Yeni Reform Paketinde Neler Var 2021

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yatırım, istihdam, üretim ve ihracat olmak üzere dört alanda yapılacak yeni düzenlemeleri açıkladı.

Haliç Kongre Merkezi'nde düzenlenen "Ekonomi Reformları Tanıtım Toplantısı"nda konuşan Erdoğan, "Türkiye'yi dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri haline getirmek için gece gündüz çalışarak hedeflerimize mutlaka ulaşacağız." dedi. 

bin esnaftan vergi alınmayacak

Cumhurbaşkanı Erdoğan "Esnaf kardeşlerime müjde vermek istiyorum. Reformlar arasında küçük esnafa yönelik vergi muafiyeti de yer alıyor. Kuaför, tesisatçı, tamirci, gibi yaklaşık bin esnafımızı gelir vergisinden muaf tutuyor, beyan yükümlülüklerini de kaldırıyoruz." diye konuştu.

"Türkiye krizlere rağmen gücünü koruyor"

"Türkiye'nin bu kriz sürecinde olumlu yönde nasıl ayrıştığını daha iyi görebiliyoruz. Mesela yılında dünya ekonomisi yüzde 3,5 küçüldü. Küresel ticaret yüzde 10'a yakın daraldı."

"Uluslararası doğrudan yatırımlar yüzde 42 azaldı. Küresel borç toplamı trilyon dolara ulaşarak tarihin en yüksek seviyesini gördü." 

"Gıda fiyatları dünya çapında son 6,5 yılın, metal fiyatları ise son 9,5 yılın rekorunu kırdı. Salgının yıkıcı etkileri henüz sona ermediği gibi her geçen gün yeni tehditler ortaya çıkıyor."

"Makroekonomik ve yapısal reformlar"

• "Çalışmamızın özünde ekonomiyi yatırım, üretim, istihdam ve ihracat temelinde büyütme amacı bulunuyor."

• "Üretimde verimlilik artışı sağlayarak potansiyel büyümemizi artıracağız.

• "Demokratik ve ekonomik kalkınmanın temel şartlarından biri olan siyasi istikrarı kurumsallaştırdık.

• "Makroekonomik istikrar kapsamında, kamu maliyesi, enflasyon, finansal sektör, cari açık ve istihdam alanlarına odaklandık."

• Önümüzdeki dönemde de mali disiplin en temel önceliğimiz. Yeni yatırım, istihdam, üretim, ihracat olmak üzere dört alanda yoğunlaşacak.

• "Yapısal politikalar tarafında ise kurumsal yapının güçlendirilmesi, yatırımların teşvik edilmesi, iç ticaretin kolaylaştırılması, rekabet politikaları, piyasa gözetimi ve denetimini reform kapsamımıza aldık."

• "İlk reform alanımız, risklere karşı daha güçlü bir kamu maliyesi yapısını oluşturmak olacaktır."

• Döner sermayeleri gözden geçiriyor, verimli olmayanları kapatıyor ve diğerlerini de kademeli şekilde merkezi yönetim bütçesine, dolayısıyla Meclis denetimi kapsamına alıyoruz.

• İkinci olarak bütçesi dışında gerçekleştirilen özel hesap uygulamalarını, acil ve zorunlu olanlarla sınırlıyoruz. Kamu personeli ile ilgili işlemlerin tek bir idare tarafından yürütülmesini sağlıyoruz.

• "Kamuda taşıt alımı ve kiralanması, temsil ve ağırlama gibi harcama alanlarına sınırlamalar getiriyoruz"

• "Kamu idaresinin bir bütün olduğu anlayışıyla, merkezi

yönetimin yanı sıra yerel yönetimlerde de tasarrufçu bir bakış açısının oluşmasını hedefliyoruz.

"Ağırlıklı olarak kendi paramızla borçlanacağız"

• "Borç stokunun dış şoklara karşı duyarlılığını azaltabilmek için döviz cinsi borçların toplam borç stoku içerisindeki payını düşürüyoruz."

• "Bütçe sonuçlarını, politika gelişmelerini ve hedeflerimizi üç ayda bir Kamu Maliyesi Raporuyla milletimizle paylaşıyoruz."

• "Ağırlıklı olarak kendi paramızla borçlanacak, Türk Lirası cinsi senetleri kullanacağız."

• Hazine nakit yönetimini de daha güçlü hale getiriyoruz. Bunun için Hazine'nin kullanımı dışında kalan kurumların hesabını, Tek Hazine Kurumlar Hesabı Sisteminde toplayarak, nakit yönetiminde verimliliği sağlıyoruz."

• "Ülkemizin risk primini düşürerek, borçlanma maliyetlerimizi aşağıya çekecek politikaları tahkim ediyoruz.

• Bireysel emeklilik sistemini çok daha geniş kesimlere yaygınlaştırıyoruz. Nüfusumuzun yüzde 25'ini oluşturan 18 yaş altındaki çocuklarımızın sisteme girebilmesinin önündeki engelleri kaldırıyoruz.

"Dijital paranın hukuki altyapısını oluşturacak adımları atıyoruz"

• Dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını oluşturacak adımları atıyoruz.

Reel sektör şirketlerimizin tahvil ihraçlarını özendirmek için Tahvil Garanti Fonu kuruyoruz.

• Finansal sektörün sigortacılık ayağını da ihmal etmeyerek, bireysel emeklilik sisteminin derinleşmesine ve gelişmesine katkı sağlıyoruz.

Cari açıkla mücadelede 3 temel politikayı takip edeceğiz. İlk olarak, yapısal cari açığa odaklanıyoruz. İkinci önceliğimiz, ihracatın tabana yayılmasını sağlayarak, potansiyeli olup hiç ihracat yapmamış KOBİ'leri ihracata teşvik etmektir. Üçüncü ve son alanımız ise sanayide yeşil dönüşümü desteklemektir.

• Sandık, vakıf ve dernek gibi kuruluşlardaki emeklilik birikimlerinin, sonuna kadar bireysel emeklilik sistemine aktarımına imkan veriyoruz.

"Türkiye Dijital Vergi Dairesi uygulamasını başlatıyoruz"

• "Vergi Usul Kanunu'nu kayıt dışılığı azaltacak ve vergiye uyumu teşvik edecek şekilde güncelliyoruz."

• "Elektronik defter ve elektronik belge kullanımı uygulamasını kademeli olarak yaygınlaştırarak, vergi kayıp ve kaçağını azaltıyoruz."

• "7 gün 24 saat hizmet verecek Türkiye Dijital Vergi Dairesi uygulamasını başlatıyoruz."

• "Vergi denetiminde standart, öngörülebilir ve haksız rekabeti önleyen modellere geçiyoruz."

• Kamu görevlileri, kadrolarına bağlı pozisyonları dışında, en

fazla bir kurumun yönetim veya denetim kurullarında görev alabileceklerdir.

Yeni ve sivil anayasa mesajı

Erdoğan, Cumhur İttifakı'nın anlayış birliği ve milletin desteğiyle Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçerek, Türkiye'yi bu kırılgan siyasi iklimden kalıcı olarak kurtardıklarını söyledi.

Artık bu ülkede hiç kimsenin, hiçbir kesimin, hiçbir odağın, millete rağmen devleti ve toplumu yönetme hevesine kapılamayacağını vurgulayan Erdoğan, milletin yarısından fazlasının desteğini alarak göreve gelen hiçbir yöneticinin de layüsel davranma, ülkenin çıkarlarına aykırı hareket etme, insanları herhangi bir sebeple ayrıştırma, dışlama şansı olmadığını aktardı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bir başka ifadeyle demokratik ve ekonomik kalkınmanın temel şartlarından biri olan siyasi istikrarı kurumsallaştırdık. Bu aynı zamanda güven ikliminin tesisini de kolaylaştıran bir adım olmuştur. Türkiye, bölgesel ve küresel nice krize rağmen gücünü koruyor. Hedeflerine yürümeyi eğer sürdürebiliyorsa işte bu sayededir." diye konuştu.

Yeni yönetim sisteminin gerektiğinde geliştirilmek suretiyle asırlar boyunca ülkede istikrar ve güven ikliminin teminatı olacağına inandıklarını vurgulayan Erdoğan, "Yeni ve sivil anayasayla birlikte bu yönde ihtiyaç duyulan bazı adımları atacağız." dedi.

ANKARA - Cumhurba&#;kan&#; Recep Tayyip Erdo&#;an’&#;n “Ekonomi ve hukukta yeni bir reform dönemi ba&#;lat&#;yoruz” sözlerinin üzerinden 6 ay, insan haklar&#; eylem plan&#;n&#;n kamuoyuna ilan&#;n&#;n üzerinden 2 ay geçtikten sonra ilk somut ad&#;m at&#;ld&#;. Cumhurba&#;kan&#; Erdo&#;an’&#;n, “yarg&#; reform paketlerimizin dördüncüsünü yak&#;nda Meclisimizin takdirine sunuyoruz” dedi&#;i yeni teklif için çal&#;&#;ma ba&#;lad&#;.

Edinilen bilgiye göre Adalet, &#;çi&#;leri ve Aile Sosyal Politikalar Bakanl&#;klar&#; ile AK Parti Grubundan hukukçu milletvekilleri ve bürokratlar Yarg&#; Strateji Belgesi ve &#;nsan Haklar&#; Eylem Plan&#; kapsam&#;nda ilk etapta yasala&#;t&#;r&#;labilecek konular&#; incelemeye ba&#;lad&#;. AK Parti yetkililerinden edinilen bilgiye göre, üzerinde çal&#;&#;&#;lan taslakta ölçüsüz, tart&#;&#;mal&#; tutuklama ile ilgili konular, çocuk mahkemelerindeki yarg&#;lamalarda ya&#;anan sorunlar, cezaevlerindeki bebekli annelerin durumu ve vergi usul kanunundaki ceza maddelerinde kimi iyile&#;tirmeler içeren düzenlemeler yer alacak.

Yarg&#; Strateji Belgesi’nde, “Özgürlük ve güvenlik hakk&#;n&#; etkileyen, gözalt&#;, tutuklama ve di&#;er koruma tedbirlerine ili&#;kin mevzuat ve uygulama gözden geçirilerek, ölçülü bir &#;ekilde uygulanmas&#; yönünde de&#;i&#;iklikler yap&#;lacak ve tedbirler al&#;nacak” denildi. &#;nsan Haklar&#; Eylem Plan&#; uygulama takviminde de 3 ayl&#;k süre içinde azami tutukluluk süresine ili&#;kin hükümlerin, soru&#;turma ve kovu&#;turma a&#;amalar&#; için ayr&#; düzenlenmesi, sulh ceza hâkimliklerinin tutuklama ve di&#;er koruma tedbirlerine ili&#;kin kararlar&#;na kar&#;&#; dikey itiraz usulü getirilmesi, tutuklamada ölçülülük ve orant&#;l&#;l&#;k ilkeleri do&#;rultusunda, katalog suçlar&#;n kapsam&#;n&#;n daralt&#;lmas&#; gibi hedefler yer ald&#;. Katalog suçlarda tutuklaman&#;n "somut delile" dayanmas&#; gibi bu konuda da hedefler do&#;rultusunda kimi düzenlemeler yap&#;lmas&#; bekleniyor.

CEZAEV&#;NDEK&#; BEBEKL&#; ANNELER &#;Ç&#;N DÜZENLEME HAZIRLI&#;I

Çal&#;&#;mada yer alan bir yetkiliye göre taslaktaki önemli düzenlemelerden biri cezaevindeki bebekli annelerle ilgili olacak. Haz&#;rlanan planlarda beraberinde ya&#; grubu çocu&#;u bulunan annelerin denetimli serbestlikten yararlanma imkân&#;n&#;n geni&#;letilmesi ve yak&#;nlar&#;na aç&#;k görü&#;le teslimi gibi çocu&#;u h&#;rpalamayacak düzenlemeler yap&#;lmas&#; öngörülmü&#;tü. Edinilen bilgiye göre, cezaevindeki bebekli annelerin yakla&#;&#;k yüzde 20’si FETÖ’den tutuklu. Bunun d&#;&#;&#;nda aralar&#;nda çok say&#;da adli suçtan tutuklu Roman vatanda&#;lar&#;n yer ald&#;&#;&#; çocuklu anne bulunuyor. Yetkililer çocuklu annelerle ilgili mevcut düzenlemenin uygulanmas&#;nda zafiyetler oldu&#;unu, bunun giderilmesi için adli kontrol s&#;n&#;rlar&#;n&#;n geni&#;letilip daha da netle&#;tirilebilece&#;ini ifade etti. Bu &#;ekilde mahkemeler aras&#; uygulama farklar&#;n&#;n da ortadan kald&#;r&#;lmas&#; hedefleniyor.

Yeni yarg&#; paketindeki önemli düzenlemelerden biri de çocuk mahkemelerindeki yarg&#;lamalarda ya&#;anan sorunlar ve icradan çocuk teslimi gibi tart&#;&#;malara yol açan uygulamalar olacak. Haz&#;rlanan planlarda çocuk mahkemelerinde ifadenin al&#;naca&#;&#; odalardan, yarg&#;laman&#;n yap&#;laca&#;&#; mahkemelere kadar tüm süreçte mekanlar&#;n çocuklar&#;n rahats&#;z olmayaca&#;&#;, güvenebilece&#;i hale getirilmesi öngörülmü&#;tü. Bu kapsamda çocuk mahkemelerindeki duru&#;malarda hakim, savc&#; ve avukatlar&#;n cübbe giymemesi gibi de&#;i&#;iklikler yap&#;lmas&#; bekleniyor.

VERG&#; USUL KANUNUNDA &#;Y&#;LE&#;T&#;RMELER YAPILACAK

Teklif haz&#;rl&#;&#;&#;nda yer almas&#; planlanan düzenlemelerden biri de vergi usul kanunundaki ceza maddelerinde iyile&#;tirmeler olacak. Buna göre vergi suçunun her y&#;l için ayr&#; ayr&#; olu&#;mas&#; yerine tek suç kabul edilerek zincirleme suç hükümlerinin uygulanmas&#; yönünde de&#;i&#;iklikler planlan&#;yor.

TEKL&#;F&#;N MECL&#;S TAT&#;LE G&#;RMEDEN ÖNCE YASALA&#;MASI PLANLANIYOR

Ayr&#;ca kad&#;na yönelik &#;iddetle mücadele kapsam&#;nda e&#;e kar&#;&#; i&#;lenen suçlarla ilgili kanunda öngörülen cezay&#; art&#;ran sebeplerin, bo&#;anm&#;&#; e&#;i de kapsayacak &#;ekilde geni&#;letilmesi üzerinde çal&#;&#;&#;yor. Ayr&#;ca kasten öldürme ve kasten yaralama suçlar&#;n&#;n bo&#;an&#;lan e&#;e kar&#;&#; i&#;lenmesi de "nitelikli haller" aras&#;na dahil edilerek bo&#;and&#;&#;&#; e&#;ini öldürenlerin de a&#;&#;rla&#;t&#;r&#;lm&#;&#; müebbet hapse mahkum edilmesinin önü aç&#;lacak. Teklifin Meclis tatile girmeden önce yasala&#;mas&#; planlan&#;yor. (DUVAR)

Haftalardır konuşulan ekonomi ve hukuk alanında yapılacak reformlar artık şekillenmeye başlıyor. Ekonomi alanında atılacak adımlarla daha çok iş çevrelerinden gelen taleplerin karşılanacağı anlaşılırken; hukuk alanında atılacak adımların yetersiz kalması halinde, ekonomide atılacak adımların da sonuç vermeyeceğinden korkuluyor.

Geçtiğimiz hafta sonundan itibaren özellikle ekonomide atılacak adımlar konusunda somut tedbirler ortaya çıkmaya başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın MHP Lideri Devlet Bahçeliile bir hafta içinde yaptığı üç görüşmenin ardından, özellikle hukukta atılacak adımlar konusunda kulislere bazı detaylar sızmaya başladı.

Ekonomide atılacak adımların daha çok iş çevrelerinden gelen talepler üzerine yatırım ortamının iyileştirilmesi, haciz, anlaşmazlıkların çözümü, bazı vergi düzenlemelerini kapsadığı görülüyor. Basına ilk sızan haberlerde, yatırımcılar için yeni çerçeve kanun düzenlenmesi, yatırım izin süreçlerinin kısaltılması, sözleşmelerde tahkim şartının teşviki, ticari uyuşmazlıklarda mahkeme yerine tahkimlerin teşvik edilmesi, geçici verginin bir süre kaldırılması, vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi sağlanması, hacizle ilgili şartların yumuşatılması gibi somut maddeler yer alıyordu.

Erdoğan’ın soğuk baktığı maddeler

Yatırımcının işini kolaylaştıran özellikle küçük işverenlerin vergi yükünü geçici olarak hafifletecek kararların ekonomik önlemler arasında yer alması zaten bekleniyordu. Ancak ekonomik alanda başarılması zor olan düzenlemelerin yapısal tedbirler ve tasarruf tedbirleri olduğu görülüyor. Yeni Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan’ın ekonomide güven sağlanabilmesi için bütçede ve kamu harcamalarında tasarruf edilmesini istediği, mali disiplini bozacak biçimde değiştirilen mali kontrol yasasında değişiklik planladığı belirtiliyor. Bunun yanında Bakan Elvan’ın programın kredibilitesi için, artan istisnalarla uygulanamaz hale gelen kamu ihale yasasındaki istisnaların kaldırılması gerektiği görüşünde olduğunu da biliyoruz. İş dünyasının ısrarla üzerinde durduğu, düzenleyici kurumların bağımsızlığının artırılması, mali kontrol yasası ve ihale yasasında düşünülen sıkılaştırmaların Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayından geçip geçmeyeceği ise şimdilik bilinmiyor.

Bu arada yeni ekonomi yönetiminin “devr-i sabık” kaygısının öne çıktığını görüyoruz. Berat Albayrak’ın bakanlığı döneminde yapılan yanlışlara, Cumhurbaşkanı’nın isteği üzerine fazla girilemediği, özeleştiri yapılamadığı için programın piyasalarda beklenen etkiyi yaratamamasından endişe ediliyor. Bunun da etkisiyle, Albayrak dönemindeki “Yeni Ekonomi Program” (YEP) gibi iddialı bir isim yerine, salgından çıkışta avantajlı hale gelmek için mevcut programın revizyonu gibi lanse edileceği anlaşılıyor. 

Paketteki asıl sorun hukuk reformlarında

Ekonomide yapılacakların belirginleştiği görülürken; sadece yapısal tedbir algısı yaratacak mali kontrol, ihale yasası, harcamaların kısılması gibi konularda Cumhurbaşkanı’nın onayı beklenecek. Asıl sorun ise hukuk reformlarında görülüyor. Hukuk alanında özellikle AB’yi tatmin edecek düzenlemelerin yapılamaması halinde ekonomik reformların etkisinin de kaybolacağı, piyasalardaki iyileşmenin de tersine döneceği belirtiliyor. TÜSİAD başta olmak üzere, iş kesiminin bu nedenle özellikle hukuk reformları üzerinde durduğu görülüyor.

Ekonomi alanında atılacak adımları tek başına Erdoğan belirleyecek ama hukuk reformlarında ittifak ortağı MHP’yi ikna etmesi gerekecek. Bu nedenle AB’yi tatmin edecek reformlarda uzlaşılması daha zor görünüyor.

Bu arada hukuk alanında yapılacakların mevzuattan çok uygulamada yapılması gereği de işleri zorlaştırıyor. Örneğin yargıda üst mahkeme kararlarının uygulanması zaten şart ama uygulanmıyor ve buna nasıl çözüm bulunacak belli değil. Bazı iş insanları bu konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bizzat devreye girip teminat vermesi gerekeceğini söylemeye başladılar.

Erdoğan, Bahçeli’yi neye ikna etmek istedi?

Erdoğan-Bahçeli görüşmelerinden kulislere ilginç detaylar da sızdı. AKP ’te seçime gidilirken seçim sisteminin değiştirilmesi, yeni partilerin ittifaka dahil edilmesi, AB’yi tatmin etmek için bazı adımların atılması gerektiğini düşünüyor. MHP’nin bu adımlara izin vermesini sağlamak için Erdoğan ile Bahçeli’nin bir haftada üç kez baş başa görüşme yaptığı konuşuluyor.

Bu arada “MHP’nin bazı bakanların arkasında durmaktan vazgeçmesi” gibi bir talebin Cumhurbaşkanı tarafından dile getirildiği de kulis haberlerinde yer aldı. Hukuk alanında yapılacakların daha çok eyleme baktığı, bu nedenle örneğin güvenlikçi politikaların sembolü haline gelen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun görevden alınabileceği, bu adımın kabinede köklü değişiklikler yapılarak hayata geçirilebileceği ve reformlara olan güvenin arttırılmasına çalışılacağı bile konuşulmaya başladı.

Özetle; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önünde iki aylık kritik bir süre bulunuyor. Reformları en geç şubat ayı başında açıklayıp, martta AB ve ABD’nin yeni yönetimiyle masaya oturup kapsamlı müzakereler yapması gerekecek. Geçen kasımda ekonomi yönetiminde yapılan değişiklik ile piyasalarda olumlu hava esmeye başladı ama reformlar kabul görmediği takdirde bu hava tümüyle tersine dönebilir.

Erdal Sağlam

© Deutsche Welle Türkçe

Bize yazın