Ses Yüksekliği Nedir

kaynağı değiştir]

Basit (genleşme değerlerinin düzenli olması; örneğin düzensiz; 1/, ikincisi 1/, üçüncüsünün 1/ olması gibi) frekanslar seste ton farkını meydana getirir. Frekansları aynı olan seslerin tonlarıda aynı olur. Seslerin periyodik karakteri dörde ayrılır:

Temel ses: Titreşimleri basit sinüs eğrisi karakteri taşıyan seslere “saf/temel ses” denilir. Bir diyapazonanın çıkardığı ses bunun en yalın örneğidir. Doğada “saf/temel” ses bulunmaz. Doğadaki sesler her zaman karmaşık yapıya sahiptir.

Karışık ses:

Gürültü: Periyodik olmayan düzensiz ses titreşimlerine gürültü denir. Patlama: Kısa süreli hızlı bir hava yoğunlaşması sonucunda oluşup kulağımıza çarpan seslere ise “patlama” denilir.

Sesbirim[değiştir kaynağı değiştir]

Dilde anlam ayırt etmeyen, ancak farklı telâffuz edilen seslere, ses değişkesi denir. Örneğin bana ve banka kelimelerindeki [n] sesleri farklı söylenir. İlki bir diş sesi olan [n], ikincisi bir damak sesi olan [ŋ]‘dir. Buna göre Türkçede /n/ sesbiriminin, [n] ve [ŋ] olmak üzere en az iki ses değişkesinden söz edilebilir. Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi ses değişkeleri köşeli ayraç içinde gösterilir. Dilin sesleri incelenirken sesbirimler ve onların değişkeleri ayrıntılı olarak ele alınabilir ancak bu çalışmada ağırlıklı olarak sesbirimler üzerinde durulmaktadır.

Ayrıca bakınız[değiştir

Ses Yüksekligi, Diyapazon, Sesin Süresi, Sesin Gücü ve Ses Rengi

Esnek bir cismin titresmesi durumunda etrafindaki havada ses dalgalari olusmaktadir. Bu dalgalar duyus merkezimize ulastiginda ses olusumu hissi meydana gelmektedir. Sesler iki çesittir: Müzikal sesler ve gürültüler.

Müzikal ses bir cismin belli bir sürede (örnegin her saniyede) düzenli, sabit ve periyodik olarak titresmesi sonucunda olusur. Düzensiz ve sayisi sabit olmayan titresimlerde gürültü meydana gelir.

Müzik sesleri yükseklik, süre, güç ve renklerine göre birbirinden ayirt edilir.

Sesin yüksekligi, titresimlerin mutlak sayisina (frekans) baglidir. Titresimlerin sayisi* yükselince ses tizlesir. Insan kulaginin &#;ses&#; olarak algilayabildigi titresimler, Hz arasindadir, ancak Hz üzerindeki sesler müzikte hemen hemen kullanilmaz.

Seslerin mutlak ve sabit titresimleri diyapazon aletiyle belirlenir. Bu alet genelde iki ucu çatal seklinde bir metaldir, vuruldugunda genellikle Birinci Oktav La sesini üretmektedir. Diyapazon, Ingiliz asilli John Shore tarafindan () icat edilmistir.

Tarih boyunca diyapazonun degisik mutlak frekanslari olmustur.
Paris &#; Birinci Oktav La &#; Hz
Viyana, Berlin &#; Birinci Oktav La &#; Hz
Paris Uluslararasi Konferansi &#; Birinci Oktav La &#; Hz
Viyana Uluslararasi Konferansi &#; Birinci Oktav La &#; Hz
ve Uluslararasi Antlasma &#; Birinci Oktav La &#; Hz

Sesin Süresi, ses olarak algilanan titresimlerin zaman içindeki uzunluguna baglidir.

Sesin Gücü, titresen cismin genligine baglidir. Titresim genligi ne kadar genisse ses o kadar güçlüdür.

Ses Rengi,çesitli enstrümanlari, insan seslerini kendi içlerinde ayirt eden nitalige denir. Dogada basit sesler yoktur. Her ses kendinden daha tiz birçok -doguskan olarak adlandirilan- ek seslerle -oberton, parcelle, aliquanta, harmonics- birlikte tinlar. Bu ek sesler titresim kaynaginin tümü hariç, ayri parçalariyla da titresmesi durumundan olusmaktadir. Böylece cismin tümü titrestiginde, temel olan, en güçlü tinlayan ve tek olarak algilanan ses elde edilmektedir. Cismin yarisi(1/2) titrestiginde degisik, daha tiz bir ses olusur; 1/3&#;ünün titresiminden üçüncü, daha tiz bir ses duyulur vs. Doguskanlarin sayisi teorik olarak sinirsizdir. Pratikte 40 kadar doguskan ses tespit edilmistir.

Ölçü birimi Hertz; kisaca Hz, fizikçi Heinrich Hertz&#;in adindan.
Oberton (alm): Üst ses.
Parcelle (Fr): Cismin kismi titresmesinden olusan ses.
Aliquanta /Lat): Bütünün kismi titresmesinden olusan ses.
Harmonicns (Lat): Beraber tinlayan ses.

Yazan/Kaynak:
Paraskev HACIEV/Temel Müzik Teorisi

Alıntı
Müzik Portalı

 

Tags:Ses

nest...

54041 54042 54043 54044 54045