Osmanlı Da Kapitülasyonlar
kaynağı değiştir]
'te Ülkelere göre Osmanlı Devleti'nde berat (iş belgesi) alan yabancı tüccar sayıları.[3]
Bu evre, "eşitsiz mübadele"yle başladı. yüzyıldaki sanayi devrimi her şeyi değiştirdi. Osmanlı ve Avrupa arasında artık bir nitelik farkı doğmuştu. Osmanlı topraklarını Avrupa'ya tek bir pazar olarak açan 16 Ağustos tarihinde imzalanan Baltalimanı Antlaşması, yalnızca bir ticaret değil aynı zamanda ileri düzeyde bir kapitülasyon anlaşmasıydı. İhracat yasağı ve devlet tekelleri kaldırıldı. Yabancı tüccarlar yerli tüccarlarla aynı haklara sahip oldu. Bundan sonra Osmanlı artık mamül mal üretemeyecek, kumaş yerine iplik, iplik yerine ham pamuk ya da yün hatta pamuk kozası satar hale gelecektir.
Yabancıların ayrıcalıkları zamanla gayrimüslim Osmanlılara da tanındı. Osmanlının borçlanmaya başlaması kapitülasyonlarla birleşince, Osmanlı kendisini önce Düyun-u Umumiye'ye teslim etmiş, ardından yabancı şirketlere çok büyük imtiyazlar vermiş (demiryollarının işletilmesi gibi) ve sonunda Sevr Antlaşması'nın Osmanlının tüm maliyesini elinde tutacak olan bir Maliye Komisyonu kurulmasını öngören Maddesini kayıtsız şartsız kabul etmiştir.
Kapitülasyonların kaldırılması[değiştir Kapitülasyon nedir, ne demek ve ne zaman kaldırıldı? Kapitülasyonların kaldırılması ve tarihe etkileri
Kapitülasyonları Sürekli Hale Getiren Padişah
Osmanlı Devleti tarihinde, ilk kez 1. Murad zamanında verilen ve Fatih Sultan Mehmed ile Kanuni Sultan Süleyman döneminde artarak devam eden kapitülasyonların, sürekli bir hale getirilmesi 1. Mahmud döneminde gerçekleşmiştir. Fransa; 18 Eylül tarihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan Belgrad Antlaşması’nda arabulucuk yapmış ve bunun karşılığında da Fransa’ya verilmiş olan kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. Daha önce verilen kapitülasyonlar, antlaşmayı imzalayan iki hükümdarın yaşam süresi ile sınırlı kalırken, bu tarihten itibaren verilen kapitülasyonlarda bu kural aranmamıştır.
Kapitülasyonların Kaldırılması
Osmanlı Devleti’nde kapitülasyonların kaldırılması zaman zaman tartışılmış, birtakım girişimlerde bulunulmuş fakat bu hususta herhangi bir başarı sağlanamamıştır. Özellikle 1. Dünya Savaşı esnasında 7 Eylül tarihinde; Osmanlı Devleti, tüm devlet temsilciliklerine kapitülasyonları kaldırdığı bildirmiş ancak savaşın kaybedilmesi ile bu mümkün olmamıştır. Savaşın ardından imzalanan Sevr Barış Antlaşması ile bu kapitülasyonları tekrar canlandırmak isteyen batılı güçler bu kez de karşısında yeni kurulmakta olan Türkiye Cumhuriyeti’ni bulmuştur.
Kapitülasyon Ne Zaman Kaldırıldı?
Osmanlı Devleti’nin yabancı devletlere vermiş olduğu kapitülasyonlar, 24 Temmuz tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile kaldırılmıştır. Lozan’da yapılan görüşmelerin en tartışmalı geçen kısmı kapitülasyonlar konusu olmuş ve İtilaf güçlerinin bu ayrıcalıkların aynı şekilde devam etmesini istemeleri sebebiyle İsmet Paşa barış görüşmelerini terk etmiştir. Yaklaşık 2,5 ay sonra devam eden görüşmelerde ise Türk heyetinin dirayetli tavırları neticesinde kapitülasyonlar kesin olarak yürürlükten kaldırılmıştır.
Peki, kapitülasyonların kaldırılması hangi ilke ile doğruda ilgilidir? Kapitülasyonların kaldırılması milliyetçilik ilkesi ile doğrudan ilgilidir. Çünkü yabancı devletlere tanınan bu siyasi, adli ve ekonomik haklar, milliyetçilik ilkesi ile taban tabana zıt durumdadır.
nest...
Kapitülasyon nedir, ne demek ve ne zaman kaldırıldı? Kapitülasyonların kaldırılması ve tarihe etkileri
Kapitülasyonları Sürekli Hale Getiren Padişah
Osmanlı Devleti tarihinde, ilk kez 1. Murad zamanında verilen ve Fatih Sultan Mehmed ile Kanuni Sultan Süleyman döneminde artarak devam eden kapitülasyonların, sürekli bir hale getirilmesi 1. Mahmud döneminde gerçekleşmiştir. Fransa; 18 Eylül tarihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan Belgrad Antlaşması’nda arabulucuk yapmış ve bunun karşılığında da Fransa’ya verilmiş olan kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. Daha önce verilen kapitülasyonlar, antlaşmayı imzalayan iki hükümdarın yaşam süresi ile sınırlı kalırken, bu tarihten itibaren verilen kapitülasyonlarda bu kural aranmamıştır.
Kapitülasyonların Kaldırılması
Osmanlı Devleti’nde kapitülasyonların kaldırılması zaman zaman tartışılmış, birtakım girişimlerde bulunulmuş fakat bu hususta herhangi bir başarı sağlanamamıştır. Özellikle 1. Dünya Savaşı esnasında 7 Eylül tarihinde; Osmanlı Devleti, tüm devlet temsilciliklerine kapitülasyonları kaldırdığı bildirmiş ancak savaşın kaybedilmesi ile bu mümkün olmamıştır. Savaşın ardından imzalanan Sevr Barış Antlaşması ile bu kapitülasyonları tekrar canlandırmak isteyen batılı güçler bu kez de karşısında yeni kurulmakta olan Türkiye Cumhuriyeti’ni bulmuştur.
Kapitülasyon Ne Zaman Kaldırıldı?
Osmanlı Devleti’nin yabancı devletlere vermiş olduğu kapitülasyonlar, 24 Temmuz tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile kaldırılmıştır. Lozan’da yapılan görüşmelerin en tartışmalı geçen kısmı kapitülasyonlar konusu olmuş ve İtilaf güçlerinin bu ayrıcalıkların aynı şekilde devam etmesini istemeleri sebebiyle İsmet Paşa barış görüşmelerini terk etmiştir. Yaklaşık 2,5 ay sonra devam eden görüşmelerde ise Türk heyetinin dirayetli tavırları neticesinde kapitülasyonlar kesin olarak yürürlükten kaldırılmıştır.
Peki, kapitülasyonların kaldırılması hangi ilke ile doğruda ilgilidir? Kapitülasyonların kaldırılması milliyetçilik ilkesi ile doğrudan ilgilidir. Çünkü yabancı devletlere tanınan bu siyasi, adli ve ekonomik haklar, milliyetçilik ilkesi ile taban tabana zıt durumdadır.