Jet Ski Ne Demek Tdk

Ibadethane ne demek tdk

İbadethane ne demek? İbadethane TDK sözlük anlamı nedir? WebFeb 15, 2023 · Hasebiyle kelimesinin ne demek olduğunu, TDK sözlük anlamı ve kökeniyle beraber Gönderiler Sözlük`ten öğrenebilirsiniz. 15 Şubat 2023 Çarşamba. Ara. Haberler; ... TDK Sözlük Anlamı Nedir? Ibadethane Ne demek? TDK Sözlük Anlamı Nedir? Dilencinin Torbası Dolmaz Ne demek? TDK Sözlük Anlamı Nedir? WebJan 28, 2023 · TDK sözlükte yayımlanan kelimeler arasında Ibadethane kelimesi de bulunur. TDK sözlüğündeki bilgilere yazılı kaynaklardan ulaşabilmenin yanı sıra internetten de … ibadethane ne demek tdk mean Fetva Vermek ne demek? Fetva Vermek kelimesinin TDK sözlük … Ibadethane ne demek? ibadethane kelimesinin TDK sözlük … Webibadethane: place of worship i. 3: Genel: müslümanların ibadetlerini gerçekleştirebilecekleri küçük ibadethane: prayer room i. 4: Genel: ibadethane: temple i. 5: Genel: ibadethane: … adrienne boland paris İbadethane Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir? - NTV Haber Webİbadethane bulmacalarda sıklıkla karşılaşabileceğiniz bir bulmaca sorusudur. Kare ve çengel bulmacalarda geçen 'İbadethane' sorusunun bir cevabı vardır ve cevabı 5 harflidir. ... ibadethane Ne Demek? En Yeni Bulmaca Cevapları ... Dış … adrienne bodycon dress ibadethane ne demek tdk mean WebBasitçe söylemek gerekirse, imleç sola ne kadar yakınsa, bu emojinin duygusu daha olumsuzdur. Aksine, imleç sağa ne kadar yakınsa, bu emoji tarafından ifade edilen daha olumlu duygu. Ve imleç ne kadar dar olursa, duygunun yargısı daha doğrudur. Daha profesyonel açıklamaya bakın: wikipedia. IBADETHANE NEDİR, IBADETHANE NE DEMEK, … WebBir dinin buyruklarını yerine getirme. Özelliği / Tipi / Türü; "isim,din bilgisi". kelimesinin kökeni; Arapça ʿibādet. İlişkili birleşik kelimeler; "ibadethane". İlişkili Atasözleri/Deyimler; … adrienne bolan tallassee al ibadethane ne demek tdk mean Türk Dil Kurumu Sözlükleri - tdk.gov.tr Baglamak ne demek? baglamak kelimesinin TDK sözlük anlamı … WebTürkçenin bütün söz varlığını bir veri tabanına aktarma çalışmasının bir parçası olan Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü Türk Dil Kurumunun kuruluşundan bu yana yayımladığı terim sözlükleri ile yakın dönemde kurulan çeşitli terim çalışma gruplarında hazırlanan terim sözlüklerinden oluşmaktadır. İBADETHANE ne demek? anlamı nedir? - kelimeturetme.com Cami ne kadar ibadethane, siz onu söyleyin! - T24 ibadethane ne demek tdk mean Tureng - ibadethane - Türkçe İngilizce Sözlük İbadethane TDK Türk Dil Kurumu Sözlükleri - tdk.gov.tr WebOct 18, 2022 · İbadethane kelimesi ile yazılış ve okunuşları farklı fakat İbadethane kelimesi ile aynı anlama gelen anlamdaş olan benzer sözcükler şunlardır: Cevap: Tapınak İbadet nedir ne demek İbadet hakkında bilgiler - ileilgili.org Ticari Tuketim ne demek? ticari tuketim kelimesinin TDK sözlük … İzafeten Ne Demek? TDK’ya Göre İzafeten Sözlük Anlamı Nedir? İbadethane Ne Demek İbadethane ne demek? İbadethane kelimesinin TDK sözlük ibadethane ne demek tdk mean ibadethane Ne Demektir ?- İnternet Sözlük ibadet edilen yer ibadethane tapınak - ️ bilgi90 Webİbadethane nedir, İbadethane ne demek. İbadethane; bir din b. terimidir. kökeni arapça, farsça dillerine dayanır. Tapınak; İbadethane hakkında bilgiler. Tapınak, ibadethâne ya da mâbet; yüce bir varlığa tapınılan ve bazı diğer dinî ritüellerin gerçekleştirildiği kutsal yapı.Öztürkçe sözcüğü tapmak kökünden gelir. ibadethâne sözcüğü Farsça ve mabet ... adrienne bolland affaires sensibles ibadethane ne demek tdk mean WebMay 18, 2022 · Ibadethane kelimesine de sıkça karşılaşılan kelimelerden bir tanesidir. Ibadethane TDK sözlük anlamı nedir? HABER SPOR FİNANS VİDEO YEMEK OYUN … kubbeli ibadethane ne demek - Eodev.com İcat Ne Demek, Ne Anlama Gelir? İcat Kelimesi TDK ... - Habertürk İbadet Ne Demek, Ne Anlama Gelir? İbadet Kelimesi … WebCami ne kadar ibadethane, siz onu söyleyin! Camide ne oluyorsa cemevinde de o oluyor: Dostluklar tazeleniyor, sorunlar tartışılıyor, sohbetler yapılıyor, fikir alışverişi ... ibadethane ne demek tdk mean 🛐 anlamı: ibadethane Emoji kopya Emoji Sözlüğü 📓 EmojiAll … Zıvana Ne Demek? Zıvana Kelimesinin TDK Sözlük Anlamı Nedir? Webİbadet tanımı, anlamı: İbadet etmek : Bir dinin buyruklarını yerine getirmek. İbadethane : Tapınak. İbadet de gizli kabahat de : "yapılan iyilikler göstermelik olmamalı, işlenen suçlar, ayıplar açığa vurulmamalıdır" anlamında kullanılan bir söz. Buyruk : Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, buyuru, emir ... adrienne bolland ent ibadethane ne demek tdk mean ibadet ne demek? ibadet nedir? ibadet anlamı - nedemek.org WebTürkçenin bütün söz varlığını bir veri tabanına aktarma çalışmasının bir parçası olan Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü Türk Dil Kurumunun kuruluşundan bu yana yayımladığı terim sözlükleri ile yakın dönemde kurulan çeşitli terim çalışma gruplarında … adrienne boggs İbadethane ne demek? TDK Webibadethane. a. (iba:detha:ne) din b. esk. Tapınak. ibadethane, 10 karakter ile yazılır. Ayrıca, i harfi ile başlar, e harfi ile biter. Tüm karakter dağılımı ise, 'i', 'b', 'a', 'd', 'e', 't', 'h', 'a', 'n', … adrienne bolger ibadethane ne demek tdk mean İBADETHANE Nedir? TDK Sözlük Anlamı - kelimeler İBADETHANE Nedir? TDK Sözlük Anlamı - kelimeler WebTürkçe. isim (iba:det) Arapça ibadet. 1 . Tanrı buyruklarını yerine getirme, Tanrı'ya yönelen saygı davranışı, tapınma: "Babamla gittiğim bayram namazlarından başka ibadet … adrienne bolland 1921 ibadethane ne demek? TDK Sözlük anlamı Nedir Ara İmarethane Ne Demek? TDK’ya Göre İmarethane Sözlük … ibadet ne demek? TDK Sözlük anlamı Nedir Ara ibadethane ne demek tdk mean İbadet Ne Demek? TDK’ya Göre İbadet Sözlük Anlamı … WebAug 27, 2021 · TDK'ye göre ibadet kelimesi anlamı şu şekildedir: - Bir dinin buyruklarını yerine getirme İBADET KELİMESİ CÜMLE İÇERİSİNDE DOĞRU KULLANIM … adrienne boije af gennäs İbadethane nedir ne demek İbadethane hakkında bilgiler - ileilgili.org WebApr 12, 2023 · İcat ne demek ve ne anlama gelir soruları, edebiyatı sevenler, öğrenciler, öğretmenler daha önce duymadığı kelimeleri araştırmayı sevenler tarafından sık sık merak edilmektedir. ibadethane ne demek tdk mean WebApr 12, 2023 · Peki, İbadet ne demek, hangi anlama gelir? İşte, TDK’ya göre İbadet kelimesinin anlamı ve diğer detaylar... Kelimelere ilgisi olanlar, TDK sözlüğünden veya … Webibadethane kelimesinin doğru yazılışı TDK'ya göre Türkçe imla kılavuzunda ibadethane şeklindedir. i b a d e t h a n e harfleriyle kelime türetme Webİbadethane ne demek? İbadethane kelimesinin Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre sözlük anlamı: isim, eskimiş, din bilgisi – Tapınak. İbadethane Nasıl Yazılır? Anlamı isim, … İbadethane Ne Demek? Kelimeler.Net ibadethane ne demek tdk mean WebTürkçe anlamı bilinmeyen veya ilk defa duyulan kelimelerin anlamı genellikle Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aranmaktadır. Peki İbadethane kelimesinin TDK’ya göre doğru anlamı nedir, İbadethane kelimesinin kökeni ne, İbadethane kelimesinin kaç anlamı var? İşte örnek cümleler ile birlikte İbadethane kelimesine dair Türk Dil Kurumu sözlüğünde … Webibadethane: sanctuary i. General: 2: Genel: ibadethane: temple i. 3: Genel: ibadethane: house of god i. 4: Genel: ibadethane: place of worship i. 5: Genel: ibadethane: house of … ibadethane ne demek tdk mean WebAug 27, 2021 · İZAFETEN NE DEMEK? TDK'YE GÖRE İZAFETEN ANLAMI. İzafeten kelimesi günlük hayatta sıklıkla kullanılan kelimelerden bir tanesidir. İzafeten, Arapça dilinden Türkçe'mize geçmiştir ... adrienne bolland mariage İbadethane Ne Demek? İbadethane Kelimesinin TDK … Hasebiyle ne demek? hasebiyle kelimesinin TDK sözlük anlamı … WebApr 12, 2023 · 12.04.2023 - 14:45 Güncelleme: 12.04.2023 - 14:45. Kitap okurken film veya dizi izlerken ya da sohbet esnasında ilk defa karşılaştığımız veya daha önce aşina olduğumuz kelimelerin ... adrienne bolden fiu ibadethane ne demek tdk mean Aleyhine Ne Demek? Tdk WebTapınak, yalın olarak, ibadethane yani tapınma ve benzeri dini ritüel ve uygulamaların yapıldığı yer anlamındaki Türkçe sözcüktür. Kilise (örgüt) Kilise kelimesinin "ibadethane" … adrienne bolland film WebAug 27, 2021 · TDK'ye göre imarethane kelimesi anlamı şu şekildedir: - Yoksullara ve öğrencilere yiyecek dağıtmak için kurulmuş hayır kurumu, imaret İMARETHANE … adrienne bolland crous ibadethane ne demek tdk mean Webibadethane ile Başlayan Kelimler ibadethane - ilk 3 Harfi iba ile Başlayan Kelimler ibadet - ibadetgah - ibadethane - ibadullah - ibare - ibaret - ibate - ibadet de gizli, kabahat de - … Webİbadethane. İbadethane nedir, İbadethane ne demek. İbadethane; bir din b. terimidir. kökeni arapça, farsça dillerine dayanır. İbadethane hakkında bilgiler. Tapınak, ibadethâne ya da mâbet; yüce bir varlığa tapınılan ve bazı diğer dinî … adrienne bolland cordillère des andes ibadethane ne demek tdk mean WebMay 25, 2021 · Kubbeli ibadethane ne demek Cevapları Gör Reklam ... THY D) TDK. arkadaşlar bunu okuyabilir mısınız iyice sonra ne demek istiyor yazabilirsiniz. Önceki Sonraki Reklam ÖĞRENMEYİ SEVİYORUZ Bu site, … adrienne boissy reviews WebOct 18, 2022 · Zıvana kelimesinin TDK sözlük anlamı ne demektir? Zıvana kelimesi ile ilgili arattırılan sıkça sorulan sorulara haberin detayından ulaşabilirsiniz. Haberler 18.10.2022 - 01:32 adrienne bolden ibadethane ne demek tdk mean Webİbadethane. Tapınak anlamına gelir. Her dinde ibadet edilen bir ibadethane mevcuttur. Bu kelime genellikle ibadet hane şeklinde yanlış yazılmaktadır. Doğru kullanımı ibadethane … adrienne bolland lycee TDK Haberleri - Son Dakika TDK Haber Güncel Gelişmeler - Milliyet Webibadethane nedir? ibadethane kelimesinin TDK sözlükteki anlamı nedir? Zıt ve eş anlamlıları nelerdir? WebFeb 19, 2023 · TDK`nın incelemeleri doğrultusunda sözlükteki karşılığı merak edilen Fetva Vermek kelimesi ne anlama gelir? TDK sözlükte yayımlanan kelimeler arasında Fetva Vermek kelimesi de bulunur. TDK sözlüğündeki bilgilere yazılı kaynaklardan ulaşabilmenin yanı sıra internetten de ulaşmak mümkündür. ibadethane ne demek tdk mean WebTapınak. " (içinde ibadet edilen, tapınılan yapı, mabet, ibadetgâh)" Özelliği / Tipi / Türü; "isim,eskimiş, (birleşik kelime)" kelimesinin kökeni; Arapça ʿibādet + Farsça ḫāne. … adrienne bolland traversée des andes WebFeb 15, 2023 · Baglamak kelimesinin ne demek olduğunu, TDK sözlük anlamı ve kökeniyle beraber Gönderiler Sözlük`ten öğrenebilirsiniz. 15 Şubat 2023 Çarşamba. Ara. Haberler; Biyografi; ... Ibadethane Ne demek? TDK Sözlük Anlamı Nedir? Lakırtı Taşımak Ne demek? TDK Sözlük Anlamı Nedir? Kalamin Ne demek? TDK Sözlük Anlamı Nedir? ibadethane ne demek tdk mean Tureng - ibadethane, - Türkçe İngilizce Sözlük Define ibadethane - Turkic Language Dictionaries WebÇağdaş Türk Lehçeleri Sözlükleri, Türk Dilleri Sözlükleri, ibadethane nedir, ibadethane ne demek. Turkic Language Dictionaries turklehceleri.org. ADT; All Dictionaries • … adrienne boissy ted talk WebApr 16, 2023 · Peki, lakin ne demek, TDK sözlük anlamı nedir lakin ile ilgili cümleler ve kullanımı ile ilgili detaylara içeriğimizden ulaşabilirsiniz. 17.02.2023 Sözlük. adrienne bolland bd ibadethane ne demek tdk mean WebOct 18, 2022 · İbadethane kelimesinin TDK sözlük anlamı ne demektir? İbadethane kelimesi ile ilgili arattırılan sıkça sorulan sorulara haberin detayından ulaşabilirsiniz. adrienne body language Webİbadullah ne demek? İbadethane kelimesi baş harfi i son harfi e olan bir kelime.Başında i sonunda e olan kelimenin birinci harfi i , ikinci harfi b , üçüncü harfi a , dördüncü harfi d , beşinci harfi e , altıncı harfi t , yedinci harfi h , sekizinci harfi a , dokuzuncu harfi n , onuncu harfi e . Başı i sonu e olan 10 harfli kelime. ibadethane ne demek tdk mean Bayan Ne Demek, Ne Anlama Gelir? Bayan Kelimesi TDK WebMay 5, 2021 · TDK'ya Göre Aleyh Kelimesi Ne Anlama Gelir? İki farklı tanımlama üzerinden Türk Dil Kurumu'na göre aleyh kelimesini ifade etmek mümkün. - Bir kimsenin ya da bir şeyin karşısında olmak. WebTicari Tuketim kelimesinin ne demek olduğunu, TDK sözlük anlamı ve kökeniyle beraber Gönderiler Sözlük`ten öğrenebilirsiniz. 08 Mayıs 2023 Cumartesi Ara

Dilimize sahip çıkmak ve onu doğru kullanmak, önemli bir vatandaşlık görevidir. Bilindiği gibi, Türkçe, barındırdığı kelime sayısı ile en zengin diller arasında yer alır. Bitişik veya ayrı olmak üzere on binlerce kelime vardır. Durum böyle olunca, bazı kelimelerin doğru yazımı da unutulmakta ya da yanlış bilindiği için karıştırılmaktadır. Türk Dil Kurumu (TDK), kelimelerin doğru yazımı ile ilgili paylaşırken Jet ski kelimesinin doğru yazılışı hakkında da bilgi vermiştir.

JET SKİ TDK DOĞRU YAZIMI

Kelime, yani sözcük açısından oldukça zengin bir dil olan Türkçede, birçok bitişik ya da ayrı yazılan kelime bulunur. Jet ski kelimesinin doğru yazımı da bu noktada merak edilmektedir. Peki, Jet ski nasıl yazılır? İşte, Jet ski kelimesinin doğru yazımı ile ilgili detaylar…

JET SKİ NASIL YAZILIR?

jet ski

JET SKİ KELİMESİNİN ANLAMI

Su üzerinde gidebilen altı kızak biçiminde motosiklettir. Bu araçla yapılan spor dalı anlamına gelir. Bu kelime genellikle jetski şeklinde yanlış yazılmaktadır. Doğru kullanımı jet ski şeklinde olmalıdır.

CÜMLE İÇERİSİNDE KULLANIM ÖRNEĞİ

Tatilde her gün jet ski turu yaptım.

YANLIŞ YAZIM ÖRNEKLERİ

jetski

Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 JENER K MARKA S MLER N N OLU UMU VE TDK SÖZLÜ ÜNE G R EK LLER FORMATION OF GENERIC BRAND NAMESAND ENTRY MODES INTO THE TDK DICTIONARY Lemi AKIN∗ Öz Dil sürekli geli en canlı bir varlıktır. Bu geli im süreci içerisinde dile yeni kelimelerin giri i farklı yollardan olur. Marka özel isimlerinin cins isme dönü erek bir ürün ismi niteli i kazanması ve bu ürün isimlerinin de sözlüklerde kendilerine yer bulmaları, bu yollardan sadece birisidir. Bu jenerik marka isimlerinin ço u yabancı kökenli olsa da söyleyi te Türkçele erek günlük hayatta sık sık yer alırlar. Bu çalı mada, jenerik marka isimlerinin Türk dilindeki yeri üç ana ba lık altında incelenecektir. lk olarak jenerik marka isimlerinin ortaya çıkı ı ele alınacak, daha sonra bunların güncel Türk Dil Kurumu Sözlü ünde yer alı biçimleri üzerinde durulacak, son olarak da bu isimlerin olu turdukları birle ik yapılara kısaca de inilecektir. Böylelikle jenerik marka isimlerinin ya ayan dildeki kullanımlarına dikkat çekilecektir. Anahtar Kelimeler: Jenerik Marka, Genelle me, Marka simleri, Marka, Dil ve Ekonomi. Abstract Language is a living entity constantly evolving. In the process of this development the entry of new vocabularies into language occur in different ways. Transforming into a common noun from brand proper names assuming the character of a product name and this product names find a place for themselves in the dictionary, this is just one of the ways. Though most of these generic brand names are foreign origin, as utterance they became Turkish word frequently take place in our daily lives. In this study, the place of brand names in our language will be examined under three main headings First the occurrence of brand names will be discussed, afterward their depictions in the current Turkish Language Institute will be focused on finally, the composite structures of these names briefly will be mentioned. Thus the usage of generic brand names in the living language will be drawn. Keywords: Generic Brand, Generalization, Brand Names, Trademarks, Language and Economy. ∗ Yrd. Doç. Dr., stanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, [email protected] 20 takım yazılar yazılmı tır3, fakat özellikle dil alanında Giri yapılmı çalı ma yok denecek kadar azdır. Konuya ilk Günlük hayatta, birçok insan yüzlerce farklı dikkat çekenMuharrem Dayanç’ın “Dilde Farklı Bir sözcü ü bilinçli veya bilinçsiz bir ekilde kullanır. Genelle me ve Kirlenme Hadisesi” adlı Bilinçli olarak kullanılan sözcükler, genellikle anlamına çalı masıdır.4Dayanç, bu çalı mada günlük hayatta dikkat edilen, daha önce okunan bir kitaptan veya kullanılanjenerik marka isimlerini tespit etmi tir. Daha sözlüklerden ö renilensözcüklerdir. Bilinçsiz olarak sonra, bunları kullanımlarına göre üç ba lık altında kullanılansözcükler ise genellikle televizyondan, sınıflandırarak incelemi tir. Yurtdı ında konuyla ilgili radyodan, internetten veya ba kalarından duyarak veya çalı malar daha fazladır. Bu makaleye zemin te kil eden görerek ö renilensözcüklerdir. Örne in, dil konusunda Shanwn M. Clankie’nin ara tırması bunlar içinde en belli bir yetkinli e ula mamı bir birey, televizyondaki önemlilerinden biridir.5Clankie, çalı masındajenerik lego reklamını izlerken, orada reklamı yapılan ürünün marka isimlerinin olu umunu bir genelle me hadisesi isminin lego oldu unu ö renir. Daha sonra ailesinden olarak tespit eder. Jenerik markaların ortaya çıkı kendisine bu ürünü almasını isterken “Bana lego alır sebeplerinide dört ba lık altında mısınız?” diye ifade eder. Fakat o reklamdaki ürünün inceler.Japonya’da,Syugo Hotta da dil ile ticari markalar 1932 yılında Danimarka’da kurulmu ve halen dünyada arasındaki ili kiyi, sosyal ve ekonomik açılardan en çok lego satan Lego irketine ait olup olmadı ını, incelemi tir.6Di er önemli bir çalı ma da Ronald R. lego ismininde Danimarka dilinde “leggod” yani “güzel Butters’inara tırmasıdır.7Butters; Clankie ve Hotta’dan oyun” anlamına geldi ini bilmez. Zaten yeti kin farklı olarak konuyu dilbilim çerçevesinde ele alır. Ticari olmayan bu birey için,ürünün kendisi esas olup ismi çok markalar ile marka isimleri arasındaki ili kiyi dilbilim da önemli de ildir. Yeti kin bireyler için de durum verilerinin sınırları içerisinde ortaya koyar.Di er bir aynıdır. Televizyon dizisinde, bir oyuncu kafede makale,Karen Sullivan ve Eve Sweetser’in birlikte otururken garson gelir ve ne istedi ini sorar. O da “Bir yaptıkları bir çalı madır.8 ncelemelerinde, Jenerik neskafe, lütfen.” der. Daha sonrasında getirilen ürünün marka isimlerinin genel kullanım içerisinde, aslında Nestle markasına ait neskafe mi yoksa farklı bir kendilerine has özel bir yapılarının oldu u vurgulanır. markanın ürünü mü oldu u bilinmez. Nasıl olsa adı Bu analiz, konuyu anlambilim üzerinden incelemesi geçen irketler dı ında birçok irket tarafından bu bakımından di erlerinden ayrılır.Bu çalı malara ürünler üretilmi ve hepsine de aynı isim verilmi tir. bütüncül bir gözle bakıldı ında, de i ik dillerde konunun farklı yönleri ile ele alındı ı görülür. Bu Yukarıda verilen örneklerdeki bireyler için, makalede ise,jenerik marka isimlerinin Türk dilindeki istedikleri ürünlerin markası veya kalitesi çok önemli varolu süreçleriele alınmaktadır. olmayabilir. Fakat bilinçli bireyler için aldıkları ürünlerin de erlerinin bilinmesi ço u zaman Jenerik marka isimlerinin durumu, dilbilim önemlidir.Bundan dolayı genellikle bir ürün alınmadan açısından iki a amalı olarak ele alınabilir. Birincisi dikey önce kısa bir ara tırma yapılır. Buna da marka daralma (cinsle me), ikincisi de yatay geni leme farkındalı ı denir. Bu yazının en önemli amaçlarından (genelle me) eklinde de erlendirilebilir. Dikey birisi de bu farkındalı ı ortaya koyabilmektir. daralma, özel ismin cins isme dönü mesi eklinde, açıklanabilir. Örne in, “Gillete” özel isminden “jilet” Günlük hayatta sıkça kullanılan jilet, neskafe, cins isminin, yani “jilet” adlı bir ürünün do masıdır. aygaz, selpak gibi sözcüklerejenerik marka isimleri Yatay geni leme ise jilet cins isminin bundan sonra bu denir. Fransızca “jenerik” sözcü ü, “tanıtma adı; ürünü üretecek bütün firmalar tarafından ürün ismi (sinema ve televizyon için) tanıtma yazısı.” olarak olarak -marka ismi de il- kullanılmasıdır. sözlüklerde geçer.1 “marka” ise talyanca kökenli olup “Bir ticari malı, herhangi bir nesneyi tanıtmaya, benzerinden ayırmaya yarayan özel ad veya i aret.”anlamındadır.2Jenerik Marka ise terim özelli i 3Mehmet Ba , Cemalettin Aktepe (2006). “Türkiye’nin En Büyük Be kazanmı tır. Jenerik Marka, bir marka isminin bir süre Perakendecisinin Marka De eri Unsurları Açısından ncelenmesi sonra ürünün ismi olması durumu veya marka ismi ile ve Ankara li Uygulaması”, 11. Ulusal Pazarlama Kongresi, 1-3 Kasım, zmir,; eyma Öncel (2004). “Jenerik Markanın Sonu mu Geliyor?”, ürün isminin özde le mesi, eklinde açıklanabilir. Capital ve Ekonomi Dergisi, S. 43, s. 22-30. 4Muharrem Dayanç (2006). “Dilde Farklı Bir Genelle me ve Kirlenme Türk dilinde, Jenerik marka isimleri dilbilim Hadisesi”, Arayı lar ( nsan Bilimleri Ara tırmaları), S. 15, s. 57-62. ara tırmacılarının çok fazla dikkatini çekmemi tir. 5ShawnM.Clankie (2000). “ Genericization: A Theory of Reklam ve ticari sektörlerde jenerik markalarla ilgili bir SemanticBroadening in theMarketplace” Northernreview, S.28, s.1-11. 6Syugo Hotta (2006). “Functions of Language in Trademarks”, RitsumekanLawReview, S. 23, s. 1-19. 7Ronald R.Butters (2008). “Trademarksandotherproprietaryterms”, Dimensions of ForensicLiguistics, S. 12, s. 231-247. 1Kurul (2011). Türkçe Sözlük, 11. bs., Ankara: TDK yayınları, s. 1244. 8Karen Sullivan, Eve Sweetser (2009). “ s ‘Generic is Specific’ a 2 Kurul, age., s. 1627. Metaphor?” Meaning, Form and Body, S. 19, s. 309-328. Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 21 Son dönemlerdeki ekonomik geli meler, irket kaynaklardan alınan bilgiler tercüme edilerek sayılarını her geçen gün biraz daha arttırmakta, bu artı özetlenmi tir. Ayrıca internetten elde edilen veriler da marka isimlerine direkt olarak yansımaktadır. Fakat tekrar gözden geçirilerek düzenlenmi tir. beklenenin aksinejenerik marka sayısı gün geçtikçe kinci olarak, jenerik marka isminden çıkıp cins isim azalmaktadır. Bunun önemli sebeplerinden birisi de yeni özelli i kazanarak TDK’nın sözlü üne girmi isimler çıkan bir ürünün benzerinin ba ka firmalar tarafından üzerinde durulmu tur. simlerin sözlü e alını çok kısa bir süre içinde piyasaya sürülmesidir. Di er bir ekillerini tam olarak tespit edebilmek için, alınan sebep, bir firma için kendi alanında jenerik marka olma, sözcük tanımları, üzerinde herhangi bir de i ikli e ilk a amada olumlu gibi gözükse de daha sonraki gidilmeden aynen yazılmı tır. Buradan hareketle a amalarda marka isminin bu durumdan olumsuz sözlükteki düzensizli e dikkat çekilmek istenmi tir. etkilenmesine neden olur. Buna en güzel örnek Selpak Ayrıca ço u yabancı kökenli olan bu isimlerin, hangi markasıdır. Kâ ıt mendili ilk çıkartan firmalardan biri dilden geldiklerini tespit edebilmek için, bunlar da olan ve belli bir süre zirvede kalan bu marka, daha sonra kendi içerisinde gruplandırılmı tır. adını bütün kâ ıt mendillere vermi tir. Herhangi bir ticari i letmeye gidildi inde otomatik olarak selpak Üçüncü kısımda ise,jenerik marka isimlerinin dil mendil istenmekte, satıcı da “Selpak mendil yok, u an içerisinde daha etkin bir ekilde kullanıldı ını gösteren nova mendil var.” deme ihtiyacı bile hissetmeden farklı birle ik yapılar üzerinde durulmu tur. Bu yapılar, dilin marka mendil verir. Bu olayda ne alıcı ne de satıcı kâ ıt artık bu kelimelerden bazılarını tamamıyla bünyesine mendilin markasını önemser. Bu gibi durumlar belli bir kattı ını göstermesi bakımından önemlidir. süre sonra dilde marka isimlerinin cins isme dönü üp ya amasına ra men, irketlerin marka de erlerini yitirip I. Jenerik Markaların Olu umu yok olmalarına sebep olur. Dil ile ekonomi arasındakiili ki,do ru orantılıdır. Sözlüklere giren birçok jenerik marka ismi oldu u Ekonomisi güçlü olan devletlerin dilleri, yayılım ve gibi, girmeyenlerin sayısı da azımsanamayacak kadar kullanım açısından ekonomisi zayıf olanlara göre daha çoktur. Bunların bazıları günlük ya amda çok sık güçlüdür. Günümüzde, ngilizcenin bütün dünya dilleri kullanılan neskafe, aygaz, kot, bankamatik gibi isimler üzerindeki etkisi herkes tarafından kabul edilir. Bu geni olmakla birlikte,bazıları da sadece belli bir alana mahsus etkinin önemli sebeplerinden biri, Amerika ve oldukları için, o alanla ilgilenenler tarafından bilinir: ngiltere’nin I. Dünya Sava ı’ndan sonra dünya vespa (motosiklet), formika (ah ap veya plastik laminat), üzerindeki ekonomik üstünlü üdür. Ekonomisi güçlü zodyak (kauçuk deniz botu) gibi. olan ülkeler genellikle ortaya yeni bir ürün çıkartıp bunu dünyaya pazarlayabilen ülkelerdir. Yeni ürünler Bu çalı mada,örneklerin fazlalı ı nedeniyle belli bir için yeni isimler bulunur ve bunlar iyi bir reklam a ı ile sınırlamaya gidilmek zorunda kalınmı tır. Sınırlar dünyaya pazarlanır. Bu yeni isimler genellikle ya ürünü çizilirken, en sık kullanılan ve Türk Dil Kurumu (TDK) ilk defa ortaya çıkartan ahsın veya firmanınismidir. sözlü üne girmi 30 jenerikmarka incelemeye dahil Fakat daha sonra de i ik firmalar benzer ürünü farklı edilmi tir. isimlerle piyasaya sürseler de toplumun zihninde yer lk bölümde,jenerik markaların ortaya çıkı ları etmi olan ilk isim, daha sonradan piyasaya girmi olan üzerinde durulmu , bu da be ba lık altında ele di er isimlere ya ama ansı vermez. Jenerik marka alınmı tır. Tüm jenerik markaların do dukları ve daha denilen hadise de tam burada ortaya çıkar. Bu ilk ürün sonra yayıldıkları ülkelerde jenerikle me nedenlerinin ismine veya baskın marka ismine “jenerik marka ismi” ba ında,alanında yeni olmaları önemli bir faktör olarak denir. tespit edilmi tir.9 Bundan dolayı, bütün jenerik marka isimlerinin tarihçeleri,bu bölümdeki “ lk Olmak” ba lı ı Jenerik marka olu turmak temel olarak iki ekilde altında verilmesi uygun görülmü tür. Jenerik marka gerçekle ir. Birincisi planlı bir ekilde hareket edip yeni isimlerinin tarihçeleri tespit edilirken internetten ve bir ürün çıkarma ve bunu reklamla destekleyerek en çe itli dergilerden tarama yapılmı tır. Yabancı kısa sürede alıcıların uur altına i lemektir. kincisi ise yine, yeni bir ürünü piyasaya sürmek ve do al süreç içerisinde bunun jenerik marka haline gelmesini 9 Daha geni bilgi için bkz.:Michael Adams (2005) “Lexicalpropertyrights: TrademarksandAmericandictionaries” beklemektir. Her iki durumda da ürünün yeni, yani ilk Verbatim: The Language Quarterly,S. 30, s. 1-8; Genine Lentine, olması belirleyici temel unsurdur. Bunların dı ında da RogerW.Shuy (1990). “Meaning in themarketplace”, AmericanSpeech,S. belli faktörler vardır; fakat jenerik marka olmada en 65, s. 349-366; ShahrzadParhizgar (2010). Theinfluence of Brands on önemli unsurlardan birisi ilk olmaktır. Communicativelanguageand how theybecomepart of language, An Analysis over 5 casestudies, Unpublishedmaster'sthesis, Surrey: University of SurreyFaculty of artsand Human ScienceDepartment of English. Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 22 A. lk olmak: Dorse: Dorse adı,1911’de kurulmu DorseyTrailer adlı Amerikan kamyon kasası imalatçısının adından Yeni bir ürünü, hangi marka piyasaya sürüyorsa gelir.15 bazen o ürün o markanın ismi ile anılmaya ba lanır. Daha sonra farklı markalar benzer ürünleri, kendi adları Eroin:Bayer’in kimyagerlerinden Dr. ile piyasaya sürseler bile, ürünü ilk çıkartan firmanın FelixHoffmann, 10 A ustos 1897 tarihinde salisilik asidi ismi baskın gelir. O ürün ile onu çıkartan firma arasında asetik asit ile sentezleyerek saf asetilsalisilik asidi kavramsal bir ili ki olu ur. uuraltındaürün ile marka üretmeyi ba ardıktan 11 gün sonra, aynı yolla ismi e le mesi gerçekle ir ve bunun sonucu olarak ürün, diasetilmorfini sentezler ve eroini bulur. Kuru öksürük o marka ismiyle istenir. Aynı ürünü daha sonra ve veremin tedavisinde kullanılan eroine büyük ümit piyasaya süren di er marka isimleri akla gelmez. ba lanır. Aynı zamanda I. Dünya Sava ı’nda a ır yaralı A a ıdaki jenerik markalar bunlara örnektir. hastalara a rı kesici olarak verilir. Morfin ba ımlılarını kurtarmak için fayda sa layabilece i ileri sürülür. Aspirin:Aspirinin ortaya Ancak eroinin kendisinin ba ımlılık yapan çok ciddi bir çıkması, kimyager FelixHoffmann' ın 1897’de saf uyu turucu oldu u anla ılınca, 1930’lu yılların ba ında asetilsalisilik asit (ASA) üretmesiyle ba lar. ASA, a rı adı ilaç listelerinden silinir.16 kesici ve ate dü ürücü olarak kullanılan Aspirinin etken maddesidir. Kayna ı ise dünyanın her yerinde Gırgır: zmir'de 1960' lı yıllarda üretilmeye ba lanan yeti en sö üt a acıdır. Aspirin, hâlâ Bayer’in tescilli bir tür mekanik halı süpürgesinin markasıdır. Mekanik markasıdır. Dünyada en yaygın a rı kesici olarak halı süpürgelerinin ilk üreticisi, toza kar ı allerjisi olan bilinir.10 Melville R. Bissell'dir. 1876' da üretilen bu alet, kısa sürede yaygınla ır. zmirli sanayici, Göztepe Atari: NolanBushnellandTedDabney tarafından Kulübü’nün eski ba kanlarından Tacettin Hiçyılmaz da Amerika’da 1972' de kurulan oyun bilgisayarları,oyun bu mekanik halı süpürgesini Türkiye' de ilk kez seri konsolları ve video oyunları alanlarında faaliyet olarak üretir ve "Gırgır" adını da kendisi koyar. "Gırgır gösteren bir irket adıdır.11 giren eve dırdır girmez.", firmanın o yıllarda kullandı ı Bankamatik: lk bankamatik, 27 Haziran 1967 bir reklam sloganıdır.17 tarihinde De La Rue firmasınca, Barclays Bank için Greyder: lk greyder 1920 yılında Amerika’da, üretilerek, Londra' nın Enfield kasabasında hizmete RussellGrader irketi tarafından icat edilmi tir.18 sunulur. Türkiye de ise ilk defa 1982 yılında Bankası tarafından, Bankamatik ismiyle hizmet vermeye Isıcam: Türkiye' de ilk çift cam uygulamasına, 1974 ba lar. Daha sonra, bütün bankaların ATM’leri için yılında Isıcam markasıyla i ecam ba lar. u anda da bankamatik ismi kullanılır.12 i ecam Toplulu u içinde faaliyet gösteren Trakya Cam A. . tarafından ısıcam üretimi devam etmektedir.19 Ciklet:Ciklet sözcü ü, ABD' li Cadbury Adams firmasının 1906’da üretti i Chicklets marka sakızlardan Jakuzi:Candido Jakuzi, 1900’lerin ba ında dolayı Türkçeye yerle ir. Ayrıca ciklet isminin de Amerika’ya göçen yedi çocuklu talyan bir ailenin en ngilizceye Meksika yerlilerinin dilinden geçti i küçük çocu udur. Karde leri ile birlikte öncelikle uçak dü ünülür.13 imalatı üzerine çalı ır. Daha sonra 1943’te on be aylık hasta olan o lunun tedavisi için evde pompalar yardımı Cip: Cip (Jeep) Amerikan Chrysler otomotiv ile özel bir küvet tasarlama fikri do ar. 1948’de bunu grubuna ait tescilli bir arazi aracı markasıdır. Jeep daha da geli tirerek hastalar için özel küvetler yapmaya isminin nereden geldi i tam olarak bilinmemekle ba lar. 1955’te de ticari olarak ürününü tedavi amaçlı birlikte, Ford' un yarı ma için üretti i ' Ford GP'isminden pazarlar. 1968’de ise jakuzi artık zenginlerin evlerinde, geldi ine inanılır. ' GP' isminin ise General- bugünkü fonksiyonu ile yer alır.20 Purpose (Genel maksatlı) ya da G (Government) ve ABD' deki 4X4 sınıfını ifade eden P' nin birle imiyle Jetski:ClaytonJacopson, çok çalı an ve hobi olarak olu tu u dü ünülür. O güne kadar ABD ordusunda motokros yapmayı seven bir bankacıdır. Bir dergiye kullanılan araçlar "GP" (General Purpose okunu u: verdi i röportajda jetskinin ortaya çıkı ını u ekilde cipi) olarak adlandırılır, bu yüzden de Willy ilk üretilen anlatır: "Benim için bir stres atma yöntemiydi. Ama araçlara Jeep ismini koyar.14 motosikletten yere çakılmak pek ho olmuyordu. te aklıma ki isel bir deniz motosikleti dü üncesi bu yüzden 10http://www.aspirin.com/scripts/pages/en/aspirin_history/index. 15http://www.dorseytrailer.net/ php 16http://tr.wikipedia.org/wiki/Eroin 11http://en.wikipedia.org/wiki/Atari 17tr.cyclopaedia.net/wiki/GIRGIR 12http://tr.wikipedia.org/wiki/Bankamatik 18http://en.wikipedia.org/wiki/Grader 13 http://tr.wikipedia.org/wiki/Sakız 19 http://www.trakyacam.com.tr/0/156/0/ısıcam 14http://tr.wikipedia.org/wiki/Jeep 20http://en.wikipedia.org/wiki/Jacuzzi Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 23 geldi. Yumu ak dü ü e uygun bir zemin arıyordum; markala ır. 1992 yılında satı ları dü en firma üretimini suyu buldum. Denizde kullanılabilecek bir çe it durdurur.26 motosiklet fikri böyle do du." Jacobson' ın 1965'te çalı ır Marley: 1970’lerin sonunda ngiliz Marley Floors haldeki ilk prototipini, 1966 yılında fiberglas Ltd. irketi, üzerinde daha rahat dans yapılabilen malzemeden geli tirdi i ikinci prototip izledi. 1970' te zeminler üretmeye ba lar. Daha sonra marley ismi bu Kawasaki firmasıylasözle me imzaladı. 1973' te de ticari tarzda üretilen bütün ürünlere verilir.27 amaçlı ilk Jet-Ski deniz aracıüretildi. Jetski hâlâ Kawasaki firmasının tescilli su kıza ı markasıdır.21 Mavzer:Mauser, bir Alman tüfek firmasının adıdır. 1811 yılında, Prusya ordusu için tüfek üretmek amacıyla Jilet:KingCampGillette (jilet), ABD' de 1901 yılında kurulur. Üretilen ilk tüfek Mauser (mavzer)’dir. O ilk iki taraflı jileti ke feder. Birinci Dünya Sava ı dönemde Alman mparatorlu u’nda standart piyade yıllarına kadar sadece 168 jilet ve 51 makine satabilir. tüfe i haline gelir. Ayrıca “mavzer” terimi, I. Dünya Sava ba larında ABD hükümeti ordunun ihtiyacını Sava ı sırasında Alman mparatorlu u’nun üretti i, kar ılamak için firmaya 3,5 milyon tıra makinesi sipari Osmanlı mparatorlu u’nun da kullandı ı sürgülü eder ve böylece tıra bıça ı bir sektör haline gelir.22 tüfe e Türkçede verilen genel isimdir.28 Jöle: 1899 yılında PearleWait, hazırladı ı jelatinin tarifini OratorWoodward’a 450 dolara satar. “Jell-O” adı Naylon: Genellikle lif halinde üretilen naylon, ilk verilen ve bize “jöle” olarak geçen jelatinin 1902 yılında kez 1930' da Amerikalı kimyacı Wallace H. Carothers' e satı ı 250 bin dolar civarındadır. Günümüzde “jöle” ba lı bir ara tırma grubu tarafından geli tirilmi tir.29 (Jell-O) markası, gıda devi Kraft’ın tescilli markasıdır.23 Neskafe:Neskafe’nin ortaya çıkı ı, 1930 yılında Kolonya: lk kolonyayı 18. yüzyıl ba larında talyan Brezilya Hükümetinin Nestle’ye ba vurması sonucu GiovanniPaolo de Feminis, bir ke i in Macaristan ba lar. Nestle’nin mucitlerinden MaxMorgenthaler, Kraliçesi Elizabeth için üretti i "Macar Suyu" olarak ekibiyle kahvenin do allı ını koruyarak sadece su bilinen kokunun içine bergamot, limon ve portakal eklenmesiyle kaliteli bir fincan kahve yapabilmenin esansı katarak yapar. Feminis, "eauadmirable" yolunu arar ve sviçre laboratuvarlarında 7 yıl süren (Hayranlık uyandıran su) ismiyle üretti i kokuyu, Kölne ara tırmalar sonucunda neskafeyi üretmeyi ba arır. Bu yerle tikten sonra seri olarak üretmeye ba lar. Cologne yeni ürene “Nestle” ve “cafe” kelimelerinin (Kolonya) adı da Buradan gelir. "Eau de Cologne" "Köln birle mesinden olu an Nescafe ismi verilir. lk defa 1 Suyu" demektir. Köln Tıp Fakültesi' nin bu kokuyu tıbbi Nisan 1938’de sviçre’de satı a sunulan Neskafe 2. ürün olarak onaylamasının ardından kolonya Dünya Sava ı sırasında Avrupa’da çok popüler olur. Avrupa’da yaygınla ır.24 Hâlâ Nestle’nin tescilli markasıdır.30 Konyak: Fransa’nın Charente ve Charente-Maritime Pipet: 3 Ocak 1888’de sigara kutusu üreticisi Marvin bölgelerinin belli yerlerinde üretilen alkollü içkidir. C. Stone ilk kâ ıt pipetin patentini alır. Bu kâ ıt pipet o Konyak adı Chrante bölgesine ba lı Cognac ehrinin güne de in çavdar bitkisinin sapından üretilen ve aynı isminden gelir.25 amaçla kullanılan kamı ların yerine geçer. Stone ilk pipetini, kâ ıdı bir kur un kalemin çevresine sarmal Kot: Kot sözcü ünün Türkçeye yerle mesinin asıl olarak sarıp yapı tırarak elde eder. Böyle üretilen nedeni, bu ismin Türkiye' de blucini ( ng.: bluejeans) pipetler ilk ba larda elle yapılır ve iki yıl sonra Stone'un üreten ilk ki inin soyadından geliyor olmasıdır. fabrikası sigara kutusundan çok pipet üretmeye ba lar.31 Türkiye' deki ilk kot üretimini yapan, Muhte em Kot, 1940 yılında Fransa' ya yaptı ı bir gezide blucinle de Edwin Polaroid:1937' H. Land tarafından kar ıla ır. Sa lamlı ına ve dikim tarzına hayran kalan kurulan, merkezi ABD' de bulunan uluslararası tüketici Muhte em Kot, bu kuma ı Türkiye' de üretmeye karar elektronik ve gözlük irketinin 1947’de üretti i foto raf verir. Türkiye' ye döndü ünde bu kuma ı üretmeyi makinesidir. Makinanın en önemli özelli i, foto rafı ba arır ve 1960 yılında günde 200 adet üretimi banyo etmeye gerek kalmadan hemen vermesidir.32 yakalamı tır. Bu kuma o dönemde özellikle köylüler ve Rimel: lk rimel ürünü, 19. i çiler tarafından tutulur. 1960 yılında “kot” adı yüzyılda EugeneRimmel tarafındanüretilir.Rimel http://tr.wikipedia.org/wiki/Kot 26 http://www.marleyfloor.net/ 27 21http://www.patentmuzesi.com/buluscu/ClaytonJacobson 28http://tr.wikipedia.org/wiki/Mauser 22http://www.answers.com/topic/the-gillette-company 29http://tr.wikipedia.org/wiki/Naylon 23http://amerikabulteni.com/2012/12/01/abdde-yanlislikla-genel- 30http://www.nescafe.com.tr/ isim-olarak-kullanilan-unlu-markalar/ 31MuratDirican (2009). “Pipetin cadı”, Bilim ve Teknik, Ankara: Tübitak 24http://tr.wikipedia.org/wiki/Kolonya Yayınları, S. 494, s. 18. 25http://tr.wikipedia.org/wiki/Konyak Halk arasında “kanyak” 32http://www.technotoday.com.tr/detay/4844/Polaroid-geri- olarak da bilinir. donuyor Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 24 sözcü ü Türkçe, Portekizce (rímel) gibi birçok dilde saniyeler içinde yanmasından sonra, zeplinin ba arısı “maskara” anlamındadır. Maskara sözcü ü de sona erer ve yapımı durdurulur.38 talyancada maske anlamına gelen “maschera”dan B. Uzunluk ve Baskınlık gelir.33 Bazı jenerik marka isimlerinin uzunlu u, dildeki Selobant: 1930 yılında Amerikan 3M irketinde kolay söyleme temayülüne aykırıdır. Bundan dolayı dil çalı an mühendis Richard Drew, Scotch Selüloz bandı daha kısa söyleyi i tercih eder. Örne in, “bilgisayar icat eder. Daha sonra ismi Selobant olarak da anılan bu oyunu” yerine “atari” demek daha kolaydır. Yine bant, bakkal ve fırınlarda özellikle paketleme için “hidromasajlı küvet” yerine “jakuzi” demek daha kullanılmaya ba lanır. Halen Scotch® ve 3M™ markası pratiktir. Bu örneklerde de görüldü ü gibi bir ürünün altında 400'den fazla bant çe idi üretilmektedir.34 jenerik marka olması isteniyorsa, kısa bir isimtercih ampanya: ngiliz Kraliyet Akademisi’nin edilmelidir. kayıtlarına göre, u anda methodechampenoise C. Genelle me ( ampanya metodu) olarak bilinen yöntem, ilk olarak 1662’de ngiltere’de kayda geçirilir. Fakat, smini Dilde, adla mı isim tamlaması olarak Fransa'daki Champagne bölgesinden alır. Madrid açıklanabilecek bir durumdur. Marka ismi ile Anla ması (1891) sadece Champagne bölgesinin bu ismi olu turulmu isim tamlamalarında, tamlananın kendi kullanabilece ini karara ba lar, Versailles Anla ması anlamını tamlayana yükleyerek dü mesi sonucu olu an (1919) bu kararı teyit eder.35 bir yapıdır. Kot (pantolon), çiti (bula ık deterjanı), polaroid (foto raf makinesi), chiclets (sakızı) bu gruba Termos: Termos, 1906' da skoçyalı J. Dewar giren örneklerdir. tarafından ke fedilir. Dewar, ilk olarak içine konulan sıvının ısısını koruyan içiçe geçmi iki kaptan olu an bir Tamlayan (Marka smi) + Tamlanan (Cins sim) sistem yapar. Daha sonra bunu geli tirir ve buna Selpak mendil “termos” adını da kendisi verir.36 Dü me (mendil) Vazelin: Gaz ya ı ticareti yapan iflasın e i indeki New York'lu kimyager Robert A. Özel sim (Selpak) Chesebrough, 1859 yılında Pennsylvania' da yeni bulunan petrol kuyularına gitti inde bir maddenin Cins sim (selpak) i çilerin ayaklarına yapı tı ını görür. Bu parafine benzer maddenin i çilerin ayaklarındaki kesik ve yaraları Tablo 1: Genelle me iyile tirdi ini gözlemler. Chesebrough, bu tuhaf maddeyi kavanozlara doldurarak New York' a D. Marka ismi ile ürün arasında anlamsal bir döner.Üstünde aylarca çalı arak petrolden ayrı tırdı ı ili ki bulunması maddenin vücuttaki yaraları iyile tirdi ini Çok fazla örne i olmamakla birlikte, bazı marka ke feder. 1870' te de ilk vazelini "Vazelin Petrol Jeli" isimleri ile ürün arasında anlamsal bir ba kurulur. ismiyle satı a sunar.37 Örne in, “walkman” anlam olarak “yürüyen adam” Zeplin: 1900 yılında Ferdinand GrafZeppelin diye çevrilebilir. Burada asıl olan yürüyen bir ki inin bu tarafından yapılan ilk omurgalı, güdümlü balondur. alet sayesinde bir eyler dinleyebilece i ça rı ımını Zeplin, ilk olarak 2 Temmuz 1900 tarihinde saat 20:00’de yapmaktır. Yine Türk diline girmi olan “gırgır” ismi, bu havalanır ve 18 dakikalık uçu unu, 5 ki i ve 350 kiloluk aletle süpürme esnasında çıkan sesten mülhem a ırlıkla gerçekle tirir. Alman Sava Bakanlı ı konulmu tur.Ba ka bir örnek olarak da camın ısı geçi ini sava larda da kullanmak amacıyla özellikle zeplin engelleyerek içerideki ısının her zaman normal seviyede üretimini destekler. I. Dünya Sava ı sırasında Paris ve kaldı ını ça rı tıran “ısıcam” örne i verilebilir. Londra zeplinler kullanılarak bombalanır. 1937 yılında bir zeplinin New Jersey’e ini i sırasında, ate alıp E. Yer isminden gelenler Bazı jenerik markalara daortaya çıktıkları yerlerin isimleriverilmi tir: ampanya (Champagne – Fransa), kolonya (Cologne - Almanya), konyak (Cognac - Fransa) gibi. 33http://us.rimmellondon.com/content/about-rimmel 34http://solutions.3m.com.tr/wps/portal/3M/tr_TR/EUScotchbrand II. Jenerik Marka simlerinin TDK Sözlü ünde /Home/Resources/History/Timeline/ Yer Alı Biçimleri 35http://www.tuhafbilgiler.net/2012/02/sampanyay-kim-kesf- etti.html 36http://www.tarihintaniklari.com/contents/print.asp?HaberID=53 37http://www.vaseline.com.pk/about-us/history/ 38tr.cyclopaedia.net/wiki/49_Saat_Graf_Zeppelin_ile_Havada Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 25 Piyasada, farklı alanlarda birçok marka vardır. Kadınların kirpiklerini kıvırmak ve daha uzun Bunlardan jenerik marka özelli i kazanmı olanlar, halk göstermek için fırça ile sürdükleriya lı sürme; tarafından daha fazla bilinir ve yo un bir ekilde de maskara. "Nihayet kirpiklerine de birer fırça rimel kullanılır. Bunların içerisindeki en kuvvetlileri de dokundurdu,onları da dikle tirdi." - P. Safa sözlüklere girmi olanlarıdır. Bir ismin sözlük de eri b. vazelin41 kazanması, bir yönüyle o ismin Türkçele mesi olarak isim, kimya Fransızca vaseline algılanabilir. Jenerik marka isimleri köken bakımından Ham petrolden çıkarılan, merhem ve kremlerde yabancı olsalar da söyleyi olarak ço u Türkçele mi tir. kullanılan ve 31 °C' de eriyen bir tür mineral ya . c. termos42 Bu bölümde, isimlerin kökenlerine dikkat edilerek isim (te'rmos) Fransızca thermos bir tasnif yapılmı ve Türkçe jenerik marka isimlerinin Yalıtım maddesiylekaplı metal kılıf içine oranı tespit edilmeye çalı ılmı tır. TDK’nın sözlü üne yerle tirilen aralarında hava bo lu ubulunan çift girmi 30 jenerik marka ismi üzerinde durulmu tur. çeperli cam i eden olu an, içine konan sıvının Bu markalar, sözlü e alınırken çok da özenli ısısını uzun sürekoruyan kap. "Benim termosumda bir davranılmadı ı gözlenir. Sözlükte, marka isimlerinin parça su kalmı tı." - R. N. Güntekin açıklaması yapılırken “Jacuzzi tescilli ürün adından”, d. ampanya43 “marka adından”, “Gilette özel adından”, “Fransızca rimmel” isim ( ampa'nya) Fransızca champagne gibi tanımlamalar yapılmı tır. Birço una ise herhangi bir Açık renkli, tatlı ve köpüklü arap. "Misafirlerin açıklama yapılmamı tır. Hâlbuki bunların hepsi için tek girmesiyle birçok ampanya i esinin patlaması bir oldu." bir tanımlama yapılması daha sa lıklı olabilirdi.Ayrıca - Y. K. Karaosmano lu bazı isimlerin kökenleri sözlükte verildi i gibi de e. konyak - ı de ildir. Örne in, “vazelin” ismi sözlükte “isim, isim Fransızca cognac kimya Fransızca vaseline” eklinde yer alır. Fakat spirto derecesi yüksek, özel kokulu, kiremit “vazelin” isminin kökü Almanca “wasser (su)” ile Eski renginde bir içki türü, kanyak"Senin için bir i e rakı, Yunanca “elaion (ya )” sözcüklerinin birle mesinden kendime de konyak aldım." - R. H. Karay meydana gelmi tir. Çalı mada, bu tarz isimler f. naylon44 dipnotlarda belirtilmi tir. Bunlar köken bakımından isim (na'ylon, l ince okunur) Fransızca nylon sıralandı ında öyle bir tablo ortaya çıkar:39 1. isim, Dayanıklı ve esnek döküm maddesi. "Geç saatlere kadar çöpten toplayacakları demirleri, i eleri, naylonları nasıl satacaklarını konu tular." - L. Tekin A. Türkçe olanlar 2. sıfat, Bu maddeden yapılan. "Plastik deyince bu a. kot devirde birtakım naylon e ya, u bu geliyor hatıra." - N. F. 1. isimGiysi yapılan bir tür mavi, kaba pamuklu Kısakürek kuma , blucin. 3. sıfat, Düzme, düzmece, sahte. 2. sıfat Bu kuma tan yapılan (giysi) “Kot pantolon” g.polaroit -di b. gırgır isim, fizik (l ince okunur) Fransızca polaroït 1. isim Mekanik olarak çalı an süpürge 1. isim, fizik Geçirdi i ı ı ı polaran saydam 2. denizcilik Açık denizlerde balık avlamakta yaparak çekim ve baskı i lemleriniçok çabuk ve kullanılan büyük a otomatik olarak yapan foto raf makinesi. c. çiti40 2. Bu makineyle çekilen foto raf. isimçitme i i. h. aspirin45 isim, tıp Fransızca aspirine B. Fransızca olanlar A rı kesici, ate dü ürücü ve kanı sulandırıcı a. rimel olarak kullanılan beyaz renkli hap."Ba ım kazan isim Fransızca rimmel gibiydi, bir kavanoz aspirin içsem a rımın geçece ine ihtimalvermiyordum." - T. Dursun ı. eroin46 39 Marka isimleri, üzerinde herhangi bir de i iklik yapılmadan, TDK sözlü ünde geçti i ekliyle alınmı tır. 40 Çiti, TDK’nın sözlü ünde deterjan markası olarak yer alır. Fakat bir 41 Almanca wasser (su) + Eski Yunanca elaion (ya ) kelimelerinin dönem bütün sıvı deterjanlar için, yaygın bir marka adı olarak birle mesinden meydana gelmi tir. kullanılmı tır. “çitile-“ fiilinin de bu deterjan isminden geldi i 42 Eski Yunancadan termos (sıcak) söylenir. Fakat bunun bir gerçeklik payı yoktur. “Çit-“ fiili Ahmet 43 Latinceden campania (ova, düz ülke) Vefik Pa a’nın Lugat-ı Osmani’sinde (1876) “Elde çama ır ovalamak” 44 Kelimenin kökeni meçhuldür. New York-London kent adlarının ilk ekliyle yer alır. Fakat yine aynı dönemde me hur olan “Fay, Vim” harf ve hecelerinden türetildi i rivayet edilir. gibi deterjan markalarından “fayla-, vimle-“ fiilleri türetilmi ve 45Aspirin ismindeki “a” asetil klorürün (acetylchloride) ilk harfinden, yaygın olarak kullanılmı tır. Ayrıca ürünün plastik kabı kullanı lı “spir”de salisilik asit elde edilen bir bitki türü olan “spiraeaulmaria” oldu u için, bu kap halk arasında bir miktar birimi olarak da isminin ilk harflerinden ve sondaki “in” eki de ilaçlar için kullanılan kullanılmı tır: bir çiti bu day, bir çiti ceviz gibi. ortak bir ekten gelir. Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 26 isim, Fransızca héroïne Belirli miktarda sıvıyı ölçmeye veya transfer Morfinden kimyasal yolla elde edilen uyu turucu etmeye yarayan derecelendirilmi açık cam kap. bir madde. "Ama kısa süre sonra üzerinde eroinle ele geçmi ." - A. D. Almanca olanlar Ümit a. zeplin i. jöle isim, Almanca Zeppelin isim, Fransızca gelée Hava gemisi. 1. Meyve suyunun ekerle kaynatılmasıyla b. mavzer istenilen yo unlukta elde edilmi ekerleme. sim, askerlik eskimi (Mauser özel adından) 2. Et suyunun so uduktan sonra gev ek ve esnek Atı hızı dakikada ortalama altı mermi olan ve bir kıvam almı durumu. "Tavuk jölesi. Dana jölesi." orduda kullanılan bir tüfek tipi.“ imdi de 3. Saçın düzgün bir biçimde uzun süre kalmasını kuca ında evirip çevirdi i ngiliz malı, kız gibi sa layan ya lı, parlak ve yapı kan madde mavzerine bakıyor, gözlerini ondan ayırmıyordu.” T. Bu ra C. ngilizce olanlar a. jilet E. talyanca olan isim, Gilette özel adından a. kolonya nce çelikten yapılmı , iki yanı keskin tıra bıça ı. isim (kolo'nya) talyanca colonia b. marley çinde, limon, lavanta, tütün vb. bitkilerin ya ı isim, mimarlık (marka adından) bulunan, hafif kokulu alkollü bir madde. "O Yapılarda dö eme gereci olarak kullanılan plastik giderken yanaklarına, ellerine kolonya sürdürdü." madde. H. E. Adıvar c. jakuzi isim, Jacuzzi tescilli ürün adından F. Japonca olan Sa lık havuzu. a. atari50 d. greyder47 isim isim, ngilizce grader Bilgisayarlarda basit programlarla düzenlenmi Altında bulunan ve de i ik açılarda çalı abilen bir oyun türü. bıça ı ile topra ı kazıyan veyayayan yol makinesi. e. dorse G. Birle ik Yapılar isim, ngilizce dorsal a. ısıcam Kara ta ıma araçlarındaki kasa. isim (ısı cam) f. cip ki cam plakanın çevresel olarak metal bir ara isim, ngilizce jeep çıtası yardımıyla birbirineba lanması temeline Her türlü arazide kullanılabilen motorlu ta ıt. dayanan pencere camı. g.jetski b. bankamatik51 - i isim, ngilizce jet ski isim Su kıza ı. Bankaların para i lemlerini günün her saatinde h. ciklet48 otomatik olarak yapan makine. isim c. neskafe52 Sakız. isim, Nescafe tescilli ürün adından ı. selobant -dı Hazır kahve. isim (l ince okunur) Yapı tırma i lerinde kullanılan ince, saydam, bir III. Jenerik Marka simlerinin Farklı Yapılarda yüzü yapı kan erit; seloteyp. Kullanımı ı. pipet49 isim, ng.: pipette, Alm.: Pipette Bazı marka isimleri, sadece jenerikle mekle kalmayıp birle ik yapılar da olu turmu lardır. Bazıları da günlük ya amın içinde en canlı ekliyle kullanılmı lardır. Örne in; Çiti marka isminin en yaygın 46 Eski Yunancadan, heros (kahraman) adından alınmı tır. oldu u zamanlarda ç Anadolu’nun bazı köylerinde “bir 47 ngilizceden alınmı tır: “togrede” (kazımak, tırmalamak), grater (kazıyıcı). 48 Halk arasında “çiklet” eklinde de söylenir. 49 Fransızca “pipette” borucuk anlamındadır. Fransızca “pipe” boru ve “ette” kamı isimlerinin birle mesi ile olu mu tur. Ayrıca “dereceli 50 Japonca “ataru”, “dikkat” veya “ni an al” anlamında emir. pipet, otomatik pipet, volumetrik pipet” gibi sıfat tamlaması yapısında 51Banka: tly. Banco’dan; -matik: ng. Automatic’ten kullanımları da vardır. “, Kurul (2009). Kimya Terimleri Sözlü ü, 52Nestle’nin “nes”ile, ngilizce “cafe”nin birle mesi ile elde edilmi bir Ankara: TDK yayınları. marka ismidir. Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 27 çiti un, bir çiti bal” gibi söylemler yaygın olarak olarak öncelikle Fransızcanın, daha sonra da ngilizcenin kullanılmı tır. etkisi,bu dillerden Türkçeye giren kelimelerin oranında görülür. Jenerik marka isimlerinin % 36’sı Fransızcadan, A. ta lanmı kot % 33’ü ngilizceden, % 7’si Almancadan, % 3’ü isim, Sert bir yüzeye sürtülerek yer yer rengi talyancadan, % 3’ü Japoncadan alınmı tır. Türkçenin açılmı ve kullanılmı görünümü verilmi oranı ise % 13’tür. kuma . B. ampanya barda ı Bir sözcü ün dilde yer edinmi olmasının önemli isim, ampanya içmeye ayrılmı özel, ince, uzun göstergelerinden biri, bu sözcü ündeyim içerisinde veya geni tabanlı kısa bardak. kullanılabilmesi, birle ik yapılar yapabilmesi gibi C. naylon fatura özelliklerdir.Jenerik marka isimlerinin bu tarz isim, Faturası olmayan bir mal için alıcıya kullanımlardaki oranı ise sadece % 17’dir. Bu tarz verilen veya birini harcama yapmı gibi kullanımlar için aynı anlama gelen “ciklet” ve “sakız” göstermek amacıyla yasa dı ı olarak düzenlenen isimlerini örnek olarak verilebilir. Ciklet ngilizce bir faturanın halk arasındaki adı. isim olup sözlükte sadece “sakız” anlamı ile yer alır. D. naylon kız Bunun dı ında bir deyim içerisinde veya bir birle ik isim mecaz yapıda kullanımı sözkonusu de ildir. “Sakız” ismi ise 1. Ça da , modern kız çok eski bir Türkçe kelime olup DivanüLügati’t-Türk’te 2. Gerçekte olması gerekti i gibi davranmayan “sakır-: yapı mak; sakır/sakız: yapı kan ey” anlamında kız geçer. Sakız kelimesi tarihi seyir içerisinde “sakız gibi, E. bebe aspirini damla sakızı, afyon sakızı, sakız tatlısı” gibi birçok isim, Daha dü ük dozda aspirin içeren küçük kelime ile birle ik yapılar meydana getirmi tir. Sakız ile çocuklar için hazırlanmı ilaç. ilgili sözlük de eri kazanmı birle ik yapıların sayısı F. atari salonu53 21’dir. Bu tespit de jenerik marka isimlerinin Türkçede isim, Bilgisayar oyunlarının oynandı ı salon. henüz çok yeni olduklarını göstermesi bakımından G. jilet gibi önemlidir. isim, çok keskin. H. jilet atmak Son olarak, ara tırmanın ba ında da belirtildi i gibi 1. jiletle saldırmak. “ ki jilet at, çiçe e yatmı bu konuda yapılmı ara tırmalar yok denecek kadar hasta gibi hurda et yüzünü.” –K. Korcan. azdır. Bu çalı ma ile konuya dikkat çekilmi ve bundan 2. kendini jiletlemek. sonra yapılacak ara tırmalara da bir kaynak olu turulmak istenmi tir. Sonuç KAYNAKÇA Çalı manın önemli sonuçlarından biri,günlük ADAMS, M. (2005). “Lexicalpropertyrights: dildekijenerik marka isimlerinin cins isme dönü me TrademarksandAmericandictionaries” Verbatim: The Language sürecinin tespiti ve bunların sözlükte yer alı Quarterly,S.30, s. 1-8. biçimlerinin ortaya konması olarak açıklanabilir. BA , Mehmet, AKTEPE C. (2006). “Türkiye’nin En Büyük Be Perakendecisinin Marka De eri Unsurları Açısından ncelenmesi TDK Sözlü ünde jenerik marka isimlerinin hangi ve Ankara li Uygulaması”, 11. Ulusal Pazarlama Kongresi, 1-3 Kasım, kaynaktan geldikleri tam olarak belirtilmemi tir. zmir. BUTTERS, Ronald R. (2008). Bunların sadece % 16’sında“... marka adından” ibaresi “Trademarksandotherproprietaryterms”, Dimensions of oldu u,tespit edilmi tir. Bu ibarede de bir birliktelik ForensicLiguistics,S. 12, s. 231-247. yoktur. Bunun için üç ekil kullanılmı tır: “... tescilli CLANK E, Shawn M. (2000). “Genericization: A Theory of ürün adından, ... özel adından, marka adından”. Di er SemanticBroadening in theMarketplace” Northernreview, S. 28 s. 1-11. DAYANÇ, Muharrem (2006). “Dilde Farklı Bir Genelle me ve örneklerde ise sadece ismin hangi dile ait oldu u Kirlenme Hadisesi”, Arayı lar ( nsan Bilimleri Ara tırmaları), S. 15, s. 57- belirtilmi tir. 62. D R CAN, Murat (2009). “Pipetin cadı”, Bilim ve Teknik, Ankara: Türkçe, birçok yabancı kelimeyi bünyesine Tübitak Yayınları, S. 494, s. 18. katarken bu kelimelerikendi söyleyi ine uydurur.Jenerik HOTTA, Syugo (2006). “Functions of Language in Trademarks”, marka isimlerinde de bu e ilim gözlenir. Sözlük de eri RitsumekanLawReview, S. 23, s. 1-19. KA GARLI, Mahmud (1990). DivanüLugati’t-Türk (Tıpkıbasım), Ankara: kazanan jenerik marka isimlerinin % 87’siorijinal KültürBakanlı ı Yayınları. söyleni inden ayrılarak Türkçe söyleyi e uymu tur. KURUL (2009). Kimya Terimleri Sözlü ü, Ankara: TDK yayınları. KURUL (2011). Türkçe Sözlük, Ankara: TDK yayınları. Jenerik marka isimlerinin köken bakımından LENT NE, G., SHUY, R. W. (1990). “Meaning in themarketplace”, da ılımları, çalı manın ba ında belirtilen ekonomi ile dil AmericanSpeech,S. 65, s. 349-366. arasındaki ili kiyi teyit eder. Ekonomik güçle ba lantılı ÖNCEL, eyma (2004). “Jenerik Markanın Sonu mu Geliyor?”, Capital veEkonomi Dergisi, S.43, s. 22-30. 53 TDK sözlü ünde yer almamakta. Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581 28 PARH ZGAR, Shahrzad (2010). Theinfluence of Brands on Communicativelanguageand how theybecomepart of language, An Analysis over 5 casestudies, Unpublishedmaster'sthesis, Surrey: University of SurreyFaculty of artsand Human ScienceDepartment of English. SULL VAN, K., SWEETSER, E. (2009).“ s ‘Generic is Specific’ a Metaphor?” Meaning, Form and Body, S. 19, s. 309-328. http://amerikabulteni.com/2012/12/01/abdde-yanlislikla-genel- isim-olarak-kullanilan-unlu-markalar/ http://en.wikipedia.org/ http://solutions.3m.com.tr/wps/portal/3M/tr_TR/EUScotchbrand/ Home/Resources/History/Timeline/ http://tr.wikipedia.org/ http://us.rimmellondon.com/content/about-rimmel http://www.answers.com/topic/the-gillette-company http://www.aspirin.com/scripts/pages/en/aspirin_history/index.ph p http://www.dorseytrailer.net/ http://www.marleyfloor.net/ http://www.nescafe.com.tr/ http://www.nisanyansozluk.com/ http://www.patentmuzesi.com/buluscu/ClaytonJacobson http://www.tarihintaniklari.com/contents/print.asp?HaberID=53 http://www.tdk.gov.tr/ http://www.technotoday.com.tr/detay/4844/Polaroid-geri-donuyor http://www.trakyacam.com.tr/0/156/0/ısıcam http://www.tuhafbilgiler.net/2012/02/sampanyay-kim-kesf-etti.html http://www.vaseline.com.pk/about-us/history/ tr.cyclopaedia.net Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31 www.sosyalarastirmalar.comIssn: 1307-9581

Birleşik sözcükler, bitişik kelimelerle oluşabileceği gibi ayrı yazılan kelimelerle de farklı anlamlar doğuran yapılardır. Hayatımızın her alanında karşılaştığımız birleşik sözcüklerin anlamı, Türk Dil Kurumu tarafından incelenerek çıkarılmaya çalışılır. Jet ski birleşik kelimesi de anlamı sıkça araştırılan sözcükler arasında yer alır. Jet ski TDK sözlükte ne anlama gelir?

Jet ski Ne Demek? Jet ski birleşik kelimesinin TDK sözlük anlamı nedir?

• Jet ski birleşik kelimesinin TDK sözlüğe göre 1 farklı anlamı vardır.

Jet ski TDK sözlük anlamı şu şekildedir:

1. isim 343 su kızağı

ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ