Gözde Şimşek Çakması Nasıl Geçer

Gözde Şimşek Çakmasına Dikkat!

Bazen baktığınız yerde küçük tanecikler ve bulutçuklar görebilirsiniz. Bunlara gözdeki uçuşmalar denir. Uçuşmaları özellikle gökyüzüne baktığınız veya düz bir zemine baktığınızda daha fazla fark edersiniz. Bu uçuşan noktalar ağırlıklı olarak, vitreusun (göz içindeki jel kıvamındaki sıvının) içindeki küçük yumaklaşmalardan oluşur. Bu yumaklaşmaların ağ tabaka yani retina üzerinde oluşturduğu gölgeleri algılarsınız. Bunların küçük noktalar, halkalar, çizgiler veya bulutlar gibi şekilleri olabilir. Vitreus ağ tabakadan ayrılırken sanki yüzlerce yıldız varmış gibi ışık çakması benzeri bir his yaratır.

Gözde Işık Çakması Kimlerde Daha Sık Görülür?

Gözde Işık Çakması Kimlerde Daha Sık Görülür?

İnsanlar orta yaşlarına eriştiklerinde, pek çok organımızda olduğu gibi gözümüzde de değişiklikler olur. Orta yaşlarda özellikle gözün içindeki jel kıvamındaki yapıda bazı değişiklikler görülür. Jelin, gözün arka duvarında görme zarında yapışık olduğu yerlerden ayrılması ile bu yapının küçülmesi söz konusu olur ve içinde yumaklaşmalar ortaya çıkar. Bu değişim gözde ışık çakması ya da gözde uçuşmaya neden olabilir. Bu durum bazı kişilerde daha yüksek oranda görülmektedir.

• Miyoplarda,
• Katarakt ameliyatı geçiren kişilerde,
• Göz içi iltihabı sorunu yaşamış olanlarda,
• YAG laser yapılanlarda göz önünde uçuşmalar daha fazla görülür.

Eğer bu uçuşmalar ve gözde şimşek çakması çok ani bir şekilde oluşmuşsa ve kişi özellikle de 45 yaşın üzerindeyse, ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceği için acil olarak doktora başvurulması gerekir.

Göz içerisindeki jel kıvamındaki sıvının gözün arka duvarından ayrılması esnasında ağ tabakada yırtıklar meydana gelebilir. Bu yırtılmalar sırasında küçük miktarlarda da olsa kanamalar olabilir. Bu kanamalar özellikle kurum yağması şeklinde yeni uçuşmalara sebep olabilirler. Ağ tabakada yırtık olması çok ciddi göz problemlerine yol açabilir.

Dolayısıyla,

• Eğer çok ani uçuşmalar ortaya çıkarsa,
• Işık çakmaları hissederseniz ve bunun yanında göze perde inmesi gibi bir şikayetiniz olursa acil olarak göz doktoruna başvurun.

Gözde Uçuşan Cisimler İçin Ne Yapılabilir?

Uçuşmalar zaman zaman can sıkıcı olur. Özellikle bir şeyler okurken sorun yaşayan kişiye ciddi rahatsızlıklar verir. Bu durumda gözlerinizi oynatarak, aşağı ya da yukarı bakarak uçuşmaları gözünüzün önünden yok etmeye çalışabilirsiniz. Uçuşmaların pek çoğu zaman içinde tamamen kaybolurken bir kısmı da sebat eder ve uzun yıllar görme alanınızda kalır. Yıllar boyu bazı uçuşmalarınız olsa da eğer yeni uçuşmalar fark ettiyseniz mutlaka göz muayenesi olmalısınız.

Gözde Işık Çakması Retina Yırtılması Belirtisi Olabilir 

Gözlerde uçuşma, ışık çakması ya da şişmek çakması gibi durumların öne çıkan nedenlerinden biri retina yırtılması sorunudur. Retina yırtılması (retina dekolmanı) özellikle miyop kişilerde daha sık rastlanan bir sağlık problemidir çünkü miyopi sorunu yaşayanların retinası normal kişilere oranda çok daha incedir. Katarakt ameliyatı olacak kişiler de ameliyat sonrası retina yırtılması sorunu yaşayabilir. Bu nedenle katarakt ameliyatı olacak kişinin retinal bir sorunu olup olmadığı ameliyat öncesinde mutlaka incelenmelidir.

Yırtılan retina kişide ışık çakmaları şeklinde belirti verir. Aniden ortaya çıkan bu ışık çakmaları ya da şimşek çakmaları hep aynı yerde görülür ve kendi kendilerine düzelmezler. Özellikle bakılan yerden başka konumlara doğru bakmak için gözler hareket ettirildiğinde şimşek çakmaları daha da artar.Yırtılma olayından sonra ise kişi görme alanında farklı hareketlilikler görür. Bu görüntüler daha çok uçuşan sineklere benzetilir. Kişi gözünün önünde çok sayıda sinek ya da böcek uçuşuyormuş gibi görür. Retinadaki yırtılan alan genişledikçe görmede siyah bir alan oluşur ve perdeye benzeyen bu alan giderek büyür.

Retina Yırtığı Tedavisi

Retina yırtılması önemli bir sağlık sorunudur ve hemen her hastalıkta olduğu gibi erken müdahale edilmesi halinde daha hafif atlatılabilir. Erken teşhiste sorun lazer yöntemi kullanılarak tedavi edilebilir. Lazer yöntemi kullanılarak yapılan retina yırtığı tedavisinde yırtığın etrafı kapatılır ve retina parçalarının birbirlerinden ayrılması durdurulur. Erken müdahale edilmemesi durumunda retina parçaları birbirinden ayrılır ve bu ayrılma durumu sonrasında körlük gelişebilir.

Retina yırtılması erken dönemde lazer yöntemi ile tedavi edilmezse göz içerisindeki jelimsi yapının sıvılaşan kısmı retinanın altına doğru ilerler. Bu sıvının etkisiyle göz tabakalarında ayrılma olur ve ayrılmanın görüldüğü bu bölgede görme biter. Oluşan bu körlüğün tedavisi içinse ameliyat gerekir. Bu operasyon sırasında yırtık alan kapatılır ve tabakaların birleşmesi sağlanarak kayıp görmenin geri getirilmesi hedeflenir. Bu noktada en önemli detay ise kayıp görmenin geri getirilebilmesi açısından ameliyatın en hızlı şekilde yapılmasıdır. Gecikilmesi halinde makula yerinden kalkar ve ameliyat sonrası görmenin yüzde oranında kurtarılması mümkün olamaz.

Hafif Belirtileri de Dikkate Alın

Ancak bazı kişilerde retina yırtığı sorunu hafif belirtiler göstererek sinsi şekilde ilerleyebilir. Bu kişilerde gözün önünde sinekler uçuşuyormuş gibi bir belirti görülse başka herhangi bir belirti ya da emareye rastlanmaz. Kişinin uçuşmaları ciddiye almaması halinde ise hastalık belirtisiz bir şekilde ilerler ve görme kaybı oluşabilir. 

Gözde Şimşek Çakması Migrende de Görülür 

Bazı kişiler her iki gözlerinde ateş çizgileri olarak tarif ettikleri, genellikle dakika kadar süren ışık çakmalarından bahsederler. Bu türden ışık çakmaları genellikle beyindeki kan damarlarının spazmlarına bağlı olarak ortaya çıkar ve migren olarak isimlendirilen hastalığın bir belirtisidir.  Görme sırasında çapraşık çizgiler ve dalgalı görüş de migren rahatsızlığına eşlik edebilir. Genellikle bu belirtilerle birlikte baş ağrısı da yaşanır. Baş ağrısı olmaksızın ışık çakmalarıyla seyreden migrenler de görülebilir. Bu durumda ışık çakmalarına göz migreni veya baş ağrısı olmayan migren adı verilir. Migren ataklarında görülen bu belirtiler geçici olarak yaşanır ve bir süre sonra da kendiliğinden düzelir.

Gözde Işık Çakması İçin Nasıl Bir Muayene Yapılır?

Bir göz doktoru gözlerinizi muayene ederken, bazı göz damlalarını kullanarak göz bebeğinizi genişletir. Bu sayede doktor daha rahat bir görme alanı elde eder ve detayları gözden kaçırmaz. Ağrı hissedilmeyen bu muayene sırasında göz doktorunuz gözünüzün ağ tabaka ve vitreus jeli kısımlarını dikkatlice ve etraflıca inceler. Göz bebekleriniz genişlediği için görme uyumu probleminiz geçici bir süre devam edebilir. Bu yüzden bu muayeneden sonra araba kullanmanız sizin ve yanınızdakilerin sağlığını tehlikeye atabilir. Aynı zamanda dikkat gerektiren tehlikeli işlerden de görmeniz düzelene kadar uzak durmalısınız. Uçuşmalar ve ışık çakmaları yaşımız ilerledikçe daha sık karşılaştığınız bir problem olacaktır. Her ne kadar her ışık çakması ve her uçuşma ciddi bir sorun anlamına gelmiyorsa da bu tür deneyimleri yaşayan kişilerin göz doktoruna gitmeyi ihmal etmemesi, ileride gelişebilecek olası ciddi bir problemi önlemek anlamına gelmektedir.

» Uçuşan cisimler (muşvolan)

Bazen görme alanınızda küçük uçuşan noktalar veya karanlık alanlar görürsünüz. Bunlar genellikle boş bir duvar veya mavi gökyüzü gibi düz bir zemine bakarken belli olurlar. Uçuşan cisimler aslında, gözünüzün içini dolduran ve vitre ismi verilen saydam jel şeklindeki sıvıda bulunan hücrelerin küçük birikintileridir.

Bu nesneler sanki gözün önünde uçuşuyormuş gibi görünmesine rağmen aslında gözün içindedirler. Sizin gördükleriniz onların gözün sinir tabakası üzerine düşen gölgeleridir. Uçuşan cisimler farklı şekillerde olabilirler: Küçük noktalar, çemberler, çizgiler, bulutsu veya ağ şekiller veya tespih taneleri gibi.

» Uçuşan cisimlerin sebepleri nelerdir?

İnsanlar orta yaşlara ulaştığında vitre kalınlaşmaya ve büzüşmeye başlar ve gözün içinde kümeleşmeler veya lifler oluşur. Vitre jeli gözün arka duvarından ayrılır. Böylece arka vitre dekolmanı oluşur. Bu durum, uçuşan cisimlerin sık görülen bir nedenidir. Arka vitre dekolmanı aşağıdaki durumlarda daha sıktır:

• Miyopi;
• Göz yaralanması;
• Katarakt cerrahisi geçirilmiş olması;
• YAG lazer cerrahisi yapılmış olması;
• Göziçinde iltihap olması;

Uçuşan cisimler ani gelişirse uyarıcı bir belirti olabilir. yaşından itibaren pekçok insanda görülebilir. 45 yaşın üzerindeyseniz ve aniden uçuşan cisimler görmeye başlamışsanız hemen göz doktoruna müracaat etmelisiniz.

» Uçuşan cisimler ciddi bir durum olabilir mi?

Büzüşmekte olan vitre retinayı çekerse yırtık meydana gelebilir. O zaman göz içinde hafif bir kanama olur ve kan, yeni oluşan uçuşan cisimler olarak görünebilir. Retina yırtılması daima ciddi bir problemdir, çünki retina dekolmanına yol açabilir.

• Ani bir uçuşan cisim oluştuğunda;
• Ani ışık çakmaları olduğunda hemen göz doktoruna müracaat ediniz.

Çevresel görme kaybı gibi ek belirtiler olduğunda da mutlaka göz doktoruna görünmelisiniz.

Gözde uçuşan cisimler, toplumda çoğu kişide görülürler ve yaşam kalitesini düşürmektedirler. Bazı kişilerde ise görmeyi azaltacak şekilde ciddi sorunlara yol açabilirler.

Gözdeki uçuşmalar, bazen tek bazen de her iki gözde de görülebilmektedir. Her iki durumda da, altta yatan retina dekolmanı, göz iltihabı, şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların belirtisi olabilir.

Bu hastalıklardan kaynaklanmıyorsa en yaygın görülme nedeni göz merceği ile retina arasını dolduran vitröz sıvısı adı verilen yapının ileri yaşla birlikte yapısındaki doğal değişiklikler sebebiyle ortaya çıkabilmektedir.

Problemin temel nedeninin saptanması için belirtiler ortaya çıktığı andan itibaren bir göz hekimine başvurmakta fayda vardır.

Göz önünde uçuşan cisimler noktalar halinde, kuyruk görünümünde veya örümcek ağı şeklinde görülebilmektedir. Eğer hastada gözde sinek uçuşması görmek gibi bir problemi varsa bunlar kesinlikle optik illüzyonlar olmayıp vitröz sıvısının içinde uçuşan parçacıklardır. Bu parçacıklar bu göz küresinin şeklinin korunmasına yardımcı olan vitröz sıvısının içinde dolaşırken retinamızın üzerine gölge düşürürler.

Bizler de bunları farklı şekillerdeki siyah cisimler olarak görürüz. Genellikle düz beyaz bir duvara veya gökyüzüne bakarken fark edilmektedirler. Bu cisimlerin uçuşma algısını ortaya çıkartma nedenleri ise vitreus sıvısının içinde hareketli halde bulunmaları ve biz gözlerimizi oynattıkça aşağı yuları ve sağa sola hareket etmeleridir. Hastalığın bir diğer adı, dejeneratif vitreus olarak da bilinmektedir.

Gözde Uçuşan Cisimler Neden Olur?

Gözümüze dışarıdan giren ışık göze rengini veren iris tabakasından geçer. Ardından doğal merceği ve vitreolisi de geçip retinadaki görme merkezinde odaklanır.

Vitröz sıvısı jölemsi bir kıvamında ve şeffaf bir yapıdadır. Bu sıvının içerisinde ince ve düzenli lifli yapılar bulunur. Bizler bu sıvının saydam olması sayesinde etrafı berrak bir şekilde görürüz.

Yaşa bağlı sebeplerden kaynaklı olarak bahsi geçen bu lifli yapılar arasındaki düzen bozulabilir ve jölemsi kıvamdaki vitröz daha sıvı bir yapıya bürünür. Bu dönüşümden sonra bahsi geçen vitröz sıvısı içerisindeki doku, kan hücresi çeşitli proteinler, göz önünde sinek uçması olarak görülmektedirler.

Genellikle yaşa bağlı olarak ortaya çıkan değişiklikler sebebiyle ortaya çıkan göz önünde uçuşan cisimler, nokta, örümcek ağı ve küçük kıllar gibi şekillerde görülebilmektedirler.

Daha sıvı niteliğe doğru evrilir ayrıca şeffaflığını da kaybeden vitröz sıvısı zaman içerisinde bir araya toplanıp, bazı durumlarda çekilerek retinadan ayrılabilmektedir. Tam bu anda  kişiler ani ışık çakmaları görebilmektedir.

Çünkü bu sırada retinada çekilme ve uyarılma baş göstermektedir. Bu sıvı optik sinirlerin başından çekildiği anda, üzerinde tam veya yarım halka olarak görülen bir iz kalır. Bu ize Weiss halkası denilmektedir. Kişiler ışık çakmaları ile birlikte uçuşan bir halka da görebilmektedir.

Çoğunlukla bu ayrılma retinanın bir kısmını da kendisiyle birlikte çeker. Gerçekleşen retinal ayrılma sonucunda vitrözde kan sızması gerçekleşir. Bu kan uçuşan küçük noktacıklar halinde yoğun olarak görülmektedir. Bu tip bir durumda acil müdahale gereklidir.

Vitreus retinadan ayrılmayı başaramazsa retinada yırtık veya delik ortaya çıkabilir. Retinanın bütünlüğünün bozulması ile retina ortada toplanır ve retina dekolmanı gerçekleşerek birkaç gün içinde görme kaybedilir. Bunun sonucu olarak ani ortaya çıkan ve sık tekrarlayan ışık çakmalarında, kurum yağması gibi yoğun olarak görülen siyah noktalarda vakit kaybetmeden göz doktoruna başvurmakta fayda vardır.

Görülen bu cisimler, göz kanamaları ve iltihaplanmaları, kan damarı problemleri, küçük protein benekleri veya anne karnındayken gözün ovuşturulması esnasında gözün içinde kalmış başka maddeler ile de ortaya çıkabilmektedir.

İSTANBUL - Işık çakması, görmenin bir alanında görülen parıldamalar ve kıvlcımlar olarak tanımlanıyor. 'Şimşek çakması veya çakmak kıvılcımı' görüntüsüne benzeyebiliyor. sıklıkla aniden ortaya çıkıyor, altta yatan nedene bağlı olarak süresi ve tekrarlamaları değişkenlik gösteriyor. Tek gözde aniden ortaya çıkan ışık çakmasının süresi kısa oluyor, sadece saniyeler sürüyor. Göz hareketleri ile tekrarlayabiliyor ve gözde uçuşmalar eşlik edebiliyor. İki gözde birden gelişen ve daha nadir görülen ışık çakması ise çoğunlukla daha uzun süreli oluyor. Örneğin dakika sürüyor. Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Emrah Altıparmak, her iki türde ışık çakmasının altta yatan önemli bir klinik durumun habercisi olabileceğini belirterek, “Bu nedenle gözde ışık çakması en kısa süre içinde muayene olmayı gerektiriyor“ diyor.

TRAVMA VE YÜKSEK MİYOPİ ETKİLİ
Göz içi sıvısının 65 yaş üzerinde yüzde 75'e varan sıklıkla ağ tabakadan ayrılması nedeniyle, özellikle bu yaş grubunda ışık çakmaları sık gözleniyor. Ayrıca gözünden kaza veya ameliyat geçirmiş kişilerde, yüksek miyoplarda, göz içi iltihabi hastalığı olanlarda da bu şikayete her yaşta rastlanabiliyor. İki gözde ışık çakması bulunan kişilerin geçmişlerinde ise sıklıkla baş ağrısı ya da migren öyküsüne rastlanıyor. Bu yakınmalar çocukluk çağında da görülüyor. Özellikle ailesinde migren bulunanlarda daha sık rastlanıyor.

GÖZ İÇİNDEKİ BİR HASTALIĞA İŞARET EDİYOR!
Doç. Dr. Emrah Altıparmak, tek gözdeki ışık çakmasında altta yatan nedenleri şöyle anlatıyor: "En sık nedeni, gözün büyük bir kısmını dolduran vitreus isimli göz içi sıvısının retina üzerine uyguladığı kuvvettir. Bu sıvı gözdeki yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olarak daha akışkan hale geliyor ve ağ tabakayı çekerek ışık çakmalarına neden oluyor. Ayrıca gözümüze herhangi bir şey çarptığında da aynı mekanizma ile ışık çakmaları görülüyor. Göz içinde meydana gelen kanamalar veya gözün başka iltihabi hastalıklarında da ışık çakması olabiliyor; bu durumda gözün önünde uçuşan noktacıklar ve görmede azalma olabiliyor. İki gözde birden ortaya çıkan ve baş ağrısının eşlik ettiği bulanık görmelerde ise altta yatan neden gözün görme merkezini ilgilendiren bir hastalık veya migren olabiliyor.“

RETİNA DEKOLMANINA DÖNÜŞEBİLİYOR
Tek gözde aniden ortaya çıkan ışık çakması ağ tabakadan ayrılan vitreus sıvısından kaynaklanıyorsa yüzde 15 oranında ağ tabakası yırtığına sebep olabiliyor. Eşlik eden bir kanama varsa ki bunlar uçuşan noktalar olarak hissedilebiliyor, bu durumda yırtık riski daha da yüksek oluyor. Eğer ağ tabaka yırtığı bu aşamada tespit edilebilirse, poliklinik şartlarında uygulanacak lazer ile tedavi edilebiliyor. Oluşan yırtıktan ağ tabaka altına vitreus sıvısı geçerse retina dekolmanı denilen ve körlüğe neden olabilen hastalık ortaya çıkıyor. Yakınmalarının başında göz hekimine başvuran hasta hem erken tedavi sağlıyor hem de retina dekolmanını önlüyor. Retina dekolmanı durumunda ise tek çözüm ameliyat oluyor.

LAZER OPERASYONU İLE 10 DAKİKADA ÇÖZÜM MÜMKÜN
Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Emrah Altıparmak, ağ tabaka yırtıklarında kullanılan lazerin uygulanışı hakkında şunları söylüyor:

• Tedavi öncesinde gözbebeğinin büyütülebilmesi için bazı damlaların göze damlatılması ve dakika arasında beklenmesi gerekiyor.
• Tedavi sırasında gözün yüzeyi damla ile uyuşturuluyor ve lazer ışınının yırtık çevresine yönlendirilebilmesi için kullanılacak özel bir lens göz yüzeyine temas ediyor.
• Lazer tedavisi ile yırtığın çevresinde bir yanık tabakası oluşturularak göz içi sıvısının yırtıktan ağ tabaka altına ulaşmasının engelleniyor.
• Tedavi hastaların büyük bir kısmında ağrısız oluyor. Hastanın bu tedavi öncesinde veya sonrasında hastanede yatması gerekmediği için operasyonun ardından günlük yaşamına devam edebiliyor.
• Uygulanacak lazer tedavisi retina dekolmanı riskini büyük bir oranda azaltıyor. Ancak daha sonraki süreçte başka bir retina yırtığı gelişebileceği için hastanın düzenli göz kontrollerini ihmal etmemesi gerekiyor.