Hamile Kalmayı Engellemek

Doğal aile planlaması yöntemleri şunlardır;

1. Takvim yöntemi

Düzenli adetleri olan kadınlarda kaba bir hesaplama ile yumurtanın tüplere atılma zamanı tahmini olarak hesaplanır. Bu dönemlerde cinsel ilişkiye girilmez. Gebe kalma olasılığı yüksektir.

2. Bazal vücut ısısı yöntemi

Düzenli olarak her sabah vücut ısısı ölçülerek yumurtanın tüplere atılma zamanı tahmin edilir. Gebe kalma olasılığı yüksektir.

3. Servikal palpasyon yöntemi

Düzenli olarak her gün kadın elini vajenin içine sokarak rahim ağzına dokunur. Rahim ağzında meydan gelen değişikliklere göre yumurtanın tüplere atılma zamanı tahmin edilir. Bu dönemlerde cinsel ilişkiye girilmez. Gebe kalma olasılığı yüksektir.

4. Servikal mukus yöntemi

Düzenli olarak her gün kadın elini vajenin içine sokarak salgılanan sıvısını kontrol eder. Sıvıda meydana gelen değişikliklere göre yumurtanın tüplere atılma zamanı tahmin edilir. Bu dönemlerde cinsel ilişkiye girilmez. Gebe kalma olasılığı yüksektir.

5. Semptotermal yöntem

Kadının hem vücut ısısını ölçmesi hem de vajendeki salgılanan sıvıları veya rahim ağzını kontrol ederek meydan gelen değişikliklere göre yumurtanın tüplere atılma zamanı tahmin etmeye çalışmasıdır. Bu dönemlerde cinsel ilişkiye girilmez. Gebe kalma olasılığı yüksektir.

VAJİNAL DUŞ

Vajinal duş, vajinal akıntı ya da diğer maddeleri temizlemek için vajina içini basınçlı su ya da başka bir sıvı ile yıkamak anlamına gelir. Vajinal duş için kullanılan çeşitli parfümlü materyal ya da ilaç da mevcuttur.

Birçok kadın cinsel ilişkiden sonra vajeni su ile yıkamanın gebeliği önlediğine inanır. Bu tamamen etkisiz bir yöntemdir, çünkü erkeğin boşalması sırasında, spermler birkaç saniye içinde rahme geçebilirler. Gebelikten korunmak amacıyla asla kullanılmamalıdır.

Adet kanaması sonrası vajinada kalan kanı temizlemek için ve cinsel ilişki sonrası hamile kalmamak ya da cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmak için ,vajinal kokuları azaltmak için vajinal duş kullanılır. Vajina bölgesinde kötü koku olan kadınlar mutlaka doktora başvurmalıdırlar.

Vajinal duş durumu düzeltmek yerine daha da kötüleşmesine neden funduszeue.info vajinal mantar enfeksiyonu, ya da kronik bakteriyel enfeksiyon varlığında tıbbi olarak içerisinde bazı özel solüsyonlar ile vajinal temizlik önerebilirler. Bu amaçla yapılacak olan vajinal duş yalnızca doktorunuzun önerisiyle ve onun reçete edeceği solüsyonlar ile yapılmalıdır.

Vajinal duş kesinlikle sağlıklı bir yöntem değildir.Özellikle gebelikten korunmak için vajinal duş uygulaması son derece etkisiz bir yöfunduszeue.infol duş bir kadının hamile kalma olasılığını sadece %30 oranında azaltmaktadır.

Düzenli yapılan vajinal duş kadının vajinadaki kimyasal dengesini bozarak enfeksiyonlara eğilimli hale gelmesine neden olur. Duş sırasında yeni mikroorganizmaların vajinaya girişine neden olabilir. Bu mikroplar rahim ağzı, rahim ve tüplere ulaşarak ciddi enfeksiyonlara neden olabilirler.

Yapılan araştırmalar düzenli vajinal duş yapan kadınlarda çeşitli vajinal enfeksiyonlarla cinsel yolla bulaşan hastalıklara daha fazla rastlanıldığını ortaya koymaktadır.

Düzenli olarak avjinal duş yapan kadınlarda pelvik iltihabi hastalık geçirme riski %78 daha fazladır. PID uzun dönemde kısırlık ve hatta tedavi edilmediği taktirde hayati tehlikeye neden olabilen bir durumdur.

Bu nedenle rutin temizlik için düzenli vajinal duş yapılması sağlıklı değildir ve günümüzde kesinlikle önerilmemektedir. Vajinayı temizlemenin tek güvenli ve sağlıklı yolu vajinanın kendi kendini temizlemesine izin vermektir. Vajinadaki kimyasal denge çok hassastır ve bu dengedeki küçük sapmalar ciddi olumsuz etkilere neden funduszeue.infol duş bir doğum kontrol yöntemi değildir ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyucu değildir.

Acil Durumlar

Gebelik istenmediği halde korunmasız cinsel ilişki (tecavüz gibi durumlar dahil olmak üzere) meydana gelmişse ya da gebeliği önleyici yöntemlerin yanlış kullanılması durumlarında (örneğin, kondomun doğru zamanda takılmaması veya yırtılması gibi) bir sağlık kuruluşuna ilk 72 saatte başvurulursa gebelik engellenebilir.

SPİRAL (RİA)

Değişik şekil ve boyutlarda olabilen rahim içi araçlar, saf plastik veya bakırlı olabilir. Uzun bir süre için gebelikten korur. Bakır Rahim İçi Araçlar 10 yıldan fazla; progestorone Rahim İçi Araçlar bir yıl funduszeue.info zamanlarda hormon salan tipleride üretilmiştir. Adet kanamasının 3. veya 4. günü rahme yerleştirilmelidir. Bu dönemde rahim ağzı açıktır, kasılmalara bağlı ağrı azdır, ve gebelik riski yoktur. Eğer vajinal enfeksiyon varsa uygulama tedaviden sonra yapılır.

Jinekolojik muayene sonrasında vajen antiseptik solüsyonla temizlenir, rahim boynu serbestleştirilerek rahmin büyüklüğü ölçülür ve uygun büyüklükteki rahim içi araç yerleştirilir. HIV’i içeren STD’lerin bulaşmasını engellemez. İçerdiği bazı yan etkiler; regl zamanlarında düzensizlik, ağır regl dönemleri ve kramplarda artmadır. Kadın hastalıklarına karşı korunmasız ise daha sonra kısırlığa yol açabilir. PID olma riskini taşır.

Olumlu Yönleri

• Gebeliği önlemede etkili bir yöntemdir (%99)
• Bakırlı olanlar, gebelikten yıl boyunca etkili bir şekilde korur
• Cinsel ilişkiyi etkilemez

Olumsuz Yönleri

• Özellikle, ilk 3 ayda adet günü sayısını ve kanama miktarını 2 katına kadar arttırabilir. Bu durum, daha sonra normale döner.
• Adet döneminde ağrı olabilir. Bunun için ağrı kesici kullanılabilir.
• Cinsel yolla bulaşan hastalık riski olanlar için uygun değildir.
• Rahimden hazneye doğru kayabilir. Özellikle haznesinin içini yıkayanlarda sıklıkla görülen bir durumdur. Eğer yerinden oynarsa koruyuculuğu azalır.

Kullanılmaması Gereken Durumlar

• Son 3 ay içinde veya halen rahim ağzında, rahimde veya tüplerinde iltihap/yara olan kişilere uygulanamaz.
• Birden fazla kişi ile cinsel ilişkisi olanlara uygun değildir. Bu kişilerin kesinlikle kondom kullanması gerekir.
• Düzensiz adet kanamaları olanlar
• Adet kanamaları 7 gün ve daha uzun sürenler
• Bir adet kanaması döneminde (tamamen ıslanmış) 10 ped/bez değiştirenler
• Adet dönemlerinde ağrısı fazla olanlar
• Kansızlığı olanlar
• Doğuştan üreme organlarında şekil bozukluğu olanlar

Spiral (RİA) yada halk arasında yaygın şekilde kullanılan adıyla rahim içi araç tüm dünyada en fazla tercih edilen geri dönüşümlü doğum kontrol yöntemidir.
Rahim içi araç geri dönebilir doğum kontrolü sağlayan ve ana yapısı kıvrılabilir polietilen olan küçük bir araçtır. Yapısı T harfine benzer.

Polietilen gövde üzerinde bakır tel sarılıdır. Bu bakır zaman içinde yavaş yavaş salınarak RİA’nın etki mekanizmalarından birini oluşturur. Günümüzde kullanılan modern spirallerlerin önerilen kullanım süreleri değişkendir.

Üretici firmalar 3 yıl ile 8 yıl arasında değişen kullanım süreleri belirtmekle birlikte yapılan klinik deneysel çalışmalarda bunların hemen hepsinin 10 yıl süreyle sorunsuz kullanılabileceği gösterilmiştir.

Temel yapı T şeklinde olmakla birlikte piyasada değişik marka ve yapılarda pek çok RİA bulunmaktadır. Bunların etkinlik açısından birbirlerine üstünlükleri yoktur. Toplumumuzda ithal spiral şeklinde bir tabir bulunmaktadır. Hastalar kendilerine ithal spiral takılmasını talep etmektedirler oysa Türk malı bir spiral zaten piyasada yoktur.

Yüz yıla yakın bir zamandır istenmeyen gebeliklerin engellenmesinde güvenle ve yüksek etkinlikle kullanılmasına rağmen RİA’nın gebeliği nasıl engellediği hala daha tam anlamıyla anlaşılamamıştır.

RİA tüm doğum kontrol yöntemleri içinde etkinliği en yüksek olanlardan birisidir. Koruyuculuk araç takıldığı andan itibaren başlar. Spiralin koruyuculuğu çıkarıldığı anda biter. Yumurtlama üzerinde bir etkisi olmadığından kişi aynı ay hamile kalabilir.

RİA’nın cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı hiçbir koruyuculuğu yoktur. Bu nedenle bu hastalıklar açısından yüksek risk grubunda olan kadınlar (birden fazla partneri olan ya da, partneri birden fazla kişi ile ilişkisi olan kadınlar) mutlaka prezervatif kullanmalıdırlar.
Nadiren RİA yerindeyken de gebelik oluşabilir.

Gebelik devam ettiği halde spiralin çıkartılmaması ise anne adayının hayatını tehdit edebilecek düzeyde ve şiddette bir enfeksiyon riskini de beraberinde taşır. Bu nedenle eğer spiralin ipi görülemiyorsa ya da ultrasonda yeri saptanamıyorsa kürtaj düşünülmesi gereken bir yaklaşım olmalıdıfunduszeue.info yılda bakır rahim içi araç kullanan kadından birden azı; progestoron rahim içi araç kullanan kadından 2’si hamile kalmaktadır.

SPERM ÖLDÜRÜCÜLER

Vajinal spermisitler, spermlerin servikse ulaşmadan etkisiz hale getirilmeleri için vajinaya konur. Köpük, tablet, krem şeklinde bulunurlar. Diğer doğum kontrol yöntemlerine göre etkinliği daha azdır. Etkinliğini artırmak için kondom veya diyafram ile birlikte kullanılmalıdır.

Fitil, köpük, tablet ve benzeri sperm öldürücüler, hazneye konularak erkek tohum hücrelerini öldüren kimyasal maddelerdir. Bu yöntem her kadın için uygundur. Yöntemin güvenilirliği doğru kullanıma bağlıdır. Her cinsel ilişkide ve doğru olarak kullanıldığında koruyuculuğu yüksek (% 97) bir yöntemdir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kısmen koruyucudur. Bu maddeleri kadınlar kendileri uygular. Bu yöntemi kullananlar, her cinsel ilişkiden 15 dakika önce hazneye bir adet fitil koymalı, köpük ilişkiden sonra saat haznede kalmalı, hazne temizliği daha sonra yapılmalıdır. Her cinsel ilişkide yeni bir fitil uygulanmalıdır.

PREZERVATİF

Poliüretan veya latex prezervatif erkek cinsel organını kaplar ve spermi toplar. Bu sayede spermin kadın vajinasına girmesini önler.

Olumlu Yönleri

Gebeliği önlemede etkili bir yöntemdir. Doğru kullanıldığında, gebeliği % önler. Eğer beraberinde, spermisit denen krem, köpük, tablet şeklinde olan Erkek Döl Hücrelerini Öldüren Tablet ve fitiller kullanılırsa etkililiği %99’a çıkar.
Erken boşalmayı önler.
AIDS, bel soğukluğu, frengi gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı her iki cinsel eşi de korur.
Kadınları rahim ağzı kanserine karşı korur.

Olumsuz Yönleri

Cinsel ilişkiyi kesintiye uğratır

Nasıl Kullanılır?

Penis setleştikten sonra, vajene hiç temas etmeden takılır. Kondomun ucunda cm. kadar bir boşluk bırakılır. Erkek boşaldığında, meni bu boşluğa dolar, Eğer boşluk bırakılmazsa, kondom yırtılabilir. Kondom sertleşme kaybolmadan çıkarılmalıdır.

Çıkarıldıktan sonra, mutlaka delik veya sızıntı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Eğer böyle bir durum söz konusu ise, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir. İlk 72 saatte başvurulursa, gebelik oluşmadan engellenebilir.

Her kondom sadece bir kere kullanılır. Her cinsel ilişkide, yeni bir kondom kullanılmalıdır.

Kondomlar sıcak ve nemli yerlerde saklanmamalıdır. Güneş ışığında bırakılmamalıdır. Bu durumlarda, yırtılma olasılığı artar. Bazen gözle görülemeyecek kadar küçük delikler oluşur. Bu da gebeliğe neden olur. Üzerindeki tarih, üretim tarihidir. Son kullanma tarihi, üretim tarihinden 5 yıl sonradır.

Kondom kullanırken kayganlaştırmak için vazelin ve yağlı tablet ve fitiller kullanılmaması gerekir. Bunlar da kondomun yırtılmasına neden olabilir. Özel su bazlı tablet ve fitiller (KY jeli gibi) kullanılabilir.

Kullanılmaması Gereken Durumlar

Eğer kadın ya da erkeğin kauçuk alerjisi varsa kullanılmamalıdır. Bu çok nadir görülen bir durumdur.

DOĞUM KONTROL HAPLARI:

Kadınların kullandığı bir yöntemdir. Doğum kontrol hapları kadınlık hormonlarını içerir. Yumurtalıklardan yumurta atılmasını (ovülasyonu) engelleyerek gebeliği önler. Her gün düzenli olarak alınmalıdır. Etkili bir yöntemdir. Kullanmadan önce mutlaka muayene olunmalı ve aile planlaması danışmanlığı alınmalıdır. Başka bir engel yoksa doğurganlık çağı boyunca kullanılabilir. Başarısızlık oranı: %

AYLIK VE ÜÇ AYLIK ENJEKTABL YÖNTEMLER:

Kadınların kullandığı gebelikten koruyucu iğnelerdir. Bunlar da kadınlık hormonu içerir. Çok yüksek oranda gebelikten koruyucu yöntemlerdir. Ayda bir ve üç ayda bir olarak iki çeşidi vardır. Başarısızlık oranı: %

ÖN KOLA TAKILAN CİLT ALTI ÇUBUKLARI (İmplant):

Kadınların kullandığı, dirseğin 8 cm üstüne, ön kolun iç yüzüne deri altına yerleştirilen bir adet kibrit çöpü ebadında ince yumuşak çubuktur. Kadınlık hormonu olan progesteron içerir. Koruyucu etkisi çok yüksektir. Üç yıl süre ile gebelikten korur. Kadın kullanmaya başlamadan önce aile planlaması danışmanlığı almalı ve muayene olmalıdır. Uygulamanın bir merkezde yaptırılması gerekir. Lokal anestezi altında küçük bir cerrahi işlemle doktor tarafından kolayca uygulanır. Deri altına yerleştirilen çubuk gözle görünmez; ancak elle hissedilebilir. Emzirenler dahil doğurgan çağda bulunan her yaştaki kadın bu yöntemi kullanabilir. Gebe kalmak istedikleri zaman yine lokal anestezi ile kolaylıkla çıkarılabilir. Kısa bir süre sonra gebe kalınabilir. Başarısızlık oranı: %

RAHİM İÇİ ARAÇ (SPİRAL):

Bakırlı ve hormanlu seçenekleri vardır. Doğurmuş kadınlarda tercih edilir. Bakırlı seçenekte kanama ve enfeksiyon riski artar, dış gebelikten korumaz, koruyamama oranı %&#;tür. Hormonlu spiral adet düzensizliği ve adet görmemeye neden olabilir. Koruyamama oranı %1&#;in altındadır. Her ikisi de uygulandıktan sonra 5 yıl süre ile etkindirler.

SPERMİSİTLER (SPERM ÖLDÜRÜCÜLER):

Kadının vajinasına (hazneye) konularak uygulanan fitil, köpük ve tabletlerdir. Erkek tohum hücresini (sperm) hazne içinde öldürerek gebeliği önler. Her cinsel ilişki öncesinde uygulama tekrarlanmalıdır. Doğru ve düzenli kullanıldığında gebeliği önleyici etkisi %94&#;dür. Başarısızlık oranı: %

KADINLARDA TÜPLERİN BAĞLANMASI (Tüp Ligasyonu):

Bölgesel veya genel anestezi ile yapılabilir. Basit bir operasyonla kadınların yumurtalık kanallarının (tüplerin) bağlanmasıdır. Çok etkili bir yöntemdir. Bir daha hiç çocuk istemeyen aileler için uygulanır. Yapıldıktan sonra kadın artık normal yollarla gebe kalamaz. Tüplerin bağlanması cinsel hayatı ve adet düzenini kesinlikle etkilemez. Başarısızlık oranı: %

ERKEĞİN KULLANABİLECEĞİ YÖNTEMLER KONDOM (Prezervatif, Kaput, Kılıf):

Cinsel ilişki sırasında erkeğin kullandığı, erkek cinsel organına (penis) takılan çok ince kauçuk bir kılıftır. Erkeğin sperminin vajinaya girmesini engellerler. Kullanılan kondom atılmalıdır. Her cinsel ilişkide mutlaka bir yenisi kullanılmalıdır. Her ilişkide ve dogru olarak kullanıldığında gebelikten yüksek oranda korur. Kondom, cinsel yolla bulaşan hastalıklara (frengi, bel soğukluğu, hepatit, AIDS gibi) karşı da koruyucudur. Başarısızlık oranı: % Spermisit madde içeren kondomların koruyuculuk oranı daha yüksektir. Kurallara uygun olarak kullanıldığında gebelikten koruma oranı %98&#;e çıkmaktadır.

ERKEKLERDE KANALLARIN BAĞLANMASI (Vazektomi):

Lokal anestezi ile yapılır. Yaklaşık yirmi dakika sürer. Erkek bu sırada ağrı ya da herhangi bir rahatsızlık hissetmez. Doktor tarafından uygulanır. Hastanede yatmayı gerektirmez. Etkisinin başlaması için üç ay beklenmelidir. Bu sırada başka bir yöntemle korunmalıdır. Kanalların bağlanmasıyla spermlerin (tohum hücrelerinin) meniye karışması önlenir; böylece gebeliğin oluşması engellenmiş olur. Çok etkili ve sürekli bir yöntemdir. Artık başka çocuk istemeyen çiftler bu yöntemi seçmelidir. Erkeğin cinsel fonksiyonlarında kesinlikle bir değişiklik olmaz. Başarısızlık oranı: %