Zübeyde Hanım Sofuzade Feyzullah Ağa

Gazi Mustafa Kemal Atatürk&#;ün annesi Zübeyde Hanım, vefatının yılında anılıyor. 14 Ocak &#;te hayatını kaybeden Zübeyde Hanım İzmir&#;de anılacak.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk&#;ün 14 Ocak &#;te hayata gözlerini yuman annesi Zübeyde Hanım vefatının ’üncü yılında İzmir’de, anıt mezarı başında anılacak.

Zübeyde Hanım’ın kabri, mevcut şekli bizzat Atatürk tarafından belirlenmiş, Karşıyaka&#;da Zübeyde Hanım Caddesi üzerindeki bir parkta yer alıyor.

Zübeyde Hanım ölümünün yıl dönümünde Mudanya&#;da anıldı

ZÜBEYDE HANIM

yılında Selanik’te doğan Zübeyde Hanım, 14 Ocak tarihinde hayatını kaybetmiştir. Osmanlı devrinde, 2. Mehmed zamanında Karaman’dan Rumeli&#;ye göçen ve Selanik yakınlarındaki Langaza&#;da toprak işleri ile uğraşan bir Türkmen ailesi olan Hacı Sofu ailesindendir. Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu da, Karaman’dan gelerek Selanik ile Manastır’ın arasında bulunan Vodina Sancağı’na bağlı “Sarıgöl” de denilen “Kayalar” Nahiyesine yerleştiler. Aile, sonradan Selanik yakınlarında bugün de kaplıcaları ile meşhur olan Langaza’ya yerleşmiştir.

Dedesi Feyzullah Efendi’in taşıdığı “Sofu-zade” (Sofular) lâkabı, yerleştikleri Sarıgöl bölgesindeki yer adları ve ailedeki hatıraların gösterdiği üzere, Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu Karaman’dan Rumeli’ye gelen ve bundan dolayı da “Konyarlar” olarak Rumeli’de anılan Yörük Türkmenlerdendir. Zübeyde Hanım, ’de Lankaza’da dünyaya gelmiştir. Babası Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, annesi Molla Hanım olarak anılan Ayşe Hanım&#;dır. Döneminde kadınların okula gitmesi yaygın olmadığı için, okur yazar oluşu nedeniyle kendisi de Zübeyde Molla olarak anılırdı.

Bir anne ülkeye güzellikler getirir&#; Zübeyde Hanım vefatının 98&#;inci yılında anılıyor

ATATÜRK&#;ÜN BABASI ALİ RIZA EFENDİ İLE EVLİLİĞİ

Selanik&#;te Gümrük Muhafaza Teşkilatında memur Ali Rıza ile yılında henüz 14 yaşında iken evlenmiştir. Ali Rıza, sarışın ve mavi gözlü bir kadınla evlenmeyi düşlerken, kendisinden 20 yaş küçük olan, siyah saçlı ve derin mavi gözlü bu kadına sevdalandığını belirtmiştir.

Yeni çift Selanik Yenikapı semtinde yeni hayatını başlatmış ve Zübeyde Fatma, Ömer ve Ahmet adlı çocukları doğmuştur. Ancak Fatma bu dönemde ölmüştür. Eşi Ali Rıza&#;nın Yunanistan sınırında Çayağzı (ya da Papaz Köprüsü)&#;na tayin ediliği için taşınmış ve orada Ömer ve Ahmet hayatını kaybetmiştir. ’de dördüncü çocukları Mustafa, ’te Makbule, ’da Naciye doğmuştur. Naciye, küçük yaşta veremden hayatını kaybetmiştir. Ali Rıza Efendi de yılında ölmüştür.

Zübeyde, çocuklarını da alarak abisi Hüseyin Bey&#;in Langaza&#;daki çiftliğine git Babasının erken ölümünün ve dayısının çiftliğinde ailenin erkeği olarak yaşadıklarının Mustafa üzerinde derin etkileri olduğu düşünülmektedir.

ZÜBEYDE HANIM’IN İKİNCİ EVLİLİĞİ

Abisine daha fazla yük olmak istemeyen Zübeyde Hanım, ikinci evliliğini Selanik Gümrükler Başmüdürü Ragıp Bey ile yapmıştır. Ragıp Bey’in de önceki evliliğinden dört çocuğu vardı. Bu evlilik, babasının hatırasına saygı gösterilmediğini düşünen Mustafa Kemal’i kızdırmıştır. Zübeyde Hanım Balkan Savaşı&#;ndan sonra Ragıp Bey&#;den ayrılmış ve artık Osmanlı toprağı olmaktan çıkan Selanik&#;i terk ederek kızı Makbule ile birlikte İstanbul&#;a göç edip Beşiktaş Akaretler&#;de bir eve yerleşmiştir.

&#;da Anadolu’ya çıktığından beri görmediği ve üstelik Osmanlı Padişahı tarafından hakkında ölüm emri verildiğini öğrendiği oğlu Mustafa Kemal ile ancak 14 Haziran &#;de Adapazarı&#;nda tekrar buluşan Zübeyde Hanım, onun yanına Ankara&#;ya yerleşmiştir. Ancak bu şehrin sert iklim koşulları sağlığını olumsuz etkileyince tedavi amacıyla 18 Aralık ’de İzmir’e gitmiştir. Son günlerini Latife Hanım Köşkü’nde geçiren Zübeyde Hanım, 14 Ocak ’te 66 yaşında hayatını kaybetmiştir. İzmir’in Karşıyaka ilçesinde yılında yaptırılan anıt mezarda yatmaktadır.