Barış Manço Sarı Çizmeli Mehmet Ağa Hikayesi

tarihleri arasında yaşamış Karaman’ dan Kıbrıs’a 5 kardeşinide alıp gelmiştir. Yörük Türkmendir Kıbrıstaki Köyünün adının Göçeri olması, Yörüklerin konar göçer hayatından gelmektedir. Yörükler köyü de derlermiş Göçeri köyüne ..

Sarı Çizmeli Mehmet ağa, Devlete söz verdiği gibi Tarımda ve hayvancılıkta binlerce kişi çalıştırır, İş verir büyük bir aile olurlar

Zamanla 3 bin dönümden fazla toprağı olur. Kavgalıları barıştırır, bekarları evlendirir, eşyalarını hediye eder, ev verir, en az da birer dönüm toprak bağışlarmış.

Fakir fukara bir kahvehaneye, ya da lokantaya gittiğinde para ödemez, yer içer, tüm hesapları Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’ya yazdırırlarmış.

Ağa her Cuma namaz öncesi esnafı dolaşır, halkın borçlarını ödermiş.

Kendi gibi gönlü de zengin bu ağa malını mülkünü hep başkalarının hesabını ödeyerek harcadığından, yokluk içinde ölmüştür.

Torunları hala Girne İli, Dikmen Beldesi, Göçeri Köyünde yaşamaktadır.

Barış Manco anlatıyor : Kıbrıs’a gittiğim zaman bu mezarı arayıp buldum.

Beni çok üzen konu ise, Mezarın sahipsizliği

Kabri aradığımı taksiciye söyleyince, Öyle bir bakış attıki anlatamam " Abi Ben yıllardır burada taksiciyim, böyle bir mezar duymadım" demiştir.

Gittiğimiz köyde bir amcaya denk geldik ve sorduk. Taksicide kulaklarıyla duydu ve amcada aynen böyle diye doğruladı ve bize mezarı şu karşı tepede diye gösterdi.

İşte bu hikayeyi ’de Kıbrıs’a gittiğinde duyan ve araştıran Barış Manço Kabri ziyaret eder fakat çok bakımsızdır kabri () Sarı Çizmeli Mehmet Ağa şarkısını yapar ve sonrasında Mehmet Ağa’nın köyündeki mezarını yaptırır ().

İşte o harika şarkının kaynağı bu hayat hikayesidir

Şimdi sözlerinin daha bir anlamlı olduğunu fark edeceksiniz.

Sarı Çizmeli Mehmet Ağa

Yaz dostum güzel sevmeyene adam denir mi

Yaz dostum selam almayana yiğit denir mi

Yaz dostum altı üstü beş metrelik bez için

Yaz dostum boşa geçmiş ömre yaşam denir mi

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı

Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı

Yaz dostum yoksul görsen besle kaymak bal ile

Yaz dostum garipleri giydir ipek şal ile

Yaz dostum öksüz görsen sar kanadın kolunu

Yaz dostum kimse göçmez bu dünyadan mal ile

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı

Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı

Yaz dostum Barış söyler kendi bir ders alır mı

Yaz dostum su üstüne yazı yazsan kalır mı

Yaz dostum bir dünya ki haklı haksız karışmış

Yaz dostum boşa koysan dolmaz dolusu alır mı

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı

Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı.

Halk bilimi, kültür, ve  müzik ancak böyle güzel birleştirilebilir. Ve bunu en iyi yapanlardan biri Barış Manço  idi. Hem hikayedeki Mehmet Ağanın hem büyük kültür adamı Barış Manço' nun ruhu şad olsun

Müzik piyasasına rekorlarla giriş yapan ve efsane olan Barış Manço'nun "Sarı Çizmeli Mehmet Ağa" şarkısı, Karamanlı bir toprak ağasının yaşam öyküsünü anlatıyor.

yılında müzik dünyasını altüst ederek piyasaya çıkan Sarı Çizmeli Mehmet Ağa, gerçek bir Karamanlı toprak ağasıdır. Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmeyen Sarı Çizmeli'nin tarihleri arasında yaşadığı tahmin ediliyor. Bazı kaynaklardaki tasvirlere göre de; yaşına kadar yaşamış, tok sesli ve görenlere korku salan bir Türkmen ağası olduğundan bahsediliyor.

Anadolu'dan Kıbras'a 5 kardeşiyle birlikte yerleşen ve hikayesi efsane şarkıya konu olan Sarı Çizmeli, Karaman kökenlidir. Karamanlı bir toprak ağasıyken, Osmanlı Dönemi yetkilileri Sarı Çizmeli'ye bir teklifte bulunurlar.

Karaman'da ekip-biçen, toprak ağalığı yapıp halka iş kapısı olan Sarı Çizmeli'ye Kıbrıs Girne'de büyük bir arsa vermek isterler. Karşılığında ise Karaman'da yaptığı gibi bahçeler ekip biçmesini, halka iş vermesini ve hayvancılık ile tarımı orada geliştirmesini isterler.

Kıbrıs'ta mezarının bulunduğu Göçeri Köyü'nün adı, yörüklerin konar-göçer yaşam tarzından geliyor.

Sarı Çizmeli zamanın meşhur ve zengin bir ağasıdır. 3 bin dönüm toprağı varmış. Kavgalıları barıştırır, bekârları evlendirir, eşyalarını düzer, ev verir ve en az da bir dönüm toprak bağışlarmış. Fakir fukara bir kahvehaneye, meyhaneye ya da lokantaya gittiğinde para ödemez, yer içer tüm hesapları Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’ya yazdırırmış. Kendi gibi gönlü de zengin bu ağa malını mülkünü hep başkalarının hesabını ödeyerek harcadığından, yokluk içinde olmasa bile parasız pulsuz ölmüş.

RUM KIZLARI PEŞİNDEYMİŞ

Sarı Çizmeli aynı Manço’nun dediği gibi, güzel sevmeyene adam denir mi ilkesini takip edermiş. Çok çapkın olduğu rivayet ediliyor. O dönemde cıraların yani Rum kızlarının Sarı Çizmeli Mehmet Ağadan çocuk yapıp mirasına ortak olmak istedikleri akraba ve torunları tarafından hâlâ dillerde sakız.

KKTC’nin ünlü tarihçisi Nazım Beratlı Sarı Çizmeli öyküsünün tipik bir Türkmen kültür öğesi olduğu görüşünde: “Kıbrıs’taki kültür ile Ege’de Bey Dağları yörükleri arasında korkunç bir benzerlik var. Nedeni basit, çünkü hepimiz akrabayız. Kıbrıs’a Türkmen göçü iki dalga halinde yapıldı. ile yılları arasında Karaman kökenli Kiselioğlu Obası’nın bir kısmı Ege’ye, bir kısmı gemilerle Kıbrıs’a gönderildi. Yani öyle anlar oldu ki, iki kardeşten biri Kıbrıs’a, diğeri Bey Dağları’na gitti. Saruhan, yani Manisa ve civarı ile Kıbrıs’taki gelenekler, özdeyişler tamamiyle aynı. İnanıyorum ki, Kıbrıslı Sarı Çizmeli Mehmet Ağa da Anadolu’da bıraktığı dedelerinin kültürünü takip etti. O yüzden bu paylaşımcı, kardeşçe karakteri geliştirdi ve bir efsane oldu.”

MEZARINI BARIŞ MANÇO YAPTIRDI

Yıl Barış Manço fırtına gibi esiyor. Manço Kıbrıs’a konser vermeye gelir ve Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’yı bu konser sırasında Kıbrıslı Türkler’den duyar. Bu hikayeden yola çıkarak yazdığı şarkı ’da ortalığı yıktıktan sonra Manço ’de tekrar adaya gelir. Bu defa yanında kameramanlarıyla Sarı Çizmeli’nin akrabalarıyla buluşur. Mezarını ziyaret eder ve yeni bir mezarın yapılmasına katkıda bulunur. Şimdi Mehmet Ağa’nın Göçeri köyündeki mezar taşında, “Barış Manço ile bütünleşen Sarı Çizmeli Mehmet Ağa. ’lü yıllar Ruhuna Fatiha” yazıyor.

Sarı Çizmeli Mehmet Ağa Kimdir?

Kim olduğu bilinmeyen kişiler için kullanılan “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa” deyimindeki Mehmet Ağa hayali bir karakter değildir. Asıl adı Mehmet Cezzar Sarı Çizmeli’dir. Aslen ’lü yıllarda KKTC’nin Göçeri köyünde yaşayan bir ağadır. Yaşadığı köyünün isminin Göçeri olmasının sebebi de yörüklerin konar göçer hayatından gelmektedir. Barış Manço’nun bu ağa ile yollarının kesişmesi ise yılında Kıbrıs’a konser için gitmesine dayanır. Barış Manço, oranın köylülerden Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’nın hikayesini dinler. 

Mehmet Ağa doğma büyüme Karamanlı bir toprak ağasıyken Osmanlı’da dönemin yetkilileri Mehmet Ağa’dan kardeşlerini de alıp  Kıbrıs’a göçmelerini talep etmiştir.  Kendilerine Girne’den büyük bir arsa hibe edilir. Bu değişiklikteki amaç ise beş kardeşin Karaman’da olduğu gibi burada da hayvancılık ve tarımı gelişmek adına atması beklene adımlardır.

Mehmet Ağa, söz verdiği gibi tarımda ve hayvancılıkta binlerce insan çalıştırır, üretir, gelişir ve kocaman bir aile olurlar. Üç bin dönüm toprağı vardır. Nâmı sadece piri olduğu işi, tarım ve hayvancıkla başarılı olmasından gelmez. Mehmet Ağa, kavgalıları barıştırır, bekarları evlendirirmiş. Yeni evlenen gençlere ihtiyaçları olan eşyalar hediye eder, yaşamaları için ev verir, her şeyleri tam olduktan sonra yine de sıkıntıya düşmesinler diye en az da bir dönüm toprak bağışlarmış.

Dahası fakir fukara bir kahvehaneye ya da lokantaya gittiğinde yediğinin içtiğinin parasını ödeyemezse tüm hesabı Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’nın adına yazdırmış. Yardımseverliği ve bol gönüllülüğü ile tanılan, sevilen ağa; şehre indiğinde tüm esnaf, tutuklarını çıkarır ve o da ihtiyaç sahiplerinin yaptıkları veresiye alışverişlerin hesabını kapatırmış. Asıl ününü de vergi aylarındaki sürtüşmeleri çözmesi ile kazanmıştır. Köylere giden vergi görevlileri normal vergiden fazla almaya kalktıklarında vergi mükellefleri “valla bizden bu kadar gerisini Sarı Çizmeli Mehmet Ağa” öder diyip işin için sıyrılırlarmış. Bazı dönemlerde üç köyün vergisini bile ödediği kulaktan kulağa duyulurmuş. 

Mehmet ağa kibire yenik düşmeden hayatını sürdürmüş. Hep fakire yardım etmiş, ihtiyacı olana el uzatmış, mazlumun yanında olmuş. Elinden geldiğince derdi olana derman aramıştır. Ancak zengin bir toprak ağasıyken elinin bol olması sebebiyle beş parasız bir biçimde vefat etmiştir. Barış Manço yılında gittiği Kıbrıs’ta bu hikayeyi duyar ve araştırır. Hatta Mehmet Ağa’nın ailesinin üyeleri ile  de tanışıp görüşür. Unutulmaz eseri sayesinde ismini ölümsüzleştirdiği yardımsever adamın yılında mezarını da bulur ve bir mezar taşı yaptırır. Mezarı ömrünü geçirdiği köyünde, Lefkoşa yakınlarında Göçer’idedir. 

“Yaz tahtaya bir daha

Tut defteri kitabı

Sarı çizmeli Mehmet Ağa

Bir gün öder hesabı”

Bu gibi haberlerinin devamı için funduszeue.info sitemizi ziyaret edebilirsiniz. 

Benzer içerikler için buraya tıklayınız.