Kapıya, sehpa kenarına, koltuğa ya da diğer mobilyalara bir anlık dikkatsizlik nedeniyle çarpabiliriz. Bu, büyük küçük herkese o an acı verir. Hızla bir morluk oluşur. Bazen çarpmanın farkına varmayız ve oluşan morluktan bu darbeyi aldığımız sonucunu çıkarırız. Kesilme olmadığı için herhangi bir kanama görmezsiniz. Ancak çarpma ya da darbe sonucu olan morarmalar cilt altındaki kılcal damarların hasar görmesi ve kanın cilt altında sızması sonucu ortaya çıkar. Morluklar, travmanın hemen ardından pembe ve kırmızı; sonraki gün ise kandaki oksijenin azalması ile koyu mor ve maviye döner. Daha sonra iyileşmeye başlayarak sırasıyla önce yeşil, ardından sarı ve kahverengi renk alır. Daha fazla renk değişimi görülmez ve en fazla 18 gün içerisinde de kaybolur. İlk günler üzerine bastırıldığında ağrı veren bu oluşumlar zamanla hissedilmez hale gelir.
Darbe ya da çarpmanın yanı sıra kanda trombosit (kan pulcukları) miktarının düşmesine bağlı olarak da vücutta veya bacaklarda morarmalar meydana gelebilir. Genelde ağır bir enfeksiyon geçiren, yoğun bakımda yatan kişilerde bu tür morluklar görülür. Yaş da bu durumda önemli bir faktördür. Yaşla beraber damarları destekleyen dokuların zayıflaması nedeniyle en hafif çarpmada dahi kan, damar dışına geçip mor bir görüntüye neden olabilir.
Hayatın içinde çok sıradan olan morarmalar bazen de nedensiz olarak ortaya çıkabilir. Özellikle morluklar, nedensiz olarak ortaya çıkıyor ve aşağıdaki belirtilerle görülüyorsa bu morlukların üzerinde durulmalı ve nedenleri araştırılmalıdır.
Şayet bir travma olmaksızın bacakta morarma oluşmuşsa ve morarma uzun süre duruyorsa; bu durum gerçekten şüphelenilmesi gereken bir kan hastalığının habercisi olabilir. Ayrıca travmanın şiddeti ve morarma derecesinin de orantılı olması gerekir. Ufak bir çarpma sonrasında büyük morarmalar meydana gelmesi de tehlikelidir. Çocukları konusunda ailelerin dikkat etmesi gerekir. Bu durumda morarmanın oluştuğu yer de önemlidir. Çocuklarda dizden aşağı oluşan morarma yaramazlık, dizden yukarıda oluşan morarma ise daha çok hastalık kaynaklı oluşur.
Çocuklarda dizden aşağı olan morarmalar sıklıkla travma nedeniyle oluşur. Özellikle oyun ve okul çağı çocuklarında bu nedenle oluşan morluklar çok daha sık görülür. Ancak bu morarmaların hepsi travma nedeniyle oluşmaz. Bir travma olmaksızın kendiliğinden oluşan morarmalar anne babaları mutlaka alarma geçirmeli. Çünkü bu morarmalar birçok kan hastalığının habercisi olabilir. Bu nedenle özellikle oyun ve okul çağı diye tabir edilen yaş arasında çocukların vücutlarında oluşan morarmaların aileler tarafından dikkatle takip edilmesi gerekir.
Çarpma ya da düşme sonucu oluşan morlukların etkisini azaltmak için ilk müdahale soğuk kompres olabilir. Bu soğuk kompres inflamasyonu engelleyerek şişmeleri önleyebilir. Ayrıca kanın tek bir bölgeye toplanmasını engellemek için darbe aldığınız bacağınız ya da kolunuzu kalp hizanızdan daha yüksek bir noktada tutmanız önerilir.
Altında kemik bulunmayan veya yumuşak doku katmanlarından zengin olan bölgelerde darbenin şiddeti görece daha az olur. Özellikle dizden yukarıdaki dokular darbenin hızını azaltma özelliği gösterir. Bu nedenle diz üstü bölgenin travmaya maruz kalması bacağa göre daha nadir. Tüm bu özelliklerden dolayı diz üstü morarmalar için biraz daha şüpheci davranmak, hematolojik hastalıkları akılda tutmak gerekir. Kandaki pıhtılaşma sistemi ile görevli trombosit denen hücrelerin azlığı ile seyreden immün trombositopenik purpura (ITP), pıhtılaşma faktörlerindeki eksiklikleri kapsayan hemofililer, trombositlerdeki işlev bozuklukları ve ender olarak lösemi gibi birçok hastalık bu morarmalara yol açabilir. Hatta bazen lösemilerde ilk bulgu trombosit düşüklüğüne bağlı gelişen bu morarmalar olabilir. Aşağıdaki özellikleri taşıyan morluklara dikkat edin:
Unutmayın, doktor muayenesinden sonra yapılacak basit bir kan sayımı, birçok hastalığın teşhisinde yardımcı olur. Elbette ki çocuğunuzun vücudunda oluşan her morlukta doktora gitmeniz şart değil.
Özellikle morarma oluşumunda travmanın rolü olduğundan eminseniz çocuğunuzu gözlemleyin. Gerekirse çocuğunuzu sorgulayın. Çocuklar düşme gibi travma öyküsünü rahatlıkla dile getirebilir. Bunların dışındaki morarmalarda ise çocuğun kan hastalıkları yani bir hematoloji uzmanı tarafından muayene edilmesinde fayda var.
Öncelikle bacaklarda meydana gelen morarmaların nedeni hastalıksa; zaman içerisinde tüm vücuda yayılır. Özellikle çok esmer çocuklarda oluşan morarmalar zaman zaman gözden kaçabilir. Ailelerin bu durumu kesinlikle gözlemlemeleri gerekir.
Morluklar kadınlarda daha çok görülebilir. Bunun sebebi kadınlarda deri altında ya birikiminin erkeklere oranla daha çok olmasıdır. Yetişkinlerde kollar ile vücudun üst bölümünde meydana gelen morarmalar, diş eti kanamaları, adet kanamasının uzun sürmesi, nedensiz adet kanaması, göz içi kanamalar, dışkı ile kan atılması ve hemoroitten gelen kanamalar genellikle pıhtılaşma bozukluğuna işaret edebilir. Pıhtılaşma bozukluğu, hemofili gibi genetik geçişli olabildiği gibi bazen de sonradan ortaya çıkar. Bu nedenle bu tür morarmalarda hematoloji uzmanına başvurmak gerekir. Morarmalar pıhtılaşma sorunlarının yanı sıra karaciğer hastalıklarına, alerjilere ya da lösemiye de işaret edebilir. Kan sulandırıcı gibi bazı ilaçlar da vücutta morluk oluşmasına neden olabilir. Kan sulandırıcı ilaçların fazla kullanımıyla birlikte morluklara gaz, şişkinlik, karın ağrısı, ishal, kusma, mide bulantısı, göğüste yanma hissi, kabızlık da eşlik edebilir. Kan sulandırıcıların yanı sıra non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ) ya da bazı antidepresanlar morarmaya eğilimi arttırabilir. Hatta sarımsak, gingko, ginseng, balık yağı gibi etken maddeleri içeren takviyeler bile normal trombosit işlevini azaltarak morarmaya neden olabilir. Morlukların yaygın görülen diğer nedenleri şöyle sıralanabilir:
Daha nadir görülen morluk nedenleri de şunlardır:
Halk arasında kurdeşen olarak bilinen, ürtiker hastalığının az görülen türü ürtikeryal vaskülitte de vücutta morluklar oluşabilir. Bu hastalıkta damarlarda inflamasyon meydana gelir. Bunun sonucunda 24 saatten uzun süren lezyonlar görülebilir. Bu lezyonlar daha ağrılı olup vücutta morarma ve kaşıntı yaratabilir.
Bazen de hematom, morluklarla karıştırılabilir. Hematom, genellikle travmalar sonrası büyük damarlarda meydana gelen kanamaların cilt altında toplanmasıdır. Morarmalar ince damarlarda oluşur ve hızlı iyileşir. Kendiliğinden geçmeyen hematom tedavi edilmelidir. Dokunulmayacak kadar acı veren, gittikçe büyüyen, zaman geçmesine rağmen ağrısı artan morarmalar hematoma işaret edebilir. Özellikle kafatasında meydana gelen hematomlar ciddi risk oluşturur. Vücudunda hematom olduğunu düşünen hastaların, hekime başvurması gerekmektedir.
Vücutta çarpma sonucunda oluşmamış morluklar için mutlaka bir hematoloji doktoruna gidilmelidir. Çünkü nedensiz yere ortaya çıkan ve uzun süre geçmeyen morarmalar bir hastalığın habercisi olabilir. Bunlar, kıl diplerinde toplu iğne başı kadar olabildiği gibi daha büyük boyutlarda da ortaya çıkabilir. Küçük morarmalar birden fazla olduğu için kişi çoğunlukla bunları fark edip doktora başvurur. Bazı kişilerde ise bir başka doktorun fark edip hematolojiye yönlendirmesi sonucu tanı koyulabilir.
Morluk şikayeti ile doktora başvurduğunuzda size şu sorular yöneltilebilir:
Morluğun tanısı için ilk olarak kişiden detaylı öykü alınır. İkinci adımda ise muayene edilir. Kişinin genel durumu, ateşi, lenf bezlerinin durumu gibi bulgular muayene sırasında morluğun nedeni hakkında bilgi verebilir. Ardından gerek duyulması halinde birtakım tetkikler yapılır ve tanı bu aşamada konulabilir. Tedavi morarmanın nedenine göre planlanır.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
İç salgı bezlerinin yer aldığı sistem endokrin, ve bu salgı bezlerinde oluşan rahatsızlıkları inceleyen bilim dalı ise endokrinoloji olarak adlandırılır. Endokrin sisteminde yer alan iç salgı bezleri, hormon sentezlemeye ve salgı yapmaya yarayan organlardır. Bezlerin meydana getirdiği hormonların ise vücutta çeşitli görevleri bulunmaktadır. Üreme, gelişme, büyüme ve metabolizmaya olan katkısı dışında hormonlar tepkilerimizi de kontrol etmektedir.
Endokrin yani salgı bezlerinin vücutta bulunduğu yerler tiroid, pankreas, kadında yumurtalıklar, erkeklerde testisler, böbrek üstü bezi, paratiroid, hipofiz, hipotalamustur. Bu salgı bezlerinde oluşan sorunlar birçok farklı hastalığa yol açabilmektedir. Endokrinologlar yani bu konudaki uzman kişiler, salgı bezlerinden doğan hastalıkları önce teşhis sonrasında ise tedavi eder.
Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları birimi, hormon ve metabolik bozuklukların tedavisi ilgilenmektedir. Bu birime dahil olan hastalıklar ise şöyledir:
Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları arasında en çok görülen hastalık diyabettir. Diyabet; salgı bezlerinin bulunduğu pankreasın yeterli miktarda insülin üretememesi ya da üretilen insülini etkili bir şekilde kullanılamaması durumudur. Bu hastalık ömür boyu sürebilecek hastalıklar arasında bulunmaktadır.
Diyabet rahatsızlığı olan bir hastanın kanında çok fazla şeker yer almaktadır. Açlık ve tokluk şekerlerinin düzenli ölçümünden sonra diyabet teşhisi konulan hastalar en sık olarak “Tip 1” ve “Tip 2” olarak ikiye ayrılmaktadır. Hastalığın tipi belirlendikten sonra ise doktor kontrolünde ilaç ya da insülin tedavisi başlatılarak vücutta daha büyük hasarların oluşması önlenmektedir.
Halk arasında şişmanlık olarak da adlandırılan obezite, dünyada oldukça yaygın bir hastalıktır. Vücut endeksine göre çok fazla yağ barındıran kişilere konulan bu teşhisin çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Düzensiz ve sağlıksız beslenme, genetik problemler obeziteye yol açabileceği gibi insülin direnci, tiroit ve böbrek üstü bezi hastalıkları, yumurtalıklar ya da hipofiz bozuklukları da bir etken olabilmektedir. Endokrin sebebiyle oluşan obezite sonrasında doktor, uzman bir diyetisyen kontrolünde hastayı tedavi etme sürecine girmektedir.
İnsan vücudundaki metabolizma hızının ana etmeni olan tiroit bezi, doğru üretilip depolanmadığında organların doğru çalışmamasına yol açmaktadır.
Tiroit hormonlarının fazla salgılanmasında; çarpıntı, asabiyet, aşırı kilo kaybı, terlemede artış, ellerde titreme, dökülen saçlar, ince ve nemli cilt belirtileri gözlenmektedir. Tiroit bezlerinin az çalışması durumunda ise yorgunluk, uyku hali, soğuğa karşı tahammülsüzlük, kabızlık, depresyon, eklem ağrısı, kuru cilt, düşük cinsel istek, adet düzensizliği görülmektedir.
Yüksek kan basıncı olan hipertansiyon kontrol edilemediği zaman ciddi rahatsızlıklara yol açan bir hastalıktır. Kalp, beyin ve böbreğe giden damarlara hasar veren hipertansiyon; kalp krizi, böbrek yetmezliği ve inme gibi sonuçlara yol açabilmektedir.
Dünya üzerinde çocuk sahibi olmayan milyonlarca çift bulunmaktadır. Bu süreçte çeşitli tedavi süreçleri denenmektedir. Endokrin hastalıklardan da kaynaklanan bu sıkıntılı süreçte doğru tedavi yöntemleri ile çocuk sahibi olmak mümkün olabilmektedir. Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları birimi adet düzensizlikleri, menopoz, cinsel güçsüzlük, polikistik over sendromu gibi sorunları çözüme kavuşturmaktadır.
Vücutta bulunan hormonlardan birisi de büyüme hormonudur. Gerek çocuklarda gerekse de yetişkinlerde büyüme hormonuna etki eden bozukluklar tedavi edilmektedir. Büyüme hormonun düzeltilmesi, çocukların akranlarından daha kısa kalmamasını ve dengeli büyümesini sağlar. Ergenlik ya da yetişkinler için de geçerli olan bu hastalık ileriki dönemlerde psikolojik olarak kişiyi etkileyebilmektedir.
Hirşutizm adı ile de bilinen aşırı tüylenmenin, farklı sebepleri bulunmaktadır. Bunlardan birisi de kadınlardaki erkeklik hormonunun artışıdır. Ses kalınlaşması, adet düzensizliği, erkek tipi saç dökülmesi, âdemelmasının büyümesi, göğüslerde küçülme gibi sorunlara yol açan bu hormonal bozukluk ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. Aşırı tüylenme, menopozdan ya da doğumdan sonra kısa sürede kilo alan kadınlarda da görülebilmektedir. Böbrek üstü bezleri ya da yumurtalık tümörüne bağlı olarak ortaya çıkabilecek bu hastalık, bazı ilaçların yan etkisi arasında da görülebilmektedir.
Osteomalazi yetişkinlerde, raşitizm ise çocuklarda geçerli olan bir kemik yumuşama hastalığıdır. Hormonal bozuklukların yanı sıra D vitamini yetersizliği ya da eksikliği de bu hastalığa neden olabilmektedir. Yaşlanma ve menopoz hastalığı da tetikleyen diğer etmenler arasında bulunmaktadır. D vitamini, güneşten günün belirli saatlerinde alınabileceği gibi ek ilaçlarla da takviyesi mümkündür. Ancak bu hastalığın önüne geçmek için doktor kontrolünde olmak gerekmektedir.
Kortizol, böbrek üstü bezinden salgılanan bir hormondur. Kortizolün fazla salgılanması ya da dışarıdan alımı ile oluşan hastalık ise “Cushing sendromu” olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalık kadınlarda daha sık görülse de nadir rastlanan bir hastalıktır. Kilo alma, ciltte çatlama, böbrek taşları, ense bölgesinde yağ birikimi, kadında kıllanma, kan şekeri yüksekliği bu hastalığın bazı belirtileridir. Cerrahi ya da ilaç ile tedavi edilecek bu hastalığın dışında böbrek üstü bezinde başka hastalıklar da mevcuttur. Adrenal kitle, adrenal bez yetersizliği (Addison hastalığı) de endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları altında kontrol ve tedavi edilmelidir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası