Toplumcu Gerçekci Roman

Kurtuluş Savaşı, ülkemizi derinden etkilemiş ve etkilerinin bugün bile hala hissedilebileceği bir savaş olmuştur. Savaş sonrası ülkenin durumuna baktığımızda birçok açıdan olduğu gibi sanat açısından da oldukça kısır bir döneme girdiğimiz kolaylıkla görülmektedir. Yine de cumhuriyetin getirmiş olduğu faydalar sayesinde her alanda olduğu gibi sanat alanında da üreticiliğimiz artmıştır. Özellikle toplumcu gerçekçi roman özellikleri ve temsilcileri bu konuda en çok gelişme gösteren noktalardan biri olmuştur. Bu durumun en sağlam örneğini de köy enstitüleri döneminde görebilmek mümkündür.

Anadolu halkının gelişmesine ve eğitim seviyesinin yükselmesine büyük katkıları olan köy enstitüleri, sanat alanındaki gelişimimizde büyük bir rol üstlenmiştir. Bu dönemde ortaya çıkan edebiyat türlerinden biri de yukarda bahsettiğimiz gibi toplumcu gerçekçi romanlardır. Yazımız boyunca ülkemizin Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın önemli bir türü olan toplumcu gerçekçi roman özellikleri ve temsilcileri hakkında bilgilendirme yapacağız.

Toplumcu Gerçekçi Roman Nedir?

Toplumcu gerçekçi roman, Anadolu’nun köy ve kasabalarında yaşanan sorunları gerçekçi bir şekilde ele alan bir türdür. ’li yıllarla birlikte bazı örneklerini görebildiğimiz toplumcu gerçekçi romanlara rağmen türün ilk örnekleri aslen ’larda, Anadolu insanlarının hayatlarını ve toplumsal değişimlerle yaşadıkları zorlukları anlatan eserlerle ortaya çıkmıştır. Sabahattin Ali ve Sadri Ertem’in yazdığı eserlerde gördüğümüz toplumcu gerçekçi türü, ’ların sonunda Kemal Bilbaşar ve Samim Kocagöz gibi yazarlarla gelişmiştir.

Toplumcu gerçekçi romanların ortaya çıkmasına sebep olan asıl şey ’larda kurulan köy enstitüleridir. Burada yetişmiş, köy ve kasaba hayatında yaşanan zorlukları deneyimlemiş olan yazarlar sayesinde köy kavramı romanlarda farklı şekillerde anlatılmaya başlanmıştır. Böylece toplumcu gerçekçi diyebileceğimiz bir köy edebiyatı ortaya çıkmıştır.

’lerde yayınlanan romanlarla birlikte köye olan ilginin artması, toplumcu gerçekçi romanlardaki sosyalist düşüncelerin de ideolojik bir katman kazanmasına neden olmuştur. ’lara geldiğimizde ise toplumcu gerçekçi romanlarda köy ve kasaba ile ilgili konuların yanı sıra Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz ve Orhan Kemal gibi yazarlar kent insanlarının ve büyük kentlerde görülen yaşantıları da işlemeye başlamıştır.

Toplumcu Gerçekçi Roman Özellikleri Nelerdir?

Toplumcu gerçekçi roman özellikleri aslında türün isminden de biraz anlaşılabilir. Ancak her kavram, tür ve akım gibi toplumsal gerçekçilik de zaman içerisinde toplumun gelişimi ve ilerleyişine göre değişmiştir. İşlenen konular başta dar gelirli işçilerin hayatları ve hakları, köyün yaşam tarzıyla birlikte köy ve köylü problemleriyken zamanla değişime uğramıştır.

Toprak kavgaları üzerinden zengin-fakir, ağa-köylü, aydın-cahil gibi çatışmaları, köyden kente göçün sorunları, geçinme savaşları olarak da toplumcu gerçekçi romanlar kaleme alınmıştır. Bu eksende toplumcu gerçekçi romanların sahip olduğu özellikleri genel olarak şu şekilde sıralayabiliriz:

• Eserler, sanat toplum içindir anlayışıyla yazılmıştır.
• Yazarlar için kitaplar, belirli görüşlerin ve anlayışların savunulduğu birer araç olmuştur.
• Marksist ve sosyalist düşünceler eserlerde bolca görülmüştür.
• Realizm ve natüralizm akımları eserlerde etkili olmuştur.
• Eserler, konuşma diliyle sade bir şekilde yazılmıştır. Bu yüzden kahramanlar yöresel ağızlarla konuşmaktadırlar.
• Eserlerde güçlü tasvirler bulunur.
• Önemli olan nasıl anlatıldığı değil, ne anlatıldığıdır. Bu nedenle eserlerde sanat kaygısı güdülmemiştir.

Tüm bunların yanında toplumcu gerçekçi romanların amacının halkı belli konularla alakalı aydınlatmak olduğu görülmektedir. Sanat kaygısı gütmemesinin sebebi de aydınlatma fikrinin ön planda olmasıyla bağlantılı olarak bir özellik halini almıştır.

Toplumcu Gerçekçi Roman Temsilcileri

Toplumcu gerçekçi romanlar, bu romanları yazan kişilere yani akımın temsilcilerine bakarak da anlaşılabilir. Bu sayede yazarların ne amaçlarla yazdığı ve nelerden etkilendiği daha kolay anlaşılacaktır. Çünkü birçok yazar, toplumcu gerçekçi türde romanlar yazarken kendi yaşantılarından örnekler almıştır. Bu başlık altında toplumcu gerçekçi roman akımının bazı temsilcilerini tanıtacağız.

Mahmut Makal  

Mahmut Makal, Türkiye&#;de &#;Köy Edebiyatı&#; akımının öncülerinden biri olarak kabul edilen Türk yazar, şair ve öğretmendi. Bir öğretmen okulu olan İvriz Köy Enstitüsü’nde eğitim öğretim gördü. &#;de köy öğretmeni olarak yaşadıklarını anlatan denemelerden oluşan ilk kitabı, Bizim Köy&#;ü yayımladı. Kitap kritik ve ticari bir başarıydı ve Köy Edebiyatı hareketinin başlamasına yardımcı oldu. 

Makal&#;ın çalışmaları, gerçekçiliği ve Türkiye&#;nin kırsal kesimindeki sıradan insanların yaşamlarına odaklanmasıyla karakterize edilir. Köylerde gördüğü yoksulluk, cehalet ve baskı hakkında sık sık yazdı. Bizim Köy, Tırpan, Cüce Mehmet ve Sarı Sıcak gibi daha pek çok eseri; gerçekçiliği, sıradan insanların yaşamlarına odaklanması ve eleştirel sesiyle övüldü. 

Fakir Baykurt  

Fakir Baykurt, ve yılları arasında yaşamıştır. Baykurt, Türkiye&#;nin köylerinde ve toplumun alt kesimlerinde yaşanan sorunları, ezilenlerin hayatlarını ve mücadelelerini edebiyata yansıtan eserleriyle tanınır. Yazarın en ünlü eserlerinden bazıları &#;Yılanların Öcü&#;, &#;Kırlangıç Çığlığı&#;, &#;Hudutların Kanunu&#; ve &#;Yılanı Öldürseler&#;dir.

Baykurt&#;un eserlerinde, köylülerin, emekçilerin ve yoksul insanların yaşadığı zorlukları, adaletsizlikleri ve sınıfsal sorunları işlemesi dikkat çeker. Romanlarında genellikle gerçekçi bir üslup kullanır ve karakterlerini içtenlikle ve samimiyetle tasvir eder. Eserleriyle, Türk toplumunun sosyal, ekonomik ve kültürel yapısını eleştirerek insanların farkındalığını artırmayı hedeflemiştir.

Talip Apaydın 

Talip Apaydın, romanlarında genellikle toplumsal sorunları, adaletsizlikleri ve eşitsizlikleri ele almıştır. Yoksul kesimlerin yaşamını ve mücadelesini gerçekçi bir şekilde yansıtan eserler vermiştir. Bu eserlerin başında Tütün Yorgunu, Kendi İndi İdris ve Vatan Dediler gibi başyapıtlar yer alır. Bu romanlarında insan ilişkileri, toplumsal yapı, ekonomik sınıf farklılıkları ve toplumun çeşitli kesimlerinin çatışmaları gibi temaları işlemiştir.

Rıfat Ilgaz 

Rıfat Ilgaz, Türk edebiyatının önemli toplumcu gerçekçi yazarlarından biridir. Ilgaz, edebiyatçı olmasının yanı sıra, öğretmenlik ve gazetecilik gibi farklı alanlarda da faaliyet göstermiştir. Eserlerinde halkın sorunlarına ve ezilen kesimlerin yaşamına odaklandığı görülür. 

Rıfat Ilgaz&#;ın en tanınmış eseri &#;Hababam Sınıfı&#;dır. Bu roman, Türk eğitim sistemi ve öğrenci hayatını hicivli bir dille ele alır. Eser, geniş bir okuyucu kitlesi tarafından sevilerek okunmuştur. Hababam Sınıfı&#;nın yanı sıra, Halime Kaptan, Meşrutiyet Kırathanesi ve Karartma Geceleri gibi eserleriyle de dikkat çekmiştir.

Sadri Ertem

ve seneleri arasında yaşamış olan Sadri Ertem, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı için toplumcu gerçekçi türde romanlar yazmış yazarlardan birisidir. Eleştirel gerçekçi akım etkisinde kalarak oluşturduğu eserlerinde edebiyatın sahip olduğu sorunlara maddeci felsefe ile yaklaşmıştır. Eserlerinde konu olarak işçilerin hayatlarını ve onların sömürülmelerini, ağalar ve tüccarlar tarafından uğradıkları kötü davranışları işlemiştir.

Sadri Ertem edebiyatın görevinin, işçi ve emekçileri bilinçlendirmek olduğu görüşündedir. Bu yüzden duygusal ya da psikolojik alt metinlerden uzak bir şekilde sadece düşüncelerden oluşan yalın bir anlatım benimsemiştir. Aynı zamanda sanat kaygısı da eserlerinde bulunmamaktadır.  Yapıtlarından bazıları başka dillere çevrilerek farklı ülkelerde de yayınlanmıştır.

Sadri Ertem ülkemizde işçi sorunlarından söz eden ilk yazardır. “Bacayı İndir Bacayı Kaldır” öyküsü ve “Çıkrıklar Durunca” romanı işçi sorunlarından bahsettiği kitaplarındandır.

Orhan Kemal

ve seneleri arasında yaşamış olan Orhan Kemal, sonrası toplumcu gerçekçi türünün öncüsü olarak kabul edilmektedir. Ülkemizin sanayileşme sırasındaki toplumsal yapısını ve köyden kentlere gerçekleşen göçün sorunlarını ve bu sırada ezilen köylü halkını gerçekçi bir şekilde işlemiştir. Kendisi de bir işçi olduğu için eserlerinde işçileri anlatmıştır. Anlatımlarında sıklıkla karşılıklı konuşma tekniğinden faydalandığı görülebilmektedir.

“Ekmek Kavgası” ve “Baba Evi” eserleri ile tanınmış olsa da ülke çapında isminin bilinmesi “Murtaza” eseri sayesinde olmuştur. Bazı eserleri kendi hayatından izler de taşımaktadır. Bu yüzden genel olarak eserlerinde kullanılan yerler Adana ve Çukurova bölgesinde yer alıyor.

Yaşar Kemal

ve seneleri arasında yaşamış olan Yaşar Kemal’in asıl adı Kemal Sadık Gökçeli’dir. Eserlerinde Çukurova bölgesindeki folkloru yansıtan yazar, insanların doğayla olan ilişkilerini ve bu süreçteki tutku, düş ve hayallerini şiirsel ve destansı bir dille anlatmayı seçmiştir. Bu yüzden birçok eserinde Anadolu halk hikayeleri ve efsanelerinin etkileri kolayca görülmektedir.

Ağaların yaptığı haksızlıklara karşı çıkan bir eşkıya karakterinin hikayesinin anlatıldığı “İnce Memet” eseri ise Yaşar Kemal’e Nobel Ödül adaylığı getirmiştir. Eserlerinde yöresel deyimleri ve isimleri kullanan yazar, Neşet Ertaş’a da “Bozkırın Tezenesi” demiştir.

Kemal Tahir

ve seneleri arasında yaşamış olan Kemal Tahir, karakterlerini köy ağzı ile konuşturan, tarihi ve köy eserleri yazan bir yazardır. Gözlem tekniğinin iyi olması sayesinde köylerdeki sosyal sorunları oldukça başarılı bir şekilde romanlarına aktarabilmiş ve bunları eleştirebilmiştir.

Tezli romancılığın da gelişmesine katkısı olan Kemal Tahir, Anadolu hayatını gerçekçi bir anlatımla ele almış bir yazar olarak bilinmektedir. Romanlarında Osmanlı’yı, Milli Mücadele zamanlarını ve demokrasiye geçiş zamanlarını tarihi bir şekilde ele almıştır.

Sabahattin Ali

ve seneleri arasında yaşamış olan Sabahattin Ali, toplumcu gerçekçi romanın öncülerinden kabul edilmektedir. Serbest nazım ve toplumcu şiir yazarı da olmasına rağmen aslen roman ve öyküleriyle sağladığı başarılarla bilinmektedir. Karakterleri için çok başarılı gerçekçi canlandırmalar yapan yazar, bu karakterler üzerinden aydınların topluma bakış açısını da eleştirmiştir. Daha sonra Aziz Nesin ve Rıfat Ilgaz ile beraber “Marko Paşa” isimli bir dergi çıkartmıştır. En bilinen romanları arasında ise “Kürk Mantolu Madonna”, “Kuyucaklı Yusuf” ve “İçimizdeki Şeytan” gibi eserler yer almaktadır.

Aziz Nesin

ve seneleri arasında yaşamış olan Aziz Nesin, siyasi ama mizahi şekildeki yazılarıyla bilinmektedir. “Marko Paşa”, “Zübük” ve “Alibaba” isimli hem siyasi hem de mizahi dergiler çıkarmıştır. Sadece roman değil, fıkra, masal, hatıra, gezi yazıları ve hikaye türlerinde de eserler yazmıştır. Bu eserlerde ise haksızlık, ezilen insanlar, ahlaksızlıklar ve zulümleri gibi konuları alaycı ve mizahi üsluplarla işlediği görülebilir. En bilinen romanları arasında “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz”, “Saçkıran”, “Erkek Sabahat” ve “Şimdiki Çocuklar Harika” eserleri öne plana çıkmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular

Eğer Toplumcu Gerçekçi Roman Özellikleri ve Temsilcileri yazımızı beğendiyseniz Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Yazarlar ve Eserleri yazımıza da göz gezdirebilirsiniz.

*’lardan itibaren köylüden, işçiden söz edilmiştir.

* Yazarların bir kısmı köy enstitülerinde yetişmiştir.

* Realizm akımının etkisi vardır. Gözlem önemli bir yer tutar.

*Köylü ve işçi, toplumdaki düzensizlikler ve çatışmalar, ağa &#; köylü karşıtlığı, imam &#; öğretmen karşıtlığı, halk &#; yönetici karşıtlığı, güçlü &#; güçsüz, aydın &#; cahil karşıtlıkları, köy sorunları, Anadolu ve insan, büyük şehirlere göç  ve sorunlar işlenir.

* Eserler, okuryazarlığı olan halkın kolaylıkla okuyup anlayabileceği bir dil ve anlatım özelliğine sahiptir.

* Yazarlar, okuyucuyu kendi düşünceleri doğrultusunda yönlendirmek isterler. Sanat eseri, belli görüşleri ifade etmek için araç olarak kullanılır.

*Tezli roman örnekleri verilmiştir. Siyasi ideolojiler ön plandadır.

* Gözleme önem vermiştir.

* Olaylara neden sonuç ilişkisi içinde bilimsel bir açıklama getirilmiştir.

*Sadri Ertem, Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Tahir, Fakir Baykurt, Rıfat Ilgaz, Aziz Nesin

YAŞAR KEMAL 

*Asıl adı Kemal Sadık Gökçeli’dir.

*Romanlarında yer olarak Çukurova, Toroslar ve Anadolu’nun kırsal yörelerini seçmiştir.

*Köy romanlarına alışılmışın dışında bir bakış açısı getirir.

*Romanlarında kahramanlarını anlatırken, aldığı toplumsal kültürü göz ardı etmez.

*Halka önem verdiği oranda doğaya da aynı anlayış ve sorumlulukla yaklaşır.

*Roman kahramanlarını şiirsel ve yöresel bir dille konuştururken toplumun nabzını tutar.

*Destanlardan, efsanelerden, ağıtlardan, türkülerden ve halk öykülerinden faydalanmıştır.

*Şiirsel üslubu, olağanüstü düş gücü, modern romanla epik anlatım biçimlerini başarıyla bağdaştırması onu özgün kılmıştır.

* Bazı romanlarında röportaj tekniğinden faydalanmıştır.

*Romanları birçok dile çevrilmiş ve senaryolaştırılmıştır. Dışarıda çokça ödül almıştır.

*Şiir türünde eseri yoktur.

Roman: İnce Memed, Teneke, Orta Direk, Yer Demir Gök Bakır, Deniz Küstü, Kale Kapısı, Ölmez Otu, Çakırcalı Efe, Yılanı Öldürseler, Baldaki Tuz, Demirciler Çarşısı Cinayeti, Yusufçuk Yusuf, Al Gözüm Seyreyle Salih, Kuşlar da Gitti, Yağmurcuk Kuşu, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, Karıncanın Su İçtiği, Tanyeri Horozları, Yağmur Kuşu, Kanın Sesi

Efsane: Üç Anadolu Efsanesi, Ağrı Dağı Efsanesi, Binboğalar Efsanesi, Yanan Ormanlarda Elli Gün, Peri Bacaları.

Hikâye: Sarı Sıcak, Çukurova Yana Yana, Bir Bulut Kaynıyor.

Fıkra: Taş Çatlasa.

Röportaj: Bu Diyar Baştan Başa, Bir Bulut Kaynar, Allah&#;ın Askerleri, Çukurova Yana Yana, Peribacaları

Makale: Ağacın Çürüğü.

Deneme: Taş Çatlasa, Baldaki Tuz, Ağacın Çürüğü

SABAHATTİN ALİ

*Toplumsal Gerçekçi romanın öncülerindendir.

*Yazın hayatına şiirle başlamış, hece vezniyle halk şiiri etkisinde ürünler vermiştir; ancak asıl ününü romanla yapmıştır.

*Konularını toplumsal eşitsizlikten ezilen, sömürülen insanların acılarından alır.

*Türk edebiyatında köye ve köylüye büyük önem göstermiştir.

*Birçok şiiri bestelenmiştir. (Aldırma Gönül Aldırma, Leylim Ley, Dağlardır Dağlar)

Şiir: Dağlar ve Rüzgar

Hikaye: Değirmen, Kağnı, Yeni Dünya, Sırça Köşk, Son Hikayeler, Esirler, Kanal, Kırlangıçlar, Arap Hayri, Pazarcı, Hanende Melek

Roman: Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan, Kürk Mantolu Madonna

Oyun: Esirler

KEMAL TAHİR 

*Köy edebiyatının en ünlü romancısıdır. Köyü ve köy gerçeğini bilimsel yöntemle dile getirir.

*Konularını Anadolu’dan, köy hayatından, Kurtuluş Savaşı yıllarından, Cumhuriyet’in ilk yıllarından, Osmanlı tarihinden seçerek töre romancısı özelliği göstermiştir.

*Eserlerinde yakın tarihimizin siyasî olaylarını, eşkıya öykülerini, cezaevi yaşantılarını, tarihî, iktisadî ve sosyal olaylarını anlatmıştır.

* Bazı romanlarında belgelerden yararlanarak tarihi konulardan bahseder.

*Devlet Ana&#;da kuruluş aşamasındaki Osmanlı toplumu ve yönetim şeklini işlemiştir.

*Kurt Kanunu adlı eserde ise Atatürk&#;e karşı yapılan İzmir suikastını anlatmıştır.

* Yorgun Savaşçı romanında Cehennem Yüzbaşı Cemil yer alır ve Kurtuluş Savaşı’nı anlatır.

Roman: Sağırdere, Kör Duman, Esir Şehrin İnsanları, Rahmet Yolları Kesti, Köyün Kamburu, Yediçınar Yaylası, Yorgun Savaşçı,  Devlet Ana, Kurt Kanunu, Yol Ayrımı, Kelleci Memet, Hür Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Bozkırdaki Çekirdek, Büyük Mal, Namusçular, Karılar Koğuşu, Dam Ağası, Bir Mülkiyet Kalesi

Öykü: Göl İnsanları.

Mektup: Kemal Tahir’den Fatma İlhan’a Mektuplar.

ORHAN KEMAL 

*Asıl adı Mehmet Reşit Öğütçü’dür. Birçok eseri filme dönüştürülmüştür.

*Çukurovalı emekçileri, kırsal yöre insanının töresel sıkıntılarını, İstanbul&#;a gelmesiyle kenar semtlerin acılarını, yoksul çocukları, ekmek kavgası veren küçük çocukları ve işçi ailelerini kısa, çarpıcı, etkileyici bir dille anlatır.

* Eserlerinde diyaloglara ağırlı vermesi eserlerine akıcılık katmıştır.

*Hayatın içinden yetişmiş; bir yazar olarak dünyasını okuduklarından çok yaşadıklarıyla, gözlemleriyle kurmuştur.

*Baba Evi, Avare Yıllar, Cemile ve Dünya Evi daha çok kendi hayatını anlattığı otobiyografik romanlarıdır.

*Şiir türünde eseri yoktur.

Hikâye: Ekmek Kavgası, Sarhoşlar, Çamaşırcının Kızı, Koğuş, Mahalle Kavgası

Romanları: Grev, Babil Kulesi, Dünyada Harp Vardı, İşsiz, Önce Ekmek, Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Üzerinde, Suçlu, Devlet Kuşu, Vukuat Var, Gavurun Kızı, Küçücük Dünya Evi, El Kızı, Hanımın Çiftliği, Eskici ve Oğulları, Gurbet Kuşları,  Sokakların Çocuğu, Mahalle Kavgası, Kanlı Topraklar, Bir Filiz Vardı, Müfettişler Müfettişi, Yalan Dünya, Evlerden Biri, Arkadaş Islıkları, Sokaklardan Bir Kız, Üç Kağıtçı, Kötü Yol, Tersine Dünya.

Oyun: Koğuş, İspinozlar, Eskici Dükkanı

Anı: Nazım Hikmetle Üç Buçuk Yıl.

SAMİM KOCAGÖZ

*&#;de Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikâye Yarışması&#;nda &#;Sam Amca&#; öyküsüyle birincilik kazandı.

*Güçlü gözlemlerine dayanarak köy ve kasaba insanlarının sorunlarını, günlük yaşamlarını ve duygularını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıttı.

* İkinci Dünya, Yılan Hikayesi, Bir Çift Öküz  romanları konularını doğup büyüdüğü yörelerden alır.

* Kalpaklılar ve Doludizgin romanlarında Kurtuluş Savaşı’nı işler.

*Ölümünden sonra adına bir öykü ödülü kondu.

Roman: İkinci Dünya, Bir Şehrin İki Kapısı, Yılan Hikayesi, Onbinlerin Dönüşü, Kalpaklılar,  Doludizgin, Bir Karış Toprak, Bir Çift Öküz, İzmir&#;in İçinde, Tartışma, Eski Toprak

Öykü: Telli Kavak, Sığınak, Cihan Şoförü, Ahmet&#;in Kuzuları, Yolun Üstündeki Kaya, Yağmurdaki Kız, Sam Amca, Alandaki Delikanlı

Deneme:Roman ve Yazarlık Onuru

SADRİ ERTEM

*Atatürk ilkelerini toplumculukla bağdaştırmaya çalışmıştır.

*Roman ve hikayelerinde sanayinin köylü üzerindeki olumsuz etkisini, ağa &#; tüccar sömürüsünü, fabrika-işçi ilişkisini, bürokrasinin halk üzerindeki etkisini anlatmıştır.

*Sanat kaygısı taşımadığı için anlatım ve biçime önem vermemiştir.

*İnsan ruhuna inme amacı gütmemiştir.

*Çıkrıklar Durunca, Bir Varmış Bir Yokmuş’ta kapitülasonlardan; Düşkünler’da Tanzimatla başlayan memur bürorasisini; Yol Arkadaşları’nda Batı Anadolu’daki kasaba ve şehirleri anlatır.

Roman: Çıkrıklar Durunca, Bir Varmış Bir Yokmuş, Düşkünler, Yol Arkadaşları, Step

Hikaye: Silindir Şapka Giyen Köylü, Bacayı İndir, Bacayı Kaldır, Korku, Bay Virgül, Bir Şehrin Ruhu

Gezi: Bir Vagon Penceresinden, Ankara-Bükreş

ABBAS SAYAR

*Yazmaya şiir ile başladı. Toplam 6 şiir kitabı yayımladı. Bu kitaplar çok dar bir çevrenin dışına çıkmadığından bugün bilinmemektedir. Ancak daha önce yayımladığı tüm şiirleri yılında derlenip Boşluğa Takılan Ses adıyla kitaplaştırılmıştır. ’da ölümünden sonra derlenebilen şiirleri ise Şiirler adıyla yayımlanmıştır.

*’lerde roman türüne geçti. İlk romanı Yılkı Atı’nı yazdıktan yaklaşık on &#; on beş yıl sonra ’de yayımladı. Yılkıya bırakılan bir atın doğadaki yaşam savaşını anlatan ve arka planda köy halkının yoksulluğu ve çaresizliğini sergileyen roman daha sonra filme uyarlanmıştır.

*Yılkı Atı’nı yayımladıktan sonra ikişer yıl arayla romanlarını yayımlamayı sürdürdü. ’de yayımladığı Çelo, radyo oyununa (Nebahat Abla’yı Yitirdik adıyla)uyarlanmış; ’te yayımladığı Can Şenliği ise TV1&#;de dört bölümlük bir dizi film olarak gösterime sunulmuştur.

*Yazarın tek öykü kitabı Yorganımı Sıkı Sar ’da, Dik Bayır adlı romanı ’de yayımlandı. Takip eden yıllarda Tarlabaşı Salkım Saçak (, roman), Anılarda Yumak Yumak (, anı-roman), Boşluğa Takılan Ses(, şiir), Noktalar (, vecizeler) adlı kitaplarını yayımladı.

*Abbas Sayar’ın yapıtları köy edebiyatı kategorisinde değerlendirilir. Yapıtlarında genellikle Orta Anadolu’yu anlatır. Romanlarında Türk köylüsünün nasıl yaşadığını bilmek, öğrenmek ve yaşam koşullarını değiştirmek gerektiğini aydınlara ve politikacılara haykırır.

*El Eli Yur El de Yüzü adlı romanında ise politika ile uğraştığı dönemdeki anılarından yola çıkarak; seçimlerinde Zağcıoğlu köyünün genel durumu, köylünün politikacılara bakışı; politikacılarla köy halkının birbirlerinden beklentileri nibir kara mizah örneği olarak gözler önüne serer.

TALİP APAYDIN 

*İlk şiir ve hikâyelerini Köy Enstitüleri Dergisi&#;nde yayınladı

*Eserlerinin hemen hemen hepsinde vaktiyle Köy Enstitüleri&#;nde benimsetilmiş köy anlayışına uygun klişe anlayışı işler.

*Bu kitaplarda köy daima sefil ve sömürülmüştür. Köylü cahildir, hurafelere inanır. Müspet hiçbir davranışları yoktur. Bu toplumda tek iyi insan köy öğretmenidir.

*Öğretmen, köylüyü eğiterek modern ve laik hâle getirmeye uğraşır. Eserlerinde Yaşar Kemal, Kemal Tahir ve Orhan Kemal’in etkisi görülür.

* İlk romanı Sarı Traktör ile tarımda makineleşme konusuna bir umut olarak yaklaştı. Yarbükü&#;nde ise köylüler arasında toprak ve su paylaşımı ile ilgili çekişmelerin olduğu zorlu yaşam koşullarını anlattı. Kente İndi İdris’te makineleşme sonucunda işsiz kalan köylüleri, Yoz Duvar’da hayvancılığı, Tütün Yorgunun’nda tütün ekicilerini anlatır.

* Öykü ve romanlarında doğa betimlemeleri ve insan ilişkilerini tüm doğallığı ile yansıttı. Anı, oyun, çocuk edebiyatı türlerinde de eserler verdi.

* Vatan Dediler, Toz Duman İçinde romanlarında milli mücadelei işler.

Şiir: Susuzluk

Hikâye: Ateş Düşünce, Öte Yandaki Cennet, Koca Taş, Güzel İnsanlar, Yolun Kıyısındaki Adam, Duvar Yazılan, Kökten Ankaralı, Yangın

Roman: Sarı Traktör, Yarbükü, Emmioğlu, Ortakçılar, Ferhat ile Şiirin,Toprağa Basınca, Define, Yol Duvar, Toz Duman İçinde, Tütün Yorgunu, Vatan Dediler

Hatırat: Bozkırdaki Günler, Karanlığın Kuvveti

Tiyatro: Bir Yol

Radyo oyunu: Yapılar Yapılırken, Otobüs Yarışı (Basılmadı

FAKİR BAYKURT

*Romanlarında Türkiye&#;deki köylü yaşamını halkçı ve devrimci bir bakış açısıyla ele aldı.

*Köylünün bilinci ve bilinçaltındaki istekleri, tepkilerini ve çelişkilerini yansıttı.

* Eserlerinde yerel söyleyişlere er vermiştir.

* Tırpan ve Kaplumbağalar romanlarında imgesel öğelerden faydalanır.

* Yılanların Öcü, Burdur’un bir köyünde geçer. Bayram, Haceli, Iraz Ana, Muhtar ve kaymakam kahramanlarıdır.

Roman: Yılanların Öcü, Irazca’nın Dirliği, Tırpan, Kaplumbağalar, Onuncu Köy, Amerikan Sargısı, Köygöçüren, Keklik, Kara Ahmet Destanı, Yayla, Yüksek Fırınlar, Koca Ren, Yarım Ekmek

Öykü: Çilli, Efendilik Savaşı, Karın Ağrısı, Anadolu Garajı, Sınırdaki Ölü, Gece Vardiyası, Dikenli Tel, Barış Çiçeği

Şiir: Bir Uzun Yol

Anı: Eşekli Kütüphaneci

KEMAL BİLBAŞAR

*Tek parti döneminin sorunları, eşraf, tüccar, memur arasındaki çatışmalar bu ilk öykülerinin ana temasını oluşturdu.

*2&#;nci Dünya Savaşı&#;nın ardından çok partili sisteme geçildiği yıllarda demokratik ortamın yarattığı çelişkiler üzerinde durdu.

*Öyküyle başlamış sonradan romancılığa geçmiştir.

*Ekonomik ve teknolojik gelişmelerden payını alamayan, çağa ayak uyduramayan köylülerin sorunlarını işledi.

*18&#;inci Yüzyıl sonlarında Osmanlılarla birlikte Ruslara karşı mücadele eden Abhaz ve Adige çerkezlerinin sert yaşam koşullarını geleneksel renklerini ortaya çıkararak anlattı.

* “Bilbaşar Anadolu Hikâyeleri ve Cevizli Bahçe adlı ilk iki kitabında taşra yaşamından kesitler vermiş, küçük esnafın ve küçük memurun gündelik sorunlarını yansıtmaya çalışmıştır.”

* “Bilbaşar’ın ilk romanından başlayarak romanlarındaki gelişme gözden geçirildiği zaman Denizin Çağırısı’ndaki bireyin ruhsal bunalımından sonra, toplumsal konuya geçtiği ve toplumsal konunun büyük bir hızla geliştiği görülür.

* Eserlerinde genellikle Kuzey Anadolu ve Batı Anadolu kasabalarını anlatır. Genelde ezenlerle, ezilenleri isler. Konusu Doğu Anadolu’da geçen Cemo ve Memo romanlarında ise; ağa-devlet-köylü üçlüsü arasında geçen olayları ele alır.

* “Cemo’yu daha çok Doğu Anadolu’nun yalnız İmparatorluk döneminde değil, Cumhuriyet çağında da horlanmış, ezilmiş, feodal toplum düzeninde bırakılmış halkına seslenmek, onları silkelemek, uyarmak amacı ile yazdım.” der.

Öykü: Anadolu&#;dan Hikayeler, Cevizli Bahçe, Pembe Kurt, Üç Boyutlu Hikayeler, Irgatların Öfkesi

Roman: Denizin Çağırışı, Ay Tutulduğu Gece, Cemo, Memo, Yeşil Gölge, Yonca Kız, Başka Olur Ağaların Düğünü, Kölelik Dönemeci, Bedoş, Zühre Ninem

MAHMUT MAKAL 

* arasında öğretmenlik yaptığı köylerdeki gözlemlerini gerçekçi ve yalın bir dille anlattığı &#;Bizim Köy&#; adlı kitap &#;de yayınlanınca büyük yankı uyandırdı.

*Köy edebiyatı akımının çıkış noktası oldu ve yabancı dillere çevrildi. Bu kitap nedeniyle tutuklanıp kısa süre cezaevinde kaldı.

*Makal &#;de Unesco tarafından dünya gençliğine örnek insan olarak seçildi.

Eserleri: Bizim Köy, Köylümden, Hayal ve Gerçek, Memleketin Sahipleri, Kuru Sevda, 17 Nisan, Köye Gidenler, Kalkınma Masalı, Eğitimde Yolumuz Nereye, İplik Pazarı, Kamçı Teslimi, Ötelerin Havası, Yer Altında Bir Anadolu, Bu Ne Biçim Ülke, Zulüm Makinesi, Kokmuş Bir Düzende, Karanlığı Zorlayanlar, Köy Enstitüleri ve Ötesi, Bir İşçinin Günlüğünden

DURSUN AKÇAM

*Toplumcu sanat anlayışıyla yazan öykü yazarlarından biridir..

*Öyküyle romanı birlikte düşünen yazar, halkımızın köklü öykü geleneği nedeniyle kısa öyküye büyük görevler düştüğü düşüncesindedir.

*Köylüyle yapılan söyleşilere dayanan öykülerinde Doğu Anadolu&#;yu yansıtmıştır. Maral ve Ölü Ekmeği adlı kitapları bu konudaki öykülerini içerir.

*Daha sonra köyden kente göç ve nedenleri üzerinde durmaya başlayan Akçam bu öykülerini de Taş Çantası ve Köyden İndim Şehire&#;de bir araya toplamıştır. Öykü tekniğinden çok, anlatmak, söylemek istediklerin aktarmaya önem veren yazarın son öykü kitabı Sevdam Ürktü&#;dür.

AZİZ NESİN

*Türk gülmece edebiyatının en usta yazarıdır.

*En sıradan olaylardan bile öykü konusu çıkarabilen gözlem gücüyle toplumsal düzenin çarpıklığının günlük yaşayışa yansımalarını ve gülünç yanlarını yalın, abartılı bir anlatımla ortaya koymuştur.

*Hikaye, roman, oyun, masal, şiir, fıkra, gezi, anı türünde yüzün üzerinde eseri vardır.

Şiir: Sondan Başa, Sevgiye On Ölüme Beş Kala, Kendini Yakalamak, Hoşça kalın, Sivas Acısı

Konuşmalar: İnsanlar Konuşa Konuşa, Çuvala Doldurulmuş Kediler

Hikaye: Geriye Kalan, İt Kuyruğu, Yedek Parça, Fil Hamdi, Damda Deli Var, Koltuk, Kazan Töreni, Toros Canavarı, Deliler Boşandı, Mahallenin Kısmeti, Ölmüş Eşek, Hangi Parti Kazanacak, Havadan Sudan, Bay Düdük, Nazik Alet, Gıdıgıdı, Aferin, Kördöğüşü, Mahmut ile Nigar, Gözüne Gözlük, Ah Biz Eşekler, Yüz Liraya Bir Deli, Bir Koltuk Nasıl Devrilir, Biz Adam Olmayız, Sosyalizm Geliyor Savulun, İhtilali Nasıl Yaptık, Rıfat Bey Neden Kaşınıyor, Yeşil Renkli Namus gazı, Bülbül Yuvası Evler, Vatan Sağolsun, Yaşasın Memleket, Büyük Grev, Hayvan Deyip Geçme, 70 Yaşım Merhaba, Kalpazanlık Bile Yapılamıyor, Maçinli Kız İçin Ev, Nah Kalkınırsın

Roman: Kadın Olan Erkek, Gol Kralı Sait Hopsait, Erkek Sabahat, Saçkıran, Zübük, Şimdiki Çocuklar Harika, Tatlı Betüş, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Surname

Anılar: Bir Sürgünün Hatıraları, Böyle Gelmiş Böyle Gitmez, Poliste, Yokuşun Başı, Salkım Salkım Asılacak Adamlar, Rüyalarım Ziyan Olmasın

Masallar: Memleketin Birinde, Hoptirinam, Uyusana Tosunum, Aziz Dededen Masallar

Taşlama: Azizname

Fıkralar: Nutuk Makinası, Az Gittik Uz Gittik, Merhaba, Suçlanan ve Aklanan Yazılar, Ah Biz Ödlek Aydınlar, Korkudan Korkmak

Gezi: Duyduk Duymadık Demeyin, Dünya Kazan Ben Kepçe

Oyunlar: Biraz Gelir misiniz, Bir Şey Yap Met, Toros Canavarı, Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı, Çiçu, Tut Elimden Rovni, Hadi Öldürsene Canikom , Beş Kısa Oyun, Bütün Oyunları

RIFAT ILGAZ 

*Türk şiir, roman ve öykü yazarı. Özellikle Hababam Sınıfı romanıyla tanındı.

*Yazara edebiyat dünyasında Koca Çınar, ya da Edebiyatın Koca Çınarı denmektedir.

* II. Dünya Savaşı döneminde öğretmenlik yaparken hayatında ve çevresinde gördükleriyle toplumcu bir anlayışa yöneldi.

*Köyden kente göçten, işçinin durumuna, yoksullara kadar toplumsal gerçekleri irdeler.

*Öyküleri Markopaşa dönemlerine gitmektedir.

*Toplumsal değişimleri ve çarpıklıkları hicveden bu mizah öykülerine örnek olarak Sosyal Kadınlar Partisi&#;ndeki kentleşme ve toplumda kadının yeri üzerine eleştiriler verilebilir.

*Yaşamını son dönemlerinde yazar özellikle anı ile çocuk edebiyatı türüne ağırlık verdi.

Şiir kitapları: Yarenlik, Sınıf , Yaşadıkça, Devam, Üsküdarda Sabah Oldu, Soluk Soluğa, Karakılçık, Uzak Değil, Güvercinim Uyur mu, Kulağımız Kirişte, Ocak Katırı Alagöz, Çocuk Bahçesi, Bütün Şiirleri, Bütün Şiirleri

Romanları: Hababam Sınıfı, Pijamalılar, Bizim Koğuş, Karadenizin Kıyıcığında, Halime Kaptan, Meşrutiyet Kırathanesi, Karartma Geceleri, Sarı Yazma, Yıldız Karayel, Apartıman Çocukları, Hoca Nasrettin ve Çömezleri, )Hababam Sınıfı İcraatın İçinde

Anı kitapları:Yokuş Yukarı, Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra, Dördüncü Bölük

Köşe Yazarlığı: Nerde Kalmıştık, Cart Curt

Öykü kitapları: Radarın Anahtarı, Don Kişot İstanbul&#;da, Kesmeli Bunları, Nerde O Eski Usturalar, Saksağanın Kuyruğu, Şevket Ustanın Kedisi, Garibin Horozu, Altın Ekicisi, Palavra, Önceden Don Kişot İstanbul&#;da, Tuh Sana, Çatal Matal Kaç Çatal, Bunadı Bu Adam, Keş, Al Atını, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Baskında, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Rüşvetin Alamancası, Sosyal Kadınlar Partisi, Çalış Osman Çiftlik Senin, Şeker Kutusu

Çocuk edebiyatı: Bacaksız Kamyon Sürücüsü, Bacaksız Okulda, Bacaksız Paralı Atlet, Bacaksız Tatil Köyünde, Bacaksız Sigara Kaçakcısı, Öksüz Civciv, Küçük Cekmece Okyanusu, Cankurtaran Yılmaz, Kumdan Betona, Çocuk Bahçesi(Şiir),

Tiyatro Oyunları: Hababam Sınıfı, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Baskında, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı,Türk Çocukları, Çatal Matal Kaç Çatal, Uzun Eşek Oyunu

İLHAN TARUS

* İlhan Tarus, toplumcu görüşleriyle II. Dünya Savaşı yazarları arasında yer alır.

* Öykülerinin konularını daha çok, kendisinin aralarında yaşadığı, yakından tanıdığı insanların yaşayışından almıştır.

* Öykülerinin bir özelliği olayların ve kalabalık kentleri, kenar semti insanlarının, gecekonduların, yer almasıdır.

* Ayrıca gözlemlerine dayanarak, memur aristokrasisini, bürokrat yönetimin eleştirmeyi de öykülerine konu yapmıştır.

* Savcılık ve hakimlik yaptığı sıradaki gözlemlerine dayanarak da cezaevlerine ve mahkemelere eğilmiştir.

* Gittikçe eleştirel gerçekçiliğe dönen yazar, ilk öykülerini yazdığı yıllarda halkın çoğunluğunun okuma yazma bilmediğini göz önüne alarak geniş halk kitlelerine yayılmıştır.

* Var Olmak, Hükümet Meydanı, Vatan Tutkusu romanlarında Kurtuluş Savaşı’nı işler.

Roman: Doktor Moro’nun Mektububu, Ceza Hakimi, Bir Gemi, AhilerYeşilkaya Savcısı, Var Olmak, Duru Göl, Hükümet Meydanı, Vatan Tutkusu

Öykü: Apartman, Karınca Yuvası, , Ekin İti, Köle Hanı, Suavi Efendi

Tiyatro: Ceza Hakimi, Bir Gemi, Suavi Efendi

FAİK BAYSAL

* Edebiyata şiirle adım attı; ama asıl öykü ve romanlarıyla adını duyurdu.

*′te yayımladığı ilk romanı Sarduvan, yazarımızın edebiyat alanındaki yönelimini de ortaya koyan bir yapıt oldu.

* Yazar, içinden çıktığı toplumun sorunlarına ilgi duyan, yaşanılan düzensizlik ve yoksulluklardan rahatsız olan ve eserlerine yansıtan biridir.

* Duyduğu rahatsızlık toplumdaki değişimle gelen çarpıklık, yozlaşmadan kaynaklanır. Yazarı harekete geçiren de toplumun vicdanı olma duygusudur diyebiliriz.

* Bir yanı “Garip Şiiri”nin getirdiği açılımla dışa/sokağa/toplum yaşamına, ötedeki ‘küçük insan’a nasıl bakılması gerektiğini; diğer yanı da toplumcu gerçekçi bakışla insan-toplum gerçekliğinin nasıl yansıtılması gerektiğini gösterir.

* Gelenekselle modern arasındaki çizginin önünü açan, düzyazıda yeni bir dil kurup biçim geliştirerek, farklı bakış açılarının edebiyatı nasıl zenginleştirebileceğini gösterirler.

* İnandırıcı, içten, insanı ve toplumu seven, yerellikten çok yöre/kasaba-kent gerçekliğini önceleyen; giderek de öykü ve romanlarında bunun daha derişik yanlarını irdelemeyi amaçlayan bir tavır geliştirdiğini söyleyebiliriz. Elleri Sesinin Rengindeydi kitabındaki öyküleri bunun güzel örneğini sergiler.

Eserleri: Güller Kanıyordu, Ilgaz Teyze Öldü, Rezil Dünya, Sarduvan, Voli, Drina&#;da Son Gün, Ateşi Yakanlar, Perşembe Adası, Sancı Meydanı, Nuni, Militan, Tota, Terlikler, Ayın Ucunda, Elleri Sesinin Rengindeydi, Kırmızı Sardunya, Madam Bambu

Şiir: Ayın Uçunda 

ORHAN HANÇERLİOĞLU

* Romanlarında genellikle büyük şehirlerde yaşayan insanların hayatını ve acılarını anlatır. Hacimce büyük olmayan bu romanlardan sonra yazar tama¬men felsefe ile ilgili çalışmalara yönelmiştir.

*Edebiyata şiirle başladı. Bir süre öykü ile ilgilendi.

*Şadırvan dergisinin öykü yarışmasında birincilik kazandı.

*&#;lerde romana yöneldi. &#;den &#;ye kadar her yıl bir roman yayınladı.

*Bu romanları birer büyük hikaye ölçüsünde dar tuttu. Ve her birinde yeni bir biçim denemesine girişti.

*Daha sonra felsefe ve ekonomi konularındaki çalışmalara ağırlık verdi.

*Temel başvuru niteliğinde birçok kitap hazırladı. Ruhbilim, felsefe, ekonomi, ticaret ve inanç sözlükleri de bunların arasındadır.

Şiir: Kıvılcım

Roman: Karanlık Dünya, Büyük Balıklar, Oyun, Ekilmemiş Topraklar, Ali, Kutu Kutu İçinde, Yedinci Gün, Bordamıza Vuran Deniz, Başka Dünyalar

Öykü: İnsansız Şehir

İnceleme: Erdem Açısından Düşünce Tarihi, Mutluluk Düşüncesi, Başlangıcından Bugüne Kadar Özgürlük Düşüncesi, Felsefe Sözlüğü 

MUZAFFER İZGÜ 

*Mizah öğelerinden faydalanarak, toplumun aksayan yönlerini okuyuculara aktardı.

*Donumdaki Para adlı kitabıyla Türk Dil Kurumu Öykü ödülü&#;nü, Dayak Birincisi adlı çocuk romanıyla da Bulgaristan Altın Kirpi Ödülü&#;nü kazandı.

*Milliyet Sanat Dergisinin açtığı bir yarışmada ikincilik ödülü, Çocuk Kitapları Fuarı&#;nda Uçtu Uçtu Ali Uçtu masalıyla birincilik ödülleri sahibi olan yazar

Öykü, Mizah: Bando Takımı, Donumdaki Para, Deliye Her Gün Bayram, Sen Kim Hovardalık Kim, Her Eve Bir Karakol, Devlet Babanın Tonton Çocuğu, Lüplüp Makinesi, Kasabanın Yarısı, Demokrasimiz Kaç Para Eder

Roman: Gecekondu, İlyas Efendi, Halo Dayı, Korkak Kahraman

Oyun: Karadüzen, İnsaniyettin, Reçetesi Peçete, Utanmıyorum Üşüyorum, Lütfen Kızımla Evlenir Misiniz?

Çocuk Kitapları: Bülbül Düdük, Ekmek Parası, Çizmeli Osman, Pazar Kuşları, Uctu Uçtu Ali Uçtu, Ökkeş dizisi. Konuşan BalonKarlı Yollarda, Bandocu Çocuk

Toplumsal ilişkileri temel alan, öne çıkaran bir sanat anlayışı olarak Toplumcu Gerçekçilik, Türk romanının tarihî gelişimi için önem arz eder. Türkiye&#;de Toplumcu Gerçekçi Roman yazımı ’lu yıllarda başlamıştır. Toplumcu gerçekçi anlayışla yazılan ilk eserler için Sabahattin Ali&#;nin ünlü romanı &#;Kuyucaklı Yusuf&#;, Sadri Ertem&#;in &#;Çıkrıklar Durunca&#; ve Memduh Şevket Esendal&#;ın yazdığı &#;Ayaşlı ve Kiracıları&#; romanlarını sayabiliriz.
&#;li yıllardan başlayarak, dünyadaki sosyal gelişmelerin de etkisiyle, Toplumcu gerçekçi roman yazımında büyük artış olmuştur. Bu seyir 80&#;li yıllara kadar devam etmiştir. Toplumcu Gerçekçilere göre, sanat edebiyat toplumsal üretim ilişkilerinin bir yansıması olarak varlığını sürdürmelidir. Gerçekçiliğin temeli sınıfsaldır. Olaylar ve olgular üretim araçlarının özel mülkiyetinin sınıfsal sahipliği temelindeki bakış açısına dayanmaktadır.

Toplumcu Gerçekçilik sadece köy veya kasaba insanının gerçeklerini anlatmak değildir. Bu akım için Marksist bakış açısının edebiyata doğrudan müdahalesi demek, yukarıdaki bakış açısı nedeniyle yanılgıdır. Çünkü yazarın kurgu veya gerçek olayları anlatışında roman tekniği bakımından tarafsız konumu dikkat çekicidir.  Bununla birlikte sınıfsal yaklaşımla kişilerin konumu, değer yargıları veya yaşam biçimleri çarpıtılmadan, doğruca anlatılmalıdır.  Bu yaklaşımda konuların illa ki tarlada, fabrikada geçmesi gerekmez. Buradaki mesele olayların nerede geçtiği ya da öyküsü değil sınıfsal gerçekliği yansıtıp yansıtmadığındadır. Kısacası bu tür romanlarda yazarın yaptığı şey tarafını belli etmek değil, olanı biteni sınıfsal karakterleriyle birlikte anlatmaktadır.
Bir diğer konu da içeriktir. Toplumcu gerçekçi romanlarda tıpkı Kuyucaklı Yusuf&#;ta olduğu gibi politik hiç bir yanı olmayan bir aşk da olabilir. Buradaki başarı Kuyucaklı Yusuf&#;un ve kasaba ahalisinin yaşayışlarını, değer yargılarını anlatış biçimindedir. Yoksa sanıldığı gibi Toplumcu Gerçekçi sanat kaba politik, slogancı, salt propaganda amaçlı üretilen bir sanat değildir. Estetik anlayışı Toplumcu ve Gerçekçi olmasıdır. Bireyi ihmal etmek gibi bir anlayışı olmaz. Kısacası bu tür romanlarda insan, toplumdan, toplumsal üretim ilişkilerinden ve bulunduğu kültürden kopuk olamaz.

Toplumcu Gerçekçi Yazarlar

Sadri Ertem, Sabahattin Ali, Suat Derviş, Kemal Tahir, Aziz Nesin, Rıfat Ilgaz, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Necati Cumalı, Fakir Baykurt,  Kemal Bilbaşar, Mahmut Makal, Talip Apaydın, Samim Kocagöz, Faik Baysal, Dursun Akçam, Abbas Sayar, İlhan Tarus,  Orhan Hançerlioğlu, Attila İlhan, Muzaffer İzgü, Tahsin Yücel, Oktay Akbal, Sevgi Soysal, Vedat Türkali ve Tarık Dursun K. ülkemizdeki en önemli temsilcilerdir.

Ülkemizdeki Toplumcu Gerçekçi Roman Yazarların ve Eserlerinin Genel Özellikleri

• Yukarıda adı geçen Toplumcu Gerçekçi bu yazarlar, toplumsal sorunlar ve çatışmaları anlattıkları eserlerinde genel olarak köy, kasaba, mahalle ve fabrikaları mekan olarak kullanmışlardır.
• Çatışma ve gerilimin tarafları sınıfsal olarak netlik içerir ve anlatımda vurgulanır.
• Toplumsal sorunlar öne çıkarılır. Göç, işsizlik, grevler, iş kazaları, toprak ağalığı vb konular çelişkiler belirgin şekilde verilerek işlenmiştir.
• Ödün verilmeyen bir yaklaşım da &#;sanat toplum içindir.&#; anlayışı olup, bu ifade giderek &#;sanat halk içindir &#; şeklinde ses bulur.
• Toplumcu Gerçekçilik, anlam olarak Sosyalist Gerçekçilikle aynıdır. Bu yaklaşımın doğal sonucu olarak Marksist ve sosyalist düşünceden fazlasıyla etkilenilmiştir.
• Edebi akımlardan natüralizm ve realizmin etkileri görülür.
• Konuşma dili benimsenmiştir. Romandaki kişilerin kullandığı diyaloglarda yöresel ağız kullanılmıştır.
• Güçlü betimlemeler yapılmıştır.
• Biçim mi içerik mi sorusuna verilen yanıt, içerikten yana olmuştur. Nasıl anlatıldığından çok neyin anlatıldığı önemlidir.

Toplumcu Gerçekçilik genel ve kapsayıcı bir yaklaşım olup, tüm sanat alanları için yaygın bir etki alanına sahiptir. Örneğin Toplumcu Gerçekçi Türk şairleri denilince ilk akla gelen Nazım Hikmet&#;tir. Yine Hasan Hüseyin Korkmazgil, Ahmed Arif, Enver Gökçe, Can Yücel, Gülten Akın, Kemal Özer de Toplumcu Gerçekçi şairlerimizden bazılarıdır.
Toplumcu Gerçekçi sinema, Toplumcu Gerçekçi resim anlayışına uygun çok sayıda önemli eserler mevcuttur.  Kısacası bu akım sadece romanla sınırlı olmayıp, tüm sanat dallarında geçerli olan bir felsefeye dayalı olarak üretilen eserleri ifade eder.

Türk Edebiyatında Toplumcu Gerçekçi 10 Roman

• Çıkrıklar Durunca-Sadri Ertem ( – )
• Kuyucaklı Yusuf &#; Sabahattin Ali ( – )
• Bereketli Topraklar Üzerinde &#; Orhan Kemal ()
• Karartma Geceleri &#; Rıfat Ilgaz ( – )
• Yılan Hikayesi &#; Samim Kocagöz ( – )
• Zübük &#; Aziz Nesin ( – )
• Tırpan &#; Fakir Baykurt ( – )
• Tütün Zamanı (Zeliş) &#; Necati Cumali ( – )
• İnce Memed &#; Yaşar Kemal ( – )
• Zıkkımın Kökü &#; Muzaffer İzgü ( )

Toplumcu Gerçekçi Roman Kayna:
funduszeue.info
edebiyat_funduszeue.info (funduszeue.info)