sayılır bir yere sahip olsa da incir, kayısı ya da erik gibi farklı meyveler ile yapılan pestil çeşitleri de çok lezzetli oluyor.

Taze ve kaliteli kuruyemişin adresi Kuruyemiş Borsası olarak bugünkü içeriğimizde hem lezzeti ile hem de faydalı özellikleri ile büyük bir ilgiyi hak eden pestil nasıl yapılır sorusunu yanıtlıyor, hazırladığınız pestiller ile hangi tatlılara lezzet katabileceğinizi sıralıyoruz.

5 Adımda Pestil Nasıl Yapılır?

Geleneksel Türk mutfağının en özel lezzetlerinden biri olan pestil, çok özlediğimiz fakat mevsimi olmadığı için yiyemediğimiz meyveleri aklımıza düştükleri an yiyebilmemizi sağlayan harika bir besin kaynağı!

Dut, erik, kayısı, ayva, üzüm gibi pek çok meyve ile yapılabilen pestiller, lezzetlerinin yanı sıra faydalı özellikleri ile de ön plana çıkıyor. Mineral zengini, enerji deposu pestiller rafine şeker içermemeleri nedeniyle çocuk yaşlı fark etmeksizin herkes tarafından tüketilen sağlıklı atıştırmalıklar arasında yer alıyor.

O halde sözü daha fazla uzatıp sizi bekletmeden pestil nasıl yapılır sorusunu ayrıntıları ile ele alalım!

1. Adım: Kullanacağınız Meyveleri Seçin ve Doğrayın

Pestil yapımına başlamadan önce ilk olarak pestili hangi meyvelerle yapacağınızı belirlemeniz gerekiyor. Her mevsim tüketilebilen bir atıştırmalık çeşidi olduğundan pestil hazırlarken meyve seçiminizi tamamen damak zevkiniz doğrultusunda şekillendirebilirsiniz.

Ardından pestil yapımında kullanacağınız meyveleri suyun altında güzelce yıkamanız ve eğer varsa kabuklarını ve çekirdeklerini temizlemeniz gerekiyor. Sonrasında meyveleri küçük parçalar halinde doğrayabilirsiniz.

2. Adım: Meyveleri Pişirin

Bu kısımda, yıkayıp doğradığınız meyveleri pişirmeniz gerekli. Tencerenin içerisine eklemeniz gereken su miktarını ise meyvelerin ağırlığına göre ayarlayabilirsiniz. Örneğin 1 kilogramlık meyve için gereken su miktarı yaklaşık olarak ml’dir.

Pişirme işlemine yüksek ateşte başlayıp tencereyi biraz zaman geçtikten sonra kısık ateşe alabilirsiniz. Bir süre pişirdikten sonra meyvelerin kıvam alması için tencereye bir miktar nişasta ilave etmelisiniz.

Karışımınız yoğunlaştıktan sonra ise ocağı kapatarak pişirme işlemini sonlandırabilirsiniz.

3. Adım: Meyveli Karışımı Püre Haline Getirin

Bir önceki aşamada hazırlamış olduğunuz yoğun karışımı, bir mutfak robotu yardımı ile püre haline getirmeniz gerekiyor. Öte yandan eğer pestil yapımına başlamadan önce meyvelerin çekirdeklerini ayıklamadıysanız bu aşamada meyve çekirdeklerini, püreyi bir tülbent yardımı sıkarak ya da süzgeçten geçirerek temizleyebilirsiniz.

4. Adım: Pestil Harcını Kurutun

Hazırladığınız pestil harcını kurutmak için harcı, bir fırın kağıdının üzerine çok ince bir şekilde yaymanız gerekiyor. Eğer fırın kağıdınız yoksa temiz bir tülbent de aynı işlevi görecektir.

Sonrasında harcınızı aydınlık ve güneş gören bir alanda kuruması için yaklaşık olarak gün boyunca bekletmelisiniz. Kurutma aşamasında pestillerin üzerine herhangi bir şey düşmediğinden ve bu işlemi temiz bir ortamda yaptığınızdan emin olmanız gerektiğini de belirtelim.

Eğer pestillerin kuruması için bekleyecek çok fazla zamanınız yok ise pestil harcını fırın kağıdının üzerine yayarak derecelik sıcaklığa ayarladığınız fırında üç saat boyunca pişirebilir ve böylece çok daha hızlı bir şekilde sonuca ulaşabilirsiniz.

Öte yandan pestil harcını kurutmadan önce dilerseniz içerisine fındık, fıstık, ceviz, badem gibi çeşitli kuruyemiş çeşitlerinden ilave ederek damak zevkinize çok daha yakın bir tat yakalayabilirsiniz. Bunun yanı sıra hazırlamış olduğunuz pestilleri tatlandırmak adına bal ya da pekmez gibi doğal ürünlerden de yararlanabilirsiniz.

5. Adım: Afiyetle Tüketin

Pestil nasıl yapılır konulu içeriğimizin son aşamasına geldik… Eğer yapım aşamalarını sözünü ettiğimiz şekilde uyguladıysanız başarılı bir sonuç elde etmişsiniz demektir, afiyet olsun!

Bunun yanı sıra hazırladığınız pestilleri eğer daha sonra tüketmek isterseniz buzdolabında dilediğiniz kadar bozulmadan muhafaza edebilirsiniz.

Pestilin Faydaları Nelerdir?

Pestil nasıl yapılır sorusunun yanıtını artık gayet iyi biliyorsunuz. Peki yapımı son derece pratik olan pestilin faydaları nelerdir? Meyve özleri ile hazırlandığı için vitamin ve mineral bakımından zengin birer besin kaynağı olan pestillerin faydalarını şu şekilde sıralamak mümkün;

• İçerisinde bulunan vitaminler nedeniyle pestil, bağışıklık sistemini korumaya yardımcı olmaktadır. Bu da hastalıklara karşı bir kalkan oluşturmanızı sağlar. Öte yandan bünyesinde bulunan vitaminler nedeniyle taze meyvelerden elde edebileceğiniz vitamini de önemli ölçüde karşılar.
• Mineral bakımından da zengin bir gıda olması pestillerin hücre yenileme konusunda da önemli bir etkisi bulunur. Bunun yanı sıra bu özellikleri sayesinde pestiller vücudun su dengesini korur.
• Enerji vermeleri nedeniyle pestiller halsizlik, yorgunluk gibi enerji eksikliğine neden olan sorunların giderilmesine yardımcı olur.
• Özellikle dut pestili ve üzüm pestilinin kansızlık sorunu yaşayanlar için birebir olduğu bilinmektedir.

Dut kurusu da tıpkı dut pestili gibi faydalı özellikleri ile biliniyor. Bu konu hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için Doğal Antibiyotik: Dut Kurusu Faydaları başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.

• Selenyum bakımından da zengin olan pestiller, vücutta bulunan selenyum miktarını dengeler.
• Pestil aynı zamanda çok faydalı bir çinko kaynağıdır. Bu nedenle düzenli olarak tüketilmesi halinde erkeklerin yaşadığı kısırlık sorununu da engellemeye yardımcı olur.

Tüm bunların yanı sıra pestiller meyve özleri ile hazırlanmaları nedeniyle rafine şeker içermeseler de şeker oranı yüksek besinlerdir. Bu nedenle eğer herhangi bir rahatsızlığınız bulunuyorsa pestilleri tüketmeden önce doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Pestil Çeşitleri Nelerdir?

Pestil ile ilgili pestil nasıl yapılır sorusu kadar merak edilen bir başka konu da hangi meyve çeşitleri ile pestil yapılabildiği. Ülkemizde en çok İç Anadolu Bölgesi’nde yapıldığı bilinen pestilin ortaya çıktığı ilk yer ise Gümüşhane ili ve burada en çok yapılan pestil çeşidi duttur. Hatta Gümüşhane Dut Pestili, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş olması ile bilinmektedir.

Öte yandan Ege bölgesinde en çok yetiştirilen meyve çeşitlerinden biri üzüm olduğundan, bu bölgede sıklıkla üzüm pestili yapılıyor. Dut ve erik pestili ise ülkemizin pek çok farklı yöresinde yapılan pestil çeşitleri arasında yer alıyor.

Tüm bunların yanı sıra elma, ayva, şeftali, havuç ve kızılcık gibi posası çıkarılabilen meyve ve sebzelerin pestil yapımına oldukça uygun olduğu söylenebilir.

Pestil İle Hazırlayabileceğiniz 2 Lezzetli Tatlı

Pestilleri kuruttuğunuz halleri ile tüketebileceğiniz gibi hazırladığınız yemek ve tatlılara ayrı bir lezzet kazandırmaları için de kullanabileceğinizi biliyor musunuz?

1. Kestaneli Pestilli Dondurma

Malzemeler:

• top dondurma
• 50 g üzüm pestili
• Yarım yufka
• 1 tane kestane şekeri

Hazırlanışı:

İlk olarak pestili mutfak tezgahının üzerine serin ve sonra da üzerine 1 ya da 2 top dondurma koyun. Ardından dondurmanın üzerine kestane şekerini koyun ve kalan dondurmaları da kestane şekerinin üzerine ilave edin. Bu aşamada dondurma kaşığı kullanmak işinizi kolaylaştıracaktır.

Bir sonraki aşamada pestil ile dondurmanın etrafını sarmanız gerekiyor. Son olarak da yarım yufkaya sararak top hale gelene kadar yuvarlayın ve fazla vakit kaybetmeden streç film ile kaplayıp dondurucuya atın.

Donması için bir süre beklettikten sonra tatlınızı buzluktan çıkarın ve streç filmi kaldırarak daha önce yağlamış olduğunuz derin bir tavada kızartın. İyice kızardıktan sonra afiyetle yiyebilirsiniz!

2. Pestil Pelte

Malzemeler:

• g dut pestili
• 3 bardak su
• tane ceviz
• 6 tatlı kaşığı nişasta

Hazırlanışı:

İlk olarak suyu geniş bir tencerenin içerisinde kaynatın. Ardından su kaynamaya başladıktan sonra daha önce parçalara böldüğünüz dut pestilini suya ilave edin ve karıştırarak erimesini sağlayın. Eridikten sonra ocağı kapatarak karışımınızı soğuması için bekletin.

Soğuduktan sonra içerisine nişasta ekleyin ve nişasta suda eriyene dek karıştırın. Yoğun bir kıvam elde ettikten sonra tencereye dövülmüş ceviz ilave edin, sonrasında ocağı kapatın. Servise hazır hale getirin ve afiyetle tüketin!

En lezzetli kuruyemiş çeşitleri ile hazırlayabileceğiniz tatlıların hangileri olduğunu öğrenmek için Kuruyemişlerin Taçlandırdığı Lezzetli ve Hafif Tatlılar başlıklı içeriğimize de göz atmanızı tavsiye ederiz.

İçeriğimizde pestil nasıl yapılır sorusunu yanıtlayarak bu eşsiz lezzetin faydalarına ve hangi meyveler ile pestil hazırlayabileceğinize dair bilgilendirmeler yaptık. Umuyoruz ki yazımız sizler için keyifli ve faydalı olmuştur.

Son olarak pestil yapımında kullanabileceğiniz en taze kuru meyve çeşitleri için Kuruyemiş Borsası’nı tercih edebileceğinizi de belirtelim.

Öte yandan pestil yapımı için uzun bir süreye ihtiyacınız olduğu da bir gerçek. Bunun yerine Kuruyemiş Borsası’nın en sevilen şekerlemelerinden biri olan Fındık Kaplamalı Ballı Sarma’yı sepetinize ekleyerek aradığınız pestil lezzetine hemen ulaşabilirsiniz!

Sizler için hazırladığımız diğer içeriklerimiz için blog sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın.

Pestil Çeşitleri Nelerdir?

Pestil farklı meyvelerden üretilen bir gıdadır. Pestiller nerede üretildiğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu gıdaların üretiminde öncelikle meyveler haşlanır. Ardından ise ideal kıvama getirilerek serilir ve kurutulur. Sağlığa faydalı olması nedeniyle günümüzde sıklıkla tercih edilir. Pestil yapımı uzmanlık gerektiren bir işlem olduğundan deneyimli kişilerin bu işlemi gerçekleştirmesi önemlidir. Mevsiminde toplanan meyvelerden üretildiğinde çok daha lezzetli bir hal alır.

Pestil Türk gelenekleri arasında oldukça özel bir yere sahiptir. Bu besin dört mevsim boyunca rahat bir şekilde tüketilebilir. Eski zamanlardan beri sıklıkla tüketilen besinlerin başında gelir. Meyvelerin ömrünü uzatmasının yanında sağlıklı bir atıştırmalık olması nedeniyle de tercih edilir. Çocuklar da güvenle bu yiyecekleri tüketebilir.

Cevizli sucuk Hangi Yöreye Ait?

Cevizli sucuk halk arasında şıralı sucuk, şekerli sucuk, köme, orcik gibi farklı isimlerle de bilinir. Besleyici ve faydalı olmasının yanında son derece lezzetli bir besin olduğundan günümüzde sıklıkla tercih edilir. Cevizli sucuğun hangi yöreye ait olduğu da oldukça merak edilen bir konudur. Cevizli sucuk Gümüşhane yöresine ait olan yiyeceklerden biridir.

Cevizli sucuk üretimi Artvin, Kahramanmaraş, Elâzığ gibi illerde de yaygındır. İpe dizilen cevizlerin dut ya da üzüm şırasına batırılması ile elde edilen tatlının ismidir. Şıranın ana maddesi ise kaynamış pekmez ya da meyve suyu olabilir. Bu yiyeceğin şekli sucuğa benzediğinden ismi cevizli sucuktur. Cevizler ipe dizildikten sonra kaynamakta olan şıraya batırılarak asılıp kurutma işlemi gerçekleştirilir.

Açıklama

Üzüm Pestili

• Üzüm Pestili, öncelikle pestilin ana malzemesinin (özünün) ne olacağına karar verilir. Çünkü pestiller sadece üzüm ile değil dut, kayısı ve benzeri meyvelerin özleriyle de elde edilebilir. Ancak Elazığ bölgesinde sıklıkla tercih edilip üretilen üzüm pestilini baz alarak yapılış aşamalarını sizler için aktaracağız.
• Bildiğiniz gibi Elazığ ve Kahramanmaraş’ın üzüm bağları oldukça meşhurdur. Elazığ’da pestil üretimi yapan köylülerin genelde kendilerine at geniş üzüm bağları bulunuyor. Bu bağlara emekle bakım yaparak verim almayı hedefliyorlar. Hasat zamanında tüm üzümler insan gücüyle tek tek toplanıyor.
• Toplanan üzümler yine imece usulüyle birer birer ayıklanıyor. Aralarında varsa çürük ya da bozulmuş olanlar seçilerek ayrıştırılarak sağlam olanları üzüm pestil olmak üzere ayrılıyor.
• Ardından toplanan bu üzümlerin özü çıkarılır. Özünü çıkarma yani suyunu çıkarma işlemi yine insan gücüyle yapılır. Üzümlerin üzerine temiz ve hijyenik koşullarda basılarak su çıkarma işlemi tamamlanır.
• Elbette pestilin içerisinde aşırı mineral ve vitamin bulunuyor. Bunu daha fazla desteklemek için yörenin temiz toprağı seçiliyor. Bu toprak sıkılan üzümlerin suyuna dahil ediliyor. Bu da topraktaki mineraller ile üzüm suyunun harmanlanarak sağlıklı ve lezzetli hale getirilmesini sağlıyor.
• Ardından toprakla da buluşan üzüm özü bulamaç yapılmak üzere kaynatılmaya başlıyor. Tamamen yöresel bir üretim aşaması olduğu için kazanlarda odun ateşinde sabırla kaynatılıyor. Kıvamını tutturmak ise yöre insanının tarihi ve kültürel bilgi birikimine ve emeğine dayanıyor.
• Saatlerce kısık ateşte sabırla kaynatılan bulamaç artık kıvam almaya başlıyor. Bu aşamadan sonra ise saf un ile buluşuyor. Un kıvamı da yine pestilin lezzetli olması açısından oldukça önemlidir. Pestilin ustaları bu kıvamı tutturana kadar un ilavesi yaparak bulamacı harmanlamaya devam ediyor. Koyu bir kıvam almaya başlayınca da un karışımı durduruluyor.
• Hala sıcak olan bu karşımım tertemiz düz bir alana dökülerek yayılıyor. İyice yayılarak kağıt kadar ince bir halde kuruması sağlanıyor. Kurutulması için yine doğanın en büyük nimeti olan güneş ısısından faydalanılıyor.
• İşte, tam da bu aşamadan sonra incecik kağıt gibi lezzetli üzüm pekmezi hazır hale getirilip paketleniyor. Ardından damaklarla buluşarak bu yöresel tat taçlanıyor.