Nazım Birimi Beyit Nedir

nazım birimi beyit nedir

Nazım birimi nedir örnekler?

İçindekiler:

Nazım birimi nedir örnekler?
Nazım birimi ne işe yarar?
Nazım biçimi nedir nasıl bulunur?
Beyit nedir ve örnekleri?
Bent nedir örnek?
Nazım birimi dörtlük olan şiir hangi şiir geleneğine ait olabilir?
Nazım biçiminin özellikleri nelerdir?
Dört mısralı nazım biçimleri nelerdir?
Nazım türleri nelerdir?
Taç beyit nedir örnek?
Bent ne demek edebiyat örnek?
Şiirde bent ne demek?
Divan edebiyatı nazım şekilleri nelerdir?
Nazım ve nesir nedir kısaca?
Nazım şekli ile Nazım türü arasındaki fark nedir?
Kafiye düzeni aa bb cc şeklinde devam eden nazım biçimi nedir?

Nazım birimi nedir örnekler?

Şiiri meydana getiren dize kümelerine “nazım birimi” denir. Nazım birimi, nazımşekillerini belirleme husunda ölçü olarak kullanılmaktadır. Şiirde bulunan en küçük nazım birimine“mısra (dize)” adı verilmektedir. “Dize”nin yanında ise “beyit, dörtlük, bent” gibi nazım birimleribulunmaktadır.

Nazım birimi ne işe yarar?

Şiiri oluşturan dize kümelerine “nazım birimi” denir. Nazım birimi, nazımşekillerini belirlemede ölçü olarak kullanılır. Şiirde en küçük nazım birimine“mısra (dize)” adı verilir. “Dize”nin yanında “beyit, dörtlük, bent” gibi nazım birimlerivardır.

Nazım biçimi nedir nasıl bulunur?

Nazım Biçimi Nasıl Bulunur? Nazım biçimiaslında uyak düzeni, ölçüsü, nazım birimive konusuna göre manzumenin kazandığı dış özellikleridir. Doğal olarak nazım biçimiilgili manzumenin uyak yani kafiye ölçüsü incelenerek bulunur.

Beyit nedir ve örnekleri?

İki dizeden oluşan ve bir bütünlük gösteren bölümlere “beyit” denir. Aynı ölçüde ve anlamca birbiriyle ilgili yakın iki dizeden oluşur. Şeyh Galip'e ait olan aşağıdaki gazel, 5 beyitten meydana gelmiştir.

Bent nedir örnek?

İkinin üstünde bütünlük oluşturan dizelere “bent(küme, bölüm)” denir. Ahmet Haşim'e ait olan aşağıdaki “Karanfil” şiiri üçer dizelik iki bentten oluşmuştur.

Nazım birimi dörtlük olan şiir hangi şiir geleneğine ait olabilir?

Çok uzun bir süre Türk edebiyatında varlığını devam ettiren “Divan şiirinde” ağırlıklı olarakkullanılan “Beyit“, divan edebiyatıyla bütünleşmiş durumdadır. Türk edebiyatında temeli İslamiyet öncesine kadar giden “Halk şiiri” geleneğindeise “Dörtlük” çok büyük bir oranda tercih edilen nazım birimiolmuştur.

Nazım biçiminin özellikleri nelerdir?

NAZIM BİÇİMİ NEDİR? Nazım biçimleri, dize ve uyakların belli bir düzene göre sıralanmasıyla oluşur. Hiçbir manzumeye bağlı olmayan tek başına bir dize en küçük nazımşeklidir. Bir yapıt ya da yazınsal yaratının dışsal yapısına, içerik dışında kalan öğelerine "biçim (şekil)" denir.

Dört mısralı nazım biçimleri nelerdir?

1. Murabba. Bent denilen dört mısralıkbölümlerden meydana gelen bir nazımşeklidir. En az üç en fazla yedi bentten oluşur.

Nazım türleri nelerdir?

Nazım şekilleri; Gazel, Rubai, Kaside, Tuyuğ, Mesnevi, Murabba, Kıt'a, Şarkı, Müstezat, Terkib-i Bent, Terci-i Bent, Musammat olmak üzere 12 (on iki) türe ayrılır.

Taç beyit nedir örnek?

Taç beyit, edebiyatın önemli konularından bir tanesidir. Kasidelerde, son beyitte şairin mahlasının bulunduğu beyit taç beyitolarak isimlendirilmektedir. Eğer beyit, kafiyeli iki mısradan oluşuyorsa şairin adı ya da mahlasının bulunduğu beyit tac tâc beyitolarak isimlendirilir.

Bent ne demek edebiyat örnek?

İkinin üstünde bütünlük oluşturan dizelere “bent(küme, bölüm)” denir. Ahmet Haşim'e ait olan aşağıdaki “Karanfil” şiiri üçer dizelik iki bentten oluşmuştur.

Şiirde bent ne demek?

Bent: Bir şiirioluşturan bölümlerden her birine bentdenilmektedir. Şiirlerdeki beyit ve dörtlükte dize sayısı bellidir, fakat bentlerde dize sayısı değişiklik gösterebilmektedir.

Divan edebiyatı nazım şekilleri nelerdir?

Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri

Nazım Birimi Beyit Olan Nazım Biçimleri (Gazel, Kaside, Kıt'a, Müstezat)
Nazım Birimi Dörtlük Olan Nazım Biçimleri (Rubai, Tuyuğ, Murabba, Şarkı)
Nazım Birimi Bent Olan Nazım Biçimleri (Terkibibent, Terciibent, Müseddes, Tesdis, Muhammes, Taştir)

Nazım ve nesir nedir kısaca?

Nesir; kısacaserbest ve ölçüsüz düz yazıdır. Nazımgenel olarak tüm şiir türlerini kapsamaktadır. Nesirise edebiyatın şiir dışında kalan tüm biçimlerini kapsamaktadır. Dil kurallarından başka hiçbir ölçüye bağlı durumda olmayan düz ve tabu anlatma yolu.

Nazım şekli ile Nazım türü arasındaki fark nedir?

Bir şiirin ölçüsüne, kafiyesine ve nazımbirimine göre aldığı ada nazım biçimidenilmektedir. Nazımbiçimlerinin konularına göre aldığı ada ise nazım türüdenilmektedir. Yani nazım biçimişiirin şekliyle ilgiliyken nazım türüşiirin konusuyla alakalıdır.

Kafiye düzeni aa bb cc şeklinde devam eden nazım biçimi nedir?

Mesnevi Nazım BiçimininÖzellikleri: Fars edebiyatından alınan bir nazımbiçimidir. Her beyit kendi arasında uyaklıdır. "aa/ bb/ cc/ dd" Divan edebiyatının en uzun nazımbiçimidir.

Nazım Birimleri – Divan Edebiyatı ve Halk Edebiyatı Nazım Birimi Nedir, Nasıl Bulunur?

Her şiir, dizelerin bir araya gelmesi ile oluşur. Dizelerin kendi arasında gruplaşması ile nazım birimleri meydana gelir. Farklı türdeki şiirlerde farklı türde nazım birimleri bulunur. Bunları anlayabilmek ve nazım birimlerinin nasıl bulunduğunu öğrenebilmek için ise nazım birimlerinin ne olduğunu anlayabilmek gereklidir. Bu bağlamda ise nazım birimi nedir, nazım birimleri neler ve nazım birimi örnekleri nelerdir gibi sorular ortaya çıkmaktadır.

Nazım Birimi Nedir?

Nazım birimi, nazım şekilleri içerisinde ölçü olarak kullanılan parçalara denir.

Şiir mısralardan oluşmaktadır. Mısraların kuruluşu ve düzeni nazım birimini meydana getirir. Türk şiirlerinde; halk şiirinde farklı, divan şiirlerinde farklı nazım birimleri kullanılmıştır. Şiirlerin iskeleti olarak bilinen nazım birimleri sahip olduğu dize sayısına göre farklı isimlerle adlandırılmıştır.

Nazım Birimleri

4 adet nazım birimi bulunur. Bunlar; dize, beyit, dörtlük ve benttir. Türk Edebiyatında geleneklere göre farklı nazım birimleri kullanılmıştır. Divan şiirlerinde "beyit", halk şiirlerinde ise "dörtlük" tercih edilen nazım birimi olmuştur. Nazım birimleri şu şekildedir:

Dize (Mısra): Bir şiiri oluşturan en küçük anlamlı birime dize denir. Bir başka söylem ile şiirlerde bulunan her satır dize olarak adlandırılabilir. Anlam bütünlüğüne bakıldığı zaman tek dize bir anlama sahip olabileceği gibi başka dizelerle de anlam ilişkisi kurulabilir.

"Ol mahiler ki derya içredir deryayı bilmezler" -Hayali

Beyit: Kendi içerisinde anlam bütünlüğü kuran ve yalnızca 2 dizeden oluşan şiir yapısında beyit adı verilir. Bu nazım birimi çok büyük oranda divan şiirlerinde kullanılır.

"Cânı kim cânânı içün sevse cânânın sever

Cânı içün kim ki cânânın sever cânın sever" -Fuzuli

Dörtlük (Kıta): Şiir denildiği zaman akla ilk gelen nazım birimi dörtlük olarak karşımıza çıkar. Dört adet dizenin kendi içerisinde anlam bütünlüğü oluşturmasında denir. Halk şiirlerinde en çok kullanılan nazım birimi dörtlüktür.

"Ne hasta bekler sabahı.

Ne taze ölüyü mezar,

Ne de şeytan, bir günahı,

Seni beklediğim kadar." -Necip Fazıl Kısakürek

Bent: Dize, beyit ve dörtlük dışında bulunan tüm kümelere bent adı verilir. Genellikle 3 adet ya da 5 adet dizeden oluşmaktadır.

"Kandilli'de eski bahçelerde

Akşam kapanınca perde perde

Bir hatıra zevki var kederde" -Yahya Kemal Beyatlı

Divan ve Halk Edebiyatında Nazım Birimi Nasıl Bulunur?

Divan ve halk edebiyatında farklı nazım birimleri kullanılır. Genellikle divan edebiyatında beyit ve halk edebiyatında dörtlük kullanılsa da nazım birimini bulabilmek için uyak ölçüsünün incelenmesi gereklidir. Ancak bu sayede nazım birimini tespit etmek mümkün hale gelir. Genellikle beyitler, anlam bütünlüğü içerisinde bulunan 2 dizeden; dörtlükler de anlam bütünlüğü içerisinde bulunan 4 dizeden oluşur. Bu sayede bulunmaları kolay olmaktadır.

Beyit nedir? Ne işe yarar? Nazım birimi beyit ve bent nasıl bulunur?

Haberin Devamı

Beyit Ne İşe Yarar?

Beyit özellikle divan şiirinin temel yazım şekli olarak ön plana çıkar. Özellikle iki dizeden oluşması ile beraber meydana gelen mısra üzerinden konu etkin bir şekilde anlatılır. Aynı ölçüde ve anlamca birbirine yakın olan diziler eşliğinde beyit hazırlanır. Böylece çok eski yıllardan günümüze kadar ulaşmış önemli şairin farklı eserleri bulunur. Divan Edebiyatı üzerinden ele alınması ile beraber, bu konuda pek çok önemli divan şiiri yer almaktadır. Bu gibi nedenlerden dolayı beyit önemli bir yere sahiptir. Tabii zaman içerisinde şiir üzerinden beyitten uzaklaşılmış ve farklı bir yapı ele alınmıştır.

Nazım Birimi Beyit ve Bent Nasıl Bulunur?

En çok merak edilen konular içerisinde nazım birimi beyit ve bentin nasıl bulunacağı geliyor. Şiir içindeki mısraların kümelenmesinden meydana gelen yapı beyit olarak bilinir. Bu doğrultuda kümede bulunan mısraların sayısına göre ad alır. Böylece iki mısralık öbeklere beyit ismi verilir. Dört mısradan oluşmuş olan kıta veya dörtlük ile beraber, 3 ile 5 ve daha fazlası üzerine oluşan mısralar ise bent olarak bilinir. Bu şekilde mısraların sayısına bağlı olarak beyit ve bent arasındaki fark ortaya çıkar. Bu da beyit ve bentin nasıl bulunacağını kolayca göstermektedir.

Haberin Devamı

Beyit Kaç Dizeden Oluşur?

Merak edilen konular içerisinde beyit kaç dizeden oluşur sorusu da gelir. Bu doğrultuda bir beyit iki mısradan meydana gelir. Aynı zamanda bir nazım parçası olarak da ifade edilir. Bu doğrultuda mısra sayısı üzerinden beyit ile birlikte bent birbirinden ayrılır. Daha doğrusu bu şekilde birbirinden ayırma şansı elde edilmiş olur.

Türk Edebiyatındaki Şiirlerin Neye Göre Düzenlendiğini Gösteren &#;Nazım Biçimi&#; Nedir, Örnekleri Nelerdir?

Binlerce yıldır bu topraklarda şiir söyleniyor ve yazılıyor. Günümüze kalan şiir örneklerinin yanı sıra Türklerin farklı dönemlerinde, farklı kültürlerin etkisinde kalınarak yazılmış şiirler de var. Bunlar konuya göre sınıflandırıldığı gibi biçim bakımından da belirli başlıklar altında toplanabilirler. Bu başlıklardan en önemlisi ise nazım biçimidir. Bir şiirin düzeni, onun nazım biçimini ortaya koyar.

Türk edebiyatındaki şiirler nazım biçimlerine göre sınıflandırıldıkları zaman ortak özellikleri dize sayısı, ölçüleri ve kafiye şekilleridir. Aynı nazım biçimi başlığı altında toplanan şiirlerin elbette ortak özelliği aynı düzene göre oluşturulmuş olmalarıdır ancak bunlar aynı zamanda benzer konuları da işleyebilirler. Alt başlıklarla zenginleştirilmiş pek çok farklı nazım biçimi vardır. Gelin nazım biçimi nedir, türleri nelerdir örnekleriyle inceleyelim.

nazım biçimi

İlk olarak, nazım biçimi nedir?

Şairler tarafından kaleme alınan şiirlerin benzer dize sayısı, ölçü ve kafiye şekillerine göre düzenlemeleri nazım biçimini oluşturur. Nazım biçimi, aslında şiirlerin şekil bakımından gösterdiği ortak özelliklerdir. Nazım biçimi yalnızca Türk edebiyatında değil, diğer edebiyatlarda da olan bir özelliktir. Alt başlıklarla zenginleştirilmiş pek çok farklı nazım biçimi türü vardır.

Peki, nazım biçimi türleri nelerdir? Örneklerle inceleyelim:

İslamiyet öncesi Türk edebiyatı nazım biçimleri

nazım biçimi, islamiyet öncesi türk edebiyatı

Koşuk:

İslamiyet öncesi Türkler döneminde av törenlerinde ve Toy adı verilen kurban törenlerinde kopuz eşliğinde aşk, yiğitlik ve doğa gibi konularda söylenen şiirler koşuk olarak adlandırılır. Halk edebiyatında koşma, Divan edebiyatında ise gazel biçimine benzer. aaab, cccb, dddb uyak düzenine sahiptir.

Koşuk örneği:

Öpkem kelüp ogradım

Arslanlayu kökredim

Alplar başın togradım

Emdi meni kim tutar

Kanı akıp yoşuldu

Kabı kamug deşildi

Ölüg birle koşuldu

Togmuş küni uş batmaz

Kaklar kamug köldi

Taglar başı ilerdi

Ajun tını yılırdı

Tütü çeçek çerkeşür

Etil suvı aka turur

Kaya tübi kaka turur

Balık telim baka turur

Kölün takı küşerür

Sagu:

İslamiyet öncesi Türkler döneminde ölen kişinin ardından yakılan ağıtlar sagu olarak adlandırılır. Yedili hece ölçüsüne sahiptir. Dörtlükler halinde söylenir. Yuğ isimli ölüm törenlerinde söylenen sagu; Halk edebiyatında ağıt, Divan edebiyatında mersiye biçimine benzer.

Sagu örneği:

Alp Er Tunga öldi mü?

Issız ajun kaldı mu?

Ödlek öçin aldı mu?

Emdi yürek yırtılur.

Ödlek küni tavratur

Yalnguk küçin kevretür

Erdin ajun sevretür

Kaçsa tagı ertilür.

Begler atın urgurup

Kadgu anı torgurup

Mengzi yüzi sargarup.

Korkum angar türtülür.

Destan:

Yaşanmış ya da yaşandığı düşünülen kahramanlık hikayeleri destan olarak adlandırılır. Pek çok farklı edebiyatta ve edebi dönemde örnekleri görülmektedir. Doğal ve yapay destanlar olarak alt türleri vardır. Nazım Hikmet’in Kuvayi Milliye Destanı yapay destana, Oğuz Kağan Destanı doğal destana örnek gösterilebilir.

Sav:

İslamiyet öncesi Türkler döneminde özlü sözler içeren şiirler sav olarak adlandırılır. Az sözle çok şey anlatır. Kaşgarlı Mahmud’un Divân-ı Lügati't-Türk adlı eserinde pek çok sav ile karşılaşmak mümkün.

Sav örneği:

Tag taga kavuşmaz, kişi kişige kavuşur.

Anonim halk edebiyatı nazım biçimleri

nazım biçimi, halk edebiyatı

Mani:

Bir halk edebiyatı nazım biçimi olan mani, 7 heceli ve dört mısralıdır. heceli kalıplarla söylenmiş versiyonları vardır. Kafiye düzeni aaxa şeklindedir. Aşk başta olmak üzere pek çok farklı konuda mani söylenebilir.

Mani örneği:

Şu dağlar olmasaydı

Çiçeği solmasaydı

Ölüm Allah’ın emri

Ayrılık olmasaydı

Türkü:

Türkü, şiirin müziğe uyarlanmış versiyonudur. Türk adının sonuna i eki getirilerek oluşturulmuştur ve Türk’e özgü anlamına gelir. Sabit bir biçimi yoktur, şarkıya uyarlanan şiir türkü olur. Pek çok farklı konuda söylenebilir.

Ninni:

Ninni, genel olarak ağlayan çocukları sakinleştirmek ya da uyutmak amacıyla bir ezgiyle söylenen şiirlerdir. Hem kültür aktarımı, hem çocukların şiirle tanışması hem de çocukların kulağının müziğe alışması için faydalı olduğu bilinmektedir.

Ninni örneği:

Ninnilerin benim olsun

Uykularım senin olsun

Akan sular ömrün olsun

Ninni yavrum, kuzum ninni

Ağıt:

Ölüm ve benzeri acılı ve üzücü bir olayın ardından söylenen şiirler ağıt olarak adlandırılır. Ağıt söylemek, ağıt yakmak olarak adlandırılır. 7, 8, 10 heceleri ağıtlar vardır. Erkeklerden ziyade kadınlar ağıt yakar.

Ağıt örneği:

Can evimden vurdu felek neyleyim

Ben ağlarım çelik teller iniler

Ben almadım toprak aldı koynuna

Yarim diyen bülbül diller iniler

Gider oldum Avşar ili yoluna

Bakmam gayrı bu diyarın gülüne

Karaları taksın çapar koluna

Yağız atlı nice kollar iniler

Dertli dertli Çukurova yolunu tut adam olun

Aşık edebiyatı nazım biçimleri

nazım biçimi, aşık edebiyatı

Koşma:

İslamiyet öncesi edebiyattaki koşuk türünün devamı olan koşma, ozanlar tarafından saz eşliğinde söylenen coşkulu şiirlerdir. 11’li hece ölçüsü ile söylenir ve en az 3, en çok 12 dörtlükten oluşur. Kafiye düzeni axax, bbbx, cccx şeklindedir.

Koşma örneği:

Hey ağalar, gelin seyran edelim,

Gövel ördek gölden uçtu sabahtan.

Allar geyinmiş de çelenk sokunmuş.

Doğan güneş gibi doğdu sabahtan

Semai:

Koşma ile benzer özellikler gösteren semai, ondan farklı olarak sekizli hece ölçüsü ile söylenir. En az üç, en fazla beş dörtlükten oluşur. abab, cccb, dddb şeklinde kafiye düzenine sahiptir. Çok yaygın değildir.

Semai örneği:

Dedim Erzurum nedir dedi ilimdir

Dedim gider misin dedi yolumdur

Dedim emrah kimdir dedi kulumdur

Dedim satar mısın dedi ki yok yok

Varsağı:

Koşmanın özel bir ezgiyle söylenen versiyonu olan varsağı, Varsak Türklerine özgü bir biçimdir. Sekizli hece ölçüsü ile yazılır. 4+4 duraklı ya da duraksızdır. Kafiyesi xaxa bbba ccca şeklindedir.

Varsağı örneği:

Bre ağalar bre beyler bre ağalar

Ölmeden bir dem sürelim

Gözümüze kara toprak

Dolmadan bir dem sürelim

Aman hey Allahım aman

Ne aman bilir ne zaman

Üstümüzde çayır çemen

Bitmeden bir dem sürelim

Divan edebiyatındaki nazım biçimleri

nazım biçimi, divan edebiyatı

Bentlerle kurulan nazım biçimleri

Musammat:

Bir nazım biçiminden ziyade Divan edebiyatında uygulanan bir yazım tekniğidir. Dize ortasında uyak bulunması şeklinde uygulanır.

Musammat örneği:

Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bî-dâd n’eylersün

Kopardun yer yer âşûb-ı kıyâmet-zâd n’eylürsün

Perîşânlıklar etdün nev-be-nev icâd n’eylersün

Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n’eylersün

Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n’eylersün

Terkib-i bend:

Farklı uyaklara sahip birkaç bentten meydana gelir. Bentlerin sonunda aynı uyaklara sahip birer beyit bulunur.

Terkib-i bend örneği:

İkbâl için ahbâbı siâyet yeni çıktı

Bilmez idik evvel bu dirâyet yeni çıktı

Sirkat çoğalıp lâfz-ı sadâkat modalandı

Nâmus tamam oldu hamiyyet yeni çıktı

Düşmanlara ahbâbını zemm oldu zerafet

Dildardan ağyâra şikâyet yeni çıktı

Terci-i bend:

Her bendin sonuna gelen bir bağlama beyiti ile birbirine bağlanan manzumlardır. Yüzlerce beyitlik manzumlar bu şekilde bağlanabilir.

Terci-i bend örneği:

Subhâne men tehayyere fî sun‘ihi’l-ukūl

Subhâne men bi-kudretihî yu‘çizu’l-fuhûl

Dörtlüklerle kurulan nazım biçimleri

Rubai:

Aruz ölçüsü ile yazılan dörtlükler rubai olarak adlandırılır. İlk iki ve dördüncü dizerler uyaklı, üçüncü dize ise serbesttir. 24 farklı kalıbı vardır. Edebiyatımıza İran edebiyatından geçmiştir.

Rubai örneği:

Seni aramaktan dünyanın başı dertte;

Zengine de göründüğün yok, fakire de;

Sen konuşursun da biz sağır mıyız yoksa,

Hep kör müyüz, sen varsın da görünürde.

Tuyuğ:

Maninin Divan edebiyatındaki karşılığıdır. aaxa şeklinde bir kafiye düzenine sahiptir. 11’li hece ölçüsü ile söylenir.

Tuyuğ örneği:

Dîlberin işi itâb u nâz olur

Çeşmi cadû, gamzesi gammâz olur

Ey gönül sabret, tahammül kıl ana

Yâre erişmek işi az az olur

Şarkı:

Bestelenme amacıyla yazılmış 4, 5, 6 dizelik şiirlerdir. aaxa şeklinde bir kafiye düzenine sahiptir. Pek çok farklı konuda yazılabilir.

Şarkı örneği:

Kimlerüñ çeşmine ol sîne bu şeb nûr oldı

Nereye gitdi o her-câyî o meh-pâre 'aceb

Kimlerüñ yâresine merhem-i kâfûr oldı

Kandedür kande o zâlim o sitem-kâre 'aceb

Murabba:

aaaa, bbba, ccca, ddda şeklinde bir kafiye düzenine sahip olan murabba, üç ile yedi bentten oluşmaktadır. İlk bendinde ya da sonrasında kafiye olmayan murabbalar da vardır.

Murabba örneği:

Yaktı yandırdı beni nâr-ı firâk

İşidenlerden ırak olsun ırak

Hey ne müşkil derd olur bu iştiyâk

Söyle ey bâd-ı sabâ cânânıma

Beyitlerle kurulan nazım biçimleri

nazım biçimi, aşık edebiyatı

Gazel:

aa,ba,ca şeklinde kafiyeye düzenine sahip olan gazelin ik beyiti matla, sonraki beyit hüsn-i matla, son beyiti ise makta olarak adlandırılır. 5 - 15 arası beyitten oluşur. Aşk başta olmak üzere pek çok farklı konuda yazılabilir.

Gazel örneği:

Meni cândan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı

Felekler yandı âhumdan murâdum şem’i yanmaz mı

Din ve devlet büyüklerini övmek için yazılar şiirler kaside olarak adlandırılır. En çok 99 beyit olacak şekilde yazılabilir. Aruz ölçüsüyle yazılmaktadır. Kafiye düzeni aa,ba,ca,da,ea,fa şeklindedir.

Rûh-bahş oldı Mesîhâ sıfat enfâs-ı bahâr

Açdılar dîdelerin hâb-ı ademden ezhâr

Mesnevi:

Aruz ölçüsüyle yazılmış uyaklı beyitlerden oluşan şiirler mesnevi olarak adlandırılır. Her beyit kendi arasında kafiyelenir. Uzun aşk öyküleri ve destanlar mesnevi biçiminde yazılmışlardır. Mevlana’nın Mesnevi eseri en önemli örneğidir.

Kıt'a:

9 - 10 beyitten oluşan, mahlanın ve matlanın kullanılmadığı şiirlerdir. Kafiye düzeni xa xa xa şeklindedir.

Kıt'a örneği:

Tecelli ber urur yer yer sevâd-ı dağ-ı cânumdan

Cihanda Tür-ı aşkum nûr akar her gülsitânumdan

Nola bağ-ı cihanda olsa mihr ü mahdan meşhûr

Bu kıt’am tâze bir güldür gülsitân-ı beyanumdan

Müstezat:

Farklı nazım biçimlerinde yazılmış şiirlerin her beyitinin sonuna aynı ölçü ile yazılmış bir mısra eklenmesi ile oluşur.

Müstezat örneği:

Kapunda beni istemeyen derbeder olsun

Olsun begüm olsun

Bin zar oluban derd ile benden beter olsun

Olsun begüm olsun

Türk edebiyatında şiirleri şekillerine göre sınıflandırmak için kullanılan nazım biçimi nedir, türleri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak konu hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. Kapsamlı bir konu olduğu için yalnızca örnekler üzerinden en önemli noktaları paylaştık.

Emoji İle Tepki Ver