Türk Dil Kurumunun Yabancı Sözcüklere Karşılık Bulma Komisyonunun yabancı sözcüklere Türkçe karşılık olarak önerdiği kelimelerin listesi.
Aşağıda yer alan ilk listede Türkçe sözcüklerin yabancı dillerdeki karşılığı, ikinci listede ise yabancı sözcüklerin Türkçe karşılığı alfabetik sıra ile verilmiştir.
Türkçe -> Yabancı Kelime
A
B
-C-
-Ç-
-D-
-E-
-F-
-G-
-H-
-I-
-İ-
-K-
-M-
-N-
-O-
-Ö-
-P-
-R-
-S-
-Ş-
-T-
-U-
-Ü-
-V-
-Y-
-Z-
Diğer Liste: Yabancı Kelime -> Türkçe
Diller bulundukları coğrafyadan, ortak kültürden, oranın gelenek ve göreneklerinden etkilendikleri için her kelimenin ya da söylemin başka bir dilde karşılığı olmaması çok normal. Türkçede de böyle kelimeler mevcut. İngilizce her ne kadar dünyanın en zengin dillerinden birisi de olsa, bazı Türkçe kelimelere birebir karşılık bulmakta çaresiz kalabiliyor. Karşınızda sizler için hazırladığımız İngilizcede karşılığı olmayan kelimeler listesi!
Karşı tarafın sıkıntı çekmeden, rahatça işini halledebilmesi için söylenen bir cümle. İngilizcede “May it be easy, good luck” gibi cümlelerle biraz anlamı karşılanabilir ama yine de tamamen aktarılmak istenen Türk hissiyatını yansıtması mümkün değil.
Bizdeki anlamı gerçekten bir şeyi gülerek, mutlu olarak kullanmak. İyi dilek ve temenni içeriyor. Genelde yeni bir şey satın alındığında söylenir. Ancak İngilizcedeki zorlama karşılıklar yüzeysel duyguyu iletmekten öteye gidemiyor. “Enjoy it” (keyfini çıkar) eşleniği bir söylem gibi görünse de bizimki kadar sık dile getirilmiyor ya da aynı bağlamda çok kullanılmıyor.
Yemekten memnun kalıp sofradan kalkarken veya takdir edilen bir emeğe methiye düzmek amacıyla söylenen bu teşekkür sözü de İngilizcede karşılığını bulamayanlardan. “Thanks for the good breakfast/lunch/dinner” vb. yemek temelli betimlemelerde bulunulabilir veya “Appreciate the work/effort/job” gibi minnettarlık göstergeleri kullanılabilir ancak bu kadar kısa şekilde hem teşekkür etmek hem de karşı tarafın becerisini övmek için bir çeviri mevcut değil.
“Hoş geldiniz” diyerek insanları buyur ettikten sonra duyduğumuz “hoş bulduk” da çevirisiz kalan cümlelerimizden. Birine “Welcome” diyince aldığımız karşılık genelde “Welfound” değil, “Thank you” oluyor ancak bizde teşekkür etmek anlamından çok memnun kalma, geldiği için mutlu olma anlamı taşıyor. Dolayısıyla direkt bir karşılığı olmadığını söyleyebiliriz.
Akrabalık ilişkilerine önem veren ülkelerde başı çekiyoruz. Durum böyle olunca her akrabamızı da farklı şekilde isimlendirmişiz. Evlenerek yasal yolla akraba olunan herkesin sıfatını sonuna “in-law” ekleyerek durumu kurtarıyor İngilizler. Gelin tarafıysanız damat tarafının kız kardeşi sizin için “sister-in-law” oluyor ama bizde bu “görümce” olarak geçer. Gelinin kız kardeşi de damat için “baldız” olur ancak İngilizce karşılığı yine sister-in-law. Yetmezmiş gibi amca ve dayıyı “uncle”, hala ve teyzeyi de “aunt” ile geçiştirmiş İngilizce dili. Anlayacağınız akrabalık ilişkileri söz konusu olunca Türkçe daha zor.
Genel olarak “uyuklamak” anlamı ile bilinse de bir diğer anlamı “hiçbir şey yapmadan oturmak, boşa zaman harcamak” olarak yer bulmaktadır kendisine. İngilizce olarak “drowse, doze” fiilleri uyku anlamını verse de geri kalan anlamları için farklı kelimeler kullanmak gerekiyor. Yani tam olarak “pinekleme” anlamlarını karşılamıyor.
Boş anlamı olan ancak her yerde kullandığımız bir kelime “işte” ve cümleden çıkardığımızda anlam hiç bozulmuyor. Buna rağmen çok sık kullanıyoruz. “Eh işte, iyi gibi işte, işte tam bunu diyordum” gibi pek çok farklı bağlam içinde kullanabiliyoruz. İngilizcede de bazen “well” gibi kelimeler boş bir anlam ile kullanılabiliyor ama bizim kadar her yerde kullanmıyorlar. İşte tam olarak size söylemek istediğim bu!
Avrupa Yakası dizisi ile hayatımızın vazgeçilmezi haline gelen, “işte” gibi, belirgin bir anlamı olmayan güzel kelimelerimizden biri de “falan”. Örneklendirme çoğaltırken, anlatmaya gerek duyulmayan isim ve tarih anlatımlarında çok tercih ediliyor. İngilizcede buna karşılık gelen bir kelime yok. Ancak birkaç sözcük öbeği ile desteklenebilir. “Falan filan” şeklinde ikileme gibi de tercih edilen bu kelime günlük hayatın değişilmez bir öğesi. Yalan falan söylemiyoruz, gerçekten öyle!
Bir diğer adı da “erinmek” olan ve bir işi yapma isteği duymama hali anlamına gelen fiilimizin de tam bir karşılığı yok. “Too lazy to do” gibi tembellik etme şeklinde çevrilebilir ama tam olarak karşılamıyor. Üşengeçliği tembellik besler ancak kelime anlamı olarak birebir değiller.
Bunlar İngilizcede karşılığı olmayan kelimeler, peki ya Türkçede karşılığı olmayan yabancı kelimeler? Bırakın EF ile yurt dışı eğitim, sizi maceradan maceraya sürüklerken istediğiniz dili de size öğretsin.
Etiketler: İngilizce sertifikası, Diller, Kelimeler, İkinci dil, Deyimler, Kelime öbekleri, İfadeler
İngiltere'ye yelken açın, tüm kelimeler karşılık bulsun!Detaylı bilgi
EF GO blog bülteni ile seyahat, dil ve kültür hakkında en son haberleri alıfunduszeue.info kaydet
Dünyayı keşfedin ve yurt dışında bir dil öğrenin
Detaylı bilgiGünümüz dünyası artık çok daha evrensel. Bu da kültürler arası etkileşimin çok daha yoğun olduğu bir dünya demek. İlerleyen teknoloji ve iletişim alanındaki sınırları ortadan kaldıran gelişmelerin de bunda etkisi büyük. Söz konusu durumun izlerini en iyi gözlemleyebileceğimiz yer ise dil. Bazen farkında dahi olmadan kullandığımız kelimeler yabancı kökenli olabiliyor. Artık bize normal gelen bu Türkçeye giren yabancı kelimeler aslında başka dillerin dilimize uyarlanmış halleri. Dikkat edilmeden kullanılırlarsa, dilde bozulma yaratabiliyor.
Bu çok yeni bir durum değil elbette. Özellikle Türkiye gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış, kıtalar ve denizler arasında kalmış bir ülkede sadece son yıllarda değil geçmişten gelen ve dilimize yerleşmiş yabancı kelimeler çok sayıda bulunuyor. Bu sözcüklerin çoğunun kökenini ya da kelime anlamını tam anlamıyla bilmesek de günlük yaşantımızda ve yazı dilinde çokça kullanıyoruz. Fakat yabancı kökenli sözcüklerin anlamlarını doğru bilmek ve Türkçede karşılıklarını da öğrenerek ana dilimizi geliştirmek oldukça kıymetli. Bu noktada Ali Püsküllüoğlu’nun Türkçedeki Yabancı Sözcükler Sözlüğü kıymetli bir kaynak olarak karşımıza çıkıyor. Yazarın ayrıca Dil Devrimi ile Türkçeye kazandırılmış sözcük ve terimleri öğretmeyi amaçladığı çalışması Öz Türkçe Sözlük de kitaplıkta mutlaka bulunması gereken kaynaklardan biri.
Dilimize giren yabancı kelimeler arasında bazıları geçmişte dile eklenmiş ve çoktan dile yerleşmiş; kimileri ise son yıllarda kullanılmaya başlanmış durumda. Özellikle günlük hayatta kullanılan İngilizce kelimeler bu grupta hatırı sayılır bir yer kaplıyor. Diğer yandan bir kültürün gelişmişlik seviyesi onun dilindeki kendine özgü kelimelerin çokluğu ile ölçülüyor. Hal böyle olunca da dildeki özgünlük bir kat daha önem kazanıyor.
Türkçe özellikle Batı kaynaklı dillerden aldığı sözcüklerin yıllar içinde yoğunlaştığı bir dil. Bu durumu incelerken belli bir dilde yabancı sözcüklerin bilhassa hangi alandaki kelimeler olduğuna dikkat edersek bu dilin milleti ile nasıl bir ilişkiye girildiğini anlamak da kolaylaşıyor.
Örneğin; Türkçe üzerinde en çok etkiye sahip dillerden birisi Fransızcayı ele alalım. Özellikle Cumhuriyet öncesi dönemde dilimize yerleşmiş Fransızca sözler sayıca bir hayli fazla. Bu kelimelerin büyük bir çoğunluğu ise fen ve doğa alanına ait kelimeler. Bunun sebebini şöyle açıklamak mümkün: Bilindiği üzere ’da Tanzimat Fermanı ilan edildi. Bu ferman, yönetimi iyileştirmeye yönelik bir tür çabaydı. Bu değişiklik eğitim ve bilim alanında da önemli girişimleri beraberinde getirdi ve böylece dönemin kültür ve bilim merkezi olan Fransa ile yakın temaslar kuruldu. İşin nihayetinde ise bugün sıkça kullandığımız “ajanda, bronşit, dejenere, disiplin, feodal, geometrik, laik, klinik, meridyen, mesaj, portre, salon, seminer, sekreter, termal, virüs, volt” gibi Fransızca kökenli kelimeler dilimize yerleşti.
Bu konudaki bir diğer saptamayı da İtalyanca özelinden gösterebiliriz. İtalyancadan dilimize geçen sözcüklerin çoğunlukla denizcilik, müzik ve moda alanında olduğunu söylemek mümkün. Bunda Osmanlı döneminde Venedikliler ve Cenovalıların denizcilik alanında oldukça aktif olmalarının etkisi büyük elbette. Bu sebeple Türkçe “Abluka, antika, balo, berber, conta, çimento, dalyan, entrika, filika, fiyonk, forsa, gondol, iskele, kamara, levent, martı, parola, reçine, salamura, toka, vida” gibi İtalyanca kökenli kelimelerle tanışmış ve yıllar içinde bu kelimeleri benimseyerek günlük hayatın bir parçası haline getirdi.
Özellikle son yıllarda İngilizce kökenli kelimelerin Türkçedeki yoğunluğunun artış gösterdiği de bilinen bir gerçek. Bunu hem konuşma dilinde hem de yazı dilinde gözlemlemek mümkün. Bu kelimeler artık o kadar yaygın hale geldi ki kulağa çok sıradan geliyor. Öte yandan bu kadar yaygın kullanılması dilin arılığını giderek bozuyor. Örneğin “tamam” yerine “okey”, “hizmet” yerine “servis”, “bilgilendirme” yerine “briefing” demek ya da “bakkal, çarşı, pazar” gibi farklı kullanımları varken “market” kelimesini kullanmak günlük dilde çokça yapılan hatalar olarak karşımıza çıkıyor.
Peki, yabancı kelimelerin yerine hangi Türkçe karşılıklarını kullanabiliriz? Gelin çok yaygın olarak kullanılan örnekler üzerinden bir liste yapalım
Büyük Türkçe Sözlük dil konusunda kendini ve bilgisini geliştirmek isteyenler, yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılığını ararken zorlananlar için kıymetli bir kaynak olarak dikkat çekiyor.
Türk Dil Kurumu’nun yaptığı araştırma raporları gösteriyor ki ’lı yıllarda dilimizde sözcüğün 33’ü Türkçe, 67’si yabancı kökenli sözcüklerden oluşuyordu. Bundan yaklaşık 70 yıl sonra Türk Dil Kurumu’nun kurulması ve dilde sadeleştirme çalışmalarıyla Türkçe sözcük oranı yüzde 43’e ulaştı. Dil Devrimi’nden sonra ise, ’e gelindiğinde, bu oran yüzde 85’i buldu. En son senesinde yapılan çalışmaya göre sözlükteki toplam sözcük sayısı ve bunların tanesi Türkçe. Yani söz konusu oran tekrardan düşmüş durumda.
Eğer Türkçe konusunda kapsamlı bir araştırma isterseniz Yaşar Çağbayır’ın hazırladığı Ötüken Türkçe Sözlük isimli çalışmasını edinebilirsiniz. Türkçeyi doğru ve etkin kullanmak isteyen ve metin çalışmaları yapan herkesin elinin altında bulunması gereken bu eserde Göktürk, Eski Uygur, Hakaniye, Oğuz, Eski Anadolu, Osmanlı, Çağdaş Türkiye Türkçesi ile Anadolu, Rumeli, Kıbrıs ve Kerkük ağızlarından alınan kelimeler sadece bugünkü anlamlarıyla değil, kullanılmaya başlandıkları ilk dönemlerden bugüne kazandıkları bütün anlamlarıyla veriliyor.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası