655 Sayılı Khk

tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “/16 Sayılı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: /14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise ile tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilmesine imkan sağlanmıştı. ( tarihli, 38 sayılı Duyurumuz)

Bununla birlikte, Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’nın geçici maddesinin mevcut halinde, tarihli bilançolarda yer alan yabancı paraların maddede belirtilen sürelerde Türk lirasına çevrilmesi durumunda uygulanacak olan istisnalara yönelik düzenlemeler yer aldığından, /16 sayılı Tebliğ kapsamında kurumlarca bu tarihten sonra açılan hesaplardan elde edilen kazançlara istisna uygulanması mümkün bulunmamaktaydı.

tarihinde TBMM'ye sunulan "Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" ile, kurumların tarihli bilançolarında yer almasa dahi tarihli bilançolarında yer alan yabancı paraların da yılı sonuna kadar Türk lirasına dönüştürülmesi durumunda, bu kapsamda açılacak olan mevduat ve katılma hesaplarına tahakkuk ettirilecek olan faiz ve kar payları ile diğer kazançların (destek ödemelerinin) istisna kapsamına alınması öngörülmüştü. ( tarihli, 40 sayılı Duyurumuz)

Bu defa, sözü edilen Kanun Teklifi tarihli Resmi Gazete’de " Sayılı Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" adıyla yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Söz konusu Kanun ile tarihli bilançolarda yer almasa dahi tarihli bilançolarda yer alan yabancı paraların yılı sonuna kadar Türk lirasına dönüştürülmesi durumunda, bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kar payları ile diğer kazançlar (kur farkı tutarlarının faiz/kar payı tutarını aşması halinde yapılacak olan destek ödemeleri) kurum kazancının tespitinde istisna olarak dikkate alınacaktır.

Kanun’da yer alan düzenlemeler, detayları itibariyle aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.

Tarihli Bilançolarındaki Yabancı Paraların KKM Hesaplarına Yatırılmasından Elde Edilen Kazançlar İstisna Kapsamına Alınmıştır

sayılı Kanun ile diğer düzenlemelerin yanında, tüzel kişilerin tarihli bilançolarındaki yabancı paraları Türk lirası’na dönüştürmelerinden elde ettikleri kazançlara istisna uygulanmasına ilişkin olarak, KVK’nın geçici 14/3. maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir:

“(4) Kurumların 31/3/ tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır. Cumhurbaşkanı istisnayı 30/6/ ve/veya 30/9/ tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulatmaya yetkilidir.

(5) Bu madde kapsamındaki istisnalar yılı sonuna kadar vade sonunda yenilenen hesaplara da uygulanır.”

İstisnanın Kapsamı

KVK’nın geçici maddesinin 4. fıkrası olarak yapılan bu düzenlemeyle, kurumların tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını yılı sonuna kadar kur korumalı Türk lirası vadeli mevduat ve katılma (KKM) hesaplarına dönüştürmeleri halinde, aşağıdaki kazançları kurumlar vergisinden istisna olacaktır:

• KKM hesaplarına vade tarihlerinden önce sona eren geçici vergi ve kurumlar vergisi dönem sonlarında tahakkuk ettirilen faiz ve kar payları,
• Vade sonlarında elde edilen faiz ve kar payları,
• Vade sonlarında döviz kuruna bağlı olarak doğabilecek kazançlar (destek ödemeleri)

Dolayısıyla, tarihli bilançolarda yer almasa dahi tarihli bilançolarında yer alan yabancı paraların yılı sonuna kadar Türk lirasına dönüştürülmesi durumunda, bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurum kazancının tespitinde istisna olarak dikkate alınacaktır.

KKM Hesapların Vade Sonunda Yenilenmesi

KVK’nın geçici maddesine eklenen “Bu madde kapsamındaki istisna yılı sonuna kadar vade sonunda yenilenen hesaplara da uygulanır.” şeklindeki 5. fıkra ile de, Türk lirasına dönüşen bu hesapların yıl sonuna kadar geçerli olmak üzere vade sonunda Merkez Bankasının düzenlemelerine uygun olarak yenilenmesi durumunda istisnanın yenilenen hesaplara da uygulanması sağlanmıştır.

Merkez Bankası tarafından geçtiğimiz aylarda /14 sayılı Tebliğde yapılan değişiklikle, KKM hesaplarının vade sonunda yenilenmesine imkan tanınmıştı.

Buna göre, gerek tarihli gerekse tarihli bilançolarda mevcut olan dövizlerden dönüşüm suretiyle açılan KKM hesaplarının sonuna kadar vade sonlarında yenilenmesi halinde, yenilenen hesaplara da bu istisnalar uygulanacaktır.

Cumhurbaşkanı’na Verilen Yetki

sayılı Kanunla KVK’nın geçici maddesine eklenen 5. fıkra ile, Cumhurbaşkanı’na söz konusu istisnaları ve/veya tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar için de uygulatma konusunda yetki verilmiştir.

KKM Hesaplarına Dönüşüm Esnasında Ortaya Çıkan Kur Farkları İstisna Kapsamına Dahil Edilmemiştir

sayılı Kanun ile getirilen bu yeni düzenleme tarihli bilançolarda mevcut bulunan dövizlerin KKM hesaplarına dönüşümünde ortaya çıkan kur farkı gelirlerini kapsamamaktadır. Diğer bir ifadeyle, bu kapsamdaki dövizlerin KKM hesaplarına dönüşümünde pozitif bir kur farkı oluşması halinde, söz konusu kur farkı kazançları kurumlar vergisine tabi olacaktır.

Görüleceği üzere, tarihli bilançolarda mevcut bulunan dövizlerin dönüşümü halinde, önceki geçici vergi döneminin sonundaki değerine kıyasla ortaya çıkan kur farkları KVK’nın geçici 14/2. maddesi gereğince kurumlar vergisinden istisna tutulmuşken, tarihli bilançolarda mevcut olan dövizlerin dönüşümünde oluşan kur farkları istisna kapsamına alınmamıştır.

Diğer Kanunlarda Yapılan Değişiklikler

Söz konusu Kanun ile ayrıca;

• “Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 8. maddesinde yapılan değişiklikle, maddede yer alan muafiyet ve istisnaların kapsamı genişletilmiş, bedeli ödenerek hakim hissedar haline gelinen şirketler, fonlar ve bunların bağlı ortaklıklarının da maddede yer alan istisna ve muafiyetlerden yararlandırılmasına,
• Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulacak şirket ve alt fonlara sağlanan muafiyet ve istisnaların, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş şirket ve alt fonlara da uygulanmasına

yönelik hükümler ihdas edilmiştir.

" Sayılı Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un Resmi Gazete’de yayımlanan orijinal haline buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla.

Kimilerimizin yönelttiği sorulardan;

1. sayılı ‘Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 1 Kasım tarihinde yürürlükten kaldırıldığını,
2. Denizcilik Müsteşarlığının, aynı tarihte yürürlüğe giren sayılı “Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile birkaç genel müdürlük haline dönüştüğünü,

bilmedikleri, anlaşılmaktadır.

Bu nedenle; kısaca “gitti geldi ” olarak ifade edilebilecek değişikliğin, amatör denizcilerimize etkisi açısından irdelenmesinin yerinde olacağı değerlendirilmiştir.

Hatırlanacağı gibi yılında, adaletsiz ve Deniz Hukukçuları Derneğinin bir toplantısında açıkça “ucube” olarak adlandırılan, başka ülkelerde benzeri bulunmayan şekliyle, bağlama kütüğü ruhsatnamesi yürürlüğe sokuldu.

Caiz tabirle bu Ucube, hem bir türlü tam işleyememiş, hem bizzat uygulayıcıların tepkisini çekmiş, asıl önemlisi ise binlerce amatör denizcimizi mutsuzluğa sürüklemiş, kimilerinin ise yargıda çözüm aramaya yönelmesine neden olmuştur. Hatta kimi amatörlerimizin denizi ve denizciliği bırakmasına neden olmuş, tarihimize vurulmuş kötü, şekilsiz bir damgadır.

Nihayet beklenen değişiklikle birlikte Bağlama Kütüğü, aşağıda tam metni verilen sayılı KHK Madde 43&#;te yeni şeklini almış, tekne sahibi amatör denizcilerimizin haklarına saygıyla yaklaşan büyük bir adım atılmıştır.

Bağlama kütüğü

MADDE 43&#;(1)Türk Uluslararası Gemi Siciline tescilli olanlar ve Milli Gemi Siciline tescili zorunlu olanlar dışındaki ticari veya özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve içsu araçlarının malikleri veya işletenleri; söz konusu gemi, deniz ve içsu araçlarını bağlama kütüğüne kaydettirmek zorundadırlar.

(2) Bağlama kütüğüne kayda ilişkin usul ve esaslar ile yapılacak iş ve işlemlerin nasıl ve kimler tarafından yürütüleceği yönetmelikle belirlenir.

Vatandaşına güvenen, onu anlamış, geçmişteki yanlışı da görmüş bir yönetim kadrosunun ürünü olan yukarıdaki maddenin getirdiği yenilik, dikkatle okunduğunda görülür ki;

 a) Kaydın her yıl vize ettirilmesi ve tekrar harç ödenmesi, söz konusu değildir.

 b) Ceza ödenmesi, söz konusu değildir.

Bu yenilik, bütün amatör denizcilerimizi sevindirecek ve aynen geçmişte kalan özel tekne belgesi uygulamasında yaşandığı gibi onları kendiliklerinden, ürkmeden, çekinmeden teknelerini kaydettirmeye yöneltecektir; bu yeniliğin altında pusu sezmeyeceğiz, çünkü devlet vatandaşına pusu kurmaz. İstenen olmuştur, şimdi önümüze bakmak ve yeni hazırlanacak yönetmeliği beklemek zamanıdır.

Bu arada, tabii akıllara gelen sorular şudur:

Peki, anlaşıldı, ama ben şimdi bu yeni yönetmelik hazırlanıncaya kadar;

a) Teknemi kaydettirecek miyim?

b) Kaydımı vize ettirecek miyim?

c) Bunları yapmazsam ceza ödeyecek miyim?

Cevap basittir:

a) EVET AMA Yönetmeliğin yazılmasını beklemek doğru olacaktır, çünkü kayıt yöntemi değişebilir, kayıt gideri azalabilir.

b) KESİNLİKLE HAYIR.

c) KESİNLİKLE HAYIR.

Çünkü sayılı KHK’nın konuyu açıklığa kavuşturan iki maddesi daha vardır:

Yürürlükten kaldırılan ve değiştirilen mevzuat ile atıflar

MADDE 44&#; (1) 9/4/ tarihli ve sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 10/8/ tarihli ve sayılı Denizcilik Müsteşarlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırılmıştır.

Düzenleyici işlemler, mevcut ve yürürlüğe konulacak idari düzenlemeler

GEÇİCİ MADDE 8&#;(1) Bu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca yürürlüğe konulması gereken idari düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut tüzük, yönetmelik, tebliğ ve benzeri idari düzenlemelerin bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.

Demek o ki;

 a) sayılı KHK yürürlükten kaldırılmıştır.

 b) Yeni idarî mevzuat (Yönetmelikler) yürürlüğe girinceye kadar, yürürlükten kaldırılan KHK’ya ait idarî mevzuatın (Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliğinin),   sayılı KHK ya aykırı olmayan hükümleri, uygulanmaya devam edecektir.

Amatör dünyamızı ilgilendiren yanıyla; bağlama kütüğü ruhsatnamesi vize harcı ve cezaları uygulanamaz durumdadır.

Yukarıda anlatılanlar bir yorum değildir, mevzuatın doğru ve anlayarak okunmasının sonuçlarıdır.

Umarız ki; bu defa Bağlama kütüğüne kayda ilişkin usul ve esaslar ile yapılacak iş ve işlemlerin nasıl ve kimler tarafından yürütüleceğine ait  yönetmelik, konuyla ilgili STÖ’lerin, örneğin ADF’nin, görüşleri de dikkate alınarak düzenlenir, geçmişte çekilenler unutulur, eziyet sona erer.

Bunun yanı sıra; Türk vatandaşlarının ne zaman ve nereden alınırsa alınsın, yeni ya da ikinci el olsun, kendilerine ait tekneleri için harçtan, vergiden arındırılmış hak olan “Bayrağımızı taşımak hakkı”nı rahatça ve kolaylıkla kullanacağı günü çok beklemeyeceğimiz ümidiyle, yılının hepimize sağlık, mutluluk ve başarı getirmesini dileriz.

Saygılarımızla

ADF