Gaziantep Batalhöyük

Listeme
Ekle

Facede
Paylaş

Twitterda
Paylaş

Lokasyonu
Gönder

Bu höyüğe şimdi “küçük bir tepe” diyebiliyoruz ancak tarihte şehir dışındakalanve şehringüvenliğini sağlamak için sipahinin hazırda beklediği, bölgeye hakim bir konumda…

İsmi ise bir aileninlakabını taşımakta yüzyıllardan bu yana… Lakap, soyun erkeklerine nasıl yakıştırılmıştır? Bu sorunun cevabını aile fertlerinden Müfit Budak (36) anlatır:

“Battal Bey lakabı, güçlü ve iri olmalarından dolayı verilen bir lakap. Söylenene göre; ailenin en kısa boylusunun boyu civarı yani o kadarbüyükler.  Battal Bey ve Battal Bey’in soyundan gelenler bu lakapla anılıyorlar. Batalhöyük de Battal Bey’den geldiği için bu isim konmuştur.”

8. KUŞAKTAN TORUN MÜFİT BUDAK



Budak, Battal Hacı MehmetAğa’nın 8. kuşaktan torunu olduğunu belirterek soyu hakkındaşu bilgileri verir: 

“Esası Hacı Mehmet Ağa, onun oğluMehmet Ağa, onun oğlu Mehmet Sadık Ağa şeklinde ’lü yıllardan Cumhuriyet’in ilk dönemine kadar Gaziantep’in ileri gelenleri, yönetiminde söz sahibiolanbir aile. Mehmet Nuri Paşa Gaziantep’in idaresindeydi, birçok hizmetleri var Gaziantep’e. Yani Battal Bey’in soyundan gelenler Gaziantep’in en eski, en köklü, en bilinen ailelerinden.” 

OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E BATALHÖYÜK

Müfit Budak, önceleri höyüğün mülkiyetinin Osmanlı’da olup, sadece kullanımının ve idaresinin Battal Bey soyunda olduğunu; dahasonradan Battal Bey soyuna geçtiğini ve Cumhuriyet’e kadar soyda kaldığını ifade ederektarihisüreci aktarır:

“Batalhöyük’ün idaresi ’li yıllarda Battal lakaplı Hacı Mehmet Ağa’ya veriliyor. ’li yıllarda yinekendisinin soyundan gelenlere mülkiyeti veriliyor. O zamandan Cumhuriyete kadar mülkiyet Battal Bey ailesinde. Ondan sonrabirisine geçiyor, kim olduğunu bilmiyorum. Cumhuriyet’ten sonra da Ersoylar satın alıyor burayı. Asım Güzelbey’in BelediyeBaşkanlığıdönemindeburalar Belediyenin bünyesine geçti. Burada kafeteryave alt tarafında tesisyapıldı. O zamandan beri Belediyede burası. Önceden Osmanlı’daydı, sadece kullanımı ve idaresi Battal Bey soyundaydı, daha sonradan mülkiyeti Battal Bey soyuna geçti.”

BATTAL BEY’İN CİRİT ÇÖZÜMÜ

Budak’ın anlatımına göre; höyüğün özelliği ve Battal Bey’in orada verdiği hizmetşöyledir:

“Burası sonradan yapılanbir höyüktür yani doldurmadır. Zaten Gaziantep’te yaklaşık höyük varmış o zamandan bu zamana. Bunlar da doldurma, gözetleme kulesi olarak. Burada ahşap yapılarvarmış, tane sipahi burada hazırbeklermiş, Arap yağmacılar şehri yağmalamasınlar diye. Burada asker konuşlanır, gözetleme kuleleri var ahşaptan gene. Burada bir sıkıntıgördüklerinde haberci hemen şehir merkezine doğru gidiyor. Değirmiçem’de de gene sipahi mi var veya karşılayacak askerler mi var, onlara haberveriyorlarmış. 

Onlar herhangi bir yağmaya karşıorada hazırda beklerlermiş. Battal Bey de herhangi bir savaş, bir karışıklık olmasını falan istemezmiş. ‘Gelin cirit atalım. Ciridi kim daha uzağa atarsa o kazansın.’ dermiş. Ki bu bölgede de kendisinden iyi cirit atanyokmuş. Hem vücut yapısından hem de kendisinin kuvvetinden dolayı kale duvarını aşıracak şekilde cirit attığısöylenir. O kadar güçlüymüş ki eski sikkeleri alıp parmağıyla ezdiği zaman paranın üstündeki yazıyı silermiş.”

HÖYÜKTE MÜFİT BUDAK’IN DA ANILARI VAR…

“’lü yıllarda muhtemelen höyük halindeama gözetleme kuleleri, ahşap kuleler, sipahilerin kalacağı yerler’lü yıllarda yapılmış. Burası yerleşim alanıolarakdeğil, sadece askerin konuşlandığı yer olarak kullanıldı. Yani burada ailenin yaşamalanları yoktu. 
Küçükken ben çok geldim buraya babaannemle beraber, babaannemin yeğeniAyfer Hanım’daydı (Ersoy’du daha sonra Samlı oldu.). Hatırlıyorum yani bu yapıyı; bu bahçede oturduk, gelmişliğim vardı yani. Burası özelmülkiyetti, bağeviydi, halka açık bir yer değildi. Gene etrafta yapılar vardı ama burası bağ eviydi. 

Burası Ersoy ailesinin eline Cumhuriyet’ten sonra geçti. Buradaki restoran olarak kullanılanbinayı kendileri yaptıysa herhalde ’lü yıllarda yapılmıştır, ondan öncesihakkında bilgim yok.”

Haber: Başak AKAY