Kuzey Akım Projesi Nedir

Fikir Turu · Kuzey Akım boru hatlarına kim saldırdı?

Rusya’dan Avrupa’ya gaz taşıyan her iki Kuzey Akım doğalgaz boru hattında Eylül ayının son günlerinde dört ayrı yerde sızıntı tespit edildi. Uzmanlar ve aralarında ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm ya da Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki gibi siyasetçilerin olduğu birçok kişi de sızıntıların nedeninin sabotaj olduğunu dile getirdi.

Dünyanın tıpkı bir Agatha Christie romanında olduğu gibi peşine düştüğü soruysa şuydu: Bunıu kim yaptı? Avrupa’ya ‘enerji güvenliğiniz yok’ mesajı vermeye çalışan Rusya mı? Rusya’nın enerji piyasasına dönmesini zorlaştırmak isteyen Batı ülkeleri mi? Doğalgaz fiyatlarını etkilemek isteyen spekülatörler mi? Kuzey Akım boru hatlarına saldırmakta kimin ne çıkarı var? Almanya’da yaşayan Rus enerji uzmanı Sergey Vakulenko, Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nın internet sitesinde yayınlanan makalesinde bu soruların yanıtlarını arıyor:

“Batılı hükümetler, bu hafta Avrupa&#;ya doğalgaz taşıyan iki Rus sualtı boru hattına yönelik sabotaj saldırılarının sorumluluğuna ilişkin resmî bulguları açıklamadı. Tüm kanıtlar dikkatle incelenirken, bazılarının yakında gizliliğinin kaldırılacağını beklemek mümkün. Bu arada NATO, Avrupa Birliği ve Uluslararası Enerji Ajansı direktörü Fatih Birol gibi kilit isimler, suçlunun kimliği konusunda geri adım atmıyor. Birol, 29 Eylül&#;de yaptığı açıklamada, “Bu konunun arkasında kimin olduğu çok açık” dedi. İtham altındaki Rusya’nın yetkilileri de şaşırtıcı olmayan bir şekilde suçu Batı&#;ya atıyorlar.

Bu gizemli olayın Agatha Christie romanlarını andıran yönleri var: İlgili herkesin bir amacı var veya sonuçlarından yararlanacak gibi görünüyor. Bu nedenle, sadece düşünce egzersizi yapmak için bile, nelere olup bittiğini ve bu olaydan kimin ne çıkarı olabileceği gibi önemli sorulara yanıt aramak faydalı olacak.

Kuzey Akım boru hatları patlaması olay yeri raporu

26 Eylül&#;de Baltık Denizi&#;nin altından geçen Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında basınç düşüşleri rapor edildi. Danimarka ve İsveç kıyılarında birkaç düzine kilometre arayla üç ayrı sızıntı (çevirmenin notu: yazı hazırlandıktan sonra dördüncü bir olay rapor edildi) kaydedildi. Danimarkalı ve İsveçli sismologlar, kilogram TNT’nin neden olabileceği patlamalar meydana geldiğini de rapor ettiler.

Kuzey Akım boru hatları patlaması hasar raporu

Bir petrol sızıntısının aksine, gaz sızıntısı çevre için nispeten zararsızdır. Ama bazı iklim uzmanları, hasarlı boru hatlarından salınan ve güçlü bir sera etkisi yaratan gaz olan metanın iklim değişikliği üzerinde önemli bir etkisi olabileceği konusunda uyarıyorlar. İlk tahminlere göre, 8 milyon ton karbondioksit veya yıllık küresel CO₂ emisyonunun 1/&#;ine eşdeğer olan toplam milyon metreküp doğalgaz kaybedildi.

Normal bir siyasi ve ticari ortamda, hasarlı bölümün tamamı muhtemelen tek bir onarım filosu tarafından bir yıl içinde onarılabilir. En büyük sorun, deniz altı çalışmalarının kendisi değil, boru hatlarının kilometrelik üç bölümünün içinde suyu dışarı pompalamak olacaktır. Akış eski haline geldiğinde boru hatlarının iç kısmına zarar vermemesi için kaya molozlarının da temizlenmesi gerekecektir.

Başka bir endişe, deniz suyuyla uzun süreli temasa dayanacak şekilde tasarlanmayan iç polimer kaplamanın durumu olacaktır. Toplam fatura yüz milyonlarca dolara hatta belki milyarlara ulaşabilir. Ancak bu Gazprom&#;un yıllık bütçesinin küçük bir kısmı.

Kuzey Akım boru hatları tamir edilebilir mi?

İş özel ekipman gerektirecek ve burada Kuzey Akım 1 ve 2 için koşullar oldukça farklı. Kuzey Akım AG, resmî olarak bir İsviçre şirketi ve herhangi bir yaptırıma tabi değil. Bu şirket üyelerine özel ekipman sağlayan, Boru Hattı Denizaltı ve Onarım Müdahale Havuzu&#;nun da bir üyesi.

Ancak boru döşeme işlemi yalnızca Rus gemileri tarafından yapılan Kuzey Akım 2, ABD’nin yaptırım listesinde. Boru hattı geçen yıl tamamlandı ama hiç açılmadı: Almanya Şubat ayında, Rusya&#;nın Ukrayna&#;yı işgalinden iki gün önce projeye son verdi. Onarımlar, Danimarka karasularında gerçekleştirileceği için Kopenhag hükümetinden çalışma izni almaları gerekecek. Mevcut siyasi ortam göz önüne alındığında, böyle bir izin almak muhtemelen çok zor olacaktır. Büyük olasılıkla, herhangi bir onarım, daha fazla değilse, Ukrayna&#;daki savaşın sonuna kadar beklemek zorunda kalacak.

İlk belirleme: Bu bir sabotaj

Patlamaların aynı gün içinde meydana gelmesinin istatistiksel olarak olasılık dışı olduğu göz önüne alındığında, sabotaj kesin gibi görünüyor. Patlayıcılar birkaç yöntemle adrese ulaşmış olabilir: Bir gemiden hatta bir uçaktan atılmış olabilir, dalgıçlar tarafından yerleştirilmiş olabilir veya bir denizaltıdan bırakılmış zaman ayarlı bombalar olabilir. Hatta boru hattı içerden patlatılmış olabilir. Zira boru hattı içinde atık ve çamur birikmesini kontrol için her yıl “domuz” adı verilen bir araç gezdiriliyor.

Olağan şüpheliler: Devlet oyuncuları

Operasyonun ölçeği, geniş bir alanda muhtemelen yüksek miktarda patlayıcı kullanılması, bir devletin müdahalesini akla getiriyor. Saldırının devlet dışı aktörlerin işi olabileceğine dair ilk spekülasyonlara rağmen, bu pek olası görünmüyor. Son aylarda Kuzey Denizi&#;ndeki petrol ve gaz platformlarının yakınında bildirilen insansız hava araçlarıyla keşif uçuşları dikkate alınırsa, Avrupalı ve ABD&#;li yetkililerin ve enerji şirketlerinin Moskova&#;nın neyin peşinde olduğu konusunda endişelenmeleri için her türlü neden var. Elbette, olası suçluları arayan profesyoneller ve amatörler, küresel uçuş izleme hizmetleri ve MarineTraffic (ç.n. Küresel deniz trafiği izleme servisi) verilerini çok yakından inceleyecektir. Baltık Denizi trafiğin yoğun olduğu bir yer, ancak hükümetlerin, askerî birliklerin ve şirketlerin şimdiden bilgilerini bir araya getirdiği varsayılabilir.

Bazı yorumcular, kaşları kaldırmaktan ve kendilerine hizmet etmekten başka işe yaramayan bazı sonuçlara atladılar. Örneğin Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Marya Zaharova, saldırıların “ABD istihbarat servisleri tarafından kontrol edilen ülkelerde” gerçekleştiğini iddia etti. Fox News yorumcusu Tucker Carlson da patlamalarda ABD&#;nin rolünü ima etti. Carlson, “Vladimir Putin iseniz, kendi enerji boru hattınızı havaya uçurmak için intihara meyilli bir moron olmanız gerekir” dedi.

Verdiği mesaj daha değerliyse…

Patlamalar, Putin&#;in 21 Eylül&#;de ulusa hitaben yaptığı konuşmada nükleer savaş tehdidinde bulunmasının ardından zaten gergin olan Batılı hükümetleri açıkça sarstı. Bununla birlikte, boru hatlarındaki hasarlar Avrupa&#;daki enerji akışının mevcut durumunu, doğrudan etkilenmediği gibi herhangi bir acil ekonomik etki de yaratmıyor. Zira Kuzey Akım&#;ında doğalgaz akışının, yaz aylarındaki kademeli arz kesintilerinin ardından Eylül ayının başında tümüyle durmuş, Kuzey Akım 2&#;deki doğalgaz akışıysa hiç başlamamıştı. Avrupa, bu güzergâhtan tedarikin yakın zamanda yeniden başlamasını da beklemiyordu. Zaten, Avrupa, doğalgazını Rusya&#;dan başka yerlerden tedarik etmeye yöneldikçe, boru hatları her halükarda önümüzdeki yıllarda değerlerini kaybetmeye mahkûmdu.

Ancak saldırının mesaj değeri daha fazla olabilir. Eğer öyleyse, bu enerji savaşındaki stratejik manzarayı değiştirir. Rusya tarafından işlendiyse, denizlerdeki enerjisi altyapısının geri kalanı için bir tehdit olabilir. Putin, &#;de bir askerî liderler toplantısında şunları söylemişti: “Batılılar saldırgan duruşlarını açıkça sürdürürlerse, uygun askerî ve teknik misilleme önlemlerini alacağız ve dostça olmayan adımlara sert tepki vereceğiz.”

Kuzey Akım saldırısı, Norveç gazını İngiltere ve kıta Avrupası&#;na taşıyan yedi büyük boru hattının bazılarının veya hepsinin başına benzer aksiliklerin gelebileceğine dair bir ipucu muydu? Patlamalar, Norveç gazını Polonya&#;ya götüren Baltık Boru Hattı&#;nın açılışıyla aynı zamana denk geldi. Bu yüzden bu pek yabana atılacak bir tez değil.

Gazprom da kazanacak

Saldırının ironilerinden biri, Rus Gazprom&#;un muhtemelen bundan yarar sağlayacak olması. Zira artık Avrupa&#;ya Kuzey Akım 1 üzerinden doğalgaz tedarik etmemek için bahaneler uydurmalarına gerek kalmayacak. Şimdi, bunu mücbir sebep olarak sunarak tazminat taleplerinden kurutulabilecek. Ancak bu mantık, Kuzey Akım 2&#;ye verilen zararı açıklamıyor. Öte yandan, Kuzey Akım konsorsiyum şirketleri ve nihayetinde Gazprom, hasar gören boru hatları için bir miktar sigorta tazminatı bile alabilir.

Ukrayna yapmış olabilir mi?

Kuzey Akım&#;ın gaz arz kapasitesinin Avrupa enerji denkleminden çıkarılması da Ukrayna&#;nın elini güçlendiriyor. Ukrayna&#;nın &#;ten beri korkusu, Rus doğalgazı ile Ukrayna&#;ya destek arasında seçim yapmak zorunda kalırsa, Avrupa&#;nın doğalgazı seçip Ukrayna&#;yı yalnız bırakacağıydı. Ukrayna&#;nın Kuzey Akım 2&#;nin inşasına karşı çıkmasının nedenlerinden biri de buydu.

Avrupa’nın da çıkarı var

Patlamalar bazı opsiyonları ortadan kaldırdı ve böylece bazı oyuncular için oyunun kurallarını değiştirdi. Rusya, Batı&#;dan tavizler karşılığında Avrupa&#;ya gaz tedarikini kolay bir şekilde eski haline getirmeyi teklif etme fırsatını kaybetti. Avrupalılara gelince artık bağlayıcı sözleşmelere uymak zorunda değiller, yani Rusya bir dizi gerilimi düşürecek adımın ardından aniden dünya piyasasını ucuz doğalgazla doldurursa, Avrupalılar daha önceki sözleşmeleri gereği pahalı gaz almak zorunda kalmayacaklar.

Teoride, Rusya&#;nın hâlâ Avrupa&#;ya gaz arzını artıracak fiziksel kapasitesi var. Bunu, patlamadan kurtulan başka bir işletmeye alınmamış Kuzey Akım 2 hattına (bu son hattın da hasar görmüş olabileceğine dair haberler olsa da) veya Yamal-Avrupa boru hattına güvenerek başarabilir. Bu ikisi yılda toplam 60 milyar metreküp kapasiteye sahip. Bu miktar savaş öncesi tedarik hacminin yüzde 40&#;ına denk geliyor. Bununla birlikte, Ukrayna&#;nın kararlı bir müttefiki olan Polonya tarafından kontrol edilen Yamal-Avrupa boru hattı ve Kuzey Akım 2&#;nin henüz açılmamış olması nedeniyle, bunlardan herhangi birine dönmek, Kuzey Akım 1&#;in motorlarını yeniden açmaktan çok daha zor olacaktır.

Ne Miss Marple ne de Hercule Poirot (ç.n. Agatha Christie romanlarının kahramanları), boru hattı patlamalarının arkasında kimin olduğunun gizemini çözmek için ortaya çıkmayacak. Ancak günümüzün giderek şeffaflaşan dünyasında, gerçekler uzun süre sümen altında kalmayabilir.”

Bu yazı ilk kez 3 Ekim ’de yayımlanmıştır.

Sergey Vakulenko’nin Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nın internet sitesinde yayınlanan “Şok ve Dehşet: Kuzey Akım Boru Hatlarına Kim Saldırdı?” başlıklı makalesinden bölümler Mustafa Alkan tarafından çevrilmiş ve editoryal katkısı ise yayına hazırlanmıştır. Yazının orijinaline aşağıdaki linkten erişebilirsiniz: funduszeue.info

Rusya Ukrayna savaşı on üçüncü gününde devam ederken Putin, Avrupa Birliği’nin Moskova’ya olan yaptırımlarına tepki olarak, Kuzey Akım 1 boru hattından Avrupa ülkelerine sağlamış olduğu doğal gaz arzını kesmekle tehdit etti. Bu tehdit, enerji piyasalarındaki kargaşayı arttırma ihtimali ile birlikte tüketici fiyatlarını da doğrudan etkileyecek. Avrupa ülkeleri, doğalgazın kesilme ihtimaline karşı alternatif enerji kaynakları aramaya başladı. Gelişmelerin ardından Kuzey Akım 1 boru hattı ve Avrupa’nın alternatif doğalgaz kaynakları üzerine yoğun bir araştırma yapılmaya başladı. Peki Kuzey Akım 1 nedir? Avrupa’nın alternatif enerji kaynakları ne olabilir? Tüm detaylar haberimizde…

KUZEY AKIM 1 NEDİR?

Kuzey Akım 1, Baltık Denizi’nin altından Rusya’dan Almanya’ya uzanmakta olan ve Avrupa’daki açık deniz doğal gaz boru hatları sistemidir. Finlandiya yakınlarındaki kuzeybatı Rusya’da Vyborg’dan geçen iki Nord Stream 1 boru hattını ve Estonya yakınlarında yer alan Kuzeybatı Rusya’da Ust-Luga’dan iki Nord Stream 2 boru hattını içermekte olan hat, Kuzeydoğu Almanya’daki Lublin’e gitmektedir. Lubmin’de Nord Stream, Çek sınırında Olbernhau’ya, OPAL boru hattını Almanya’da ve kuzeybatı Almanya’da Bremen yakınlarındaki Rehden’e giden NEL boru hattına bağlanmaktadır.

Kuzey Akım 1 boru hattının çoğunluk hissedarı Rus devlet şirketi Gazprom olan Nord Stream AG’nin sahibi ve işletmecisidir. İlk hattı Mayıs tarihinde atılmış olan Kuzey Akım 1, 8 Kasım tarihine açılmıştır. Kuzey Akım 1’in ikinci hattı ise tarihleri arasında döşendi ve 8 Ekim tarihinde de açılmıştır. km uzunluğunda olan Nord Stream 1, Norveç Birleşik Krallık Langeled boru hattını geçmiş ve dünyanın en uzun deniz altı boru hattı olarak kabul edilmiştir.

PUTİN’DEN AB’YE TEHDİT

Putin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle uygulanmakta olan yaptırımlara karşılık olarak Kuzey Akım 1 boru hattı üzerinden Avrupa ülkelerine sağlanmakta olan doğal gaz arzını kesmekle tehdit etti. Rusya’nın enerji işlerinden sorumlu Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, televizyonda yayınlanmış olan konuşmasında, Rusya’nın Rus ekonomisine uygulamakta olduğu cezaları yansıtan eylemlerde bulunma hakkına sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca Kuzey Akım 1 boru hattını kapatma kararının henüz alınmadığını ve boru hattının şu anda çalıştığını belirtti.

Putin’in Avrupa’yı doğalgaz arzını kesmek üzerine tehdidi, enerji piyasalarındaki kargaşayı arttırmanın yanı sıra tüketici fiyatlarını da doğrudan etkiledi. Avrupa gaz piyasalarında dün gün boyu dalgalanmalar meydana geldi ve Rusya tarafından arzın kesintiye uğraması korkusu da fiyatlarda yüzde 80 oranında artış olmasına neden oldu. Avrupa’nın Rus enerjisine karşı olan bağımlılığı, liderlerin Ukrayna’nın işgaline karşılık vereceği konusunda anlaşma çabalarında önemli bir faktör olarak görülmektedir. Berlin, geçtiğimiz ay 11 milyar dolarlık Kuzey Akım 2 boru hattı projesini rafa kaldırmış ve AB yetkilileri bloğun Rusya’da ithalat ihtiyacını bu yıl yüzde 80 oranında azaltabilecek bir plan için çalıştıklarını ifade etmişti.

RUSYA’NIN GAZI KESMESİ DURUMUNDA AVRUPA’NIN ENERJİ ALTERNATİFLERİ NE OLABİLİR?

Almanya’nın petrol ithalatının yasaklanması yönünde gerçekleştirilen önerilere karşı geri adım atmış olmasına yönelik çok sayıda AB siyasetçisi, harekete geçme konusunda temkinli olunması gerektiğini belirtiyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz yapmış olduğu açıklamada, Rus petrol ve doğalgazının Avrupa ekonomisi açısından önemli olduğunu vurguladı. AB gaz ithalatının yüzde 40’ı ve petrollerinin dörtte biri Rusya’dan gelmekte. Novak, ABD ve AB’nin Rusya’nın ithalatını yasaklaması durumunda Rusya’nın petrolünü satmak için başka seçenekleri olduğunu belirtti. Ayrıca bu tür bir hareketin varil başına dolara ya da daha fazlasına çıkan maliyetlerle dünya pazarı için felaket sonuçlara doğurabileceğinin de altını çizdi.

Bu kış doğalgaz depolarının boşalmasından ve fiyat artışlarının meydana gelmesi nedeniyle sorunlar yaşayan Avrupa, Rusya’nın gaz arzını kesme tehdidi üzerine enerji konusunda alternatif arayışına başladı. Başta Azerbaycan olmak üzere farklı doğalgaz boru hatları ile sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG), seçenekler arasında yer alıyor. Ayrıca nükleer ve yenilenebilir enerji, hidroelektrik santraller ve kömür de seçeneklerden bazıları. Almanya, Belçika, İngiltere ve Fransa’da nükleer enerji ihtimali düşerken, kömür santrallerinin birçoğu da iklim hedefleri konusunda meydana gelen baskı sebebiyle kapatılmıştı.

İsveç gazetesi Svenska Dagbladet'in aktardığına göre Sahil Güvenlik, Rusya'dan Almanya'ya giden iki boru hattının toplam üç yerde hasar görmesinden sonra dördüncü sızıntıyı da tespit etti.

Danimarka ve İsveç açıklarında Rusya'ya ait Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında üç sızıntı olduğu bildirilmiş, gemilerin bölgeye yanaşmaması uyarısı yapılmıştı.

İki ülke de sızıntıların kaza değil kasıtlı bir eylemin sonucu olduğuna yönelik işaretler bulunduğunu açıklamıştı. Rusya da bu ihtimalin değerlendirildiğini söylemişti. 

AB de Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki gaz sızıntılarının kasıtlı bir eylemin sonucu olduğunu, tesadüfi olmadığını bildirmişti.

Kuzey Akım 1 boru hattı üzerinden doğal gaz sevkiyatı, gerekli bakımların yapılamadığı gerekçesiyle 31 Ağustos'ta durdurulmuştu.

GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ARTACAK

AB, ABD ve NATO, Rusya ve Almanya arasındaki boru hatlarındaki hasarın kasten verildiğini belirtti, ancak doğrudan Moskova suçlanmadı.

Rusya ise sızıntılarla ilgisi olmadığını ve ABD’nin sorumlu olabileceğini ima etti.

Rusya, Batı’nın Ukrayna’ya verdiği destek nedeniyle doğalgaz tedarikini bir silah olarak kullanmakla suçlanmıştı.

Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki sızıntılar Pazartesi ve Salı günü ortaya çıkmıştı.

Her iki boru hattı da şu anda çalışmıyor. Kuzey Akım 2 hattı projesi Rusya Ukrayna’yı işgal ettiğinde rafa kaldırıldı ve Rusya da Kuzey Akım 1 boru hattını bakım yapılacağı gerekçesiyle kapattı Ancak her iki boru hattı da doğalgazla dolu.

Danimarka Enerji Bakanı Dan Jorgensen, sızıntıların hattaki doğalgaz tükenene dek, bir hafta kadar süreceğini söyledi ve soruşturma başlatıldı.

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, saldırının kasti olduğunun kanıtlanması halinde “mümkün olan en güçlü tepkinin verileceğini” taahhüt etti.

Rusya lideri Vladimir Putin’in sözcüsü Dimitri Peskov ise sabotaj suçlamalarını reddetti ve bunun “tahmin edilebilir, aptalca ve saçma” olacağını ileri sürdü.

Peskov ayrıca, kasti saldırı ihtimalinin dışlanamayacağını belirtti ve sızıntılar konusunda “çok kaygılı” olduğunu söyledi.

TERÖRİZM SORUŞTURMASI BAŞLATILDI

Rus gazını Baltık Denizi üzerinden Avrupa'ya taşıyan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında 3 noktada görülen gaz sızıntıları sonrası Rus istihbaratı, Rus savcılık makamlarının ön soruşturma başlatmasının ardından kendilerinin de "Uluslararası Terörizm Yasası" kapsamında sızıntılar ile ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. A

çıklamada, “Rusya Federasyonu Ceza Kanunu'nun ‘Uluslararası Terörizm Yasası’ Maddesinin 1. Kısmı uyarınca suç belirtilerinin tespit edilmesiyle ilgili olarak, Başsavcılık tarafından gönderilen materyaller doğrultusunda Rusya Federasyonu Ceza Muhakemesi Kanunu'nun maddesinin 2. bölümünün 2. paragrafı uyarınca Rusya Federasyonu Federal Güvenlik Servisi (FSB) Soruşturma Dairesi tarafından soruşturma başlatıldı" denildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlığını tanıyacağını açıklamasının ardından Almanya bir süredir tartışmaların odağında yer alan Kuzey Akım 2 boru hattı projesini durdurma kararı aldı. Almanya Başbakanı Olaf Scholz "Rusya’nın son adımlarının ardından Kuzey Akım 2’ye ruhsat verilmesi artık imkansız, durumu değerlendirmeliyiz" açıklamasında bulundu.

Rus doğalgazını Baltık denizi altından Almanya'ya doğrudan aktaran kilometre uzunluğundaki Kuzey Akım 2'nin inşaat çalışmaları geçen eylül ayında tamamlandı ancak gerekli onaylar verilmediği için henüz faaliyete geçmedi.

MALİYETİ MİLYAR EURO

'de yapımına başlanan milyar Euro'luk projeye enerji devleri ENGIE, OMV, Royal Dutch Shell, Uniper, ve Wintershall yatırım yaptı. Boru hattı Finlandiya, İsveç ve Danimarka'nın karasularından geçiyor. Faaliyete geçmesi durumunda bu hattan yılda 55 milyar metreküp Rus gazı Almanya üzerinden Avrupa'ya aktarılacak. Kuzey Akım 1 ile toplam kapasiteleri yıllık milyar metreküp olacak.

Proje fikir olarak ilk döneminde gündeme gelmişti. O dönem de Rusya-Ukrayna arasındaki gerginlik sebebiyle Avrupa ülkeleri enerji arzının politik sorunlardan etkilenmemesi için Ukrayna üzerinden geçmeyen yeni bir boru hattı inşa edilmesi gerektiğini tartışmaya başlamıştı.

UKRAYNA'YA GÖRE MALİYETİ DÜŞÜK

Projenin ana yüklenicisi Gazprom maliyetlerini açıklamasa da yapılan analizlere göre firmanın Batı Sibirya'daki sahalardan Avrupa'ya 1 milyar metreküp gaz aktarmasının maliyeti, Ukrayna ve Slovakya üzerinden olunca milyon dolar, Baltık Denizi'nden geçen Kuzey Akım 1 hattı kullanılınca ise 23 milyon dolar oluyor. Bu da maliyetin yaklaşık yüzde 60 düşmesi anlamına geliyor. Kuzey Akım 2 'de de benzer bir taşıma maliyeti oluşması bekleniyor.

Ukrayna ve Slovakya üzerinden geçen boru hattının yaklaşık 26 milyar metreküplük kapasitesi bulunuyor. Dolayısıyla Kuzey Kuzey Akım 2 söz konusu hatta göre daha güvenilir ve ucuz bir alternatif olmayı vaat ediyor.

Bunun yanında Avrupa ülkeleri kriz anlarında Rusya'nın Ukrayna'ya gaz akışını kesme olasılığından korkuyor. Eğer bu gerçekleşirse kıtada halihazırda yükselen enerji faturalarının daha da artması bekleniyor. Rusya şu ana kadar söz konusu gaz akışını durdurabileceğini açıkça belirtmedi.

'BİN METREKÜP GAZ İÇİN EURO ÖDEYECEKLER'

Ancak Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Putin'e en yakın isimlerden olan Dimitri Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden Almanya'nın kararıyla ilgili yaptığı değerlendirmede "Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Kuzey Akım- 2 gaz boru hattının sertifikalandırılmasının durdurulması talimatını verdi. Peki. Avrupalıların yakında bin metreküp gaz için Euro ödeyeceği yeni bir dünyaya hoş geldiniz" ifadelerini kullandı.

Avrupa'da bin metreküp gazın mevcut fiyatı Euro civarında. Yani Medvedev son açıklamalarında Almanya'nın kararının gaz fiyatlarını yaklaşık 3 katına çıkaracağını iddia etmiş oldu.

Kuzey Akım 2'nin çeşitli avantajları olsa da özellikle ABD, Avrupa'nın Rus gazına bağımlılığını artıracağı endişesiyle projeye uzun süredir karşı çıkıyor. Biden yönetimi Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi durumunda projenin faaliyete geçmesine engel olacaklarını belirtti. Almanya ise ABD'nin itirazlarına rağmen son krize kadar projenin hayata geçmesi için büyük çaba sarf etti.

RUS GAZININ AB'DEKİ PAYI YÜZDE 38

En güncel verilere göre 27 üyeli Avrupa Birliği'nin kullandığı doğalgazın yüzde 'i Rusya'dan geliyor. Çekya, Letonya gibi AB üyesi ülkelerde bu oran yüzde 'e çıkıyor. Rus gazının Almanya'nın tüketimindeki payı ise yüzde ABD bu oranının artmasının Rusya'nın elini siyasi olarak güçlendirdiğini düşünüyor.

Avrupa ülkelerinin Rus gazına bağımlılığı:

Avrupa'da buna karşılık İngiltere, Belçika, Portekiz, İspanya gibi ülkelerde Rus gazının payı çok düşük.

55 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT

AB'nin toplam enerji tüketiminin yüzde 36'sı petrolden geliyor. Toplam enerji piyasasında doğalgazın payı ise yüzde Bu gazın yüzde 38'inin Rusya'dan geldiği düşünüldüğünde Avrupa'nın şu anda Rus gazından vazgeçme ihtimali görünmüyor.

Tabii buna karşılık trilyon dolarlık Rus ekonomisinin de doğalgaz ihracatını durdurma lüksü bulunmuyor. Rusya geçen yıl gaz ihracatından 55 milyar dolar gelir elde etti.

Önümüzdeki günlerde enerji alanında atılacak adımlar en az askeri adımlar kadar dikkat ve endişeyle takip edilecek.