Köy Düğünleri Kürtçe

Kültür, sanat, edebiyat, bilim ve toplumsal olarak birçok değerin etkilerini geçmişten bugüne kadar koruyarak taşıyan Kürtler, dillleri ve yaşayış tarzları gibi halayı ve müziği de çok önemli bir yere sahiptir. Kürtçe şarkılar eşliğinde oynanan halayları ve dansları yaşamın enerjisini, döngüsünü, dayanışmayı ve ritmi içeriyor. Halaylar, dönem dönem büyük çember ve kuyruklar oluştururken birçok kesim tarafından da beğenilerek oynanılmaktadır. Def, zurna, bateri, tembur, org, saz, kemençe gibi enstrüman ve müzik aleti ile söylenen şarkılar, atılan zılgıtlar düğünlerin ve oynanan halayların vazgeçilmez unsurlarıdır. Kürt Halk Oyunları ve düğünlerinde, Hakkari, Şırnak,Van, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Batman, Adana, Mersin gibi kentler başı çekerken, Ankara, İstanbul ve İç Anadolu&#;nun bazı kentleri de olmak üzere özellikle diaspora&#;da da sürdürülmektedir. Düğünlerde gösterişe önem veren kadınların tercih ettiği kıyafetlerinin renkli ve özellikli oluşu, yine bölgenin gelenek ve göreneklerinden izler taşıması, birliği, beraberliği ve bağlılığı  hissettirmektedir.

3 günlük düğünler 3 saatte sığdırıldı

Eskiden düğünlerde, kına gecelerinde veya diğer önemli günlerde giyilen renkli renkli kıyafetler, şal û şepik ve fîstanlara Hakkari ve Şırnak dışında diğer Kürt kentlerinde verilen önem azaldı. Kentlerin ara sokaklarında ve mahallelerde düzenlenen düğün organizasyonları yapılan kına ile birlikte 2 gün sürerken, bu süre düğün salonlarında ise saatte indi. Kırsal alanlarda ve köylerde  de Cuma akşamı başlayan düğün, Pazar günü gelinin ana evinden alınmasıyla sonlandırılırken, köylülerin de artık şehrin konforlu yaşamına özenmesiyle 3 günlük şen şakrak geçen düğün etkinlikleri artık 3 saatlik düğün salonlarına sığdırıldı.

Halk oyunları tarih mi oluyor?

Geçmişte gerçekleşen tarihsel  olaylar, doğa ile etkileşim, dini inançlar ve hikayelerden derlenip belli bir formda ve müzikle sahnelen tiyatral köy seyirlik oyunları ise birkaç kurum ve organizasyon dışında tamamen tarih oluyor. Belirli araçlarla oynanan bu oyunlar genelde Teşi, Bakraç, Tüfek, Sopa, Tırpan, Kepenek ‘tir. Kentlerde ağırlıklı olarak Delilo, Halay, Şewko, Gûlşênî, Reyhanî oynanırken; Şêrizdîn, Kîne em, Esmerim, Keşe o,  Tek ayak (Şuşane), Çift ayak ( Du-Nıg), Şemame, Dîzo, Çaçan, Ermenilerden Kürtlere geçen Çepik, yapımı Raj Kapoor&#;un ünlü Hint filmi &#;Awara&#; ile Diyarbakır kültürüne yerleşen ve maniler söylenip bıçaklarla oynanan &#;Avare&#; gibi oyunlar ise giderek kayboluyor.

Türk kimliği lehine inkar edildi

Kürdistan&#;da yaşayan kadim halklardan biri olan Kürtler, hem fiili hem de kültürel işgal ve asimilasyonu iliklerine kadar hissetmektedir. Kimlikleri ve dilleri gibi, dansları ve oyunları da Türk yöneticiler tarafından yok sayılarak veya değiştirilerek milliyetçi bir gündemi ilerletme aracı olarak kullanıldı. Bu gündemin çelişkisi de Türkiye&#;nin eşsiz kültürlerin Türk kimliği lehine inkar edildiği bir kültür mozaiği olmasıdır.

Etnik kültürler Türk milletini yarattı

yılında Türkiye çapında yüzlerce halk oyunu ve dansını derleyip, toplayan Yazar Cemil Demirsipahi, bin 21 sayfalık Türk Halk Oyunları (Türk Halk Oyunları Ansiklopedisi) adıyla yayınlanan kitabında, yılları arasında Türkiye genelinde toplanan saha çalışmaları ve materyallere odaklandı. Çok sayıda fotoğraf ve müzik notaları kullandı. Ne kadar kapsamlı olursa olsun, dansların çoğu aslında etnik olarak Türk değildi ve hiçbir noktada doğru bir şekilde tanımlanmadı.

yılında dönemin hükümeti tarafından Türk Halk Bilimi Kongresinde de alınan bir kararla, Milli Eğitim Bakanlığınca tüm ortaokullarda halk oyunları ve folklor eğitimi vermesi kararlaştırıldı. Dansların ve oyunların benzersiz kimliklerinin belirlenemeyeceği anlaşılırken, tarihten günümüze etnik kültürler artık yeni Türk milletini yaratmıştır. Halk oyunları ve dansları bu şekilde uluslararası alanda Türkiye&#;nin imajı haline gelmiştir.  Bugün uluslararası festivallerde, etkinliklerde veya gösterilerde Kürtçe, Çerkez, Gürcüce, Ermenice, Laz, Boşnak veya Arnavutça danslar yapılmamaktadır.

Düğünler &#;örgüt propagandası&#; sayılıyor

Kürt düğünlerinde kendilerine özgü çalınan müzikler ve şarkılar, halaylarda salanan renkli mendiller, giyilen yöresel kıyafetler Türk makamlarınca &#;örgüt propagandası&#; sayılırken birçok düğüne de baskınlar düzenlenip gözaltı ve tutuklama yapılıyor.

İşte bunlardan sadece birkaçı;

*7 Ekim &#;da Urfa’nın Viranşehir ilçesinde düğünlerde Kürtçe şarkı söyleyen yedi müzisyen, “örgüt propagandası” iddiasıyla tutuklandı.

*Adana’da bir düğüne baskın düzenleyen polis, Kürtçe şarkılar seslendiren sanatçı Mecit Özlü’yü hakaret ve tehditle gözaltına aldı.  Yine Seyhan ilçesinde bir düğüne baskın yapan polisler gerekçe olarak, Kürtçe seslendirilen parçalarda “örgüt propagandası yapıldığı” ileri sürüldü. Kürtçe şarkı söyleyen iki kişi ve düğün sahibi “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla tutuklandı.

*&#;da Diyadin Belediyesi&#;ne kayyım olarak atanan kaymakam Mekan Çeviren, düğünlerde program yapan müzisyenlerin Kürtçe türkü söylediği için gözaltına aldırdı.

*MHP&#;li Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz&#;ın belediyeye ait salonlarda düzenlenen düğünlerde Kürtçe müzik çalınmasını yasakladı.

*Pandemi gerekçesiyle 4 Eylül &#;de alınan bir kararla ülke genelinde sokak/köy düğünü, sünnet düğünü, kına gecesi, nişan gibi etkinliklere izin verilmedi.

*Mardin’in Derik ilçesine bağlı Mensûrî (Bozbayır) köyünde 18 Eylül’de Metînan aşireti tarafından düzenlenen bir düğüne, jandarma tarafından koronavirüs gerekçesiyle baskın yapıldı. Baskında jandarmalar kadınların olduğu bölgeye girerek fotoğraflarını çekip tacizde bulundu.

*Gazeteci

Kaynak:

* Fethi Karakeçili Çağdaş Türkiye&#;de Kürt Dansı ve Kimliği: Delilo ve Galuç Örnekleri

*Mezopotamya Ajansı (MA)

*Demirören Haber Ajansı (DHA)

Kaynak: Artı Gerçek

#HerdemMusic
Kanalımıza Abone Olarak ve Dinlediğiniz Eseri Beğenerek Destek Olabilirsiniz..
Hun karin bibin aboneyê kenala me û piştgrî bidin me.
.
#müzik #kürtçe #hakkari #yüksekova #şırnak #düğün #weddings #halay #govend #düğün #kurdish #music #HakkariTv kürtçe şarkılar,

yeni kürtçe şarkılar ,
yeni kürtçe şarkılar hareketli,
yeni kürtçe şarkılar halay,
yeni kürtçe şarkılar remix,
yeni kürtçe şarkılar mashup,
yeni kürtçe şarkılar halay,
yeni kürtçe şarkılar remix,
yeni kürtçe şarkılar duygusal ,
yeni kürtçe şarkılar acıklı,
yeni kürtçe şarkılar akustik,
en yeni kürtçe şarkılar hareketli,
en yeni kürtçe şarkılar remix,
en yeni kürtçe şarkıları,
en yeni kürtçe şarkılar halay,
en yeni kürtçe şarkılar ,
en yeni kürtçe şarkılar halay,
en yeni kürtçe şarkılar listesi,
en yeni kürtçe şarkılar mp3 indir,
yeni cikan kürtçe şarkılar,
yeni çıkan kürtçe şarkılar,
yeni çıkan kürtçe şarkılar hareketli,
yeni çıkan hareketli kürtçe şarkılar,
yeni çıkan kürtçe şarkılar remix,
yeni çıkan kürtçe şarkılar ,
yeni çıkan kürtçe şarkılar halay,
kürtçe şarkılar yeni çıkan klipler,
yeni çıkan kürtçe şarkılar damar,
yeni kürtçe şarkılar damar,
yeni kürtçe şarkılar duygusal,
yeni kürtçe şarkılar düet,
yeni kürtçe şarkılar dertli,
yeni kürtçe şarkılar dengbej,
yeni kürtçe damar şarkılar ,
yeni çıkan duygusal kürtçe şarkılar,
en güzel kürtçe şarkılar yeni ,
yeni kürtçe şarkılar hareketli ,
yeni kürtçe şarkılar halay,
yeni kürtçe halay şarkılar ,
yeni kürtçe şarkılar indir,
yeni kürtçe karışık şarkılar ,
kürtçe şarkılar yeni klipler,
karışık yeni kürtçe şarkılar,
yeni kürtçe şarkılar mashup,
yeni kürtçe şarkılar mp3 indir,
yeni kürtçe şarkılar pop,
yeni kürtçe şarkılar potpori,
yeni kürtçe şarkılar potpori,
yeni patlayan kürtçe şarkılar,
yeni kürtçe şarkılar rojda,
yeni kürtçe rap şarkılar,
yeni kürtçe slow şarkılar ,
kürtçe şarkılar yeni şarkılar,
yeni kürtçe şarkılar tiktok,
yeni kürtçe şarkılar trap,
yeni kürtçe türkçe şarkılar,
yeni çıkan kürtçe şarkılar tik tok,
yeni kürtçe şarkılar tik tok,
yeni kürtçe şarkılar ,
yeni kürtçe şarkılar hareketli

yeni kürtçe şarkılar indir
yeni kürtçe şarkılar mp3 indir
yeni kürtçe şarkılar hareketli
yeni kürtçe şarkılar
yeni kürtçe şarkılar remix
yeni kürtçe şarkılar indir
yeni kürtçe şarkılar hareketli
yeni kürtçe şarkılar indir
yeni kürtçe şarkılar
yeni kürtçe aşk şarkıları
kürtçe yeni şarkılar dinle
en yeni kürtçe şarkılar
en yeni kürtçe şarkılar
en yeni kürtçe şarkılar listesi
en yeni kürtçe şarkılar mp3 indir
en yeni kürtçe şarkılar
en yeni kürtçe şarkılar
en yeni kürtçe şarkılar oyun havaları
en güzel yeni kürtçe şarkılar
yeni kürtçe şarkı baran bari
yeni kürtçe şarkılar listesi
kurtce yeni cikan sarkilar
yeni cikan kurtce sarkilar
yeni cikmis kurtce sarkilar
yenı cıkan kürtce şarkılar dınle
kürtçe yeni çıkan şarkılar
kürtçe yeni çıkan müzikler
yeni çıkan kürtçe şarkılar
yeni çıkan kürtçe şarkılar
yeni kürtçe damar şarkılar
yeni kürtce duygusal şarkı
kurdmax amed vlogs kurdistan
en yeni kürtçe şarkı
güzel yeni kürtçe şarkılar
yeni kürtçe parçalar
yeni kürtçe şarkılar halay
yeni çıkan kürtçe halay şarkıları
yeni kürtçe şarkılar indir
yeni çıkan kürtçe şarkılar indir
yeni kürtçe sarkilar indir
yeni kürtçe hareketli şarkılar indir
yeni çıkan kürtçe şarkılar indir
yeni kürtçe müzikler
yeni kürtçe slow şarkılar
yeni kürtçe şarkı le le
yeni çıkan kürtçe şarkılar listesi
en yeni kürtçe şarkılar indir
en son kürtçe şarkılar
en yeni kürtçe parçalar
kürtçe yeni rap şarkılar
yeni çıkan kürtçe müzikler
yeni kürtçe şarkı tik tok
yeni çıkan kürtçe şarkı tik tok
yeni kürtçe şarkılar youtube
yeni çıkan kürtçe şarkılar yükle
kürtçe yeni yıl şarkısı
youtube yeni kürtçe şarkılar
kürtçe yeni şarkılar
kürtçe şarkılar ,
kürtçe şarkılar halay,
kürtçe şarkısı,
kürtçe şarkılar hareketli,
kürtçe şarkılar duygusal,
kürtçe şarkı tik tok,
kürtçe şarkı altyazılı,
kürtçe şarkı acıklı,
kürtçe şarkı asker,
kürtçe şarkı bete nabe,
kürtçe şarkı çavreşamın,
kürtçe şarkı delale
Bu Benim Masalım

Mevzular Özel
sefirin kızı
Zalim istanbul
BLACKPINK
HAPİSTEN ÇIKAN TÜRK HACKER

Berkay - Kırgınım Ona

دسته بندی

موسیقی نواحی

برچسب

kürt düğünleri diyarbakır, kürt düğünleri halay, kürt düğünleri aşiret

A+A-

Erbil (Rûdaw) – Rojhılat’ın Hewraman bölgesindeki Kürtler, geçmişi bin yılı bulan “Pir Şalyar Düğünü” adlı geleneği yaşatmaya devam ediyor.

Hewraman’da yaşayan Kürtlerin en önemli tarihi, kültürel ve dini etkinliği olan Pir Şalyar Düğünü, her yıl Kış’ın ortasından sonraki ilk Çarşamba başlıyor.

Pir Şalyar Düğünü” ya da Kürtçe ismiyle “Merasima Pir Şalyar” kutlamalar için bir araya gelen yüzlerce kişi, ziyafet, ibadet ve zikir için Zagros Dağları’nın derin vadilerinin dik yamaçlarında taraçalar halinde yükselen Hewarmana Text’e akın ediyor.

Derin bir vadide basamaklar halinde yükselen taş evleriyle dikkat çeken Hewramana Text’te insanların büyük değer verdikleri ve Pir Şalyar, 11’inci yüzyılda, () Hewraman’da doğup yaşadı. Zerdüşt bir âlim olarak da kabul edilen Pir Şalyar’ın ismi, Yaresan metinlerinde de geçiyor.

Kutlamalar ve Düğün

Pir Şalyar düğünü, Kürt takviminin Rêbendan ayında (Miladi Ocak) başliyor. Şubat’ın ilk çarşambasında Pir Şalyar merasimi yapılıyor ve üç gün sürüyor. Kutlamalar, Hewaman’da bugün de varlığını koruyan ve kutsal sayılan Pir Şalyar’ın evinin önünde efsanevi düğün olayının canlandırılmasıyla gerçekleşiyor.

Rivayete göre, Buhara Kralı konuşmakta ve duymakta güçlük çeken dünyalar güzeli kızı Şah Bahar Hatun’u tedavi edilmesi için her çareye baş vurur; çare bulamaz. Son alarak kızını kim iyileştirirse ona verme taahhüdünde bulunur, ancak bu da sonuç vermez. Tam umutlar tükenmişken, krala, keramet sahibi olduğu bilinen Pir Şalyar’dan bahsedilir. Kral, bu bilgi gi üzerine kızını Pir’in yanına gönderir. Kız iyileşirse, Pir Şalyar onunla evlenmesine de müsaade edilecektir. Uzun süren tedavi sonucunda kız iyileşir ve Pir Şalyar ile evlendirilir. Fakat münzevi bir hayat yaşayan Pir Şalyar’ın düğün yapacak bir şeyi yoktur. Tüm Hewramanlılar bir araya gelir, çok sevdikleri pir için dillere destan bir düğün düzenlerler.

Düğün töreni…

Pir Şalyar Düğünü, kış ve bahar olmak üzere iki ayrı dönemde gerçekleştiriliyor.

Törenin gerçekleştirme aşamaları; yani hizmetler ve yerine getirilecek ritüeller organize etme ve yönetme Hewreman’daki aileler arasında paylaşılıyor.

Pir Şalyar törenlerini yöneten kişi (Kumsay) yıllardır hep Yadgar mezhebinden seçiliyor.

Yemek organizasyonu Rüstemzade ve Baksi; aşçılar Heme Veysi; kasaplar ise Paşa ailesinden seçiliyor. Paşa ailesi Serpir köyünde oturduğu için ilk kurban burada kesiliyor ve Ciğeri burada pişirilip yenildikten sonra kurbanın kalan kısmı Pir Şalyar’ın evine getirilip burada yemek için uygun şekilde parçalara bölünüyor.

Binlerce yıllık gelenek…

Kutlamalar alacakaranlıkta küçük gruplar halinde ellerinde poşetlerle dolaşan çocukların evlerin kapılarını çalmasıyla start alıyor. Evleri tek tek gezen çocuklar, kapıya vurmak yerine “kote/kute , kote/kute” diye seslenerek ev sakinlerini haberdar ediyor.

Ev sahipleri de buna karşılık çocuklara hediye olarak şeker, ceviz vb. gıdalar verir.

Evlere yapılan duyuru sonrası köylüler kimi evin damında kimi büyük mescidin önünde, kimi de Pir Şehriyar’ın evinin avlusunda bir araya geliyor.

Bu arada düğün için kurbanlar kesilir. Düğüne çevre köy ve kentlerden de çok sayıda kişi katılır. Bir çoğu beraberinde Pir Şehriyar’a kurban için büyükbaş hayvan, koç veya keçiler getirir.

Düğün yemeği: Aşê tirş/torş

Düğün için hazırlanan yemeğin adına “Aşê Tirş” denir.

Kaynayan kazanlara evvela et, sonra dövülmüş buğday, nar, alıç ile güzel koku versin diye yöreye özgü kurutulmuş bitkilerden ceferi (maydanoz), zembeli, merze ve reyhan katılır. Bir kaç saatlik pişirme sonrası yemekler dağıtıma hazırdır.

Yemeğe konulmayıp fazla gelen kurbanlıklardan kalan etler ise fakirlere dağıtılır. Bir kısmı da lokma olarak ziyaretçiler tarafından evlerine götürülür.

Üç gün süren törenler nedeniyle dışarıdan gelenler köylülerce konuk edilir.

Toplu zikir

Yemeklerin yenilmesinin ardından ve ikindi sıralarında Pir Şalyar’ın evinin önünde geleneksel zikir töreni başlar. Köylülerin bir kısmı yemek sonrası kıyafetlerini değiştirip keçeden yapılma, adına “fereci/feresi” dedikleri kalın ve kahverengi yelekleri giyip, “Teqile” denilen başlıkları taktıktan sonra bir halka ya da karşılıklı iki sıra halinde duran def çalanların etrafından kol kola girerek ritimli halaya durur.

Hewraman Text’ten yükselen “Hu” nidaları vadiden yankı yaparak yüksek dağlara ulaşır. Bu toplu zikirle aynı zamanda Pir Şaliyar’ın temsili düğünü de tamamlanmış olur.

Çörek Günü

Pir Şalyar düğününden bir hafta sonra Çörek Günü düzenlenir. Herkes evinde çörek yapar ve bir araya gelerek, oyun ve deflerin eşliğinde, Hawraman’ın 3 önemli Piri olan Pir Şalyar, Pir Xalu ve Pir Siyavin türbelerine giderler. Türbelerin başında toplandıktan sonra ‘LaloMemi’ sembol ismini taşıyan biri gelir ve bütün çörekleri toplar, sonrada herkese dağıtır.

 ‘Kilawrojne’ adı verilen Pir Şalyar semazeni, köy çocuklarının katıldığı bir törende, Pir Şalyar’ın ceviz bahçesinden toplanan cevizlerin çarşamba günü dağıtılmasıyla başlar ve cuma günü son bulur.