Ishal Oldum Bebeğime Geçer Mi
Bebeklerde İshal Sebepleri Nedir ve Nasıl Geçer?
Bebeklerde ishal, tıpkı kabızlık gibi bebeklerde sık görülen rahatsızlıklardan biridir. İshal bebeklerin sağlık durumunu izlemek yine annelerin üzerine düşen önemli görevlerdendir. Öncelikle bebeğinizin vücut ısısının normal olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. Çünkü ishal eğer ateşle birlikte görülüyorsa ciddi sorunlara işaret edebilir ve hızla doktor kontrolü gerekebilir.
Her sıvı dışkılama ishal demek değildir. Yeni doğan bebekler her beslenmeden sonra kaka yaparlar ve kakaları genelde yumuşaktır. Bunun yanı sıra anne sütü de bebeğin kakasını etkiler. Dolayısıyla bebeğin her zamankinden farklı bir şekilde kaka yapması endişelenecek bir durum değildir. İshal vakaları soğukkanlı ebeveynleri bile alarma geçirirken, birçok aile genelde ishal vakalarının hafif geçeceğini düşünerek, bebek susuz kalmadığı sürece bunu sağlık tehdidi olarak algılamaz.
Zaten en çok dikkat edilmesi gereken nokta da susuzluk halidir. İshal olan bir bebekte susuzluk ciddi, hatta hayati bir durum olabilir. Bu sebeple bebeğinizin ishal olması halinde yeteri miktarda su aldığından emin olmalısınız.
Doktora başvurmakta zamanlama önemli
3 aylık ya da daha küçük bebeğiniz ishal olduysa, mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir. Eğer daha büyükse ve 24 saat içinde bir düzelme görülmemişse, aşağıdaki durumların varlığı halinde doktora gitmelisiniz:
- Kusma görülüyorsa,
- Ağzı kuruduysa, uzun süredir çiş yapmıyorsa ya da gözyaşı olmadan ağlıyorsa,
- Kanlı dışkısı varsa,
- 3-6 ay arasındaki bebeğinizin 38 dereceden yüksek ateşi varsa
Bebeğinizi ishalden korumanın yolları
Bebeğinizi ishalden korumak için yapabileceğiniz birkaç şey var:
- Bebeğinizin elini sıkça yıkayın.
- Bebeğinizin bakımını yaptıktan, bezini değiştirdikten ve banyo yaptırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayın.
- Yemek hazırlamadan önce ellerinizi mutlaka yıkayın.
Bebeklerde İshali Tetikleyen Besinler
Süt ve süt ürünleri, lif bakımından zengin meyveler ve meyve suyu, yumurta, sıcağa dayanıklı olmayan ve çabuk bozulmaya müsait yiyecek ve içecekler bebeğinizde ishale sebebiyet verebilir. Bebeğinizin gıda alerjisi de olabilir. Alerji yapan besin tüketildiğinde ishale kusma da eşlik edebilir.
Süt veren anneler de yediklerine dikkat etmeli
Son zamanlarda bebeğinizin kaka miktarı arttıysa, bunun nedeni araştırılmalıdır. Ama aniden ortaya çıktıysa sorumlu yiyecekler olabilir. Bebeklerde ishali tetikleyen etkenler arasında anne sütünün etkisi hiç de azımsanacak durumda değildir.
Dolayısıyla emziren annenin de yediklerine dikkat etmesi gerekir. İşte süt veren annelerin bebeğini ishalden koruması için uzak durması gereken besinler:
- Acı biber: “Capsaicin” metabolizmayı hızlandırır ve acı biberde bulunur. Acı biberi yedikten yaklaşık 2 saat sonra etkisi kendini gösterir.
- Yapay yağlar: Ambalajlı satılan bazı ürünlerde yapay yağ kullanılır ve bu özellikle patates cipslerinde bulunur. Yapay yağ mideden sindirilmeden geçtiği için bağırsakları bozar ve ishale neden olur.
- Tatlandırıcılar: Bu da yapay bir üründür ve sindirilemediği için aynı sonucu gösterir. Aldığınız üründe yapay şeker kullanılıp kullanılmadığını etiketlerini okuyarak öğrenebilirsiniz.
- Kafein: Bağırsak hareketlerinde artışa ve kasılmalara neden olur ve sonuçta ishal olunabilir. Bir olumsuz etkisi de idrar söktürücü özelliğidir. Bu yüzden vücut susuz kalabilir.”
İshalin Beslenme Dışındaki Sebepleri
Viral ve bakteriyel enfeksiyon
Bebeklerde ishale neden olan birçok şey vardır. Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar ishale neden olabilir. Bunun dışında bağırsak paraziti, antibiyotik ya da beslenme düzeni de ishale sebebiyet verebilir.
Bakteriyel enfeksiyon durumlarında ise, ishal çok daha ciddi bir hal alır. Bu tür durumlarda kramplar, dışkının kanlanması ve ateşlenme görülebilir. En kısa sürede doktor yardımı almanız gerekir.
Kulak Enfeksiyonu
İshal durumununda bebeğiniz kulaklarını çekiştiriyorsa ve keyfi yerinde değilse, kulak enfeksiyonu olmuş olabilir. Bu durum, ishal olmasının bir nedeni olabilir.
Parazitler
Eğer bebeğinizde gaz varsa, midesi rahatsızlanıyorsa, ishal dışkısı yağlıysa parazit sorunu olabilir. Bu enfeksiyonlar çok bulaşıcıdır. Bir doktor gözetiminde ilaç tedavisi görülmesi gerekir.
Antibiyotikler
Antibiyotik kullanımında verilen ilaç çok önemlidir. Kullanılan antibiyotik, öldürmesi gereken bakterilerle birlikte yararlı bakterileri de öldürüyor olabilir. Bu da ishale neden olabiliyor. Doktor kontrolünde, bu sorunu çözebilirsiniz.
Meyve Suyu
Şekerli içecekler ve meyve suları ishale neden olabilir. Bu tür gıdaları azaltırsanız, ishal de beraberinde azalacaktır. Bebeğinize meyve suyu yerine, mevyenin kendisini vermeyi tercih edebilirsiniz.
Gıda Hassasiyeti
Gıda hassasiyeti sıkça görülen bir durumdur. Laktoz hassasiyeti, bebeklerde en çok görülen hassasiyettir. Bu durum da ishale neden olabilir. İshalin yanında karın ağrısı ve gaz da görülür.
Zehirlenme
İshalin yanında kusma görülüyorsa, bebeğiniz yiyecek dışında ilaç, bitki, kimyasal gibi başka bir madde yutmuş olabilir. Bir an önce hastaneye gidilmelidir.
Çocuklarda İshale İyi Gelen Yiyecekler
İshal olan bebeğinizin yemesi gereken besinleri öğrenin!
Bebeklerde ishal, her bebeğin başına gelebilecek bir rahatsızlıktır. Bu dönemde bebeğinizin ateşlendiğini ve halsiz düştüğünü gözlemleyebilirsiniz. Bu belirtiler sizi korkutmasın. Bebeğinize ishal sürecini kısaltacak besinler yedirerek onun daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz.
Uzun süre geçmeyen ishallerde ise mutlaka bir uzmana gitmelisiniz.
En Temel Besin: Su
Herkeste olduğu gibi bebeklerde de su, ishal için çok faydalıdır. İshalle birlikte vücut halsiz düşer ve sürekli sıvı kaybeder. Bu durumun önüne geçmek için bebeğiniz ishal olduğu andan itibaren ona doktorunuza sorarak bol bol su içirmelisiniz. Belli aylardan önce çocuklara su verilmediğini göz önünde bulundurmak şartıyla.
Meyveler
Şeftali, muz, elma gibi faydalı besinler bebeğinizin ishalini geçirmede yardımcı olacak besinlerdir. Bu meyveleri bebeğinize yedirmeden önce mutlaka bol su ile yıkamalısınız. Eğer minik yavrunuz bu meyveleri ısırarak yiyemeyecek kadar küçükse, meyveleri püre halinde de yedirebilirsiniz.
Lapalar ve Püreler
Pirinç lapası, patates püresi, yoğurt çorbası gibi besinlerin sindirimi kolay olduğundan bebeğinize güvenle verebilirsiniz. Bu dönemde bebeğinizin yağdan uzak durması gerektiği için bu lapaların yapımında kesinlikle yağ kullanmamalısınız.
Tıpkı meyvelerde olduğu gibi lapa yapımına başlamadan önce malzemelerinizi bol su ile yıkamalısınız.
Havuç
Bebeğiniz ishali boyunca en az su kadar vitamin ve mineral kaybı yaşayacaktır. Kaybettiği vitamin ve mineralleri ise besinlerle yerine koyabilmeniz mümkün. Bu konudaki en büyük destekçiniz ise kesinlikle havuçtur!
İster suyunu sıkın ister haşlayarak püre haline getirin, havucun ishal tedavisinde etkili bir sebze olduğunu unutmayın.
Uzm. Dr. Nihan Çehreli tarafından onaylanmıştır
Kanlı ishal neden olur? Kanlı ishale neden olan bakteri nedir? İshal ne zaman tehlikeli olur?
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Tıpta dizanteri ismi ile de bilinen kanlı ishal, bugüne kadar bilinen en tehlikeli ve hızlı bir şekilde bulaşan enfeksiyon hastalıkları arasında yer alır. Yeterli hijyenin sağlanmadığı yerlerde bulunan kirli su ve yiyeceklerden bulaşır. Özellikle de çocuklarda ölüme kadar götürebilecek olan tehlikeli bir hastalıktır. Kanlı ishal neden olur sizler için derledik.
Karın ağrısı, kanlı dışkı ve ishal ile kendini belli eder. Enfeksiyon hastalığı olması nedeni ile antibiyotik ile kolaylıkla tedavi edilir. Bu nedenle de insandan insana kolaylıkla bulaşır.
Kanlı İshalNeden Olur?
Kanlı ishal diğer adı ile de dizanteri, bir tür bağırsak enfeksiyonudur. İnsandan insana özellikle iyi temizlenmemiş yiyeceklerden aracılığı ile bulaşan hastalık, yiyeceklerin dışkıya bulaşması sonucunda ortaya çıkar. Hastalığın başlangıcında ortaya çıkan belirtiler aslında yoğun değildir. Ama ilerleyen günlerde ishalle birlikte kişilerde yüksek ateş de görülür. Bu dönem bulaşıcılığın en yoğun olduğu bir dönemdir.
Kanlı İshale Neden Olan Bakteri Nedir?
Bağırsaklara yerleşen virüs ve amip kan dolaşımına geçerek vücudun diğer organlarına da kolaylıkla yayılır. Erken teşhis ve tedavi edilmediği zaman ölümle sonuçlanabilen hastalıklar arasında yer alır. Kanlı ishal amip ya da virüslerin bağırsak mukozasına yapışması sonucunda oluşur.
Kan yolu ile vücudun diğer organlarına da yayılır. Hastalığın bulaşması, hasta kişinin teması ile olur. Ama başlangıç aşaması yeterli temizliğin yapılamadığı sebze ve meyvelerin iyi yıkanmadığı hallerde veya kişinin tuvalet kullanımından sonra el hijyenine dikkat etmemesi sonucunda ortaya çıkar. Kanlı İshal hamile kadınlardan, bebeğe de aynı oranda bulaşır. Aynı zamanda hasta olan kişinin eşyalarını kullanmak da kolaylıkla virüsün yayılmasına yol açabilir.
Kanlı İshal Ne Zaman Tehlikeli Olur?
Kanlı ishale yakalanan bir kişi ishal için çeşitli tedavi yöntemlerini uyguladığı halde bile 3-4 gün içinde geçmiyorsa kanlı ishalin altında yatan nedenlerin de araştırması gerekir. Kişisel olarak yapacağınız ilk araştırma ise tüketilen gıdaların üzerinde olmalıdır.
İshal yapan gıdalar ise, kontrol edilerek bu süreçte bu gıdalardan uzak durulması gerekir. Bunun dışında sıvı tüketimini de hesaba katarak az tüketim yapılmışsa biran önce bu sayının arttırılması gerekir. Bunlar dışındaki tüm testler sağlık kuruluşlarında yapılarak bir teşhis konulabilir. Kanlı ishal şu süreler geçtiği zaman tehlikeli bir hal alabilir. Bu süreler ise;
6 aydan küçük bebeklerde 7 gün geçtiği zaman,
1 ila 5 yaş arası çocuklarda ise, 4-5 gün,
Yetişkinlerde ise 4 gün.
Mikrobik Bir İshal Kaç Gün Sürer?
Kirli su, hijyen kurallarına uymama, yıkanmamış sebze ve meyveler, bozulmuş yiyecekler, iyi pişirilmemiş etler gibi farklı nedenlere bağlı olarak mikrobik ishaller ortaya çıkabilir. Mikrobik ishal halinde kusma, ateş, mide bulantısı ile ortaya çıkar. Bu belirtiler ise, 24 saat içinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna gitmek gerekebilir. İshale yol açan etkenler yapılan testler sonucunda kolaylıkla anlaşılabilir. Normal şartlar altında mikrobik ishal, genellikle 2-3 gün kadar sürebilir.
İshal Günde Kaç Kez Olur?
İshal, günlük dışkılama sayısının artması bakımından çok önemli bir etkendir. Sıvı ve yumuşak dışkılama şeklinde meydana geldiği için yetişkin bir insanda günde 6-7 kez dışkılama şeklinde olabilir. Bebeklerde de aslında, bu durum çok da farklı değildir. Yenidoğan bebeklerde bu sayı genellikle daha da fazla olabilir.
İshalin genel olarak geçme süresi, 2 ila 3 gün arasıdır. Bu süre içinde de ishal genellikle kendiliğinden geçer. Eğer ishalin ilk 24 saati içinde kusma, ateşlenme, bulantı gibi şikayetler geçmezse doktora başvurmanız gerekir.