Vücudumuzda doal olarak salglanan bir hormon olan kortizon, günümüzde birçok hastaln tedavisinde ilaç olarak kullanlyor. Ancak ciddi yan etkileri olabilen bu tedavinin kesinlikle doktor kontrolünde yaplmas art. Özellikle yüksek dozlarda ve kontrolsüz bir ekilde kortizon alm ciddi yan etkiler yaanmasna ve hastann yaam kalitesinin dümesine sebep olabiliyor.
Bu yazmzda sizler için kortizon konusunu mercek altna aldk. Özellikle kortizonun yan etkilerini en aza indirmek amacyla “kortizon kullanrken beslenme nasl olmal” ve “kortizon alan ne yemeli” sorularna yant aradk. te kortizon tedavisi gören kiilerin yaam kalitesini arttracak beslenme ve salk önerileri…
Bilgiler tavsiye niteliindedir; salkl ve en doru sonuçlar için doktorunuza dannz.
Kortizon, modern tpta birçok hastaln tedavisinde kullanlan bir hormondur. Hangi hastalkta ve hangi dozda kullanlaca hekim tarafndan belirlenir. Ar dozda alnmas veya kortizon tedavisinin aniden braklmas ciddi yan etkilere sebep olabilir.
te, kortizon tedavisi gören hastalarn beslenmelerinde dikkat etmeleri gereken önemli hususlar!
Kortizon tedavisinde neler yenmemeli sorusunun cevab genellikle tuzlu ve ekerli yiyeceklerden oluur. Kortizon tedavisi srasnda baz yiyeceklerden uzak durmak, bu ilacn olas yan etkilerini azaltr. Kortizon alanlar ne yememeli? te cevab…
Kortizon tedavisi tek doz ine eklinde ya da uzun süreli tablet eklinde olabilir. Uzun süreli tedavi sürecinde yukarda bahsettiimiz hususlara dikkat edilmezse ciddi yan etkiler olabilir.
Kortizonun yan etkileri unlardr:
Bu yan etkilerin kimi yaygn ekilde gözlenirken kimi ise nadiren görülür. Hastalarn yaam kalitesini düüren bu yan etkilerin kortizonu kullanmaya baladktan 3 ay sonra ortaya çkt biliniyor. Tek doz ya da ksa süreli kortizon tedavisinde önemli yan etkiler görülmemektedir.
Kortizon tedavisine balayacak olan hastalarn en çok sorduu soru “kortizon kilo aldrr m?” sorusudur. Baz hastalar kortizon tedavisi nedeniyle kilo aldn söylese de, bunu kantlayan herhangi bir bilimsel aratrma yoktur.
Kortizonun önemli yan etkilerinden biri de aydede yüz olarak bilinen cushing sendromudur. Vücutta çok fazla kortizon hormonu salnmas cushing sendromuna neden olur.
Cushing sendromu kortizon tedavisi gören her hastay farkl oranlarda etkiler. En belirgin özellii bel, göbek çevresindeki kilo artdr. Bununla birlikte hastalarda hipertansiyon, dikkat ve odaklanma sorunlar ile hafza problemleri görülebilir. Kortizon sebebiyle vücutta protein kayb meydana gelir. Bu durum kaslarn zayflamasna yol açar. Vücudun çeitli yerlerinden ya birikimi oluur.
Yüzde ya birikmesi sonucu, halk arasnda “aydede” olarak bilinen yüz ekli oluur. Omuzlarda da ya birikir ve hastada bir süre sonra bufalo kamburu denilen bir görüntü meydana gelir.
Cushing sendromunun dier belirtileri unlardr:
Crp Yükseklii Evde 6 Bitkisel Tedavisi
Diyetiniz Baarszsa te 8 Yaygn Nedeni
Böbrek Kisti 10 Bitkisel Tedavisi, Uzman Görüler
Likopen Nedir? Faydalar, Likopen çeren 13 Besin
Leptin Diyeti Nasl Yaplr? Tok Tutan Örnek Liste
En son haberleri doğrudan gelen kutunuza alın. Asla spam yapmayız!
Kortizol, vücudumuzda bulunan ve böbreküstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kortizon, tıbbi tedavilerde sık kullanılan ilaçlardan biridir. Kortizon tedavisi, vücudun kortizonu yetersiz ürettiğinde ya da hiç üretim yapılmadığında dışarıdan verilen kortizon takviyesidir. Vücuttaki görevi karbonhidratı ve yağ metabolizmasını düzenlemektir. Gün içinde farklı oranlarda salgılanır. Bu farklılık zamana, kan basıncına ve vücut ısısına göre değişir. En çok sabah saatlerinde üretilir. Sinirlerin gergin olduğu zamanlarda bu oran, on katına kadar çıkabilir. Doğumdan sonraki 3. hafta başlayan kortizon üretimi, ölüm anına kadar devam eder. Vücutta bu hormonun azalması ya da üretilmemesi halinde dışarıdan takviye gerekir.
Kortizon hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?
Bu hormon bir çok hastalıkta tedavi seçeneğidir. Hastalıkların tedavisi için verilecek oran, doğru bir şekilde verildiğinde fayda sağlayacaktır. Mutlaka doktor kontrolünde verilmesi gerekir. Fazla miktarlarda alınması, komplikasyonlara ve başka hastalıklara sebep olabilir. Kalp ve damar hastalıklarında, romatizmal hastalıklarda, sinir sistemini etkileyen hastalıklarda, kan hastalıklarında, alerjik hastalıklarda, bağ dokusunu etkileyen hastalıklarda, karaciğer hastalıklarında, tümörlerin tedavi edilmesinde, hormonal hastalıklarda, böbrek ve idrar yolu hastalıklarında, göz hastalıklarında kullanılan kortizonun ciddi yan etkileri vardır. Bu yüzden kortizon kullanırken beslenme şekline dikkat etmek gerekir.
Kortizonun yüksek ve uzun dönem kullanımlarında oluşabilecek bazı yan etkiler şunlardır;
Şeker Hastalığı: Kortizon insülin hormonuna zıt etki yaparak kan şekerinin yükselmesine neden olabilir. Bu da şeker hastalığı görülme riskini yükseltebilir. Ayrıca kortizon kullananlarda iştah açılması görülebilir. Bunun nedeni ise vücudumuzdaki şeker metabolizmasının bozulmasıdır. Sonuçta iştah açılarak daha fazla yemek yemeye sebebiyet verir ve kilo artışına zemin hazırlanabilir.
Psikolojik Bozukluklar: Kişilerde depresyon, anksiyete (kaygı bozukluğu) görülebilir. Bununla birlikte iştah açılması olabilir.
Ödem ve Yüksek Tansiyon: Kortizon vücutta su ve tuz tutulumuna neden olur buna bağlı olarakta ödem ve tansiyon yükselmesi görülür. Su ve tuz tutulması özellikle böbrek, kalp yetmezliği ve hipertansiyon hastalarında belirgin sorunlar yaratabilir.
Cushing Sendromu: Tedaviye bağlı olarak gelişebilir. Omuzlar ve karında yağ toplanması, kemik erimesi, kaslarda erime gibi sorunlar görülebilir.
BESLENME NASIL OLMALIDIR?
Tuz Kullanımı
Kortizon kullanan kişiler tuz kullanımını azaltmalıdır çünkü kortizon tuzun böbreklerden geri emilimini azaltır. Tuz kullanımı sadece ek olarak yemeklere atılan tuz olarak düşünülmemelidir, bu dönemde her yerden gelen tuz alımına dikkat edilmelidir. Bu dönemde gizli sodyum alımına dikkat edilmelidir. Örneğin tuzsuz ekmek kullanılmalıdır, soda tüketilmemelidir, hazır ve paketli ürünlerden kaçınılmalıdır.
Bol Sebze ve Meyve
Kortizonun böbrek üzerinde sadece tuz tutma etkisi yoktur aynı zamanda potasyum atma etkisi de vardır. Bu nedenle kortizon kullanan kişilerde potasyum kayıpları çok görülür. Potasyum kaybı kalbin kasılma işlevini olumsuz etkiler ve kas güçsüzlüklerine yol açar. Bu yüzden bol sebze ve meyve tüketilmelidir. Potasyum içeriği yüksek olan sebze ve meyvelere ağırlık verilmelidir.
Kalsiyum Alımı
Bu dönemde kalsiyumdan zengin beslenilmelidir çünkü kortizon alan hastalarda kemik yıkımı hızlanır. Kortizon alan hastalarda kalsiyumun bağırsaklardan emilimi azalır ve osteoporoza neden olabilir. Süt, yoğurt, tuzsuz peynir, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum açısından zengin kaynaklardır.
Tatlı Besinler
Kortizon alan hastalarda vücuttaki şeker metabolizması bozulduğundan tatlı ve yağlı besinlere olan istek ve iştah artar. Bu yüzden tatlı, yağlı, hazır paketli ürünlerden olabildiğince uzak durulmalıdır. Bu dönemde daha az işlenmiş gıda ve daha fazla taze besin tüketilmelidir. Şeker ve tatlı ihtiyacı, taze meyve ve kuru meyvelerden karşılanabilir. Hurma, kuru kayısı ve kuru erik tüketilebilir.
Hareketli Yaşam
Kortizon alırken günlük aktiviteyi olabildiğince arttırmak mümkünse spor yapabilmek hem yağ depolamanın önüne geçerken hem de psikolojik açıdan kişiye destek sağlar. Hafif tempolu ve açık havada yürüyüşler tercih edilmeli, ağır sporlar yapılmamalıdır.
KORTİZON TEDAVİSİ İÇİN ÖRNEK BESLENME PROGRAMI
Uyanınca: 1 bardak ılık su.
Sabah:
1 adet yumurta (haşlanmış/omlet/menemen olabilir, 1 tatlı kaşığı zeytinyağı yada tereyağı kullanabilirsiniz.) +
2 dilim tuzsuz lor peyniri+
Domates, salatalık ve yeşillikler dilediğiniz kadar kullanabilirsiniz +
Domates, salatalık ve yeşillikleri çok iyi yıkayarak tüketiniz, enfeksiyon riski oluşmasın+
adet tuzsuz zeytin yada 2 tam ceviz+ 1 dilim tam tahıllı tuzsuz ekmek + Şekersiz açık çay/ Yeşilçay
Ara: (Kahvaltıdan ,5 saat sonra)
gr ev yoğurdu yada kefir (tuzsuz) +
adet tuzsuz çiğ badem ve fındık
yada
1 adet taze meyve (mandalina/ elma/ muz olabilir, mevsimine uygun meyve tercih ediniz)+ 1 kase yoğurt ( gr)
Öğle:
- 1 porsiyon ( gr) ( kadar) tuz ilavesiz kırmızı et (köfte/ kuzu pirzola/ bonfile olabilir) + Salata+ gr yoğurt+ 1 dilim tuzsuz tahıllı ekmek
ya da
- 1 porsiyon ızgara balık (tuz ilave etmeyin) + Salata (yeşil salata gaz yapıyorsa, pişmiş sebzeler tercih ediniz. Kabak, kırmızı biber, havuç gibi sebzeleri tercih edebilirsiniz. Besinleri pişirirken yada piştikten sonra üzerine kimyon ilave ederek gaz şikayetlerinizi minimuma indirebilirsiniz.)
ya da
- yemek kaşığı 1 porsiyon sebze yemeği (tuz ilavesiz) (Sebze yemeklerinin içine az da olsa et yada ekleyerek protein oranını arttırabilirsiniz) +Yoğurt+ Salata + 1 dilim tuzsuz tahıllı ekmek
Ara: (Öğle yemeğinden ,5 saat sonra)
- 1 adet orta boy meyve+ 1 avuç tuzsuz çiğ kuruyemiş (ceviz, badem, fındık, hurma, kurukayısı, kuru üzüm gibi) + (Yeşilçay antioksidan kapasitesi yüksek olduğu için iyi hücreleri destekler, günde 1 bardak tüketebilirsiniz.)
yada
- 1 bardak kefir yada yoğurt + 2 adet hurma+ 2 ceviz
Akşam:
-1 porsiyon ızgara balık ( gr) + Yanında yemek kaşığı tuzsuz pişmiş sebzeler
yada
- köfte kadar tuzsuz ızgara kırmızı et/ tavuk + Yanında salata yada pişmiş sebzeler+ 1 dilim tuzsuz tahıllı ekmek
yada
-1 kase tuzsuz çorba+ 1 porsiyon ( yemek kaşığı) etli/ zeytinyağlı sebze yemeği (kış sebzeleri bağışıklığı yükseltir ancak gaz problemlerine sebep olabilir, brokoli-karnabahar-pırasa-lahana-ıspanak-kereviz gibi)+ 1 kase yoğurt+1 dilim tuzsuz tahıllı ekmek
*1 kase yoğurt / gram yoğurt ortalama 4 yemek kaşığı (dolu dolu) şekilde karşılık gelmektedir.
Ara: (Uykudan 2 saat önce)
Bol bol su!
Akşam saatlerinde Açlık olursa:
*1 bardak süt/ sütlü kahve/ ayran/ yoğurt/ kefir yada 1 kutu activia prebiyotik yoğurt (sade) yiyebilirsiniz! SINIRSIZ SALATALIK, DOMATES KULLANABİLİRSİNİZ!
*Gece atıştırmalığı olarak, meyve+ yoğurt yada 2 adet tuzsuz galeta 2 dilim tuzsuz peynir tüketebilirsiniz.
*Eğer atıştırmalık ihtiyacı olursa; 1 avuç tuzsuz kabak çekirdeği yada 1 avuç kadar beyaz leblebi kullanabilirsiniz.
*Yatmadan 2 saat önce yeme durumunu bitirmemiz gerekiyor. Ancak bitki çayı ve sınırsız salatalık/domates/marul gibi atıştırmalıkları uyuyana kadar yapabilirsiniz!
!!! ÖNEMLİ NOTLAR !!!:
- Hergün mutlaka litre su içmelisiniz! Su tüketimi tedavi boyunca çok önemli! Her öğünden dk önce 1 bardak şeklinde tüketiniz. Sabah uyanınca 1 bardak ve uykudan önce 1 bardak su içiniz.
- Siyah çay ve kahve gün içinde toplam 2 bardağı geçmeyiniz.
- Şeker, şekerli besinler, yapay ürünler, paketli ve katkı maddeli ürünler, ev dışında yapılan ve hijyenik koşulları belirli olmayan besinleri tüketmeyiniz.
- Besinlerin iyi yıkanmış olmasına, özellikle sebze-meyveleri kabuksuz şekilde tüketmeye özen gösterin.
- Kan şekerinizin düşebilme ihtimaline karşı başucunuzda tuzsuz çiğ kuruyemişler bulundurunuz.
#beslenme#hastalık#sağlık#Kortizon#KortizonTedavisi
Kortikosteroidler olarak bilinen ilaçlar böbrek üstü bezlerden salgılanan bir hormon olan kortizole benzer yapıda ilaçlardır. Bu hormonun vücuttaki görevi karbonhidrat ve yağ metabolizmasını düzenlemektir. Kullanılan ilaçların en çok bilinen ismi ‘’kortizon’’dur.
Vücut yetersiz ürettiğinde ya da hiç üretim yapılmadığında dışarıdan kortizon takviyesi verilmesi gerekir. Sıklıkla bazı tedavilerde tercih edilmektedir. Kortizon kullanan bireylerin ise beslenmesine çok dikkat etmesi gerekir. Toplumda kortizon kullananlar mutlaka kilo alır diye bir algı olduğu için bir telaş başlar. ‘’Ne yapmalıyım? ‘’
Doğru bir beslenme ile telaş etmenize gerek yok. Adım adım gidelim…
Görülebilecek Yan Etkiler Nelerdir ?
· Kan şekeri düzensizliği, dolayısıyla iştah artışı
· Tansiyon yüksekliği ve ödem
· Stres, kaygı
· Cushing Sendromu: Yağlanmada artış, kemik erimesi gibi sorunlar görülebilir.
· Potasyum kayıpları görülebilir.
Nasıl Bir Beslenme Programı Uygulanmalıdır?
Tuz kısıtlanmalıdır. Tüm besinlerden ve yemeklerden gelen tuz sınırlandırılmalıdır. Peynir, zeytin gibi besinlerin tuzsuz olanları tercih edilmelidir.
Bol sebze ve meyve tüketilmelidir. Ortalama öneri günde 2 porsiyon sebze ve 3 porsiyon meyvedir. Potasyum içeriği yüksek olan besinler tercih edilmelidir. Bunlar muz, ıspanak, yogurt, domates, kurubaklagiller, kuru meyveler vb besinlerdir.
Kalsiyumdan zengin beslenilmelidir. Süt, yoğurt, tuzsuz peynir, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum açısından zengin kaynaklardır.
Fiziksel aktivite arttırılmalıdır.
Şekerli besinlerden, tatlılardan, aşırı yağlı besinlerden, paketli ürünlerden uzak durulmalıdır.
Su tüketimi yetersizse arttırılmalı, günde ortalama litre olmalıdır.
Sigara ve alkolden uzak durulmalı ve kafein kısıtlanmalıdır.
Kortizon kullanıyorsanız ve nasıl beslenmeniz gerektiğini bilmiyorsanız ayrıntılı bilgi ve danışmanlık için bizimle 'yi arayarak iletişime geçebilirsiniz. Diyetisyenlerimiz ile ücretsiz ön görüşme yapabilirsiniz.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası