Haccın Farzları

Haccın farzları, sünneti ve vacipleri detaylı olarak aşağıda yer alıyor. Haccın farzları nelerdir, kaç şartı vardır? İşte bu soruların yanıtı!

Hac ibadetinin 3 adet farzı bulunmaktadır. Hacca giden herkes için bu farzlar geçerlidir. Hac ibadeti sırasında bu farzlar mutlaka yerine getirilmelidir. Aksi takdirde hac ibadeti yapılmış sayılmaz. Hac ibadetinin farzları şunlardır;

İhrama girmek

Arafat'a vakfe etmek

Kabe'yi tavaf etmek

Haccın farzları ihrama girmek, Arafat'a vakfe etmek ve Kabe'yi tavaf etmek olarak bilinir. Ayrıca hac ibadetinin asli olan bazı vacipler bulunur. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir;

Haccın asli olan 5 vacibi bulunuyor. Bunlar:

Say

Müzdelife vakfesi

Şeytan taşlama

Saçları tıraş etme ya da kısaltma

Veda tavafı

İhrama mikattan girmek

Cemrelere taş atmak

Müzdelife'de vakfe yapmak

Bayramın ilk 3 gününde Mina'da gecelemek

Veda tavafı yapmak

Telbiye

Müzdelife'de gecelemek

Haccın farzları ihrama girmek, Arafat'a vakfe etmek ve Kabe'yi tavaf etmek olarak bilinir. Ayrıca hac ibadetinin asli olan bazı vacipler bulunur. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir;

Say

Müzdelife vakfesi

Şeytan taşlama

Saçları tıraş etme ya da kısaltma

Haccın sünnetlerini iki grup altında toplamak mümkündür:

Hacc›n müstakil sünnetleri, haccı oluşturan menâsikin kendi

içindeki sünnetler.

a) Müstakil Sünnetler

1. Kudum tavafı

2. Mekke, Arafat ve Mina'da hutbe okunması.

3. Arefe gecesi Mina'da gecelemek

4. Bayram gecesi Müzdelife'de gecelemek

5. Bayram günlerinde Mina'da kalmak. (Diğer mezheplere

göre vaciptir)

b) Hac Menâsikinin Kendi İçindeki Sünnetleri

Hac menâsikinin kendi içindeki sünnetleri ilgili kısımlarda anlatılacaktır.

Hac, İslam’ın beş temel esasından biri olup bedenî ve malî yönü olan bir ibadettir. Sağlık, servet ve yol emniyeti yönünden (Tirmizî, Hac, 4) haccetme imkânına sahip (Kâsânî, Bedâi‘, II, ), hür, (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, V, ) akıl sağlığı yerinde ve büluğ çağına erişmiş müslümanlara farzdır (Merğînânî, el-Hidâye, II, ; Kâsânî, Bedâi‘, II, ; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, ). Bu şartları taşıyan kişinin, imkân elde edince, geciktirmeden bu farzı yerine getirmesi gerekir. Hayatında bir defa hac yapmış olan müslümanın bir daha haccetmesi gerekmez (Müslim, Hac, ); ancak nafile olarak hac yapabilir (Ebû Dâvûd, Menâsik, 1). Günümüzdeki kota sınırlamaları sebebiyle müracaat ettiği hâlde kur’ada ismi çıkmadığı için hacca gidemeden ölen kimseler, hacca gitmeye imkân bulamadığı için borçlu olarak ölmüş olmaz.

Kendisine hac farz olan kimsenin, haccını bizzat eda etmekle yükümlü olması için, sağlıklı olması, tutukluluk veya yurt dışına çıkma yasağı gibi bir engelinin bulunmaması ve yolun güvenli olması şarttır (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, ). Hac yolculuğuna katlanamayacak, ya da fiilen haccedemeyecek derecede hasta olanlar ile yaşlılar, hac kendilerine farz olsa bile, eda ile yükümlü değildirler. Bu durumda olanlar şartları oluştuğu takdirde bizzat haccederler. Eğer şartlar oluşmazsa kendi yerlerine bedel göndererek hac yaptırırlar (Merğînânî, el-Hidâye, II, ). Hacca yazılıp da kur’ada ismi çıkmadığı veya yurtdışına çıkışla ilgili başka engellerden dolayı gidemeyen kişiler için bu da bir mazerettir.

Hac ayları, hicrî takvimdeki Şevvâl ve Zilka’de aylarının tamamı ile Zilhicce ayının ilk 10 günüdür. Bu zamanlara hac ayları denmesi, hac menâsikinin bu aylardan herhangi birinde bitirilebilmesi açısından değil, haccın şartı olan ihrama Şevvâl’den itibaren girilebilmesi bakımındandır. Bu süre içerisinde ihrama girerek, haccın iki temel rüknünden biri olan ve sadece Zilhicce’nin dokuzuncu günü öğle vakti ile onuncu günü fecr-i sâdık arasında yapılabilen Arafat vakfesini yapan kimsenin haccı geçerli olur. Haccın diğer rüknü olan ziyaret tavafı ise kurban bayramı günlerinde eda edilmekle birlikte, bugünlerde yapılamaz ise, cezasını yerine getirmek kaydıyla, daha sonra da yapılabilir ve bu tehir, o seneki haccın geçersiz sayılmasına sebep olmaz (Kâsânî, Bedâi‘, II, ).