Yumurtalık Balık Avı 2018

L: Lichia amia
M: Kuzu, Çıplak, Leka, İskender  Balığı
İ: Leerfish
A: Gabelmakrele
F: Caranga

Akya, tek yada küçük sürüler halinde yaşayan ve avı en zor balıklardan biridir.Türkiye sularında Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz''de yaşayan akyanın diğer adları hanım balığı, pulsuz ve çıplak''tır. Akyaya bu adların takılmasının nedeni bedeninde neredeyse hiç pul bulunmamasıdır.
Ortalama uzunluğu 50-60 santimetre, ağırlığı ise 30-35 kilogramdır. Ancak boyu iki metre, ağırlığı ise 50 kilogram olanlarına da rastlanır. Genellikle sahile yakın kıyıları kırmalı ve dipleri taşlık sularda avlanır. En sevdiği besinler küçük balıklar, yumuşakçalar ve deniz kabuklularıdır.
Vücut oval, yanlardan yassılaşmış, sırt mavi, kısmen yeşilimsi, karın gümüşi renktedir. Vücut ince yapılmış pullarla örtülü, kafada pul yoktur. Yanal çizgi karakteristik olup, solungaç kapağından başlar, göğüs ucuna kadar sırta paralel hat çizer, daha sonra karına doğru bir kavis yapıp, tekrar düz bir hat halinde kuyruğa uzanır. Yırtıcılığı lüfere benzediği için kofana irisi diye tanımlandığı olursa da, lüferlerden yanal çizginin solungaç kapağının ilerisinden düz bir hat halinde kuyruğa uzaması ile ayrılır.
Yırtıcı olan akya,balık sürülerine acımasızca saldırmasıyla lüferi andırır.Son derece çevik,kıvrak ve atiktir.Aniden sağa sola,ileri ve geriye dalışlar yapar.
AV YASAĞI :
15 Nisan -31 Ağustos tarihleri arasında genel av yasakları uygulanır.

ÜREME DÖNEMİ
Üreme dönemi Nisan-Ağustos ayları arasındadır.
Minimum Avlanma Boyu: 30 cm        

TÜKETİM ZAMANI

TÜKETİM ŞEKLİ
Akyanın kafasından çorba, ızgara (fileto veya şiş), çorba, yahni, galeta ununa batırılmış etinden ise tava yapılır.

L: Mullus barbatus
M: Asıl Barbunya, KepezBarbunyası,
Sultan Balığı
İ: Red mullet
A: Meerbarbe
F: Rouget de vase

Denizlerimizin bu tatlı balığı genellikle Ege ve Akdeniz’de bulunur. Vücut yanlardan basık, oval şekilde baş irice yandan görünüşü buruna doğru yuvarlak, alnı dikey, yüzgeçleri sarı, vücudu pembe-kırmızı, baş, vücut büyük, kolayca dökülebilen pullarla kaplı, alt çenenin altında uzunca iki bıyığı vardır. Alt çenede diş yoktur. Yan çizgisi aralıksız ve düzdür. Dorsal yüzgeç renksiz veya düz renklidir. Kaya Barbunyası, Kum barbunyası, Ot barbunyası ve Paşa barbunu diye dört çeşidi vardır. Bunların içinde en makbulü kaya barbunyasıdır. Sırtı kırmızı ve karın kısmı beyaz olan kaya barbununun sırtında hiç gri leke bulunmaz. Kum ve ot barbunyasında ise sırt gri ile kırmızı renklerin karmaşası halindedir. Paşa barbununun her iki yanında, çeneden kuyruğa doğru sarı bir şerit bulunur. Kaya Barbunyası, Kum barbunyası, Ot barbunyası ve Paşa barbunu diye dört çeşidi vardır. Bunların içinde en makbulu kaya barbunyasıdır. Sırtı kırmızı ve karın kısmı beyaz olan kaya barbununun sırtında hiç gri leke bulunmaz. Kum ve ot barbunyasında ise sırt gri ile kırmızı renklerin karmaşası halindedir. Paşa barbununun her iki yanında, çeneden kuyruğa doğru sarı bir şerit bulunur. Tekir ile çok karıştırılan bu balığın en lezzetli zamanı Temmuz ile Ekim ayları arasıdır. Barbunya balığı Tekir balığından burnunun hemen dik oluşu, ağzın göz hizasına ulaşması, göz çukuru altında üç adet pul bulunması, vücudunun yanları, ilk sırt yüzgecinin bantsız oluşu ile ayrılır.

AV YASAĞI :
15 Nisan -31 Ağustos tarihleri arasında genel av yasakları uygulanır.
Minimum Avlanma Boyu: 13 cm
Nil Barbunyası : 10 Cm

ÜREME DÖNEMİ: Mayısın sonlarından itibaren yumurta bırakan bu tür, ağustos ortalarına kadar bu aktivitesine devam eder. Dişi bireylerinin 1 yaşında 11 cm civarlarında ilk üreme faaliyetine başladığı gözlemlenen barbunyanın üreme ortamındaki sıcaklık 18-25 °C arasında değişmektedir.           

TÜKETİM ZAMANI

NASIL TÜKETİLİR :
En lezzetli zamanı Temmuz ile Ekim ayları arasıdır. Bu süre zarfında tavası, ızgarası ve kağıtta kebabı çok güzel olur.

L: Sprattus sprattus
M: Papalina, Platika
İ: European sprat
A: Breitling
F: Esprot

Sardalye-tirsi ailesindendir. Boyu 6-8 santimetre, Karadeniz''in batısında 13-15 santimetre olanlarına da rastlanır. Besinleri planktonlar ve balık yavrularıdır. Sürüler halinde yaşar. Mayıs-haziran arasında üreme yapar. Eti fazla lezzetli değildir. Bu nedenle özel avcılığı yapılmaz. Buna karşın denizlerde ekonomik değeri çök yüksek olan uskumru, palamut, torik gibi balıklar için yem değeri vardır. Kuzey Avrupa Ülkelerinde konservesi çeşitli isimlerle pazarlanır. Bu balığın etinin %12 civarı vitamince zengin olan bir çeşit yağ içerir. Ege Bölgesi''nde Papalina olarak da adlandırılır.

AV YASAĞI 
15 Nisan -31 Ağustos tarihleri arasında genel av yasakları uygulanır.

ÜREME DÖNEMİ    
Karadeniz’de üreme Mayıs-Haziran aylarında gerçekleşir. Akdeniz’deki üreme dönemi ise Aralık – Nisan aylarını kapsamaktadır.

TÜKETİM ZAMANI

TÜKETİM ŞEKLİ
Bu et konserve yapılabilir, tuzlanabilir, kızartılabilir, ızgara yapılabilir, fırınlanabilir, salamura yapılabilir. 

L: Sparus  aurata
M: Alyanak, Mendik, Lidaki (Küçüğü)
İ: Gilthead seabream
A: Dorade Royal
F: Daurade

Çipura balığı (Sparus aurata), Sparidae familyasına ait, antik çağdan beri sevilerek tüketilen bir Akdeniz balığıdır.
Akdeniz ve Ege denizinde yaygındır ama Marmara denizinde seyrek rastlanır. Boyları ortalama 25–35 cm. ağırlıkları 0,5–3 kg'' yi bulur. 60 cm. ve 6 kg. olanları da seyrek olarak görülebilir. Kuvvetli çenesiyle küçük kabukluları, balıkları ve diğer hayvanları kolayca yiyen etçil bir balıktır. Yaz aylarında sığlarda, kış aylarında da 30–40 m. derinliklerde yaşar. İki yaşın üzerindekiler daha da derinlere iner. Eti az kılçıklı, sert, beyaz ve çok lezzetlidir. Izgarada pişirilmesi tercih edilir. Ayrıca üretim kültürüne uygunluğu nedeniyle ekonomik değeri çok yüksektir. Çipura balığı günümüzde Türkiye''de, Yunanistan''da, İsrail''de ve İspanya''da başarılı olarak üretilir. Yıllar boyunca yapılan kontrolsüz avlanmalar sonucu denizlerde sayısı çok azalmış ancak balık üretim çiftliklerinde yetiştirilmektedir
Çipura balıkları protandrik hermafroditizm gösterirler. Diğer bir deyişle balıkların hepsi erkek olarak doğar, 12 aydan sonra % 80''i dişi gonatlara sahip olur.
Çiftliklerde yetiştirilen balıkların kusuru hızlı büyümeden dolayı pigment oluşumunu tamamlayamaz, balıkların rengi doğadaki kadar parlak-altın sarısı yerine daha mat ve koyu olur.
ÜREME DÖNEMİ     :Ege Denizi’nde Kasım-Şubat, Akdeniz’de Ekim-Aralık ayları arasında 100–150.000 yumurta dökerler.
           
AV YASAĞI :
 Minimum Avlanma Boyu: 20 Cm

TÜKETİM ZAMANI:

L: Peristedion cataphractum
İ: African armoured searobin
A: Panzerknurrhahn
F: Malarmat

Vücut, sırt ve yanlar kırmızı, karın gümüşi-pembedir. Sırt ve kuyruk yüzgeçleri pembe, anal ve karın yüzgeçler ise beyazdır.
Vücut uzamış olup, başın arkasından itibaren kuyruğa doğru incelme gösterir. Başta, alt çenenin altında, biri uzun diğerleri daha kısa dallanmış bıyıkları vardır.
Maksimum boy 40 cm; ortalama boyu ise 10-25 cm’dir.

ÜREME DÖNEMİ     : Eşeysel olgunluğa 3. yaşlaından itibaren erişirler ve genellikle çift çift gezerler. Üremeleri ilkbahardadır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Az bulunan bir balık olmasına karşın ekonomik değeri yüksek olup taze olarak pazarlanırlar. Kırlangıç türleri gibi değerlendirilebilir.

L: Zeus Faber
M: Peygamber Balığı;Güneş Balığı
İ: John dory
A: Europäischer Heringskönig
F: Dorede

Boyu 50-60 santimetreye ulaşan dülger balığı, geçici balıktır. Mayısta Marmara''dan Karadeniz''e çıkar. Akdeniz, Ege, Marmara ve kısmen de Karadeniz''de yaşayan, kalın pullarla örtülü dülger balığı, etobur bir balıktır. Büyük ağzıyla kendinden küçük pek çok balığı yutarcasına yer. Genelde 60-70 metre derinliklerde yaşar. Dülger balığı, İzmir-Antalya arası yörelerimizde peygamber, dikenli peygamber balığı olarak da tanınır. Eti lezzetli, beyaz ve yararlıdır.

ÜREME DÖNEMİ     : Bu balıklar 4 yaşında eşeysel olgunluğa ulaşırlar. Üreme dönemi ise Mayıs – Temmuz aylarını kapsar. Yumurta sayısı oldukça azdır. Yumurta çapı 1.4-1.8 mm’dir. Yumurta ve 4-6 günlük kuluçka döneminden sonra çıkan larvalar pelajiktir. Sahillerde, körfez ve koylarda rastlanan larvaları planktonla beslenir.

TÜKETİM ZAMANI:

L: Sciaena umbra
M: Karakoza Balığı
İ: Brown meagre
A: Meerrabe
F: Corb commun

Vücut koyu kahverengi, altın veya metalik parıltılıdır. Anal, karın ve göğüs yüzgeci dikenleri bariz beyaz renklidir. Kuyruk yüzgeci alt kenarı siyahtır.
Sıcak ve ılıman denizlerin 100 - 150 m. taşlık, kayalık ve mercanlı bölgelerinde yaşar. Bütün denizlerimizde bulunur. Gezgin bir balık değildir. Aynı zamanda Taşbalığı ve Mavruşgil Balığı olarak da tanınır. Bahar sonu, yaz aylarında üreyen Eşkina 30 - 35 cm. uzunluk ve 500-600 gr. ağırlığa erişir. Maksimum uzunluk 70 cm’dir. Beyaz ve çok lezzetli eti ile ekonomik değeri yüksektir.
           

AV YASAĞI   : Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) Özel Koruma Alanları Faaliyeti Merkezi (RAC/SPA) tarafından Akdeniz genelinde hassas türler olarak bilinen ve düzenleyici avcılık önlemleri alınmazsa tehlike altına girecek türler listesinde Sciaena umbra’da bulunmaktadır.              

ÜREME DÖNEMİ : Üreme dönemi Mart ve Ağustos aylarını kapsar. Eşeysel olgunluğa total uzunluğu 30 cm olduğunda erişir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ : Tava, buğulama ve ızgara olarak tüketilir.

L: Pagrus pagrus
M: Yabani Balık
İ: Common seabream
A: Gewöhnlinche Rotbrasse
F: Pagre rouge

Bir Mercan türüdür ve Trança ile büyük benzerlik gösterir. Ortalama 25-35, en çok 80 cm. boyda sıcak denizlerde, Güney Ege ve Akdenizde yaygın bulunan kabuklular, yumuşakçalar ve küçük balıklarla beslenen etçil bir balıktır. Taşlık ve kayalıkların mağaralı oyuklarında yaşar. Üremesi bahardan Ağustosa kadar sürer. Mercan ailesi içinde eti lezzetli olanlardandır., ancak seyrek bulunduğu için ekonomik değeri bölgeseldir.

ÜREME DÖNEMİ : 24 cm olduğunda eşeysel olgunluğa ulaşır. Protoginik hermafroditizm gözlenir; Ege Denizi ve Akdeniz’de Ağustos-Ekim ayları arasında ürerler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Tava, ızgara, şiş veya fileto, haşlama mayonezli, yahni, kiremitte fırın, buğlama şeklinde tüketilir.

L: Lophius piscatorius
İ: Angler
A: Seeteufelm
F: Baudroie commune

Fener balığı (Lophius piscatorius), Lophiidae familyasına ait ilginç bir balık türü. Yüzünün önüne sarkan "feneri" ile denizin derinliklerindeki karanlıkta ışık yaparak ufak balıkları avlar. Türkiye''de Akdeniz, Ege denizi ve Marmara denizinde bulunur. Ayrıca Atlas Okyanusunda da bulunur.
Vücudu çok yassıdır, büyük bir kafası ve çok büyük bir ağzı vardır. Sırtında iki yüzgeci ve dikenleri vardır. Bu dikenlerin birisi diğerlerinden çok daha uzundur ve ağzının önüne kadar sarkar. Bu dikenin ucunda bulunan ve fener balığı ile bir simbiyoz içinde yaşayan bakteriler, ışık üretirler. Fener balığı bu "fener"ini olta olarak kullanır; ışığı merak edip tam ağzına kadar yaklaşan küçük balıklardan beslenir. 300-350 metre derinliklerde yaşarlar.
Fener balığı çok lezzetli bir balıktır, ve eti pişirildikten sonra bile hala beyaz ve sağlam kalır. İspanya''da "Rape" isimi ile, İtalyada ise "Coda di Rospo" isimi ile restoranların kartlarında bulunur.
Ortalama 40 ila 60 cm boyunda olurlar. Tutulmuş olan en büyükleri 150 cm dir.

ÜREME DÖNEMİ     : Üreme zamanları Şubat-Temmuz aylarını kapsamaktadır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Tava, ızgara, şiş veya fileto, pilaki, buğulama olarak tüketilir.

L: Gaidropsarus mediterraneus
M: Üç bıyıklı deniz gelinciği
İ: Shore rockling
A: Mittelmeer-Quappe
F: Motelle de Méditerranée

Bakalyaro ve Mezgitle aynı türdendir. Denizlerimizde birkaç cinsi yaygındır. Sıcak ve ılıman suların taşlık, kayalık diplerinde sahillere yakın yaşar. Balık yavruları ve kabuklularla beslenir. Çevik, yırtıcı ve saldırgandır. Derisi çok kaygandır. Ortalama 20, en çok 40 cm. boyda olur. Üremelerini sonbaharda yapar. Beyaz ve lezzetli etiyle ekonomik değeri olan bir balıktır.

ÜREME DÖNEMİ     : Üreme dönemi kış mevsimi olmakla beraber, Karadeniz’de Eylül-Nisan aylarını kapsar. Yumurta verimliliği fazladır. Yumurtaları pelajik olup çapı 0.70-0.85 mm’dir.  

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ : Özellikle Cuma gecelerinde çakal eriği salçası ile yapılan haşlaması nedeniyle  ayrıcalıklı olarak Museviler tarafından tercih edilen bir balıktır.

L: Atherina hepsetus
M: Çamuka, Tokmakbaş, Aterin
İ: Mediterranean sand smelt
A: Gmeiner Ährenfisch
F: Cabasson

Vücut yanlardan hafif yassılaşmış, ince uzun bir şekildedir. Baş uzunluğu vücut yüksekliğine eşittir. Ağız büyük, hafif yukarıya doğru uç durumludur. Yanaklar ve solungaç kapaklarının üzeri pullarla kaplıdır. Vücut iri yuvarlak pullarla örtülüdür. Çenelerde, damak üzerinde kıl şeklinde ince dişler mevcuttur. Yan çizgi bulunmaz. Göğüs yüzgeçlerinin serbest ucu karın yüzgeçlerine kadar uzanır. Rengi parlak beyaz, sırtı zeytini yeşil, yan taraflarının alt yarısı gümüşi beyaz, üst yarısı grimsi sarıdır. Küçük sahil formu olup, sıcak deniz ve deniz bağlantılı göllerde yaşar. Deri ve pulları şeffaf olduğu için ışığa tutulduklarında sindirim organları görülebilir.

ÜREME DÖNEMİ : Üreme periyodu Nisan’dan Temmuz’a kadar sürmektedir. Bu mevsimde, kışladıkları ve nisbeten açık, derin sulardan sahillere yaklaşarak büyük gruplar halinde üremelerini sürdürürler. Bir yaşında eşeysel olgunluğa ulaşırlar. Yumurtalarını zemini kumlu-çakıllı ve bitki örtüsü bol olan sığ sahil sularına bırakırlar. Olgun bir dişi balık 2 mm çapında 600 kadar yumurta verebilir. Yumurtalar yağ damlası ihtiva eder ve tutunma iplikleriyle bitki gövdelerine yapışırlar, yani yumurtası demersaldir. Burada çevresel koşullara bağlı olarak, 8-10 gün süren kuluçka devresinden sonra, yumurtadan çıkan larvalar, pelajik olarak yaşarlar ve hayvansal planktonik organizmalarla beslenirler.

AV YASAĞI   :İç sularda Atherina boyeri İl Müdürlüklerince belirlenecek alanlarda, Bakanlıktan izin alınması şartıyla, ığrıp ve manyat ağları ile gümüş balığı (Atherina boyeri) avcılığı donem boyunca serbesttir. Avlanan ürünler için il veya ilce müdürlüklerinden "Menşei Belgesi"nin alınması zorunludur.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özellikle tavası güzel olur.

L: Engraulis encrasicolus
M: Platika, Çatal kuyruk, Trina
İ: Anchovy 
A: Anchovis 
F: Anchois commun

Hamsi özellikle Karadeniz''de kış aylarında gırgır adı verilen çevirme ağlarıyla avlanan doğal ürünümüz. Hamsi (Engraulis) genellikle bütün tropik ve subtropik denizlerde yaşayıp, kıyı kesimlerinde sürüler oluşturuyorlar. Hatta zaman zaman nehir deltalarında da görülebiliyorlar. Hamsi özellikle Karadeniz ve Azak Denizi''nde bol miktarda bulunan bir balık türü. Bu balığın Karadeniz''deki türleri, Engraulis encrasicolus ponticus ve Engraulis encrasicolus maeticus.
Bunlardan Engraulis encrasicolus ponticus, Karadeniz hamsisi olarak sıkça bahsedilen tür. Karadeniz hamsisinin boyu 18-20 cm''ye kadar büyüyebilir. Engraulis encrasicolus maeticus ise Azak hamsisi olarak bilinir ve boyu 15 cm'' ye kadar ulaşır. Azak Denizi''nde ürer ve beslenir ve kışlarken kuzey Kafkasya''dan Sukumi''ye kadar ve kısmen de Kırım açıklarında dolaşır. Kışlama döneminde bu tür yalnız BDT üyelerince avlanır. Yalnız bazı araştırmacılar, bu türün Türkiye sahillerine kadar indiği ve avlandığını ileri sürüyorlar.
Karadeniz hamsisi kuzey-güney yönünde kışlama, beslenme ve üreme göçü yapar. Güney yönünde kışlamak ve kuzey yönünde de beslenme ve üreme göçünün hızı günde 10-20 mil olur. Sürüler, genellikle Anadolu, Kafkasya ve Kırım sahillerinin ılık alanlarında kışlarlar ve sık sürüler oluştururlar. Sürü yoğunluğu, gündüz oluşan sık sürülerde metreküpte 500 - 800 birey, seyrek sürülerde 200-400 birey/m3 iken bu, geceleri 20-60 birey/m3''e kadar iner. Hamsi gece gündüz arasında dikey göç yaparak, gündüzleri derin suya (70-90 m) inerken geceleri sahillere doğru ve yüzeye (10-40 m) çıkar.

AV YASAĞI :
15 Nisan -31 Ağustos tarihleri arasında genel av yasakları uygulanır.
Minimum Avlanma Boyu: 9 cm

ÜREME DÖNEMİ     : Karadeniz hamsisi cinsel olgunluğa bir yılda ulaşır. Mayıs-Eylül ayları arasında 10 ve daha çok batında yumurtlama gerçekleşir. Bir yaşındaki genç balıklar ilk kez yumurtlama sezonunun sonuna doğru yumurta bırakırlar. Bireysel ortalama doğurganlık 42,000 yumurta olarak bulunmuştur.
Hamsinin ömrü 2-3 yıldır. Geçirdikleri birinci kıştan sonra olgunlaşırlar. Yumurtlama 17-18°C''deki kıyıya yakın sığ sularda 5-10 metreler arasında gerçekleşir. Yumurtlamanın olduğu suyun tuzluluğu 12-18 ppt ve pH''si da 8-3 ile 8.4 arasında değişmektedir. Yumurtalar elips şeklinde olup suda yüzerler (pelajik). Su sıcaklığına bağlı olarak 24 saat içerisinde larva oluşur.
Daha çok 5-30 metreler arasında dağılan planktonik larvalar diğer planktonlarla beslenirler. Genellikle (Mayıs ayında) bırakılan (erken batın) yumurtalardan çıkan larvalarda yüksek ölüm oranları görülmektedir. Bu durum larvaların dikey göç sırasında soğuk suyla karşılaşmalarından kaynaklanır. En yüksek yaşam oranıysa Haziran sonu-Temmuz başında bırakılan yumurtalarda görülüyor.
Marmara Denizi’nde; Nisan ayının ikinci yarısından Ekim ayının ikinci yarısına kadar; Karadeniz’de ise Haziran ayının başından Ağustos ayının sonuna kadar planktonda yumurta ve larvalarına rastlanır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ : Yağlı ve çok lezzetli eti olan hamsinin ızgarası, tavası, buğulaması, haşlaması, içli tavası gibi kendine has çeşitli yemekleri yapılır. "Hamşur" ekmek denilen mısır unuyla pişirilmiş ekmeğin içine katılan hamsi parçaları ekmeğe ayrı bir lezzet verir.

L: Sphyraena sphyraena
M: Barakuda
İ: European barracuda
A: Europäischer Barrakuda
F: Brochet de mer

Bütün sıcak ve ılık denizlerin sığ sularından 100 m. derinliğe kadar orta sularda yaşayan bir balıktır. Vücut uzun, kalın ve yuvarlaktır. Sırt tarafı esmer yeşil, karın tarafı parlak gümüşimsi renktedir. Başı uzun, burnu sivridir. Vücut küçük pullarda kaplıdır. Ağızdaki dişler büyük ve oldukça belirgindir. Alt çenesi üst çenesine oranla daha ileride olup, ucu yukarı doğru kıvrıktır. İrili ufaklı sivri ve keskin dişleri vardır. Marmara''da az, Ege ve Akdeniz''de fazlaca bulunur. Boyu 1 m''ye erişen Iskarmoz Balığı Barakuda olarak okyanuslarda 3 m''ye kadar büyüyebilir.

ÜREME DÖNEMİ     : İlkbahar sonu ile yaz mevsiminde ürerler. Pelajik olan yumurtaları 1,2–1,6 mm’dir. Yumurta verimliliği ise 40.000–450.000 arasında değişir. Çok kısa süreli kuluçka devresinden sonra, yumurtadan çıkan larvalar da pelajik olup, kısa sürede planktonla beslenmeye başlayarak hızla gelişirler.

TÜKETİM ZAMANI

NASIL TÜKETİLİR : Bazı ülkelerde taze ve tuzlanarak tüketilmektedir.

L: Scorpaena porcus
M: Dikenli Balık, Çorba Balığı,
Sokan Balık, Vuran Balık
İ: Black scorpionfish
A: Brauner Drachenkopf
F: Rascasse brune

Kafa büyük olup, vücudun yarısı kadardır. Kafasında sayısız diken ile girinti ve çıkıntı vardır. Vücut rengi koyu kırmızıdan, açık pembeye kadar değişme gösterir. Göğüs yüzgeci fazla geniş ve yuvarlaktır. Birinci sırt yüzgecinin on bir, anüs yüzgecinin üç, karın yüzgecinin bir dikeni zehir taşır.

ÜREME DÖNEMİ     : İskorpitin üreme dönemi yaşadığı denize göre değişir. Karadeniz''de haziran-eylül, Ege''de ise şubat-aralık ayları arasında yumurta bırakır.

ÜREME ZAMANI: Karadeniz’de Haziran-Eylül ayları arasında, Ege ve Akdeniz’de ise Şubat-Aralık ayları arasında ürerler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ : Çorba, yahni, buğulama , pilaki, fileto tava olarak tüketilir. Çorbası çok makbuldür.

L: Diplodus annularis
M: Isparos, İsparya, Aspara,
Tarak Balığı
İ: Annular seabream
A: Ringelbrasse
F: Sargue

Sırtı gümüşi gri, yanları sarımtırak, karnı beyazdır. Göğüs, karın ve anal yüzgeçler yeşilimsi sarıdır. Bazen göğüs yüzgeç koltuğunda siyah leke bulunur.
Maksimum uzunluk 25 cm; ortalama uzunluk ise 8–18 cm.dir.
Genellikle deniz çayırlarının (Posidonia) olduğu ortamlarda yaşamını sürdürür. Güney Akdeniz’de 0-90 m derinliklerde bulunur. Genç bireyler kış dönemi sonunda acı su ortamlarına ve lagünlere geçerler.
Etcil’dir; kabuklu, küçük yumuşakça, derisidikenliler, küçük hayvansal organizmalarla ve zaman zamanda alglerle beslenir.

ÜREME DÖNEMİ : Karadeniz’de Haziran-Ağustos, Marmara Denizi ve Akdeniz’de Nisan-Ağustos ve Ege Denizi’nde Mart-Ağustos ayları arasında ürerler; bazı bireyler ayrı eşeyli olmasına rağmen, bazılarında protoginik hermafroditizm gözlenir; ilk eşeysel olgunluğa erkekler 10.3 cm boy ve 1. yaşta, dişiler ise 12.8 cm boy ve 2. yaşta ulaşır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tava ve ızgara olarak tüketilmesi makbuldür. Karagöz, mırmır, mercan tarifleri ispari içinde geçerlidir.

L: Trachurus trachurus
İ: Atlantic horse mackerel
A: Holzmakrele
F: Chinchard d''Europe

Sırtı mavimsi yeşil, yanları gümüşi ve karın beyazdır. Kuyruk yüzgecinin rengi sarıdır. Maksimum uzunluk 60 cm; ortalama uzunluğu 10-50 cm’dir.  Yarı pelajik bir türdür. Etçil olup; besinlerini hamsi, çaça, gümüş ve sardalya gibi balıkların yavruları ile kabuklular ve kurtlar gibi omurgasız hayvanlar oluşturur.
Türkiye balıkçılığında önemli yeri olan T.mediterraneus bilhassa Karadeniz’in doğu kısımlarında yoğun olarak görülen ikinci balık türüdür. Eti lezzetlidir. Taze, dondurulmuş, işlenmiş, tuzlanmış ve konserve olarak yenilir. Ayrıca kurutulmuş olarak da tüketilmektedir. En yoğun olarak avcılığı gırgır ile yapılır. Bunun yanı sıra avcılığında dalyan, ığrıp, tarlakoz, ortasu trolu, olta ve çapari gibi av aletleri kullanılır.

ÜREME DÖNEMİ     : Genel olarak iki yaşından sonra eşeysel olgunluğa ulaşan bu balıkların üreme dönemi Üreme periyodu Mart-Temmuz ayları arasındadır. Yumurta ve larvaları pelajiktir. Yumurtaların çapı 0,84 – 1,1 mm’dir.

AV YASAĞI   : 15 Nisan – 31 Ağustos tarihleri arasında çevirme ağları ile avcılığı yasaktır.
Minimum Av Boyu: 13 cm

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özellikle tavası ve ızgarası güzel olur.

L: Spicara maena
M: Pabuç, Kancur, Papya
İ: Blotched picarel
A: Laxierfisch
F: Mendole

Sırtı gri veya koyu grimsi mavi renkli ve mavi noktalıdır. Yumurtlama döneminde mavi noktalar daha belirgindir. Karın bölgesi ise gümüşi renklidir.
Maksimum boy erkeklerde 25 cm, dişilerde ise 21 cm’dir. Genellikle 12 – 20 cm arasında bulunurlar.
Demersal bir tür olup 170 m. derinliğe kadar posidonia’lı ortamlarda, çamurlu veya sert yapılı zeminlerde sürüler halinde yaşarlar.

ÜREME DÖNEMİ : Bu türün üremesi yazın 18-25 °C’de haziran,ağustos ayları arasında gerçekleşmektedir. Ege Denizi’nde Eylül-Kasım aylarında ürerler. Yumurtaların çapı 0,35 – 0,50 mm arasında olup demersaldir. Yumurtadan çıkan larvalar ise sahillere yakın yerlerde pelajik olarak yaşarlar.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Tavası güzel olur. Sonbahar ve kış aylarında ızgarası dahi yapılır. İzmaritler ızgara yapılırken ayıklanmaz. Olduğu gibi pişirilip bilahare derisi, bağırsakları ve kılçıkları ayıklanır. Üzerine limon ve zeytinyağı ile kıyılmış maydanoz eklenerek hazırlanır. Pulları kazındıktan sonra derisi tulum çıkarılarak yapılan tavası da çok güzel olur.

L: Psetta maxima
M: Sofra Balığı
İ: Turbot
A: Haandreiß
F: Turbot

Vücutları üstten dairevi görünüşlü ve biraz bombelidir. Alt tarafları tamamen düzdür. Derisi pulsuz fakat küçük kemiksi yumrularla kaplıdır. Gözler vücudun sol tarafında bulunur. Sırt yüzgeci gözlerin önünden başlar. Göğüs yüzgeçleri küçüktür. Bütün yüzgeçleri yumuşak ışınlıdır. Sırt yüzgecinde 60-71, anal yüzgecinde ise 44-52 ışın bulunur. Keskin dikenleri bulunmaz. Kuyruk yüzgeci yüzme işlerini sağladığından yataydır.
Yan çizgi, vücudun orta kısmında bir eğri (kavis) yapar. Ağız, dorsal ve maildir. Çeneler bir çok sıra teşkil eden dişlerle örtülüdür. Burun delikleri gözlerinin önündedir. Anüs deliği öne çok yaklaşmıştır.
Ortalama 40–65 cm arasındadırlar. Maksimum 100 cm boya kadar ulaşırlar.

ÜREME DÖNEMİ :
Kalkan balığı ilkbahar döneminde özellikle mayıs ayı yoğun olmak üzere nisan-haziran aylarında yumurta bırakmaktadır. Yoğun üreme dönemi olan mayıs ayında su sıcaklığı 12-18 °C arasında değişmektedir. Üreme dişi bireylerde 3 yaşında kısmî olarak başlamakta ancak üreme faaliyetine tam katılım 4 yaşlarında olmaktadır. Bu dönemde ortalama boy 44 cm civarındadır.         

AV YASAĞI
Minimum Av Boyu : 45 cm             

ÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Özellikle buğulama ve tavası güzeldir.  

L: Diplodus vulgaris
M: Karakulak, Kaçıkorya
İ: Common two-banded seabream
A: Zweibindenbrasse
F: Sar  à tête noire

Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz’de bulunan Karagöz’ün denizlerimizde karagöz, baltabaş karagöz, sivri burun karagöz olmak üzere üç türü yaşar. Vücut rengi, koyu gümüşi gri pembemsi nüanslıdır. Kafa mavimsi alın bandı kahverengidir. Maksimum uzunluk 45 cm; ortalama uzunluk 18-25 cm.dir.
Kıyısal bölgede 130 m derinliğe kadar olan kumluk ve kayalık alanlarda demersal olarak yaşar. Genç bireyler ise deniz bitkilerinin oldukları zeminleri tercih ederler.

ÜREME DÖNEMİ     : İlkin dişi olma özelliği taşır. Bununla beraber bazı bireyler ayrı eşeylidir. Eşeysel olgunluğa erkekler ortalama 16.5 cm boy, dişiler ise 17.5 cm boy ve 2. yaşta erişirler. Aralık-Mart ayları arasında ürerler.

MİNİMUM AV BOYU : 18 cm           

TÜKETİM ZAMANI:
TÜKETİM ŞEKLİ:  Karagözün eti lezzetlidir. Tavası, ızgarası, buğulaması ve kiremitte fırını yapılır.

L: Ophidion barbatum
İ: Snake blenny
A: Bartmännchen
F: Donzelle

 Denizlerimizde seyrek rastlanan, 2-3 metreden 150 metreye kadar derinliklerde, üstü bitkilerle örtülü kumsal, çakıllı diplerde fazla göç etmeden yaşayan bir balıktır. Kaygan bir yapıda olan vücudu uzunca ve yanlardan yassılaşmış; arka kısmına doğru incelmiş; kuyruk yüzgeci ise belirsizleşmiştir.
Genel olarak; sırt tarafları açık kırmızımsı pembe, karın tarafı gümüşi beyaz; çene altındaki bıyıkları beyaz veya sarımsı; vücudu yekpare sarmış durumdaki tek yüzgeçleri ise sarı-kırmızımsıdır. Bu yüzgecin kenarları ise siyahtır.
Yumuşakçalar, kabuklular ve küçük balıklarla beslenir.
Boyları maksimum 30 santimetre olabilir.

ÜREME DÖNEMİ : Bahar-yaz sonu üreme yapıp 15-18,000 yumurta döker. Eti lezzetlidir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Seyrek bulunduğu için ekonomik değeri yoktur. Ancak buğulama ve tavası yapılır.

L:Mugil cephalus
M:Avrita, Topan, Topbaş, Koklan balığı
İ: Black mullet
A: Flachkopf-Meeräsche
F: Cabot

Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’de sürüler halinde yaşar. Has kefal, sidikli ilarya, altınbaş kefal, mavri gibi adları olan değişik türleri vardır. Ortalama uzunluğu cinsine göre 25 ile 90 santimetre arasındadır. Ortalama ömrü ise 15 yıldır.
Çok zeki, güçlü ve çevik bir balık olan kefal avı çok zahmetlidir. Oltaya çok zor atlar. En verimi avı, serpme ağla yapılır.

ÜREME DÖNEMİ : Erkekler 6-7 yaşında, 28-30 cm iken; dişiler ise 7-8 yaşında 33-34 cm iken eşeysel olgunluğa erişirler. Haziran-Eylül döneminde ürerler. Bir defada 3.500.000-7.000.000 adet arasında yumurta verirler. 4-5 günlük kuluçka süresinden sonra larvaları yumurtadan çıkar.

AV YASAĞI
Minimum Av Boyları:
Kefal (Amuderya kefali) Mugil soiuy 35 cm
Kefal (Sarıkulak kefal) Liza aurata 30 cm
Kefal (Has kefal) Mugil cephalus 30 cm
Kefal (Diğer kefaller) Mugil (Oedalechius) labeo,Chelon labrosus,
Liza ramada Liza saliens 20  cm       

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Beyaz eti çok lezzetlidir. Küçük boy kefalin tavası güzel olur. Büyük boyların ise buğulaması yapılır. Tepsiyle soğanlarla beraber dizilen fırında kefal de lezzetli bir yemektir.Bunun yanı sıra mayonezli haşlaması ve pilakisi de yapılır.Tütsülemesi de çok lezzetlidir.Yumurtasından tarama ve balık yumurtası yapılır.

L: Xiphias gladius
İ: Swordfish
A: Schwertfisch
F: Espadon

 Nesli son yıllarda çok azalan kılıç balığı okyanusların sıcak ve ılıman bölgelerinde yaşayan çok gösterişli bir balıktır. Vücut kaslarından gözlerine yayılan ısı ile özel bir ısıtma sistemine sahip kılıç balığı yerin 600 metre derininde 5 derecede bile yaşayabilir.
Ortalama uzunluğu 1,80-3,30 metre arasında değişir. Ortalama ağırlığı ise 45 ila 140 kilogram arasındadır. Aşırı avlanma yüzünden nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan kılıç balığının avı zıpkınla gerçekleştirir.

ÜREME DÖNEMİ : Üreme dönemi Marmara’da Nisan-Haziran ayları, Akdeniz’de ise Haziran-Eylül arasındadır.

AV YASAĞI  : Minimum av boyu 125 cm olup, !5 Şubat-15 Mart ve 1 Ekim-30 Kasım tarihleri arasında avcılığı yasaktır. Avcılığı izne tabiidir. Avcılık yapacak balıkçı gemileri bulunduğu ilin Tarım İl Müdürlüğünden izin almak zorundadır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Eti lezzetlidir. Şiş ızgarası çok makbuldür.

L: Chelidonichthys lucerna
M: Kırmızı Kırlangıç
İ: Tub gurnard
A: Roter Knurrhani
F: Grondin perlon

Ege, Akdeniz ve Marmara''nın fazla göç etmeyen, yerli balığıdır. Kısmen Karadeniz''de rastlanır. Ihk denizlerin sahil yakınlarında 5-300 metre derinliklerin diplerinde çiftler halinde yaşar. Küçüklerine derviş balığı da denir. Ortalama 25-50 santimetre olur. 80 santimetre ve 6-8 kilogram olanlarına rastlanır. 15-20 yıllık yaşamı vardır. 3 yaşında olgunlaşıp sahillerden uzakta üremelerini yapar. Küçük kabuklular, yumuşakçalar, deniz bitkileri ve böceklerle beslenir. Etinin lezzet ve yararıyla, her mevsimde bulunmasıyla ekonomik değeri yüksektir. Diğer Akdeniz ve Avrupa ülkelerinde de bol tüketilir.

ÜREME DÖNEMİ : . Ege Denizi’nde Aralık-Mart ayları arasında ürerler.

AV YASAĞI: Minimum av boyu 18 cm.dir.

TÜKETİM ZAMANI:           

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özellikle çorbası muhteşemdir. Bunun yanında pilakisi, fırın kebabı yapılır.

L: Scomber japonicus
İ: Chub mackerel
A: Blasenmakrele
F: Bis

Vücudunun sırt bölgesinde düzensiz, ağ teşkil edecek şekilde koyu mavi-siyahımsı çizgiler bulunur. Karnın yan tarafları ise az çok büyük olan yeşilimsi gri beneklidir.
Bütün denizlerimizde bulunmakla beraber daha çok Marmara balığı sayılır. Şeklen uskumruya çok benzer fakat ayrı bir türdür. Büyük Okyanus''ta da sürüler halinde yaşar. Küçük balıklar, yavrular ve planktonlarla beslenir.
Maksimum uzunluk 50 cm’dir. Karadeniz’de ise bu 35 cm’dir. Ortalama uzunluğu 15-30 cm arasındadır.

ÜREME DÖNEMİ     : Genellikle 2-3 yaşında olgunlaşan dişileri Temmuz-Ağustos arası 300-400 bin yumurtasını denize bırakır. Marmara’da Haziran başından Ağustos sonuna kadar ürerler.
AV YASAĞI   : Minimum av boyu 18 cm.dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Eti uskumru kadar lezzetli olmamakla beraber, taze-kuru-tuzlu olarak bol tüketilen bir balıktır.

L: Gobius niger
M: Karakaya
İ: Black goby
A: Schwartzkühling
F: Gobie noir

Yaklaşık 500 türü kapsayan kaya balıkları ailesinin Türkiye sularında yaşayan 31 türü vardır.En bilinenleri beyaz kaya balığı,sadece Ege’de bulunan sarı kaya balığı,kırmızı dudaklı kaya balığı,kömürcü kaya balığı,çizgili kaya balığı ve cüce kayabalığıdır.
Ilıman ve sıcak denizlerin kıyı bölgelerinde ve dipte yaşayan kaya balıklarının ortalama uzunluğu 15-20 santimetreyi bulur. Ortalama ömürleri altı-sekiz yıldır.

ÜREME DÖNEMİ : Akdeniz’de Mart-Eylül, Ege Denizi ile Karadeniz’de ise Nisan-Eylül aylarında ürer. 2 yaşında eşeysel olgunluğa erişir. Uzun üreme dönemi içinde 12-18 kez yumurtlarlar; yapışkan yumurtalarını midye kabukları veya taşları altına bırakır; üreme dönemindeki erkek bireylerde yuva koruma davranışı gözlenir. Yumurtası küçük ve armudidir. Uzunluğu 2.09 mm, genişliği 0,5 mm’dir. Verimliliği 25.000 yumurtadır. Larvaları pelajiktir. 

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Kaya balığının beyaz eti lezzetlidir. Domates suyuyla buğulaması yapılır.

L: Boops boops
M: Kupez, Kupa
İ: Bogue
A: Gelbstriemen
F: Bogue

 Sparidae familyasına mensup diğer balıkların elips şeklinin aksine iğimsi bir vücut yapısına sahiptirler. Uzunluğu derinliğinin 4 katı kadardır.Büyük gözlüdür. Göz çapı gözçukuru önündeki mesafeden daha uzundur. Ağzı küçük eğik ve uçtadır.
Sırt mavimtırak gri, karın yanları ve karnı gümüşüdür.
Maksimum 36 cm; ortalama uzunluğu 10-25 cm.dir.

ÜREME DÖNEMİ     : İlk eşeysel olgunluk boyu 13 cm’dir (1 yaş); 19 cm boya kadar olan bireylerin % 78’i dişilerden oluşmaktadır. Total boyu 32 cm olanlarda yumurta verimliliği 395 000 adettir. Doğu Akdeniz’de Şubat-Nisan, Batı Akdeniz’de Nisan-Mayıs, Karadeniz’de ise yaz döneminde ürerler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Taze olarak tüketilirler

L: Epinephelus aeneus
M: Girida, Lagos, Kum Gridası
İ: White grouper
A: Weißer Zackenbarsch
F: Mérou

Uzun ve yanlardan basık vücutludur. Ağız büyük olup her iki çenenin ön kısmında köpek dişi benzeri dişler ve arkada küçük dişler bulunur.
Sırtı ve yanları grimsi, karın ise beyazımsıdır. Anal ve karın yüzgeçlerin kenarları mavidir.
Maksimum boy 120 cm’dir. Ortalama 30-80 cm. arasındadır.
Genellikle balıklar, sefalopotlar ve kabuklularla beslenir.
Tropik ve ılık denizlerde yaşarlar. Kıyıdan itibaren 20-200 m. derinliğe kadar olan kumlu ve çamurlu bölgede demersal olarak bulunur. Akdeniz ve Ege Denizinin en değerli balığıdır.

ÜREME DÖNEMİ     : İlkbahar ve yaz döneminde ürerler.
Dişiler 50-60 cm boyda (5-7 yaş) ve yaklaşık 3 kg ağırlıkta ilk eşeysel olgunluğa ulaşır; pek çok dişi 9 kg ağırlıkta (bazen 3-5 kg’da) cinsiyet değiştirirler.

AV YASAĞI   : Minimum av boyu 45 cm dir. 15 Haziran - 31 Temmuz  tarihleri arasında her türlü istihsal vasıtası ile avcılığı yasaktır. Ancak, bu dönemde 9 numaradan küçük (ebat olarak büyük) olta iğnesi kullanmak şartıyla parakete ile lagos avcılığı yapılması serbesttir. Avcılığın serbest olduğu dönemde ise 45 cm’den küçük olanlarının da avcılığı yasaklanmıştır. Ayrıca, sepet, pinter vb. tuzaklar ve dalarak zıpkın veya su altı tüfeği ile Lahoz avcılığı yapılması yasaktır.         

TÜKETİM ZAMANI:

 Lohoz balığının avlanması ve tüketilmesi 4 yıl süreyle yasaklandı.

TÜKETİM ŞEKLİ:  Ekonomik değerleri yüksek olan balıklardır. Yurt içinde taze olarak tüketilen bu balıkların etleri beyaz, gevrek ve çok lezzetlidir. Yurt dışına taze ve dondurulmuş olarak pazarlanır. Buğulama, yahni, ızgara (şiş, fileto), çorba, haşlama mayonezli, plaki, salata olarak tüketilir.

L: Labrus mixtus
M: Ördek Lapin
İ: Cuvkoo wrasse
A: Kuckuckslippfisch
F: Vieille coquette
Vücut uzuncadır. Ağız hemen hemen gözün arkasına ulaşır. Dudaklar kalındır. Dişler büyük ve koniktir; tek sıra halinde dizilirler. Ön solungaç kapağı pürüzsüzdür. Sırt yüzgecinin yüksekliği her yanda aynıdır. Dişiler ve ergin olmayan erkekler sarı ve kırmızımsı-portakal renkli olup arka kısımlarında 3 siyah lekeleri vardır. Çok göze çarpan örneklerde siyah işaretler daha açık işaretlerin arasında sık olarak dağılmışlardır. Erkekler çok parlak mavidir. Yanlarında sarı ve portakal rengi üzerine yayılmış daha siyah yatay bantlar bulunur. Erkeklerin dişilerine kur yapması sırasında başın ön tarafında beyaz bir leke oluşur.
Maksimum uzunluk 40 cm; ortalama uzunluk 10-25 cm.dir.
17 yıl kadar yaşarlar

ÜREME DÖNEMİ : 2 yaşında 16 cm uzunluğundayken eşeysel olgunluğa ulaşırlar. Bu balıkların Doğu Akdeniz’de üreme dönemi Mart ve Haziran aylarını kapsamaktadır.           

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Etleri lezzetsiz olup ekonomik değerleri yoktur. Bu nedenle özel olarak avcılığı yapılmaz.

L: Dicentrarchus labrax
M: Küçüğü İspendek
İ: Sea bass

Levrek, Moronidae familyasını oluşturan ılık ve soğuk denizlerde yaşayan balık türleri.
Vücudu fusiform şeklinde ve derisi iri pullarla örtülü, sırtı kurşuni, karnı gümüşi renktedir. Küçük siyah benekli olduğundan alabalığı andırır. Genç levreklerin sırtları siyah benekli, erginlerin sırtları ise beneksiz veya koyu renktedir. Dillerinin üzerinde diloit dişleri vardır. Boyları 40-100 cm arasında değişir. Genellikle ağırlıkları 8–10 kg’dır.15 kg''a kadar çıktığı görülmüştür.
Eti yağsız ve çok lezzetlidir. Taze olarak yenir. Türkiye kıyılarında Karadeniz, Marmara ve Akdeniz’de bulunur. Her mevsimde, genellikle de mayıs ortalarından kasım sonuna kadar avlanır. Sonbahar ayları sırasında ırmak ağızlarında üremeye başladıklarında sürüler halinde toplanırlar.
Karadeniz, Ege ve Akdenizde çiftliklerde yaygın olarak, yumurtadan pazara kadar üretimi yapılmaktadır. Üretimin büyük bölümü özellikle AB ülkelerine ihraç edilir.
Etçil ve yırtıcıdırlar. En çok karides, küçük balık, yengeç ve kurtçuklarla beslenirler. Aşırı pradetördür.
Üreme dönemlerinde yağsız olmaları nedeniyle lezzetsizdirler. Ancak, çiftliklerde üretilen levrek balıkları yılın her döneminde yağlı olmaları nedeniyle lezzetlidirler.
DİKKAT: Balık marketlerde satışı yapılırken Deniz Levreği diye bir ayırım görürsünüz. Bunun anlamı doğal ortamdan avlanan levrektir. Ancak satın aldığınız Levrek muktemelen akuakültür yolu ile üretimi yapılan levrektir. Aynı olay çipura içinde geçerlidir. Aldanmayın.

ÜREME DÖNEMİ     : Karadeniz’de kış aylarında dere ağızlarına Akdeniz’de Ocak-Mart ayları arasında ürerler.

AV YASAĞI   : Minimum av boyu 25 cm dir.

TÜKETİM ŞEKLİ:  Izgaradan ziyade, buğulaması ya da tuzda yapılmış olanı olan " tuzda levrek " çok daha lezzetli olur.

TÜKETİM ZAMINI:

L: Scorpaena scrofa
İ: Largescaled scorpionfish
A: Großer Drachenkopf
F: Rascasse rouge

Kafa büyük olup; alt çenede ve solungaç kapakçığının alt kısımlarında ve yan çizginin sırtın pulsuz kısımlarında et parçaları bulunur. 50-60 santimetreye (Maksimum boy:66 cm) ve 4-5 kilograma kadar büyüyebilen lipsoz balıklarının ortalama boyları ise 20-30 cm’dir. Sıcak ve ılık denizlerimizin sahil kıyılarından 1000 metreye kadar inen derinliklerde, bitkilerle örtülü, taşlık, çakıllı ve kumlu düzeylerde yaşar. Bilhassa Marmara ve Ege''de çok rastlanır. Eti çok lezzetli ve yararlıdır. Dikenleri çok zehirlidir.
Koyu kırmızıdan açık pembeye kadar değişme gösterir, üzerinde daha koyu renkte nokta ve çizgiler bulunur.

ÜREME DÖNEMİ     : Karadeniz’de Haziran-Eylül, Ege Deniz’inde Şubat-Aralık ayları arasında ürerler.

AV YASAĞI : Minimum av boyu 15 cm’dir.
                       
TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ : Çorba, yahni, buğulama , pilaki, fleto tava olarak tüketilir. Çorbası çok makbuldür.

L: Pomatomus saltator
Büyüklüğüne göre: Defneyaprağı,
Çinakop, Sarıkanat, Lüfer, Kofana
İ: Bluefish
A: Blaubarsch
F: Tassergal

Türkiye’deki suların ve İstanbul’un deyim yerindeyse en özel balığıdır. Boğaz sularının sultanı olarak adlandırılan lüfer, vaktinde avlamak için uğruna gümüş zoka döktürülmüş, edebiyatımıza girmiş çok renkli bir balıktır. Önemli edebiyatçılarımızın lüferle ilgili ya önemli bir anısı,ya da lüferi yazmışlıkları vardır.
Eski İstanbul’un en renkli kahramanlarından lüferin çocukluğundan iri yarı olmuşuna kadarki her halinin ayrı bir ismi vardır. Lüfer en küçüğünden en büyüğüne şöyle sıralanır ve adlandırılır: Defneyaprağı, çinakop, kaba çinakop, sarıkanat, lüfer ,kaba lüfer ve kofana.
Çok keskin dişlere sahip olan lüfer yırtıcı ve yamyam bir balıktır. Ustura gibi dişleriyle hemcinsleri dahil bütün balıkları, büyük bir iştahla saldırarak yer. Yaz aylarında Ege’den Marmara’ya, İstanbul Boğazı üzerinden Karadeniz’e çıkan lüfer sürüleri yumurta bıraktıktan sonra soğuk sularda kendini toplayarak yağ tutar. Eylül ayının ortasından itibaren de yağlanmış ve beslenmiş olarak yeniden İstanbul Boğazı’na girer.

ÜREME DÖNEMİ : En erken ikinci yaşlarından itibaren eşeysel olgunluğa ulaşan bu balıklarda üreme; bölge sularının sıcaklık durumuna bağlı olarak ilkbahar ortalarından yaz ortalarına kadar sürer. 0,75-1,25 mm çapındaki yumurtaları küresel olup pelajiktir.

AV YASAĞI :  Yapılan birçok bilimsel çalışmalarda lüferin ilk üreme boyunun 21 ile 24 cm’arasında değişmesine rağmen su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğde minimum av boyu 20 cm olarak belirtilmiştir. 1 Mayıs-31 Ağustos tarihleri arasında çevirme ağları ile avcılığı yasaktır.

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özel bir lezzeti olan lüferin ızgarası Türk Mutfağı’nın en duru, en leziz tatlarından biridir. Izgara dışında lüfer Türk Mutfağı’nın en renkli yemek malzemelerinden biridir. Sebzeli lüfer çorbasından beşamelli lüfere, kiremitte lüferden lüfer pilavına kadar ama malzemesi lüfer olan birçok yemek vardır. Lüferin bir boy ufağı sarıkanadın da ızgarası çok lezzetlidir. Çinakopun ise buğulaması mükemmel olur.
TÜKETİM ZAMANI:

L: Chelidonichthys lastoviza
İ: Streaked gurnard
A: Gestreifter Knurrhahn
F: Grondin camard

Vücut konik görüntüdedir. Kafa aşağı yukarı diksel ve kemiksi plakalarla tamamen örtülüdür. Burun küt, dikensiz ve kabadır. Vücudunda paralel çizgiler, sırttan karına kadar uzanır. Bu özelliği ile diğer kırlangıç balıklarından kolaylıkla ayırt edilir.
Sırtı, başı ve kuyruğu parlak kırmızıdır. Göğüs yüzgeci pembe renkli beyaz çizgili ve kobalt-mavi beneklidir. Göğüs yüzgecinin içyüzü koyu kırmızı ve siyah noktalıdır.
Maksimum boy 40 cm olup, genellikle 10–20 cm arasında bulunurlar.
Derinliği 5–150 m olan kumlu, çamurlu ve kayalık dip bölgelerinde demersal olarak yaşar

ÜREME DÖNEMİ :  Üreme dönemi Haziran-Ağustos aylarını kapsar

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Kırlangıç ailesinden olduğu için kırlangıç için geçerli olan tüketim şekli ve yemek tarifleri mazak içinde geçerlidir.

L: Oblada melanura
M: Melanur, Melani, Melenar
İ: Saddled seabream
A: Brandbasse
F: Oblade
 
Vücut yumurta biçimindedir. Gözleri iyi gelişmiştir. Göz çapı, göz çukuru önündeki mesafeye eşittir.  Yan çizgide 68-72 pul bulunur. Ağız küçüktür, kuyruk yüzgecinin sağ kısmının her iki tarafında koyu siyah bir leke bulunur. Vücudun üzerinde boyuna 7-8 tane siyah bant vardır. Vücudun üst tarafı siyah, alt tarafı gümüşidir. Maksimum boy 30 cm olup, ortalama boy 20-25 cm’dir.

ÜREME DÖNEMİ     : Nisan-Haziran aylarını kapsar. 24 cm’den büyük bütün bireyler dişidir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Genellikle taze olarak tüketilir.

L: Pagellus erythrinus
M: Kırma Mercan
İ: Common pandora
A: Rotbrasse
F: Pageot commun

Vücut oval, iki yandan basıktır. Kafa oldukça kuvvetli, nokta burunludur. Ağız geniştir, ağzın içi ve solungaç kapakçıklarının iç tarafı siyah renklidir.
Sırt taraftan karın istikametine doğru, giderek açılan, düz ve hareli (koyulu açıklı) kırmızımsı-pembe renklidir.
Maksimimum uzunluk 60 cm; ortalama uzunluk 20-25 cm dir.
Dibi çamurlu - kumlu ve taşlı bölgelerde 60 m derinliğe kadar olan zeminde demersal olarak yaşar.

ÜREME DÖNEMİ     : İlkbahardan sonbahara kadar yumurtlaması devam eder; yılda iki kez ürerler. Eşeysel olgunluğa 1-2 yaşında , 17-18 cm boyda ulaşır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tava, buğulama, ızgara, yahni, haşlama mayonezli, salata, kâğıt kebabı, pilavlı olarak tüketilir.

L: Merlangius merlangius  euxinus
M: Mavi mezgit
İ: Whiting
A: Merlan
F: Merlu

Kafası gövdesine orantılı büyüklükte olan Mezgitin ağzı büyüktür. Çenelerinde sivri dişler bulunur. Alt çenelerinde daima kısa bir bıyığı vardır. Gözleri iridir. Yanal çizgisi belirgin olup, kuyruğa doğru uzanır. Karın yüzgeci, göğüs yüzgeçlerinin bir parça önündedir.
Bu balığın en önemli karakteristik özelliği üç adet sırt yüzgeci ile iki adet anal yüzgecinin bulunmasıdır.
Başı, sırtı ve yan taraflarının üst kısmı boz-mavi veya sarı kurşunidir. Karnı gümüşi, parlak ve beyazdır. Göğüs yüzgeçlerinin kaidesi üzerinde yuvarlak siyah leke bulunur.
Maksimum uzunluğu 70 cm olup, Karadeniz’de ise 40 cm’dir. Ortalama uzunluğu 30-40 cm arasındadır. Karadeniz’de ise ortalama uzunluk 16 cm olup; ortalama ağırlığı 40 gr’dır.

ÜREME DÖNEMİ : Demersal balıklar içerisinde en fazla avı veren türün mezgit olduğu görülecektir. Bunun nedenleri; mezgitin yazın oluşan termoklin tabakasının altındaki büyük bir sahayı kullanabilmesi, fekonditesinin yüksek olması ve yıl boyunca üreme özelliğidir. Yapılan çalışmalarda mezgit balığının dişisinin yaklaşık 2 yaşında ortalama 15 cm boyunda üremeye başladığı tespit edilmiştir. Üreme, sonbahar ve ilkbahar aylarında çok yoğun olmak üzere yıl boyunca sürer. Yazın minimum seviyeye düşer. Üreme sıcaklığı 7-15 °C arasında değişir.

AV YASAĞI: Minimum av boyu 13 cm’dir. 1 Mayıs-1 Eylül arası genel av yasakları uygulanır.
TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tava, buğulama, haşlama olarak tüketilir.

L: Conger conger
M: Mığri, Mıngır, Deniz Yılan Balığı
İ: European conger
A: Conger
F: Anguille de mer

Mığrı, Congridae familyasından yılan balıklarına benzeyen sadece denizlerde yaşayan balık türüdür.
Vücut uzun silindir şeklinde olup, yılana benzer. Derisi kaygan ve vücut küçük pullarla örtülüdür. Rengi yaşadığı ortamın rengine uygundur. Sırt ve yanları gri, sarı ile karışık yeşilimtırak, karın kısmı ise kirli beyazdır. Sırt ve anüs yüzgeci kuyruk yüzgeci ile birleşmiştir. Yan çizgi sırtına paralel olarak kuyruğa kadar uzanır. Yılan balıkları gibi bir defa yumurta döker ve sonra ölür. Büyüklüğü ortalama 100 cm dir, maksimum 300 cm olur. Maksimum aırlığı 65 kg dır.
Atlas Okyanusunda Norveç ve İzlanda''dan Senegal''e kadar olan sahil şeridi yaşam yerleridir. Sığ yerlerde yaşarlar 1170 Mt. derinlikte de görülebilirler. Ayrıca Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında da yaşamlarını sürdürürler.
 
ÜREME DÖNEMİ : Erkeklerin 50-75 cm, dişilerinse yaklaşık 2 m olduğu 5-15 yaş arasında eşeysel olgunluğa erişirler. Ağustos-Kasım ayları arasında ürerler. Her bir dişi 3-8 milyon dolaylarında yumurta verir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Buğulaması ve ızgarası makbuldür.

L: Merluccius merluccius 
M: Tavuk Balığı, Mezgit
İ: European hake
A: Europäischer Seehecht
F: Bardot

Kafası gövdesine oranla daha büyüktür. Ağız büyük olup, çenelerinde sivri, batıcı ve kesici olan dişleri büyük olup, iki ya da üç sıralıdır. Gözleri irice olup, kafanın üstüne doğru yerleşmiştir. Alt çenede bıyık bulunmamaktadır. İki sırt yüzgecinden ilki kısa, ikincisi ise uzun olup, kuyruk yüzgecine yaklaşmaktadır.
Baş, sırt ve yan tarafları grimsi, karın tarafları ise beyazımsıdır. Sırt yüzgeçleri renksiz olmakla beraber üst kenarları esmer-kahverengimsidir. Buna karşın göğüs ve kuyruk yüzgeçlerinin tümü ise  esmer – kahverengim-sidir.
Boyu 90 cm. uzunluğa erişebilir. Ortalama boyu ise 30-40 cm’dir. İri olanları 2 kg ve daha fazla olabilmektedir. Orta büyüklükte olanlar 25 cm. boyunda ve 300 gram ağırlığındadır.

ÜREME DÖNEMİ :Yumurtlama periyodu Marmara Denizi’nde Ekim’in ikinci yarısı-Temmuz; Akdeniz’de ise Ocak-Haziran ayları arasındadır. Bir dişi, mevsim boyunca 500.000-2.000.000 arasında yumurta bırakır.        

AV YASAĞI : Minimum av boyu 25 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Ticari değeri yüksek olan bu balıklar taze ve dondurulmuş olarak tüketilir. Mezgit türü olduğundan mezgit gibi değerlendirilebilir. Tavası, buğulaması makbuldür.

L: Lithognathus mormyrus
İ: Striped seabream

Vücut gümüş grisidir. En karakteristik özelliği vücudunda birbirine paralel 14-15 koyu şeridin dikine uzanmasıdır. Burun bölgesi ile gözlerinin arası da koyu renklidir.
Maksimum boy 55 cm; genellikle 25 cm’yi geçmez
1-80 m lik kumlu ve çamurlu zeminler ile deniz çayırlarının egemen olduğu ortamlarda demersal olarak yaşarlar.

ÜREME DÖNEMİ : Eşeysel olgunluğa erkekler 2 yaşında 20 cm dolaylarında; dişiler ise 3 yaşında 24 cm dolaylarında iken erişirler. Ege Denizi’nde Haziran-Ağustos, Akdeniz’de ise Haziran-Ekim ayları arasında ürerler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Ekonomik değerleri yüksektir. Taze ve dondurulmuş olarak tüketilir.

L: Umbrina cirrosa
M: Karakulak, Han Balığı, Kötek, Granyoz
İ: Shi drum
A: Gewöhnlicher Umber
F: Ombrine côtière

Türkiye’de bütün sularda bulunan minakop balığına,Karadeniz’de “kötek” ya da “götek” denir. Ortalama boyu 40 santimetredir. Ağırlığı ise üç kilogram dolaylarındadır.
Minakop, 100 metre derinlikteki kumlu ve kayalık zeminlerde yaşar. Çok lezzetli bir balık olan minakopun eti beyazdır.

ÜREME DÖNEMİ: Minakop’un üreme dönemi Akdeniz’de ilkbahar ve yazdır. Karadeniz’de ise Haziran ve Temmuz aylarındadır. Eşeysel olgunluğa ise 35 cm iken ulaşırlar.

AV YASAĞI: Eşeysel olgunluğa 35 cm’de iken ulaşmasına rağmen ticari amaçlı av yasaklarını düzenleyen minimum av boyu 25 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özellikle kış aylarında balık yağ tuttuğu için ızgarası lezzetlidir. Haşlaması, pilakisi ve galeta ununa batırılarak tavası da yapılır.

L: Epinephelus marginatus
M: Sarı Hani, Arap
İ: Dusky grouper
A: Brauner Zackenbarsch
F: Mérou noir

 
Uzun ve yanlardan basık vücutludur. Kafa sırt ve yanlarında canlı iken görülen, ölünce kaybolan yeşilimsi sarı lekeler ve dikey bantlar bulunur. Ağız geniş olup her iki çenede iyi gelişmiş 4 adet köpek dişi ile küçük kesici dişler vardır.
Vücutta sırtta ve yanlarda çikolata, karında ise portakal-sarı renklidir.
Maksimum boy 100 cm.’dir. İstisnai olarak 150 cm kadar olanlarına rastlanır. Ortalama uzunlukları 20-80 cm’dir. Ağırlıkları ise 10-50 kg arasında değişir. 40-50 sene yaşarlar.

ÜREME DÖNEMİ : Üreme dönemi yaz mevsimidir; en yoğun üreme Temmuz’dadır. Protoginik hermafroditizm gözlenir. İlk eşeysel olgunluk boyu dişiler için ortalama 43.8 cm (minimum 36.7 cm), erkekler için ortalama 81.3 cm’dir (minimum 68.5 cm);ilk eşeysel yaşı dişiler ve erkekler için sırasıyla 5 ve 12 yaştır; popülasyondaki dişi:erkek oranı 4:1’dir.

AV YASAĞI : İlk eşeysel olgunluk boyu dişiler için ortalama 43.8 cm (minimum 36.7 cm), erkekler için ortalama 81.3 (minimum 68.5 cm) cm’dir.  Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen tebliğe göre minimum av boyu 45 cm’dir. 15 Haziran - 31 Temmuz tarihleri arasında her türlü istihsal vasıtası ile orfoz ve lagos avcılığı yasaktır.

TÜKETİM ZAMANI:

 Orfoz balığının avlanması ve tüketilmesi 4 yıl süreyle yasaklandı.

TÜKETİM ŞEKLİ:  Şiş, pilaki, çorba, buğulama ve tava olarak tüketilir.

L: Thunnus thynnus
M: Adi Orkinos, Ton Balığı, Mavi Orkinoz
İ: Northern bluefin tuna
A: Atlantischer Thunfisch
F: Thon rouge de l''Atlantique

Yuvarlak vücutlu, ön cephesi çok kuvvetli büyük balıktır. Başın arkası ve göğüs yüzgeci çevresi kalın ve iri, vücudun diğer tarafları küçük pullarla kaplıdır. İkinci sırt yüzgeci arkasında 9-10 ve anal  yüzgeci arkasında küçük yalancı yüzgeç vardır. Kuyruk yüzgeci bağlantısında biri büyük ve kuvvetli, ikisi küçük üç omurga bulunur. Karın yüzgeçleri arasında 2 adet kanatçık bulunur.  
Boyu en fazla 300 cm’dir. Genellikle 50-150 cm arasında olur. Ağırlığı 300-400 kilogramı bulabilmektedir.
Vücudun üst kısmı koyu mavidir. Göğüs bölgesi açık mavi olup, yanları ve karnı gümüşi-beyaz, gri lekelidir. Kuyruk yüzgeci mavimsi kahverengi, ikinci sırt yüzgeci portakal rengidir. Küçük yüzgeçleri siyah kenarla çevrilmiş sarı, diğer yüzgeçleri siyahtır

ÜREME DÖNEMİ : Eşeysel olgunluğa gelmeleri 3-4 yaşında olmaktadır. Bu balığın Karadeniz’de de ürediği araştırıcılar tarafından kanıtlanmıştır. Üreme dönemi ise Mayıs-Ağustos aylarını kapsamaktadır.

AV YASAĞI : Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen tebliğe göre minimum av boyu 115 cm, minimum av ağırlığı ise 30 kg’dır.15 Haziran-15 Mayıs arası avcılığı yasaktır. Serbest olduğu dönemde ise Uluslararası Atlantik Ton Balıklarını Koruma Komisyonunun (ICCAT) tarafından ülkemize verilen kota kadar avcılık yapılabilir. Kotanın dolduğu gün avcılık sona erer.  Orkinos avlamak için Bakanlıktan izin alınır. Bakanlığın izin verdiği tekneler tarafından avlanabilir. Avcı gemilerinde gözlemci bulundurmak zorunludur.

TÜKETİM ZAMANI:
TÜKETİM ŞEKLİ:  Eti çok lezzetlidir. Ekonomik değeri de çok yüksektir. Dış ülkelerde özellikle Japonya’da çok sevilen ve aranılan bir balıktır. Taze, kurutulmuş,  tuzlanmış ve konserve olarak yenilir. Karaciğerleri A vitamini bakımından çok zengindir.  Özellikle Sushi ve Sashimi olarak tüketilir.

L: Sarda sarda
Büyüklüğüne göre: Vanoz, Çingene Palamudu, Palamut, Kestane  Palamudu, Zindandelen, Torik, Sivri, Altı parmak, Peçuta
İ: Atlantic bonito
A: Bonito
F: Bonite à dos rayé

Uzun ve iri vücutludur. Kuyruk gövdesinin iki yanında büyük birer çıkıntı bulunur. Vücudu çok küçük pullarla kaplıdır. Başı çıplaktır. Sırt yüzgeçlerinin kaidesi boyunca ve göğüs yüzgeçlerinin üst tarafında, pullar daha büyüktür, yan çizgisi genellikle hafifçe girintili çıkıntılıdır. Başı ve ağzı büyüktür. Çenelerinde sivri ve batıcı dişler bulunur. Damak üzerinde de ayrıca küçük dişler vardır. Gözleri vücuduna göre küçüktür.
Palamutlarda sırt mavimtraktır. Gençlerde sırt üzerinde geniş ve koyu renkte, enine çizgiler bulunur. Yanlarının altı ve karın gümüşsüdür.
Azami uzunluğu 90 cm’ye kadar ulaşır. Ortalama 25-65 cm arasında bulunur.
Genel olarak küçüğüne palamut, büyüğüne torik adı verilen bu türün, muhtelif boylarına verilen isimler şöyledir.
Vonoz (0-10 cm), gaco (10-20 cm), çingene palamudu (20-30 cm), palamut (30-40 cm), kestane palamudu (40-45 cm), zindandelen (45-50), torik (50-60 cm), sivri (60-65 cm), altıparmak (65-70 cm), peçuta (75 ve daha fazla).

ÜREME DÖNEMİ: Yumurtlama yerleri genel olarak Karadeniz, Marmara ve Ege Denizi olmaktadır. Yumurtlamaları Mayıs ortasından, Haziran sonuna kadar devam eder. Zaman zaman bu süre klimatolojik ve hidrolojik değişikliklere bağlı olarak Temmuz ayına da sarkabilmektedir.

AV YASAĞI : 1 Nisan-31 Ağustos Tarihleri arasında ağ dalyanları dahil her türlü  istihsal vasıtası ile avcılığı yasaktır. Ancak 15-31 Ağustos Tarihleri arasında çapari ile avcılığı serbesttir. Minimum av boyu 25 cm’dir.

TÜKETİM  ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Tavası, haşlaması, buğulaması, pilakisi, köftesi, ızgarası, torik kafasından çorbası ve özellikle de lakerdası yapılır.

L: Sparisoma cretense
M: Iskaroz
İ: Parrotfish
A: Seepapagei
F: Perroquet vieillard

Genel vücut renkleri çok defa kırmızı kahverengi, yanları ve kuyruk yüzgeci uçuk menekşe, göğüs ve karın yüzgeci ise portakal rengidir.
Boyları en fazla 50 cm; bölgemiz denizlerinde ise 30 cm kadardır.
Sıcak ve ılık denizlerin sığ, sahil bölgelerinde, çoğunlukla da nehir ağızlarına yakın bol bitki ile örtülü kayalık, taşlık kesimlerde, dip ve dibe yakın olarak bulunan; 5–10 m.ye kadar olan yerlerde yaygın; nadiren de 50 m. derinliklere kadar yayılan ve demersal olarak yaşayan bir balıktır.
Vücut oval, yanlardan hafifçe basık, baş konik, burun yuvarlak, özellikle gözler arasındaki saha düzdür. Ağızda, dişler ön tarafta plak şeklinde, yan yana sıralanarak kaynaşmış bir gagayı andırır. Karakteristik olarak yanak üzerinde, bir sıra iri pul dizisi bulunur.

ÜREME DÖNEMİ : Üremelerini Temmuz – Ekim ayları arasında 30 m. derinliklerde sürdürürler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Etleri sert, yavan ve lezzetsizdir. Bu nedenle de ekonomik değeri bulunmamakla beraber taze iken tavası güzel olur.

L: Pleuronectes platessa
İ: Euroean plaice
A: Schullen
F: Plie commune

Vücut üstten ve alttan yassılaşmıştır. Gözler vücudun sağ tarafında olup, gözlerin bulunduğu sırt yeşilimsi veya sarımsı kahverengi lekelerle kaplıdır. Sırt yüzgeci başta gözden, kuyruk yüzgeci kaidesine kadar devam eder, kuyruk yüzgeciyle birleşmez. Üst kısmının rengi esmer, kısmen kahverengi, koyu noktalı, alt tarafı ise beyazdır. Vücut küçük pullarla kaplıdır. Yan çizgi gözün bulunduğu tarafta göğüs yüzgeci etrafında kıvrımlıdır. Sırt ve anüs yüzgeçleri kuyruk yüzgecine ulaşmaz.
Pisi balıkları, yeterli miktarda yiyecek buldukları kumlu deniz tabanlarında yaşayan yassı balıklardır. Ancak yetişkin pisi balıkları yumurtalarını bu bölgede bırakacak olurlarsa, akıntılar savunmasız yumurtaları güvenli yerlerinden uzağa taşıyacaktır. Bu nedenle pisi balıkları akıntıya karşı yüzerek, suyun daha derin olduğu başka bir yere doğru göç ederler. Bu göç sırasında 60 milyon pisi balığının yumurtlamak üzere toplandığı tahmin edilmektedir. Güvenlikli sularda yumurtadan çıkan yavru yassı balıklar deniz yüzeyinde kalarak bir ay kadar beslenirler ve gelişirler. Bir ayın sonunda akıntıyla beraber sürüklenerek beslenme bölgesine geri gelirler. Bu süre içinde yavru pisi balıkları ebeveynlerine benzeyen balıklar haline gelmişlerdir. Onlar da büyük balıklar gibi su dibine inerler ve orada yaşamlarını sürdürürler. Büyüklüğü ortalama 20-25 cm dir, maksimum 50 cm olur.

ÜREME DÖNEMİ : Pisi balığı aralık-ocak aylarında yoğun olmak üzere kasım-şubat aylarında 7-13 °C arasında ürer. İlk üreme yaşı dişi pisi balıkları için 2 olarak tespit edilmiş olup, bu yaştaki dişi pisilerin boyu ortalama 22 cm civarındadır.        

AV YASAĞI : 1 Ocak-1 Şubat tarihleri arasında avcılığı yasaktır.   

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Kalkan ve dil balığı gibi tüketilebilir.

L: Sardina pilchardus
M: Ateş Balığı
İ: European pilchard
A: Sardine
F: Sardine d''Europe

Vücut yuvarlak, yanlardan hafif basık, solungaç kapakları dalgalı görümündedir. Vücudun yanlarında ve sırta yakın bölgelerde siyah noktalar bulunur. Vücut üst tarafta yeşilimsi, yanlarda gümüşi beyazdır. Vücut hemen dökülebilen pullarla kaplıdır. Solungaç kapakçıklarının kiremitvari dalgalı gümüşlü olması ve vücudunun yanlarında sıra halinde siyah noktaların bulunması karakteristik özelliğidir. 10-25 cm arasında boyları değişmektedir. Sağlık için önemli bir yağ asidi olan Omega-3 açısından çok zengindir.

ÜREME DÖNEMİ : Ekseri sürü halinde dolaşırlar. Yaklaşık 20.000 yumurta bırakırlar. Adeta her dönem (Ocak, Kasım, Aralık dışında) ürerler.

AV YASAĞI : Minimum av boyu 11 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ: Özellikle Temmuz, Ağustos ayında asma yaprağında ızgarası, ayrıca Salamurası, buğulaması güzeldir.

L: Seriola dumerili
M: Avcı
İ: Greater amberjack
A: Bernsteinfisch
F: Poisson limon

Ağız oldukça geniş olup üst çene gözün orta hizasına kadar uzanır. Her iki çenede birkaç sıra halinde dişler bulunur.
Sırtı gümüşi gri, yanları ve karın tarafı ise beyazdır. Ekseriyetle gözden kuyruğa kadar soluk altın renginde bir bant bulunur.
Maksimum total boyu 190 cm’dir. Ortalama boyları ise 30-50 cm.’dir.

DİKKAT: Özellikle İstanbul çevresinde akya ismi ile satılmaktadır. Ancak akya değildir. Aldanmayınız.

ÜREME DÖNEMİ : Üremeleri Nisan-Eylül ayları arasındadır.  Eşeysel olgunluğa 2-3 yaşları arasında girerler.  

AV YASAĞI  : Doğu Akdenizde 15 Mayıs-15 Nisan tarihleri arasında avcılığı yasaktır. Avcılığı izne tabiidir. Avcılık yapacak balıkçı gemileri bulunduğu ilin Tarım İl Müdürlüğünden izin almak zorundadır.
Ege Denizinde ise 15 Nisan-31 Ağustos tarihleri arasında avcılığı yasaklanmıştır. Minimum av boyu ise 30 cm’dir.
TÜKETİM ZAMANI

TÜKETİM ŞEKLİ:  Izgara, şiş, buğulama, pilaki olarak tüketilir. Birçok yerde akya ismi ile satıldığından yemek sitelerinde bulunan akya tarifleri genellikle sarıkuyruk tarifidir. Aynı tarifler uygulanabilir.

L: Argyrosomus  regius
M: Halili, Halile, Lut
İ: Meagre
A: Umberfisch
F: Maigre commun

Uzun vücutlu ve yanlardan az yassılaşmış büyük bir balıktır. Ağız büyük, eğri ve uçta bulunmaktadır.
Sırtı gümüşümsü kahve, yanlar parlak altınımsı pırıltılı ve karın altı gümüşidir. Yüzgeçleri grimsidir. Ağızlarının içi tamamiyle sarı renklidir. Bu nedenle sarıağız adını almıştır.
Maksimum uzunluk 200 cm; ortalama uzunluk ise 30-100 cm’dir.
15-200 m derinliğe kadar derin olan sahil sularında, dip ve dibe yakın ortamlarda yaşarlar. Son yıllarda yetiştiriciliği de yapılmaktadır.

ÜREME DÖNEMİ : Üremeleri Mart-Haziran ayları arasındadır.    

AV YASAĞI : Minimum av boyu 25 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Levrek balığı ile aynıdır. Hatta levrekten daha lezzetli olduğu söylenir.

L: Boops salpa, Sarpa salpa
M: Çitari, Sarpan, Serpme, Lapa, Sarya
İ: Salema
A: Goldstrieme
F: Saupe

Vücut uzunca ve ovaldir. Yanlarında az yassılaşmış, arka kenarlarında, tarak şeklinde olan pullarla kaplıdır.Kafası gövdesine oranla küçük ve gözlerinin üstünden aşağıya doğru basıktır. Burnu yuvarlak ve kalındır. Ağzı küçük ve kemerlidir. Üst çene alt çeneden bir parça uzun olup, yassı, geniş ve keskin olan bir tek diş sırası bulunur.
Görünüşü güzel olan bu balığın üst kısımları mavimsi grimsi, yanları ve alt kısımları gümüşü beyazdır. Yan tarafları ve başı üzerinde, portakal veya altın renginde, boyunca uzanan 10-11 adet dar bant bulunur. Başın üst kısmında yeşilimsi bir bölge vardır.
Maksimum uzunluk 51 cm olup; genellikle 12-30 cm arasında bulunurlar.

ÜREME DÖNEMİ : İki periyotlu olup, üremesi ilkbahar ve sonbahardadır. Eşeysel olgunluğa 20 cm’den itibaren ulaşır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tavası ve buğulaması güzel olur. Diğer balıklara ait tava ve buğulama tarifleri sarpa içinde uygulanabilir. Ancak balığın oldukça taze olmasına özen gösterilmelidir.

L: Dentex dentex
M: Sinarit, Tongaba
İ: Common dentex
A: Zahnbrasse
F: Denti

Karagöz ailesinden olan Sinağrit Ege ve Akdeniz''in sert, hareketli ve kuvvetli bir balığıdır Maksimum uzunluk 100 cm; ortalama uygunluk 20-50 cm arasındadır.  Kabuklular, yumuşakçalar ve özellikle Mürekkep Balığı ile beslenir. Kuvvetli çenesiyle bir İstakozu rahatça kırıp, yiyebilir. Yazın kıyıların "taşlık, kayalık bölümlerinde; kışın da 300 m''ye" varan derinlerde küçük sürüler halinde yaşar. Etinin lezzeti ve ender avlanmasıyla çok kıymetli bir balıktır.

ÜREME DÖNEMİ : Ege Denizi’nde Nisan-Haziran arasında ürerler; ilk eşeysel olgunluk boyu erkekler için 34.6 cm, dişiler için 52 cm’dir.

AV YASAĞI : ; ilk eşeysel olgunluk boyu erkekler için 34.6 cm, dişiler için 52 cm olmasına rağmen Ticari Amaçlı Su ürünleri Avcılığını düzenleyen tebliğe göre minimum avlanma boyu 35 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tava, ızgara (şiş, fileto), buğulama, kağıt kebabı, haşlama, pilaki ve tuzda balık olarak tüketilir.

L: Mullus surmuletus
M: Çuka Tekiri
İ: Striped red mullet
A: Gestreifte Meerbarbe
F: Rouget de roche
 

Kırmızımtrak renkli, küçük pullu, bıyıklı bir balık. 15-26 cm boyundadır. Barbunyaya çok benzer. Eti lezzetlidir. Dünyanın tropikal ve ılık denizlerinde yaşayan barbunyaya benzeyen bir balık. Barbunyadan daha yassı ve küçüktür. Denizlerimizdekiler 15 cm''yi geçmez. İrilerine balıkçılarımız çuka adını verirler. Atlantikte 25 cm, hatta 60 cm''ye kadar ulaşanlarına rastlanır. Çenesinde iki adet bıyık olduğundan “tekir” adıyla anılır. Eti lezzetli bir balıktır. Tanımayanlara “barbunya” diye satıldığı olur. Barbunyanın eti daha lezzetlidir. Çoğu parlak kırmızıdır. Diğerleri siyah, sarı lekeli ve çizgilidirler. Bıyıklarıyla kumları karıştırarak yiyecek araştırırlar. Deniz solucanları, karides ve yumuşakçalarla beslenirler. Dili bulunmaz. Çoğunlukla sürüler halinde dolaşırlar. Daha küçük balıklar tekir balığını takip ederek onun besin artıklarıyla geçinirler.

ÜREME DÖNEMİ : Eşeysel olgunluğa 1-2 yaşında erişir. Yumurtlama periyodu Marmara Denizi’nde Mayıs başından Temmuz sonuna kadar devam eder. Ege Denizi’nde ise Mart-Haziran, Akdeniz’de Mayıs-Ağustos ayları arasında ürerler.

AV YASAĞI : Minimum avlanma boyu 11 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tava, ızgara, balık çorbasına (ilave edilir), kağıt kebabı, buğulama olarak tüketilir.

L: Alosa  fallax nilotica
İ: Twaite shad
A: Bajeckens
F: Alose feinte

Sardalyalar ile yakın akraba olan tirsi balığının  Maksimum uzunluk 55 cm; ortalama uzunluk ise 20-40 cm’dir. Sırt taraflarının rengi yeşilimsi-mavi ile gri-siyah, karın tarafları ise açık gümüş beyazıdır.  Tirsi bir Karadeniz balığıdır ama İstanbul Boğazı''nda Marmara Denizi''nde ve Akdeniz''de de bulunabilmektedir. Sürü halinde kıyılara yakın yaşar. Üreme zamanı olan ilkbaharda yumurtlamak için nehirlerede girer. Eskiden yalnızca Atlas Okyanusu''nun batısında görülen Amerikan tirsisi (Alosa sapidissima), ticari değerinden ötürü Büyük Okyanus''a da götürüldü. Günümüzde ABD''de ve çevresinde de yoğun olarak avlanmaktadır.

ÜREME DÖNEMİ : Dişiler 36-39 cm olduğunda, 4-5 yaşında; erkekler ise 32 – 35 cm olduğunda,  2-3 yaşında eşeysel olgunluğa erişirler. Üreme zamanında tatlı sulara göç ederek Mayıs-Haziran aylarında yumurta bırakır.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Taze, tuzlama ya da tütsülü olarak tüketilir.

L- Auxis thazard
İ- Frigate mackerel 
M- Tombik, Uskumru orkinosu

Sırt yüzgeçleri arasında büyük mesafe bulunur. Bu özelliği gobene balığının kolayca tanınmasına olanak verir. Kafanın arkası ve göğüs yüzgeci etrafı, geniş ve kalın pullarla korse gibi örülmüştür. Vücudun diğer kısımları pulsuzdur. Sırtın arkası düzensiz lekeli ve çizgilidir. Göğüs ve karın yüzgeci pembe ve iç yüzeyleri siyah renklidir.
Sırtı mavimsi, kafa daima siyah renklidir. Sırtında ve yanlarında üst tarafında düzensiz eğri koyu çizgiler bulunur.
Azami 50 cm boyunda olanlarına rastlanmakla beraber genellikle 20-40 cm arasındadır.

ÜREME DÖNEMİ : Mayıs, Haziran, Temmuz       

AV YASAĞI  :
Akıncı Burnu (36° 18.456'' N - 35° 46.745'' E) ile Ceyhan Nehrinin denizi döküldüğü yer (36° 34.101'' N - 35° 33.385'' E) arasında çekilen hattın kuzeyinde kalan İskenderun Körfezi hariç olmak üzere; Suriye sınırı ile Datça Yarımadası İskandil Burnu (36° 42.627'' N - 27°  21.721'' E) arasında kalan alanda, kıyıdan itibaren 6 millik mesafe dışında, yazılı orkinos, gobene (tombik), uzun kanat orkinos (tulina) avcılığı dönem boyunca serbesttir
Bu türleri avlayacak balıkçı gemileri için ek-2’de yer alan avcılık "İzin Belgesi"nin alınması, 15 Nisan - 31 Ağustos tarihleri arasındaki dönemde avlanan ürünlerin ek-5’de belirtilen yerlerden karaya çıkarılması zorunludur. Bakanlıkça,  bu yerlere ilave karaya çıkış noktaları belirlenebilir.
                       
TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Taze, füme, konserve ve tuzlu olarak tüketilir. Palamut gibi değerlendirilmektedir. Ancak kanlı bir balık olduğundan oldukça taze olmalı ve kanı iyice alınmış olmalıdır.

L: Trachinus draco
M: Keteze Sokara, Çarpan
İ: Greeter weever
A: Gewöhnliches Petermännchen
F: Grande vive

Vücudu silindir şeklinde ve uzundur. Ağız normalden büyüktür. Alt çenesi yukarıya doğru çıkıktır. Çenelerindeki dişler küçüktür. Burnu çok kısadır. Başının yan taraflarında bulunan gözleri yukarıya doğrudur. Gözlerinin yan taraflarında ikişer, üçer adet dikenleri vardır. Bu dikenler solungaç kapaklarında da bulunur.
Solungaç kapaklarının kaidesinde ve sırt yüzgecinin ilk üç ışınında zehirli bezler vardır.
Vücut rengi gri-kırmızı, sert tarafları kahverengi, sarı, karın tarafları ise gümüş beyazıdır. Vücudun yan taraflarında ve karnında yukarıdan aşağıya ve önden geriye doğru siyah çizgiler bulunur. Başın yanlarında ve solungaç kapaklarında mavi çizgiler vardır.
Maksimum uzunluk 45 cm (Karadeniz’de ise 36 cm); ortalama uzunluk 10-30 cm (Karadeniz’de ise 15-20 cm). dir.

ÜREME DÖNEMİ     : Üreme dönemi ilkbahar ve yaz aylarını kapsamaktadır. 3 yaşında eşeysel olgunluğa ulaşan bu balıkların yumurta verimliliği 20.000 dolaylarındadır.          

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Bu balıkların etleri gevrek, beyaz ve lezzetlidir. Az avlanmalarından dolayı yerel ve tamamen taze olarak pazarlanır. Ülkemizde ilgi görmeyen bu balık dış ülkelerde ekonomik değeri yüksek olan balıklardandır.

ÖNEMLİ BİLGİ : Bu balıkların dikenli sırt yüzgeçlerinden başka, operkulumları üzerindeki geriye doğru uzanmış bulunan dikenleri, viper türü zehirli yılanlarınkine benzer güçlü bir nörotoksik zehir taşımaktadır. Balık öldükten sonra de bu zehiri taşımaktadır. Dikenlerini batırdıklarında şiddetli ağrılı ödem ve yaralar ve nöromüsküler blokaj, kardiyovasküler ve solunum deprasyonlarına yol açarlar. Yaralar üzerine balıkların etlerinin kesilip konulması ve yılan zehirlenmelerinde olduğu gibi yaraların emilip, zehirin bir kısmının dışarı alınması ve bölgenin potasyum permanganatlı suyla ya da amonyakla yıkanması önerilmektedir.  Şayet o anda amonyak yok ise üç-dört adet kibrit ucu ıslatılıp iğnenin battığı yere sürülebilir. Ancak bu tür önlem geçici olduğu için zehire maruz kalan kişi en kısa zamanda karaya çıkarılıp bir doktora veya hastaneye götürülmelidir. İlk tedavi yapılmadığı takdirde balığın vurduğu kişi büyük acılar içinde kıvranır, zehir vücuda yayılır, vurduğu yerdeki hücreleri öldürüp sinirleri zedeleyerek eli, kolu veya bacağı sakat bırakabilir. Kalbi zayıf olan kişilerin bu konuda son  derece dikkatli olmaları şarttır.

L: Scomber  scombrus
M: Çiroz, Kırma çiroz
İ: Atlantic mackerel
A: Gemeine Makrele
F: Maquereau commun

Türkiye sularında Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz''de bulunan uskumru yok olma tehlikesi yaşayan lezzetli bir balıktır. Uskumrunun yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunmasının iki temel nedeni vardır: Deniz kirliliği ve aşırı avlanma. Özellikle aşırı avlanma yüzünden uskumru sürüleri son yıllarda Marmara''ya ve Karadeniz''e çıkamadığından göçü sona ermiştir.
Ortalama boyu 20-25 santimetre olan uskumrunun yavrusuna ''''vonoz'''', 30-35 santimetre uzunluğundaki irilerine de ''''lipari'''' adı verilir. Yağsız uskumruya ise ''''çiroz'''' denir. Ortalama ağırlığı 110 gramdır.
Açık denizlerde sürüler halinde yaşayan uskumrunun en sevdiği balık hamsi, çaça, aterina ve çamukadır. Bunların yanı sıra diğer balıkların yavruları ve planktonla da beslenir. Buna karşın orkinos, kofana ve torik gibi etçil balıkların saldırısına uğrar. Çok çevik ve hızlı bir balık olan uskumru saatte altı yedi deniz mili sürate ulaşabilir.
Uskumru avı genelde gırgır ağlarıyla yapılır. Sürü eğer dipteyse dip ağları, uzatma, ığrıp ve manyat ağları da kullanılır. Uskumru ağın yanı sıra, gündüz zamanı oltayla da (çapari) avlanır.

ÜREME DÖNEMİ : Şubat sonu ve Mart başlarından itibaren Nisan ayında üreme devresini geçirirler. 3 yaşından itibaren eşeysel olgunluk dönemine girerler. Yumurta verimleri 300.000-450.000 arasında değişir.          

AV YASAĞI  : Minimum av boyu 20 cm’dir.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Eti lezzetli olan uskumrunun ızgarası, tavası, dolması, buğulaması ve çirozu çok makbuldür. Tütsülenmiş ve konserve uskumru, balıkçılık endüstrisi gelişmiş Atlas Okyanusu ülkelerinin en önemli ihracat kalemi arasındadır.

L: Serranus scriba
M: Taş Hanisi, Asıl Hani
İ: Painted comber
A: Schriftbarsch
F: Serran écriture

Uzunluğu en çok 25 cm. olabilen Yazılı Hani kendi türünün tipik bir örneğidir. Belli bölgelerde yalnız yaşar. Levrek Balığı ailesindendir. Kendinden küçük balıklar, karides gibi kabuklularla beslenir. Yaklaşık 30 m. derinlerde, belirli bölgelerde yalnız yaşar. Baş kısmındaki, çeşitli renk ve süslemelerden ''yazılı'' ismini alır. Üremeleri Mayıs - Haziran arasında olup, cins ve türlerine göre 18.000 - 900.000 yumurta döker.

ÜREME DÖNEMİ : Eşeysel olgunluğa 12 cm iken 3 yaşında erişirler. Karadeniz’de Haziran, Marmara Denizi’nde Mayıs-Haziran, Ege Denizi’nde Nisan-Ağustos, Akdeniz’de Mayıs-Ağustos aylarında ürerler.

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Özellikle tavası güzeldir.

L- Euthnus alletteratus
M: Yazılı
İ: Little thunny-bonito
M: Yazılı orkinoz, Akdeniz orkinozu

Yazılı orkinos (Katsuwonus pelamis), uskumrugiller (Scombridae) familyasına ait bir balık türüdür.
İki sırt yüzgeci arasında küçük bir aralık vardır. İkinci yüzgeç birinci yüzgeçten daha kısadır. Sırt yüzgeci ile kuyruk yüzgeci arasında 7-9, anüs yüzgeci ile kuyruk yüzgeci arasında 7 adet yalancı yüzgeci vardır. Vücudu koyu mavi renkte ve arka kısımları benekli olup, karın ve göğüs yüzgeçleri arasında karakteristik siyah lekeler bulunur. Kafa arkası ve göğüs yüzgeci çevresi ile yan çizgi pullu, diğer kısımlar pulsuzdur.
Ülkemizde Akdeniz, Ege Denizi, Marmara Denizi ve Karadeniz''de görülür. Uzunlukları 50 - 100 cm''dir. Ağırlıkları 15 kg''yi bulabilir. Sürü halinde yaşarlar. Temmuz ve ağustos ayları üreme dönemleridir.

ÜREME DÖNEMİ : Eşeysel olgunluğa 3-4 yaşında erişen bu balıkların üremeleri ilkbahar – sonbahar ayları arasındadır.
AV YASAĞI : Akıncı Burnu (36° 18.456'' N - 35° 46.745'' E) ile Ceyhan Nehrinin denizi döküldüğü yer (36° 34.101'' N - 35° 33.385'' E) arasında çekilen hattın kuzeyinde kalan İskenderun Körfezi hariç olmak üzere; Suriye sınırı ile Datça Yarımadası İskandil Burnu (36° 42.627'' N - 27°  21.721'' E) arasında kalan alanda, kıyıdan itibaren 6 millik mesafe dışında, yazılı orkinos, gobene (tombik), uzun kanat orkinos (tulina) avcılığı dönem boyunca serbesttir.
Bu türleri avlayacak balıkçı gemileri için ek-2’de yer alan avcılık "İzin Belgesi"nin alınması, 15 Nisan - 31 Ağustos tarihleri arasındaki dönemde avlanan ürünlerin ek-5’de belirtilen yerlerden karaya çıkarılması zorunludur. Bakanlıkça,  bu yerlere ilave karaya çıkış noktaları belirlenebilir.
TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Orkinoz için önerilen tüketim şekli uygulanır. Ancak sushi ve sashimi için uygun değildir.

L: Belone belone
M: Sargan, İğne Balığı, Deniz Çulluğu
İ: Garpike
A: Gewöhnlicher Hornhecht
F: Aguglia

Zargana (Belone belone), Belonidae familyasına ait uzun ve ince vücutlu bir deniz balığı türüdür.
60-70 cm, hatta bazen 1 m uzunluğa varır ve ortalama 18 yıl yaşar. Çaça, hamsi, kıraça ve çamuka gibi küçük balıklarla beslenir. Ilıman denizlerimizin yerli balıklarındandır. Kılıç balığının başlıca düşmanıdır. Vücut yapısıyla gayet çevik ve hızlı yüzen bir balıktır. Kendini korumak için su yüzeyine Sıçrayarak da ilerleyebilir. Lezzetli eti ticari açıdan değerlidir. Ilık ve sıcak kıyılardan hoşlanır ve her yaz iskele kıyılarında dolaşırlar. Ülkemiz sularında av dönemlerinde oldukça fazla bulunan bir balıktır. Sürü halinde yüzeyde gezen bir balık olduğundan şamandıralı özel bir olta ile avcılığı yapılır. Olta olabildiğince uzağa atılır ve hafif hafif çekilmeye başlanır. Oltanın atıldığı bölgede zargana varsa birkaç tanesi birden yeme atlar. Yakalanan balık oltadan kurtulmak için kendisinden beklenmeyecek bir çeviklikle zikzaklar çizer dışarılara zıplar.
Uzun ince yapılı, yelken balığına benzer bir okyanus-kıyı balığıdır. Okyanuslarda az rastlanır ama iskele kıyısında bol bulunur ve özellikle şamandıralı olta ile kıyıdan balıkçılığı yapılır. Kemikli kıvrak ve ince yapılı ege ve Akdeniz’de çoklukla bulunan kıvrak hızlı ve gece-gündüz aktif yelken balıklarıdır.

ÜREME DÖNEMİ : İlkbahardan Sonbahara kadar üreme süresince 30-50000 yumurta döker.      

TÜKETİM ZAMANI:

TÜKETİM ŞEKLİ:  Tavası, çorbası, ızgarası ve yahnisi güzeldir.