Gebelikte Kaçıncı Haftada Iş Göremezlik Raporu

sayılı İş Kanununa göre;

“Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye, iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi, isterse, doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır.”

Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.

Raporlu olunan bu süreler için işyeri, izin günleriniz için size ödeme yapmaz fakat bu dönemdeki ücretinizin 2/3′ünü SGK size “doğum parası” ya da “analık geçici iş göremezliği” adı altında öder. Ancak çalıştığınız işyeri, kendi insiyatifinde, bu izinli olduğunuz sürede size ödeme yapmaya devam edebilir. Tabi iznin sonunda SGK’dan aldığınız doğum parasını sizden isteyecektir.(Talep etmeyen işyerleri de bulunmaktadır.)

Hamileliğin haftasının gelmesiyle (yani 32+0 olduğunuz gün) kadın işçi izne ayrılma hakkını kazanır ve haftasında izne ayrılmak isterse hekimi tarafından kendisine verilecek olan Doğum İzin Belgesiyle (Bu belge deRapor başlığı altındadır) izne ayrıfunduszeue.info belgede Gebelik Haftası ve beklenen tahmini doğum tarihi belirtilir.

Eğer, kadın işçi doğum tarihinden 3 hafta öncesine (37+0.gün) kadar çalışmak istiyorsa ve doktoru da bunu uygun görüyorsa, haftasındayken aldığı rapor bir ‘’Doğum Öncesi Çalışabilir Raporu’’ olacaktır. 37 haftayı doldurduğunda ise bu kez mutlaka ‘’İş Göremezlik Raporunu’’ alması gerekecektir.

haftada çıkılan izin ile hafta arasındaki kalan 5 haftalık süre doğum sonrası izin hakkına eklenebilmektedir.

Çoğul gebelik yaşanıyorsa 30+0 da Doğum İzin Belgesi alınıp izne çıkılabilir. Ya da yine doktorla mutabık kalınırsa , 37+0 a kadar beklenip aradaki süre (7 Hafta) doğum sonuna eklenebilir.

Analık Sigortası Kapsamından Sigortalıya Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenebilmesi İçin Yapılması Gereken İşlemler

1-İstirahatın başladığı tarihte sigortalı olması ve sigortalılık niteliğinin sona ermemesi,
2-Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması
3-Bu süre içinde işyerinde çalışmamış olması,
4-Doğum olayının (canlı ya da ölü) gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

sayılı Kanun funduszeue.infoinin 1.fıkrasının “a” bendine tabi (eski SSK) çalışan kadın aranan koşulları sağlamış olması şartıyla, SGK’dan 16 haftalık ( günlük) süre için doğum parası alınabilir.

Doğum gerçekleşti ve hastane e-rapor sistemini kullanıyorsa, işveren raporu e-rapor sistemi üzerinden kontrol etmeli ve onaylamadır.

Eğer hastane e-rapor sistemini kullanmıyorsa, rapora dair bir üst yazı ile çalıştığınız iş yerinin insan kaynakları birimine raporu vermenizi ve onların da bu raporu SGK sistemine manuel olarak girmeleri gerekmektedir.İşçi, işverenin manuel olarak girdiği raporu ve üst yazıyı alarak bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezi Ünitesine ya da Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne götürmelidir. İşveren tarafından manuel işlendikten sonra 20 ile 45 gün arasındaki süre zarfında doğum parası SGK tarafından bankaya gönderilmektedir.

Doğum parasının bankaya gönderilip gönderilmediği bilgisini personel funduszeue.infosinden kendisine ait TC kimlik ve e-devlet şifresiyle funduszeue.infoı zamanda işveren de e-rapor sistemi üzerinde onayladığı raporlarda detay görüntüleme yaparak ödemenin bankaya gönderilip gönderilmediğini görebilmektedir.

Doğum parasıher ayın 8 ila 14’ü arasında nüfus cüzdanıyla birlikte Ziraat Bankası’na müracaat edilerek alınabilmektedir.

Analık sigortasından sağlanan bir diğer yardım emzirme ödeneğidir. Sigortalı kadına veya Medeni Kanuna göre evli olmak şartıyla sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe verilen ödeneğin yılı için belirlenen tutarı ,00 TL’funduszeue.info tutar Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip her yıl için güncellenmektedir.

Emzirme ödeneği rapor parasına eklenerek ödemektedir. Ayrıca müracaat edilmesine gerek yoktur.

Yeni Yasa ile doğum yapan her kadına ya da doğum yapan kadının eşine, Devlet tarafından 1.çocuk için , 2.çocuk için ve 3.çocuk için tl doğum parası ödenecektir.

Okurumuzun Sorusu:

Doğum izni ile ilgili size danışmak istediğim bir konu var. İlk gebeliğimde haftaya kadar çalışıp hafta itibarıyla izne çıktım ve eylül ayında ilk doğumumu yaptım. 16 haftalık analık iznim Aralık ayında bitti ve sonrasında yaklaşık 3 buçuk ay kadar ücretsiz izin kullandım. 1 Nisan itibariyle işbaşı yaptım ve o tarihten bu yana aralıksız çalışıyorum. Şu an ikinci bebeğimi bekliyorum. 19 haftalık gebeyim. Çalışma şartlarım nedeniyle haftaya kadar çalışamayacağımı düşünüyorum. Doktoruma başvurmam ve onun da uygun bulması halinde haftadan önce analık iznim başlayabilir mi? 32 hafta öncesi istirahatimin uygun görülmesi için devlet hastanesinden mi rapor alınmalı yoksa özel hastanedeki doktorum da bu raporu verebilir mi?

Öncelikle okurumuza rahat, sağlıklı ve mutlu bir hamilelik süreci dileyelim ve okurumuzu şimdiden tebrik edelim.

İş Yasası’nın maddesine göre -genel kural olarak- analık istirahati (izni) doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8, toplamda 16 haftadır. Ancak yine aynı maddeye göre bu süreler “İşçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir”.

Yani okurumuzun doktoru, okurumuzun sağlık durumu ve yaptığı işi göz önünde bulundurarak gerekli gördüğü takdirde okurumuzun haftadan önce de analık istirahatine ayrılabilmesi için rapor verebilir.

Bir başka deyişle doktor annenin ya da bebeğin sağlığı bakımından tıbbi gereklilik görmesi halinde analık istirahatini hem doğumdan önce hem doğumdan sonra uzatabilir.

Öte yandan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin maddesine göre, özel hastanelerden alınan raporlar geçerlidir. yılında yönetmelikte yapılan değişiklikle özel hastanenin SGK ile anlaşmalı olması şartı da kaldırılmıştır. Yani SGK ile anlaşması olsun ya da olmasın, özel hastane raporları geçerlidir. Aranan koşul, raporu veren hekimin Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilmiş olmasıdır. Detaylar için: Analık istirahati hekim raporu ile uzatılabilir 

Dolayısıyla okurumuzun gebelik takibi özel hastanede yürütülüyorsa, okurumuzun özel hastanedeki doktoru da okurumuzun daha erken analık istirahatine ayrılmasına karar verebilir ve rapor düzenleyebilir.

Altını çizerek belirtelim ki yasada analık istirahatinin ne kadar uzatılabileceğine ilişkin bir sınırlama yoktur. Esas olan doktorun takdiridir. Analık istirahati için verilen raporlarda 20 günü aşan raporlar için aranan heyet raporu koşulu yoktur. Yani tek hekim raporu ile analık istirahati uzatılabilir.

Uygulamadaki adıyla Doğum Parası veya Rapor Parası, kanuni düzenlemede ise Geçici İş Göremezlik Ödeneği olarak geçen yasal hakkınızdır.

Geçici iş göremezlik ödeneği; doğum süreci tamamlanmış anneler için İş Kanunu’ na tabi bir uygulamadır. Yalnızca SGK’ya tabi çalışan annelere yapılan bir yasal ödenektir. Bu düzenlemeyle amaçlanan; İş Kanunu kapsamında SGK’ya tabi çalışan annenin doğum yapması halinde doğumdan önce ve sonra olmak üzere (tekil gebelikler için) toplam 16 hafta sürecek istirahat süresince geçici iş görememekten kaynaklı alacağı ödemenin yasalaştırılmasıdır. Başka bir değişle, doğum öncesi başlayacak ve doğum sonrası tamamlanacak doğum istirahati süresince çalışamayacak olan annenin yoksun kalacağı maaş ödemesinin bir kısmının devlet tarafından garantiye alınması ve annenin zararının bir miktar da olsa telafi edilmesidir.

Açıklamadan da anlaşılacağı üzere, bu ödeneğe yalnızca SGK’ya tabi çalışan ve doğum istirahati hakkını kullanarak geçici olarak iş göremeyen anneler hak kazanır. Kamu Kuruluşları’nda çalışan annelerin böyle bir ödeme alma hakları bulunmamaktadır zira, kamu çalışanı anneler doğum öncesi ve sonrası çalışamadıkları istirahat dönemlerine ilişkin tüm maaş haklarını kurumlarından almaktadırlar.

İlgili uygulamaya hangi şartlarda hak kazandığımıza bakacak olursak:

• Sağlanması gereken ilk şart halen SGK’ya tabi bir çalışan olmaktır. Bu madde ile anlatılmak istenen şudur; doktorunuzun doğum öncesi istirahat raporunuzu başlattığı tarihte iş yerinizde halen SGK’ya tabi olarak çalışmaya devam ediyor olmanız, istirahat nedeniyle geçici süreyle işe ara vermiş bulunmanız gerekmektedir. Eğer istirahat raporunuzun tarihi öncesinde işten çıkışınız verildiyse, artık bu ödeneği almaya hak kazanamazsınız. Dolayısıyla, ödeneği alabilmek için, eğer doğum nedeniyle işi bırakmayı planlamışsanız, öncelikle 16 haftalık istirahat sürenizin bitmesini bekleyecek, istirahat süreniz sonrası tekrar işe başlamanızı başlatacak, fiilen 1 gün işe gidecek ve işten çıkışınızı sonra alacaksınız.

• Sağlanması gereken ikinci şart; doğum yaptığınız tarihten geriye dönük bir yıl içinde toplam en az 90 gün için yatmış olması gerekmektedir.

• Sağlanması gereken üçüncü şart; doğum olayınızın gerçekleşmiş olmasıdır.

• Son olarak da, bu ödenek için doğum süreci bakımından size tanınmış istirahat hakkınızı kullanmış olmanız gerekmektedir.

Ödeneğe ilişkin yasal prosedürleri de şu şekilde anlatabiliriz:

Tekli gebelikte gebeliğinizin Haftasında, çoğul gebelikte ise gebeliğinizin Haftasında doktorunuzdan alacağınız istirahat raporu ile süreci başlatmanız gerekmektedir. Kural bu olmakla birlikte, anne adayı dilerse doğumun son 3. haftasına kadar doktorundan alacağı “Sağlık durumu uygundur” onayı ile çalışmaya devam edebilir, burada kullanmadığı istirahat süresi doğum sonrası istirahat hakkına eklenebilir. Ancak her halükarda, ödenek prosedürü doğum öncesi istirahat raporunun SGK sistemine tanımlanması ile işlemeye başlayacaktır.

İstirahat raporunun sisteme işlenmesini, doğum raporu izleyecektir. Doğumun gerçekleşmesini takiben, hastane veya doğum doktorunun yine SGK kayıtlarına işleyeceği doğum raporu ile, son aşamaya geçilecektir.

Son aşamada ise, doğum sonrasına kalan istirahat süresinin bitmesi beklenecek, bu sürenin bitmesini takiben yine doğum doktorunun sisteme işleyeceği istirahat raporu bitişi ile artık yasal prosedür tamamlanmış olacaktır. Annenin işyerinin tüm aşamaları sistem üzerinden onaylaması ile, ödenek anne adına SGK tarafından onaylanacak ve sigortalı çalışan anne, süreç sonucunda PTT hesabına veya SGK’ da tanımlı banka hesabına adına yatan ödeneği çekmeye hak kazanmış olacaktır.

Ödemeler, tekli gebelikte toplam 16 hafta üzerinden gün için; çoklu gebelikte ise toplam 20 hafta üzerinden toplam gün için hesaplanmakta ve annenin talebi doğrultusunda dilenirse tek seferde, dilenirse de parçalı olarak, ancak her halükarda doğumdan sonra olacak şekilde ödenmektedir.

Çalışan annenin bir yasal hakkı olan bu ödeme türü de, yine 5 yıllık hak düşürücü süreye tabi olup, doğum tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde talep edilebilecektir.

Ödemeler nasıl hesaplanır? Bunu somut örnek üzerinden ele alalım:

Kural, ödeneğin; sigortalı annenin doğum öncesi istirahat raporunun başlama tarihinden önceki son 3 ayda elde ettiği ortalama günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanması, günlük ücretin kullandığı istirahat gün sayısı ile çarpılması ve çıkan rakamın 2/3’ ünün anneye ödenmesidir.

Somut örneğimizde, SGK’ya tabi çalışan annemizin doğum öncesi son 3 ayda aldığı aylık brüt ücretinin TL olduğunu düşünelim.

1 ayda TL ……………. 3 ayda TL (Brüt ücret)

TL/90 gün …………… günlük brüt ücret = TL

gün * TL (Tekli gebelikte kullanılacak istirahat süresi gün yani 16 haftadır) = TL

TL’ nin 2/3 tutarı = TL

O halde, son üç aylık maaşını aylık tl brüt maaş üzerinden alan SGK’ lı annemiz, doğum sonrasında istirahat sürelerini tamamladığında, SGK’dan toplam TL geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanmış olacaktır.

Hesaplamadan da anlaşılacağı üzere, SGK primlerinizin yatırıldığı brüt aylık ücretiniz bu ödeme için temel istatistik sayıldığından, gerçek maaşınız üzerinden primlerinizin yatırıldığından emin olmalısınız.

Rapor parasını dilerseniz e-devlet şifreniz ile SGK sistemi üzerinden takip edebilir, bir aksama olduğunu düşünüyorsanız işyeriniz ve hekiminizle irtibata geçebilir, onların yapması gereken online işlemlerin eksiksiz gerçekleştirilmiş olduğundan emin olabilirsiniz. Hiçbir eksik olmadığını düşündüğünüz durumlarda, Bağlı bulunduğunuz SGK İl Müdürlüğü ile iletişime geçebilir ve ödeneğinizin adınıza tanımlanmasını ayrıca talep edebilirsiniz.