Milli Edebiyat Dönemi Soru Çözümü

II. Meşrutiyet ()&#;ten sonra başlayan ulusçuluk akımı her alanda olduğu gibi edebiyatta da kendisini göstermiş ve &#;Milli Edebiyat&#; akımı ile millî/ulusal kaynaklara yönelme ilkesi benimsenmiştir.

&#;de Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp&#;in yayımladıkları &#;Genç Kalemler&#; dergisiyle başlayan akım, kısa sürede değişik sanat anlayışlarını savunan sanatçılar tarafından da benimsenmiştir.

Sade ve arı bir Türkçe ile yazılan eserler yurt sorunları ve ulusal değerleri ortaya çıkarma amacını gütmüşlerdir. Özellikle öykü ve roman alanında Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Reşat Nuri Güntekin ve Refik Halit Karay bu akımın en güzel örneklerini vermişlerdir.

Bu dönemde ayrıca milli edebiyat kavramı altında toplanan fakat dünya görüşleri ve şiir anlayışları farklı olan şairler de yetişmiştir. Nitekim şiirlerini akımın temel özelliği olan hece ölçüsü yerine aruz ölçüsü ile yazan Türk İstiklal Marşı&#;nın yazarı Mehmet Akif Ersoy, gerçekçi bir tutumla toplumsal konulara yönelmiş; temelde Osmanlıcı ve gelenekçi kabul edilen Yahya Kemal Beyatlı, yeni-klasik bir şiir geliştirmiş; egemen ideolojilerin dışında kalan Ahmet Haşim ise izlenimci ve simgeci bir anlayışla &#;Saf Şiir&#;i savunmuştur.

Bkz. ⇒ Fikir Akımları: Osmanlıcılık, İslamcılık, Batıcılık, Türkçülük

Milli Edebiyat Akımı Türk edebiyatında toplum ve ülke meselelerine geniş yer veren, sade Türkçeyi ve hece veznini kullanma yoluna giden edebiyat akımı (), &#;tan sonra benimsenen ve II. Abdülhamid tarafından da desteklenen &#;Osmanlıcılık&#; ideolojisi, Balkan savaşından sonra imparatorluk sınırları içinde patlak veren bağımsızlık mücadeleleri sonucu, geçerliğini kaybetti.

&#;den sonra Müslüman toplumları birleştirmek ve kalkındırmak, Hıristiyan devletleri karşısında bir denge unsuru durumuna getirmek amacını güden &#;İslamcılık&#; ideolojisinin yanında, önce edebiyat ve fikir adamlarınca ortaya atılan, sonradan siyasi nitelik kazanan milliyetçilik akımı da gelişme gösterdi.

Milliyetçilik hareketi, kısa bir süre sonra &#; Türkçülük&#; adı altında, dernek ve yayın organlarının (Türk Derneği, Türk Yurdu ve aynı adlarla çıkardıkları dergiler) kurulmasıyla siyasi yönden teşkilât kurmağa başladı. Türk Yurdu derneği, bir yıl sonra () yerini Türk Ocağı&#;na bıraktı.

Yayımı &#;te başlayan Halka Doğru dergisi, halkın toplumsal seviyesine inmeyi amaç edindi. İmparatorluktaki milliyetçilik hareketleri, o sırada iktidarda bulunan ittihat ve Terakki cemiyetince desteklendiği için kısa zamanda büyük gelişme gösterdi. Milliyetçilik, özellikle Türkçülük hareketinin önderi durumunda olan Ziya Gökalp, yazılarıyla ve İstanbul üniversitesinde verdiği sosyoloji dersleriyle, hem milliyetçilik ilkelerinin aydınlarca benimsenmesinde, hem de milli bir edebiyatın yaratılmasında başlıca etken oldu.

Selanik&#;te, Ömer Seyfettin, Âkil Koyuncu, Rasim Haşmet ve Fecriati&#;cilerden bazılarının çıkardıkları Genç Kalemler () dergisiyle, milliyetçilik akımı edebiyat alanına girdi. Genç Kalemler dergisi ilk olarak &#;milli edebiyat&#; deyimini ortaya attı ve böyle bir edebiyatın oluşturulması görevini de üstüne aldı. Dergi yazarları ilk olarak dilin millileştirilmesiyle ise başladılar.

Dili sadeleştirme konusunda birtakım ilkeler tespit ettikten sonra edebiyatta da taklitçilikten kaçınılmasını, sanatçıların, Türk halkının hayatına yönelerek yaratıcı nitelikler kazanmalarını ve yapıcı eserler vermelerini istediler. &#;Hikâye, roman ve tiyatro, konularını ve kişilerini yerli hayattan almalıdır&#; ilkesini benimsediler. Milli edebiyat temsilcilerinin edebiyat ve özellikle dil anlayışları, Servetifünun&#;cular ve fecriati&#;ciler büyük tepki uyandırdı.

Mehmed Rauf, Halid Ziya, Cenab Şahabeddin, Hüseyin Cahid, Süleyman Nazif, Yakup Kadri, Köprülüzade Mehmed Fuad&#;ın itirazları şunlardı: &#;Yeni dil ancak bilim dili olabilir, sanat eserleri milletlerarasıdır, bu bakımdan edebiyat da milli olamaz, Genç Kalemler&#;in milli edebiyat anlayışı ırki bir nitelik taşımaktadır v.d.&#;. Genç Kalemler dergisinde bu itirazlara karşı devamlı yazılar çıkıyordu. Bu karşılıklı tartışmaların yapıldığı sırada fecriati&#;cilerden Hamdullah Suphi ve Celâl Sahir, Genç Kalemler&#;in yeni dil konusundaki görüşünü benimsediklerini bildirdiler.

Genç Kalemler dergisi kapandıktan (Eylül ) sonra yazarlarının birçoğu İstanbul&#;a geldiler, Türk Yurdu ve öteki milliyetçi dergilerde yazmağa başladılar. Milli edebiyat akımına karşı çıkanların ve yeni yetişen gençlerin de katılmasıyla grup genişledi ve etki alanları da aynı oranda büyüdü. Türkiye&#;de cumhuriyet ilân edilirken milli edebiyat akımı temsilcilerinin büyük çabalarıyla, bazı yazarların (Cenab Şahabeddin, Süleyman Nazif, Ali Kemal) şiddetle karşı koymalarına rağmen, konuşma dili edebiyat dili olarak yaygınlaştı.

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ DİL VE ÜSLÛP

&#;Genç Kalemler&#; dergisi yazarları, milli bir edebiyatın, dilin millileştirilmesiyle yaratılacağına inanmışlardı.

Edebiyatı cedide&#;cileri ve fecriati&#;cileri, Arapça ve Farsçanın etkisi altında kalan bir dili (Osmanlıca) kullandıkları gerekçesiyle suçladılar, &#;Yeni lisan&#; adını verdikleri davalarını gerçekleştirmeğe çalıştılar. Bu konudaki başlıca amaçları şunlardı:

1. Arapça ve Farsça dilbilgisi kuralları ile bazı istisnalar dışında bu kurala göre yapılmış tamlamaların kullanılmaması;

2. Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçedeki kullanılışlarına göre değerlendirilmesi, bu dillere ait kelimelerin yerine mümkün olduğu kadar Türkçelerinin kullanılmasına dikkat edilmesi;

3. Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçe telaffuzlarına göre yazılması;

4. Bilim dilinde kullanılan Arapça ve Farsça terimlerin kullanılmasına devam edilmesi;

5. Öteki Türk lehçelerinden kelime alınmaması;

6. Konuşmada, İstanbul şivesinin esas olarak kabul edilmesi. İstanbul konuşması esas alınarak yeni bir yazı dilinin meydana getirilmesi.

MİLLİ EDEBİYATIN SANATÇILARI

ÖMER SEYFETTİN ()

• Türk edebiyatının en önemli hikâyecisidir.
• Yeni Lisan adlı makalesi Milli Edebiyatın kanunlarının ilanı sayılır.
• Sade dil akımının öncüsüdür.
• Anadolu&#;nun insanın hayat şartlarını hikâyelerini yansıtmıştır.
• Dilde, fikirde, işte milliyetçilik fikrini yerleştirmiştir.
• Çocukluk anıları, efsaneleri hikâyelerinde işlemiştir.
• Eserleri: Bomba, Yalnız Efe ,Efruz Bey, İlk Düşen Ak, Yüksek Ökçeler, Gizli Mabet, Bahar ve Kelebekler.

ZİYA GÖKALP ()

• Türk milliyetçiliğini esaslara bağlamıştıfunduszeue.infoatize etmiştir.
• Sosyal hayatı ve kurumlarımızı Batı&#;ya göre düzenlenmelidir.
• Eserlerinde halk dilini kullanmıştır.
• Halkın dertlerini isteklerini yansıtmaya çalışmıştır.
• &#;Türkçülük, Türk milletini yükseltmektir&#; diyerek bu ifade doğrultusunda hareket etmiştir.
• Eserleri:Türkçülüğün Esasları, Kızıl Elma, Türkleşmek-İslamlaşmak -Muasırlaşmak, Türk Medeniyet Tarihi, Malta Mektupları.

MEHMET EMİN YURDAKUL ()

• Anadolu insanın yabancılara başkaldırısını çok güzel yansıtmıştır.
• Toplumcu sanat anlayışıyla milliyetçi çizgide eserler vermiştir.
• Hece ölçüsü kullanılmıştır.
• Eserleri: Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanları, Zafer Yolunda, Turana Doğru, İsyan ve Dua, Mustafa Kemal, Fazilet ve Adalet.

YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU ()

• Edebiyatın her alanında eser vermiştir. Fecr-i Ati&#;nin dağılmasından sonra Milli Edebiyat içinde yer almıştır.
• Çoğunlukla içinde yaşadığı toplumun dertlerini eserlerinde işlemiştir.
• Anadolucu, Atatürkçü bir çizgide kalmıştır.
• Esas ününü romancılık alanında bulmuştur.
• Kuvvetli bir gözlem gücü vardır.
• Realist bir çizgide yaşamıştır.
• Eserlerinde aydın-halk çatışmasını yansıtmıştır.
• Eserleri:
  Roman: Kiralık Konak, Ankara, Nur Baba, Hüküm Gecesi,Sodom ve Gomore, Yaban, Bir Sürgün, Panorama
  Hikâye: Milli Savaş Hikâyeleri, Rahmet
  Diğer: Erenlerin Bağından, Zoraki Diplomat, Vatan Yolundan, Anamım Kitabı

HALİDE ADİP ADIVAR ()

• Edebiyatçılığının yanında bir asker gibi cephe gerisinde mücadele vermiştir.
• Romanlarında aşk, kadının psikolojisini, doğu-batı çatışmasını, eski-yeni kavgasını işlemiştir.
• Romanlarında kuvvetli bir gözlem vardır.
• Kurtuluş Savaşı eserlerinde çokça yer edinmiştir.
• Edebiyatın hemen her alanında eser vermiştir.
• Dili çok başarılı değildir.
• Eserleri: Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Türkün Ateşle İmtihanı, Sinekli Bakkal, Mor Salkımlı Ev, Dağa Çıkan Kurt, Tatarcık, Zeyno&#;nun Oğlu.

REŞAT NURİ GÜNTEKİN ()

• Anadolu&#;nun dertlerini, sıkıntılarını, inançlarını eserlerinde işlemiştir.
• Sade ve yapmacıksız bir dil kullanmıştır.
• &#;Çalıkuşu&#; romanı en ünlü eseridir.(aslında bir tiyatro eseri olarak yazılmıştır)
• Müfettişlik yaptığı için Anadolu&#;yu gezmiş ve onların sıkıntılarını, sevinçlerini edebi eserlerinde sıkça kullanmıştır.
• Eserleri: Çalıkuşu, Damga, Dudaktan Kalbe, Acımak, Yeşil Gece, Yaprak Dökümü, Kızılcık Dalları, Gökyüzü, Eski Hastalık, Ateş Gecesi, Miskinler Tekkesi, Son Sığınak &#;

REFİK HALİT KARAY ()

• Halk dilini eserlerinde oldukça başarılı olmuştur.
• Kuvvetli bir gözlemciliği vardır; ancak iç gözlemde başarılı değildir.
• Eserleri: Memleket Hikâyeleri, İstanbul&#;un İçyüzü, Yezidin Kızı, Çete, Sürgün, Bu Bizim Hayat, Kadınlar Tekkesi, Karlı Dağdaki Ateş&#;

YAHYA KEMAL BEYATLI ()

• Modern edebiyatımızın en büyük şairlerindendir.
• Batılı tarzda şiirimize düzen vermiştir.
• Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır. &#;OK&#; şiiri hariç bütün şiirlerini aruzla yazmıştır.
• Şiir musikiden başka bir musiki&#;dir derdi.
• Parnasizmden etkilenmiştir.
• İstanbul&#;u, Osmanlı&#;nın ihtişamlı zamanında gezmek, tabiat, ölüm, rintlik gibi konuları işlemiştir.
• Şiirlerinin mükemmel olması için uğraş vermiştir, bu konuda oldukça titizdir.
• Edebiyatın hemen her alanında eser vermiştir; ancak asıl ününü şiirde kazanmıştır.
• Eserleri: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgârıyla, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Portreler, * Rubailer ve Hayyam&#;ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş.

HECENİN BEŞ ŞAİRİ (BEŞ HECECİLER)

Beş Hececi şairler &#;de Selanik&#;te &#;Genç Kalemler&#;le başlayan Milli Edebiyat akımının ilklerine bağlı olarak, halk şiirimizin özelliklerinden, yerli kaynaklarımızdan yararlanarak, şiirimizin aruzdan heceye geçişinde önemli rol aynamışlardır. Şiirlerinde Anadolu manzaralarını ve Anadolu yaşayışını coşkulu bir dille işlemişlerdir. Hece ölçüsünün genellikle 11&#;li ve 14&#;lü kalıbını kullanmışlardır. Daha sonraları, yeni biçimler arayarak oldukça uzun şiirler de yazmışlardır. Eserlerindeki dil ise konuşma dilidir. Bu şarirlerimiz şunlardır:

Ayrıca bakınız ⇓

Milli Edebiyat Dönemi ()

Yazar, eserde karagöz ve ortaoyunu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu oyunlardan edindiği izlenimlerden yararlandığını şöyle anlatıyor: "Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, beni karagöz ve ortaoyunu izlemeye götürüyordu. Bunlar, Üsküdar&#;da büyük bir kahvede oynanırdı. Kız, erkek alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolardı. İlkin 'Soytarının Kızı' adıyla ve İngilizce olarak basılan eserimdeki Kız Tevfik tipi, bu akşamların bende bıraktığı izlenimlerden çok şey almıştır."
5. Bu paragrafta sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir? ()
A) Peyami Safa &#; Dokuzuncu Hariciye koğuşu
B) Reşat Nuri &#; Yaprak Dökümü
C) Halide Edip &#; Sinekli Bakkal
D) Reşat Nuri &#; Çalıkuşu
E) Halide Edip &#; Tatarcık

Temel düşünceleri, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmaktı. Bu amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. Tamlamalar sadeleştirildi: Türkçeleşmiş yabancı sözcüklere pek dokunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Osmanlıcadan ulusal dile bir geçiş sağlandı.
6. Türk dilinde yukarıda sözü edilen yeniliği gerçekleştirenlere ne ad verilir? ()
A) Tanzimatçılar
B) Edebiyat-ı Cedideciler
C) Genç Kalemler
D) Garipçiler
E) İkinci Yeniciler

Millî Edebiyat akımını başlatanlar, &#; çıkardıkları Genç Kalemler dergisiyle Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve &#;. Bu akımın başlıca özellikleri, dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde yerlilik olarak özetlenebilir.  

7. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?()
A) Manastır&#;da &#; Yakup Kadri&#;dir
B) İstanbul&#;da &#; Mehmet Âkif&#;tir
C) Selanik&#;te &#; Ziya Gökalp&#;tir
D) İzmir&#;de &#; Halide Edip&#;tir
E) Ankara&#;da &#; Yahya Kemal&#;dir

&#; önemli yapıtlarından biri olan Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri&#;nin &#; adlı yapıtı Türk edebiyatında kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır.
8. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?()
A) Sabahattin Ali&#;nin &#; Yeşil Gece
B) Orhan Kemal&#;in &#; Çalıkuşu
C) Aziz Nesin&#;in &#; Dudaktan Kalbe
D) Rıfat Ilgaz&#;ın &#; Acımak
E) Kemal Tahir&#;in &#; Kavak Yelleri

&#;, Tanzimat&#;tan I. Dünya Savaşı&#;nın sonuna kadar yetişmiş üç kuşağın düşünüş ve yaşayışlarındaki değişikliklerin; &#;, Millî Mücadele Dönemi Anadolu&#;sunun; &#;, Cumhuriyet&#;ten sonraki devrimler döneminin; &#;, Atatürk&#;ün ölümünden sonraki yılların eleştirel bir yaklaşımla ele alındığı yapıtlardır.
9. Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilecek olan yapıt adları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?()
A) Panorama I &#; Panorama II &#; Yaban &#; Kiralık Konak
B) Kiralık Konak &#; Yaban &#; Panorama I &#; Panorama II
C) Yaban &#; Panorama I &#; Kiralık Konak &#; Panorama II
D) Kiralık Konak &#; Panorama I &#; Panorama II &#; Yaban
E) Panorama I &#; Yaban &#; Panorama II &#; Kiralık Konak

(I) Millî Edebiyat Dönemi hikâye ve romanlarının önemli bir özelliği sade bir dille yazılması ve yerli hayatı yansıtmasıdır. (II) Bu dönemde "halka doğru" hareketinin bir sonucu olarak hikâye ve roman, yurdun her köşesine açılmış ve bu tür yapıtlarda her tabakadan insanın yaşayışı anlatılmıştır. (III) Köy ve taşra insanının yaşayışını anlatan ilk başarılı örnekler, Reşat Nuri&#;nin "Çalıkuşu", Ebubekir Hazım&#;ın "Küçük Paşa" adlı yapıtları bu dönemde verilmiştir. (IV) Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu insanının çetin alın yazısına Halide Edip "Dağa Çıkan Kurt", "Ateşten Gömlek" gibi kitaplarında eğilmiştir. (V) Birinci Dünya Savaşı ve Mütareke Dönemi İstanbul&#;undaki ahlak ve düzen bozukluğu da ele alınan başlıca temalardan biridir: Reşat Nuri&#;nin "Yeşil Gece", Peyami Safa&#;nın "Fatih-Harbiye" romanları bu temayı işleyen romanlardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?()
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.

&#; Sodom ve Gomore adlı romanı, siyasi ve toplumsal tarihimizi yazacaklar için &#; niteliği taşır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir?()
A) Halide Edip&#;in &#; eleştiri
B) Yakup Kadri&#;nin &#; belgesel
C) Refik Halit&#;in &#; yaşam öyküsü
D) Hüseyin Rahmi&#;nin &#; macera
E) Ahmet Rasim&#;in &#; bilim kurgu

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?()
A) Hikâye ve romanlarının yanı sıra tiyatro, anı, fıkra türünde de yapıt veren Memduh Şevket Esendal&#;ın en tanınmış kitapları Memleket Hikâyeleri ve Gurbet Hikâyeleri&#;dir.
B) Suut Kemal Yetkin, eleştiri ve deneme türündeki yazılarıyla tanınır; sanat, estetik ve sanat felsefesi onun ilgi alanıdır.
C) Türk edebiyatının gerçekçi yazarları arasında yer alan Kemal Tahir, kimi yapıtlarında, konularını Kurtuluş Savaşı yıllarından, Cumhuriyetin ilk dönemlerinden, Osmanlı tarihinden seçerek tarihî roman türünde de yapıtlar vermiştir.
D) Attilâ İlhan, değişik çizgilerde, öz ve biçim yönünden farklı şiirler yazmış, toplumcu gerçekçi bir sanatçıdır; barış, özgürlük gibi toplumsal temaların yanı sıra yalnızlık, aşk, ölüm gibi bireysel temaları da işlemiştir.
E) Doğu-Batı, madde-ruh ve insan psikolojisi konularını ele alan Peyami Safa, yapıtlarının bir kısmını Server Bedi imzasıyla yayımlamıştır.

Şairler / Topluluklar / Akımlar
/ Servet-i Fünûn / Batıcılık
Ziya Gökalp / / Türkçülük
Namık Kemal / Encümen-i Şuarâ /
Yukarıda şairlerin, içinde yer aldıkları topluluklar ve savundukları düşünce akımları verilmiştir. Tablodaki boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?()

A) Ahmet Hamdi Tanpınar &#; Beş Hececiler &#; Türkçülük
B) Mehmet Âkif Ersoy &#; Genç Kalemler &#; Batıcılık
C) Tevfik Fikret &#; Genç Kalemler &#; Osmanlıcılık
D) Yahya Kemal Beyatlı &#; Yedi Meşaleciler &#; Osmanlıcılık
E) Tevfik Fikret &#; Beş Hececiler &#; Batıcılık

Memleketi ve memleket gerçeklerini yansıtmayı amaçlayan Millî Edebiyat Dönemi roman ve öyküsünün anlatımı, büyük ölçüde gözlemci gerçekçiliğe dayanır. Bu dönemin ünlü yazarlarından biri olan gerçekçilik akımına bağlı kalmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden hangisi getirilemez? ()
A) Reşat Nuri Güntekin
B) Refik Halit Karay
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Memduh Şevket Esendal
E) Abdülhak Şinasi Hisar

Özellikle, yarattığı karakterlerle ünlenen, daha çok kadınlar arasından seçtiği kişileri bütün psikolojik incelikleriyle ustaca canlandıran yazarımız
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? ()
A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu&#;dur
B) Halide Edip Adıvar&#;dır
C) Refik Halit Karay&#;dır
D) Ömer Seyfettin&#;dir
E) Reşat Nuri Güntekin&#;dir

Önce Fecr-i Âtî&#;ye girip onun sanat anlayışına uygun şiirler yazmış olan , &#;den sonra, şiirlerini &#;Yeni Lisan&#; anlayışıyla yazmaya başladı. Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp ile birlikte &#;Yeni Lisan&#;ı açıklamaya çalıştı. Kısa bir süre içinde heceyle yazmaya başladı. Şiirlerinin bir kısmını Geçtiğim Yol adlı kitapta topladıktan sonra, şiiri de bırakarak edebî incelemelerle
uğraştı.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? ()
A) Faruk Nafiz Çamlıbel     B) Yusuf Ziya Ortaç     C) Ali Canip Yöntem
D) Orhan Seyfi Orhon     E) Hamdullah Suphi Tanrıöver

Dünya edebiyatında, Rus yazarı Çehov&#;un öncüsü olduğu, anlatımı olaya yaslandırmayan, geleneksel anlamda serimi, düğümü, çözümü olmayan bir öykü türüdür durum öyküsü.
Aşağıdaki yazarlardan hangisi özellikle bu öykü türünde ürün vermemiştir? ()
A) Memduh Şevket Esendal
B) Sait Faik Abasıyanık
C) Vüsat O. Bener
D) Ömer Seyfettin
E) Oktay Akbal

&#; en önemli özelliklerinden biri de olayların ve insanların dürüst olmayan, kurnaz ve menfaatçi yönlerini arayıp bulmaya oldukça meraklı olması ve bunun sonucunda ister istemez mizaha ve eleştiriye kaymak zorunda kalmasıdır. Neredeyse bütün yazılarında bulunan bu mizah unsuru yüzünden birçok fıkrasını ve hikâyesini birbirinden ayırmak güçleşir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?()
A) Reşat Nuri Güntekin&#;in
B) Ömer Seyfettin&#;in
C) Refik Halit Karay&#;ın
D) Sait Faik Abasıyanık&#;ın
E) Abdülhak Şinasi Hisar&#;ın

Kaynaklar Ömer Seyfettin&#;in, Genç Kalemler akımının süslü diline (I) tepki olarak dilde sadeliği öne çıkardığını (II) yazar. Kısa öykü türünün (III) ülkemizde sevilip benimsenmesinde onun büyük katkısı olduğu kuşku götürmez. Yazarın başarısında seçtiği sözcüklerin ve bunları kullanım alanına koyuşunun (IV) önemli rolü vardır. Asıl başarısı,&#;lerin başlarında Osmanlı toplumunun ahlaki ve kültürel yaşamından yansıttığı gerçekçi kesitlerden (V) kaynaklanmaktadır.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?()
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.

Reşat Nuri Güntekin, toplum yapımızdaki değişmelerin aile üzerindeki yıkıcı etkilerini adlı romanında göstermiştir. Bu romanda, Tanzimat&#;tan beri üzerinde durulan Batılılaşma özentisinin olumsuz sonuçları yansıtılmıştır. Bu durumu bir ölçüde Yakup Kadri Karaosmanoğlu&#;nun adlı yapıtında da görebiliriz.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdaki yapıtlardan hangileri sırasıyla getirilmelidir?()
A) Yaprak Dökümü &#; Kiralık Konak
B) Çalıkuşu &#; Hüküm Gecesi
C) Bir Kadın Düşmanı &#; Yaban
D) Dudaktan Kalbe &#; Ankara
E) Acımak &#; Panorama

Cumhuriyet Dönemi romanı, Cumhuriyet öncesi anlatı temelleri üzerine kurulmuş bir romandır. gibi, aslında Cumhuriyet öncesinde yazmaya başlayıp bu dönemde de devam eden pek çok romancıyla karşılaşırız.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yazarlardan hangisi getirilemez?()
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar    B) Reşat Nuri Güntekin    C) Aka Gündüz
D) Refik Halit Karay      E) Sabahattin Ali

Yalnızca olaya yaslanan; girişi, gelişmesi, sonucu olan; okuyucuyu bir gerilim içinde tutarak az sonra ne olacak sorusunun ardına düşüren bir öykü türüdür Maupassant tarzı öyküler. bu türde yazan en ünlü öykücülerimizden biridir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yazarlardan hangisi getirilmelidir?()
A) Ömer Seyfettin      B)Selim İleri       C) Memduh Şevket Esendal
D) Bilge Karasu         E) Sait Faik Abasıyanık

İç içe geçmiş iki olay zinciri ile , kişisel değişimleri konu alması bakımından Zehra&#;nın, hatıra defterindeki maceralar bakımından da Mürşit Efendi&#;nin romanıdır. Çocukluğundan itibaren babası Mürşit Efendi&#;yi kötü bir insan olarak tanıyan Zehra; hoşgörüsüz, disiplinli, katı kalpli bir öğretmendir. Mürşit Efendi; okulunu bitirdikten sonra idealist bir memur olarak Anadolu&#;ya gelmiş, Anadolu&#;nun memurları bekleyen çürümüşlüğü içerisinde kaybolmuştur. Kötü bir evlilik yapmış, çok istemesine rağmen çocuklarıyla gereği kadar ilgilenememiştir. Yani kendi iradesi dışında yaşayan bir insan durumuna gelmiştir. İşte bu insanın pişmanlıklar ve çaresizliklerle dolu hatıra defteri, ölümünden sonra kızı Zehra&#;nın eline geçmiş, böylece Zehra&#;nın dış dünya ile ilişkisi de yeniden şekillenmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki eserlerden hangisi getirilmelidir?()
A) Dudaktan Kalbe        B) Çalıkuşu        C) Yeşil Gece
D) Acımak                      E) Miskinler Tekkesi

Yakup Kadri Karaosmanoğlu ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?()
A) Kiralık Konak&#;ta modernleşme sürecinde apartman ile konak hayatını, dede-torun arasındaki hayat tarzı ve zevk farklılığı çevresinde işlemiştir.
B) Nur Baba&#;da gerçek kimliğinden uzaklaştırılan tekke hayatını, tekke şeyhinin (Nuri) yaşadıkları ile anlatmıştır.
C) Hüküm Gecesi&#;nde İttihat ve Terakki yıllarını, gazeteci Ahmet Kerim&#;in yaşadıkları çevresinde anlatmıştır.
D) Yaban&#;da Kurtuluş Savaşı öncesi Türk aydını ile Türk köylüsü arasındaki derin uçurumu, romana has kurgu ile gözler önüne sermeye çalışmıştır.
E) İki cilt hâlinde &#;te yayımladığı Sodom ve Gomore&#;de, Cumhuriyet&#;in kuruluşundan Demokrat Partinin iktidara geldiği zamana kadar geçen süreci, değişik zihniyetleri temsil eden kişiler ve olgu çerçevesinde bir bütünün değişik kolları olarak
dikkatlere sunmuştur.

Aşağıdakilerden hangisi, Batılılaşma sorununu belirli tipler çevresinde ele alan eserlerden biri değildir?()
A) Ömer Seyfettin &#; Efruz Bey
B) Reşat Nuri Güntekin &#; Yaprak Dökümü
C) Yaşar Kemal &#; Ağrıdağı Efsanesi
D) Halit Ziya Uşaklıgil &#; Aşk-ı Memnu
E) Hüseyin Rahmi Gürpınar &#; Şık

Ben çokça gezerim. Bunlar diplomat gezileri gibi, planlı, programlı şeyler değildir; daima kendi sınırlarımız içindedir, yelkenli gemiler gibi, esecek rüzgâra göre rota değiştirir. Bazen saatlerce tenha bir istasyonda, tren veya güneşle beraber uyumuş bir kasabanın otelinde uyku beklerim. Fazla bir yağmur veya kar fırtınasından yolları kapanmış bir köyde bir iki gün kalırsam arayıp soranım olmaz. Gün olur, bomboş bir ovanın ortasında otomobil bozulur. Etrafta dolaşırım yahut eski taş basması Muhammediyelerdeki cennet bağı resimlerini andıran bir ağacın altında otururum.
Bu parçanın alındığı kitap ve yazar aşağıdakilerden hangisi olabilir?()
A) Anadolu Notları &#; Reşat Nuri Güntekin
B) Beş Şehir &#; Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Frankfurt Seyahatnamesi &#; Ahmet Haşim
D) Hac Yolunda &#; Cenap Şehabettin
E) Çankaya &#; Falih Rıfkı Atay

Evet, benim her şiirimde yılan dişli diken var;
Sizler gidin bal verecek yeni açmış gül bulun.
Belki benim acı sesim kulakları tırmalar;
Sizler gidin, genç kızların türküsüyle şen olun.

Varın sizler, onlar ile korularda el ele
Gezin, gülün, bir çift bülbül aşkı ile yaşayın;
Yalnız kendi, yalnız kendi rûhunuzu okşayın.

Zavallı ben, elimdeki şu üç telli saz ile
Milletimin felâketli hayâtını söyleyim;
Dertlilerin gözyaşını çevrem ile sileyim.

Yukarıda, şiirle ilgili olarak dile getirilen düşünceler, aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?()
A) Ziya Osman Saba
B) Mehmet Emin Yurdakul
C) Zeki Ömer Defne
D) Fazıl Hüsnü Dağlarca
E) Muallim Naci

Yakup Kadri Karaosmanoğlu&#;nun romanlarında görülen; çatışmacı, kötümser, kararsız ve idealist kişiler çoğu zaman yazarla ilişkilendirilmektedir.
Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya uygun bir karakter değildir?()
A) Hüküm Gecesi &#; Ahmet Kerim
B) Sodom ve Gomore &#; Necdet
C) Yaban &#; Ahmet Celal
D) Kiralık Konak &#; Hakkı Celis
E) Nur Baba &#; Nur Baba

Bu neslin üslubu son derece açık ve yalındır. Bunun nedeni; onların, varlığı güzel bulmaları ve onu teşbih, istiare, mecaz gibi edebî sanatlarla süslemeye ve değiştirmeye gerek görmemeleridir.
Bu parçadaki "Bu neslin" ifadesi kapsamına aşağıdakilerden hangisi girmez?()
A) Fecr-i Atîciler        B) Garipçiler      C) Beş Hececiler
D) Hisarcılar              E) Millî Edebiyatçılar

Bütün hikâyelerinde, sağlam bir anlatma tekniği hemen fark edilir fakat bazı ürünleri fıkradan bozma hikâyeler olarak algılanabilir. Ama o, hikâyelerinin işlevine inanan bir yazar olarak toplumu etkilemeyi ve böylece dünyanın değişmesine katkıda bulunmayı amaçlamıştır. Efruz Bey&#;in ön sözünde, &#;Hakikati; görüldüğü gibi, edebiyat yapmadan yazmak istedim.&#; derken ifade ettiği şey, hikâyeleri için de geçerlidir.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? ()
A) Ömer Seyfettin
B) Refik Halit Karay
C) Reşat Nuri Güntekin
D) Ahmet Rasim
E) Halide Edip Adıvar

, hikâyecilerimiz arasında en dolambaçlı sorunları bile sadelik ilkelerinden vazgeçmeden anlatabilen başarılı bir sanatçıydı. Bu tutum, onu bizde o zamanlar moda olan Maupassant yerine adı yeni yeni duyulan Anton Çehov&#;a götürdü. Şöhreti sevmezdi; bu yüzden Ayaşlı ile Kiracıları&#;na kendi ismini bile koymamış, yalnızca isminin baş harflerini yazmıştı.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?()
A) Mithat Cemal Kuntay
B) Abdülhak Şinasi Hisar
C) Cevat Şakir Kabaağaçlı
D) Samiha Ayverdi
E) Memduh Şevket Esendal

, konuşulan Türkçeyi roman ve hikâye dili hâline getirmiş ve bu özelliği ile bütün çağdaşlarının takdirini kazanmıştır. Yalın dili, mizah dergilerindeki yazılarında keskinleşen alaycı ifadesi, seçtiği konular, canlandırdığı tipler, özgün anlatım tekniğiyle her seviyeden okuyucunun kendisinde bir şeyler bulduğu ve vazgeçemediği bir yazar olmuştur. Anadolu&#;daki gezilerinin izlenimlerini derlediği Anadolu Notları, onun denemeci yanını da ortaya koyan önemli bir eseridir. Bu kitaptaki nice parça, okuyucuyu gerçeğin birçok köşesiyle karşılaştırır. Romanlarında canlandırdığı kişilerini asla feda etmekten yana olmaması, onun bu insanları değişik cepheleriyle tanımış olmasından kaynaklanır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?()
A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B) Reşat Nuri Güntekin
C) Halide Edip Adıvar
D) Refik Halit Karay
E) Memduh Şevket Esendal

Sanatçı, Divan edebiyatını Doğu&#;nun; Tanzimat ve Servetifünun edebiyatlarını ise Batı'nın birer kopyası ve taklidi saydığı için onlara millî sanat gözüyle bakmıyordu. Ona göre gerçek millî edebiyat ancak halk edebiyatıydı. Çünkü Türklerin kültürü, dili, duygu ve hayalleri ancak onda mevcuttu. Kendisi aslında destan ve masallardan çıkarılacak bir Türk romantizmi peşindeydi. yılından sonra dil, üslup ve kullandığı vezin bakımından Yeni Lisan anlayışının ilkelerine sadık kaldı. Şiirlerini Kızıl Elma, Yeni Hayat ve Altın Işık isimli kitaplarda topladı.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?()
A) Ömer Seyfettin
B) Ali Canip Yöntem
C) Mehmet Emin Yurdakul
D) Ziya Gökalp
E) Rıza Tevfik Bölükbaşı

Yazar, bu romanında II. Abdülhamit Dönemi İstanbul'unun kenar mahallelerinden birini mekân olarak seçer. Kitapta mahallenin sıradan insanlarından külhanbeylerine, Karagözcüden Abdülhamit'in zaptiye nazırına kadar tüm tipler kendi doğal hâlleriyle tasvir edilir. Tiplerin çoğu gelenekleri, görenekleri ve birbiriyle kurdukları ilişkiler çerçevesinde işlenir. Ayrıca romanda bir yandan Karagöz ve Orta Oyunu'nun estetik ve toplumsal değeri ile Doğu ve Batı sanat felsefesinin nitelikleri üzerinde durulurken öte yandan saray çevresi de ayrıntılarıyla ele alınır. Batı'nın akla dayanan sanat anlayışı ile Doğu'nun kalbe dayanan sanat ve mistiği roman kişileri aracılığıyla somutlaştırılır. Bu değerleri temsil eden kişilerin evliliğiyle de Doğu ile Batı birleşmiş olur.
Bu parçada tanıtılan roman, aşağıdakilerden hangisidir?()
A) Fatih-Harbiye        B) Sinekli Bakkal         C) Kırık Hayatlar
D) Kiralık Konak        E) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç

Selanik'te çıkmaya başlayan &#; dergisiyle edebiyatta milliyetçilik akımı başlamış oldu. Başta &#; olmak üzere genç sanatçıların çıkardıkları bu dergi, Tanzimat Devri'ne kadar İran'ın ve ondan sonra da Fransa'nın taklitçisi saydıkları edebiyatımızın artık kendi özüne dönmesi gerektiğini dile getirir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?()
A) Mavi - Attila İlhan
B) Yedi Meşale - Yaşar Nabi Nayır
C) Servetifünun - Tevfik Fikret
D) Genç Kalemler - Ömer Seyfettin
E) Hisar - Mehmet Çınarlı

Türk medeniyeti tarihini bilimsel bir yaklaşımla ele alan ve Türk edebiyatını başlangıcından itibaren inceleyen önemli çalışmalar yapmıştır. O, edebiyat tarihini medeniyet tarihinin bir parçası olarak görmüş, bu nedenle edebiyat ile tarihî ve toplumsal gelişmeleri bir bütün olarak değerlendirmiştir. yılında yayımlanan Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar adlı eseri büyük yankı uyandırmış, Türk Edebiyatı Tarihi adlı eseri ise bu alanın ilk bilimsel çalışmalarından biri kabul edilmiştir. Edebî metinler de yazmasına rağmen edebiyat ve medeniyet tarihiyle ilgili çalışmalarıyla tanınan yazar, özellikle Ziya Gökalp'ın düşüncelerinden etkilenmiştir.  

Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?()
A) Şemsettin Sami
B) Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Mehmet Fuat Köprülü
D) Ali Canip Yöntem
E) Falih Rıfkı Atay

&#; Sanatlı, süslü bir dil ve anlatımdan kaçınılmıştır.
&#; Söyleyişte ve anlatımda hitabet tonu egemendir.
&#; Şiirlerde lirik bir söyleyişten ziyade didaktik bir yaklaşım tercih edilmiştir.
&#; Halk şiiri nazım şekilleri ve hece vezni kullanılmıştır.
Bazı özellikleri verilen edebî dönem veya topluluk aşağıdakilerden hangisidir?()
A) Millî Edebiyat    B) Servetifünun   C) Garip Hareketi   D) Tanzimat    E) Fecriati

Kuşak çatışması, Millî Edebiyat Dönemi Türk romanında yaygın olarak görülen temalardan biridir. Dönem romanlarında kuşaklar arasındaki görüş, duygu ve yaşayış ayrılıkları üzerinde durulmuş; bu ayrılıklardan kaynaklanan toplumsal çözülmeler ele alınmıştır.
Bu parçada söz edilen durum, aşağıdaki roman kişilerinin hangileri arasında vardır?()
A) Naim Efendi ile Seniha
B) Nur Baba ile Cehle Bacı
C) Ahmet Celâl ile Emine
D) Vehbi Dede ile Rabia
E) İhsan ile Ayşe

Millî Edebiyat Dönemi&#;nde eser veren yazarların romanları üzerine birçok çalışma yapılmış ancak bu romanlarla aynı dönemde yazılan hikâye kitapları pek ilgi görmemiştir. Pek çok okur, Millî Edebiyat hareketinin nesirde &#;yıldız üçlüsü&#; olarak bilinen yazarlarımızın nispeten başarısız olan Miskinler Tekkesi, Tatarcık veya Hep O Şarkı gibi romanlarını dahi bilir ama Sönmüş Yıldızlar, Dağa Çıkan Kurt veya Millî Savaş Hikâyeleri gibi başarılı hikâye kitaplarını çok az duymuştur.
Bu parçada sözü edilen eserlerin yazarları aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir? ()
A) Ömer Seyfettin - Aka Gündüz - Müfide Ferit Tek
B) Reşat Nuri Güntekin - Halide Edip Adıvar - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Ömer Seyfettin - Refik Halit Karay
D) Mithat Cemal Kuntay - Halide Edip Adıvar - Aka Gündüz
E) Refik Halit Karay - Reşat Nuri Güntekin - Falih Rıfkı Atay

XIX. yüzyılın sonlarına doğru Türk şiiri millî kaygıların öne çıktığı yeni bir zeminde yol alır. Aynı süreçte milliyetçi bir çıkış yaparak döneminin bireyci ve biçimci şiir anlayışına tarihî ve romantik bir alternatif geliştirir. Hemen sonrasında Genç Kalemler hareketi içerisinde şiir ve millî şuuru birleştiren, II. Meşrutiyet Dönemi boyunca egemen olacak biçim ve içerik anlayışının temellerini Türkçü bir düşünsel tutumla atan kendini gösterir. Bu arada Servetifünun şiirinin öncülerinden biri olan ve parnasizmden etkilenerek yazdığı bireysel şiirlerin ardından sosyal konulara ilgi duyan başlangıçtaki sanat anlayışından oldukça uzaklaşarak toplumsal faydacı bir çizgiye varır. Bu dönemde kendine özgü bireysel tutumuyla ortaya çıkan dışındaki Fecriaticiler de millî zemine geçip toplumcu bir hassasiyetin ağır bastığı, şiirselliğin millî şuur ve kaygıların gerisinde kaldığı bir görüş benimser.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki şairlerden hangisi getirilemez?()
A) Tevfik Fikret             B) Mehmet Emin Yurdakul           C) Ziya Gökalp
D) Mehmet Akif Ersoy            E) Ahmet Haşim

👉 Soruları pdf olarak indirin

Cevaplar

1.D  2.D  3.E  4.B  5.C  6.C  7.C  8.A  9.B  E  B  A  C  E  B  C  D  C  A  A  E  A  D  E  C  A  B  E  A  A  E  B  D  B  D  C  A  A  B  D  A  B

İlgili Sayfa

👉 Konularına Göre Çıkmış Sorular

👉 TYT - AYT Konu Testleri