Güneşte Yanan Yerlerin Kaşınması

Güneş alerjisi, güneşe karşı hassasiyeti olan kişilerde semptomlara neden olur. Çoğunlukla ilkbahar ve yaz aylarında görülmektedir. Diğer adıyla güneş ürtikeri olarak bilinmektedir.

Güneş Alerjisi Nedir?

Güneş alerjisi, güneş ışığına maruz kalan ciltte kaşıntılı ve kırmızı döküntülerin meydana geldiği nadir görülen bir alerjidir. En yaygın türü, güneş zehirlenmesi olarak da bilinen polimorfik ışık patlamasıdır. Bağışıklık sisteminin güneş ışınlarına tepki vermesi ile oluşur.

Bazı insanlar genetik olarak bu alerji türüne sahip olabilir. Diğerleri ise daha çok güneş ışınlarına uzun süreli maruziyet sonucu ürtiker sorunu ile karşılaşabilir. Ortaya çıkan semptomlar birkaç saat veya daha kısa bir süre içinde kendiliğinden düzelebildiği gibi şiddetli vakalar için medikal tedavi gerekebilir. Bununla birlikte güneşe alerjisi olanların mutlaka koruyucu önlemler alması ve güneşten koruyan giysiler giymesi gerekmektedir.

Güneş Alerjisi Belirtileri Nedir?

Güneşe karşı alerjide, etkilenen cildin görünümü, sorunun neden olduğuna bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Güneş ürtikerinin en temel belirtileri genellikle cildinizde kaşınan, acıtan ve yanan kırmızımsı lekelerin oluşmasıdır. Bununla birlikte yaygın görülen belirtiler şu şekildedir:

• Kırmızı lekeler,
• Kaşıntı ve ağrı,
• Kabuklanma ve kanama,
• Kabarcıklar,
• Kurdeşen.

Güneş ürtikerinin cildin tamamını kapladığı daha ağır vakalarda ise görülen belirtiler şunlardır:

• Hipotansiyon
• Baş ağrısı
• Bulantı
• Nefes almada güçlük.

Güneş Alerjisi Türleri

Birkaç çeşit güneş ürtikeri çeşidi vardır. Bunlar şu türleri içermektedir:

• Aktinik Keratoz: Bu tür, güneş alerjisinin kalıtsal bir versiyonu olarak bilinmektedir. Derinin güneşe maruz kalan yerlerinde meydana gelen ve zaman içinde yavaşça gelişip büyüyen bir tür deri hasarlanmasıdır. Genellikle kaşıntı ya da benzeri problemler oluşturmaz.
• Fotoalerjik Reaksiyon: Bu alerji, cilde uygulanan bir kimyasalın güneş ışığı ile reaksiyona girmesiyle oluşmaktadır. Çeşitli ilaç türleri ile birlikte güneş kremleri, diğer kozmetik ürünler ve kokular da reaksiyona neden olabilmektedir.
• Polimorfik Işık Patlaması (PMLE): Bu alerji türü, güneş alerjisinin en yaygın şeklidir. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir ve genellikle onlu yaşlar ile yirmili yaşlarda başladığı bilinmektedir. Aynı zamanda çocuklarda ve bebeklerde güneş alerjisi görülebilir. PMLE çoğunlukla kaşıntıya neden olan bir döküntü olarak görülür. Ciltte güneş alerjisinde PMLE, kabarcıklar veya küçük kızarık alanlar olarak da kendini gösterebilir. Polimorfik ışık patlaması ile ilgili çoğu vaka ilkbaharda ortaya çıkar. Bununla birlikte belirtiler ise genellikle güneşe maruz kaldıktan birkaç saat sonra ortaya çıkmaktadır.
• Güneş Ürtikeri: Bu alerji türü çok nadir görülür ve kurdeşen üretmektedir. Kurdeşen yalnızca birkaç dakika süre için güneşe maruz kalındığında da ortaya çıkabilir. Uzun süreli güneş alerjisi kaşıntısının genellikle temelini bu ürtikerler oluşturmaktadır. Bunun yanında sıklıkla genç kadınları etkilemektedir. Semptomlar, bazı durumlarda anafilaktik şok (hayatı tehdit eden bir alerjik reaksiyon) gelişebilecek kadar şiddetli olabilir.

Güneş Alerjisinin Nedenleri

Bu alerji türünün nedeni tam olarak bilinememekle birlikte, bazı güneş alerjisi formlarının kalıtsal olabileceği kanıtlanmıştır. Kullanılan bazı ilaçların cilt hassasiyeti oluşturduğu için de güneş ürtikerine zemin hazırladığı bilinmektedir. Bu ilaçlar genel itibari ile aşağıdaki gibidir:

• Antibiyotikler,
• Antihistaminikler (alerji ilaçları),
• Kemoterapi ilaçları,
• Kalp ilaçları,
• Diüretikler (idrar söktürücü ilaçlar)
• Diyabetik ilaçlar.

Güneş Alerjisi Tanı Yöntemleri

Bunun için alanında uzman bir dermatolog tarafından muayene edilmeniz yeterlidir. Daha ağır vakalarda ileri testler de yapılabilmektedir. Bunlar; çeşitli kan testleri, fototest veya cilt biyopsilerini içermektedir.

• Kan Testleri: Vücutta alerji düzeyini saptayabilmek için yapılmaktadır.
• Fototest (Ultraviyole (UV) Işın Testi): Bu test, özel bir lambadan yayılan değişik dalga boylarındaki ultraviyole ışınlarına cildin verdiği tepkiyi belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Ultraviyole ışınlarının hangisine karşı duyarlılık olduğu tespit edildiği taktirde güneş alerjisi hastalığının tipi de anlaşılabilmektedir.
• Yama Testi: Cildin üzerine alerjiyi tetiklediği düşünülen farklı maddeleri koyarak, bir gün beklenir ve ardından cilt, bir güneş lambasından gelen UV ışınına maruz bırakılır. Eğer ciltte belirli bir maddeye karşı tepki oluşursa, güneş ürtikerini tetikleyen şeyin o madde olduğu kolaylıkla anlaşılır.
• Cilt Biyopsisi: Kurdeşenin lupus veya metabolik bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını araştırmak amacıyla bazı durumlarda doktorunuz cilt biyopsisi isteyebilir. Bu işlemin, steril koşullarda ve yine uzman bir dermatolog tarafından yapılması gerekmektedir.

Güneş Alerjisinde Tedavi Şekilleri

Bazı durumlarda güneş ürtikeri, kendiliğinden kaybolmaktadır. Bununla beraber güneş ürtikeri tedavisi, semptomların ciddiyetine bağlı olarak değişmektedir. Genellikle hafif reaksiyonlarda güneşten belli bir süre uzak durmak problemi çözmek için yeterli olmaktadır. Bununla birlikte, dermatoloğunuz kurdeşenleri sakinleştirmek için oral antihistaminikler veya kremler gibi medikal ilaçlar önerir.

Daha şiddetli vakalarda önerilen ilaçlar genellikle şu şekildedir:

• Kortikosteroidler: Bunlar insan vücudunda bulunan adrenal bezler tarafından salgılanan kortizol hormonuna benzeyen steroid ilaçlardır.
• Montelukast: Genellikle astımı tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Alerjik reaksiyonların tedavisinde etkilidir.

İlaçların yanı sıra alternatif bir yöntem olarak fitoterapi tedavisi de uygulanabilmektedir. Bu tedavi şeklinde, ilkbahar aylarında belirli bir süre periyodik olarak cilt UV ışınlarına maruz bırakılır ve duyarsızlaşması sağlanır. Bebeklerde ve çocuklarda güneş alerjisi vakalarında da bu tedavi yöntemlerinden en uygun olanı hekim tarafından seçilerek uygulanmaktadır. Ancak etkisi bir süre sonra geçeceği için uzun süreli olmama ihtimali vardır. Hafif ve geçici alerji semptomları geçiren kişilerin dışarı çıktıklarında korunma amaçlı muhakkak yüksek faktörlü güneş kremi kullanması gerekmektedir. Bununla birlikte zorunlu olmadıkça güneşin en yoğun olduğu öğle saatlerinde dışarı çıkılmamalıdır. Uzun süreli ve geçmeyen ürtikerlerde ise hemen uzman bir doktora başvurulması gerekmektedir.

Güneş Alerjisinden Vücudun En Çok Hangi Bölgeleri Etkilenir?

Güneş ışınlarına bağlı alerji, vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilmektedir. Ancak sıklıkla elde ve yüzde güneş alerjisi görülmektedir. Bununla birlikte şiddetli alerji vakalarında giysilerle korunan alanlarda bile etkilenir. Yaz aylarında kolda güneş alerjisi görülme olasılığı da kış aylarına göre daha fazladır.

Risk Faktörleri

Güneş ışığına karşı alerjik reaksiyon geliştirme olasılığı yüksek olan risk faktörleri şunlardır:

• Ten Rengi: Herkes güneş ürtikeri geçirebilir, ancak bazı güneş ışınlarına bağlı alerjiler koyu tenlilere oranla açık tenli kişilerde daha yaygın olduğu bilinir.
• Alerjiyi Tetikleyici Maddelere Maruz Kalma: Cildiniz belli bir maddeye ve hemen ardından güneş ışığına maruz kaldığında bazı cilt alerjileri görülebilmektedir. Bu tür reaksiyonlara sebep olan maddeler arasında kokular, dezenfektanlar ve güneş kremlerinde kullanılan bazı kimyasallar bulunmaktadır. Bununla beraber bazı el kremleri de alerjiyi tetikler ve elde güneş alerjisi görülme riskini arttırır.
• Bazı İlaçlar: Çeşitli antibiyotikler ve ağrı kesiciler dahil olmak üzere birçok ilaç cildi güneş ışınlarına karşı hassas olmasını sağlar. Bu da güneş ışınlarına maruz kalındığında hızlı bir şekilde reaksiyon görülmesine sebep olur.
• Diğer Cilt Hastalıkları: Dermatit vb. gibi cilt hastalıklarına sahip olmanız da güneş alerjisi olma riskinizi artırır.
• Genetik Faktörler: Ailenizde güneş alerjisi olan birilerinin olması genetik olarak bu hastalığa yatkın olduğunuzun bir işaretidir.

Günel Alerjisinden Korunma Yolları

Güneşe karşı artan hassasiyetinizin olduğu durumlarda, aşağıdaki adımları uygulayarak reaksiyon gelişme riskini en aza indirebilirsiniz:

• Güneş Işınlarından Korunun: Özellikle gün içinde saatleri arasında güneşten uzak durmaya çalışmanız, güneşin yoğun olduğu bu saatlerde UV ışınlarına maruziyet sürenizi en aza indirecektir.
• Güneş Gözlüğü ve Koruyucu Kıyafetler Giyinin: Uzun kollu gömlekler ve geniş kenarlı şapkalar gibi kıyafetleri tercih etmeniz, cildinizi güneşe maruz kalmaktan korumaya yardımcı olacaktır. İnce veya gevşek dokulu kumaşlardan kaçınmanız önemlidir. Çünkü bu tür kumaşlarda UV ışınları, kolaylıkla içlerinden geçer.
• Güneş Kremi Kullanın: SPF&#;si minimum 50 olan geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanmanız gerekir. Burada güneş kremini bolca ve her iki saatte bir uygulamanız önemlidir. Özellikle yüzüyorsanız veya terliyorsanız daha sık uygulamalısınız.
• Bilinen Tetikleyici Maddelerden Kaçının: Bir ilaç veya yabani otlarla temas gibi belirli bir maddenin sizde cilt reaksiyonuna sebep olduğunu biliyorsanız, bu tetikleyici maddelerden kaçınmanız gerekmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

Avicenna Hastanesi Dermatoloji – Cildiye (Deri Hastalıkları) Doktorları

Dermatoloji-Cildiye bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır:

Güneş yanığı nedir?

Güneş yanığı hem doğal güneş ışınları hem de güneş lambası gibi yapay UV ışınları sebebiyle cildin geçici olarak iltihaplanmasına verilen isim olmaktadır. Cildin UV ışınlarına çok fazla maruz kalması iltihaplanmasına ve dolayısıyla kızarıklık, sıcaklık ve ağrıya neden olmaktadır.

Hafif güneş yanıklarının ev ilaçları ile kısa süre içerisinde iyileşmesi mümkün olurken, ağır vakalarda tıbbi müdahale gerekli olabilmektedir. Bunun yanında güneş yanığı olmuş cildin tekrar yüksek UV ışınlarına maruz kalması koyu renkli lekelerin ve kırışıklıkların oluşmasına neden olacaktır. Bunların yanında cilt hasarının artması da söz konusu olmaktadır. Cilt hasarının oluşması ise melanom gibi cilt kanserleri riskini arttıran en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Bu problemlerin yaşanmaması için de her yaştan ve cinsiyetten kişinin hava koşullarından bağımsız olarak cildini UV ışınlarına karşı koruması gerekmektedir.

Güneş yanığı tanı yöntemleri

Güneş yanığının tanı alabilmesi için fiziksel muayene yeterli olmaktadır. Bunun yanında hekimler daha önceki UV maruziyetleri ile ilgili de çeşitli sorular sorabilir. Ancak sınırlı UV maruziyetine karşı güneş yanığının olduğu durumlarda hekimler çeşitli testler kullanmaktadır. Cildin küçük bir bölümüne uygulanan bu testlerde UVA ve UVB ışınları ile cilt reaksiyonları kontrol edilir. Fototest adı verilen bu test ile cildin ışığa duyarlılığı belirlenir.

Güneş yanığı nedenleri

UV ışınlarına maruz kalmak güneş yanıklarına neden olmaktadır. UV ışınları doğal kaynaklı olarak Güneş’ten gelebileceği gibi solaryum yatakları ya da UV lambaları aracılığı ile de olabilmektedir. Ciltte doğal olarak bulunan ve cildin UV ışınlarından korunmasında görev alan melanin aynı zamanda cildin dış tabakasına rengini veren bir pigment olmaktadır. UV ışınları ile koyulaşan melanin cildin korunmasını sağlar. Ancak uzun süreli ya da aşırı UV ışınlarına maruz kalınması durumunda bu koruma yeterli kalmaz ve sonuç olarak güneş yanığı meydana gelir.

Bunların yanında kum, kar ve su gibi yüzeyler UV ışınlarının yansımasına neden olarak cilde daha fazla UV ışınının ulaşmasına neden olur. Bu durum da bulutlu havalarda dahi daha fazla UV maruziyetinin yaratılmasına neden olmaktadır.

Mavi gözlü, açık tenli ve sarı saçlı olan bireylerde melanin seviyesinin düşük olması güneş yanığı riskinin artmasına neden olmaktadır. Bunların yanında açık havada çalışmak, az gölgeli yerlerde yaşamak ya da tatil yapmak, atmosferin daha az koruma sağladığı yüksek irtifalı alanlar gibi yerlerde bulunmak ve güneşli bölgelerde yaşamak güneş yanığı riskinin artmasına neden olmaktadır. 

Güneş yanığını riskini arttıran bir diğer etmen ise cildin nemli ya da ıslak olmasıdır. Bu sebeple de yüzmek, cilde su püskürtmek ya da cildi yıkamak daha fazla UV ışınını çekeceği için riski arttırmaktadır. Alkol kullanmak bireyleri ışığa daha duyarlı hale getirmesi sebebiyle güneş yanığı riskini arttıran bir diğer faktör olmaktadır. bunların yanında bazı ilaçlar da güneş yanığı riskinin artmasına neden olmaktadır.

Güneş yanığı belirtileri

Güneş yanığının en karakteristik belirtisi cildin pembe ya da kırmızı bir ton almasıdır. Bunun yanında güneş yanığının belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır:

• Cilt ile temas edildiğinde sıcaklık hissedilir
• Cildin dokunulmaya karşı hassasiyeti gelişir
• Ağrı hissedilir
• Şişlikler ve içi sıvı dolu kabarcıklar oluşur

Bunların yanında güneş yanıklarının şiddetli olması durumunda ek belirtiler de görülebilmektedir. Bu belirtilerin içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

• Baş ağrısı
• Ateş
• Mide bulantısı
• Yorgunluk
• Gözlerin karıncalanması ve ağrıması

Bu belirtilerin görülmesi durumunda en kısa süre içerisinde tıbbi yardım alınması gerekmektedir. Güneş yanığının belirtileri genellikle UV maruziyetinden birkaç saat sonra ortaya çıkmaktadır. Ancak güneş yanığının ne kadar şiddetli olduğunu belirlenebilmesi iççin birkaç gün geçmesi gerekmektedir.

Güneş yanığı iyileşme evresine girdiğinde cildin üst tabakasında soyulmalar görülmektedir. Bu soyulmalardan dolayı cilt renginde düzensizlikler ve desenler oluşabilir. Bunlar iyileşmenin bir parçası olmaktadır. Yanmanın daha ciddi olması durumunda ise bu iyileşme belirtileri birkaç gün sürebilmektedir.

Güneş yanığı tedavi yöntemleri

Güneş yanığının tedavisi derecesine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Birinci derece güneş yanıklarında cildi serin tutmak ve cildin sakinleşmesini ve beslenmesini sağlayan kremlerden yararlanmak yeterli olmaktadır.

2. derece güneş yanıklarında ise acı ve ağrı söz konusu olabileceği için 1. Derece güneş yanıklarına yapılan uygulamalara ek olarak ağrı kesici ilaçlar da tedavi edilebilmektedir.

3. derece güneş yanıkları ise ciddi tıbbi durumlar olduğu için tıbbi müdahale gerekmektedir. Bu güneş yanıklarında hastane yatışı söz konusu olabilmektedir. Enfeksiyonun temizlenmesi için antibiyotik tedavisi uygulanmasının yanı sıra yaraların temiz tutulması için düzenli bakımlarının da yapılması gerekir.

Güneş yanığına ne iyi gelir?

Güneş yanığı genellikle evde tedavi edilebilen bir durumdur. Bunun için de güneş yanığı oluşması durumunda aşağıda belirtilen ipuçlarından yararlanılabilir.

Soğutma

Güneş yanıklarının neden olduğu hassasiyetin giderilmesi gerekmektedir. Bunun için de vücudun soğutulmasına öncelik vermek gerekir. Bunun için yanık olan bölgeye soğuk kompres uygulamasının yapılması gerekir. Ilık duş almak ya da ıslak bez uygulaması vücudun soğutulması için kullanılabilecek en etkili yöntemler içerisinde yer almaktadır.

Su tüketimi

Güneş yanıklarının tedavisinde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta bol su tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Yeterince su tüketiminin olmaması güneş yanığının neden olduğu su kaybının telafi edilmesinin önüne geçecektir.

Kabartma tozu ve yulaf ezmesi

Cildin soğutulması için kullanabileceğiniz banyo suyunuza 2 yemek kaşığı kabarma tozu ya da yulaf ezmesi eklemek güneş ışınlarının neden olduğu tahrişin azaltılmasını sağlayacaktır. Bunun yanında cilt hasarlarının iyileşmesi için de kabartma tozu ve yulaf ezmesinden yararlanabilirsiniz.

Aloe vera

Cilt sorunlarından mide rahatsızlıklarına kadar birçok farklı sorun için kullanılabilen aloe vera bitkisi güneş yanıkları tedavisinde de kullanılmaktadır. Bitkinin yapraklarının içerisinde bulunan jel güneş yanıklarının neden olduğu olumsuzlukların giderilmesine yardımcı olacaktır. Aloe veranın yanı sıra soya içerikli kremlerinde kullanılması şikayetlerin rahatlatılmasını sağlayacaktır. Bunların yanında reçetesiz olarak da alabileceğiniz hidrokortizon içerikli kremler de etkili olacaktır.

Aspirin ya da ibuprofen

Güneş yanıklarının neden olduğu ağrının ve şişliklerin hafifletilmesi için ibuprofen içerikli ağrı kesicilerden ya da aspirinden yardım alabilirsiniz.

D vitamini

Yapılan araştırmalar oral yolla kullanılan D vitamininin, güneş yanıklarının neden olduğu iltihabın azaltılmasını sağladığını göstermektedir. D vitamini takviyeleri kullanarak güneş yanıklarının neden olduğu hasarın azaltılması sağlanabilir.

Yoğurt

Güneş yanıklarında en çok kullanılan yöntemlerden birisi de yoğurt olmaktadır. Yoğurt güneş yanıklarının neden olduğu acının hafifletilmesini sağlar. Ancak bunun dışında iyileşme sürecine herhangi bir katkısı bulunmamaktadır.

Güneş maruziyetinden kaçınmak

Güneş yanıklarının iyileşme sürecinde UV ışınları maruziyetinden kaçınmak gerekir. Aksi halde güneş yanığı tekrarlayarak durum daha da kötüleşmesine neden olabilir.

Papatya çayı

Güneş yanıklarında kullanılabilecek bir diğer yöntem ise papatya çayı olmaktadır. Normal şekilde demlenen papatya çağının soğumasının ardından yanık bölgelere pamuk yardımı ile sürülmesi iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlayacaktır.

Sirke

Hafif derecedeki güneş yanıklarının tedavisinde sirke de kullanılabilmektedir. Bunun için banyo suyuna birkaç bardan sirke ilave etmek eterli olacaktır. Ancak yoğun semptomların yaşanması durumunda sirke kullanılmamalıdır. 

Bol giysiler giymek

İyileşmenin daha hızlı bir şekilde gerçekleşebilmesi için bol kıyafetlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Bu sayede yanıklardan dolayı hassaslaşan cildin daha fazla tahriş olmasının önüne geçilecektir. 

Güneş yanığı kaşıntısı

Cehennem kaşıntısı olarak da adlandırılan bu kaşıntılar genellikle güneş yanıklarının oluşmasından 24 ile 72 saat sonrasında ortaya çıkmaktadır. Özellikle omuzlarda ve sırt bölgesinde görülen kaşıntı güneş ışınlarının neden olduğu tahriş sebebiyle oluşmaktadır. Bu bölgelerde görülmesinin temel sebebi ise SPF korumasının bu bölgeleri koruyabilmesi için yeterince uygulanamamasıdır. 

Güneş yanıklarından sonra kaşıntı ve cildin soyulması beklenen bir durumdur. Ancak bazı vakalarda bu kaşıntı acı verici olabilmektedir. Bu sebeple de cehennem kaşıntısının tanımında genellikle zonklama ve tedavisi zor olarak nitelendirmektedir. Bazı hastalar ise bu kaşıntıyı ateş karıncalarının ısırıklarına benzetir. 

Güneş yanığı kaşıntısı nedenleri

Güneş yanığı kaşıntısının neden olduğu ya da kimleri daha fazla etkilediği bilinmemektedir. Bunun yanında güneş yanıkları ile cehennem kaşıntısının bağlantılı olduğu gösteren de bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak güneşte geçirilen sürenin uzun olması cehennem kaşıntısının habercisi olarak yorumlanmaktadır. 

Güneş yanığı kaşıntısının risk faktörleri

Güneş yanığı kaşıntısının risk faktörleri tam olarak belirlenememekle birlikte güneş ışınları sebebiyle oluşan cilt hasarlarının en kuvvetli ihtimal olduğu düşünülmektedir. Bunu yanında açık tenli olan ve güneş ışınları altında fazla zaman geçiren kişilerde cehennem kaşıntısının görülmesi daha yüksek bir ihtimal olmaktadır. Daha koyu renkli kişilerde ise melanin seviyesinin yüksek olmasından dolayı daha az güneş yanığı kaşıntısı görülmektedir. 

Güneş yanığı kaşıntısı tedavisi

Cehennem kaşıntısının giderilmesinde kullanılan ilk yöntem sıcak su uygulaması olmaktadır. Ancak güneş yanığı da söz konusu ise cildin fazla ısıtılmamasına dikkat edilmesi gerekir. Aksi halde cildin daha fazla tahriş olmasına neden olunabilir. Bunun yanında nane yağı, yulaf ezmesi ve kabartma tozu macunu da kaşıntının giderilmesine yardımcı olacaktır. 

Güneş yanığı dereceleri

UV ışınlarına maruz kalma süresi ve şiddeti güneş yanığının derecelenmesine neden olmaktadır. Genel olarak güneş yanıkları 3 kategoriye ayrılır.

seafoodplus.info güneş yanığı

1. derece güneş yanığında cildin üst tabakası etkilenmektedir. Bu sebeple de görülen belirtiler hafiftir ve cilt birkaç hafta içerisinde eski görünümüne geri döner. 

seafoodplus.info güneş yanığı belirtileri

1. derece güneş yanığı belirtileri içerisinde şunlar yer almaktadır.

• Kızarıklık
• Sıcaklık
• Hassasiyet

seafoodplus.info güneş yanığı 

2. derece güneş yanığında cildin iç tabakası etkilenmektedir. Bu sebeple de belirtiler daha şiddetli olmakla birlikte iyileşme süresi de daha uzun olmaktadır. 

seafoodplus.info güneş yanığı belirtileri

2. derece güneş yanığının belirtileri içerisinde 1. Derece güneş yanığı belirtilerine ek olarak aşağıdaki belirtiler de görülmektedir. 

• Gerginlik
• Cilde dokunulduğunda acı ve ağrı hissi
• İçi su dolu kabarcıklar

seafoodplus.info güneş yanığı

3. derece güneş yanığı nadir olarak görülür. Ancak belirtileri son derece şiddetli olduğu için tıbbi müdahale gerekebilmektedir. 

seafoodplus.info güneş yanığı belirtileri

3. derece güneş yanığında ciltte görülen belirtilere ek olarak hastalarda farklı belirteler de ortaya çıkmaktadır. 3. Derece güneş yanıklarında 1. ve 2. Derece güneş yanığı belirtilerine ek olarak cilt yüzeyinde kabuklanmalar görülmektedir. Bunun yanında hastalarda görülebilecek diğer belirtiler şunlar olmaktadır:

• Baş ağrısı
• Mide bulantısı
• Ateş
• Yorgunluk
• Gözlerde kızarıklık ve ağrı
• Şiddetli şişme
• Açık ve sulu yaralar
• Yaralardan yayılan kırmızı çizgiler
• İrin gibi ağır enfeksiyon belirtileri
• Akıl karışıklığı
• Baygınlık
• Dehidrasyon

Güneş alerjisi olarak da bilinen güneş ürtikeri, güneşe maruz kalan ciltte kurdeşen oluşmasına neden olan güneş ışığına karşı nadir görülen bir alerjidir. Kaşıntılı, kırmızımsı lekeler veya şeritler genellikle güneşe maruz kaldıktan birkaç dakika sonra ortaya çıkar. Kısa bir süre veya saatlere kadar sürebilirler. Güneş ürtikerinin nedeni, bilinmemektedir. Alerji kronikleşebilir ancak semptomlar tedavi edilebilir.

Güneş Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Güneş alerjisinin ana belirtileri, cildinizde kaşınan, batan ve yanan kırmızımsı lekelerdir. Kurdeşen cildinizin çoğunu kaplarsa, başka yaygın alerji semptomlarınız olabilir, örneğin:

• Düşük tansiyon,
• Baş ağrısı,
• Mide bulantısı,
• Nefes almada zorluk.

Kızarıklık, cildinizin genellikle güneş ışığına maruz kalmayan bölgelerini etkileme olasılığı daha yüksek olabilir. Sık sık güneş ışığına maruz kalan ellerinizde veya yüzünüzde kızarıklık yaşamayabilirsiniz. Güneşe karşı çok hassassanız, cildinizin ince giysilerle kaplı bölgelerinde de kurdeşen çıkabilir. Kızarıklığın görünümü, bireysel hassasiyete bağlı olarak değişebilir. Bazen cildiniz kabarabilir veya kabuklaşabilir. Kızarıklık ortadan kalktığında, iz bırakmaz.

Güneş Ürtikerine Ne Sebep Olur?

Güneş ürtikerinin kesin nedeni bilinmemektedir. Güneş ışığı, cilt hücrelerinizde histamin veya benzer bir kimyasal salınımını etkinleştirdiğinde ortaya çıkar. Mekanizma, bir antijen-antikor reaksiyonu olarak tanımlanmaktadır. Bu tür bir reaksiyon, bağışıklık sisteminiz güneş ışığına tepki veren belirli antijen veya tahriş edici maddeye karşı koymak için antikorlar ürettiğinde ortaya çıkar. Kurdeşen, ortaya çıkan iltihaplanma reaksiyonudur.

Aşağıdaki durumlarda güneş ürtikeri riskiniz artabilir:

• Ailede duruma sahip birinin olması,
• Dermatit olması,
• Düzenli olarak güneş ışığına maruz kaldığında durumu tetikleyebilecek parfümler, dezenfektanlar, boyalar veya diğer kimyasalların kullanımı,
• Durumu tetikleyebilecek sülfa ilaçları dahil olmak üzere antibiyotikler veya diğer ilaçların kullanımı.

Bazı durumlarda, ultraviyole (UV) ışığının belirli dalga boyları alerjik reaksiyonu tetikler. Güneş ürtikeri olan çoğu insan UVA&#;ya veya görünür ışığa tepki verir.

Güneş Alerjisinin İsilikten Farkı Nedir?

İsilik, gözenekleriniz tıkandığında ve giysilerinizin altında ter biriktiğinde ortaya çıkar. Güneş ışığına maruz kalmadan gerçekleşebilir. Örneğin; sıcak, nemli havalarda, özellikle cildinizin kıvrımlarında terleyen vücudunuzun herhangi bir yerinde isilik oluşabilir. İsilik için daha fazla risk altında olabilecek alanlar şunlardır:

• Göğüslerinin altında,
• Kasıkta,
• Koltuk altlarında,
• İç uyluklarınızın arasında.

Güneş ürtikeri ise sadece, güneş ışığına maruz kalmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar. İsilik her mevsimde de ortaya çıkabilir. Bebekler battaniyeye sarılırsa, isilik yaşayabilir. İsilik genellikle; birkaç gün içinde kendiliğinden kaybolurken, güneş ürtikeri tipik olarak sadece saatler sürer.

Güneş Alerjisi Ne Kadar Yaygındır?

Güneş ürtikeri, tüm dünyada görülen nadir bir alerjidir. Bir kişinin ilk seferinde  medyan yaşı 35&#;tir, ancak sizi her yaşta etkileyebilir. Bebekleri bile etkileyebilir. Güneş alerjisi her ırktan insanda ortaya çıkabilir, ancak durumun bazı biçimleri Kafkasyalılar arasında daha yaygın olabilir.

Güneş Ürtikeri Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorunuz güneş ürtikerini fizik muayeneden teşhis edebilir. Kızarıklığınıza bakacaklar ve size görünüşü ve kaybolma tarihini soracaklar. Güneş ürtikeri genellikle güneşe maruz kaldıktan birkaç dakika sonra ortaya çıkar ve güneşten çıkarsanız hızla kaybolur. İz bırakmaz.

Doktorunuz size geçmişiniz ve güneş ışığına tepkiniz hakkında sorular soracaktır. Doktorunuzun ayrıca bir teşhisi doğrulamak için bir veya daha fazla test yapması gerekebilir:

• Fototesti, cildinizin farklı dalga boylarındaki bir güneş lambasından gelen UV ışığına nasıl tepki verdiğine bakar. Cildinizin tepki verdiği dalga boyu, belirli güneş alerjinizi belirlemenize yardımcı olabilir.
• Yama testi, cildinize alerjileri tetiklediği bilinen farklı maddeleri koymayı, bir gün beklemeyi ve ardından cildinizi bir güneş lambasından gelen UV radyasyonuna maruz bırakmayı içerir. Cildiniz belirli bir maddeye tepki verirse, güneş ürtikerini tetikleyen şey bu olabilir.
• Doktorunuz; kurdeşeninizin lupus veya metabolik bir hastalık gibi başka bir tıbbi durumdan kaynaklandığını düşünürse, kan testleri veya deri biyopsileri kullanılabilir.

Güneş Ürtikeri Nasıl Tedavi Edilir?

Bazen güneş ürtikeri, kendiliğinden kaybolur. Güneş ürtikeri tedavisi semptomlarınızın ciddiyetine bağlıdır. Güneşten uzak durmak, reaksiyonunuz hafifse semptomları çözebilir. Hafif vakalarda, doktorunuz kurdeşenleri sakinleştirmek için oral antihistaminikler veya aloe vera veya kalamin losyonu gibi reçetesiz satılan kremler yazabilir.

Reaksiyonunuz daha şiddetli ise, doktorunuz aşağıdaki gibi başka ilaçlar önerebilir:

• Kortikosteroidler,
• Antimalaryal bir ilaç olan hidroksiklorokin,
• Genellikle astımı tedavi etmek için kullanılan montelukast.

Montelukast, yalnızca uygun bir alternatif yoksa alerji tedavisi olarak kullanılmalıdır.

Doktorunuz ayrıca fototerapi önerebilir. Bu tedavi, cildinizi ilkbaharda düzenli olarak bir güneş lambasından gelen ultraviyole radyasyona maruz bırakarak yaz güneşine hazırlayacaktır. Bu sizi duyarsızlaştırabilir, ancak etkileri uzun süreli olmayabilir.

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte sıcağın ve güneşin neden olduğu rahatsızlıklar da kendini gösterdi. Bunlardan biri de güneş alerjisi

Güneş Alerjisi ile ilgili merak edilenleri Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Fatma Aydın'a sorduk:

Güneş Alerjisi nedir?

"Halk arasında güneş alerjisi olarak bilinen durum aslında güneş ışınlarının deride ortaya çıkardığı zararlı etkiler sonucu ortaya çıkan değişik klinik durumları kapsayan fotodermatozlar dediğimiz hastalık grubudur. Çeşitli kozmetikler, sabun, parfüm gibi ürünlerin UV ile etkileşmesi sonucu oluşan deri döküntüleri ve bağışıklık sisteminin de içinde rol aldığı reaksiyonları kapsamaktadır.

Her döküntü alerji değildir

En önemlisi yazın görülen her döküntü güneş alerjisi değildir. Bu yüzden ilgili uzman hekimlerin görüşü mutlaka alınmalıdır Oluşan klinik tabloya bağlı olarak ortaya çıkan belirtiler de değişiklik gösterecektir. Bu belirtiler deride kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık, su toplama, ağrı, yanma olabilir.

Güneş alerjisi daha farklı hastalıklara neden olur mu?

Güneş alerjisiyle başvuran hastalarımızda önce bu durumun başka bir hastalıkla ilişkisi olup olmadığını araştırıyoruz. Sonra en doğru biçimde yönetmeye çalışıyoruz.

UV ışınları cilt lekeleri, melasma, çiller, erken yaşlanma, deri kanserleri gibi istenmeyen etkilere neden olabilir. Ayrıca güneş hassasiyeti SLE gibi bazı otoimmun hastalıkların belirtisi olabilir.

Bebekler ve beyaz tenliler tehlike altında

Bebekler ve beyaz tenli kişiler güneş yanığına ve güneşe bağlı istenmeyen yan etkilere daha hassastırlar. Ayrıca çocuk yaş grubunda yaş ilerledikçe hassasiyet kendiliğinden kaybolma eğiliminde olur.

Genellikle ilerleyen yaşla birlikte hastalıkların şiddeti azalmaktadır. Ancak aynı şiddetle devam edebilir ya da daha da şiddetlenmesi de rastlanabilir.

Güneş Alerjisi nasıl tedavi edilir?

Güneş hassasiyetinin nedeni ilaç veya kişinin kullandığı kişisel kozmetik ürün ise bir daha kullanılmaması ile kendiliğinden gerilemesi sağlanabilir.

Hastanın yıllarca kronik güneş maruziyeti devam ettiği durumlarda ise güneş hassasiyeti şiddetlenebilir. Oluşan klinik tabloya göre tedaviler değişiklik göstermekle birlikte, hafif olgularda topikal steroidli kremler yeterlidir. Şikâyet durumuna göre antihistaminik tedaviye eklenir. Ancak şiddetli cilt reaksiyonları durumunda sistemik steroid ve nadiren de hidroksiklorokinler ve diğer tedaviler seçenek olarak karşımıza çıkabilir."

Güneş Alerjisi'nde nasıl korunulur?

Güneş hassasiyeti olan bireyler güneş ışınlarının dik olarak geldiği saatleri arasında güneşe çıkmaktan kaçınmalıdır. Güneş gözlüğü, şapka, açık renkli uzun giysiler giyerek kendilerini güneşten koruyabilirler. Güneş temasının engellenemediği durumlarda güneş koruyucular kullanılmalıdır."

Kaynak: TRT Haber