Eski Dizel Motorlar

Dizel Araç Kullanımı

Dizel araçlarda uygun kullanım

Benzinli motorlara göre değişik bir çalışma sistemine sahip olan dizel motorların kullanımı ve bakımında önemli farklılıklar bulunuyor. Bilgi eksikliği veya dikkatsizlik nedeniyle yapılan yanlışlar dizel araçlarda ciddi sorunlar ortaya çıkartıp size pahalıya mal olabiliyor. Dolayısıyla dizel araçların bakımı ve kullanımı hakkında temel bilgilere sahip olmanız önem kazanıyor.

DOĞRU VE KALİTELİ YAKIT OLMALI

Başta binek otomobiller olmak üzere artık yeni nesil dizel araçlarda Common Rail gibi yüksek basınçlı enjeksiyon sistemleri kullanılıyor. Aracın uzun ömürlü olması ve kullanım konforu, arızalardan uzak kalmak için dikkat edilmesi gereken ilk nokta yakıt kalitesidir.

Günümüzde dizel araçların tercih edilmesinde tasarruf, sürüş keyfi ve çevreye duyarlılık gibi üç önemli faktör rol oynamaktadır. Aracın bu özelliklerini kullanım ömrü boyunca koruyabilmesi için standartlara uygun ve kaliteli dizel yakıt kullanımı şarttır. Sadece bir kere bile standart dışı yakıt almak aracın sistemine zarar verirken, size pahalıya mal olabilir.

Yeni teknoloji dizel motorlu otomobiller, görünüm olarak benzinli kardeşlerinden farksız olması ise yanlış yakıt kullanımına neden olabiliyor. Bu yüzden yakıt alırken siz ? motorin? deseniz bile bazı pompacılar ?kurşunsuz? gibi algılıyor. Yanlışlıkla depoya benzin konulması gibi olaylar sıkça yaşanıyor. Eğer depoya yanlışlıkla benzin konulmuşsa, motoru çalıştırmadan konulan benzinin mutlaka depodan çıkartılması gerekiyor. Aracın bu durumda çalıştırılması dizel motorda büyük zararlara neden olabiliyor.

Aracınızı çalıştıracağınızda motor soğuk ise mutlaka kontağı yarım çevirerek uyarı ışıkların sönmesini bekleyin. Gerekli sistemler ısındığında ışıklar sönecek ve motor soğuk olmasına rağmen bir seferde çalışacaktır. Motor soğukken ısınmasını bekleyin. Dizel motorlar benzinlilere göre daha yavaş ısınmaktadır. Kalkışta soğuk motor, konforu bozacak şekilde sarsıntılı olur.

Eğer yeni nesil donanımlı dizel aracınız varsa, aracınızın marş basmaması durumunda halk arasında ?aracın vurdurulması? olarak bilinen işlemin kesinlikle uygulanmaması gerekir. Nedeni ise yeni nesil dizel sistemlerinde, araç çalışmaz konumda iken yağ basıncının olmaması sebebiyle dizel pompasının bu vurdurma işlemi esnasında aşırı yüke maruz kalıp ciddi zarar görmesidir.

PERİYODİK BAKIM ÖNEMLİ

Periyodik bakım kuşkusuz tüm araçlar için önemlidir ancak dizel araçlarda periyodik bakımın önemi daha da fazladır. Örneğin, sistemde mazotu süzen, içindeki kirli partikülleri ve suyu ayrıştıran mazot filtresi, zamanla işlevini kaybeder. Yıpranmış mazot filtresi, enjektörleri tıkar, sistem basıncını düşürür, egzozdan atılan zehirli gazların artmasına yol açar ve bir bütün olarak aracın performansını düşürür.

Diğer bir konu ise, dizel aracınızın akü değişiminin bu konuda uzman bir kişi tarafından değişiminin yapılmasıdır. Akü, araç üzerindeki diğer tüm elektronik sistemlerle uyumlu çalıştığı için akünün dikkatsiz bir şekilde değiştirilmesi esnasında dizel enjeksiyon sisteminin elektronik beyni bu uygulamadan zarar görebilir.

Basitleştirip Madde Madde sıralarsak bütün bunları

1-Uzun süre yüksek devirde dizel araç kullanılmaz, bu motoru aşındırır pompayı zorlar
2-Dizel araç boşta kullanılması sakıncalıdır,. Çünkü boşta iken motor bir miktar soğur ve piston yağması azalır birden 5. viteste devre getirince araç devirden devre aradaki yağlamayı hemen yapamaz ve bu uzun vadede piston segman ve gömleğe zarar verebilir.
3-Dizel araçlara alınan mazota çok dikkar edilmeli özellikle turbolu dizel araçlarda bu konu çok daha hassastır…
4-Mutlaka Turbo devrede olacak devirde aracınızı kullanıfunduszeue.infoiz Kullanmak Turboya cidd zararlar verebilir.

Tasarruflu ve kaliteli dizel kullanımı için ;

Sürücülerin bir bölümü (taksiler dahil) dizel motoru benzinli motor gibi kullanıyor, üst vitese geçmeden önce devir/dakika’ya kadar çıkıyor. Halbuki, dizel motorların verimliliği (çoğunlukla) d/d’den sonra hızla düşmeye başlıyor. Hem daha iyi hızlanma hem de daha düşük yakıt tüketimi için üst vitese geçip, torkun en yüksek olduğu ile arasındaki devirlerden yararlanmak gerekiyor. Ekonomik kullanmak istiyorsanız, tercihen ile d/d arasında kalınmalı. Yani, d/d’deyken hızlanmak istiyorsanız yapmanız gereken en doğru şey önce üst vitese geçip ondan sonra gaza basmak olacaktır. Dizel motorların özellikleri genel olarak benzese de, tork eğrileri (hangi devirde ne kadar tork sunduklarını gösteren grafik) ve vites oranları farklılıklar gösteriyor. Bu nedenle, araçla ilgili biraz bilgi edinmek aracı daha verimli kullanmak açısından yararlı olur. Doğrudan direksiyona oturan biri de motorun hangi devirden itibaren iyi tepki göstermeye başladığını ve bu yüksek çekiş gücünün hangi devirlere kadar devam ettiğini zaman içinde anlayabilir ve alışabilir. Motorun özelliklerine uygun bir şekilde kullanılmasıyla hem daha iyi performans elde ediliyor hem de yakıt tüketimi düşüyor.

Dizel motor kullanım tekniği

Dizel satışlarının artması ve dizel motorlu araçların trafiğe çıkmasıyla birlikte bazı uyum sorunları da yaşanmaya başlandı. Sürücülerin bir bölümü (taksiler dahil) dizel motoru benzinli motor gibi kullanıyor, üst vitese geçmeden önce devir/dakika’ya kadar çıkıyor. Halbuki, dizel motorların verimliliği (çoğunlukla) d/d’den sonra hızla düşmeye başlıyor. Hem daha iyi hızlanma hem de daha düşük yakıt tüketimi için üst vitese geçip, torkun en yüksek olduğu ile arasındaki devirlerden yararlanmak gerekiyor. Ekonomik kullanmak istiyorsanız, tercihen ile d/d arasında kalınmalı. Yani, d/d’deyken hızlanmak istiyorsanız yapmanız gereken en doğru şey önce üst vitese geçip ondan sonra gaza basmak olacaktır. Dizel motorların özellikleri genel olarak benzese de, tork eğrileri (hangi devirde ne kadar tork sunduklarını gösteren grafik) ve vites oranları farklılıklar gösteriyor. Bu nedenle, araçla ilgili biraz bilgi edinmek aracı daha verimli kullanmak açısından yararlı olur. Doğrudan direksiyona oturan biri de motorun hangi devirden itibaren iyi tepki göstermeye başladığını ve bu yüksek çekiş gücünün hangi devirlere kadar devam ettiğini zaman içinde anlayabilir ve alışabilir. Motorun özelliklerine uygun bir şekilde kullanılmasıyla hem daha iyi performans elde ediliyor hem de yakıt tüketimi düşüyor.

1)Dizel motorlar benzinlilere göre niye daha az yakıt tüketir?
-Benzinlimotorlarla karşılaştırıldığında, daha yüksek termodinamik derecesine sahip normal dizel motorlar yaklaşık %15, direkt püskürtmeli dizellerse%30 oranında yakıt tasarrufu sağlıyor.Yüksek yanma sıcaklığında çalışan benzinli motorlarda, enerjinin büyük bir bölümü ısı olarak funduszeue.infoğer taraftan 1lt motorin, 1lt benzine oranla daha çok enerji içeriyor.
2)Dizel motorlar neden düşük devirlerde yüksek tork üretiyor?
-üzellikle turbo dizel motorlarda, değişken turbo geometrisi sayesinde rölanti devrinin hemen üzerinden itibaren yanma odasına istenildiği kadar hava sağlanabiliniyor.Eşdeğer miktardaki yakıtta direkt enjektörler aracılığıyla 2bin barlık bir basınçla ateşleme odasına püskürtülüfunduszeue.info şekilde daha düşük devir sayısıyla daha yüksek motorin-hava karışımı sağfunduszeue.infoçta oluşan yüksek yanma basıncı, büyük silindir çapına bağlantılı olarak düşük turlarda yüksek bir tork ve iyi çekiş gücü sağlıyor.Gücü aynı bir benzinli motor, aynı torku üretmek için daha yüksek devirlere ihtiyaç duyuyor.
3)Dizel motor en ekonomik nasıl kullanılır?
-Dizel motorların ekonomikliği eskiden büyük oranda gaz pedalının kullanımına bağlıydı.Ne kadar çok gaza basılırsa yakıt pompası o kadar çok yakıt püskürtüfunduszeue.info motorlarda prensip olarak hava miktarı sınırlandırılmazken, benzinli motorlarda yakıt miktarıyla orantılı gönderilen havanın miktarı gaz kelebeği vasıtasıyla devirle doğru orantılı olarak ayarlanıyor ve böylece motor düşük devirlerde zayıf kalıfunduszeue.info tasarruf yöntemlerine göre iyi bir tasarruf için; benzinli motorlarda, hızlanma esnasında gaz pedalına 3/4 oranında basmak ve mümkün olduğu kadar erken vites yükseltmek funduszeue.info yöntem atmosferik dizellerde işe yaramazken maksimum tork seviyesi 2bin devir civarında olan turbo dizel motorlarda yakıt ekonomisi sağlıyor.
4)Dizel motorun devri neden benzinli motorlardan daha düşük?
-Dizel motorda karışım, çalışma prensibi gereği yüksek basınç ve bunun oluşturduğu sıcaklık artışı sayesinde kendiliğinden ateşfunduszeue.info motorlar yakıt-hava karışımının hazırlanması için daha uzun bir zamana ihtiyaç duyuyor ve üzerindeki devirlerde püskürtmenin başlamasıyla ateşleme arasında kalan süre ideal bir patlama için yetersiz hale funduszeue.info yüzden maksimum tork ve güç bu devirlerden sonra düşüfunduszeue.info tork ve gücü azalttığından daha yüksek motor devri bilinçli olarak kullanılmıyor.
5)Dizel motor kural olarak neden daha ağır ve pahalı?
-Dizel motorlar, turbo, intercooler, gelişmiş enjeksiyon sistemleri dışında daha fazla ses izolasyon maddesine ihtiyaç duyuyor.
Ayrıca dizellerde yüksek yanma basıncına motor mekaniğinin dayanabilmesi için daha güçlü yapılandırılması funduszeue.info yüzden, şu ana kadar dizel motorlarda krankmili yuvaları alüminyumdan yapılamadı.Ayrıca 60lt lik mazot, yüksek özgül ağırlığı nedeniyle, 60lt benzine oranla kilo daha ağır.Tüm bunlar dizel motorun ağırlığını ve üretim girdileri yüzünden maliyetini arttırıyor.

6)Dizel motor neden daha vuruntuludur?

-Dizel motorda yanma, buji ile dışardan ateşlenen benzinli motora oranla daha zor kontrol ediliyor.üzellikle motor soğukken dizel motordaki yanma verimli değildir ve buda motorun vuruntu seviyesini arttırır.
7)Mazot, kurşunsuz benzine oranla neden daha ucuzdur?
-Mazot, prensip olarak fuel-oilden başka bişey funduszeue.info damıtılırken benzine oranla daha düşük maliyetlerle elde funduszeue.info fiyatına yansır.

Dizel otomobillerin fiyatları neden yüksek?
-ülkemizde otomobilden alınan vergi oranları ağırlığa bağlı olarak değişfunduszeue.info nedenle ağırlıkları ve motor üretim maliyetleri fazla olan dizel motorlu otomobillerin fiyatları artıyor.
9)Dizel egzozu kanserojen mi?
-Bu konuyla ilgili elde net bir bilgi funduszeue.info modern dizel motorda bile tamamen yok edilemeyen is partiküllerin kansere yol açabileceği, uzmanlar arasında hala tartışılıyor.

10)Dizel motoru gelişime ne yönde devam edecek?
-Yakın bir gelecekte daha sarsıntısız ve sessiz, daha temiz ve daha hafif dizel motorların üretimi düşünülüfunduszeue.info Rail ve pompa-meme teknolojileri bu gelişim yönünde atılmış iki önemli adım.

Dizel motorların en önemli özelliği ekonomidir,bu yüzden yapıları gereği çok yüksek devirler çeviremezler ve en iyi performanslarını benzinlilere oranla oldukça alt devirlerde daha dar bir aralıkta sunarlar. Ayrıca bu devirde verdikleri performans değerleri aynı hacimdeki benzinli motorlara kıyasla daha yüksektir.

Örneğin cc dizelmotor ile cc benzinli motorların verdiği max. tork/dd değerlerine bakılacak olursak dizel olanı benzinlisine oranla devir aşağılarda eşit miktarlarda tork vermektedirler. Ne var ki dizeller bu performanslarını diğer devirlere benzinliler kadar başarılı yayamamaktadırlar. İşte bu durumlarda da turbo devreye girmektedir.

Normalde turbosuz bir dizelmotor devir çevirmekte bile zorlanır. Turbo, bu motorların verdiği performansları üst devirlere de yayabilme özelliği taşır. Böylece dizelmotorlar binek araçlarda da binilebilir ve zevk alınabilir araçlar haline gelmişlerdir.

Nasıl kullanılması gerektiğine gelince yukarıdaki özet bilgiden de tahmin edileceği gibi dizelleri çok fazla üst devirlerde kullanmak bize ancak yakıt sarfiyatı olarak döner. Verebilecekleri performansları zaten çok alt devirlerde verdiklerinden üst devirlerde motor lüzumsuz yere yakıt tüketeceği gibi aracın hızlanmadığı da rahatlıkla gözlemlenebilir. Max. devir çevirebilen bir dizel için en yüksek devir ve optimum hızlanma için en üst sınır olmalıdır. Optimum hızlanma için motorun teknolojisi de ayrıca önemlidir. Alt devirler çok güçlü olduğundan çok alt devirlerde araç zaten max. süratini görmektedirler. Bu hem ekonomi hem de sessizlik sağlar. Ayrıca 1. viteste gazsız kaldırıldığı zaman ki hızı da max. performansının ne kadar aşağı devirlerde olduğuna dair ipucu verebilir. Bir dizelmotorla en dik yokuşlarda bile vites değiştirilebilir 3. vitesle bile orta-üst eğimler tırmanılabilir,çok tavsiye edilmese de.

Mazot, daha yüksek oktanlı yakıtlara nazaran daha az işlenmiş -kalın- ve maliyeti daha düşük olan bir petrol ürünü olduğundan litre fiyatı da daha ucuzdur. Bunun üstüne bir de dizellerin benzinli kardeşlerine oranla km.’yi %40′lara varabilen bir ekonomi ile kat edebildiğinden benzinlilere oranla büyük yakıt ekonomisi sağlar. Ancak daha komplike bir yapıları olduğundan satış maliyetleri de benzinlilere oranla daha yüksektir. Ancak dizellerde mazotun kalitesi ve tipi benzinlilere oranla beş kat daha fazla önemlidir. İki farklı yakıt aynı motordan çok farklı performanslar alınmasına neden olabilir.

Dizel motorlar, karakterleri gereği hiçbir zaman aynı cc’deki kardeşleri kadar sportif kullanıma olanak sağlamazlar. O konuda biraz hantal ve isteksiz kalırlar gaza hemen tepki vermezler devirlenmeleri zaten yavaştır.

Dizel araçlarda diğer bir nokta da “çeyrek depo” muhabbetidir . Kısaca açıklamak gerekirse, common-rail sistemlerde mazot dışarıdan alınan havayla birlikte bir odada toplanır, burada karışımın basıncı bar seviyesine çıkartılır ve silindirlere buradan gönderilir aynı basınç funduszeue.infoirlerde ekstradan patlatma bujisi funduszeue.infon dibi çektirildiğinde ise mazot zaten havayla karışık gelir bu da bu bahsedilen odada havayla karıştırılıp basınçla püskürtülür. Ancak püskürtülen karışımdaki sıvı az olduğundan havanın bir kısmı bu odada yer edinir ve gitgide depodan gelen havalı mazotla hacmi artar. Bu da bir süre sonra silindirlerdeki yakıt azlığından motorun durmasına ve çalışmamasına sebebiyet verir. Motora zararı yoktur ama çalışmasını engeller. Havanın alınması için servis çağırılabileceği gibi elle de sürücü tarafından alınabilir. Bunun tarifi kullanma kılavuzunda muhtemelen yazıyordur, tüm common-rail sistemlerde durum böyledir.

Common-rail dizellerde motor ön ısıtma işlemi(motor çalıştırılmadan önce kontak açıkken sarı bir lamba yanar baş dönmesi gibi bir işareti vardır. Bu lamba sönmeden çalıştırılmaz dizeller) çok ağır soğuklar haricinde yapılmamaktadır. Bu da common-rail dizelleri hiç beklemeden çalıştırıp yürütmeye imkan tanır. Çok soğuk havalarda (eksi derece ve altı) yine de yanabilir normaldir sönmeden çalıştırmak motora jöle kıvamında mazotun gitmesine sebep olabilir.

Normal hava koşullarında bu ışık yanmaz. Eğer yanıyorsa common-rail olmasına rağmen mazot ısıtıcısında veya mazot termostatında problem olma ihtimali vardır.

Buna rağmen tüm markalar common-rail dizelleri için kalkmadan ve komple durmadan önce 1 dk. rölantide bekletmeyi tavsiye ederler. Bunun sebebi motor çalışır çalışmaz bar seviyesine çıkmasının kolay olmamasıdır. Aynı şekilde tamamen duracakken de motoru susturmadan rölantide 1 dk. beklemek ufak ta olsa motorun bir sonraki çalıştırılışında hava yapma riskini minimize edecektir.

Normal eski dizellerde bahsettiğim ön ısıtma lambası her zaman yanabilir kontak açıkken sönmesini beklemek zorunludur. Ayrıca motorun biraz ısınması içinde beklemek gerekir, çekiş düşük olur..

Motor soğukken ısınmasını bekleyin. Dizel motorlar benzinlilere göre daha yavaş ısınmaktadır. Kalkışta soğuk motor, konforu bozacak şekilde sarsıntılı olur.

Dizel araç kullanımı benzinliden biraz daha bilgi ister. Benzinli atmosferik bir araçta sürücü çok enterasan bir şahsiyet değilse arızaya sebebiyet veremez. Ancak dizel de özellikle turbo varsa bir takım temel teknik bilgilere sahip olması aracından aldığı zevki de artırır arızaları da önleyebilir.
1. Motorun max tork verdiği devri ve max tork devir bandını öğrenin ve vites değişimlerini buna göre yapın.
2. Hava ve yakıt filtrenizi servis km si gelmeden arada değişin (İstanbul vb şehirlerde km yazmaz ama sıkışık trafikte motor çalışır)
3. Çok soğuk havalarda motor rejim sıcaklığına gelene kadar biraz sabırlı gazlayın, hatta araç çalışmassa ısrar etmeyin otobüse binin.
4. Hevesiniz varsa bile Abidik gubidik marka performance chip chüp leri iyi araştırın.
5. Tam dönmüş direksiyonla ani kalkış yapmayın.
6. Herşeyden önce satın alırken benzin-dizel motor seçimlerinin maliyet hesabını iyi yapın.

TDCI olsada bence her motora özgü sürüşün olması gerek.
TDCI ile TDCI aynı devirlerde, aynı şekilde kullanılmamalı. Çünkü max tork değerleri farklı devirlerdedir.

Benim TDCI fiestam var, özetle şöyle kullanıyorum.
İlk çalıştırdıktan sonra dk yerinde çalıştırıp daha sonra 1. viteste devirlerde ağır tempo funduszeue.info 2. viteste devirde biraz ilerliyorum. Sonra dip gaz yapmadan normal kullanıma geciyorum.
km arasında motor suyu sıcaklığı 80 ‘C ye yaklaşmış oluyor.(şu anki kış koşullarında)

Normal kullanımda arasında kullanıfunduszeue.info değil? , ama max tork de diyebilirsiniz.
Çünkü bazen önümüze birşey çıkıp gaz kesmemiz gerekebiliyor de olursak gaz kesip ilerlemek istediğimizde lere düşen devir yüzünden vites kücülmek gerek ve çok yaktırıfunduszeue.info gaz kestiğimde lerde düşüyor ve vites düşürmek zorunda kalmıyorum.

Aracımı hic boşa atmıfunduszeue.info bir alışkanlık var,istem dışı hıza göre vitesleri deişfunduszeue.infoşlarkende sonra firen. Yani fireni yavaşlamak için değil durmak için kullanıyorum. Sert hızlanmalar yapmayıp hız sınırlarına uyduğum için firen yerine motor fireni yeterli oluyor.

Rampalara genelde devir üzerinde girmeye dikkat ediyorum.Böylece aracım rampada hız kaybetmiyor.
Uzun inişlerde yine motor fireni kullanıfunduszeue.info yetmezse yaz kış klimayı acıyorum, böylece yakıt tüketimi olmadan klimanın gazını devirdaim yaptırmış oluyorum.

Ayda bir 3. yada 4. viteste dip gaz yapmadan devire getirip max hp’yi verdiği devirde biraz bekleyip kurumları atmasını sağlıyorum. Böylece motorun canlılığını koruyorum.Yüksek devir yaptıktan sonra aracın performansındaki artış hissediliyor.

Kendi deneyimime göre turbo devirde açılıyor. bu devrin altına düşülmemeli vites değişimi devirde yapılmalı.( rampa aşağı rampa yukarı -+ devir) seyir devri devir olmalı. devir aşılmasa iyi olur. çünkü devir sonrası ani hızlanmalar için gerekli olabilir. yani ideal kullanım devir arası diyebilirm. bence gözünüzü devir saatine alıştırmak yerine kulağınızı motor sesine alıştırın. uygun devire geldiğinizi duyduğunuzda vitesi değiştirin derim. zaten bir müddet sonra uygun devirde kullanmak alışkanlık oluyo

Yazı birden fazla kaynaktan derlenerek hazırlanmıştır.

1. dizel araçlar sıkıştırarak patlama yaptığı için, araç ne kadar ısınmışsa o kadar verimli çalışıyor. Malum sıcaklıkla hava genleşmesi daha kolay olur ve daha fazla performans verir. Ancak optimum bir sıcaklık vardır.
2. ilk marşta gaza basmadan (yani motoru soğukken sıkıştırmadan) 1 dakika kadar beklemek gerekir. böylece araç hem yağlama yapar hem de pistonlar yeterince yağladığı ve ısındığı için verimli yanma-patlama sağlanır
3. yola sürünce, km kadar araca devir fazlası yaptırılmazsa iyi olur (ısınıncaya kadar zorlama yapılmaz)
4. Araç tam ısındığında motor devri DCI motorlar için devir aralığında yeterli güç-yakıt ekonomisini sağlar.
5. Araç vitesteyken eğer gaza basmıyorsanız (buna motor freni denir) araç hiç yakıt yakmaz. Tekerlekler motoru döndürdüğü için yakıt ekonomisi sağlanır. Boşa almak yerine motor freni yaptırılırsa daha iyidir yani.
6. Motor stop edilmeden önce yine 1 dakika kadar beklenirse turbo kendini soğutmak için yeterli süreyi sağlar.
7. Eğer klima varsa, klimayı yaz-kış ayda kez 10 dakika süreyle çalıştırırsanız klima gazı yeterli devirdayimi yapar. Özellikle yokuş aşağı uzun süre gidilecekse örneğin kışın, klimaya gerek yoksa bile açarsanız, hem yakıta da fazla etkisi olmaz.
8. Her depoda kez aracı devir arası zorlarsanız enjektörlerde kurum atma için faydalı olduğu söyleniyor.