Merino Yün Tulum

дип arxi-pclaqın. АРХИТЕКТОР (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) arxitektor, memar. АРХИТЕКТУРА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) arxitektura; архитектурадии arxitektu­ ranın. АРЦ (-дн, -да; -ар, -ри. -ра) qəd. gümüş; арцдин gümüşün. АРЧ dial, buynuzdan hazırlanmış duz qabı. АРЧАН (a, -a) 1) Arçan (ləzgilərin qədim

ğuts (çoxallahlıq) dinində ailəni hifz edən allah): 2) Arçan (kənd adı). АРЧИ I) arçi (ləzgi dii qrupuna daxil olan xalq): арчн ч1ал arçi dili; 2) yaşayış məntə­ qəsinin adı - Арчн (Arçi). АРЧИВИ (-ди, -да; -яр, -при, -йра) arçili: арчивкдин arçiiinin. АРШ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) ərş; аршлии ərşin. АРШИН (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) arşın: аршнндмн arşının. АРШРАГЬМАН (-ди, -да) göyün yed­ dinci qatı; аршрагьмандин göyün yeddinci qatının. АС (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) as (hava vu­ ruşması ustası olan mahir təyyarəçi): аслин asın. АСА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) əsa; acaдин əsanın: həmçinin bax Klekleu. АСАГУН dial. qəd. tələf etmək. АСАНТАРУН f asanlaşdırmaq, yüngül­ ləşdirmək. АСБЕСТ (-ди, -да; -ар, -ри. -ра) asbest: асбестднн asbestin. АСАЙИШ (-дн, -да; -ар, -ри, -ра) asa­ yiş; асайншдин asayişin. АСАЙИШВИЛЕЛДИ г. asayişlə. АСАЛ s if qəd. güclü; асал ннсаи güclü insan.

АСА

А С АЛ А (-ли, -да; -яр. -йрн, -йра) şirin krcm (for* yağı ilo yumurtanın ağından hazır­

lanmış). ACAHT asan. АСАНТАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ни. -ран, -мир) asanlaşdırmaq: асантарна asanlaşdırdı. АСАНТВАЛ (-или, -иле; -клер, -илерн, •илсра) asanlıq; асантвш тн asanlığın. АСАНТДАКАЗ г. asanlıqla. АСАС (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) əsas; асасдин əsasın. АСИ I din. I) аси, küfr danışan; 2) a) ka­ fir: b) allahı danan: c) məc. ağıldan zəif. АСП II (-дм. -да) qət/. Asi (pe/azgiləıin baş allahı)-. Аскднн Asinin. АСНВАЛ (-или, -иле; -илср, -нлсри, -клера) din. 1) kafirlik: 2) itaətsizlik. АСИВ11ЛЕЛДН z.bax Асидаказ. АСИДАК.АЗ г. asicəsinə. A СИЛ bax Асул. ACIIP (-ли, -да; -ар, -рн, -pa) əsr; аскрлин əsrin. АСНРРАЛДН əsrlərlə. АСКЕР (-дк, -да; -ар, -ри, -pa) əsgər, асксрдкм əsgərin. АСКАРИДА? (-ри, -pa) zool. askaridlar

(insanın və məməli heyvanların bağırsaqların­ da yaşayan yumru qurdlar), аскаридрнп askaridlorin. АСКЕРВАЛ (-или, -иле: -клер, -илери, •клера) əsgərlik; асксрвилиз фин əsgərliyə yeımək; аскервиле хьун əsgərlikdə olmaq: аскервнляп ахъаюн tərxis olunmaq. АСКЕТ (-дк, -да; -ар, -ри, -pa) asket. «ərki-dünya, zahid: аскстдин askeıin. tərkidünyanın. zahidin. АСКЕТИЗМ (-ди, -да) asketizm (I. za­ hidlik. tərki-dünyalıq: 2. mос. diiııya tozzoihrindon ol çəkmə); аскетизм дни asketizmin. ACKIAH si/, alçaq; aşağı; balacaboy, balaca boyhı: аск!ән авун alçaq elmək, aşağı ciınok (lazım olduğundan): аск1ам хьун aşağı olmaq (lazım olduğundan). АСК1АНАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ни. -ран, -мир) bax Аск1ан (аск1аи авун). АСК1АНВАЛ (-или, -иле; -илер, -кле­ рк, -илера) alçaqboyluluq; aşağıda olmaq (no-

don iso). АСК1АНДАКАЗ z. alçaq.

- 53 -

-5 2 АСК1АНДИЗ г. Аск1андаказ. ACKIAH3 z. bax Аск1андакаэ. АСЛА bax Эсиллагъ. АСЛАН (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) aslan; вш и т т1еквенда кьнфин аслан я as. öz yuva­ sında siçan da aslandır. АСЛАНВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -илера) aslanlıq: асланвилин aslanlığın. АСГ1У asılı; асяу авун asılı elmək; аслу хьун asılı olmaq. А СДУВАЛ (-или. -иле; -клер, -илери, -илера) asılılıq; аслу зуишрвал asılı olma­ maq, müstəqillik. АСЛУВИЛҒЈ1ДИ z. asılıcasma. АСПАРАГУС (-ди, -да; -ар, -ри, -pa)

АССОРТИМ ЕНТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) assortm ent, çeşid; ассортимснтдни assortimentin, çeşidin. ACTA I s f asta; аста юзуи asla hərəkət; həmçinin bax Секин. ACTA! II n. yavaş! А СТАВАЛ (-или, -юзе; -илер, -илери, •илера) astalıq; аставилин astalığın. АСТАВИЛЕЛДИ z. bax Астадаказ. АСТАДАКАЗ z. astaca. А СТА ДУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) astarı çevirmək (paltarın); астадна astarı çevirdi. АСТАН dial. alət. ЛСТАФИРУЛЛАГЬ n. ostafurullah.

aspidin.

АСТЕНИЯ (-ди, -да) tib. asteniya, zəiflik, gücsüzlük; астеннядин asteniyanın, zəifliyin, gücsüzlüyün. ДСТЕРОИДАР (-ри, -pa) asır. 1) asteroidlər, kiçik planetlər; 2) zool. dəniz ulduzları; астсроидрин asteroidlərin, kiçik planetlərin, dəniz ulduzlarının. АСТИГМАТИЗМ (-ди, -да) fiz. astiqmatizm (nöqsanlı optik şüşələrdə və ya göz

АСПИРАНТ (*дн, -да; -ар, -ри, -pa) as­ pirant; аспирантдин aspirantın.

təbəqələrində şüaların müxtəlif dərəcədə sın­ ması nəticəsində cismin aydın görüıııııəməsi);

АСПИРАНТВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -юзера) aspirantlıq; аспирантвилин aspirantlığın.

астигматизмдин astiqmatizmin. АСГМ А (-ди, -да) astma; астмаднн astmanın. АСТРА (-ди, -да; -яр, -йрн, -йра) bot. astra (çiçək); астрадми astranın. АСТРАГАЛ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) astraqal (1. anat. topuq sümüyü: 2. bot.

bol. asparaqus (otaq bitkisi)-, аспарагусдин asparaqusun. АСПИД I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) zool. I) aspid (zohorli ilan)-, 2) moc. ilan (acıqlı, acıdil adam mənasında)-, аспиддин aspidin. АСПИД 11 (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) aspid

(kristal şəklində qat-qat süxur); аспиддии

АСПИРАНТУРА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) aspirantura; аспнрантурадин aspiran­ turanın. АСПИРАТОР (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) aspirator (hava, qaz. toz və şairəni sormaq iiçün ci/ıaz); аспнратордин aspiratorun.

paxlalılar fasiləsindən ot və уа yanmkol, gəvən; 3. arxit. sütun, sütun bilərziyi).

АСПИРИН (-ди, -да) lib. aspirin; аспиринднн aspirinin.

АСТРОЛОГИЯ (-ди, -да) astrologiya, nücum elmi, münəccimlik (qədim zamanlarda:

АССА Assa (qürur hissini əks etdirən söz; adətən ' Ləzginka "da rəqs edərkən işlədilir). АССАЛАМАЛЕЙКУМ /xıx Саламалсикум. А С С И М М Е Т РИ Я (-д и , -д а ) assim metriya (simmetriyasızlıq. uyğunsuzluq); ассиммстрнилин assimmetriyanın. АССИМИЛЯЦИЯ (-ди, -да) assimilya­ siya; ассимилякиядин assimilyasiyanın. АССИСТЕНТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) assistent; ассистентдин assistentin. АССИСТЕНТВАЛ (-или, -иле; -илер, -и.зсри, -илсра) assistentlik; ассистентвиİ лин assistentliyin.

ulduzlar haqqında sxolastik elm. həmçinin ulduzların vəziyyətinə görə fa l açma); астрологнядин astrologiyamn. АСТРОМЕТРИЯ (-ди, -да) astrometriya

(astronomiyanın göy cisimlərinin görünmə vəziyyətini müəyyənləşdirməklə və vaxtı ölç­ məklə məşğul olan sahəsi); астро.метриялни astrometriyamn. АСТРОНАВТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) astronavt (astronavtika mütəxəssisi); астронавтдии astronavtın. АСТРОНАВТИКА (-ли, -да) astronavti­ ka (göydə uçan aparatların havada hərəkəti

haqqında elm).

АТА АСТРОНОМ (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) astronom; астрономдин astronomun. АСТРОНОМИЯ (-ди, -да) astronomiya; астрономнядин astronomiyanın. ACTIAM (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) dial. ərsin; асНамдин orsinin. ACTIAP (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) astar; аст1ардин astarın. АСУЛ osl. АСУЛДАЙ z. həqiqəlon; doğrudan. АСУЛЛУ sif. nəcib, alicənab, mərd. АСУЛ-НЕСИЛ əsil-nəsil. АСУН köhn. çətin. АСУНАЙ tutulmuş; асунаП вам tutul­ muş səs. АСУНАР (-ри, -pa) c. h. ağartma, ağardıl­ ma; асунар авуи ağartmaq. АСУНАРУН (-да. -на; -из, -зава; -а, •ни, -рай, -мир) ağartmaq. АСУНУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) / bax Асунар (асунар авун). АСФАЛЬТ (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) asfalt; асфальтлин asfaltın. АТА-БАТА I) sif. mənasız, rabitəsiz, do­ laşıq, tutarsız; ата-бата рахунар mənasız, ra­ bitəsiz söhbətlər; 2) is. huşsuz, maymaq. baca­ rıqsız. fərsiz, ölüvay. АТА-БУБА ata-baba. АТА-БУБАВАЛ ata-babalıq. АТАВИЗМ (-ди, -да) biol. ataviznı

(nəsildə qədim babalarına məxsus əlamətlərin görünməsi); атавизмдин atavizmin. АТАДУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин. -рай, -мир) 1) eşələmək; 2) diyiriotmək. gil­ lətmək, yumbalatmaq; атадна eşələdi; diyirlətdi, yumbalatdı. АТАЙ: Атун felinin feli sifət forması: bax Атун. АТАЙ БУР: Атай feli sifətindən əmələ gəlmiş ismin cəm forması: bax Атайди. АТАЙВАЛ z. gələn kimi. АТАЙВАЛНИ gələn anda. АТАЙДН is. gələn (adam). АТАМАН (-ди, -да; -ар. -рн. -ра) ataman (I. inq.oV. kazak qoşunlarında müxtəlifhərbi və

inzibati vəzifələrin adr. 2. dəstəbaşı. quldurbaşı: 3. məc. başçı); атаманлнн atamanın. АТА-ПАТА bax Ата-бата. ATA ЯР dial, cücərmiş toxumlar.

ATE

-5 4 -

АТЕИЗМ (-дм, -да) ateizm; атеизмднн ateizmin. АТЕИСТ (-ли, -да) ateist; атеистдин ate­ istin. АТЕЛЬЕ (-ди, -да) alelye (1. iş otağı: 2. emalatxana), ательеднн atclycnin. АТЕРОСКЛЕРОЗ (-ди, -да) aterosklcroz: атсросклсрозднн aterosklerozun. АТЛЕТ (-ди, -да: -ар, -ри, -pa) atlet; атлетдин atletin. АТЛЕТИКА (-ди, -да) atletika; атлстикалнн atletikanın. АТНР (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) otir (xoşa­ gələn iy ); атир ягьун ətirlənmək: həmçinin bax Ни I. АТКУШ (-а, -а; -ар, -ри, -pa) həyasız qadın, аткушан həyasız qadının. АТЛАНТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) at­ lam [anal, birinci boyun Jəqərəsi)\ атлаитдмн atlanım; 2) c.h. аглантар atlantlar (kişi bədəni

şəklində dayaqlar). АТЛАС (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) çoğ. at­ las: атласлин atlasın. АТЛУ (-ди, -да; -яр. -при, -йра) atlı, sü­ vari; атлудин atlının, süvarinin; həmçinin bax Mııiiax. АТМОСФЕРА (-ди, -да; -яр, -при, -йра) atmosfer; атмосфераднн atmosferin. АТОМ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) atom: атомднн atomun. АТОМИСТИКА (-ли, -да) atomistika

(biiıün materiyanın atomlardan ibarət olduğunu iddia edən materialist nəzəriyyə); аюмистикалии aıomistikanın. АТОНИЯ (-ди, -да) lib. atoniya (tonusun itməsi; toxuma » əzələlərin süstlüyü, zəifliyi); агония дин atoniyanın. ATPA dial. şərq. АТРИБУТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) atribut (1. fəh. substansiyanın ayrılmaz xüsusiyyəti,

ayrılmaz cəhəti, məs. hərəkət materiyanın atributudur: 2. əlamət: 3. qram, təyin); атрибутдин atributun. АТРОФИЯ (-ли, -ла) atrofıya (1. fəa­ liyyətdən qalma, həyal qabiliyyətini itirmə: 2. mət . kütləşmə, duyğusunu itirmə); атрофия дин atrofıyanın. АТТАШ Е (-ди. -да; -яр, -йри, -йра) attaşe; атташелин attaşenin.

АТТЕСТАТ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) at­ testat, şəhadətnamə, vəsiqə; аттестатдин attestatın, şəhadətnamənin, vəsiqənin. АТТЕСТАЦИЯ (-ди, -да) attestasiya (1. bir şəxsin bilik dərəcəsini və bacarığım

təyin etmə: 2. bir şəxsin bilik və bacarığı haqqında xarakteristika); аттестациилин attestasiyanin. АТТРАКЦИОН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) attraksion (sirkdə və s. tamaşalarda ən maraqlı və əyləndirici nömrə); аггракциондин attrak­ sionun. АТУН (къвез, -ана, ша) f. I) gəlm ək (pi­ yada), gəlmək (miniklə), gəlib çıxmaq, varid olmaq; 2) eşidilmək, yayılmaq (səs, qoxu); 3) düşmək, yayılmaq (işıq); 4 ) gəlm ək (xəmir); 5) çatmaq, çatmalı olmaq; 6) udmaq, qalib g əl­ mək; 7) müxtəlif isimləıiə birlikdə işlənərək

peyda olmağı, gəlməyi, hərəkətin başlanmasını əks etdirir: акьул атуи ağıllanmaq, ağıllı ol­ maq; ахвар атун yuxu gəlm ək, yatmaq istə­ mək; дак!ардай rap атана pəncərədən kü­ lək gəldi: гьекь атун tər basmaq; звал атун qaynamağa başlamaq; къагъар атун qəhər boğmaq; кьилел кар атун başına iş gəlmək; p a n . атана günəş göründü; адаз рик1 атана ona qətiyyət, güc gəldi; вац1уз яд атана ça­ ya su gəldi; сел атун sel gəlmək; т1илн атун damdan dammaq; хъел атун acıqlanmaq, hirslənmək. ATIA iş.əv. o: ат1а к1вал o ev. АТ1АБАЛД o yana, o tərəfo; гъил ат1абалд ая əlini о tərəfə çək. АТ1АБУР bax Ат1ам. АТ1АЙ I: Ат1ун felinin keçmiş zaman fo r­ ması; bax Ат1ун. АТ1АЙ II sif. qəti; ат1ай гаф qəti söz. ATIAM (ат1ада, ат1абур) iş.əv. bax 0 ; ат1ам гьваш bax onu gətir (əşyanı); ат1ам накь ни кЛвале авай bax о (adam) dünən bi­ zim evimizdə idi; ат!ада т1уьна o yedi; ат1адаз лап» bax ona (adama) de; ат1адакай ат!ут1 bax ondan (çörəkdən, tikədən və s.) kəs. ATI АН А I: Ат1ун felinin keçmiş zaman forması: kəsdi. ATIAHA II z. o yerdə. ATI AHA Г (ат1ани, ат1ана, -ap) bax o yer. АТ1АНАЙ z. 0 yerdən. АТ1АНАЛ z. 0 yerdə. АТ1АН1ЪЕ bax odur; ат1ангъе ви ктаб bax odur sənin kitabın. ATIA НИЗ z. oraya.

- 55 АТТАНИХЪ г. I) o yerdə; 2) orada. АТ1ЛАС (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) atlaz (parça); ат1ласни хун са къиметда желан a.s. atlaznan bezin qiyməti bir olmaz. АТ1РАГАН (-дн, -да; -ap, -ри, -pa) dial. əqrəb; ат1рагандин əqrəbin. АТ1УГЪАЙ sif. qaşqabaqlı, qaraqabaq, sərt. АТГУГЪУН (-да, -на; -из, -зава; 0//-а, -ин, -рай, -мир) sərtlik, qaraqabaqlıq, qaşqabaqltltq. АТ1УМАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) dirəmək, dayamaq; zillə­ mək; к1вачер чиле ат1умарна акъвазун ayaqlarını yerə dirəyərək dayanmaq: вклер ат!умарна килнгун gözlərini zilləyib baxmaq. АТ1УМУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, •рай, -мир) bax Ат1умарун. АТ1УН I (-уда, -ана; -уз, -зва; -yrl, -ун, -рай, -мир) I) kəsmək; гафуни турунилайни пне ат1уда a.s. söz qılıncdan betər kəsir; 2) yolmaq; 3) qırılmaq, üzülmək; 4) dərmək, yığmaq (meyvə və tərəvəzi); чумал тарцелап жумар ат1уз жедач a.s. zoğal ağacından heyч'а dərmək olmaz; 5) qazımaq (quyu və s.haq.): kəsmək (əmək haqqını); 6) dayandırmaq, sax­ lamaq; 7) susmaq; 8) kəsmək, qurtarmaq (ta­ nışlığı); 9) hasarlamaq, qabağını kəsmək (yo­ lun); 10) çürümək (süd); II) məhrum etmək; 12) qırmaq, sındırmaq; 0 аман ат1ун gücdən düşmək, heydən düşmək; бахтуни ат1ун bəx­ ti gətirmək, xoşbəxt olmaq; внл ат1ун ümidi itirmək; вилик пад ат1ун yolu kosmək, im­ kan verməmək; гафуни ат!ун nüfuzu, hörmə­ ti olmaq; кар ат1ун iş kəsmək (məhkəmədə); какаяр ат1ун qayğanaq hazırlamaq; ат1ай какаяр qayğanaq; кирпичар ат1ун kərpiç kəsmək; нехиш ат!ун naxış açmaq: пагь ат1ун a) əzab vermək (kimə isə); b) məəttəl qalmaq; пай ат1ун məhrum etmək (nədənsə); пенсия ат1ун pensiyadan məhrum etmək; пул ат1ун pul kəsmək; резбе ат1ун yiv aç­ maq; рик1 ат1ун qəlbi qırmaq, ürəyi yarala­ maq; ван ат!ун səsdən məhrum etmək; снвнкай ат1ун boğazından kəsmək; умуд ат1уи ümidi itimıok; ц!аяр ат1ун qızdırmadan xilas olmaq; яд ат1ун suyu bağlamaq, kəsmək. АТ1УН II (-и, -a, -ap) is. sərhəd, mərz. АТ1УН III f. oğurlamaq; абуру пачагьдин хазина ат1аиа onlar şahın xəzinəsini oğurladılar.

АТ1УРТ1 (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ziyil; ат1урт1дин ziyilin.

AXB

АТ1УТ1: Ат1ун felinin əmrforması АУДИТ (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) iqt. audit (yoxlama); аупитднн auditin. АУДИТОРИЯ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) auditoriya; аудиториядин auditoriyanın. АУКЦИОН (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) auksi­ on; аукционднн auksionun. АУЛ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) aul. kənd (Dağıstanda. Oıta Asiyada); ауллмн aulun, kəndin. АУТ (-ди, -ла; -ар, -ри, -pa) aul (I. top oyununda: topun meydandan kənara çıxması. 2. yerə yıxılan boksçunun məğlub olduğunu bildirmək üçün hakimim nidası); аутдин autuo. АФА təqsir: афа авун təqsirindən keçmək. АФАР (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qutab:

“Kİaıuan, к1андач” лугьуз ирнд афар нсда a.s. “yemirəm, yemirəm" deyib yeddi qu­ tab yeyir. АФАТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) dilbər; 2) bədbəxtlik; 3) ölüm. АФАТА: афата ичер aport alması. АФГЬАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) əfqan (xalq); афгьан ч1ал əfqan dili. АФЕРИН afərin. АФИШ А (-дн, -да; -яр, -йри. -йра) afi­ şa; афиша ягьун afişa vurmaq, asmaq. АФНИ (-дн, -да; -яр, -йри. -йра) xiyar; таза афнияр tər xiyarlar; цик кван афмияр duza qoyulmuş xiyar; афнид шстер xiyar tumları. АФОРИЗМ (-ди, -да: -аяр, -айри. •айра) aforizm; афоризмднн aforizmin. АФРИКАВИ (-ди, -да; -яр. -йри, -йра) afrikalı: афрнкавиднн afrikalının. АФТАФА (-ли, -да; -яр, -йри. -йра) af­ tafa; афтафадин aftafanın. АФФЕКТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) aflekt. həyəcan, hirs, özündən çıxına, аффсктлми affektin. həyəcanın, hirsin, özündən çıxmanın. АФФИКС (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) diİç. affıks. şəkilçi; аффнксдин affiksin, şəkilçinin. АХВАДАРУН: Авадарун felinin təkrar

forması. АХВАЙШ n. (məmnunluq ifadə edir) əcob. nə yaxşıdır! AXBAP (*н, -а, -ар, -ри, -pa) I) yuxu: ахварал kIcbii инсан bərk yuxuya gedən in­ san; ахаарал кьезил нисан sayıq yawn in­ san: ахвар авун yatmaq; са ват ахвар авун

- 56 -

АХВ

bir az yatmaq; ахварнз фин yuxuya getmək; ахварай аватун yuxudan ayılmaq; ахварай авудун yuxudan oyatmaq; axnap хана a) yu­ xusu qaçdı; b) yaxşı yatmadı; ахварай хьиз рпккм алама yadımdadır, elə bil bu. yuxuda olub; 2) yuxu görmə, ахвар акун yuxu gör­ mək: ахварай акун a) yuxuda görmək; b) yu­ xusuna girmək; nıuıım вечрез ахварай цуьк1 аквала a.s. ас toyuq yuxusunda darı görər. А Х В А Р У Н / yatmaq. АХВАТУН: A ватyu felinin təkrarforması. AXBAX (-дм, -да; -ap. -рн, -pa) axvax

(xalq): ахвах ч1ал axvax dili. АХВАХВИ (-ли, -да; -яр, -мри, -мра) axvaxlı; ахвахвмлмн axvaxlının. АХГАКЬАРУН: Агакьарун felinin tək­

rar forması. АХГАКЬУН:

Агакьун felinin təkrar

forması. АХ ГАЛ ДУН:

А гал дум felinin təkrar

forması. АХИЛЛЕСАН ДАБАН Axilles dabanı, bir adamın ən zəif cəhəti {qədim yanan əsatir­

- 57 АХЛУДУН: Алудун felinin təkrarforması. АХЛУКГУН: Алук1унfelinin təkrarforması. АХМ АКЬ I sif. axmaq, səfeh, gic.

АХМ АКЬ II (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) ax­ maq. səfeh, gic; ахмакь хьун a) səfeh olmaq, səfehləşınək; b) axmaq olmaq, gic olmaq; axмакьдай кьун axmaq hesab etmok; ахмакь ахмакьдал дуьшуьш жеаа a.s. axmaq axma­ ğa rast gölər. АХМАКЬБУР: Ахмакь sifətindən əmələ gəlmiş ismin cəm forması; bax Ахмакьди. АХМ АКЬ ВАЛ (-или, -иле; -илер, - т е ­ рн, -илера) axmaqlıq, dəlilik, səfehlik; ахмакьвиляй axmaqlıqdan; ахмакьвал авун axmaqlıq etmək; ахмакьвал кьилиз бала я a.s. axmaqlıq başa boladır. АХМАКЬВАЛУН (-да, -на; -из, -зава; -а, ин, -рай, -мир) bax Ахмакьвал (ахмакь­ вал авум). АХМАКЬВИЛЕЛДИ г. bax Ахмакьдаказ. АХМ АКЬДАКАЗ г. axmaqcasına.

АХМ АКЬДИ («да, -да; -бур, -бу-ру, inə görə Axilles adlı pəhləvanın zə if yeri i -бура) bax Ахмакь П. dahanı iıııi.ş). АХМУР (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) məzəm ­ АХИР bax Әхмр. mət, danlaq; ахмурар авун məzəm mət etmək, АХИРАТ {-дм, -да) din. axirət: ахнратdanlamaq. днн ion» axirət günü. AX КУН: Акун felinin təkrar forması. АХКЪАТУН: Акъатун felinin təkrar

forması. АХКЪУДУН: Акъудун felinin təkrar

forması. АХКЬАЛЖУН: Дкьалжун felinin təkrar

forması. АХКЬАЛТУН: Акьалтум felinin təkrar

forması. АХКЬАЛПУН: Акьаят1ун felinin təkrar

forması. АХЛАД: Хьфпи fcliııin əmr forması. АХЛАКЬ (-дм, -да) əxlaq, yaxşı rəftar; ахлакьдин əxlaqın. АХЛАКЬСУЗ sif. əxlaqsız. АХЛАКЬСУЗВАЛ (-или, -иле; -илер, -илерп, -илера) əxlaqsızlıq; ахлакьсузвилии əxlaqsızlığın. АХЛАКЬСУЗВИЛЕЛДИ z. oxlaqsızcasınu. АХЛАТУН: Алатун felinin təkrarforması.

АХЛАХЪУН: Алахъун felinin təkrar forması.

А ХМУРА РУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax Ахмур (ахмур авун). АХПА z. sonra. АХСИР qəd. diş xəstəliyi. AXTA 1) axta; ахта авун axtalamaq; 2) axta at. АХТАРМ ИШ УН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) I) axtarmaq; 2) yoxla­ maq, tədqiq etmək; 3) öyrənib bilmək; 4) sı­ naqdan keçirmək, təcrübədən çıxartmaq; axтармншна axtardı; yoxladı, tədqiq etdi; öyrə­ nib bildi; sınaqdan keçirdi; həmçinin bax Жагьуруи. АХТ1УН: Ат1ун I felinin təkrar forması. АХУЛ qəd. Axul (ləzgilərin qədim ğııs (çoxallahlıq) dinində yn.xıı allahı). АХУН 1) axund, molla; 2) məc. başçı. АХЦЕГЬВИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) axtılı; ахцегьвидин axtılının. АХЦ1УРУН:

AııIypvH

felinin təkrar

forması. АХЧАГ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) alt tuman; ахчагдин alt tumanın.

АХЪА açıq; açılmış; ахьа ктаб açılmış kitab; ахъа рак a) açıq qapı; b) məc. qonaqpər­ vər ev; гьил ахъа кас məc. əliaçıq, səxavətli adam; ахъа авун a) açmaq, aşkar etmək; b) ay­ dınlaşdırmaq; c) eşələmək, ç) buraxmaq, azad etmək; qoşqudan açmaq; d) buraxmaq; c) danış­ maq; кьил ахъаюн sünbülə don düşmək: цуьк ахъаюн a) açmaq (çiçək); inkişaf ermok; b) məc. inkişaf etmək, tərəqqi etmək; ахъа хьун a) açılmaq; b) azad olmaq; c) açılmaq (hörülmüş şey); ç) məc. azad olmaq, azadlıqda olmaq, buraxılmaq; d) çəkilib uzadılmaq, gə­ rilmək; e) açılmaq (çiçək), qönçolonmok; ө) sürüşüb düşmək, qopmaq, qopub düşmək; гьиляй ахъа хьана əlindən sürüşüb düşdü; 0 к1вач ахъа хьун a) yeriməyə başlamaq, g əl­ mək, baş çökmək; b) qonaq gedondo daha utanmamaq. АХЪАВАЛ (-или, -иле; -илер, -нлери, •илера) ага (açılmış pərgar, pəncərə və ya qapı arası); açıqlıq dərəcəsi; açıq şcyiıı vəziyyəti. АХЪАГЪУН bax Ахъа (ахъа авун). АХЪАДАКАЗ r. açıqca, açıqcasına. АХ Ъ А З 2. bax Ахъадаказ. АХЪАЮ Н (-йда, -йна; -йиз, -йзава; -я, -йин, -нрай, -нмир) f 1) açmaq; ахъайка açdı; 2) azad etmək; 3) işə salmaq; ц1и ц1ийн кьве мектеб ахъайна bu il iki təzə məktəb işə salındı; 4) araya gəlmək. АХЬТИН sif. elə, o cür. АХЬТИНБУР: Ахьтин əvəzliyindən əmə­ lə gəlmiş ismin cəm forması; bax Ахм индн. АХЬТИНДИ (-да, -да; -бур, -буру, -бура) is. eləsi; ахьтнмдан eləsinin. - АЦ təzə söz əmələ gətirən şəkilçi; макъац, кьам-аи. АЦ АГЬАНАР (-ри, -pa) asağanar (ləzgi

armud sortunun adı). АЦАДАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) / 1) dağıtmaq, uçunmaq (di­ varı); həmçinin bax УыДуърун; 2) içəri gir­ məyə məcbur etmək; buraxmaq. АЦАЛДУН (-да, -на; -из, -зава; 0//-а, -ин, -рай, -м и р )/ gətirib çıxartmaq (kimi « ə . nəyi isə), doldurmaq (nəyi isə kim və ya nə ilə) ; !ъана ацалдна gətirib doldurdu, çox gotirdi; к1валел ван ацалдна otaq hay-küylə doldu; вуна адал пул ацалдна son ona çox pul ver­ din, son onu pula tutdun. АЦАЛТУН (-да, -на; -из, -зава; 0//-а, -ин, -рай, -мир)/ I) öhdosinə düşmək; 2) tə­ sadüf etmək, bir vaxta düşmək, vaxt toqquş­ maq; 0 ван аналтна gurultu ilə, bərkdən.

АЦ1А АЦАХЬУН (-да, -на; -из, -зава; 0//-а. -ин, -рай, -мир) / I) uçmaq, dağılmaq (di­ var); 2) bax Гьахьун.

АЦЕТОН (-ди. -да) kim. aseton ( lak. bant və müxtəlif maddələr istehsalında işlənilən maye); ацетондин asetonun. АЦУЗ: Аиун felinin əmr forması. АЦУКЬАГАН (-ди, -да; -ap, -pıı, -pa)

ı.s. skamya; auynbaıaıuıııı skamyanın. АЦУКЬАЙ: Аиукьун felinin fe li sifətfo r­ ması; bax Аиукьун АЦУКЬАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) / 1) olunmaq, oyloşdinnok (kimi isə); 2) yerləşdirmək, köçüttmok (kimi isə): рик1 чкадал ацукьарун ürəyi arxayın etmək, istəyi, arzunu yerinə yetirmək; рик! ацукьа­ рун sevmək (kimi isə): sevməyə məcbur et­ mək (kimi isə); 3) çökdürmək; 4) dustaq etdirmək. АЦУКЫ1АВАЙБУР I sif. oturanlar, əyləşənlər. АЦУКЬНАВАЙБУР II (-y, -a) oturanlar, əyləşənlər. АЦУКЬНАВАЙДИ (-a, -a) otumıuş. əy­ ləşmiş; ацукьнавам кас oturmuş, əyləşmiş adam. АЦУКЬНАВАЗ 2. oturmuş halda, əyləş­ miş halda. АЦУКЬУН (-да, -на; -из, -зава: 0//-а. -ин, -рай, -мир) / I) olurmaq: ацукьам к!вале фу жагьмлач a.s. evdə oturub qalsan çörək tapmazsan; 2) yerləşmək, sakin olmaq: 3) çökmək (mayedən ayrılmaq ): oturmaq (qar): 0 рик! аиукьун sevmək, vurulmaq: рнк! чкадал ацукьун sakitləşmək, istəyinə nail olmaq, istəyinə çatmaq; 4) dustaq olmaq АЦУН (-ада, -ана; -аз, -азва; -уз, -ан. -урай, -амир) / I) sağmaq (heyvanı): 2) məc. sağmaq (kimi isə aldatmaq): fırıldaqla almaq, qoparmaq (pul vəs.): алакан ваз а налам кал хьана хьи о, sənin üçfın sağmal inək olub ki. АЦ1АЙ sif. I) dolu, ağzınacan dolu; к!вал aulnü гам ев dolu xalça: aulaıl гат1ал аландан мез яргъп жеда a.s. anbarı dolu olanın dili uzun olar; varlı dil-dil ötər; 2) doldurulmuş

(tüfəng və s.). АЦ1АЙВАЛ (-или, -иле; -илер. -илерп, -илера) is. dolu, kök; ам ац1яйвал авай дишегьлн тир о. kök qadın idi. АЦ1АНА 2. I) dolu; 2) bol. АЦ1АНВА 1) dolub; 2) məc. doyub.

АЦ1Е

- 58 -

АЦ1ЕНИС (-дн. -да) qəd. 02iris (qədim Misirdə allah); Ац1енисднн Ozirisin. ЛЦ1РАНЦ1 (-ди. -да; -ap, -pıı. -pa) zingil­ ti: aulpaııul авун zingildəmək (it haqqında). АЩРАНЦ1АРУН (-да, -на; -из, -зава; -а. -нн, -рай, -мир) / . zingildətınok: ац1ранц1арна zingildətdi. АЦ1РАНЦ1УН (-да, -на; -из. -зава; -а, -ик, -ран, -мир ) /. hax Aıılpaım l (ац1раиц1 авун). АЩ УН (-уда, -ана; -уз, -узва. -u l, *ун, -уран, -умнр) I) dolmaq: буьвсл ац1ана çibaıı irinlə doldu: 2) dolu olmaq, doldurulmaq; тфснг aulatiB a tüfəng doldurulub; 0 вил аи1ун a) doymaq (yeməkdən); b) no varsa onunla qane olmaq; вил ац!ун тавун a) doy­ mamaq (veməkdən); b) gözü doymamaq, nə varsa onunla qane olmamaq. АЦ1УРАЙ (-дн, -да; -яр. -йри, -йра) dial, kolbasa: аи1урайдип kolbasanm. АШУРМАЙ (-ди, -да; -яр, -йрн, -йра) dial, dolma; ац1урмайднн dolmanın. АЦ1УРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) / I) doldurmaq (nəyi isə); синив къпан aıtlypvH ağzına kimi doldurmaq: 2) doldurmaq, iıxamaq; къалиян aulypyıı qəlyanı lütiinlo doldurmaq: хъуьнуьган туькднв aulypvıı balışi quş tükü iİə doldur­ maq: 3) doldurmaq (tüfəngi); 4) doldurmaq (sənədi); и анкета aulypa bu anketi doldur; 5) yerinə yetirmək, başa çatdırmaq (planı): гьана аиһрун gətirib doldurmaq, çox gətir­ mək. mal ilə doldunnaq (anbarı, mağazanı). АЦ1УЦ1: Ац1ун felinin əmr forması. АЦ1УЦ1А (-дн, -да; -яр, -нрн, -йра) asusa (ləzgi çörəyinin bir növü); aııJyuIajuıı asusanm. I АЧАР // ГЬАЧАР (-ди, -да; -ар, -ри, I -pa) açar: ачарднн açarın. АЧАРЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) açarçı: ачарчнлин açarçının. АЧАРЧИВАЛ (-или, -иле; -илер, •илери, -плера) açarçılıq: ачарчивилин açarçılığın. АЧКАР (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qırqovul; ачкардин qırqovulun: ачкардин к1ек erkək qırqovul, ачкардин верч dişi qırqovul. А ЧУЛ: ачул суфра bol süfrə. АЧУХ sif. 1) açıq: 2) geniş: 3) aydın; ачух югъ aydın gün; 4) aydın, anlaşılan (xətt, əl ya­ zısı); 5) açıq: ачух раигарии açıq rənglərin: 6) məc. diiz, ürəyiaçıq, səmimi: ачух рнк! анай иисан ürəyiaçıq insan: ачух авун a) açmaq, koşf etmək; b) məc. ayırd elmək.

- 59 -

aydınlaşdırmaq, aydınlıq gətirmək; вилср ачухуи a) gözlərini açmaq; b) məc. gözünü aç­ maq (kiminsə), ayıltmaq; ачух хъун a) açıl­ maq; b) məc. aydın olmaq; e) açılmaq (çiçək); ç) məc. işıqlanmaq, nurlanmaq; d) məc. söhbət açmaq; 0 иштагь ачухун iştahanı açmaq; туьд ачухун boğazı təmizləmək (yüngülcə öskürmək­ lə); аялдин ч1ал ачухарун uşağın nitqini in­ kişaf etdirmək; фикир ачухун fikrini aydın­ laşdırmaq; гуьгьуьл ачух хьана könlü açıldı, əhvalı yaxşılaşdı; иштагь ачух хьана iştaha­ sı açıldı; чин ачух хьана üzü güldü, qaşqaba­ ğı açıldı. АЧУХАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax Ачух 6) (ачух авун). А ЧУХ В АЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) I) aydınlıq, genişlik; гьавадин ачухвал havanın aydınlığı; 2) məc. aydınlıq; хат1уннн ачухвал xəttin aydınlığı; чннин ачухнал üzügülərlik, xoşüzlük; адан рнк1нн ачухвал onun ürəyigenişliyi. АЧУХВИЛЕЛДИ г. bax Ачухдаказ. АЧУХДАКАЗ z. 1) açıqca (əşya haq.); 2) aydın, açıq-aşkar; 3) məc. açıqcasına, birba­ şa, səmimi qəlbdən. АЧУХДИ sif. açıq. АЧУХДИЗ z. bax Ачухдаказ. АЧУХУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) / box Ачух 6) (ачух авун). АЧ1 sahəsi.

dial, çay kənarında kiçik torpaq

АЧГАХ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) асах (ləz­ gi çörəyinin bir növii); ач1ахдин acaxın. АШ (-ди, -да; -ар, -ари, -ара) aş; дуьгуьд(ин) аш düyü aşı (plovu); ч1ахар(ин) auı yarm a aşı. АШАРАТ (-ди, -да; -ар, -pıı, -pa) aşarat

(ləzgi mifologiyasında şeytan, iblis); ашаратлин aşaratın. АШ ЕР I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) is. arzu edilən, qızğın, ehtiraslı. АШ ЕР II sif. arzu edilən, qızğın, ehtiraslı. АШ ЕРВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) arzu edilmə, qızğınlıq, chtiraslılıq. AIHKAPA aşkar. АШ КАРАВ АЛ (-или, -иле; -илер, -иле­ ри, -илера) aşkarlıq; аш каравилин aş­ karlığın. АШ К АРДА К АЗ г. aşkarca, aşkarcasına. А Ш К Ъ bax Ашкъи.

А Ш К Ъ И (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) eşq, ilham, həvəs; ашкъида гьатун həvəsə düş­ mək; ашкъидалди к1валахун həvəslə işlə­ mək, ilhamla işləmək; ам вичин ашкъидалди фена о, həvəslə, könüllü olaraq getdi; ашкъи авачиз ilhamsız, həvəssiz. АШ КЪИ ДИ ВДИ z. eşqlə, məhəbbətlə, həvəslə. АШ КЪИЛУ sif. eşqli, ilhamlı, həvəsli. АШ КЪИЛУВАЛ (-или, -иле; -илер, •илери, -илера) eşqlilik, ilhamlı olmaq, hə­ vəsli olmaq; ашкъилувилин eşqliliyin. АШКЪИЛУВИЛЕЛДИ z. bax. Ашкъидивди. А Ш К Ъ ИЛ УДА К А З z. box. Ашкъидивди. А Ш Н А (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) I) aş­ na; 2) tanış; ашнадин aşnanın; tanışın. АШ НАВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) 1) aşnalıq; 2) tanışlıq; ашнавилин aşnalığın; tanışlığın. А Ш П АЗ (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) aşbaz; ашпаздин aşbazm; həmçinin bax Т1ап1ахъан. А Ш ПА ЗВАЛ (-или, -иле; -илер, -иле­ ри, -илера) aşbazltq; аш пазвилин aşbazlığın. АШ РИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) qəd. əzab; ашрндин əzabın. АШ ТЕРХАН (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) hiııdtoyuğu; аштерхандин hindtoyuğunun; həmçinin bax Бадбад. АШ УКЬ I (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) I) aşiq; ашукь хьун aşiq olmaq; 2) aşıq. АШ УКЬ II (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) aşıq (sümük); ашукь-ашукь къугъун aşıq-aşıq oynamaq. АШ УКЬАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) aşiq etmək; ашукьарна aşiq etdi. АШУКЬБУР: Ашукь sifətindən əmələ gəlmiş ismin cəm forması: bax Ашукьдн. АШУКЬВАЛ (-или, -иле; -илер, -иле­ ри, -илера) 1) aşiqlik; 2) aştqlıq (sənət); ашукьвилин aşiqliyin; aşıqlığtn. АШУКЬВИЛЕЛДИ z. aşiqeəsinə. АШ У КЪДИ I sif. aşiq. АШ УКЬДИ II (-a,-a) is. aşiq; ашукьдан aşiqin. АШ ХАНА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) aşxana; ашханадин aşxananın. АШ ХАНАЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) aşxana sahibi; аш ханачидин aşxana sa­ hibinin.

АЯТ АЭРОДРОМ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ae­ rodrom; аэродромлин aerodromun. АЭРОКЛУБ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) aeroklub; аэроклубдмн aeroklubun. АЭРОПЛАН (-ли, -да; -ар, -ри, -ра) асroplan; аэропландин aeroplanın. АЭРОПОРТ (-унн, -уна; -ар, -ри, -paj aeroport; аэропортднн aeroportun. АЭРОСТАТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) aerostat; аэростатдин acrostatın. АЮ Х (-дн, -да; -ар, -pıı, -pa) müqəvva, uyuq; аюхдим müqəvvanın, uyuğun; həmçinin bax БеккьуьниЬй. АКОХВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) ayıqlıq, sayıqlıq; аюхвилпм ayıqlı­ ğın, sayıqlığın. ЛЯ: Лвун felinin əmr forması. ЛЯВЛЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) qayğı, qulluq etinə; аявал авун qayğı göstərmək, qulluq etmək. АЯВАЛУН (-да, -на; -а/аявал ая, -нн, •ран, -мир) bax Аявал (аявал авун). АЯЗ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ayaz, şaxta: аяз авай югъ şaxtalı gün. АЯЗАР (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) Ayazar

(ləzgi xalq təqvimində ay). АЯЗ

БУБА (-ди,

-да)

Şaxta baba:

həmçinin bax Къай буба. АЯЛ (-ди, -да; -ар. -ри, -pa) uşaq; аялдин uşağın; аял вахтар uşaqlıq çağları. АЯЛВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери. •илера) uşaqlıq; аялвал авун uşaqlıq etmək. АЯЛ ВАЛ УН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax Аялвал (аялвал авун). АЯЛЗАМАЗ z. uşaq ikən, uşaqlıqda. АЯЛ-КУЯЛ balaca uşaq, гила вун аялкуял туш indi sən balaca uşaq deyilsən. АЯМ əyyam, vaxt, epoxa: са аямднлай bir əyyamdan sonra. АЯМАН əd. təəccüb bildirən söz. АЯН ХЬУН əyan olmaq. АЯНДАР şair, bir işi əvvəlcədən duyan, hiss edən adam. АЯНДАРВАЛ (-или, -иле; -илер. -иле­ ри, -илера) duyarlıq. АЯНДИЗ i. əyaııca, əyancasına. АЯР dial. I) gözəl, qəşəng: 2) qadm adı Аяр (Ayar). ЛЯТ (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) ayə: аатдин ayənin.

-6 0 -

-

БАГЪАЛУ sif. bahalı.

Б 1бэ (-ди, -да; -яр, -Яри, -fıpa) ləzgi əlif-

/xısının ikinci hərfi. БА I (-ли. -да: -яр, -йри, -йра) dan. ата

bax Буба. БА II həzi sifətlərə əlavə olunaraq zərf əmələ gətirən şəkilçi. БАА qəd. şüblıo. БААБАП» ıt$. laylay, bay-bay; баабагь авун yatmaq: баабагьдани? yatacaqsanmt? БАБА (-ли. -да) baba (ləzgi çörəyinin bir

nuvii). БЛБЛЙ I loto oyununda “90”. БАБА11 (I dial, yekəpər kişi. БЛ-БАЙ oy-oy! (təəcciih ifadə edir) Б.АБАТ bax Бубат. БАБАКЬАЙ (-ди, -да: -яр. -iipu, -iipa) dan. cücü: бабакьайдин cücünün. БАББИТ (-an, -да) lex. babbit (qalay, stibium və ınisdən əmələ qəfən ağ ərimi), баббитдин babbit in. БАБИ (-ди, -да; -яр, -йри, -iipa) I) şif. babid (habizm tərəfdarı)'. 2) məc. Allahı da­ nan. dinsiz, kafir. БАБЛН: бабди ял xoşagəlm əz nəm iyi. kifatan ərzağın iyi: баблм ял агалгун kif iyi gəlinək: баблп хьун kiflənmək. БАБЛН: бабли къачун qudurmaq. БАБУ qəd. cənab: Бабу сик1 Cənab tülkü

(ləzgi xalq nağılının personajı). БАБУВИЗМ (-ли, -да) babuvizm (A'VIII əsrin sonunda Qrakx Babe/'və onun tərəfdar­ ları tərəfindən yaradılmış utopik kommunizmin inqilabi cərəyanı): бабувизмдин babuviznıin. БАГАЖ (-дм: -да; -ар, -ри, -pa) baqaj: багаждип baqajın. БАГЕТ (-ди, -да: -ар, -ри, -pa) baqct (çərçivə və haşiyə üçün çıxışlı taxta): багетдик baqctin. БАГУЛАЛ baqulal (xalq): багулал ч!ал baqulal dili. БАГУЛАЛ Bİ! (-ди, -да; -яр, -йри, -iipa) baqulal: багулалвмлин baqulalın. ПАГЬ I (-ди, -да, -лар; -лари, -лара) bağ: бап.лин bağın. САГЪ II (-уни, -уна. -ар: -ари, -ара) I) lent, şərid (parçadan): 2) qaytan, bağ (ayaq­ qabı üçün vəs.): 3) piltə: лампад багь lampa piltəsi.

БАГЬБАН bax Багьман. БАГЬБУГЪАЙ dan. cşşəkarısı. БАГЬИ Ш (-ди: -да; -ар, -ри, -pa) hə­ diyyə, bağışlanan şey, onam. БАГЬИШ УН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ии, -рай, -мир) bağışlamaq (kimi isə. nəyi isə); toltif etmək, ənam vermək; багм ии на bağışladı; təltif etdi, onam veıdi. БАГЬМ АН // БАГЬМ АНЧИ (-ди: -да, -ар(-яр),-ри(-йрн), -ра(-йра)) bağban; багьдин буба багъ.манчи я a.s. bağın atası bağbandır; багьманлин // багьманчилин bağbanın. БАГЬМАНЧИВАЛ (-или, -иле; -илер, -плери, -илера) I) bağbanlıq; багьманчивал авуи bağbanlıq etmək: 2) bağçılıq, m ey­ vəçilik; багъманчнвнлин bağçılığın. БАГЪРАГЪ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ağır

bir şey yerə düşəndə, giillə açılanda və s. çıxan səs; багърагь авун guruldamaq, gumbuldamnq; багьрагъна тфенг акъатна tüfəngdən gurultu ilo atəş açıldı. БАГЬРЛГЬУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -ран, -м ир) bax Багърагь (багърагь авун). БЛГЬРИ I ağ ciyər, qara ciyər, sinə, ürək. БАГЪРИ II (-ди, -да; -яр, -при, -нра) doğma, qohum; багърндин doğmanın, qohumun. БЛГЬРИВАЛ (-или, -иле; -ил ер, -илсри, -илера) doğmalıq, qohumluq; багьривилин doğmalığın, qohumluğun. БАГЬЧА bax Бахча. БАГЪА 1) baha (qiymətinə görə) багьа къиметдан baha qiymətə; багьа я bahadır; багьа авун bahalaşdırmaq; багьа хьун baha­ laşmaq, qiyməti qalxmaq; 2) məc. əziz, sevim­ li; багьа диле əziz (sevimli) ana. БАГБАБУР bahalı (mallar). БАГЬАВАЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) bahalıq; багьавилин bahalığın. БАГЬАВИЛЕЛДИ г. bax. Багьадаказ. БАГЬАВИЛЯЙ г. bahalıqdan. БАГЬАДАКАЗ г. bahalıqla. БАГЪАДИЗ z. bax. Багьадаказ. БАГЬАЗ с. baha; багьаз акъвазун baha başa gəlmək; багьаз кьун qədrini bilmək, qiymətləndirmək.

БАГЬАЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) Ьаhaçı; багьачидин bahaçının. БАГЬАЧИВАЛ (-и ли , -иле; -илер, -илсри, -илера) bahaçılıq; багьачивилнн bahaçılığın. БАГЬНА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) 1) bəhanə; багьна авун bəhanə etmək; 2) səbəb uydunnaq; багьна акъудун bəhanə gətinnək; багьнайрихъ къекъуьн bəhanələr axtarmaq. БАГЬНАЯР (-ри, -pa) bəhanələr. БАГЬНАЯР АВУН f. bohanə gotimıok. БАГЬНАЯРУН (-ла, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax. Багьиаяр авуи. БАГЬС bax Бягьс. БАДА z. mənasız, boş yerə, bada vermək; бала фена йикъар-йифер günlər bada getdi. БАДАМ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) ba­ dam (meyvə); 2) badam (ağac): бадамднп badamın. БАДАМ Ж АН (-ли, -да; -ар, -ри, -ра) badımcan; бадамжанлин badımcanın. БАДАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) hot. badan (bənövşəyi-qırmızı gülləri olan ol bitki): баданднн badanın. БАДАРА (-ди, -да) qəd. is. oxlaq, mənə­ viyyat; бадараднн əxlaqın, mənəviyyatın. БАДБАД (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) hind to­ yuğu; бадбадлии hind toyuğunun; həmçinin bax Аштерхан. БАДГЬАВА // БАДГЬАВАЯ г. boş yerə, mənasız yerə, bihudə. БАДЕ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) nənə (ata tətəfdən); бал ел и н nənənin. БАДЕВА Л (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) nənəlik; бадевнлин ııənəliyin. БАДИ (-ди, -да; -яр, -йри, -нра) kasa; бадидин kasanın. БАЖАНАХ (-дн, -да; -ар, -ри, -ра) bacanaq; бажянахдин bacanağın. БАЖ АНАХВАЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) bacanaqlıq; бажанахвилнн bacanaqlığtn. БАЖАГЬАТ z. çətin ki, çox çətin ki. БАЖ АРАГЬ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) ba­ carıq; бажарагьдин bacarığın; həmçinin bax Алахъун. БАЖАРАГЬВАЛ (-или, -иле; -илер. -илсри, -илера) bacanqlılıq; бажарагьвилип bacarıqlılığın.

61

-

БАЗ БАЖАРАГЬЛУ sif. bacarıqlı БАЖАРАГЬЛУБУР is. bacarığlılar. БАЖЛРАГЬЛУВАЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) I) qabiliyyət: 2) məharət: бажарагнлувилпп qabiliyyətin: məharətin БАЖАРАГЪЛУВИЛЕЛДИ г. I) qabiliy­ yətlə; 2) məharətlə. БАЖАРАГЬСУЗ sif. 1) bacarıqsız; 2) qabiliyyətsiz. БАЖАРАГЬСУЗБУР (-у, -a) is. baca­ rıqsızlar. БАЖАРАГЪСУЗВАЛ (-или, -иле; -илер, -илсри, -илера) bacarıqsızlıq: бажарагьсузвилин bacarıqsızlığın. БАЖАРАГЪСУЗВИЛЕЛДИ г I) Ьасаrıqsızcasına; 2) qabiliyyətsizcosino. БАЖАРМИШУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bacarmaq; бажармишиа bacardı; həmçinin bax Алакьуп. БАЖГЪАН (-ди, -да; -ар, -ри. -ра) dö­ şək: бажчьанаин döşəyin: həmçinin bax Шалта. БАЖ ИТ z. doğrudanmı? ola bilərmi? müınkiinmü? görəsən? məgər? БАЖИТВАЛ (-или, -иле; -илер. -илсри, -илера) 1) cəhd, soy: ciddi rəftar; 2) diqqətlə mü­ şahidə etmək (işi vəs.). БАЖИТ ХЬУН I) soylo müşahidə et­ məyi bacarmaq (işi vəs.): 2) ciddi-cəhdlə, can­ fəşanlıqla çalışmaq. БАЗА (-ди, -да; -яр, -йри, -iipa) baza: базаднн bazanın. БАЗАЛЬТ (-дн, -ла) geol. bazalı (tünd

rəngli çox bərk və stx vulkanik süxur): базальтднн bazallın. БАЗАНИТ (-дн, -да) geol. bazaniı (qara rəngli siixur): базанитлнн bazanilin. БАЗАР (-дн, -да; -ар, -ри, -ра) I) bazar: базардин ю гь bazar günü: базарлин кънмст bazar qiyməti; 2) məc. səs-kiiy. hay-küylo söh­ bət: 3) məc. özbaşınalıq: 4) bazar günü bax Гьяд. БАЗАРЛУХАР (-ри. -pa) I) bazarlıq; сусан базарлухар golindən öirii bazarlıq; 2) hə­ diyyələr. pay. БАЗИ 1 (-ди, -да) güc. qüdrət: базидим gücün, qüdrətin. БАЗИ II (-до, -да; -яр. -йри, -iipa) dial. dişlə, çillə (qoşqu aləti): базидин dişlənin, çil­ lənin.

БАЗ

- 62 -

БАЗИЛИКА (-ли, -да; -яр. -йри, -йра)

amil, bazilika (antik dövrdə və orta əsrlərdə: içərisi siitwılarta iki hissəyə böliinan böyük bina): базиликаяин bazilikanın. БАЗИС (-ли, -ла) bazis (I. əsas, öziil. hiinövrə: 2. geodeziyada: üçbucağın otura­ cağı): базисдии bazisin. БАЗЛАМАЧ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bazla m;ıç (ləzgi çörəyinin bir ııövii. turş xəmir­ dən bişirilmiş nazik, dairəvi çörək): базламачлии bazlamaçın. БАЗУ (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) kotana qoşulmuş iki öküzün arasındakı ağac. БАЙ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) bay (inqilab­

dan əvvəl Orta Asiyada mülkədar, qolçomaq və ya tacirlərə verilən ad): баидни bayın. БАИБАГЬ dan. yatmaq. ПАПБУТ (-ли. -да; -ар, -ри, -pa) 1) fin bıçağı: 2) kişi adı - Байбут (Baybut). БАЙДАК (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) baydak

(Dnepr çayında və Qara dənizdə balıqçı gəmisi): байдакдии baydakm. БАЙДАРА (-ли. -да; -яр, -йри, -йра) baydııra (1. üzərinə dəri çəkilmiş qayıq. 2. iki­

başlı avarla sürülən birnəfərlik idman qayığı): бииларплни baydaranın. БАЙДАРКА (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) buydarka; байдаркаднн baydarkanm. БАЙДАКЬ (-а, -а; -ар, -pıı, -pa) yel­ beyin: байлакьднн yelbeyinin. БА1П1Х (-дм, -да; -ар, -ри, -pa) diqqot, fikrin yönalmosi. nəzor: байнхдин diqqətin. БАЙИХУН (-ла. -на; -из, -зава; -а, ни», -рай, -мир) diqqot yetinnok. fikir vcrınok. nəz.or salmaq: Оайнхна diqqət yetirdi, fikir verdi, nəzər saldı. БЛИКА (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) bayka (xovlu yınnşaq yun və ya pamlnq parça): байкалии baykanın. БЛЙКЪУШ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) 1) bayquş: 2) məc. yaxın adamları Öliib tok qal­ mış yaşlı adam: баикъушдпн bayquşun: həm­ çinin һах Т1иб. БАЙРОНИЗМ (-ли, -да) .«/aft. boyronizm ( l . XIX əsrin əvvəllərində yaranmış ədəhi-romanıik cərəyan: 2. kölın. ümidsizlik, ruh düşkünlüyü, bədbinlik); баиронизмдин bayronizmin. БАК (-ли, -да; -ар. -ри, -pa) bak: баклии bakın. БАКАЛАВР (-ДН, -ла; -ияр, -ийрн, -пира) bakalavr: бакалаврдин bakalavrın.

- 63 -

БАКАЛАВРВАЛ (-или, -нле; -илер, -илерн, -илера) bakalavrlıq; бакалаврвилин bakalavrlığın. БАКАЛАВРИАТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) bukalavriat; бакалавриатдин bakalavriatın. БАКАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bakan

(lakh boya): бакандии bakanın. БАКАРА lazımlı, gorokli; бакара атун lazımlı olmaq.

БАКЪАЛ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) baqqal; бакъал малар baqqal malları; бакьалдин baqqalın. БАКЬА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) vannı, dövlətini gözə soxan adam. БАКЈЛАК1 bax Щ иб. БАК1ЛУК1 (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qarğıdalı çörəyi; бак1лук!днн qarğıdalı çörəyinin.

БАКЕЛИТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bakelit (sintetik qatran): бакслнтдин bakelitin.

БАК1УР cızma-qara, qatmaqanşıq yazılar. БАК1УШ (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) bütöv qoz ləpəsi; бак1ушдим bütöv qoz ləpəsinin. БАЛ I qəd. zikr. БАЛ II (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bal, rəqs gecəsi; балдин balın, rəqs gecəsinin. БАЛ АВУН zikr etmək. БАЛА I (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) 1) öv­ lad, balaca uşaq; 2) məc. əziz, doğma (uşaqla­

БАКЕН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) baken

ra və yaşca özündən kiçiklərə müraciət):

БАКАРАВАЛ (-и ли , -иле; -илер, -илери, -илера) lazımlı olmaq: бакаравилин lazımlı olmağtn. БАКАУТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bot. bakaut, dəmirağac; бакаутдии bakautun, dəmirağacın.

(çayda, göldə dayaz yerləri və s. göstərmək üçün üziicü nişan): баксндин bakenin. БАКЕНБАРДАР (-ри, -pa) bakenbard, xətbaşı; бакенбардлин bakenbardın, xətbaşının. БАККАРА I (-ди, -да) bakkara (büllurun qiymətli ııövii): баккарадин bakkaranm. БАККАРА II bakkara (qumar növü). БАКЛУК dial, bax Бак!лук1. БАКТЕРИОЗАР (-ри, -pa) baktcriozlar

(bitkilərdə bakteriyaların törətdiyi yoluxucu xəstəliklər): бакгериозрин bakteriozların. БАКТЕРИОЛИЗ (-ди, -да) bakterioliz

(bakteriolizinlər vasitəsilə bədəndəki bakteriyaların məhv edilməsi): бактсриолнздин baktcriolizin. БАКТЕРИОЛИЗИН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bakleriolizin (bədəndə bakıeriyaları əridən maddə): бактериолизиндии bakteriolizinin. БАКТЕРИОЛОГ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bakterioloq (bakteriologiya alimi, bakteriologiya mütəxəssisi): бактсриологдин bakteriologun. БАКТЕРИОЛОГИЯ (-ди, -да) bakteri­ ologiya (baktcriyalanlan bəhs edən elm): бактериологиялин baktcriologiyanın. БАКТЕРИЯ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) bakleriya; бактсриядни baktcriyanın. БАКЪА I sif. dial, ölmoz. БАКЪА II г. ömürlük.

3)

heyvanların, quşların balası. БАЛА II // БЕЛА (-ди, -ла; -яр, -йри, -йра) bəla, bədbəxtlik; беладнк акатуи bolaya düşmək; беладикай хкатун bəladan qur­ tulmaq; бсладикай хуьн bəladan qorumaq; ч1ехмдаз яб тагайди ч1ехи беладик акатла a.s. böyük sözünə qulaq asmayan böyük bəla­ ya düşər. БАЛАБАН I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) taxıldöyən (maşın): балабапдин taxıldöyənin. БАЛАБАН П (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) I) mus. balaban; 2) məc. mənasız sözlər, söh­ bətlər; балабанар ягъун dan. gərəksiz söhbət etmək. БАЛАБАНЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) balabançı; балабанчидии balabançının. БАЛАБАНЧИВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) balabançılıq: балабанчивилнн balabançı lığın. БАЛАГАН (-дп, -да; -ар, -ри, -pa) balaqan (1. keçmişdə yarmarka tamaşaları üçün

taxta tikili; 2. oyunbazlıq, kiiçə tamaşası): балагандин balaqanın. БАЛАЛАЙКА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) mus. balalayka; балалайкадин balalaykanın. БАЛАНС (-ди, -да) I) balans (bir idarə və

ya müəssisənin miiəyyən miiddəl ərzindəki gəlir və çıxarının yekunti): 2) müvazinət; балансдни balansın, müvazinətin. БАЛАХОН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) balaxon (gen və uzun xalat): 2) tar. bbbado. cübbə; балахондин balaxonun; ləbbadənin. cübbənin.

БАЛ

БАЛГЪАН (-ди, -да; -ар. -ри. -pa) bəl­ ğəm; бал 1ъандии bəlğəmin. БАЛДУЗ baldız; həmçinin bax Яран вах. БАЛДУРГЬАН (-ди: -да; -ар, -ри, -ра) baldırğan; баллургьандин baldırğanın. БАЛЕРИНА (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) balerina: балерппалин balerinanın. БАЛЕТ (-ди, -да) balet (I. rəqslərdən ibarət teatr tamaşası; 2. bıı ciir ıamasa üçüıı yazılmış musiqi əsəri: 3. rəqs sənəti): балетдин baletin. БАЛИ I bali (camışları boylamaq səsi). БАЛИ U dial, (-ди, -да: -яр, -йри, -йра) gilas; балидин gilasın. БАЛКАР balkar (xalq): балкар ч!ал balkar dili. БАЛКАРВИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) balkar; балкарвилнн balkarm. БАЛК1АН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) at; балк1анрин ра.маг at ilxısı: балк1анднз пурар ягъун atı yohərləmok; гишин батк!анди кьенерар жакьвада u.s. ас at yüyənini gəmirər. БАЛК1АНДАР (-ли, -да; -ар, -ри, -ра) atçı; балк1андардин atçının. БАЛК1АНДАРВАЛ (-или, -иле; -илер. -клерк, -илера) atçılıq; балк 1андарв 11лин atçılığın: яхк!ур йис иплай в ил и к Kulapa балк1андарвал внлнк фскнай qırx il əvvəl Qusarda atçılıq inkişaf etmişdi. БАЛЛ (-ли, -да; -ар. -ри, -pa) ball, dərəcə (1. müxtəlif hadisələrin, məs. kiiləyin.

zəlzələnin və şairənin şiddət dərəcəsini göstərən vahid: 2. məktəbdə: şagirdlərin bilik və əxlaq dərəcəsini göstərən qiymət): балллин ballın. БАЛЛАДА (-ди, -да; -яр, -при. -йра) ballada (I. ədəb, dastan: 2. mus. oxumaq və çalmaq üçün musiqi əsəri): баллаладин bal­ ladanın. БАЛЛАСТ (-ди, -да: -ap, -pıı, -pa) bal­ last (1. gəminin, aerostatm və şairənin tara­

zlığını saxlamaq üçiin götürülən yük və ya başqa ağırlıq: 2. məc. artıq yiik: 3. d.y şpallan bərkitmək üçün onların arasına tökülən çınqıl və ya qum): балластднн ballastm. БАЛЛИСТИКА (-ди. -да) ballistika (top güllələrinin və ya ağır cisimlərin uçuşundan bəhs edən elm): баллисттсадни ballistikamn. БАЛУГЪ I: акьул балугъ hoddi büluğa çatmış.

БАЛ

- 64 -

БАЛУГЬ II (-ли. -да; -ар. -рн. -pa) balıq; балугъднн balığın; балугъар кьун balıq tut­ maq; кьнзил балугъ qızıl balıq; həmçinin bax Гъед II. БАЛУГЬЧИ (-ли, -да; -яр, -При, -üpa) ba­ lıqçı: балугъчидии balıqçının. БАЛУГЪЧИВАЛ (-или, -иле; -илср, -илерн, -клера) balıqçılıq; балугьчивилин balıqçılığın. ВАЛУН (-ли, -да; -ар, -рн, -pa) balon; балунднн balonun. БАЛТШ Ш dan. övkəlonmiş gicitkən; həmçinin ha.v Хънкьифар. БАЛ ХУН (-ли, -да; -ар, -рн, -pa) balkon, eyvan; балхундин balkonun, eyvanın; həmçinin hax Айван. БАЛЬЗАМ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) ba Iга m (I. içərisində e/ir yağları olan yanın­ danı irii qatran; 2. mumiya: 3. darınan, dava, məllam): бальзамдин balzamın. БАЛЬЗАМИН (-ДИ. -ла: -ар, -рн, -ря) hat. balzaınin. xınaç içəyi: бальзамнндин balzaminin. xınaçiçəyinin; həmçinin bax Хниелнумс. б а л ь н е о л о г (- ли. -да; -ар, -рн, -pa) balncoloq (halneologiya mütəxəssisi); бал ьnco.ıor.ııııı balncoioqıın. БАЛЬНЕОЛОГИЯ (-ди, -ла) lib. balnclogiya (mədən suları və paldıqlarının kimyəvi

tərkibi və hunlarla miialicə üsullarından halts edən elm)-, бальнеологнялин balncolouiyanin. БАМБУК (-ди, -да; -ар. -рн, -pa) bambuk (içərisi boş. çox hark və yoğun qamaşa oxşar bitki); бпмбуклнн bambukun. БАМНШ boğuq, basılmış: бамиш ванислди boğuq səslə: бамнш авун a) boğmaq (ki­ mi isa): b) məc. əzınok: бампш хьун boğulmaq. БАМНШАРУН (-да. -на; -из, -зава; -а, -ни, -рай. -мир) bax Бамнш (бамиш авун). БАМИШУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -пн. -ран, -.мир) bax Бамиш (бампш авун). - БАН I İm i isimlorə alavə olunaraq peşə sözIsri əmələ gətirən şəkilçi; рамаг+бан = гамагбап ilxıçı. лана+бан ® данарбаи danaçı. БАН П qad. hündür. БАН III (-ди, -да; -ар, -рн. -pa) arabanın yedəyi: банлнн arabanın yedəyinin

БАНАН (-ди, -да; -ар. -рн, -pa) banan; банандни bananın.

- 65 -

БАНБУЦ (-ди, -да; -ар, -рн, -pa) dan. dolubədənli (adanı): банбуцдин dolubədənlinin. БАНГАТ1 (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) dan. oğru; бангат1дип oğrunun. БАНД (-унн, -уна; -ар. -ари, -ара) 1) bond; вац1ун банд çayın bəndi; банд кьун bənd çəkmək, qabağını bağlamaq; банд хана bənd dağıldı; 2) çənbər (tüfəngdə), çənbər (üzükdə), qurşaq. БАНДА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) banda, quldur dəstəsi; баидалин bundanın, quldur dəstəsinin. БАНДАЖ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bandaj (1. saığı. kəmər; 2. çənbər. qurşaq): бандаждни bandajm. БАНДАЦ1АРАХ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) zoo!, ağac qurdu; бандац1арахдин ağac qur­ dunun. БАНДЕРОЛЬ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) banderol; бандеролдин banderolun. БАНДЖ О (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) bandjo (Amerika zəncilərinin barmaqla çaldıqları musiqi aləti): банджодин bandjonun. БАНДИТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bandit; бандитрик banditlərin. БАНДИТВАЛ (-и ли , -иле; -илср, -илери, -клера) banditlik, quldurluq; баилитвилин banditliyin. БАНДНТВИЛЕЛДИ z. banditcəsinə, quldurcasına. БАНДУРА (-дн, -да; -яр, -йрн, -йра) bandura (barmaqla çalınan çoxsinıli Ukrayna musiqi alati): банлураднн banduranın. БАНК (-ди, -да; -ap, -ари, -ара) bank; баикдин чек bank qəbzi. БАНКА I (-ди, -ла; -яр, -йри, -йра) ban­ ka (qab), bəmi; шуьшедин банка şüşə banka. БАНКА II (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) bank (kart oyununun adı): банкадин ban­ kanın. БАНКА III (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) oturacaq (qayıqda avar çakaıılarin əyləşdiyi yer): банками u oturacağın. БАНКА IV daniz. banka, say (daııizin dibindaki hiindürlüklar). БАНКЕТ I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ban­ ket, ziyafət; банкетдин banketin, ziyafətin.

БАНКЕТ II tex. banket, torpaq töküınü, torpaq qalağı (damir yol. su tikintilarində).

БАН КИ Р (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bankir

(bank sahibi); банкирдин bankirin. БАНКОМ АТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) bankomat; банкоматами bankomatın. БАНКНОТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) banknot (bank tərəfindən buraxdan faizsiz kredit bileti); банкнотами banknotun. БАН КРОТ банкрот. БАНКРОТВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -нлера) bankrotluq; банк ротил и!! bankrotluğun. БАНКРОТ ХЬУН bankrot olmaq.

БАР

БАРАБАРДАКАЗ z. I) bir bərabərdə; 2) ton, tənbətən. БАРАБАРДИЗ z. bax Барабардаказ. БАРАБАРСУЗ bəraborsiz. БАРАБАРСУЗВАЛ (-или, -иле; -илср, илери, -нлера) bərabərsizlik; барабарсузвнлин bərabərsizliyin. БАРАБАРСУЗВИЛЕЛДИ г. bax Барабарсузлаказ. БАРАБАРСУЗДАКАЗ г. bərabərsizliklə. БАРАБАРСУЗДНЗ r. hax Барабарсуздаказ.

БАН К Е dan. 1) kar; 2) vecsiz. БАН ТУ (-ди, -да) bantu (Afrikada yaşayan xalqlar qrupu): бантудин bantunun.

БАРАБАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ии, -рай, -мир) bax Барабар (барабар авун).

БАНХЪВАЦ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра)

БАРАДАЙ qoş. haqqında, barəsində, dair; и кардин барадай bu iş barəsində. БАРАК (-ди, -ла; -ар, -ри, -ра) barak (I.

qəd. yekə daş; банхъващшн yekə daşın. БАОБАБ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) boı. baobab (isti ölkalardə bitan yoğun gövdəli böyük ağac): баобабднн baobabm. БАПТИЗМ (-ди, -да) baptizm (xristian məzhəblərindən biri); баптизмднн baptizmin. БАПТИСТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) bap­ tist (baptizm (ərafdan): баптистдин baptistin. БАШ АХ papaq; hanıçinin bax Бармак. БАШ АХЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) papaqçı; бапЈахчидин papaqçının. БАШ АХЧИВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -илера) papaqçılıq; бап1ахчивнлнн papaqçılığın. БАР I (-дн, -да; -ар, -ри, -ра) bar (ayaqüstü restoran); бардин barm. БАР II (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) bar (hava təzyiqi vahidi); барднн barın. БАР III (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) mad. bar

(qazıma maşınının və mədən kombaynının əsas kəslci lıissəsi); бардин barın. БАРА dəfə вишбара yüz dəfə. БАРАБАР 1) borabor; барабар авун bə­ rabər etmək; барабар хьун bərabər olmaq; барабар кьун bəraborləşdirmək: 2) bir ölçü ilə ölçmək (miibadih vaxtı) ичер мухахъ ба­ рабар гана almaları arpaya dəyişdirdi. БАРАБАРВАЛ (-или, -иле; -нлер, -илери, -илера) bərabərlik; барабарвал авачир bərabərliyi olmayan. БАРАБАРВИЛЕЛДИ г. hax Барабардаказ.

taxtadan tikilmiş müvaqqoti bina: 2. xəstəxana­ da yoluxucu xəstələrə məxsus şöbə); баракдин barakın. БАРАМА (-ди, -да; -яр, -йри, -Пра) ba­ rama; барамалип baramanın. БАРА MАБА H (-ди, -да; -ар, -рн, -ра) baramaçı; бара.мабандин baramaçının. БАРАМАБАНВАЛ (-или, -m e ; -илер. -илери, -нлера) baramaçılıq: барамабанвилин baramaçılığın. БАРАМАЧИ (-ди, -да; -яр, -Ври, -йра) baramaçı; барамачндии baramaçının БАРАМАЧИВАЛ (-или, -иле; -илер, -млерн, -илера) baramaçılıq: барамачивилнн baramaçılığın. БАРБАЖ dial, büzüşmək. БАРБАТ1 bərbad: барбат! авун bərbad etmək. БАРБАТ1ВАЛ (-или. -иле: -нлер, -илсри, -илера) bərbadlıq, viranolik, uçulma, dağıl­ ma: барбат 1 в 11лн 11 bərbadlığm. viranəliyin. uçulmanın. dağılmanın. БАРБАТ1УН (-да, -на; -из. -зава; -а. -пн, -ран, -мир) bərbad etmək, viran etmək, uçurtmaq. dağıtmaq; барбатһга bərbad etdi, viran etdi, uçurtdu. dağıtdı. БАРБАТ1 ХЬУН bərbad olmaq, dağıl­ maq, viran olmaq; 0 дуьнья барбат1 хьанач хьи dünya dağılmadı ki. БАРБИ 1 (-ди, -да: -яр, -йрн. -йра) 1) uzun müddət eyni fikri tokrar edən söhbət: 2) lağlağı.

БАР

- 66 -

БАРЫ! II (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) barbi (ləzgilərin Yaran suvar (bahar bayramı) gecəsi göy.7 aldıqları məşəl). БАРЫ! III (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) barbi, gəlincik: барбнлнн barbinin, gəlinciyin. БАРГЪ 1) bax Багърагь; 2) bax Баргьар. БАРГЪАР (-и, -а) I) didilmiş çətənə lif­ ləri: 2) sap əyirmək üçün didilib hazırlanmış yun: баргьар авун çətənə liflərini yolmaq. БАРГЬУН (-да, -на; -из, -зава; -а//ая, -ин, -рай, -мир) bax Багърагь (багърагь авун). БАРД (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) bard (qədim keltlərdə cl şairi); 2) тас. şair, бардлип bardın. БАРЕЖ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) köhn. barcj (seyrək toxunmuş parça ııÖvii); барсждни barcjin. БАРЕЛЬЕФ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) barelyef, qabartma, qabartma naxış (bəzək); барельефдпн barcl-ycfin. БАРЕТКАЯР (-ри, -pa) baretkalar (düyməli vv> ya qaytanh qadın tufiisi); бареткайрин barctkaların. БАРЕТТЕР (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) Ьагеиег (elektrik cərəyanının sabitliyini saxla­ maq üçiin cihaz): барез герани baretterin. БАРЖА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) barja; баржадпн barjanın. БАРЖАГЪАН (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) kiçik döşək: бархагьаилин kiçik döşəyin. БАРЗА (-ди, -да; -яр, -при, -йра) dağ meşəsinin yamacındakt örüş. БАРЗУ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) I) quş növü: 2) örüş yeri. БАРЗУКЬ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) I) ta­ pança: 2) kiçik qılınc; 3) küt insan, key insan. БАР11Л 1 (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) is. qad. igid, diribaş: барилдин igidin, diribaşın. БАРИЯ II si/, qod. igid, diribaş; барил гада igid oğlan, diribaş oğlan. БАРИЛВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -ıı.ıcpa) igidlik, diribaşlıq; барилвилин igidliyin, diribaşlığın. БАРИСФЕРА (-ди, -да) geol. barisfera ( Yerin ağır nüvəsi); барнсфсрадин barisfcranın. БАРИТ (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) miner. baril. barium-sulfal (müxtəlif rənglərdə olan agir mineral); баритдин baritin, barium-sulfatm.

- 67 -

БАРИТОН (-ди, -да) müs. bariton (1. basla tenor arasında kişi səsi; 2. bariton səsli adam; 3. musiqi aləti): баритондии baritonun. БАРИШ УГБ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) ba­ rışıq; баришугъднн barışığın. БАРИШУГЬВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -илера) banşıqlıq, sülh. БАРИШУГЬУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) barışdırmaq; баришугьна barışdırdı. БАРИШ УГЬ ХЬУН barışmaq. БАРК (-ди. -да; -ар, -ри, -pa) bark (böyük yelkənli gəmi); баркдин barkın. Б/VPKA (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) barka

(yük daşımaq üçün yastıdibli, göyərtəsiz böyük çay gəmisi): баркаднн barkanın. 2)

БАРКА: барка авун I) tərifləmək; təbrik etmək; барка хьуй! n. mübarək olsun!

БАРКАВАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) 1) şükr edilməyə layiq (çörək, meyvə vəs. haqqın­ da); bərəkətli, bol (məhsul, torpaq, ölkə və s. haqqında); 2) yemək üçün şükrlü sayılan taam. БАРКАЛЛА n. I) barakallah (tərif); 2) şöhrət; баркалла гьуи şöhrət gətirmək. БАРКАЛЛАВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -илера) şöhrətlilik; баркаллавилин şöhrətliliyin. БАРКАЛЛАВИЛЕЛДИ г. bax Баркалладаказ. БАРКАЛЛАДАҜАЗ г. şöhrətlə. БАРКАЛЛАДИВ bax Баркалладаказ. БАРКАЛЛУ şərəfli, layiqli, ləyaqətli. БАРК АЛЛ УВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) şərəf, ləyaqət; баркаллувилин şərəfin, ləyaqətin. БАРКАЛЛУВИЛЕЛДИ г. bax Баркаллудаказ. БАРКАЛЛУДАКАЗ z. şərəflə, ləyaqətlə. БАРК АЛЛ УДИЗ z. bax Барка л лудя каз. БАРКАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) barkan (mebel üzünə çəkilən yun parça); баркандин barkanın. БАРКАС (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) dəniz. barkas (motorlu kiçik gəmi); баркасдин barkasın. БАРКЬАР (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) nad. yapıncı. БАРМАГЬ: бармагь кере is. qısa qulaqlı qoyun.

БАРМАК (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) papaq; намус квай бар.мак məc. namusla daşınan papaq ( öz namusunu qoruyan insan); 0 жинжин бармак a) gözogörünmoz papaq; b) zə­ hərli göbələk; бармак к1анч!аллайди qeyriciddi adam. БАРОГРАММА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) fiz. baroqram (baroqraf yazısı); Gapoграммаднн baroqramın. БАРОГРАФ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) fiz. baroqraf (hava təzyiqini avtomatik yazan aparat); барографдин baroqrafın. БАРОККО barokko (XVİ-XVIIl əsrlərdə

yayılmış bədii üslub). БАРОМЕТР (-ди, -да; -ияр, -пйри, -ийра) barometr; баромстрдин barometrin. БАРОН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) baron (qrafdan kiçik zadəgan rütbəsi); барондин baronun. БАРОНЕССА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) hıq. əv. baronessa (baıvnun qızı, ya arvadı); баронессадин baroncssanın. БАРОНЕТ (-ди, -да) baronet (İngiltərədə zadəgan lütbəsi); баронстдин baronetin. БАРОСКОП (-дм, -да; -ар, -ри, -ря) fiz. baroskop (hava təzyiqindəki dəyişiklikləri göstərən cihaz); бароскопдин baroskopun. БАРРЕЛЬ (-ди, -да) barel (İngiltərənin

bəzi yerlərində və Amerikada həcm və tulum ölçüsü); баррелдин barelin. БАРРИКАДА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) barrikada (küçə səngəri); баррикададии bar­ rikadanın. БАРУ bax Пару. БАРУТ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) bant; баругдин bantın. БАРХАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) barxan

(səhralaıda külək gətirən qumlardan əmələ gələn təpə); бархандин barxanın. БАРХУН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) irin; бархун хьун irinlənıək; бархундин irinin. БАРХУНУН / nədənsə küsüb qaş-qabaq sallamaq. БАРХУТ1 köhn. sahibkar. БАРЦ1АК (-ди, -да; -ap. -ри, -pa) balaq (camış balası)1, бари1акдин balağın. БАРЦ1АЛАР barsalar ( te g i armud növü). БАРЧИМ (-ди, -да; -ap, -рн, -pa) lex. pərçim, qadaq; барчим авун pərçimləmə, qodaqlama.

БАС БАРЧИМАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рам, -мир) bax Барчим (барчнм авун). БАС (-ди, -ла; -ар, -ри, -pa) mııs. bas (I. yoğun kişi səsi; 2. hu cür səsi olun adam: 3. musiqi alətinin adı). БАСАК1 (-ди, -да; -ap, -ри, -pa) dial. 1) səfeh, qeyri-ciddi adam; 2) küt alət. БАСАЛУХ (-ди, -да; -ар, -рн, -pa) qələbə; басалухдмн qələbənin: həmçinin bax Уфтан. БАСАРАТ: басарат багклу хьун f. basa­ ratı bağlı olmaq. БАСАРУХ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qəd. hücum. БАСАРУХ ГУН / hücüm etmək БАСИР hər işin öhdəsindən bacarıqla gələn. БАСКАК (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) baskak

(Rusiyada tatar-monqol xanlarının hac yığımı); баскакар baskaklar. БАСКАР (-ри, -pa) basklar (İspaniyanın şimal-qərbində və Fransanın bəzi cənub-qərb vilayətlərində yaşayan .xalq); баскрнн baskların. БАСКЕТБОЛ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) idin, basketbol; баскетболдмн basketbolun. БАСК1УМ I dial. oraq. БАСК1УМ II qəd. sentyabr БАСМА I (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) çap; басма авун çap etmək: басмадан акъатиа çapdan çıxdı. БАСМА II ağac kömürünü hazırlamaq üçün yer: басма ц1мвинар ağac kömürü. БАСМА III (-ди, -да; -яр. -йри. -йра) qadın saç boyası: басмаднн basmanın. БАСМАХАНА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) nəşriyyat; басмаханаднн nəşriyyatın. БАСМАЧ (-ди, -да; -ар. -рн, -pa) basmaçı; бас.мачднн basnıaçımn. БАСМАЧ ВАЛ (-или, -иле; -илср, -илери, -илера) basmaçılıq; басмачвилии basntaçılığın. БАСМАЧИ (-ди, -да; -яр, -йри. -йра) ağac kömürü hazırlayan adam. БАСМИШУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) 1) itələmək (izdihamda, in­ san axınında); həmçinin bax Гслягъун: 2) düşmənə hücum etmək; 3) batırmaq (səsi); 4) basmaq, doldurmaq (çalanı, çuxanı); рехъ живеди бас.мишна yolu qor basdı;

БАС

- 69 -

-6 8 -

5) bürümək, örtınok. çulğalamaq; цав цифери басмшина buludlar göy üzünü öndü; 6) oı (kol. ağac) basmaq; 7) oldon salmaq: уьгьуьдн зун иасмишна öskiirok moni əldən saldı: həmçinin bax Кьун. БАСРУХ (-ди, -да: -ap. -pıı, -pa) basırıq, qələbəlik, tünlük, hücum: басрух авун zorla girmək: басрух гун hücum etmək. КАСРУХДИВДИ :. basırıqla, hay-küylə, hücumla. БАСУРМАН (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) hasurınan (çar Rusiyasında xristian olmayan xalqlara təhqir üçün wrilən ad): басур.манрнн basunnanların. БАС-ХАС (-ян, -да; -ар, -ри. -pa) sıxış­ dırma. təqib, zülm etmək; бас-хас авун sıxış­ dırmaq. təqib etmək, zülm etmok. БАСУБ z. güclə. БАТ I (-ДН, -да; -ар, -ри, -ра) qəd. batman; батдни batmanın: са nar bir batman. БАТ II dan. yox olmaq: бат хьуй пун səni görüm yox olasan.

БАТИСФЕРА (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) batisfera (dənizin dərin qatlarım tədqiq elmək üçiin xüsusi kamera): батисфсрадин batis İcranın.

БАТ1УЛ s if düz olmayan, haqsız, ədalət­ siz; бат1ул гаф ədalətsiz söz; бат1ул амал düz olmayan hərəkət; 6ат1ул авун haqsız çıxarmaq; бат1ул хьун haqsız çıxmaq.

bəxt ondan üz döndərib: бала бахт я a.s. bala xoşbəxtlikdir.

БАТМАН // ПУДМАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) batman (bir ləzgi batmam i 4 funta, yəni 6 kq-a bərabərdir): батмандии // пудманлин batmanın.

БАТ1УЛВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) haqsızlıq, ədalotsizlik; бат(улвилнн haqsızlığın, ədalətsizliyin. БАТ1УЛАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) haqsız çıxarmaq, ədalətsiz kimi qələm ə vermək; бат1уларна haqsız çıxardı, ədalətsiz kimi qələmə verdi. БАТ1УЛБУР I: Бат1ул sifətinin cəm for­

БАХТАВАР I sif. I) bəxtəvər, qayğısız; бахтавар кас bəxtəvər adam: 2) bəxtəvər, bəxtiyar, taleli adam.

БАТМИШ АРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ни, -ран, -м ир)/ 1) batırmaq; абур батмишарна onları batırdılar; 2) ınəc. korlamaq, pozmaq, heço çıxarmaq (işi, planı): абуру кГвалах батмишарда onlar işi pozacaqlar. БАТМШЈЈУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) f . bax Батмишарун. БАТМИШ ХЬУН / I) batmaq; 2) тэс. m üvəffəqiyyətsizliyə uğramaq, puça çıxmaq; 3) məc. itmək, yoxa çıxmaq. БАТРАК // БАТ1РАК (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) muzdur; батракдин // бат!ракдии muzdurun.

БАТАЛЁР (-дм, -да; -ар, -ри, -pa) baıalyor (gainidə təchizat işlərinə baxan dənizçi): баталёрлип batalyorun.

БАТРАКВАЛ // БАТ1РАКВАЛ (-или, -нле; -нлср, -илери, -илера) muzdurluq; батраквилин // бат1раквилин muzdurluğun; батраквал И 5ат1раквал авун muzdurluq etmok.

БАТАЛИСТ (-дм, -да; -ар, -ри, -pa) batalist (döyüş mənzərələrini təsvir edən rəs­ sam): баталнстлии batalistin.

БАТРАКВАЛУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) f bax Батраквал (бат­ раквал авун).

БАТАЛЬОН (*ди, -да; -ар. -ри, -pa) ba­ talyon: багальопдпн batalyonun. БАТАН qəd. ulanmaz. БАТАРЕЙКА (-ли. -да; -яр. -при, -йра) batareya (cib fənəri, saat \v> s. ılçün): батареи* кадии batareyanın. БАТАРЕЯ (-ли, -да; -яр, -При, -йра) ba­ tareya (bir neçə top və ya minaatandan ibarət hissə), батлреялин batareyanın. БАТАТ (-дм, -ла; -ар, -ри, -pa) batat

(şirin kartof): бататднн batatın. БАТН r. kül. düşüncəsiz (insan haqqında). БАТНВАЛ (-или, -иле; -илер, -и.тери, илера) küllük, korazehinlik: батнвилин küllüyün, korazehinliyin. БАТИН (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) insanı müflisləşdirən qüvvə. БАТИН: Батинди ягъун ağılsızcasına tors, inadkar olmaq; ам батинди ягьай хьиз ава ona qəddar ruh hakim kəsilib. БАТИСТ (-дн, -да; -ар, -ри, -pa) batist (nazik pambıq parça): батнст-дин batistin.

БАХ

БАТТЕРФЛЯЙ (-ди, -да) batterflyay (xü­ susi üzmə üsulu): баттерфляйдин batterflyayın. БАТУРМА açıq göy rəng (xalçaçıların leksikonundan). БАТ1 dial. alağ. БАТ1А I dial, balaca kücuk. БАТ1А II dial, s if göyçok; бат1а руш göyçək qız. БАТ1АВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) göyçoklik; бат1авилин göyçəkliyin. БЛТ1АДАКАЗ z. göycok surətdə. БАТ1АДИЗ z. bax БатЈадаказ. БАТ1АН 1 bax Шуткьу (ləzgi qadın­ larıшп qədim baş Örtüyü). БАТ1АН II qırçın. БАТ1И (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) qəd. dilənçi; 6 a ı1иднн dilənçinin. БАТ1ИН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qəbrin içi; бат 1 и 11лин qəbrin içinin. БАТШНДА r. həqiqətdə.

ması. БАТ1УЛБУР II (-у, -a); Бат1улбур

sifətindən əmələ gəlmiş isim: бат!улбурум haqsızların. БАТ1УЛДАКАЗ z. haqsızcasına. ədalətsizcəsinə. БАТ1УЛДА, БАТ1УЛЗАВА haqsızdır, ədalətsizdir. БАТ1УЛДИ I: БАТ1УЛ sifətinin tək forinası: düz hərəkət etməyən, haqsız, ədalətsiz. БАТ1УЛДИ II (-да, -да) is. düz hərəkət etməyən, haqsız, ədalətsiz adam. БАТ1УЛДИЗ z. bax Бат1улдаказ. БАТГУЛУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax Бат1уларун. БАФА I bax Буфа. БАФА II dial, etibar. БАФТА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) bafta

(parça növii): бафтадин baftanın. БАХ (-ди, -да) dan. 1) ana; 2) böyük bacı. БАХА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) şair, gö­ zəl qadın; бахалин gözəl qadının. БАХАРА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) divar peçi; бахарадин divar peçinin. БАХИ paltar üzərində sapla apan İmiş na­ xışlı zolaq; бахияр ат1ун və yaxud бахияр ягъун naxışlı zolaq tikmək. БАХИЛАР (-ри, -pa) vətəgə işçilərinin geyindiyi ayaqqabı. БАХЛУ köhn. başqa kəndə gəlin köçən qız. БАХТ (*уни, -уиа; -ар, -ари, -ара) bəxt, xoşbəxtlik; ндан бахт фенва bəxt ondan üz döndərib, onun bəxti gətirmir; адан бахтуни ат1узва onun boxti gətirir, зи бахтунл гьана ınonim bəxtim gətirdi; адан бахтуни чин къалурзава onun boxti üzə gülür, бахтунн адаз чин къалурзавач və yaxud бахтуни адаз чин гузвач bəxt onun üzünə gülmür.

БЛХТА-БАХТ z. bəxtoboxt: бахта-бахт лугъун a) risqə getmək; b) Uılcyə arxayın olmaq.

БАХТАВАР П (-ди, -да; -ар, -ри, -ра)

is. bəxtəvər; бахтаварлмн bəxtəvərin; бахтаварлиз килнг bəxtəvərə bax. БАХТАВАРВДЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) bəxtəvərlik; бахтаварвилин bəxtəvərliyin. БАХТАВАРВИЛЕЛДИ даказ.

bax Бахтавар-

БАХТАВАРДАКАЗ “. bəxtəvoreosino. БАХТИКЪАРЛ 1 şair. sif. bəxtiqara, bəxtsiz; бахтикъара хьун bəxtiqara olmaq, bədbəxt olmaq. БАХТИКЪАРА U (-ди, -да; -яр. -При, -йра) is. bəxtiqara, bəxtsiz; бахтикъарадин bəxtiqaranın. bəxtsizin. БАХТЛУ sif. bəxıli. xoşbəxt: бахтлу авуи xoşbəxt etmək; бахтлу хьун xoşbəxt olmaq. БАХТЛУВАЛ (-или. -иле; -илер. илери, -илера) bəxtlilik. xoşbəxtlik: гуьрчегвилелан бахтлувал хъеан я a.s. gözəllik­ dən xoşbəxtlik yaxşıdır. БАХТЛУВИЛЕДДИ z. bax Бахтлудаказ. БАХТЛУДАКАЗ г. bəxıiyarcasıııa. БАХТЛУДИ I sif. bəxtiyar. БАХТЛУДИ II (-a, -a) is. bəxtiyar: вахтлудаи bəxtiyarın. БАХТЛУДИЗ з. bax Бахтлудаказ. БАХТСУЗ bəxtsiz. bədbəxt: бахтсуз авун bəxtsiz etınək. bədbəxt etmək: бахтсуз хьун bəxtsiz olmaq, bədbəxt olmaq. БАХТСУЗБУР I sif. bəxtsizlər. bəd­ bəxtlər. БАХТСУЗБУР (1 а şo r, h ə m çinin q o z va y u m u r ta q a tı­

1УЬРЧЕГВАЛ (-или, -иле; -илер, -нлери, -илера) göyçəklik, gözəllik, zəriflik; гуърчегвилин göyçəkliyin, gözəlliyin, zərif­ liyin.

ITbH E (ди, -да; -яр. -йри, -йра) 1) уаınaç. dağ döşü, yoxuş, güney; тик гуьнс dik yoxuş: гуьие квай речь yoxuşlu yol; 2) gündəyən; гуьнс пад gündoyən сәгоГ. ГУЬНII b a x Куыш.

ГУЬТГУЬВАЛ (-или, -иле; -илер, -иле­ ри, -илера) darlıq, məhdudluq; адавай и гуьтЬъвиликай кьил къакьудиз жезвачнр о, bu darlıqdan qurtula bilmirdi.

ГУЫНУЬГЬАН (-ли, -да; -ар, -ри, -pa) dan. şotka, sürtgəc; гуыДуьгьанлин şotkanın,

ГУЬРЗ (-уьни, -уьна; -ер, -ери, -ера) gürz; гуьрзуьнин gürzün.

ГУЬНГУЬНА: гуьнгуьна ачач J. dağıdı­ lıb. pis hala salınıb: гуьнгуьна тугун sökmək, dağıtmaq: гуьнгуьна хтун bərpa etmək, qay­ daya salınaq хуьруьи рскьер гуьнгуьна xryна kənd yolları qaydaya salındı.

ГУЬНДУЬЗ II nad. gündüz: həm çinin bax Юкьуз.

ГУЬТ1УЬ si/, dar: гуьт1уь рехъ dar yol; гуьт1уь авун daraltmaq, məhdudlaşdınnaq.

ГЬАЛ

ГУЬРЧЕГВИЛКЛДИ b a x Гуьрчсгдаказ.

!"УЬРЧЕГДИЗ b a x Гуьрчегдаказ. 1УЬРЧЕГЗАВА: Гуьрчег хьун /e lin in fo rm a s ı: göyçəkdir.

ГУЬРЧЕГЗАМА: Гуьрчег хьун /e lin in fo rm a s ı: göyçok qalıb.

ГУЬТ1 si/, d ia l, ürəkaçan; гуьт1 гафар ürəkaçan sözlər.

ГЬ [п»әЈ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) ləzgi ə li/b a sın ın b e ş in c i hə rfi.

ГЪА qəd . tərz, işgörmə qaydası. ГЬАБ (-пу, -па; -пар, -пари, -пара) 1) ovuc; əl içi; гъапун ovcun; əl içinin; ca гьаб гь>ър va y a x u d са гьапа авай гьуьр bir ovuc un; гьапалди яд къачуна ovucla su götürdü; гьаб ягьун ovucla götürmək; 2) ınəc. bir ovuc; azca, cüzi. ГЪАБА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) l.s. qapı (xo kkeyd ə); гьабадин qapının; хоккей къугьваз кьил кугур са шумуд декьнкьадилай мутьманрин гьабадиз сад лагьай гол ягьана xokkcy başlanan bir neçə dəqiqə­ dən sonra qonaqların qapısına qol vuruldu. ГЪАВГЪА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) n a d . dava, qalmaqal; гьавгьадин davanın,

qalmaqalın. ГЬАВУР (-ди, -да; -ар, -рн, -pa) dial. ağıl; гьавурдии ağlın. ГЪАВУРДА: гъавурда авай кае v ə y a ­ x u d гьавурдик квай кае başa düşon adam, məlumatlı adam; зун гъавурда ава v ə y a x u d зун гьавурдик ква mən başa düşürəm, ınənim xəbərim var, m ənə aydındır; гъавурда авачнз v ə y a x u d гьавурдик квачиз başa düşmədən, işin içində olmadan; гъавурда акьун və y a x u d гъавурда гьатун. həmçinin гьавурдик акатун başa düşmək, anlamaq; гъавурда тун və y a x u d гьавурдик кутун ba­ şa salmaq, izah etmək, işin məğzini anlatmaq. ГЪАЗА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) bax Рьазават. ГЬАЗАБ (-ди, -да) qəzəb, qeyz; гьазабдин qəzəbin, qeyzin.

ГЬАЗАБЛУ si/, qəzəbli, qeyzli: гъазаблу кас qəzəbli (qeyzli) adam. ГЪАЗАВАТ (-ди, -да) I) cihad; 2) məc. tamahkarlıq, acgözlük, hərislik; 3) məc. qeyz; гъазаватдин cihadın; tamahkarlığın; ac­ gözlüyün. hərisliyin; qeyzin; ада ашдиз гьазават авуна о, plova cihad etdi (a c g ö z ­ lü k lə y e d i) .

ГЪАЗАВАТЧИ (-ди. -да; -яр, -йри. •йра) cihad edən; гьазаватчидин cihad edənin. ГЪА ЙРА (-ди, -да) dial, etibar: гьайра авун etibar etmək: гьайрадин etibarın. ГЬАЛ (-уни, -уна; -ар, -ари, -ара) sap: суи гьалар yun iplik: гамуннн гьалар xalça ipliyi: кьазун гьалар ipək saplar: рапуннк гьал акалун iynəyə sap keçirmək. ГЬАЛА I (-ди, -да; -яр. -Йри, -йра) qəd. məhsul: гьаладин məhsulun. ГЬАЛА II (-ли, -да; -яр, -йри, -йра) k ö h n . haqq-hesab: гьаладнн haqq-hesabın.

ГЬАЛАБ (-ли, -да) həyəcan: рмк1и гьалаб кьачун həyəcanlanmaq, narahat olmaq: гъалабдин həyəcanın. ГЬАЛ APT sözdo artıq hərf. Г Ь А Л А П (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) səhvgünah: гъалатЦии səhvin: günahın: гзаф рахадайла гзаф гьалат1арни нйида a.s. çox danışanda çox səhv də olur; гьалат! авун səhv etmək; гьалат! ахъаюн səhv bu­ raxmaq; гьалат! кутун səhvli. nöqsanlı et­ mək; гьалат! кар günah iş гьалат! арадан акьудун səhvi düzəltmək, səhvi aradan qaldınnaq: гьалат1 квачир səhvi olmayan, gü­ nahı olmayan.

- 130

ГЬАЛ

- 131 -

ГЬАЛАПАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, •пн, -рай. -мир) bax / . Гьалат1 (гьалат! авун).

ГЪАПАТ! sif. köhn. xəsis; ам гъапат1 кае тир o, xəsis adam idi.

ГЪАЛАПУН (-да, -на; -из. -зава; -а. -ин, -рай, -мир) baxf. Гьалат! (гьалат! авуи).

ГЪАР I (-ни, -це; -ар, -ари, -ара) k.t. mala, dırmıx; салаз гьар гун dirriyi malala­ maq; гьар гана куьтягьун malalayıb qurtar­ maq; гьарцин malanın, dırmıxın.

ГЬАЛАПСУЗ I) səhvsiz: 2) səhv olmadan. ГЬАЛ-ГЪАЛ: гъал-гъал хьун və yaxud гьалар-гьалар хьун a) üzülmək (parça haqqında): b) parçalanmaq, bölünmək. ГЬАЛИБ (-дм, -да; -ар, -ри, -pa) qalib; гьалибваз вич-вичслай къвсдач a.s. qələbə öz-özünə gəlmir: гьалиб хьун qalib gəlmək; гьалиб ксар хьнз рахазвай qalib adamlar kimi danışırdı; гьалиб жсдай кьуват qalib qüvvə: həmçinin bax Уфтан. ГЪАЛИБВАЛ (-или. -иле; -илер, •илерн, -илера) qələbə; гъалибвал къачун qələbə çalmaq: гьалибвилин qələbənin. ГЬАЛНБВИЛЕЛДН даказ.

s. bax Гьалиб-

ГБАЛИБДИЗ r. bax Гъалибдаказ. ГЪАЛПБЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра)

is . qələbə çalan, zəfər çalan. ГЬАМ (-уни. -yııa; ар, -арн, -ара) qəm. qüssə. kədər: гьамуиин qəmin, qüssənin, kə­ dərin: гьачуни кьун qəmə batmaq; гьам ч1угун qəm çəkmək: гьам агудмир! qəmi yaxın qoyma!: гьам алуда! qəmi at!: гьам чһтуналдн крар туькЬъдач qəmlənməklə iş düzəlməz, ипфсрпкай гьам кьун olmayan yerdən özünə qəm axıarmaq. ГБАМЛУ sif. qəmli, kədərli, qüssəli; гьамлу хьун qəmlənmək, kədərlənmək, qüs­ sələnmək: гьамлу яз qəmgin, kədərlənərək, qüssələnərək. ГЬАМЛУВАЛ (-или, -иле; -илер, •илери. -илера) qəmlilik, kadəriilik; гьамлувилин qəmliliyin, kədərliliyin. ГЬАМЛУВИЛЕЛДИ

-

bax

Гьам-

ГЬАМЛУЗ г. bax Гъамлудаказ. I ЬАМУРГЬАЙ sif. dial, yuxuya dalan. I БАН А:

ГЪАР II (-ци, -цс; -ар, -ари, -ара) suvaq; гьарцин suvağın; И еради хьран к!валин чилнз гьар гама İyera xərək evinin döşəməsini suvadı. ГЬАРА: gəlmək.

1*ьара авуи f . oyunda qalib

ГЬАРА З (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) 1) niy­ yət. məqsəd; 2) qərəz, pis niyyət; гьараздин qərəzin. ГЬАРАЗДИВДИ г. qərəzlə, pis niyyətlə. ГЪАРАК sif. qad. dəyərsiz; шснәр dəyərsiz şeylər.

гъарак

ГЪАРАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) dial,

ГЬАЛИБДАКАЗ r. qalib kimi, qələbə ilə. zəfərlə.

лудаказ.

ГЪАПУ: Гьаб sözünün hal forması.

Гъун felinin keçmiş zaman

frırması. I БАПА1*: Гъаб sözünün cam forması.

yeməli göyərii növü. ГЬАРГЪАЛАГ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) metal ərsin; гьаргьалагднн metal ərşinin. ГЬАРГЬАР I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) şaqqıldaq (uşaq oyuncağı): аялдин гьар гьар чилел аватна uşağın şaqqıldağı yerə düşdü; абуру аялрнз гъаргьарар гьана onlar uşaq­ lar üçün şaqqıldaqlar gətirdilər. 1ЪАРГЪАР II (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) nad. boğaz (ancaq bəzi ifadələrdə); зи чан гъаргьардиз атанва canım boğazıma yığılıb; чан гьаргъарда хьун can verməkdə olmaq. ГЬАРИБ sif. bax Кьариб. ГЪАРИБА sif. bax Къариба. ГЪАРИБВАЛ (-или, -иле; -илсри, -илера) bax Къарибвал.

-илер,

ГЪАРИБЛУХ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра)

bax Къариблух. ГЪАРИК1 sif. 1) qəmli, qüssəli, kədərli, məyus, hüznlü; 2) qəmgotiron. ürəksıxan, can­ sıxıcı; ам п а ф гьарик! тир о, çox qəmli idi; и гъарик1 иакъиади адаз гзаф эсернай bu ürəksıxan hadisə ona çox təsir etmişdi; п»арнк! хьун qəmlənmək, kədərlənmək; гьа­ рик! авун qəmləndirmək, kədərləndirmək. ГЬАРИК!-ГЬАРИК1 sif. qəmli-qəmli. 1ЪАРИК1ВАЛ (-или, -иле; -илер, -илерн, -илера) qəm lilik, məyusluq; гьарик1вилин qəmliliyin, moyusluğun; и

ГЬВЕ

гьарнкГвилер алатданди я bu məyusluq ke­ çib gedəcək.

ГЪВАРЧ: гьварч авун f. gəmirmək (паyi isə), кьифре кьуъл гъварчиа siçan buğda­

ГБАРИК1АРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) bax f. qəmləndirmək, kədərləndirmək, məyus etmək.

nı gəmirdi.

Г Ь А РИ К Щ А К А З məyus surətdə.

z. qəmli surətdə,

ГЬАРИ КЩ И З z. bax Гъарик1лаказ. ГЪАРКЬА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) qəd. yalqız, kimsəsiz; дяведии йисара хуъре гьаркьаяр лайла хьана müharibə illərində kənddə kimsəsizlər peyda oldu. ГЪАРЦ (-ди, -да; ар, -ри, -pa) dinozavr; гьарцдин dinozavnn. ГЪАТ1 (-ди, -да; -ар, -ари, -ара) dial. mərdimazar; гьат1днн mərdimazarın. ГЬАФ ИЛ sif. I) qəfil, məlumatsız, gözlə­ nilməz; гьафнл авун bilərəkdən məlumatlan­ dırmamaq, sayıqlığını zəiflətmək, qəflətdə sax­ lamaq; гьафил кар qəfil iş; гьафнл кас qəf­ lətdə olan adam; гьафил хьун məlumatsız ol­ maq, qəflətdə olmaq; гьафнл яз molumatsız olaraq; 2) diqqətsiz. ГЪАФИЛАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ни, -рай, -мир) bax Гьафил (гьафил авун). ГЬАФ ИЛВАЛ (-или, -иле; -илер, -илерн, -илера) I) məlumatsızlıq; 2) sayıqlı­ ğı itirmək; 3) diqqətsizlik; нхьтин гьафилвилер арадаи акъудна к1анзава belə diqqət­ sizlikləri aradan qaldırmaq lazımdır. ГЪАФИЛДАКЛЗ z. qəfil, gözlənilm ə­ dən; чапхунчийри хуьруьз гъафилдаказ басрух гана işğalçılar kəndə qəfil basqın etdilər. ГЪАФИЛДИЗ bax Гъафилдаказ. ГЪАЯТ dial, hədd, sərhəd; гьаят авачир кьван к1ани hədsiz dərəcədə sevimli. ГЬВАНЦАР dial, ans.c.h. dağlalasi. ГЬВАР I (-ци, -це; -ар, -ари, -ара) tir. şalban; к1вал гуьнгуьна хутаданла гьварар дегншарна evi təmir edəndə tirləri dəyişdi­ lər; ахмакьди ч1арч1икан гьвар инида a.s. axmaq tükü tir edər. ГЬВАР II (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) xəmir üçün maya; гьвар галай тини mayalı xəmir. ГЬВАРГАН (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) xə­ mir qabı: гьваргаыднн xəmir qabının.

1ЪВАРЧУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ии, -ран, -мир) bax Гьварч (гьварч авун). ГБВАЧ1И bax ГъвечЬг. ГЬВАШ : Гьун felinin əmr for must. ГЬВАШУЬСТЕ is. dərhal. ГЪВЕДГЬВЕШ I sif. hamar. ГЬВЕДГЪВЕШ II (-ди, -да; -ер, -ри. -pa) is. balaca, hamar çay daşı; гьведгьвешдин balaca, hamar çay daşının: həm­ çinin bax Марчил. ГЪВЕЙ sif. dial, böyük: гьней сув bö­ yük dağ. ГЪВЕЙИ: axşamı.

гъвейн

йиф

dial, cümə

ГЬВЕЛ (-и, -e; -ep, -ери, -ера) qırıntı, ti­ kə (çörək tikəsi), ovuntu: са гьвелнп амач bir qınntı da qalmayıb: са гьвсл кьванлн lap az. bir qırıntı qədər. ГЬВЕЛ-ГЪВЕЛ: гьвел-гъвел авун f. ov­ maq (nəyi isə): гьвел-гъвел хьун ovulmaq. ГЪВЕЛГЪВКЛУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -ран, -мир) / bax Гъвсл-гьвел (гьвел-гьвел авуи). ГЬВЕРГЪВЕР (-ди, -да; -ар. -ри, -ра» 1) bol. xədicogülü. novruzgülü, qargülü: аялрн гьвер1ъвсрар к1ват1завай uşaqlar novruzgülü yığırdılar: 2) qadın adı • Гъвергъвер. ГЬВЕРГЬВЕТ! köhn. I) boz; 2) avam, cahil; 3) tutqun (hava); гьвергьвет! балк!ан boz at; гьвсргьвет1 кас avam adam: гьвергьвет! гьава tutqun hava. ГЬВЕРГЪВЕШ bax Гъуъргьвеш. ГЬВЕРШ И: гьверши тар boı. aqcaqayın (ağac): тама гьверши тарар гзаф авай meşədə ağcaqayın ağacları çox idi. ГЬВЕТ! (-ре, -ре, -ep; -ери, -ера) dov­ şan balası; кьуьр гъвет1срни туна катна dovşan balalannı da qoyub qaçdı; həmçinin bax Lllanla. ГЪВЕЧШ sif. I) balaca: гъвеч1и авум balacalaşdırmaq; гъвеч!» хьун balaca olmaq; 2) kiçik; стхалилан вах гьвеч1и я qardaşdan bacı kiçikdir: гьвеч1и ч1авар balaca vaxt; uşaqlıq: гъвеч1н ч!авалай kiçik vaxtdan, uşaqlıqdan; п»веч1и ч la вуз uşaqlıqda: ч1ехнда лагьай гаф гьвеч1ида кьада a.s. kiçik

böyüyün sözünü eşidər; 3) uşaq: гъвеч1нбур к1вале ава uşaqlar evdədir.

I

ГЬВЕЧШБУР I s i/ I) balacalar; 2) kiçik­ lər: 3) uşaqlar.

ГЪЕЙРАТ (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) I) qeyrət, ləyaqət; 2) cəsarət, igidlik, mərdlik; чаила гъейрат тун a) cəsarət toplamaq; b) lə­ yaqətini qorumaq.

ГЪВЕЧШВАЛ 1 (-пли, -иле; -илер. -iLiepıı. -ш ерп) balacalıq, uşaqlıq: гьвсч1ивал зи рик1ел аламач balacalığım yadımda qalmayıb: гьвсч1нвал фал алатна uşaqlıq tez ötüşdü.

ГЪЕЙРАТЛУ si/. I) qeyrətli, nəcib, alicə­ nab; 2) cəsarətli, mərd; хуъре гьейратлу ксар гзаф авай kənddə qeyrətli kişilər çox idi; ам гьейратлу гада я о, mərd oğlandır.

ГЬВЕЧШВАЛ II (-или, -иле: -илер, -илери. -илера) kiçik ölçü: ıъвсч1ивилнн kiçik ölçünün.

ГЬЕЙРАТЛУБУР I s i/ qeyrətlilər.

ГЪВЕЧШ-ГЬВЕЧШ si/, balaca-balaca, kiçik-kiçik, lap balaca, lap kiçik; гьенсл алайбур гъвеч1и-гьвеч1и аялар тир həyətdəkilər lap balaca uşaqlar idi.

ГЪЕЙРАТЛУБУР II (.у. -a) qeyrallilər; гьейратлубурун qeyrətlilərin.

ГЬВЕЧШДН I s i/ I) balaca: 2) kiçik; 3) uşaq. ГЬВЕЧШДН II А КИМВАЛ (-или, -иле; -илер, -нлери, -илера) hakimlik. ГЬАКИНАЙ bax Гьахьняй. ГЪАКЪИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) 1) ödəm ə, muzd, haqq, mükafat; 2) məc. pul: за ваз гьакъи гудач mən sənə pul verməyə­ cəyəm ; жуван гьакъи къачун тавунмаз хъфимир ö z haqqını almamış getmə. ГЬАКЪИ КЪ АТ I (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) 1) həqiqət, doğruluq; гьакъикъатда и кар хьаначир həqiqətdə bu iş olmamışdı; 2) gerçəklik, reallıq вуиа гьакъикъат кваз кьазвач sən həqiqətlə hesablaşmırsan.

ГЬАЙ-ГЪУЙ səs, qışqınq, bağırtı, gurultu, hay-küy, çığır-bağır, гьай-гьуй тун və yaxud гьай-гьуй акъудун hay-küy salmaq, çığır-ba­ ğır salmaq.

ГЬАКЪИКЪАТ U si/, xalis, düz, düzlük sevən; адаз са гьакъикъат яр хьанач onun xalis yan olmadı.

ГБАЙИФ (-дн, -да; -ap, -ри, -pa) D heyf; гьайиф ч1утун a) heyflonmək. b) tə­ əssü f bildirmək; гьайиф атун rəhmi gəlm ək, yazığı gəlmək, heyfslənmək; 2) kədər, qəm, qüssə, məyusluq, pərtlik, dirxorluq гьайиф хьун məyus olmaq гьайнф(лр) ч!угун pərişan olmaq, qəmlənmək; 3) heyf, yazıq halda, məzlum-məzlum, acınacaqlı halda; гъайиф, ам хъфена h eyf (ki), o getdi; гьайиф хьи, чаз абур акунач heyf ki, biz onları görmədik.

nin hal forması; bax Гьакъикъат.

ГЬАЙИФВАЛ (-или, -нле; -илер, -илерн, -илера) mütəəssirlik; гьайифвилин mütoəssirliyin. ГЬАЙИФВНЛИВДИ z. mütaəssirliklə, mütoəssircəsinə. ГЬАЙ PAT (-a, -a) 2) Ermənistan.

qəd.

1) erməni;

ГБАЙТ I: гьайт-гьуйт dial, boş, mənasız sözlər. ГБАЙТ II dial, cürət.

ГЬАКЪИКЪАТДА I: Гьакъикъат ismi­ ГЬАКЪИКЪАТДА II z. həqiqətən, həqi­ qətdə; гьакъикъатда чуй са хуьруьнвияр тир həqiqətdə biz həmkəndlilər idik. ГЬАКЪИКЪИ I) həqiqi, real; 2) doğ­ ru, əsl. ГБАК'ЬИКЪИВАЛ (-или, -иле; -илер, -нлери, -илера) I) həqiqilik, reallıq; гьакъикъивал фикирда кьуна кГаизава reallığı nəzəro almaq lazımdır; 2) əsillik, gerçəklik, əslinə uyğunluq; адан шиирар гьакънкънвнлин лишаи я onun şeirləri gerçəklik nişanasədir. ГЬАКЪИКЪИВИЛЕЛДИ bax Гьакъи къидаказ. ГЬАКЪИКЪИДАКАЗ г. ]) həqiqətən; 2) gerçəkcəsinə. ГЬАКЪИНДАЙ qoş. haqqında: адан гьакъиндай зазни вам хьана: onun haqqın­ da mon də eşilmişəm.

ГЪА К

ГЬАКЪИСАГЬ si/. I) namuslu, vicdanlı, ləyaqətli; ам вичин гьакъисагь зегъметдалди вириниз сейли хьана о, vicdanlı əməyi ilə hər yerdə məşhurlaşdı; 2) namusla, vicdan­ la, ləyaqətlə yerinə yetirən. ГЬАКЪИСАГЪВАЛ (-или, -иле; -илер. -илсри, -илера) namusluluq, vicdanlılıq. юyaqətlilik. ГЬАКЪИСАГЬВИЛЕЛДИ z. namusla, vicdanla, ləyaqətlə; ада гьакъисагьвилслли к1валахнай o, vicdanla işləmişdi. ГЬАКЪИСАГЪДАКАЗ z. bax Гьакъисагьвмлелдп. ГЬАКЪИСАГЪДИЗ z. bax Гьакьисагъвнлелдн. ГЪАКЪИСУЗ z. haqqını almadan, pulsuz, təmənnasız; ада гьакъисуз к I валах на о, homənnasız işlədi. ГЬАКЪИСУЗДАКАЗ г. haqqını alma­ dan; адакай ктаб гьакъисуздаказ чапна onun haqqında kitabı haqqını almadan dərc et­ dilər. ГБАКБ (-уни, -уна; -ар, -ари, -ара) bax Гьахъ. ГЬАКЬАРУН I /. (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, мир); са гьвеч1и чантада ви­ ри ктабар гьакьарна kiçik bir çantaya bütün kitabları yerləşdirdi. ГЬАКЬАРУН II bax Гьахъарун ГЬАКЬВАН I qoş. qədər: гьакьван гагьда завий таб гуз жеч o vaxta qədər mən dözə bilmərəm: гьакьван ч1авалди o vaxta qədər; гьакьван яргьалди o qədər uzaq. ГЬАКЬВАН II z. o qədər, bu qədər, гьакьван ризкьи кыгг1 хьанвай хьи... azuqə o qədər qıtlaşmışdı ki... ГЬАКЬВАН III bağ.s. bir o qədər; вуна гьикьвак гзаф ктабар к1елайт1а, ви чирвилерни гьакьван артух жеда по qədər çox kitab oxusan, biliyin bir o qədər artar. ГЬАКЬ-1ЪИСАБ bax Гьахъ-гьнсаб. ГЬАКЬЕКЬ I (-ДИ, -да: -ар. -ри, -pa) is. əqiq. ГЬАКЬЕКЬ II si/, qapqara: гьакьокьпр хьтии ч!улав вилер əqiq kimi qapqara gözlər.

ГЬАКЬИКЬ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) di­ al. muncuq: гьакьнкьднн muncuğun.

гьлк

- 140 .

ГЬАКЬУН (-да. -на; -из, -заяа; -а. -нн. -paii. -мир) /. yerləşmək. sığmaq, tutmaq; к1нал гьвсмЬип тиртЈани. вири гьакьна cv balaca olsa da. hamı yerləşdi. ГЬЛК! I // ГЬАК1А г. I) belə, bu cflr. elə; гьак1 ацукьдалдн, Kiıulcpın къван гаjiıııla хъсан я mis. belo oiurmaqdansa. itləri daşlamnq yaxşıdır; 2) adi. adi bir şey kimi, cləbclə: герск -jarl авач. зун гьак! атанвайди я heç по gorok deyil, шоп elə-belo gəlmişəm: 3) yersiz, ehtiyac olmadan ам гьак! атун ге­ рск туш onun yersiz gəlməsi lazım deyil: 4) maqsodste. niyvotsiz гьак1 лагьай гафар я məqsədsiz deyilmiş sözlərdir; 5) çarəsiz, kö­ məksiz: вун гьак! ялгьуз ачукьда sən kö­ məksiz. yalqız qalacaqsan: 6) dan. qəsdən, bi­ lərəkdən: гьак! за ви чан акъудда qəsdən soniıı camın alacağam. 0 гьак! хьайнла aral.s. a) na vaxt belə olsa, nə vaxt elə olsa, b)oııa görə, onun üçün: гьак1 ят1ани bağ. bu­ nunla belo. onunla belə ала ıtlmiıı хабарар агакьарзавап. гьак! ят1аип садани яб гузвачир o. yeni xəbərləri çatdırırdı, bununla be­ lə qulaq asan yox idi. ГЬАК! 11 bağ. həmçinin, cloco: неинки ч!ехибур. гьак! гъиеч1нбурнн атанван nə­ inki böyüklər, həmçinin kiçiklərdə gəlmişdi. ГЬАК1 Ш ,тd. "və yenə" mənasını verən söz Тамара, гьак! лерейра тупарин ванер гьатна meşələrə və yenə dərələrə topların sə­ si yayıldı. fbAKIA bax Гьак!. ГЬАК!AH si/. I) sadə. adi. adəti: адан ГЫ1ЛС гьак1ан кагьазар авай onun əlində adi kağızlar var idi: 2) məc. yaxın, yaxında olan. sadə, sadədil (insan)', 3) qiymətsiz; гьак1ан пулар qiymətsiz pullar; 4) mənasız; гъак!аи гафар mənasız sözlər; 5) gərəksiz; гьак1аи крарнхъ гелкьвемир gərəksiz işlə­ rə baş qoşma. rbAKlAHII onsuzda; зн кефияр гьак!аıııı ч1урузва moııiın əhvalım onsuz da pisdir. ГЪАКШИ bağ. həmçinin, həmçinin do, elə belə do: аилар, жегьилар на гьак1ни кьуьзуьбур атаивай uşaqlar, cavanlar, həm­ çinin də qocalar gəlmişdi. 11»АЛ I (-дм, -да; -ар, -ари, -ара) I) hal, vəziyyət; гьалдай фин haldan düşmək; 2) sağlamlıq, sağlamlıq vəziyyəti: азарлудаи гьал xəstənin vəziyyəti, адан гъалар хъсанзавач onun halı yaxşı deyil; 3) mühit, şərait; ам авай гьал акиазвачни? onun olduğu ş ə ­ raiti görmürsən? ö гы 1 гьалда hansı hakla. nə

- 141 -

gündə: тир гьал лугьуи olduğu kimi demək; гьар 1ъалда horhalda; гьал-агьвал hal-əhval (dolanacaq). ГЬАЛ II hal (isinin halı); лезги ч!ала cyшествнтслмшдин 18 гьал ава ləzgi dilində ismin 18 halı vardır. ГЬАЛ A BA P (-ДН, -да; -ap, -ри, -pa) halavar (ləzgi toylarında bəyin qohumlarının

gəlinə hədiyyə bağışlaması mərasimi). ГЪАЛАВАТ bax Гьавалат. ГЬАЛАГЪ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) qəd. əsər (bədii): галагьдин əsərin. ГЪАЛАЙ I (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) dövrə: гьалай яна акъвазун dövrə vurub da­ yanmaq. ГЬАЛАЙ II (-ди, -да; -яр, -йри, -йра)

dial, yayda davar saxlanan yer. ГЬАЛАЛ (-ди, -да; -ар, -ри, -pa) halal 1) icazə verilmiş (şəriətəgörə); 2) məc. xüsusi, öz zəhməti ilə qazanılmış; жуван гьал ал мал öz halal malım; гьалалди к1андай итим ha­ lal sevən insan, özgə malında gözü olmayan; гьалал авуи a) icazə vermək, həll etmək; b) bağışlamaq, əfv etmək; гьалал хьун a) ica­ zə verilmək; b) bağışlanmaq; c) xeyrə yönəl­ mək, sağlamlıq ııçiin faydalı olmaq; гьалал хьуй! n. halal olsun!: гьалал фу halal çörək; гьачал-гьарам halal-haram. ГЬАЛАЛАЙ özgə sosini eşitməyən. ГЬАЛАЛАРУН // ГЬАЛАЛ УН (-да, -на; -из, -зава; -а, -нн, -ай, -мир) halal etmək; bir şeyi bağışlamaq. ГЬАЛАЛВАЛ (-или, -иле; -илер, -нлери, -илсра) 1) halallıq; 2) bağışlanma, güna­ hından keçmə; t ьалалвал къачум halallıq al­ maq (alqı-salqı zamanı mal satandan; həmçinin dünyasını dəyişməkdə olan insandan). ГЬАЛАЛВИЛЕЛДИ z. halallıqla, vicdan­ la, ləyaqətlə; гьалалвилелди хьуй! n. halallıqla olsun! ГЬАЛ АЛДА К A 3 bax Гьалалвилелди. ГЬАЛАЛДШ bax Гьалалвилелди. ГЬАЛ АЛ ЗАДА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) halalzadə, halal insan, hərtərəfli yaxşı insan; ам гьал ал зада я о, halal insandır. ГЬАЛДЛЗАДАВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) halalzadolik, halal insanlıq; гьалал зада вал бахт-лувал я halal insanlıq xoşbəxtlikdir. ГЬАЛ АЛЛ У si/, halal.

ГЬАЛАЛ-ГЬУЬРМЕТ halal-hötmət. ГЬАЛАМ dial, kök qoyun. ГЬАЛАРГЬУС (-ди, -да; -ар, -ри, -ра) toııbəl, ləng adam; гьаларгьусдип tənbəl, ləng adamın. ГЬАЛАТ dial. an. göz qırpımı. ГЪАЛВЛ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) hal­ va; həmçinin bax Исит1а. ГЬАЛВАЧИ (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) halvaçı. ГЬАЛВАЧИВАЛ (-или, -иле; -илер, -илери, -илера) halvaçılıq. ГЬАЛГЪАНАР (-ри, -pa) hot. yosunlar: гьалгьанрин yosunların. ГЬАЛДАРУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -нн, -рай, -мир) / 1) saldırmaq, qızışdırmaq, salışdırmaq, təhrik etmək, qısqırtmaq; 2) bu­ raxmaq, yaxına buraxmaq, yaxınlaşmağa qoy­ maq; 3) göndərmək, yollamaq; 4) həvalə et­ mək; аялар гъалдарна uşaqları salışdırdı; каели ам гъалдарна kişi onu təhrik etdi; киц1ер гьалдарна itləri qısqırtdı. ГЬАЛДУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -нн, -рай, -мир) f. 1) örtmək, atmaq (üstiinə): 2) geydirmək, qoymaq, taxmaq; ксанваидал яргъан гьалдна yatanın üstünə yorğan aldı; челегдал байдар гьалдна çəlləyə çənbər taxdılar; чешмегар гьалдун eynək taxmaq; 0 чин гьалдун üzlülüyə salmaq. ГЬАЛЕЙ qəd. dövrələmə divarlar. ГЬАЛИМА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) həlim. ГЬАЛКЪА (-ди, -да; -яр, -йри, -йра) 1) halqa; 2) ilgək; 3) düyün; 4) məc. mühasirə: адан кьушунри шегьер элкъуьрна гьалкъада тунвай onun qoşunları şəhəri mü­ hasirəyə almışdı. ГЬАЛСУЗ halsız, laqotsiz. ГЬАЛСУЗВАЛ (-или, -иле; -илер, -иле­ ри, -илера) halsızlıq, taqətsizlik; гьалсузвилин halsızlığın, taqətsizliyin. ГБАЛСУЗДАЈСАЗ z. halsızlıqla. taqətsizliklə. ГЬАЛСУН (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир) /. 1) çətinliklə geyinmək; 2) tə­ ləsik əyninə keçirmək; ада к1вачнн къапар гьалсдалди гада катка о, ayaqqabılarını ge­ yinənə kimi oğlan qaçdı. ГЬАЛ ТАЙ bax Гьалтун.

ГЬАЛ ГЬАЛТАЙТ1А I: Гьалтун felinin sərt

forması. ГЪАЛТАЙТ1А H kiminsə fikrinə görə, ona qalsa, özünə qalsa; адаз вичел гьалтайт1а, заз кичТсрар гуз к1анзава о. özüııə qalsa məni qorxutmaq istəyir. ГЬАЛТУН I (-да, -на; -из, -зава; -ин. -а, -рай, -мир) f . əyilmək, чилел алай векьер гьалтна вахчуна əyilib yerdəki otları götürdü. ГЬАЛТУН II (-да, -на; -из, -зава; -ни, -а, -рай, -м и р )/ 1) üstünə düşmək, işlətmək, gördürmək, işləm əyə məcbur etmək; кас гьалтна гададал: абур ваз горек крар туш kişi oğlanın üstünə diişdü; onlar sənə lazım olan işlər deyil; 2) rası gəlmək, görüşmək; рушал са кьуьр гьалтна qıza bir dovşan rası gəldi; 3) qismət olmaq; касдал пис паб гьалт тавурай kişiyə pis arvad qismət olma­ sın; 4) təsadüf etmək, görmək: 5) çatmaq, qal­ maq; ca ктаб зал гьалтна bir ktab mənə çat­ dı; 6) asılı olmaq; 7) əl çəkməmək: шумуд югь я ам зал гьалтна ııcçə gündür о. mən­ dən ol çəkmir: 8) düşmək, payına düşmək; абурал гъалтайдк женг чЈугун хьана onla­ rın payına düşən mübarizə aparmaq oldu. ГЬАЛУН I (-да, -на; -из, -зава; -а, -ин. -рай, -мир) / I) sürmək, qovmaq, çox tələs­ dirmək; балкһш ıap хьнз гьална фена atı­ nı yel kimi sürüb getdi; idarə etmək, sürmək (maşını və s.); 2) sürmək (ömür, dövran): уьмуьр гьална кьуьзуь хьун бахт я ömıır sürüb qocalmaq bəxtdir. ГЬАЛУН II (-да, -на; -из. -зава: -а, -ин. -рай, -мир) / şumlamaq; куьне къе гъикьван чка гьална? bu gün siz nə qədər yeri şumladınız? ГЬАЛУН III (-да, на; -из, -зава: -а, -ин, -рай, мир) / bax Гьалдун. ГЪАЛЧ: Гьалчун felinin əmr forması. ГЬАЛЧУН (-да, -на; -из. -зава; 0//-а, -ин, -рай, -мир) / I) atmaq (göydən yerə). yağdırmaq (göydən), tullamaq: абуру рагалан душманрал къванер гьалчна onlar qayadan düşmənin üstünə daş yağdırdılar: 2) çırpmaq: к1аш хкажна к1авузардал гьалчна çəkici qaldırıb zindana çırpdı: 3) məc. atmaq (söz); ö гафар гьалчун söz almaq, incik sözlər de­ mək, tənə etmək.

ГЬАЛЧЬАЙ: гьалч1нй югь sərin vo ya­ ğış gözlənilən hava.

гьлл

- 143 -

- 142 -

ГЬАЛШУН (-да, -на; -из, -зава: -а, -ни, -ран, -мир) /'. tutqun olmaq, tutulmaq: гьалч1ай зулум югь tutqun payız günü: цан i ьалч1на göy tutuldu. ГЬАМ I // ГЬАМА о: Гьа əvəzliyindən .vnələ gəlmiş isim: гьа.м вн кьисмст я o. sənin qismətindir; гьама я вун азнятднк кутунваГ

nest...

123702 123703 123704 123705 123706