Karın Kası Ağrısı Belirtileri

Karın kası ağrısı genellikle ağır bir egzersiz sonrasında, ağır bir yemekten sonra yaşanan hazımsızlıkta veya mide üşütmesi nedeniyle görülür. Ancak kronik karın kası ağrıları apandisit iltihabı, pankreatit gibi diğer, daha ciddi sorunların belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda ise karın çevresinde bulunan organlarda yaşanan sorunlar karın kaslarında ağrıya yol açabilir. Ağrının nedenini belirlemek için öncelikle ağrının sıklığına ve şiddetine dikkat edin. Eğer ağrılar belirli bir neden olmadan düzenli olarak görülüyorsa ve şiddetliyse teşhis için doktora gitmeniz gerekir.

Karın Kaslarında Ağrı Nedenleri

Isınmadan Yapılan Egzersizler: Kasları yeterli miktarda ısıtmadan yapılan egzersizler veya fiziksel güç gerektiren oyunlar vücudun çeşitli bölgelerindeki kaslarda ağrıya yol açar. Egzersiz esnasında bu ağrıyı hissetmezsiniz ancak vücut soğuduktan sonra kaslar ağrımaya başlar. Düzenli olarak egzersiz yapanlar çoğunlukla bu ağrıları çekmez ancak fiziksel aktiviteye uzun süre ara verdiyseniz bu ağrılara karşı hazırlıklı olmalısınız. Kaslarınızı ısındırmanız bu ağrıların şiddetini hafifletecektir.

Öksürük: Öksürük, özellikle vücudun özellikle üst kısmını zorlar. Akciğerlerdeki havayı bloke eder, diyaframı rahatlatır, karın bölgesine basınç yapar ve bloklanan havanın basınçla ağızdan atılmasını sağlar. Bir iki öksürük kaslarınızı ağrıtmaz ancak gün içinde çok sık öksürürseniz akşam saatlerinde karın kaslarınız ağrımaya başlayabilir.

Karın ağrılarına göğüs ağrıları da eşlik eder ve bir süre sonra öksürmek başlı başına bir sorun haline dönüşebilir. Aynı şekilde kusma sonrası mide kaslarında ağrı ve kasılmalar oluşabilir. Öksürük şurubu veya boğazı yumuşatıcı bitkisel çaylar içerek öksürüğü hafifletmek ağrılardan kurtulmak için bir çözüm olabilir.

Hazımsızlık: Hazımsızlık pek çok farklı şekilde görülebilir ve yemeklerden sonra yaşanan karın kası ağrısı da bunlardan biridir. Hazımsızlık nedeniyle yaşanan ağrılar yanma hissiyle birlikte ortaya çıkabilir. Bu ağrılar genellikle ciddi değildir ve yemekten 3-4 saat sonra kendiliğinden kaybolur. Sık görülen, şiddetli ağrılar ise mide, sindirim veya çevre organlarda yaşanan bir diğer sorunun belirtisi olabilir.

Apandisit İltihabı: Mideyle kalın bağırsak arasında yer alan küçük bir kese şeklindeki apandisit enfeksiyon nedeniyle tıkandığında acil müdahale edilmesi gereken bir sağlık sorununa ve şiddetli karın kası ağrılarına neden olur. Ağrılara iştah kaybı, yorgunluk, ateş eşlik edebilir. Bazı durumlarda ağrı hafif olarak başlar ve karnın geneline yayılan donuk bir ağrı şeklinde görülür ve zamanla şiddetlenir. İltihaplı apandisit, çoğunlukla ilerde yaşanabilecek sorunları engellemek adına cerrahi müdahale ile alınmaktadır.

Pankreatit: Kan şekerini düzenleyen ve sindirim enzimleriyle hormonlarını üreten pankreasın iltihaplanmasıyla oluşan pankreatit belirtileri arasında, karın kası ağrısı ve mide krampları bulunmaktadır. Bu belirtiler yavaş yavaş ya da aniden ortaya çıkabilir. Eğer pankreatit şüpheniz varsa karın bölgesinde ağrıları çok dikkatli izlemelisiniz. Bu ağrılar sırta doğru yayılabilir, yemeklerden sonra kötüleşebilir ve mide bölgesine dokunmak bile ağrıyı şiddetlendirebilir. Pankreatit’in diğer belirtileri kusma, hazımsızlık ve mide bulantısıdır.

Kaynaklar

Karın ağrısının kaynağı nedir?

Akut veya kronik karın ağrısı karın içi organlardan kaynaklanabileceği gibi başka bölgelerden kaynaklanan yansıyan ağrılar olarakta görülebilir.
Mide ülseri veya reflüde ağrılar antasit kullanmakla ve yemek yemekle azalır. Lokalizasyonuna ve karakterine bağlı olmak üzere tokluk ağrısı, safra yollarındaki patolojilere, iskemiye, laktoz intoleransına bağlı olabilir.
Mevsim değişimlerinin etkisi sıklıkla ülser hastalığında, bazen de barsak iltihaplanmasında görülür. Pozisyon değiştirmekle, ani hareketle, öksürmekle, hapşırmakla ve basınç uygulamakla artan ağrılar, spinal sinirlerin veya karın zarının uyarılmasına bağlı olabilir.

Karın ağrılarında acil durumlar nelerdir?

Karın ağrısı ile başvuran hastada öncelikle karın içi organlarda görülebilecek hastalıkların araştırılması gerekmektedir.
Omurga, pelvis organları, akciğer, kalp kaynaklı ağrıların yanı sıra kurşun zehirlenmesi gibi metabolik durumlarda da karında hissedilen yansıyan ağrılar olabilir.

Yüzeyel ve derin karın ağrısı nedir?

Hastanın ağrısı ile ilgili detaylı bir anamnez ile yüzeyel veya derin ağrıların ayırımı yapılabilir.
Yüzeyel ağrılar sıklıkla kas-iskelet sisteminden kaynaklanmaktadır. Karın bölgesinde belirli bir sinirin dağılım alanına yayılan ağrılar, genellikle radiküler ağrı, dejeneratif disk hastalığı, omurga fraktürleri, omurilik kanalını tutan malignitelere bağlı bası ve herpes lezyonlarına ikincil nöropatik karakterli ağrıları düşündürür. Daha önce geçirilmiş ameliyat alanlarında görülen keskin, batıcı, yanıcı nitelikteki ağrılar nöropatik ağrıyı düşündürür.
Derin ağrılar, iç organlardan kaynaklı olabilir. İç organlara bağlı ağrılar genellikle yaygın, lokalize edilemeyen, künt niteliktedir.

Kronik karın ağrıları nelerdir?

Kaburga sendromu

Onbirinci ve onikinci kaburgalardan kaynaklanan arasıra şiddeti artabilen kronik karın ağrısı sendromudur. Alt karın bölgesinden kasıklara yayılan ağrılar görülebilmektedir.
Kaburga sendromu kadınlarda erkeklere oranla dört kat daha fazla görülür, genellikle 20 ila 40 yaş arasında ortaya çıkar. Sıklıkla bir travma anamnezi olmamasına karşın, hamilelik sırasında başlayabilir.

Karın cildine ait sinirlerin sıkışmasına bağlı ağrılar

Cilt sinirlerinin, karın kasları veya operasyon sonrası oluşan yara dokusu içinde sıkışması sonucu karın duvarında lokalize olarak ortaya çıkan ağrılardır. Sıklıkla tek bir sinirin dağılım alanında ve karın duvarının tek tarafındadır.
Aralıklı başlayan, daha sonra devamlı hal alan, karın duvarında keskin, yanıcı ağrı karakteristik olarak duyarlı bölgeye bası uygulanması ile tetiklenir. Başlangıç sıklıkla belirgin olmamasına karşın ağrı; ani, keskin, bükülme, ardarda öksürme ya da karın içi basıncının arttığı konumlarda ortaya çıkabilir.

Ailevi Akdeniz Ateşi

Akdeniz bölgesinde yaygın olan Ailevi Akdeniz Ateşinin nedeni henüz bilinmemektedir. Genellikle 20 yaşından önce başlamakta ve her iki cinste de görülebilmektedir. Genetik yatkınlığın olduğu bilinmekte ve otozomol resesif geçiş göstermektedir. En sık görülen başlangıç bulgusu karın ağrısıdır. Hastalarda kusma bulunabilir. Ataklar 48 saat içinde herhangi bir bulgu olmadan kaybolabilir.

Abdominal Migren

Tekrarlayıcı karın ağrısı ve/veya kusma ataklarının tipik migrene eşlik etmesi ya da onun yerine ortaya çıkması ile karakterizedir. Genellikle 2 ila 11 yaşları arasında çocuklarda görülmekte olup erkeklerde kadınlara oranla daha sıktır. Ağrı genellikle karın bölgesinin üst kısımlarında ya da göbek çevresinde, değişen şiddetlerde yaygın yanma şeklindedir. Ağrı birkaç saatte uykuyla sonlanır ve sıklıkla bulantı-kusma, büyük oranda da sadece kusma ağrıya eşlik eder.

Kansere bağlı kronik karın ağrısı

Yemek borusu kanseri olan hastalarda ağrı göğüsten sırta yayılabilir ve yeme güçlüğü ile birlikte olabilir. Hastalar zamanla ağızdan beslenemez hale gelebilirler. Kolon kanserinde alt karın bölgesinde ağrı görülür. Ağrı, genellikle kalın bağırsak tıkanıklığına ikincil gelişen karındaki şişkinliğe bağlıdır, seyrek olarakta kalın bağırsak duvarındaki erozyona ve periton tutulumuna bağlı olarak gelişebilir. Ağrı hastalık kontrol altına alınmazsa kalıcı ve ilerleyicidir. Mide kanserinde üst karın bölgesinde devamlı ve künt nitelikte olan ağrılar, antasitlere yanıt vermeyen mide ülseri ağrısına benzer şekilde de olabilir. Pankreasın herhangi bir bölgesindeki kansere bağlı olarak gelişen ağrılar, üst karın bölgesindedir. Ağrı künt ağrıdan, ileri dönemlerde sırta yayılan şiddetli ağrıya kadar değişir.

Karın boşluğu birçok organı barındırmaktadır. Bu organların her birinin çeşitli hastalıkları ağrıya neden olabilir. Bu organların hastalıklarını değerlendirirken ağrı genellikle baş ağrısı ve bel ağrısından farklı olarak uyarıcı nitelik taşır. Karın ağrısı vakit geçirilmeden değerlendirilmesi gereken bir belirtidir. Diğer kronik ağrılarda ağrı kesiciler verilirken, karın ağrılarında neden belirlenmeden ağrı kesici verilmesi son derece sakıncalıdır. Çünkü bu durumda ağrının kesilmesiyle altta yatan hastalık gizleneceğinden tedavide geç kalınarak daha büyük zararlara yol açılabilir.

Karın boşluğunda mide, bağırsaklar, karaciğer, pankreas, safra kesesi, safra yolları, dalak, apandis, böbrek ve idrar yolları, mesane, kadınlarda rahim ve yumurtalıklar, erkekte prostat bulunmaktadır. Bütün bu organlardan ve karın duvarından kaynaklanan birçok akut ve kronik ağrı vardır. Bütün bu ağrıların değerlendirilmesi oldukça zordur. Hastanın iyi tetkiki gereklidir.

Karın ağrıları içerisinde en sık görülenler apandisite bağlı karın ağrıları, safra kesesinin iltihap ve taşlarından kaynaklanan ağrılar, mide ve onikiparmak bağırsağı ülserinden kaynaklanan ağrılar, pankreas bezinin iltihaplarından kaynaklanan ağrılardır. Ayrıca karın organlarının kanserlerinde şiddetli ağrılar ortaya çıkar.

Karın ağrıları genellikle tanıya daha kolay ulaşabilmek için ağrının yerleştiği bölgeye göre sınıflandırılırlar. Bu amaçla karın bölgesi çeşitli kısımlara ayrılır.

Göbek çevresi

Göbek çevresindeki ağrılar ince bağırsak hastalıkları ve apandis iltihabı (apandisit) ile ilişkili olabilir.

Üst orta bölge

Bu bölgeye epigastrik bölge de denir. Göbeğin üstünde orta hatta yer alır. Bu bölgenin ağrıları genellikle mide hastalıkları ile ilgilidir. Bunlar mide ekşimesi, gastrit ya da ülser olabilir. Ayrıca ince bağırsağın üst bölümü (onikiparmak bağırsağı), pankreas ve safra kesesi hastalıklarında da bu bölgede sürekli ve şiddetli ağrı oluşabilir. Bu bölgede ağrıya neden olan bir başka durum ise diyafram fıtığıdır. Tüm bunlardan başka bölgede yer alan organların (mide, pankreas) kanserlerinde de karnın üst orta bölgesinde şiddetli ağrı ortaya çıkar.

Üst sol bölge

Bu bölgede ağrı çok sık değildir. Bazen mide, dalak, pankreas ve kalın bağırsakla ilgili hastalıklarda görülebilir.

Üst sağ bölge

Üst sağ bölgede şiddetli ağrının en önemli nedeni safra kesesinde iltihaplanmadır. Bu durumda ortaya çıkan ağrı göbeğe ve bele yayılabilir. Bazen pankreas veya onikiparmak bağırsağından kaynaklanan hastalıklar da karnın sağ üst bölgesinde ağrıya neden olabilir.

Alt orta bölge

Bu bölgede ağrı kalın bağırsak iltihaplarına, kadınlarda idrar yolu enfeksiyonları ya da üreme organları ile ilgili hastalıklara bağlı olabilir. Bölgenin sık görülen bir ağrılı hastalığı da spastik kolondur.

Alt sol bölge

Sıklıkla son bağırsaktan kaynaklanan problemler bu bölgede ağrıya yol açar. Divertikülit adı verilen özel bir kalın bağırsak iltihabı ve Crohn hastalığı örnek olarak sayılabilir.

Alt sağ bölge

Kalın bağırsak hastalıklarında bu bölgede de ağrı görülür. Apandisit ağrısı da başlangıç döneminin ardından karnın sağ alt bölümüne yayılır.

Yansıyan ağrı

Akciğerlerin alt kısımları, böbrekler, rahim ve yumurtalıklar gibi karın dışında yer alan organlardan kaynaklanan ağrılar bazen karın bölgesine yayılır. Bu tip ağrıya yansıyan ağrı adı verilir. Ayrıca karın organlarından kaynaklanan ağrıların da başka bölgelere yayılmasına sık rastlanır. Örneğin safra kesesi ağrısı göğse ve sağ omuza, pankreas ağrısı bele ve kürek kemiklerinin arasına yayılır. Bunlar da yansıyan ağrıya örnek durumlardır.

Karın Ağrısında Tanı

Karın ağrısı nedeniyle hekime başvuran hastalarda ağrının nedenini ortaya koymak için öncelikle hastanın şikayeti, ağrının niteliği ayrıntılı bir şekilde sorgulanır, bunu fiziksel muayene, çeşitli laboratuvar testleri, görüntüleme yöntemleri ve gerektiğinde endoskopik incelemeler izler.

Ağrının başlama şekli önemlidir. Örneğin, ani başlayan bir ağrı bağırsaklarda beslenme bozukluğu, safra kesesi kanallarında veya bağırsaklarda tıkanma gibi ani başlayan bir hastalığın habercisidir.

Ağrının şekli de tanı için değerli bilgiler sağlar. Örneğin bağırsak tıkanmalarında bağırsakların kasılmalarına bağlı kramp şeklinde ağrılar ortaya çıkar. Safra yollarının tıkanması üst karın bölgesinde şiddetli ve sabit bir ağrıya yol açar. Akut pankreatitte tipik olarak üst karın bölgesinde ve sırtta, çok şiddetli, dayanılmaz, sabit bir ağrı vardır. Akut apandisitte ağrı göbek çevresinde başlar ve tablo ilerledikçe karnın sağ alt bölgesine kayar.

Bir başka önemli tanı kriteri ağrının süresidir. Örneğin, spastik kolit ağrısı aylar ve hatta yıllar boyunca artma ve azalmalarla sürüp gider. Safra kesesi ağrısı birkaç saatten daha uzun sürmez. Pankreas iltihabına bağlı ağrı ise birkaç gün devam eder.

Karın ağrılarının tanısında görüntüleme yöntemlerinin çok önemli yeri vardır. Direkt grafi (röntgen) ile bağırsak tıkanmaları veya delinmeleri saptanabilir. İlaçlı röntgen çekimleri mide-bağırsak sistemi ile ilgili değerli bilgiler verir. Ultrasonografi de tanıda çok değerli bir yöntemdir. Safra kesesi hastalıkları, apandisit, karaciğerle ilgili sorunlar, böbrek ve idrar yolu hastalıkları ultrasonografi ile saptanabilir. Bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans ise karın bölgesinin anatomisini mükemmel bir şekilde göstermeleriyle pek çok hastalıkta kesin tanıya ulaşılmasını sağlayan görüntüleme yöntemleridir.