Asenkron Motor Koruma Röleleri
Motor Koruma Rölesi Nedir?
Sanayide ve tesislerde elektrikle çalışan motorlarda gerilim dengesizliği yaşanması istenmeyen durumlardır. Bu durumda motor sargıları daha fazla akım çekip, aşırı ısı üretir. Bunun sonucunda da motorun bozulmasından işin aksamasına kadar olumsuz sonuçlar doğabilir. İşinizin aksamasını istemiyorsanız motor koruma rölesi en büyük yardımcınız olacaktır. Röleyi kullandığınızda hata büyümden kısa süre içinde engellemiş olacaksınız.
Motor Koruma Rölesi Nedir?
Motor koruma rölesi, motoru-devreyi aşırı akım, gerilim, faz sırası ve dengesizliği gibi olumsuz etkilere karşı koruyan röle çeşididir. Endüstride ve otomasyon uygulamalarında sıklıkla görülen bu röle faz koruma rölesi olarak bilinmektedir. Motor kontrolü uygulamalarında sıklıkla kullanılır. Sistemde oluşan anormallikleri algılayıp, dahili kontaklarını kullanarak sinyal verme işlemini gerçekleştirir.
Motor faz koruma rölesi elektronik bir cihaz olup, motoru arızaya karşı korumak için özel olarak birleştirilmiş çeşitli koruma özelliklerine sahiptir. Eş zamanlı anormallikleri izleyerek, makinelerin hasar görmesini engeller. Bu göreviyle de personel yaralanmalarının önüne geçmiş oluyor. .
Faz Koruma Rölesi Ne İşe Yarar?
Sanayide genellikle faz arızası nedeniyle 3 fazlı motorlarda aşırı ısınma ve hasar meydana gelmektedir. Termik röleler (Termikmanyetik Röle) motor korumasında sıklıkla kullanılmalarına rağmen, gerek elektromanyetik yapısı gerekse akım ayarlarının yüksek olması nedeniyle motor koruma görevinde yetersiz kalıyor. Faz koruma röleleri, bu tip etkileri ortadan kaldırmak, motorları etkin şekilde korumak amacıyla geliştirilmişlerdir.
15 KW&#;tan küçük motorlarda bir fazın kesilmesi, kısa zamanda aşırı akım oluşturmaz. Bu gibi durumlarda motorun gövdesindeki ısıda artış gözlenir. Termik röle veya bazen de sigorta devreye girerek, akımı keser. Bu devre girme süresi gecikmeli olabilir. Fakat 15 KW&#;dan büyük motorlarda durum böyle değildir.
İlginizi Çekebilir: BACnet Protokolü ve Bina Otomasyonu
Faz Koruma Rölesini Neden Kullanmalısınız?
Büyük güçlü motorlarda bir fazın kesilmesi motor gövde sargılarının sıcaklığı nominal dereceyi geçer. Bu tür motorlarda kesinlikle iki fazla kalma koruması olması gerekiyor. Kısaca, trifaze motorların iki faz enerji altında çalışmasını engellemek amacıyla faz koruma rölelerini kullanmanız gerekiyor.
Faz koruma rölelerini büyük güçlü motorlar dışında küçük güçlü motorlarda da kullanabilirsiniz. Böylece termik manyetik rölelerin sınırlı ve devreye geç girme olasılığının önüne geçmiş olursunuz.
Faz Koruma Rölelerinin Sağladığı Yararlar
Üç faz ile çalışan motorlarda R-S-T fazlarından birisi kesildiğinde motor çalışmaya
devam etmektedir. Motorun çalışmaya devam etmesi son derece tehlikeli ve istenmeyen bir durumdur. Bunun nedeni, motor üç faz ile çalışacak şekilde üretilmiştir. İki faza kaldığı zaman şebekeden yüksek akım çekmeye başlıyor. Yüksek akımla birlikte sargılar ısınmaya başlıyor. Vernik ile kaplı sargılar eriyerek kısa devreye sebep oluyorlar. Kısa devre ise motorun bozulması demek oluyor.
İlginizi Çekebilir: Akım Trafosu
İşte burada faz koruma röleleri devreye giriyor. Motorun iki faza kaldığı veya faz geriliminin aşırı artması/azalması (gerilim dengesizliği) durumlarda devreyi açarak motoru koruyor. Röleler bu korumayla şu faydaları sağlıyorlar;
1- Motor ömrü artıyor.
2- Motorların bakım, onarım masrafları azalıyor.
3- Motor sorunları nedeniyle arıza duruş süresi minimuma iniyor. Bu da üretimin aksamaması demek oluyor.
4- Elektrik çarpması, yangın riskini azaltır.
5- Elektriksel devrenin güvenliğini artırır.
Faz-Motor Koruma Rölesi Yüzde 30 Sabit Mkr
Faz-Motor Koruma Rölesi Yüzde 30 Sabit şebekeden kaynaklı ve motorun ısınmasından kaynaklı arızaları önleyerek- motoru kapatarak asenkron motorlarınızın içindeki sargıların yanması önler ve motorunuzu korumaya alır
Teknik Özellikleri
- Çalışma Gerilimi 3 x V AC ve nötr
- Çalışma Frekansı 50 Hz
- Çalışma Gücü 4Ka Max
- Çalışma Sıcaklığı +50
- Tolerans ~%30 ve ~%40
- Gösterge On ve Out ledli
- Bağlantı Şekli Terminal bağlantı
- Ağırlık grm
- Kontak 5A/V AC
- Montaj Pano içine dikey yada klemens rayına montaj
- Motor Koruma Rölesi Nasıl Kullanılır ?
Cihazın bağlantılarını bağlantı şekline uygun yapınız. Cihaza enerji verildiğinde fazlar normal değerlerde iken röle çeker ve röle ledi yanar. Bu konumda kontak çıkışı(NO)3 nolu kontaktadır. Herhangi bir faz normal değerlerin üstüne çıktığında veya altına indiğinde röle bırakır ve röle ledi söner. Bu konumda kontak çıkışı (NC) 1 nolu çıkıştadır. PTC li modellerde motorun sıcaklık değerinin nominal değerin üstüne çıktığında röle bırakır ve röle ledi söner. Sıcaklık değeri nominal değerlerde ise röle tekrar çeker ve röle ledi yanar. PTC direnç değeri RR iken röle bırakır. RR iken röle çeker.
- Not: PTC li sistemlerde PTC yi motorun yüzeyine bağlayınız. FK-X1P ve FKV-X1P modellerde PTC kullanılmayacaksa PTC uçlarını kısa devre ediniz.
- Uyarılar
Cihazı tarafımızdan belirtildiği talimatlara uygun şekilde kullanınız. Cihazı ıslak ortamda çalıştırmayınız. Bir anahtar veya devre kesiciyi montaja dahil ediniz. Anahtar ve devre kesicinin, cihaza yakın ve operatörün kolayca erişebildiği bir yerde bulundurunuz. Anahtar ve devre kesicinin, cihaz için bağlantıyı kaldırma elemanı olarak işaretleyiniz.
Motor Koruma Rölesi%40 Sabiti İçin bu linke Tıklaya bilirsiniz
Faz Koruma Rölesi Nedir ?
Zaman Röle Çeşitleri İçin Tıklayabilirsiniz
Toplu Alımlarınızda Üçretsiz Nakliyemiz vardır.
Ürün kullanıcı hatası dışında 3 yıl garantisi vardır.
Endüstride, elektrik tesislerinde kullanılan çeşitli röleler vardır. Faz koruma rölesi bunlardan bir tanesidir. Bu tür rölelere faz koruma rölesi yada motor koruma rölesi denir.
Faz Koruma Rölesi Ne İşe Yarar?
Faz koruma röleleri elektrik motorlarını şebekeden gelecek olumsuzluklara karşı korumak amacıyla kullanılır. Amaç trifaze motorların iki faz enerji altında çalışmasını engellemek içindir.
Bu koruma görevini termik manyetik röle de sağlar. Termik manyetik röle bu korumayı dar sınırlar içerisinde gerçekleştirebilmektedir. Motor koruma röleleri ise koruma için bir çok seçenek sunar.
Faz koruma rölesinin modeline göre şebeke geriliminin faz sırasının karışması, faz dengesizliği, PTC’nin aşırı ısınması ve besleme geriliminin yeterli gelmediği durumlarda motoru koruma özelliklerine sahiptirler. Genellikle faz koruma röleleri bir kontaktör ile birlikte kullanılır. Fazlarda meydana gelebilecek, istenmeyen durumlarda kontaktör sayesinde sistemi şebekeden ayırır.
Faz Koruma Rölesi Yapısı
Koruma rölesi imalatı elektronik olarak yapılır. 3 fazlı motorlarda motor sargılarından birinin geriliminin düşmesi sonucu motor dengesiz yüklenir. Bu da, motorda tamiri zor ve maliyeti yüksek hasarlar verir. Bütün bu olumsuzluklardan motoru korumak için motor faz koruma rölesi kullanılmaktadır.
Faz Koruma Rölesi Çalışma Prensibi
R (L1)- S (L2)-T (L3) faz gerilimleri normal değerinde iken röle çeker ve motor çalışır. Fazlardan birinin gerilimi belirtilen sınır değerinin altına düştüğünde yada faz kesildiği zaman röle bırakır ve motor durur. Faz normal değerine döndüğü zaman röle çeker ve motor yeniden çalışmaya başlar. (PTC kullanılmadığı zaman PTC uçları kısa devre edilmelidir.)
Faz Koruma Rölesi Çeşitleri
Faz koruma röle çeşitleri iki tanedir;
- Faz (motor)koruma rölesi
- Faz sırası rölesi
Motor Koruma Rölesi
Elektrik tesislerinde 3 fazla çalışan motorlarda R-S-T fazlarından bir tanesinin gerilimi kesildiği zaman yada gerilimin düşmesi sonucunda motor çalışmaya devam eder. Motor eğer bu biçimde çalışmaya devam ederse çok tehlikeli ve istenmeyen bir durumdur. 3 fazla çalışma için yapılan motorlar, 2 faza kalırsa elektrik şebekesinden yüksek akım çeker.
Yüksek akım ise sargıları ısıtır. 2 faz enerji uygulanan motorda dönme olmaz ve sargılar çok fazla ısınarak zarar görebilir. Isınan sargılarının izolesi (vernik) eriyerek kısa devreye sebep olur. Kısa devre ise motorun bozulmasına yol açar Motorun iki faza kalması durumunda veya faz geriliminin aşırı artmasında veya azalmasında kısa bir zamanda devreyi açar ve motoru korur.
Kullanıcılar tarafından ayarlanan gerilim dengesizliği sınır değeri istenilen sınırın dışına çıkıldığı zaman röle belli bir gecikme süresi bitiminde motoru şebekeden keser. Gecikme süresi tamamlanmadan gerilim dengesizliği düzeldiğinde motor devreden çıkarılmadan çalışmasına devam eder.
Gerilim Dengesizliği
Sisteme bağlanan yüklerin (Y/ D ) fazlara eşit olmaksızın bağlanması (ZL1, ZL2, ZL3) durumunda yükler (sargılar) üzerine düşen akım ve gerilimin asimetri dağılmasıdır. Bu durumda sargılarda ısı kayıpları oluşur ve motorun nominal gücü azalır.
Sisteme bağlanan yüklerin (Y/ D ) fazlara eşit olmaksızın bağlanması (ZL1, ZL2, ZL3) durumunda yükler (sargılar) üzerine düşen akım ve gerilimin asimetri dağılmasıdır. Bu durumda sargılarda ısı kayıpları oluşur ve motorun nominal gücü azalır.
Gerilim Dengesizliğini Koruma
- Faz-faz arası gerilim farkı %20 den fazla olduğu andan 3sn. sonra röle çıkış verir ve motoru devreden çıkarır. (Ayarlanamaz)
- İkincisi ise bu ayar opsiyonu olmasıdır. Ayar gerilim dengesizliğini % arasında röle üzerinden ayarlamaya olanak sağlar. Ayarlanan değerler aşıldığı anda operatör tarafından, röle üzerinden çıkış alınması için bir zaman aralığıda saptanır. (0, sn).
Faz Sırası Rölesi
Üç fazlı sistemlerde fazların bağlanma sırası motorun dönüş yönünü tanımlar. Şebekeden kaynaklanacak bir sebepten ötürü fazların sırası değişirse motor hemen şebekeden ayrılmalıdır. Faz koruma röleleri faz sırasının değişmesinde motorun şebekeden anında ayrılmasına yardımcı olur.
Faz Sırası Kontrolü
Motorlarda uç gerilimlerinin sırasının R (L1)- S (L2)-T (L3) olarak bağlanması istenir. Ancak herhangi bir sebepten dolayı bu bağlantı değişirse röle çıkış verir ve motoru enerjilendirmez.
Faz Hatası Kontrolü
Fazlardan L1 – L2 – L3 ten herhangi birinin kesilmesi durumunda çıkış rölesi aktif olur ve motoru devre dışı bırakır.
PTC Koruması
Motor sargıları, aşırı ısınırsa motorun zarar görmemesi için hemen devreden çıkarılmalıdır. Motor sargılarından alınan sıcaklık bilgilerinin röle üzerindeki PTC’ nin sınır değerini aştığı anda gecikmesiz olarak motor devreden çıkarılır.
Yetersiz Besleme Gerilimi
Yetersiz besleme gerilimi motorun çalışmasını engeller. Motoru besleyen gerilim işletme geriliminin belli bir sınırı altına düştüğünde faz koruma rölesi yardımı ile motor devreden çıkartılır.
Faz Koruma Rölesi Bağlantı Şeması
Faz Koruma Rölesinin Kullanıldığı Yerler
Küçük güçlü motorlarda (15 KW), bir fazın kesilmesi, kısa zamanda aşırı akım meydana getirmez. Böylece motorun çektiği akım ve motorun gövdesindeki ısı artar, termistör röle yada termik röle, bazende sigorta görev yapar ve devreyi açar. Açma süresi gecikmeli olabilir.
Oysa, 15 KW dan büyük motorlarda, bir fazın kesildiğinde motor gövdesi sargılarının sıcaklığı, çok süre izin verilen nominal sıcaklığı geçer. Bu cins motorlarda, kesinlikle iki faza kalma koruması olmalıdır. Küçük güçlü motorlarda da faz koruma rölesinin kullanılmasında yarar vardır. Arızayı tespit etmede kolaylık sağlar. Motor devrelerinde kullanılan faz koruma röleleri, 3 fazlı bütün devrelerde sigortanın atmasının duyulması içindir.
Güç İşletmeniz ile Beraber Yaşayacak
Maxwell olarak işletmelerin yaşayan birer yapı olduğuna inanıyor ve gelecekte karşılalabileceğiniz durumlara karşı tedbir alarak taahhüt işlerini üstleniyoruz.