Ata Hacmale
Tanzimat romanlar, bir kuan hayata ve edebiyata nasl baktn anlamak için harika kaynaklardr. Yalnzca edebiyatla ilgilenmeyen, ayn zamanda toplumu da deitirip dönütürme çabasnda olan Tanzimat aydnlarnn zihin dünyas en berrak ekilde bu metinlerde karmza çkar. Günümüz okurlar, bu romanlar araclyla kimi sorunlarn geçmiten bugüne nasl miras kaldn aknlkla kefederken dönemin aydnlarnn tadklar heyecana ortak olmaktan da gizli bir haz alr. Yklmakta olan bir imparatorluu edebiyat araclyla kurtarmak gibi naif ve romantik bir çabann peinde olan Tanzimat yazarlarnn içinde bulunduklar gerilimi kefetmek ya da batya yönelik arzuyla milli kimlii kaybetmekten duyulan korku arasndaki ztlklarn izini sürmek gibi meseleler, dönemin romanlarn okurken okuyucunun zihnine kendiliinden üüür.
Tanzimat romanlarn okumak, toplumun batllamas için çaba harcayan bu yazarlara duyulan sempatinin yannda dönemin sorunlarn daha iyi anlamak açsndan da önemlidir. Görücü usulü evlilik, kadnlarn eitimi ya da kölelik gibi dönemin öne çkan sorunlar bu romanlarda konu edilmi ve edebiyat araclyla bu meselelere çareler aranmtr. Bu yüzden “Tanzimat ruhunu” daha iyi anlamann ve dönem aydnlarnn kar karya olduklar sorunlara ne gibi çözümler önerdiklerini örenmenin en iyi yolu dönüp bu romanlara yeniden bakmaktan geçer. Bu balamda tercih edilebilecek en tipik örneklerden biriyse hiç üphesiz Tanzimat döneminin en önemli romanlarndan olan 'Sergüzet'tir. Bu metin, geçtiimiz günlerde letiim Yaynlar tarafndan sadeletirilmi ve eletirel olarak, iki farkl kitap halinde yaynland, metinleri hazrlayan isimse smail Kayapnar.
lk olarak ylnda yaynlanan 'Sergüzet', yazar Samipaazade Sezai’nin kölelik müessesini tartrken dönemin toplumsal yaamndan manzaralar sunmay da ihmal etmedii, önemli bir kurucu metindir. Tevfik Fikret’in “bizde edebi hikâyenüvisliin ilk numunesidir,” diyerek övdüü bu metin, Osmanl için henüz çok yeni bir edebi tür olan ve hâlâ romantizmin etkisinde gelien Türkçe romann realizmle tanmasn salam, daha sonra Recaizade Mahmut Ekrem’in 'Araba Sevdas'yla birlikte yetkin bir örneini verecei bu akmn edebiyatmzda ortaya çknn yolunu hazrlamtr. Yazar, romann ba kiisi olan Dilber’in hikâyesini anlatrken abartdan kaçnmaya çalm, karakterin portesini içinde bulunduu mekân ve toplumsal yapya uygun ekilde betimlemeye özen göstermitir. Bu açdan kendisinden önce yazlm romanlardan ayran Sergüzet, içinde barndrd kuak çatmasyla da ilgi çeker. Tanzimat aydnlarnn eski kuakla arasndaki kopuun bir göstergesi haline gelen bu çatma unsuru romana önemli bir tarihsellik kazandrmtr. Celâl Bey’in evlilik ve kölelik konusunda bata babas Asaf Paa olmak üzere çevresindeki eski kuan temsilcisi olan kiilerle ters dümesi, gerçekte Samipaazade Sezai’nin bizzat tecrübe ettii bir çatmay yanklamaktadr.
'Sergüzet'in temel konusu, Tanzimat edebiyatnn skça ilenen temalarndan biri olan kölelik meselesidir. Romanda köleliin beraberinde getirmi olduu snfl toplum yapsn ve bu durumun ortaya çkard çarpk ilikileri ele alan yazar, Kafkasya’dan kaçrlp stanbul’daki bir esir pazarnda satla çkarlan genç Dilber’in ackl öyküsü üzerinden toplumun içinde bulunduu ikiyüzlülüe ayna tutar. Samipaazade Sezai, çada bir eitim almakla ve batl bir yaam tarzn sürdürmekle övünen kimi kiilerin i kölelie geldiinde takndklar çelikili tutumu bu romanda baaryla ortaya koymutur. Yazarn Dilber’e besledii sempatiyi gizlemeye gerek görmüyor oluu, okuyucunun da bu bahtsz genç kzla empati kurmasn kolaylatrr. Bu sayede yazar, okuru kendi savunduu fikre çok daha kolay ikna etmeyi baarr. Bununla birlikte Sergüzet’teki kölelik meselesi yalnzca insan ticareti balamnda ele alnmamtr. Romanda konu edilen esaretin siyasi bir boyutu da vardr. Esir kz Dilber’in ahsiyetinde Osmanl’daki kölelik kurumunu eletiren yazar, pazarlarda para karl alnp satlan kölelerin durumuyla Osmanl’nn içinde bulunduu politik bask ortam arasnda örtük bir paralellik kurar. Romanda açkça yaplm politik göndermeler olmasa da yazarn kölelik kurumunu eletirmek amacyla kaleme ald kimi satrlar dönemin aydnlar üzerindeki siyasi baskya iaret eden dokundurmalar olarak okumak mümkündür. Romann “Hürriyete” kelimesiyle sona erdii göz önünde bulundurulduunda yazarn metin içerisinde yapm olduu siyasi telmihlerin mahiyeti daha net bir ekilde aça çkar. Samipaazade Sezai, romannda esaretin her türlüsüne kar cephe alarak önemli bir tavr ortaya koymu ve Tanzimat aydnlarnn üstlenmi olduklar misyona uygun bir davranta bulunarak politik baskya edebiyatla direnmenin yolunu aramtr. 'Sergüzet'te bir örneini gördüümüz hürriyet yanls bu tutum, batdan yeni alnm bir kavram olan özgürlüe söz konusu dönemde aydnlar tarafndan duyulan güçlü ball da gözler önüne sermektedir.
nci Enginün, Samipaazade Sezai’nin gündelik hayattan kimi ayrntlar yakalamakta çok baarl olduuna dikkat çekerek 'Sergüzet'in bu bakmdan çok zengin bir roman olduuna vurgu yapar. Gerçekten de 'Sergüzet', ele ald konunun dnda sradan yaamn içinden dikkat çekici ayrntlara verdii önemle de okumas keyifli bir romandr. Romanda insan ve eya arasnda kurulan kimi benzerlikler, dönem edebiyat için son derece yeni bir söyleyi tarznn domakta olduunun ipuçlarn verir. Örnein Celâl Bey’in akl d davranlarn mazur gösterebilmek adna “Yalnz saat, muhakemesi bozulmu bir zihne benziyor!” diyerek saat ile insan zihni arasnda kurduu benzerlik, yazarn çevresine ne kadar dikkatli bir bakla yaklatn gözler önüne serer. Yazarn kullanm olduu hafif ancak bayalktan uzak üslubun da okura keyifli ve kolay bir okuma deneyimi sunduunu söylemek mümkündür. Okur, Sezai’nin anlatmaktan büyük keyif ald ev ve oda tasvirlerini okurken zaman zaman yazarla ayn edebi hazz paylatn hisseder. Zaman ve mekândan uzaklap bir anlna da olsa Tanzimat döneminin konak hayatna misafir olmak, 'Sergüzet'in okurlarna sunduu en güzel hediyelerden biridir.
'Sergüzet', roman türünün Türk edebiyatndaki ilk örneklerinden biri olmann beraberinde getirmi olduu kusurlar kaçnlmaz olarak bünyesinde tar. Melodramatik yapsyla, gri tonlara yer vermeyen karakter kurulumuyla, kolayca tahmin edilebilecek olay örgüsüyle bugünün okuru için yeni bir ey söylemeyen bir metin olarak gözükebilecei de dorudur. Bununla birlikte 'Sergüzet'in bugünün okuyucusuna vaat ettii ve gözlerden kaçan baka çekicilikleri vardr. 'Sergüzet', her eyden önce roman türünün Türkiye’de kurulmasna öncülük eden birkaç eserden biri olmasyla ilgi çeker. Bu edebi türün uzun bir geçmie sahip olduu Kta Avrupas’na kyasla çok yeni ortaya çkt Türkiye topraklarnda bu kadar ksa zamanda serpilip gelimesinin ve sonunda Nobel’e uzanan bir gelenee sahip olmasnn arkasnda 'Sergüzet' gibi kurucu metinlerin büyük rolü vardr. Bu yüzden 'Sergüzet'i yeniden okumak, bugün Türkiye’de güçlü bir gelenee sahip olan roman türünün emekleme çalarna ahit olmak için büyük bir frsattr.
'Sergüzet', bunun yan sra bugün çok ihtiyaç duyduumuz ancak görmekte zorlandmz aydn sorumluluuna olan inancmz yenilememize de imkân salar. Bugünkünden daha zor artlar altnda yaadklar halde otoriteye kar mücadele etmekten vazgeçmeyen ve toplumu ileriye tamak gibi ar bir sorumluluun altna giren Samipaazade Sezai gibi aydnlarn varln hatrlamak, gelecee daha umutla bakmamza yardmc olacaktr. Tanzimat aydnlarnn çabasndan bugüne dönük dersler çkarmak için 'Sergüzet' iyi bir balangçtr. Bütün bunlarla ilgisi olmayan sradan okur içinse melodramatik bir ak hikâyesini akc ve keyifli bir üslupla anlatan 'Sergüzet'i açp yeniden okumak, her zaman için güvenli ve iyi bir tercihtir.
Türk edebiyatında modern öykücülüğün başlangıcı Sezainin de kısa öykülerini bir araya getirdiği Küçük Şeyler adlı eseriyle olurken, yazarın hassas kişiliği ve detaycılığından izler taşıyan öykülerinde, günlük yaşamın içerisinde dikkat çekmeyen silik karakterler yer aldı.
Samipaşazade Sezai hangi dönem Tanzimat?
İkinci dönem Tanzimat Edebiyatı sanatçılarının genel özellikleri şunlardır: Recaizade Mahmut Ekrem, Abdilhak Hamit Tarhan, Sami Paşazade Sezai topluluğu olarak anılır.
Samipaşazade eserleri nelerdir?
Bu romanda bir paşazade ile bir cariyenin aşk öyküsü anlatılıır.
Sergüzeşt (Osmanlıca: سركذشت), Samipaşazade Sezainin yazdığı, de yayınlanan romanı. Türk edebiyatında romantizmden realizme geçiş eseri olarak kabul edilir.
Ali Bey Tanzimat hangi dönem?
Şinasi Ziya Paşa Namık Kemal topluluğu olarak anılır. Ahmet Mithat Efendi, Şemsettin Sami, Ahmet Vefik Paşa, Direktör Ali Bey, Ali Suavi, I. topluluğun diğer önemli sanatçılarıdır.
Sergüzeşt romanının yazıldığı dönemle ilişkisi nedir?
Sergüzeşt, Samipaşazade Sezainin Tanzimat Döneminde yazdığı cariyelik sisteminin yol açtığı sorunları anlatan romanıdır. Kafkaslardan köle olarak İstanbula getirilen Dilberin romanı
KurguSergüzeşt / Tür
Şir kimin eseri ve türü?
Samipaşazade Sezai, ilk eserini Namık Kemal etkisinde yazdığı Şir adlı eseri ile tiyatro oyunu alanında vererek roman, hikaye, hatıra, sohbet, makale ve şiir ile üne kavuştu.
Sezai Paşa nasıl öldü?
Son yıllarını Kadıköyün Mühürdar semtindeki evinde geçirdi. 26 Nisan tarihinde İstanbulda zatürreden 77 yaşında öldü. Diğer Tanzimat yazarları gibi çok sayıda eser vermedi; bir roman, iki küçük hikâye kitabı, hatıra ve seyahat yazıları yazdı.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası