Kadınların Zorunlu Askerlik Yaptığı Ülkeler

Zorunlu askerlik sistemi üzerinde çalışma yürüten Milli Savunma Bakanlığı, ‘kadınlara askerlik’ konusunu da çalışmalarına dahil etti. Kadınlara askerlik, gönüllülük esasına göre ve temel askerlik eğitimi süresinde planlanıyor.

Hükümete yakın Yeni Şafak’tan Kıymet Sezer’in haberine göre; kadınlar için getirilmesi öngörülen askerlik sisteminin, gönüllülük esasına göre uygulanması üzerinde duruluyor. Kadınların mevcut sürelerde değil, temel askerlik eğitimini esas alan kısa süreli askerliği, bu esasa göre yapabileceği belirtiliyor.

KONU MASAYA GETİRİLDİ

Milli Savunma Bakanlığı (MSB) ve Genelkurmay Başkanlığı, askerlik sistemini sil baştan yazmak üzere başlattığı çalışmalarını sürdürüyor. Konu, geçtiğimiz aylarda TBMM Milli Savunma Komisyonu gündemine de geldi ve askerlik sistemi, zorunlu askerlik uygulamasının devam edip etmeyeceği, bedelli beklentileri, yurt dışındaki örnekleri de masaya yatırılarak ayrıntılı olarak değerlendirildi. MSB ve Genelkurmay Başkanlığı nezdinde yürütülen askerlik sistemi çalışmalarına “kadınlara gönüllü askerlik” de dahil edildi.

NORVEÇ VE İSRAİL'DE ZORUNLU

Şubat 2016 tarihli “Zorunlu Askerlik Hizmeti” başlıklı araştırmada uygulama, gündeme geldi ve incelendi. Buna göre, Norveç ve İsrail hariç zorunlu askerlik sadece erkekleri kapsıyor. Avusturya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, İsviçre, Litvanya ve Yunanistan'da kadınlar dilerse gönüllü olarak askerlik yapabiliyor. Norveç, 2015 yılında kadınların askerlik yapmalarını zorunlu hale getirirken, İsrail'de ise kadınlar 2 yıl askerlik yapmak zorunda.

TBMM'nin yaptığı askerlik araştırmasında, Avrupa kıtası ve Türkiye'nin komşusu ülkelerdeki askerlik sistemleri ayrıntılı olarak değerlendirildi. Araştırmaya göre, 1990'lardan bugüne zorunlu askerlik hizmetini devam ettiren ülke sayısı, hem Avrupa Birliği hem de NATO üyesi ülkeler içerisinde oldukça azaldı.

TÜRKİYE SAYI OLARAK ÖNDE

2016 yılı itibariyle zorunlu askerlik, 28 üyeli AB içinde 6 ülkede, 28 üyeli NATO'da ise 5 ülkede uygulanıyor. Avrupa kıtasında, zorunlu askerlik uygulamasının sürdüğü ülkeler arasında sayıca en büyük orduya ise Türkiye sahip. Türkiye, gerek aktif askeri varlığı gerekse zorunlu asker sayısıyla, kendisine en yakın olan İsrail ve Yunanistan'ı bile 3-4 kat geride bırakıyor.

Hollanda'da hükümet, bu hafta itibarıyla cinsiyet eşitliğini sağlamak amacıyla 17 yaşını dolduran kadınlara, ihtiyaç duyulması halinde zorunlu askerlik yapacaklarını belirten celp belgesi gönderileceğini bildirdi.

Hollanda Savunma Bakanı Ank Bijleveld, kişisel twitter hesabından yaptığı görüntülü açıklamada bu hafta itibarıyla 17 yaşına giren 2003 doğumlu tüm genç kadınlara askerlik celbi gönderileceğini kaydetti.

Bakan Bijleveld açıklamasında kararın cinsiyet eşitliği kapsamında alındığını belirterek, "Kadın ve erkekler eşit haklara sahip olduğu gibi eşit yükümlülüklere de sahiptir." ifadesini kullandı.

Şu an kadınların orduya katılmasının gerekmediğini söyleyen Bakan Bijleveld, "Ama gelecekte ne olur bilinmez. Ülkemizin güvenliği tehdit altında olursa, bütün yükümlüler silah altına alınabilir." dedi.

Askerlik celp belgelerinde, kadınların profesyonel askerlik görevlerine başvurabileceklerine de yer verilecek.

1997'de zorunlu askerlik yükümlülüğü kaldırılan Hollanda'da 2018 yılında yürürlüğe giren yasayla yükümlüler silah altına alınmayarak gerekli durumlarda Hollanda dışında savaşmak üzere ordu listesine kaydediliyor.

Uygulama her ne kadar kadar kağıt üzerinde gözükse de olası bir savaş durumunda 45 yaşın altındaki yükümlüler silah altına alınabilir.

Prenses Amalia'ya da celp belgesi gidecek

Hollanda medyasında yer alan habere göre karar kapsamında askerlik celbi gönderilecek 100 bin Hollandalı genç kadın arasında, Hollanda Kralı Williem Alexander'in kızı ve Hollanda tahtının varisi Prenses Amalia da bulunuyor.

Haberde Hollanda Devlet Bilgilendirme Dairesi RVD'nin Hollanda Devlet Kanalı NOS'a yaptığı açıklamaya yer verilerek Prenses Amalia'nın celp kağıdının ardından ne şekilde hareket edeceğinin bilinmediği aktarıldı.

Kadınların da askere çağırılması

Eski Hollanda Savunma Bakanı Jeanine Hennis-Plasschaert, 2017 yılında eşitlik ilkesi gereği ihtiyaç halinde uygulanan zorunlu askerlik yükümlülüğünün sadece erkekleri kapsamasına itiraz etmişti.

Bakan Hennis-Plasschaert zorunlu askerliğin Hollandalı kadınlar için de uygulanmasını istemişti.

Hollanda Parlamentosu ise kadın-erkek eşitliği kapsamındaki yasayı değiştirerek, zorunluk askerlik uygulamasına kadınları da dahil etmişti.

Gündem

Savunma Bakanlığı'ndan, Yeni Şafak'ın ‘Kadınlar Askere Alınacak’ Haberine Yalanlama

Norveç ve İsrail'de zorunlu

Türkiye sayı olarak önde

Fransa

Fransa, 16 yaşındakilere mecburi askerlik uygulamasını yeniden başlatmayı planlıyor. Askerlikte bir ay boyunca 'yurttaşlık kültürü' dersleri verilecek.

Güney Kore

Kuzey Kore ile hala teknik olarak savaş halinde olan Güney Kore'de sıkı bir mecburi askerlik sistemi var. Fiziksel açıdan yeterli tüm erkeklerin kara kuvvetlerinde 21 ay, donanmada 23 ay, hava kuvvetlerinde ise 24 ay askerlik yapması gerekmektedir. Kuzey Kore en uzun süre mecburi askerlik yapılması gerekli olan ülke.

İsviçre

İsviçre'de askerlik 18-34 yaşları arasındaki erkeklere mecburi. Ülkede 2013'te yapyılan referandumda askerlik hizmetinin kaldırılması reddedilmişti. Vicdani retçilerin sivil hizmette bulunmasına izin verilmekte. Askerlik bayanlara mecburi değil ama gönüllü olarak yapabiliyorlar.

Brezilya

Askerlik 18 yaşına giren tüm erkeklere mecburi. 10 ila 12 ay sürüyor. Sağlık nedenleriyle muaf olunabiliyor. Üniversitede okuyorsanız askerlik hizmeti ertelenebiliyor. Askerlere küçük bir maaş, yiyecek ve kışlada barınma olanağı sağlanıyor ve bu yoksul Brezilyalılar için önemli bir teşvik olabiliyor.

İsrail

İsrail'de askerlik bayanlara da erkeklere de mecburi. Erkekler üç, bayanlar ise iki yıl askerlik yapıyor. Bu mecburiluk ülke içinde ve dışındaki tüm İsrail yurttaşları için geçerli. Tıbbi sebeplerle muaf olunabiliyor.

Zorunlu Askerliği Geri Getiren Ülkeler

Son senelerde bazı ülkeler mecburi askerliği yeniden uygulamaya soktu.

Gürcistan savunma bakanlığı geçen sene mecburi askerlik uygulamasını kaldırdıktan yalnızca sekiz ay sonra geri getirdi. Yeni askerlik sisteminde üç ay boyunca muharebe eğitimi verilmekte ve kalan dokuz ayda uzman orduya destek verilmekte. Litvanya da 2008'de kaldırdığı mecburi askerliği 2016'da yeniden uygulamaya koydu. Gürcistan'da üniversitede okuyan öğrenciler ve bekar olan babalar haricinde, 18-26 yaşları arasındaki tüm erkekler bir sene boyunca askerlik yapmak mecburiyetinde. Geçen yıl İsveç'te yapılan referandumda da mecburi askerlik geri getirildi. Ülkedeki mecburi askerlik uygulaması 100 senelik sürenin ardından 2010'da kaldırılmıştı.

Kadınların Askerlik Yapmış Olduğu Ülkeler

Kadınlar günümüzde orduda çok önemli yetkilerle donatılıyorlar. Birçok ülke ordularını kadın askerlere emanet ediyor.

İsrail’de bayanlara askerlik mecburi.  Mecburi hizmet süresi bayanlarda 2; erkeklerde 3 yıl. İngiltere'de kadın askerler direk olarak düşmanla temas ve öldürme olan birlikler haricinde her görevde yer alabiliyor.

Finlandiya’da iç savaştan sonra bayanların ön saflardaki rolü azaltıldı. II. Dünya Savaşı sırasında bayanlar, cephe gerisi gerilla birliklerinde görev aldılar. Kadınlar gönüllü askerlik yapabiliyor. Almanya'da Nazi döneminden beri kadın askerler var. 1955 senesinde oluşturulan Alman ordusu, NATO ülkeleri arasında en muhafazakar ordulardan biri. Libya, kadın askeri olan tek İslam devleti. Norveç’te orduda kadın-erkek ayrımı yok. Norveç, denizaltılarda kadın askerlere görev izni veren ilk ülkedir. Zorunlu askerlik hizmeti yasal olarak 19 ay.

Rusya'da bayanlar  orduda çok aktif. Kadın savaş pilotları toplam 24 000 sorti yaptı ve 23 kahramanlık madalyası kazandılar. Günümüzde Kızılordu´daki kadın askerler arasında güzellik yarışması yapılmaktadır. Amerikan ordusunda, II. Dünya Savaşı sırasında kurulmuş olan kadın birlikleri çoğu zaman hemşire görevleri yerine getirmiştir. Vietnam Savaşında bayanlar daha çok hava kuvvetlerinde yer almıştır.

Türkiye'de askerlik yalnızca erkeklere mecburi olmasına karşın bayanlar da orduya girebilmektedir. Kadın askerler özellikle 1.Dünya Savaşı´nın ardından verilen Kurtuluş Savaşı sırasında muharebelere katılmışlardır. Türk kadını artık savaş uçakları dahi kullanıyor.