AĞIT
Ağıt, bir kişinin ölümünden duyulan acıyı anlatan şiirlerdir. Divan edebiyatında buna mersiye denirdi.
Ağıt yakmanın Türk toplumunda çok eski bir geçmişi vardır. İslâmlıktan önceki dönemde, ünlü bir kişinin ölümünden sonra yapılan ve "yuğ” adı verilen dinsel yas törenlerinde sagu denen şiirler söylenirdi; bu şiirlerde, ölünün iyilikleri, yaşarken yaptığı işler, yiğitlikler anlatılırdı. Elimizde, ünlü yiğit Alp Er Tunga için söylenmiş bir sagudan parçalar vardır. Anadolu'da ölenin arkasından yas törenleri düzenleme ve ağıt söyleme geleneği hâlâ sürmektedir.
Halk şiirinde, kişilerin ölümünden başka, herhangi büyük bir toplumsal felâket dolayısıyla da ağıtlar söylenmiştir
Şu noktayı da gözden uzak tutmamak gerekir: Ağıt, bir nazım biçimi değil, bir şiir türüdür; koşma biçimiyle söylendiği gibi, türkü biçimiyle de söylenir.
Ağıt Örnekleri:
1.
KOŞMA
Bu ağıtı, nişanlı iken genç yaşta ölen amcası kızı Ziyade için söylemiştir.
Sefil baykuş ne gezersin bu yerde
Yok mudur vatanın, illerin hani
Küsmüş müsün selâmımı almazsın
Şeydâ bülbül şirin dillerin hani
Ecel tuzağını açamaz mısın
Açıp da içinden kaçamaz mısın
Azad eyleseler uçamaz mısın
Kırık mı kanadın kolların hani
Aç mısın yok mudur ekmeğin aşın
Odan ne karanlık yok mu ataşın
Hanidir güveyin hani yoldaşın
Hani kapın bacan yolların hani
Alışmış kaşların var mı kınası
Ala idi o gözlerin binası
Kocadın mı on beş yaşın sunası
Yok mudur takatın halların hani
Emmim kızı aç kapıyı gireyim
Hasta mısın halin sorayım
Susuz değil misin bir su vereyim
Çaylarda çalkanan sellerin hani
Yatarsın gafletle gamsız kaygusuz
Ninni balam ninni kalma uykusuz
Hem garip hem çıplak hem aç hem susuz
Felek fukarası malların hani
Daha seyrangâha çıkamaz mısın
Çıkıp da dağlara bakamaz mısın
Kaldırsam ayağa kalkamaz mısın
Ver bana tutayım ellerin hani
Sen de Hıfzı gibi tezden uyandın
Uyandın da taş yastığa dayandın
Aslı Han'ım gibi kavruldun yandın
Yeller mi savurdu küllerin hani
(KAĞIZMANLI HIFZI , XX. yy.)
Kelimeler:
Şeyda: çılgın.
Alışmış: düzgün, muntazam.
Gaflet: 1. habersizlik; 2. uyku, Bala: çocuk. (Balam: yavrum, yavrucuğum).
Seyrangâh: gezme yeri.
CEVDET KUDRET, Örneklerle Edebiyat Bilgileri
Kızılırmak Türküsü
Ağıt
2.
Silah getir şu kartalı vuralım
Dalgıç getir şu gelini bulalım
Gelinsiz köylere nasıl varalım
Kızılırmak yedin allı gelini
Gelini gelin suna boylumu
Kızılırmak parça parça olaydın
Her parçanı bir diyara salaydın
Sen de benim gibi yarsız kalaydın
Kızılırmak yedin allı gelini
Gelini gelin suna boylumu
Köprüye varınca köprü yıkıldı
Üç yüz atlı birden suya döküldü
Nice yiğitlerin boynu büküldü
Kızılırmak yedin allı gelini
Gelini gelin suna boylumu
Ağıt
3.
Can evimden vurdu felek neyleyim
Ben ağlarım çelik teller iniler
Ben almadım toprak aldı koynuna
Yârim diyen bülbül diller iniler
Gider oldum Avşar ili yoluna
Bakmam gayrı bu diyarın gülüne
Karalan taksın çapar koluna
Yağız atlı nice kollar iniler
Varayım da mezarına varayım
Yürü bre Dadaloğlu’m yürü git
Baş ucunda el kavşurup durayım
Dertli dertli Çukurova yolunu tut
Dadaloğlu
Ağıt
4.
Vardım ki yurdundan ayak çekilmiş
Yavru gitmiş ıssız kalmış otağı
Camlar şikest olmuş meyler dökülmüş
Sakiler meclisten çekmiş ayağı
Kangı dağda bulsam ben o maralı
Kangı yerde görsem çeşmi gazali
Avcılardan kaçmış ceylân misâli
Geçmiş dağdan dağa yoktur durağı
Lâleyi sümbülü gülü hâr almış
Zevk ü şevk ehlini âh u zâr almış
Süleyman tahtını sanki mâr almış
Gama tebdil olmuş üfletin çağı
Zihni dert elinden her zaman ağlar
Vardım ki bağ alar bağıban ağlar
Sümbüller perişan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli bu bağı
Bayburtlu Zihni
Aşık edebiyatında ölen bir kişinin iyiliklerini, değerini ve ölümünden duyulan üzüntüyü dile getiren koşma türüne ağıt denir.
Ağıtın, İslamiyet öncesi dönemi edebiyatındaki karşılığı sagu, divan edebiyatında ise mersiyedir. Aşıklar tarafından ölenin arkasından söylenen ağıt konulu koşmalar, benzer duyguları içermesi bakımından ağıtçıların söylediklerinden pek de farklı değildir.
Söyleyeni belli olmayan ağıtlar da vardır, bunlar “anonim halk edebiyatı” ürünü olarak kabul edilir.
Ecel tuzağını açamaz mısın
Açıp da içinden kaçamaz mısın
Azad eyleseler uçmaz mısın
Kırık mı kanadın kolların hani
Sen de Hıfzi gibi tezden uyandın
Uyandın da taş yastığa dayandın
Aslı Hanım gibi kavruldun yandın
Yeller mi savurdu küllerin hani
Kaleler kuleler top tophaneler
Ona malik oldu müşrikanlar
Medrese mescitler hoş minareler
Taşları gevherden binalar kaldı
Takdir-i ezelde bu beyhude yanma
Sefil Cihani der divane sanma
Vatanı terk etmek gam değil amma
Emektar atalar analar kaldı
Elinde ördüğün çöpür ağını
Kâhan eylediğin kelem bağını
Şu kabal biçtiğin sap orağını
Al ulu Tanrı’ya bergüzar götür
Yetim gömleğini diken iğneyi
Her gün yal verdiğin topal ineği
Ayran topladığın şu ak küleği
Mahşer yığnağına sakla sar götür
De ki Kadir Mevlam bize ilişme
Dünyada sızıyan çıbanı deşme
Celâli Baba’dan sorma söyleşme
Bu dertli çobandan bir selam götür
Doğu Anadolu yöresi
Can evimden vurdu felek neyleyim
Ben ağlarım çelik teller iniler
Ben almadım toprak aldı koynuna
Yarim diyen bülbül diller iniler
Gider oldum Avşar ili yoluna
Bakmam gayrı bu diyarın gülüne
Karaları taksın çapar koluna
Yağız atlı nice kollar iniler
Dertli dertli Çukurova yolunu tut adam olun
İç Anadolu yöresi
Aliihsan'ın Ağıdı[1]
Gideceğim anamoğlu senin ardından,
Ben ölürüm yiğit edem derdinden,
Biriciktin kaldırdılar yurdundan,
Anamın oğluda bir tek gardaşım,
Ölesiye sana yanar ateşim.
İhsan davar keser sağ eli kanlı,
Ne bir dayı varda ne de bir emmi,
Kasaplar içinde gül edem ünlü,
Anamın oğluda gurban oluyum,
Gül gardaşım ben yoluna ölüyüm.
Kelep kelep gül edemin kekili,
Anası gızından alır akılı,
İç cepleri burcu burcu kokulu,
Anamın oğlu da gurban oluyum,
Gül gardaşım ben yerine ölüyüm.
Saçlarını taramışlar tel gibi,
Gardaşı yok emmisi yok el gibi,
35 yaşında gonca gül gibi,
Babamın oğlu da gurban olurum,
Kalk gardaşım ben yerine ölürüm.
Salhane’den gelir sırtı ceketli,
Pazara giderdi eli sepetli,
Gardaşa yananın kalmıyor aklı,
Babamın oğlu da öldürdü beni,
Gülleri açarken soldurdu beni.
Gelmedi diyerek bana darılmış,
Helâllaşmış bacısına sarılmış,
Yaz gelirken beş guzudan ayrılmış,
Geliyor bayramlar ışıyın vakti,
Soğudu mu gül gardaşım bağrıyın tahtı.
Başlığın diğer anlamları için Ağıt (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Ağıt, genellikle bir ölümün ya da acı, üzücü bir olayın ardından söylenen halk türküsü. Doğal afet'ler, ölüm, hastalık gibi çaresizlikler karşısında korku, heyecan, üzüntü, isyan gibi duyguları ifade eden ezgili sözlerdir. Ağıt söylemeye ağıt yakma, ağıt söyleyenlere ise ağıtçı denir. Ağıtın İslamiyet öncesi Türk edebiyatındaki adı sagudur ve yuğ adı verilen cenaze törenlerinde okunur; divan edebiyatındaki adı ise mersiyedir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası