Başlıklar |
Hodgkin Dışı Lenfoma Nedir?
Hodgkin DışıLenfoma Hücreleri
Hodgkin Dışı lenfoma, bağışıklık sistemi hücrelerinde başlayan bir kanserdir. Bağışıklık sistemi enfeksiyonlara ve diğer hastalıklara karşı savaşmaktadır. Lenf sistemi, bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Lenf sistemi aşağıdakileri içermektedir:
Bu resim diyaframın üstünde ve altındaki lenf nodlarını göstermektedir. Ayrıca lenf damarlarını, tonsilleri, timus ve dalağı da göstermektedir.
Lenf dokusunun vücudun birçok bölümünde olması nedeniyle Hodgkin lenfoma hemen hemen her yerde başlayabilir. Genellikle önce bir lenf nodunda bulunur.
Hodgkin Dışı Lenfoma Hücreleri
Hodgkin Dışı lenfoma bir lenfositin (genellikle bir B hücresi) anormal hale gelmesi ile başlar. Anormal hücre kendi kopyalarını üretmek için bölünür. Yeni hücreler yeniden ve yeniden bölünerek, daha ve daha fazla anormal hücre oluşturur. Anormal hücreler ölmeleri gerektiğinde ölmezler. Vücudu enfeksiyonlardan veya diğer hastalıklardan korumazlar. Fazlaca hücrenin çoğalması sıklıkla ur veya tümör olarak isimlendirilen bir kitle oluşturur.
Yayılımı olan lenfoma hakkında bilgi için Evrelendirme bölümü‘ne bakınız.
Risk Faktörleri
Doktorlar bir hasta Hodgkin Dışı lenfoma geliştirirken diğerinin neden geliştirmediğini nadiren bilmektedir. Ancak araştırmalar belirli risk faktörlerinin bir kişide bu hastalığın gelişme şansını artırdığını göstermektedir.
Genel olarak Hodgkin Dışı lenfoma için risk faktörleri aşağıdakileri içermektedir:
Aşağıdakiler lenfoma riskini artıran temel enfeksiyon tipleridir:
Araştırıcılar Hodgkin Dışı lenfoma açısından obezite ve diğer olası risk faktörleri üzerinde çalışmaktadır. Herbisitler veya diğer belirli kimyasallar ile çalışan kişilerde bu hastalık riski artmış olabilir. Araştırıcılar ayrıca öncesi saç boyası kullanmak ile Hodgkin Dışı lenfoma arasındaki olası bağlantıyı araştırmaktadır.
Bir veya daha fazla risk faktörüne sahip olmak kişinin Hodgkin Dışı lenfoma geliştireceği manasına gelmez. Risk faktörleri olan birçok kişi hiçbir zaman kanser geliştirmez.
Semptomlar
Hodgkin Dışı lenfoma birçok semptoma neden olabilir:
Çoğunlukla bu semptomlar kansere bağlı değildir. Enfeksiyonlar veya diğer sağlık problemleri de bu semptomlara neden olabilir. 2 haftadır geçmeyen semptomları olan bir kişi, problemin teşhis ve tedavi edilebilmesi için bir doktora gitmelidir.
Teşhis
Hodgkin Dışı Lenfoma Tipleri
Eğer sizde şiş lenf nodları veya Hodgkin Dışı lenfomayı düşündüren başka bir semptom varsa doktorunuz probleme neyin neden olduğunu bulmaya çalışacaktır. Doktorunuz sizin ve ailenizin tıbbi geçmişi hakkında sorular sorabilir.
Size aşağıdaki inceleme ve testler yapılabilir:
Biyopsi yapılmadan önce bu soruları doktorunuza sormak isteyebilirsiniz:
Hodgkin Dışı Lenfoma Tipleri
Lenfoma bulunduğunda patolog tipini bildirir. Birçok lenfoma tipi vardır. En yaygın tipleri diffüz büyük B-hücreli lenfoma ve foliküler lenfomadır.
Lenfomalar olası büyümelerinin ne hızda olacağı durumuna göre gruplanabilir:
Sizdeki lenfomanın tipi hakkında ikinci bir görüş almak iyi bir düşüncedir. Tedavi planı lenfoma tipine göre değişmektedir. Büyük bir referans merkezindeki bir patolog biyopsinizi bir daha gözden geçirebilir. Daha fazla bilgi için İkinci Görüş bölümüne bakınız.
Evrelendirme
Doktorunuzun en iyi tedavi planını yapması için Hodgkin Dışı lenfomanın yayılımını (evresini) bilmesi gerekmektedir. Evrelendirme hangi vücut bölgelerinin hastalıktan etkilendiğini bulmaya yönelik dikkatli bir girişimdir.
Lenfoma genellikle bir lenf nodunda başlar. Vücudun aşağı yukarı her bölgesine yayılabilir. Mesela, karaciğer, akciğer, kemik ve kemik iliğine yayılabilir.
Evrelendirmede aşağıdaki testlerden bir veya daha fazlasını içerebilir:
Hastalığın evresi lenfoma hücrelerinin nerede bulunduğuna (lenf nodlarında veya diğer organ ya da dokularda) dayanmaktadır. Evre, ayrıca kaç alanın etkilendiğine bağlıdır. Hodgkin Dışı lenfoma evreleri aşağıdaki şekildedir:
Bu evre sayılarına ek olarak, doktorunuz evreyi A veya B olarak da tarif edebilir:
Tedavi
Hodgkin dışı lenfomayı tedavi eden hematologlar size Hodgkin dışı lenfoma tedavisinde uzmanlaşmış bir hematolog seçmenizi tavsiye edebilir. Bu tür doktorlar sıklıkla büyük akademik merkezlerle bağlantı halindedir.
Seçilecek tedavi temel olarak aşağıdakilere bağlıdır:
Eğer sizde semptom olmaksızın indolent Hodgkin Dışı lenfoma varsa, kanser için hemen tedaviye ihtiyacınız olmayabilir. Semptomlarınız olduğunda tedavinin başlanabilmesi için doktorunuz sağlığınızı yakından takip eder. Hemen kanser tedavisi almamak gözlem altında beklemek şeklinde isimlendirilmektedir.
Eğer sizde semptomlu indolent lenfoma varsa olasılıkla kemoterapi ve biyolojik tedavi alacaksınız. Evre I veya Evre II lenfomalı kişilerde radyasyon tedavisi kullanılabilir.
Eğer sizde agresif lenfoma varsa, tedavi genellikle kemoterapi ve biyolojik tedavi şeklindedir. Radyasyon tedavisi de kullanılabilir.
Eğer tedaviden sonra Hodgkin Dışı lenfoma geri dönerse, doktorlar bunu relaps veya nüks olarak isimlendirmektedir. Tedavi sonrası yeniden ortaya çıkan lenfoması olan hastalar yüksek dozlarda kemoterapi, radyasyon tedavisi veya her ikisini alabilirler ve ardından kök hücre nakli yapılabilir.
Yan etkiler ve tedavinin normal aktivitelerinizi nasıl değiştirebileceği hakkında bazı şeyler bilmek isteyebilirsiniz. Kemoterapi ve radyasyon tedavisi sıklıkla sağlık hücre ve dokulara zarar verdiğinden yan etkiler sıktır. Yan etkiler her kişide aynı olmayabilir ve bir tedavi dönemi ile sonraki arasında farklı olabilir. Tedavi başlamadan önce, doktorunuz size olası yan etkileri açıklayacak ve bunlarla baş etme yolları hakkında önerilerde bulunacaktır.
Hastalığın herhangi bir evresinde size destek tedavisi verilebilir. Destek tedavisi ağrıyı ve diğer semptomları kontrol etmeye, tedavinin yan etkilerini geçirmeye ve kanser tanısının yaratabileceği duygular ile baş etmeye yönelik tedavilerdir. Destek Tedavisi bölümüne bakınız.
Tedaviye başlamadan önce bu soruları doktorunuza sormak isteyebilirsiniz:
Gözlem Altında Bekleme
Gözlem altında beklemeyi seçen kişiler kanser tedavisini semptomları olana dek ertelemektedir. Doktorlar indolent lenfoması olan kişilere bazen gözlem altında beklemeyi önermektedir. İndolent lenfoması olan kişilerde uzun süre kanser tedavisini gerektiren problemler olmayabilir. Bazen tümör tedavi olmaksızın bir süreliğine küçülebilir. Tedaviyi erteleyerek kemoterapi veya radyasyon tedavisinin yan etkilerinden kaçınabilirler.
Eğer siz ve doktorunuz gözlem altında beklemenin iyi bir fikir olduğu konusunda hem fikir olursanız doktorunuz sizi düzenli olarak (her 3 ayda bir) kontrol edecektir. Eğer semptomlar ortaya çıkar veya kötüleşirse tedavi alacaksınız.
Bazı kişiler tedavi edilmeyen bir kansere sahip oldukları konusunda endişelenmemek için gözlem altında beklemeyi seçmez. Gözlem altında beklemeyi seçen ancak sonra bu konuda endişelenen kişiler bu duygularını doktor ile konuşmalıdır.
Gözlem altında beklemeyi seçmeden önce bu soruları doktorunuza sormak isteyebilirsiniz:
Kemoterapi
Lenfoma için uygulanan kemoterapide lenfoma hücrelerini öldüren ilaçlar kullanılmaktadır. Buna sistemik tedavi adı verilmektedir çünkü ilaçlar tüm kanınızda dolaşmaktadır. İlaçlar vücudunuzun hemen hemen tüm bölgelerindeki lenfoma hücrelerine ulaşabilir.
Kemoterapi size ağızdan, damarınızdan veya omurilik etrafındaki boşluktan verilebilir. Tedavi genellikle hastanenin ayaktan hasta bölümünde, doktorun ofisinde veya evde verilir. Bazı kişilerin tedavi sırasında hastanede kalması gerekir.
Kemoterapi sikluslar halinde verilmektedir. Tedavi döneminin ardından bir dinlenme döneminiz olur. Dinlenme döneminin uzunluğu ve tedavi sikluslarınızın sayısı hastalığınızın evresine ve kansere karşı kullanılan ilaçlara bağlıdır.
Eğer midenizde H. pylori enfeksiyonunun neden olduğu lenfoma varsa, doktorunuz bu lenfomayı antibiyotikler ile tedavi edebilir. İlaç enfeksiyonu tedavi ettikten sonra lenfoma da kaybolabilir.
Yan etkiler temel olarak hangi ilaçların verildiğine ve ne kadar verildiğine bağlıdır. İlaçlar hızlı bölünen normal hücrelere zarar verebilir:
Hodgkin Dışı lenfoma için kullanılan ilaçlar ayrıca ciltte kızarıklık ve kabarıklıklara, baş ağrıları ve başka ağrılara neden olabilir. Cildiniz koyulaşabilir. Tırnaklarınızda çizikler veya koyu bantlar oluşabilir.
Doktorunuz bu yan etkilerin birçoğunu kontrol edebilecek yollar önerebilir.
Kemoterapi almadan önce bu soruları doktorunuza sormak isteyebilirsiniz:
Biyolojik Tedavi
Hodgkin Dışı lenfomanın belirli tiplerine sahip olan kişiler biyolojik tedavi alabilir. Bu tedavi tipi bağışıklık sisteminin kanser ile savaşmasına için yardım eder.
Monoklonal antikorlar lenfomada kullanılan biyolojik tedavi tipidir. Laboratuvarda üretilen ve kanser hücrelerine bağlanan proteinlerdir. Bağışıklık sisteminin lenfoma hücrelerini öldürmesine yardım ederler. Kişiler bu tedaviyi doktorun ofisinde, klinikte veya hastanede damardan almaktadır.
Ateş, üşüme, baş ağrısı, halsizlik ve bulantı gibi grip-benzeri semptomlar ortaya çıkabilir. Yan etkilerin çoğunun tedavisi kolaydır. Nadiren solunum problemleri, kan basıncı düşüklüğü veya ciltte şiddetli kızarıklıklar gibi ciddi yan etkiler olabilir. Doktorunuz veya hemşireniz bekleyebileceğiniz yan etkiler ve nasıl idare edebileceğiniz hakkında size bazı şeyler söyleyebilir.
Biyolojik tedavi almadan önce doktora bu soruları sormak isteyebilirsiniz:
Radyasyon Tedavisi
Radyasyon tedavisi (radyoterapi olarak da isimlendirilmektedir) lenfoma hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Tümörleri küçültebilir ve ağrı kontrolüne yardımcı olabilir.
Lenfomalı kişilerde iki tip radyasyon tedavisi kullanılmaktadır:
Radyasyon tedavisinin yan etkileri temel olarak radyasyon tedavisinin tipine, radyasyon dozuna ve tedavi edilen vücut bölgesine bağlıdır. Mesela, karnınıza uygulanan eksternal radyasyon bulantı, kusma ve ishale neden olabilir. Göğüs ve boynunuz tedavi edildiğinde boğazda kuruluk ve ağrı ve biraz yutma güçlüğünüz olabilir. Ayrıca tedavi edilen bölgedeki cilt kırmızı, kuru ve duyarlı hale gelebilir. Tedavi edilen bölgedeki kıllar dökülebilir.
Eksternal radyasyon tedavisi sırasında, özellikle tedavinin sonraki haftalarında çok yorgun hale gelmeniz mümkündür. Dinlenme önemlidir ancak doktorlar kişilere genellikle mümkün olduğunca aktif kalmalarını önermektedir.
Sistemik radyasyon alan kişiler de çok yorgun hissedebilir. Enfeksiyon kapmaları mümkün olabilir.
Eğer aynı anda radyasyon tedavisi ve kemoterapi alıyorsanız yan etkiler ağırlaşabilir. Yan etkiler ızdırap verici olabilir. Doktorunuzla yan etkileri nasıl hafifletebileceğiniz konusunda konuşabilirsiniz.
Radyasyon tedavisi almadan önce doktorunuza bu soruları sormak isteyebilirsiniz:
Kök Hücre Nakli
Eğer tedaviden sonra lenfoma geri dönerse, size kök hücre nakli yapılabilir. Kendi kanınızı oluşturan kök hücrelerin nakledilmesi daha yüksek dozlarda kemoterapi, radyasyon tedavisi veya her ikisini almanıza izin verir. Yüksek dozlar hem kemik iliğinizdeki lenfoma hücrelerini hem de sağlıklı kan hücrelerini yok eder.
Kök hücre nakilleri hastanede yapılır. Yüksek doz tedavi aldıktan sonra kan üreten sağlıklı kök hücreler boyun veya göğüs bölgenizdekii bir damara yerleştirilen esnek bir tüp yolu ile size verilir. Yeni kan hücreleri, nakledilen kök hücrelerinden gelişir.
Kök hücreleri sizin kendi vücudunuzdan veya bir vericiden alınabilir:
Kök hücre nakli yaptırmadan önce doktorunuza bu soruları sormak isteyebilirsiniz:
İkinci Görüş
Tedaviye başlamadan önce tanınız ve tedavi planınız hakkında ikinci bir görüş almak isteyebilirsiniz.
Tıbbi kayıtlarınızın toplanması ve başka bir doktoru ziyaret etmeniz biraz zaman ve çaba gerektirebilir. Çoğu durumda tedaviye başlamadaki kısa bir gecikme tedavinin daha az etkili olmasına neden olmayacaktır. Emin olmak için bu gecikmeyi doktorunuz ile konuşmalısınız. Bazen Hodgkin Dışı lenfomalı kişiler hemen tedaviyi gerektirir.
İkinci bir görüş almak için bir doktor bulmanın birçok yolu vardır. Doktorunuza, yerel veya bölgesel tıp derneğine, yakındaki bir hastaneye veya tıp fakültesine uzmanların isimlerini sorabilirsiniz.
Destek Tedavisi
Hodgkin Dışı lenfoma ve tedavisi başka sağlık problemlerine yol açabilir. Bu problemleri önlemek veya kontrol altına almak, tedavi sırasındaki rahatınızı ve yaşam kalitenizi artırmak için destek tedavisi alabilirsiniz.
Enfeksiyonlardan korunmanıza yardımcı olması için antibiyotikler ve başka ilaçlar alabilirsiniz. Doktorunuz size kalabalıktan, gripli veya başka bulaşıcı hastalığı olan kişilerden uzak durmanızı önerebilir. Eğer enfeksiyon gelişirse ciddi olabilir ve hemen tedaviye ihtiyacınız olacaktır.
Hodgkin Dışı lenfoma ve tedavisi, çok yorgun hissetmenize neden olabilecek anemiye de yol açabilir. İlaçlar veya kan nakli bu problemde yardımcı olabilir.
Beslenme ve Fiziksel Aktivite
İyi beslenerek ve olabildiğince aktif kalarak kendinize dikkat etmeniz önemlidir.
İyi bir kiloda devam etmek için doğru miktarda kalori almanız gerekir. Ayrıca gücünüzü yüksek tutmak için yeterli protein almalısınız. İyi beslenmek daha iyi hissetmeniz ve daha fazla enerjinizin olmasına yardımcı olabilir.
Bazen, özellikle tedavi sırasında veya hemen sonrasında yemek yemeyi isteyemeyebilirsiniz. Rahatsız veya yorgun olabilirsiniz. Besinlerin daha önce olduğu kadar lezzetli olmadığını düşünebilirsiniz. Ayrıca tedavinin yan etkileri (iştahsızlık, bulantı, kusma veya ağızda yaralar gibi) iyi beslenmenizi zorlaştırabilir. Doktorunuz, ruhsatlı bir diyetisyen veya başka bir sağlık görevlisi bu problemlerin üstesinden gelme yolları önerebilir.
Birçok kişi aktif kaldıkları sürece daha iyi hissettiklerini düşünmektedir. Yürüyüş, yoga, yüzme ve diğer aktiviteler sizi kuvvetli tutabilir ve enerjinizi artırabilir. Egzersiz bulantı ve ağrıyı azaltabilir ve tedaviyle başa çıkılmasını kolaylaştırır. Stresi de azaltabilir. Hangi fiziksel aktiviteyi seçerseniz seçin, başlamadan önce mutlaka doktorunuzla konuşun. Ayrıca aktivite sizde ağrı veya başka problemlere neden olursa, doktorunuza veya hemşirenize mutlaka bildirin.
Tedavi Sonrası İzlem
Hodgkin Dışı lenfoma tedavisinden sonra düzenli kontrollere ihtiyacınız olacak. Doktorunuz iyileşmenizi yakından gözleyecek ve lenfoma nüksü açısından kontrol edecek. Yapılan checkuplar sağlığınızdaki herhangi bir değişikliğin kaydedilmesini ve gerektiği gibi tedavi edilmesini temin etmektedir. Checkuplar fizik muayene, laboratuvar testleri, göğüs filmleri ve diğer işlemleri içerebilir. Planlanan görüşmeler arasında herhangi bir sağlık probleminiz olursa hemen doktorunuzla bağlantı kurmalısınız.
Tedaviyi bitirdikten sonra doktorunuza bu soruları sormak isteyebilirsiniz:
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası