Eski Türk Halk Müziği Şarkıları

Başlarken
Türkülerin derlenmesi çalışmaları Cumhuriyetin ilk yıllarında başlar  ve ilk türkülerde bu yıllarda Darül Elhan (konservatuar) tarafından Osmanlıca olarak yayınlanır. Kısa süre önce kaybettiğimiz araştımacı Nejat Birdoğan "Notalarıyla Türkülerimiz" adlı kitabında bu konuyu şöyle ifade eder : 

"Ulu Atatürk'ün doğrudan doğruya yönetimiyle yapılan çalışmalar, türkülerimizin tarihinde altın bir çağı başlatır. Ancak, bu çalışmalarda görev alacak kişiler doğaldır ki birdenbire ortaya çıkıp bilinçlenen kişiler değildi. Cumhuriyetin öngünlerinde (arife) bu kişilerin kimi yazılarıyla alana ışık tuttukları görülüyor. Örneğin, Musa Süreyya Bey, Yeni Mecmua'nın 5 Mart tarihli sayısında bu alana eğilip Türk sanat müziğindeki türkülerden yola çıkarak öbür türkülerimizin derlenmesini öğütlüyordu. 'da Ahmet Cevdet (Oran) Bey, İkdam gazetesinde, Necip Asım (Yazıksız) ise Türk Yurdu dergisinde halk ezgileri derlemelerini istiyorlardı. ' de Rıza Nur, maarif vekili olunca Bakanlıkta bir hars ( kültür) dairesi kuruluyor ve bu daire türkü derlemeleri yapıyordu.

yılında Dar-ül Elhan adıyla kurulan ve hemen hemen meşk yoluyla öğrenim yapan İstanbul Konservatuarı 'de bu adı resmen almıştır. Ancak ''Doğu Müziği Şubesi'' kaldırılmıştır. Buna karşın halk müziği çalışmaları, özellikle derleme ve notalama alanında çok çok ileri düzeyde ve yoğun yapılmıştır. Bu kurum, dört kez geziye çıkıp sonuçlarını 14 defter biçiminde ( türkü) notalayarak vavınlanmıştır. Konservatuar müdürü Yusuf Ziya Demircioğlu başkanlığında Rauf Yekta, Ekrem Besim ve Dürri Beyler, Temmuzunda Adana, Antep. Urfa, Niğde, Kayseri ve Sivas illerini dolaşmıştır. Toplanan türkü, defterin 1, 2 ve 5. ciltlerinde Arap harfi ile ve Fransızca olarak yayınlanmıştır. Bu arada gerçekten Türk halk müziğinin büyük aşıkı ve bilgini Mahmut Ragıp Bey (Kösemihal-sonradan Gazimihal) de konuya ilişkin yayınlar yapıyordu.

İkinci gezi, Temmuz 'de Yusuf Ziya Demircioğlu, Ekrem Besim, Muhittin Sadak ve Ferruh Arsunar topluluğuyla yapılıyor, bu kez Konya (ilçeleri Ereğli ve Karaman), Manisa (Alaşehir), Aydın (ödemiş) dolaşılıyordu. Gene türkü toplanarak defterlerin 3, 4, 6, 7. ciltlerinde yayınlanıyordu.

Üçüncü gezi aynı kişilerce 'de Kastamonu, Ankara, Çankırı, Kütahya, Bursa'ya, dördüncü gezi ise Yusuf Ziya, Mahmut Ragıp ve Ferruh Arsunar'ca Doğu Anadolu'ya yapılmış gene sonuçlar yayınlanmıştır. Ancak sonradan ödenekler bulunamayınca bu geziler kaldırılmıştır.

Bu kurum, çok değerli uzmanları Rauf Yekta, Ali Rifat, Zekaizade Ahmet, Dr. Suphi Ezgi kanalıyla tekke (ve tarikat) müziğimizi de incelemiş, kimi parçaları notalamıştır. Bu serinin 4. ve 5. ciltleri Bektaşi nefeslerini kapsamaktadır. Okul müdürü Ziya Demircioğlu, ödenekler kalkınca özel girişimler de bulunup Türk Halk Bilgisi Derneği'nin katkısını alarak yılında beşinci geziye çıkar. Araştırma kurulunda kendisiyle birlikte Mehmet Halit Bayrı ve Hikmet Turhan (Dağlıoğlu) da vardır. Bu gezide de Balıkesir-Çetni (Çepni) köylerinden epey gereç toplanmıştır"

Darül Elhan tarafından Osamanlıca olarak yayınlanan 7 defter (fasikül) bizde mevcuttur ve 1. defterin çeviri çalışmaları genel olarak bitmek üzeredir. Bu çevirilerin yapılmasında katkılarını esirgemeyen ve bu türküleri Türkçeye kazandıran Sayın Öğr. Gör. Cafer Ünal hocamıza teşekkür ederiz.

Bu yayınlarda türküler, günümüzdeki gibi tam olarak değil kısaca notaya alınmış, yöre bilgisi ve sözleride notlarıyla birlikte verilmiştir. Ölçüleri ve bazılarında Türk Musikisinde olduğu gibi makamlar da yazılmıştır. Defterlerin kapaktaki adı "Anadolu Halk Şarkıları" dır.

Çeviriler sonucunda ortaya çıkan türkülerin bir çoğu günümüzde bilinen türkülerin benzeri (varyantı, çeşitlemesi) niteliğindedir. Karanfil türküsü, Gül Türküsü, Gesi Bağları

Sizlerinde bildiği gibi Türkü Sitesi içinde yayınlanan bilgilerin bir çoğu internet üzerinde ilk defa yayınlanmaktadır, ancak bu çeviriler tamamen yayın anlamında ilk tir. Siz türkü dostlarına ve konuyla ilginenen araştırmacılara faydalı olması dileğiyle