Sih Dini Kurucusu
YÜKSEL DURGUT
Hindustani’nin dili yazısı üzerine arkadaşlarla konuşurken dilinin yanı sıra dinini de merak ettiklerini ve bu konuda da bir çalışma yapmamı istediler. Ben de bilgilerimi tazeleme adına eski defterlerimi açarak Sihizm’i merak edenler için bu yazıyı kaleme aldım.
1,5 milyara yakın takipçisi ile Hristiyanlık ve İslam’dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunuyor. Hinduizm yaygın olarak bilinen bir din olduğu için size Hindistan’ın tek tanrılı dini olan Sihizm ile ilgili bilgiler vermek istiyorum.
Hinduların katı kast sistemine ve Müslümanların siyasi egemenliğine karşı bir protestoyu işaret eden bağımsız bir din olarak ortaya çıktığına inanılıyor. yüzyılın ikinci yarısında, Hindistan alt kıtasının en büyük bölgesi Pencap’ta Sih Gurular tarafından kurulan tek tanrılı bir dindir.
Sihizmin kurucusu Guru Nanak, &#;da Pakistan&#;ın Pencap eyaletindeki Nankana Sahib şehrinde doğuyor. Nanak, çok erken yaşlarda Hindular ve Müslümanlar tarafından uygulanan kör ritüelleri eleştirerek Sihizmin temel ilkelerini oluşturan sevgi ve anlayış mesajını iletmeye başlıyor. Nanak, Hindistan&#;ın yanı sıra Tibet ve Bağdat&#;a seyahatler düzenliyor. yüzyılın başında, Nanak Pencap bölgesine yerleşerek Sihizmi kuruyor.
Sihizmin dünya genelinde 25 milyondan fazla takipçisi var. Hinduizm, İslam, Hristiyanlık, Yahudilik, Jainizm ve Budizm’i içeren dünyanın en büyük 5. dininin arasında en genci ve organize alanında da en büyüğü olarak kabul ediliyor.
ÖĞRENCİ VE ÖĞRENEN
Pencap dilinde Sih kelimesi, “öğrenci” veya “öğrenen” anlamına geliyor. Sihler, Guru Nanak&#;ın ve onun haleflerinin öğretilerine sadakatle inanıyorlar. Sihizm, tüm dinlerde olduğu gibi Tek Yüce Yaratıcıya inanan tek tanrılı bir din. Kutsal Sih yazılarında, Tanrı&#;ya “Ik Onkar” veya “her yeri kaplayan ruh”, “Akal”, “Nirankar”, “Waheguru” veya “harika Öğretmen” nitelemeleri yapılıyor.
Sihizmin takipçileri, üç temel ilkeye inanıyor. İlahi isim üzerinde meditasyon yapmak, dürüst yollarla geçimini sağlamak ve oruç tutma, hac ziyareti, putlara tapmak yerine iyilik yapmak.
Sihizm, kast ve sınıf sistemlerini reddediyor. Farklı kast, cinsiyet, ırk ve dinden insanların Tanrı&#;nın gözünde eşit olduğunu ilan ediyor ve bu nedenle insanlığa hizmete vurgu yapıyor.
SİHİZMİN KÖKENİ
Sihizmde rahip yoktur, bunun yerine Sihlerin yalnızca Guru Granth Sahib&#;in koruyucusu olarak hizmet eden “Granthi” vardır.
İlk Sih Guru olan Guru Nanak, bu yeni dinin liderliğini birbirini izleyen 9 Guru’ya devretti. Sih geleneğine göre, Sihizm, kurucusu Guru Nanak’ın ve Sih Guruları olarak adlandırılan dokuz halefinin manevi söylemlerinden gelişti. Sihizmin temel ilkeleri, Sihlerin kutsal dini kitabı olan Guru Granth Sahib’de yazılmıştır. “Adi Granth” olarak bilinen Guru Granth Sahib’in ilk cildi, 5. Sih Guru olarak görev yapan Guru Arjan tarafından derleniyor.
Bu kitabın metni, şiirsel olarak işlenmiş ve Hindistan klasik müziğine ayarlanmış sayfadan oluşuyor. Guru Granth Sahib ayrıca 2 Müslüman ve 13 Hindu şairin ilahilerini ve ayetlerini içeriyor. Sih Gurusu olarak görev yapan Guru Gobind Singh, Guru Granth Sahib&#;i halefi seçiyor ve onu Sihler için ebedi manevi rehber tayin ediyor.
ASLAN VE PRENSES SOYADLARI VE BEŞ ‘K’
Onuncu Sih Gurusu olan Guru Gobind Singh, tüm Sih erkeklerine “aslan” anlamına gelen “Singh” soyadını ve Sih kadınlarına “prenses” anlamına gelen “Kaur” soyadını veriyor.
’da Guru Gobind Singh, en yüksek Sih erdemlerini özveri, bağlılık ve sosyal bilinç olarak destekleyen dini ve askeri bir düzen olan “Khalsa”yı kurdu. Khalsa üyeleri bir Sih vaftiz törenine tabi tutulur ve Sih Guru tarafından Sihlere benzersiz bir kimlik vermek ve takipçilerin birbirlerini tanımalarını kolaylaştırmak için seçilen “Beş K”yı giymeleri talimatı verilir. Bu “Beş K”, erkekler için bir türbanla kapatılması gereken kesilmemiş bir saçı (kes) içerir; küçük bir tahta tarak (khanga); dairesel bir çelik bilezik (kara); çelik bir tören kılıcı (kirpan) ve diz boyu pantolon (kaccha).
Sihlerin çoğunluğu Hindistan, ABD, Kanada, Birleşik Krallık, Avustralya, Malezya gibi ülkelerde bulunuyor. Hindistan&#;ın Pencap Eyaletindeki Amritsar şehrinde bulunan Harmandir Sahib Gurudwara veya Altın Tapınak, Sihizmin en kutsal manevi tapınaklarından biri olarak kabul ediliyor. Harmandir Sahib Gurudwara, en çok ziyaret edilen gurudwaralardan biri olarak günde binden fazla kişiyi kendine çekiyor.