Demir Eksikliği Üşüme Yaparmı
Demir eksikliğinde nefes darlığı ve çarpıntı yaşanır
Demir eksikliği dünyada en sık görülen rahatsızlıklardan bir tanesidir. Halsizlik, yorgunluk ve solgunluk demir eksikliğinin ilk bulgularıdır. Üşüme, çarpıntı, nefes darlığı, konsantrasyon güçlüğü ise ilerlemiş olgularda sık dile getirilen yakınmalardır
Demir eksikliği dünyada en sık görülen rahatsızlıklardan bir tanesidir. Pek çok hastalığın seyrinde ortaya çıkabileceği gibi fizyolojik nedenlerden ötürü de görülebilir. Başlıca fizyolojik nedenler kadınlarda menstruasyon ve gebelik, çocuklarda ise gelişme dönemidir. İster fizyolojik ister patolojik nedenlerle olsun demir eksikliğinin nihai sonucu anemidir.
Anemi kandaki hemoglobin seviyesinin kadınlarda yüzde 12 gr/dl, erkeklerde yüzde 14 gr/dl altına düşmesi demektir. Halk dilinde karşılığı “kansızlık” dır. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerimiz içinde demir ile birleşmiş olan proteine verilen isimdir. Hemoglobinin görevi, akciğerlerden aldığı oksijeni vücudun tüm hücrelerine taşımaktır. Demir eksilince kandaki hemoglobin değeri düşer, bu koşullarda oksijen transferi sekteye uğrar. Halsizlik, yorgunluk ve solgunluk demir eksikliğinin ilk bulgularıdır. Üşüme, çarpıntı, göğüs ağrısı, unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü ise ilerlemiş olgularda sık dile getirilen yakınmalardır. Kronik demir eksikliği dudak köşelerinde çatlama, dilde kızarma, tırnaklarda yumuşama, kırılma ve boylamasına çizgilere yol açar. Eğer tedavi edilmezse nihayetinde dirençli kalp yetmezliğine yol açabilir.
ROMATİZMA VE ASPİRİN İLAÇLARI
Mide-bağırsak kanserleri, iyi huylu mide tümörleri, onikiparmak bağırsağı ülserleri, bağırsak divertikülleri gizli kanamalara yol açarak demir eksikliği anemisine yol açarlar. Aspirin ve romatizma ilaçları, gizli ya da açık kanamalara yol açarak demir eksikliğine neden olur. Çocuklar ve yaşlılarda bağırsak parazitleri demir eksikliğine yol açan başlıca nedenlerdir.
RDW KRİTERDİR
Demir eksikliği anemisi ile kronik hastalık anemisi birbirlerine çok benzerler. İkisini ayırt etmek için RDW’ ye bakılır. RDW, kırmızı küre dağılım genişliği demektir. Demir eksikliği anemisinde ilk anormal bulgu RDW artışıdır. RDW yüksek ise tanı, demir eksikliğidir. Anemi bir hastalık değildir, ateş, öksürük, ishal nasıl bir bulguysa demir eksikliği anemisi de öyledir. “Demir neden eksik” sorusuna tatmin edici bir yanıt üretmeden demir tedavisine başlanmaz.
EN FAZLA KIRMIZI ETTE BULUNUR
Demir, en fazla et ve et ürünlerinde bulunur, ardından balık ve yumurta gelir. Diğer demir kaynakları kepek, çavdar ve sebzelerdir. Vejetaryen beslenenlerde demir eksikliği anemisi sık görülmektedir.
TEDAVİ KOLAYDIR
Demir eksikliği anemisinin tedavisi ağızdan alınan ya da enjeksiyon formunda kullanılan ilaçlarla yapılır. Ağız yoluyla kullanılan demir bileşenleri aç karına alınmalı, süt ve süt ürünleri ile birlikte kullanılmamalıdır. Demir preparatları C vitamini ile birlikte kullanılırsa bağırsaklardan daha güçlü emilir.
Demir Eksikliğinin 10 Sinyali
2. Dudak köşelerinde çatlaklar
Düşük demir düzeyi nedeniyle kas sağlığını destekleyen kırmızı kan hücrelerindeki myoglobulin proteininde azalmaya bağlı olarak dil canlı rengini yitiriyor. Bunun yanı sıra pürüzsüz hale geliyor, şişiyor, ağrıyor ve acıyor. Dudak köşelerinde de çatlaklar oluşuyor ve yemek borusunda gelişen epitel dökülmesine bağlı olarak yutma güçlüğü gelişebiliyor.3. Saç dökülmesi ve tırnak sorunları
Demir eksikliği anemisinde oksijen desteğinin azalması nedeniyle saçlar ciddi şekilde dökülmeye başlıyor. Bunun yanı sıra tırnaklarda da çizgilenmeler ve kaşık tırnak (tırnaklarda düzleşme) gibi sorunlar ortaya çıkıyor.
4. Göz kararması, baş dönmesi
Kan hacminde azalmaya bağlı olarak ani ayağa kalkışlarda; göz kararması, baş dönmesi, tansiyon düşmesi, bayılma, hatta senkop (şuur kaybı ile olan bayılma) gelişebiliyor.5. Sebepsiz gerginlik
Kendinizi hiçbir sebep yokken gergin sıkıntılı veya sinirli mi hissediyorsunuz? Dikkat edin, bunun nedeni demir eksikliği anemisine bağlı oksijen yetersizliği olabiliyor.
6. Yavaşlayan tiroit fonksiyonları
Demir eksikliği tiroit fonksiyonlarını da yavaşlatıyor ve tiroidin metabolik etkilerini bloke ediyor. Hipotirodisi olan her 10 kişiden 6'sı, tiroitlerinde sorun olduğunun farkında olmuyor. Enerji düşüklüğü, kilo artışı, çok üşüme gibi yakınmalarınız varsa zaman kaybetmeden bir hekime başvurmayı ihmal etmeyin.7. Toprak, kireç ve tebeşire aş ermek
Demir eksikliği anemisi olanlar besin olmayan maddeleri tüketmeye karşı yoğun bir istek duyulabiliyor. Örneğin toprak, kireç, kil, tebeşir, kağıt ve buz benzeri maddelere adeta aş erebiliyor.
8. Huzursuz Bacak Sendromu
Huzursuz Bacak Sendromu varsa, bu sorunun altında yatan neden düşük demir düzeyi olabiliyor. Öyle ki bu sendroma yakalanan kişilerin yüzde 15'inde demir eksikliği görülüyor. Üstelik demir eksikliği bu semptomda var olan sık uyanma, kalitesiz uyku ve sabahları yorgun uyanma gibi yakınmaları da ağırlaştırabiliyor.9. Halsizlik ve yorgunluk
Hemoglobin düzeyinin düşmesi sonucu özellikle alyuvarların oksijen taşıma kapasitesinde azalmaya bağlı olarak; halsizlik, yorgunluk, nefes darlığı, baş ağrısı, göğüs ağrısı gibi yakınmalar ortaya çıkabiliyor. Kişiler her zaman yaptıkları işleri yapmakta bile zorlanabiliyor.
Kalpte çarpıntı, üfürüm
Yine kan hacminde azalma nedeniyle kalp, debisini arttırabilmek için çok hızlanıyor. Bu da çarpıntı ve çabuk yorulma yakınmalarına, nabızda dolgunluk ve kalpte üfürüm gibi sorunlara yol açıyor. Kalp hastalığı olanların yakınmaları çok daha şiddetlenebiliyor. Bu nedenle kalp sorunlarında demir düzeylerinin derhal kontrol edilmesi gerekiyor.