Askerdeyken Uzman Çavuş Olmak

Yönetmelik

Millî Savunma Bakanlığından:

Uzman Erbaş Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik uzmanlık görev yerlerine ait erbaş kadrolarında uzman onbaşı ve uzman çavuş olarak istihdam edilecek personelde aranacak nitelikleri, müracaat şeklini ve zamanını, müracaatın kabul edilmesini, sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebeplerini, atama, verilecek sicilin şekil ve usullerini ve bunlara yapılacak işlem şeklini, derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi ile terfi esaslarını, sözleşmenin feshi ve uzatılmasında uygulanacak esasları, ayırma ve ayrılma esaslarını, astlık-üstlük münasebetlerini, tâbi oldukları statü ve haklarını, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar ile bu hususlardaki işlem şeklini ve ilgili diğer hususları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2 — Bu Yönetmelik, Türk Silahlı Kuvvetlerinin erbaş kadrolarında istihdam edilecek uzman erbaşlarla, bunları istihdam edecek ve bunların istihdamı ile ilgili birlik, kurum ve kuruluşları kapsar.

Dayanak

Madde 3 — Bu Yönetmelik, 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 19 uncu maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;

Uzman çavuş: En az lise veya dengi okul mezunu çavuşlar veya en az ilköğretim okulu mezunu olup, muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini müteakip, Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik görev yerlerinde veya çavuş kadro görev yerlerinde, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu esaslarına göre istihdam edilenler ile bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa geçirilenleri,

Uzman onbaşı: En az ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu olup, muvazzaflık hizmetini onbaşı veya er olarak tamamlamayı müteakip, Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik erbaş kadrolarında istihdam edilenleri,

Uzman erbaş: 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu hükümlerine göre istihdam edilen uzman çavuş ve uzman onbaşıları,

Sicil yılı: Bir sicil yılını, o yılın 2 Mayıs tarihinden başlayıp bir sonraki yılın 2 Mayıs tarihine kadar olan süreyi,

Sözleşme yılı: Sözleşme başlangıç tarihinden sözleşme bitiş tarihine kadar birer yıllık süreleri,

İzin yılı: 1 Ocak ilâ 31 Aralık tarihleri arasını ihtiva eden süreyi,

İzin süresi: Bir izin yılı içerisinde, yol süresi hariç olmak üzere 30 günü,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Esaslar

Duyuru

Madde 5 — Devamlılık arz eden teknik ve kritik uzmanlık görevleri için Genelkurmay Başkanlığınca gerekli görüldükçe yayımlanan prensipler çerçevesinde kuvvet komutanlıkları ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca; önceki yıl uygulamaları ve yeni ihtiyaçlar dikkate alınarak uzman erbaş istihdamı ile ilgili direktif yayımlanır ve alım tarihleri uzman çavuş ve uzman onbaşı olarak ast birlik ve kurumlar ile askerlik şubelerine yayımlanarak ilgili personele duyurulur.

Terhisten sonra uzman erbaş olmak isteyenler için kuvvet komutanlıklarınca, Jandarma Genel Komutanlığınca ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenecek tarihlerde basın organlarında, uzman erbaşlığı tanıtıcı, başvuru şekil ve şartlarını açıklayan ilânlar verilir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları dikkate alınarak istihdamı plânlanan uzman erbaş kadroları hakkında 18/5/1929 tarihli ve 1453 sayılı Zabitan ve Askerî Memurların Maaşatı Hakkında Kanunun 2 nci maddesi hükmü uygulanır.

Personelde aranacak nitelikler

Madde 6 — Uzman erbaş olarak alınacaklarda aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) En az ilköğretim veya dengi okul mezunu olmak (Genelkurmay Başkanlığı tarafından ihtiyaç duyulacak, özel ihtisası gerektiren sınıf, branş ve ihtisaslarda, ilköğretim mezunlarından çok üstün başarı belgesi alanlar, kuvvet komutanları veya Jandarma Genel Komutanı yahut Sahil Güvenlik Komutanının kararları ile uzman erbaş olarak alınabilirler. Bunların uzman çavuşluğa yükselmelerinde lise mezunu şartı aranmaz.),

c) Tespit edilen görev yerinde ihtisas sahibi olmak,

ç) Sağlık durumunun uzman erbaşlığa elverişli olduğunu, askerî hastahanelerden

alacağı raporla kanıtlamış olmak,

d) Askerlik hizmetini yapmakta iken müracaat edenler için, uygun nitelik belgesi almış

olmak,

e) Muvazzaflık hizmeti sırasında veya terhisinden itibaren üç yıl içinde ve müracaat tarihinde 26 yaşından gün almamış olmak şartıyla, kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından alım için görevlendirilen komutanlıklara müracaat etmek,

f) İstekli olmak,

g) Güvenlik soruşturması uygun olmak,

ğ) Askerî öğrencilik ile ilişiği kesilmemiş olmak,

h) Türk Silahlı Kuvvetlerinde daha önce subay, astsubay, uzman jandarma veya uzman erbaş olarak istihdam edilmemiş olmak,

ı) Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa veya zamanaşımına uğramış yahut para cezasına çevrilmiş ya da ertelenmiş ve adlî sicilden çıkarılmış olsa dahi, bir cürümden hükümlü bulunmamak,

i) Askerlik hizmeti sırasında üste hakaret, emre itaatsizlikte ısrar, mukavemet, amir veya üste fiilen taarruz, fesat ve isyan suçları ile 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 148 inci maddesinde belirtilen suçlardan hükümlü bulunmamak.

Uzman erbaş olmak için gerek muvazzaflık görevini yaptığı sırada, gerekse terhislerini müteakip başvuruda bulunan ve alınmaları uygun görülen personelin, güvenlik soruşturmaları; kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yaptırılır. Güvenlik soruşturması tamamlanmayan personel, göreve başlatılmaz. Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevî şahsiyetine gölge düşüren veya askerliğin şeref ve haysiyeti ile bağdaşmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranışları ile yasa dışı siyasî, yıkıcı, bölücü ideolojik görüşü benimseyenler, uzman erbaş olarak istihdam edilmezler.

Birlik komutanlıkları tarafından uzman erbaş olmaya lâyık görülenler için, en az ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu erbaş ve erlerin terhis çizelgelerinin "ihtisas kod numarası" kısmına, uzman erbaş olacaklar için nitelik belgesindeki (EK-A) nitelikler dikkate alınarak, "Uzman erbaş olmaya lâyıktır" ibaresi yazılır ve ilgililere terhislerinden önce bilgi verilir. Bunlardan, kendi sınıf, branşının dışında başka bir görevde çalıştırılanların ihtisas kod numaraları, muvazzaf askerliği fiilen yaptığı görevin numarası olarak yazılır.

Müracaat zamanı ve müracaat

Madde 7 — Yayımlanan duyurulara göre, uzman erbaş şartlarını haiz ve istekli olanlar, terhislerine en geç altı ay kala, bir dilekçe ile şahsî dosyalarının muhafaza edildiği ilk amirlerine müracaat ederler. Müracaatlar; personelin bağlı olduğu alay (ve eşidi) veya müstakil tabur (ve eşidi) komutanlıkları ile eşidi kurum amirliklerinde toplanır. Bu makamlardan daha üst makamlara doğrudan bağlı birlik, karargâh ve kurumlarda görevli olanların müracaatları; tugay, tümen, kolordu, ordu (ve eşidi) komutanlıkları ile eşidi kurum amirliklerinde ve jandarma bölge komutanlıklarında; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile Millî Savunma Bakanlığında ise personel başkanlıklarında toplanır.

Terhis olduktan sonra uzman erbaş olmak isteyenler; görev almak istedikleri bölgeyi de belirten bir dilekçeye, kayıtlı bulundukları askerlik şubelerinden alacakları kendilerine ait terhis çizelgesinin bir suretini de ekleyerek doğrudan kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından alım için görevlendirilen komutanlıklara müracaat eder.

Değerlendirme ve müracaatın kabulü

Madde 8 — Değerlendirme ve müracaatın kabulü aşağıdaki sıraya göre yapılır:

a) Müracaat eden personelin durumu, müracaatların toplandığı makamlarda teşkil edilecek üç kişilik heyet tarafından incelemeye tabi tutulur.

Bu heyetler:

1) Müstakil taburlarda; (ve eşidi) müracaat eden personelin bağlı olduğu bölük (batarya) komutanı ile tabur bağlısı diğer bir bölük (batarya) komutanı ve isteklinin bölüğünün bir astsubayından (bulunmadığı takdirde ilişkili bir astsubay),

2) Alaylarda; (ve eşidi) müracaat eden personelin bağlı olduğu tabur ve bölük (batarya) komutanı ile isteklinin bölüğünün bir astsubayından (bulunmadığı takdirde ilişkili bir astsubay),

3) Askerî kurum amirliklerinde; kurum amiri tarafından belirlenecek istekli ile ilişkili iki subay ve bir astsubaydan,

4) Tugay eşidi ve daha üst komutanlıklara doğrudan bağlı, müstakil bölük ve eşidi birlikler ile Askerî kurumlarda, kurmay başkanlarınca veya kurmay başkanınca verilecek yetkiye göre kurum amirlerince belirlenecek istekli ile ilişkili iki subay ve bir astsubaydan,

5) Terhislerinden sonra müracaat edenlerin işlemlerini yürütmek üzere kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından alım için görevlendirilen komutanlıklara müracaat eden aday adaylarının miktarlarına bağlı olarak, biri o Kuvvet Komutanlığının temsilcisi olmak üzere, subay ve astsubaylardan kurulacak yeteri kadar müracaat kabul ekibinden,

teşekkül eder.

b) Askerlik hizmetini yapmakta iken müracaat edenler için, teşkil edilecek heyet tarafından yapılacak incelemeyi müteakip her aday hakkında, "Uzman Erbaş Olacaklar İçin Nitelik Belgesi (EK-A)", doldurma talimatına uygun olarak tanzim edilir. Niteliklere verilen notların ortalamalarının toplamı, 100 tam notun 80 (dahil) ve daha yukarısı olanlar tespit edilir. Heyet tarafından olumlu tespit edilen personele ait tüm belgeler, kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından uzman erbaş alımı için görevlendirilen komutanlığa gönderilir.

Terhis belgelerinde veya müracaat belgelerinde "Uzman Erbaş Olur" kaydı olanlar, yapılacak değerlendirmeler sonunda aldıkları puanları eşit olan adaylar arasından tercih edilir.

Terhisinden sonra müracaat edenler ile gerekli görülmesi hâlinde askerlik hizmetini yapmakta iken müracaat edenlerden başvurusu kabul edilenler, kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından görevlendirilecek komutanlıklarca fizikî kabiliyet, mülakat, nazarî uygulamalı sınava tâbi tutulur. Sınavda başarılı olanlar, ilgili komutanlıklar tarafından sağlık raporu için tam teşekküllü askerî hastahaneye sevk edilir.

Müracaatların şekli, kabulü ve sıralamasıyla ilgili esaslar ile sınavların zamanı ve şekliyle ilgili diğer hususlar; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönergelerde belirtilir.

c) Müracaatların toplandığı müstakil tabur ve alay komutanlıkları ile eşidi kurum amirlikleri, askerî hastahanelerden uygun sağlık raporu alanların dilekçelerine, onaylanmış olan nitelik belgesi ile sağlık raporu ve varsa diğer belgeleri ekleyerek terhislerine en geç beş ay kala bağlı oldukları bağımsız tugay, tümen (ve eşidi) komutanlıkları ile eşidi kurum amirliklerine gönderirler. Bu makamlarca ve daha üst komutanlıklara doğrudan bağlı birliklerde görev yapanların evrakları ise, 7 nci maddedeki esaslara göre yapılacak incelemeyi müteakip, terhislerine en geç dört ay kala ilgili kuvvet komutanlıklarına veya Jandarma Genel Komutanlığına yahut Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilir. Terhislerinden sonra müracaat ederek yapılan sınavda başarılı olup, sıralamaları ihtisaslarına göre yapılmış olanların evrakları ise, sağlık raporları ile birlikte, eksiksiz olarak, alımlar için görevli komutanlıklarca doğrudan ilgili kuvvet komutanlığı veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilir.

ç) Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, ilgili makamlardan intikal ettirilen başvuruları/sınav sonuçlarını inceler. Branş ve ihtisaslardaki boş uzman erbaş kadrolarını da dikkate alarak, alınmaları uygun görülenlerin görevlendirilmelerini (dağıtımını) ismen yapar. Sevkleri için, görevlendirme emrini (dağıtım emrini) terhisten bir ay önce, isteği yapan birlikte bulunacak şekilde gönderir. Ancak güvenlik soruşturması tamamlanmayanların, soruşturma sonuçlarının alınmasını müteakip görevlendirilmeleri (dağıtımları) yapılır. Bu durumda olanların görevlendirilmeleri terhis olduktan sonra tamamlanır.

Terhisten sonra müracaat eden ve uzman erbaş olması uygun görülenlerin, görevlendirme emrinin bir sureti kendisine tebliğ edilir ve emrin alındığı tarihten itibaren bir ay içinde görev alacağı birliğe katılması istenir. Bunlara ait görevlendirme emrinin bir sureti de görev yapacağı birliğe gönderilir.

d) Askerlik hizmetini yapmakta iken müracaat edenlerden, yayımlanan boş kadro görev yerlerine birden fazla müracaat olması halinde seçim, nitelik belgesindeki not toplamı yüksek olanlardan, eşit olması halinde seçim öncelikle 4, 5, 8 ve 10 uncu niteliklerdeki notları yüksek olanlardan başlamak üzere yapılır.

Terhisten sonra uzman erbaş olmak üzere müracaat edenlerin öncelik sırası; bedenî ve zihnî sınavlarda alınan not ortalamaları, er veya erbaş terhis çizelgesindeki öğrenim durumu, ceza durumu, sivil hayattaki sanatı ve mesleği, bildiği yabancı dil durumu, askerlikteki ehliyetinin kadro görev yerine uyumu ile "uzman erbaş olur" kanaati, dikkate alınarak saptanır.

e) Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca yapılan inceleme ve dağıtımda personelin istek formunda belirtilen görev mahallerine tertip edilmeleri öncelikle dikkatte bulundurularak uzman erbaşlık işlemleri yukarıdaki komutanlıklarca (kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı) tekemmül ettirilir. Bu şekilde göreve alınanların işlemleri terhis tarihinden sonra en geç bir ay içinde tamamlanır.

f) Uzman erbaş olarak alınanların bundan sonraki bütün işlemleri (terfi, sözleşmenin uzatılması, sözleşmenin feshi, ilişik kesme ve özlük haklarına ilişkin işlemler ile buna benzer diğer işlemler) bağlı oldukları tugay, bağımsız tugay, tümen, jandarma bölge (ve eşidi) komutanları, eşidi eğitim merkezi komutanlıkları ile eşidi kurum amirlerince; kolordu ve ordu (ve eşidi) doğrudan bağlı birlikleri ile eşidi kurum amirliklerinde kurmay başkanlarınca; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile Millî Savunma Bakanlığına doğrudan bağlı birliklerinde personel başkanlarınca veya yetki verilen komutanlıklarca; Sahil Güvenlik Komutanlığında ise Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yapılır.

g) Temel askerlik eğitimini yapmakta olan erlerden uzman erbaş olmak için müracaat eden ve birlik değerlendirme heyeti tarafından müracaatı kabul edilenler; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca ihtiyaç duyulan sınıf ve branşlarda istihdam edilebilecekleri muhtemel kadro görev yerleri dikkate alınarak yetiştirilirler ve kıt'alarda takip edilirler. Bunlardan komutanlıklarınca uzman erbaşlığa layık görülenler, gerekli işlemleri tamamladığında uzman erbaşlığa nasbedilirler.

İşlemlerin tamamlanması ve sözleşmenin yapılması

Madde 9 — Muvazzaflık hizmetini yaparken müracaat edenlerin dağıtım emrini alan ilk âmir, uzman erbaş olarak alınacak personele emri tebliğ eder. Tebliğden sonra kendi birliğinde görev alacakların terhis tarihinde taahhüt senedini imzalayarak uzman erbaş olarak göreve devamı sağlanır. Görev almak istediği mahalden başka yerde bulunan birlik, karargâh ve kurumlarda görev alacaklar ise, terhislerini müteakip görev alacakları mahalle sevk edilir ve o birlikte taahhüt senedini imzalayarak göreve başlarlar. Bu şekilde gerek kendi birliğinde, gerekse diğer birliklerde göreve başlayanlara, bir aya kadar izin verilir. Bu izin yıllık izinden mahsup edilir. Muvazzaflık hizmetini yapmakta olduğu mahalden başka bir yerde bulunan birlikte görev alacakların sevk giderleri, erbaş ve erler gibi Devlet tarafından karşılanır. Terhis tarihinde güvenlik soruşturması tamamlanmayanlar, terhislerini müteakip bu soruşturmanın tamamlanması ile birlikte göreve başlatılırlar. Bunlara, terhis olmuş personele uygulanan işlemler uygulanır. Terhis olduktan sonra, müracaat edenler, görevlendirme emrini (dağıtım emrini) aldıktan sonra bir ay içinde görev alacağı birliğe katılır ve taahhüt senedi imzalayarak göreve başlarlar. Uzman erbaşlar için göreve başlama tarihi, taahhüt senedinin imzalanarak verildiği tarihtir. İlk taahhüt senedi; iki yıldan az, beş yıldan fazla olamaz. Taahhüt senedi, (EK-B) de yer alan forma göre tanzim edilir.

Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca uzman erbaşlara ait ilgili makamlardan kendilerine intikal ettirilen başvuru dilekçesi, nitelik belgesi, sağlık raporu ve varsa diğer belgeler, uzman erbaşların görev alacağı komutanlığa gönderilir.

Uzman erbaş olarak alınanların muvazzaflık hizmetini yaptıkları birlikteki ilgili amirleri, muvazzaflık hizmetini müteakip terhis işlemini yaptıktan sonra, askerlik yoklamasında dikkate alınmak üzere dağıtım emrinin bir suretini de ilâve ederek muvazzaflığa ait şahsî dosyasını (terhisten sonra müracaat edenler için sadece dağıtım emrini) askerlik şubesine gönderir. Uzman erbaş istihdam eden birlik ve kurumlarda "subay, astsubay kullanma yeri defteri"ne benzer "uzman erbaş kullanma yeri defteri" tutulur. Uzman erbaş istihdam eden ilgili amir, gönderilen belgeleri ihtiva edecek şekilde bir dosya hazırlar. Uzman erbaşların herhangi bir şekilde Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin kesilmesini müteakip, ilgili amirdeki şahsi dosyası, usulüne uygun olarak ilgili kuvvet komutanlığına veya Jandarma Genel Komutanlığına yahut Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilen uzman erbaşlar hakkında "Terhis Belgesi" ve son üç yıla ait "Emekli Sandığı Kesenek Bordrosu" düzenlenerek, sözleşme yapmaya yetkili komutanlıklar veya kurum amirlikleri tarafından Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğüne gönderilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sicil İşlemleri, Kademe İlerlemesi ve Derece Yükselmesi ve Terfileri, Uzman

Onbaşıların Uzman Çavuşluğa Terfileri, Sözleşmenin Uzatılması, Görevde

Başarısız Olma ve Kendilerinden İstifade Edilememe Hâlleri ile

Sözleşmenin Fesh Edilmesi Sebepleri

Sicil işlemleri, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi

Madde 10 — Uzman erbaşlar, aşağıda belirtilen esaslara göre kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi yaparlar.

a) Kademe ilerlemesi yapılabilmesi için;

1) Bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması,

2) O yıl içinde olumlu sicil almış olması,

3) Bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması,

şarttır.

b) Derece yükselmesi yapılabilmesi için;

1) Derecesi içinde en az üç yıl ve bu derecenin üçüncü kademesinde bir yıl çalışmış olması,

2) Bulunduğu derecenin her kademesinde olumlu sicil alması,

3) Yükselebileceği bir üst derecenin bulunması,

şarttır.

Uzman erbaş hakkında sözleşmenin imzalanıp göreve alınmalarını takip eden ilk "2 Mayıs" tarihi itibarıyla, (EK-C) de örneğine yer verilen sicil belgesi tanzim edilir. Eğer göreve alınma tarihi ile takip eden "2 Mayıs" tarihi arasında geçen süre üç aydan kısa ise, ilk sicil belgeleri üç ayın doldurulduğu tarihte, müteakip sicil belgeleri her yılın "2 Mayıs" tarihi itibarıyla düzenlenir. Sicil belgesinde her niteliğe on üzerinden not verilir. Notlar tam sayı veya 1/2 kesirli olarak verilir. Sicil tam notu 100 dür. Sicil üstleri bütün niteliklere ayrı ayrı not vermek zorundadır. Sicil üstlerinin verdikleri notların toplamının ortalaması, o yılın sicil notunu teşkil eder. Bölüm sonucu tam sayı çıkmazsa iki hane yürütülür.

Uzman erbaşlar için sicil yazmaya yetkili sicil üstleri ile ilgili olarak, 28/12/1998 tarihli ve 23567 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Astsubay Sicil Yönetmeliğinin 5 ilâ 18 inci madde hükümleri uygulanır.

Uzman erbaşların birinci sicil üstleri; en az tim, takım, karakol, bölük komutanı veya bunların eşidi görev yerlerinde komutan veya amir olan en az astsubay kıdemli çavuş veya teğmen rütbesindeki kişilerdir.

Sicilin olumlu olabilmesi için sicil notunun, sicil tam notunun yüzde altmış (%60) ve daha yukarısı olması gerekir. Kademe ilerlemesi işlemleri asgarî üçüncü sicil amirliği seviyesinde, derece yükselmesi işlemleri sözleşme yapmaya yetkili komutanlık veya kurum amirleri tarafından yapılır ve ilgili komutanlıklara bildirilir.

Sicil dönemi içinde sicil üstünün veya sicil alan personelin görevinden ayrılması hâlinde ayrılış sicili düzenlenmesine ilişkin hususlar, 28/12/1998 tarihli ve 23567 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Astsubay Sicil Yönetmeliğinde olduğu gibidir. Ayrıca uzman erbaşların sicil belgeleri, ikinci sicil amirinde açılacak özel bir dosyada muhafaza edilir. Üçüncü sicil üstleri; not verme ve yazılı kanaat yazma yetkisi hariç olmak üzere diğer yetkilerini, lüzum gördükleri takdirde her sicil döneminde yazılı emirle ikinci sicil üstlerine devredebilirler.

Uzman onbaşıların uzman çavuşluğa terfileri

Madde 11 — Uzman onbaşılardan bir yıllık hizmet süresini tamamladıktan sonra, istekli oldukları ve görevdeki başarısı sicil belgesi ile tespit edilen ve uzman çavuş olabileceğine dair haklarında olumlu kanaat bulunanlar; tugay, bağımsız tugay, tümen, jandarma bölge (ve eşidi) komutanlarınca veya eşidi kurum amirlerince; kolordu ve orduya (ve eşidi) doğrudan bağlı birlikleri ile eşidi kurum amirlikleri için kurmay başkanlarınca; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile Millî Savunma Bakanlığına doğrudan bağlı birlikleri için personel başkanlıklarınca veya yetki verilen makamlarca; Sahil Güvenlik Komutanlığında ise Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından uzman çavuşluğa terfi ettirilirler.

Sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar

Madde 12 — Uzman erbaşlar, sözleşme süresinin bitiminde terhis edilirler. Bunlardan sözleşmelerinin yenilenmesini isteyenlerin istekleri, müteakip sözleşme süreleri bir yıldan az, beş yıldan fazla olmamak kaydıyla, aşağıdaki şartlar altında kabul edilir:

a) Taahhüt ettiği sürenin bitimine en az üç ay kala (yurt dışı geçici göreve gidecek uzman erbaşlar için altı ay kala) hizmet süresini uzatmak istediğine dair bir dilekçe ile müracaat etmiş olmak,

b) Almış oldukları son sicil notu, sicil tam notunun yüzde altmış (%60) ve daha yukarısında olmak,

c) Fiilî kadroda münhal bulunmak,

ç) İstihdam edildikleri veya edilecekleri kadronun görev özelliklerine göre sınıf ve branşları ile ilgili 8/10/1986 tarihli ve 86/11092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde belirtilen sağlık niteliklerine sahip olmak.

Bu suretle işlemleri tamamlanan uzman erbaşların sözleşmelerinin uzatılması, istihdam edildikleri tugay, bağımsız tugay, tümen, jandarma bölge (ve eşidi) komutanlıklarınca veya eşidi kurum amirlerince, eşidi eğitim merkezi komutanlıklarınca; ordu ve kolordu (ve eşidi) doğrudan bağlı birlikleri ile eşidi kurum amirlikleri için kurmay başkanlarınca; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile Millî Savunma Bakanlığına doğrudan bağlı birlikleri için personel başkanlarınca veya yetki verilen komutanlıklarca; Sahil Güvenlik Komutanlığında ise Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından tasdik edilir ve ilgili kuvvet komutanlığına, Jandarma Genel Komutanlığına ve Sahil Güvenlik Komutanlığına bildirilir. Bu şekilde sözleşmelerin uzatılması tasdik edilenler, yeni bir taahhütname imzalayarak göreve devam ederler. Uzman çavuş ve uzman onbaşıların sözleşmeleri azamî 45 yaşına girdikleri yıla kadar uzatılabilir.

Görevde başarısız olma, kendilerinden istifade edilmeme halleri ve sözleşmenin feshedilmesi sebepleri

Madde 13 — Sözleşmenin imzalanmasından sonra ilk beş aylık intibak dönemi içerisinde göreve intibak edemeyenler ile ayrılmak isteyenlerin sözleşmeleri feshedilerek, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Peşin olarak ödenen aylık ve aylık ile birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır.

Görevde başarısız olanlar ile kendisinden istifade edilemeyeceği (atış, spor, eğitim, operasyon ve istihdam edildikleri kadro görev yerlerinde ve davranışlarında askerlik mesleği değerlerini sergilemede, ikazlara rağmen istenen düzeye ulaşamayan ve aşırı derecede borçlananlardan bu durumu rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlananlar, mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içerisinde yedi gün ve daha uzun süre ile göreve gelmeyenler) anlaşılan, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Bunlar yedekte er kaynağına alınır.

Ayrıca;

a) Almış oldukları sicile göre kademe ilerlemesi yapamayanların,

b) Verilen ceza, tecil edilse veya para cezasına çevrilse dahi;

1) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasnii, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayri tabiî mukarenet, dolanlı iflâs gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlâk kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçlarından dolayı mahkûm olanların,

2) 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 148 inci maddesinde yazılı suçlardan mahkûm olanların,

c) 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 10 uncu maddesinde belirtildiği şekilde sağlık nedeniyle kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılanların,

ç) Taksirli suçlar hariç olmak üzere diğer suçlardan adlî veya askerî mahkemeler tarafından otuz günden daha fazla süreli hürriyeti bağlayıcı bir ceza ile mahkûm olanların,

d) Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süre ile hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkûm olanların,

e) Disiplin mahkemeleri veya en az iki disiplin amirinden disiplin cezası aldığı tarihten geriye doğru son bir yıl içerisinde toplam otuz günden daha fazla hürriyeti bağlayıcı disiplin cezası alanların,

f) Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden; bu evlilikleri, 12/3/1997 tarihli ve 22931 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yabancı Uyruklu Kişilerle Evlenen Subay, Astsubay, Sözleşmeli Subay, Sözleşmeli Astsubay, Uzman Jandarma ve Uzman Erbaşlar Hakkında Yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde Genelkurmay Başkanlığı tarafından uygun görülmeyenlerin,

g) Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin veya Türk vatandaşlığından çıkartılanların,

Tugay, bağımsız tugay, tümen, bölge (ve eşidi) komutanlarınca veya eşidi kurum amirlerince; ordu, kolorduya (ve eşidi) doğrudan bağlı birlikleri ile eşidi kurum amirleri için kurmay başkanlarınca; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ile Millî Savunma Bakanlığına doğrudan bağlı birlikler için personel başkanlarınca veya yetki verilen komutanlıklarca; Sahil Güvenlik Komutanlığında ise Sahil Güvenlik Komutanlığınca sözleşmeleri feshedilmek suretiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişikleri kesilir.

Sözleşmenin feshedildiği, ilgili kuvvet komutanlığına, Jandarma Genel Komutanlığına ve ilgili amirine, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından da ilgili birlik komutanlığına bildirilir. Kendisine tebliği müteakip, yapılacak devir-teslim ve diğer işlemlerin sonunda ilişik kesme ile fesih tamamlanır.

Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen uzman erbaşlar, tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine alınmazlar.

Uzman erbaş olarak göreve başlamış olup da, daha sonra bu Yönetmelikte belirtilen şartlara sahip olmadığı anlaşılanlar hakkında da fesih işlemi yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Erbaşların Tâbi Oldukları Statü ve Haklar

Hizmet şartları ve astlık, üstlük münasebetleri

Madde 14 — Uzman erbaşlar, onbaşı ve çavuş rütbesini taşıyan asker kişi sayılırlar. Muvazzaflık hizmetinde ve yedeklik döneminde iken hizmete çağrıldıklarında er ve emsali rütbedeki erbaşların üstü olup; cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından er ve erbaşların tâbi olduğu hükümlere tâbi olurlar. Disiplin suçları açısından, 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 171 inci maddesi esas alınır. Uzman erbaşların, aynı rütbedeki diğer bir uzman erbaşla astlık üstlük ilişkisi yoktur. Askerî öğrenciler ile astlık üstlük münasebetleri yoktur. Uzman erbaşlar hakkında rütbenin geri alınması fer'î cezası uygulanmaz.

Hizmete çağrılan yedeğe ayrılmış uzman erbaşlara muvazzaf emsalleri gibi özlük hakları verilir.

Terhis kaydı, yedeklik yoklaması, hizmete celp, eğitim ve tatbikat gibi yedeklik dönemine ilişkin olarak, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. Bu Kanunda düzenlenmeyen hususlarda 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Görev

Madde 15 — Uzman erbaşlar, istihdam edildikleri kadro görevleri ile beraber 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda erbaşlar için belirtilen görevleri de yaparlar.

Giyecek, bakım ve barınmaları

Madde 16 — Uzman erbaşların giyecek, bakım ve barınmaları er ve erbaşlar gibi Devlet tarafından sağlanır. Uzman erbaşların giyim, kuşam istihkakları Millî Savunma ve İçişleri Bakanlıklarınca düzenlenecek istihkak ve tahsis listelerinde gösterilir.

Tedavi

Madde 17 — Uzman erbaşlar ve bunların bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerinin tüm sağlık işlemleri hakkında, 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak, uzman erbaşların hava değişimi ve istirahat süresinin toplamı, tedavi süresi hariç olmak üzere bir sözleşme yılı içinde üç ayı geçemez. Hava değişimi ve istirahat süresi üç ayı geçenlerin, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Bir yıl içerisinde alınan hava değişimi ve istirahat süresi; bir sözleşme yılı içerisinde alınan toplam hava değişimi ve istirahat süresini ifade eder. Bunlardan barışta ve savaşta görev esnasında veya görev dışında görevlerinden dolayı bir saldırıya veya kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına yakalananlar hakkında kesin işlem kararlı sağlık kurulu raporu onaylanıncaya kadar ilişikleri kesilmez, izinli sayılırlar. Sıhhî arızası devam edenler ve kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılanlar hakkında, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır,

Uzman erbaş emeklileri ile harp malûllüğü, vazife malûllüğü veya adî malûllük aylığı bağlanarak, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan uzman erbaşlar, bunların bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri ile harp ve vazife malûllüğünü gerektiren nedenlerden dolayı vefat edenlerin maaşa müstahak dul ve yetimleri, 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 66 ncı maddesinin (a) ve (b) fıkraları ile 67 nci ve 70 inci maddeleri hükümlerinden aynen istifade ederler.

Uzman erbaşlardan;

a) Kendi kusurları olmaksızın idare tarafından sözleşmeleri yenilenmeyenler ile; sözleşme süresi içinde vefat, bir sözleşme yılı içerisinde 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununda belirtilen süreden daha fazla hava değişimi ve istirahat süresini geçirme, bulunduğu kadronun kaldırılması, istihdam edildiği kadronun sağlık niteliğini kaybetme nedenleriyle sözleşmeleri sona erenler ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin, Türk Silahlı Kuvvetlerinde uzman erbaş olarak hizmet edilen süre kadar ve on yılı geçmemek üzere,

b) Sözleşme süresi sonunda kendi istekleriyle sözleşmeleri yenilenmeyenler ile istihdam edildiği kuvvetinin değiştirilmesi veya sınıfının kaldırılması sebebiyle kendi istekleri üzerine sözleşmesi feshedilenler ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin ise Türk Silahlı Kuvvetlerinde uzman erbaş olarak hizmet edilen sürenin yarısı kadar ve beş yılı geçmemek üzere,

Muayene ve tedavi hizmetleri, askerî hastahanelerde ücretsiz olarak verilmeye devam edilir. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarının ve sosyal güvenlik kurumlarının sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı doğanlar, bu hakları mevcut olduğu sürece bu fıkraya göre askerî hastahanelerden yararlanamazlar.

Sözleşmeleri sağlık nedeniyle fesh edilip de, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa göre malûllük aylığına hak kazanamayan uzman erbaşlardan, sözleşmelerinin feshine neden olan sıhhî arızalarının tedavisine devam edilenlere (bu haktan yararlanacak uzman erbaş tarafından sözleşmenin feshine neden olan tedavisinin devam ettiğinin askerî hastanelerden alacağı ve onaylatacağı raporla belgelendirdiği sürece), sözleşme fesih tarihini takip eden aybaşından itibaren on iki ayı geçmemek üzere tedavi süresince, görevdeki emsallerinin almış oldukları net maaşların (27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinde belirtilen ek tazminatlar ile 14/7/1964 tarihli ve 500 sayılı Kanuna göre ödenen tazminat ve lojman tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) üçte iki (2/3)si, her ay, sağlık yardımı olarak kurumlarınca ödenir. Bu ödemeden hiçbir kesinti yapılmaz.

Ödemeler uzman erbaşın son görev yaptığı birlik tarafından (birlikleri lağv edilen uzman erbaşlara bir üst birlik tarafından) hastahanelerden alınan raporlara göre, hak edildikten sonra malûllük aylığına hak kazanamadığının Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü tarafından belgelendirilmesi üzerine, sözleşmenin feshedildiği tarihi takip eden ay başından itibaren, belgelerin tanzimi sırasında geçen süreler için hak edilen sağlık yardımı da dikkate alınarak bütçenin, "Sağlık Amaçlı Transferler" ekonomik kodundan ödenir. Geçmiş süreler için yapılacak ödemelerde; ait olduğu aydaki katsayılar dikkate alınır, faiz ödemesi yapılmaz.

İzin

Madde 18 — Her uzman erbaşın bir izin yılında, yol süresi hariç otuz gün izin hakkı vardır. Uzman erbaşların bu izinlerini yurt dışında geçirmek istemeleri durumunda, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından talepleri değerlendirilerek, bu konuda karar verilir. İlk sözleşme yılı ve sözleşmenin sona erdiği yıl için izin süresi, bu yıllar içerisinde yapılan görev süresine göre belirlenir. İzinler; 6, 7 ve 8/9/1961 tarihli ve 10899, 10900 ve 10901 sayılı Resmî Gazete’lerde yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği esaslarına göre düzenlenir.

Uzman erbaşlara yıllık izinlerin dışında ayrıca, 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 78 inci maddesinde belirtilen esaslara göre izin verilir. Verilen bu izinler yıllık izinden sayılmaz.

Özlük hakları

Madde 19 — Uzman erbaşlara, göreve başlamış olmak kaydıyla sözleşmenin onaylandığı tarihten geçerli olarak 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa Ek'li "1 Sayılı Aylık Gösterge Tablosu" üzerinden aylık ödenir. Uzman çavuşlar, 10 uncu derecenin birinci kademesinden; uzman onbaşılar ise, 11 inci derecenin birinci kademesinden giriş yaparlar. Uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa terfi edenlerin intibakları, bulundukları derece ve kademenin bir üst derecesinin aynı kademesine yapılır. Bu şekilde bir üst dereceye yükselenlerin takip eden ilk derece yükselmesi için bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (b) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümleri uygulanmaz. Bütün derece ve kademe ilerlemelerinde, sözleşme tarihine göre yıl hesabı dikkate alınır. Uzman erbaşlara; yan ödemeleri, Silahlı Kuvvetler hizmet tazminatı, aile yardımı ödeneği, doğum yardımı ödeneği, ölüm yardımı ödeneği ve yakacak yardımı, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu esaslarına göre; tayın bedeli 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayin Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun esaslarına göre ödenir. Uzman erbaşlardan uçuş, paraşüt, denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam hizmetlerinde görevlendirilenlere Silahlı Kuvvetler hizmet tazminatına ilâve olarak, bu hizmetlerde görevlendirilen ve aynı uçuş, dalış ve atlayış hizmet süresinde bulunan astsubaylara 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun esaslarına göre hizmet yılları itibarıyla ödenen uçuş, dalış ve atlayış hizmet tazminatlarının yüzde otuz (%30) u tutarında aylık uçuş, dalış ve atlayış tazminatı ayrıca ödenir. Uzman erbaşlar mevcut hükümler dahilinde, Millî Savunma Bakanlığına, Jandarma Genel Komutanlığına ve Sahil Güvenlik Komutanlığına ait konutlardan, kiralama sisteminden ve lojman tazminatından da istifade ederler. Tutuklanan, firar veya izin tecavüzünde bulunan ve cezası infaz edilmekte olan uzman erbaşların aylık ödenek ve tazminatları hakkında, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 65 inci maddesi hükümleri uygulanır.

Kendi kusurları olmaksızın hizmet sürelerinin uzatılmaması sebebiyle veya sözleşme süresini bitirip ayrılanlardan; hizmet süresi beş yılı geçmeyenlere, ayrıldıkları tarihte almakta oldukları net maaşları tutarının (27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinde belirtilen ek tazminatlar ile 14/7/1964 tarihli ve 500 sayılı Kanuna göre ödenen tazminat ve lojman tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) iki katının toplam hizmet yılı ile çarpımından bulunacak miktarda ikramiye verilir. Hizmet süresi beş yılı geçenlere ise, beş yıllık hizmetleri için yukarıdaki esasa göre hesaplânacak tutara; ayrıldıkları tarihte almakta oldukları net maaşları tutarının (375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinde belirtilen ek tazminatlar ile 500 sayılı Kanuna göre ödenen tazminat ve lojman tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç), beş yıldan fazla olan hizmet yılı toplamı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın ayrıca ilâve edilmesi suretiyle tespit edilecek miktarda ikramiye verilir. Ancak, uzman erbaşlara ödenecek ikramiye, hiçbir suretle ayrıldıkları tarihte almakta oldukları ikramiye ödenmesine esas net maaşlarının yirmi katını geçemez. İkramiyelerden; damga vergisi hariç, vergi kesilmez. Emeklilik hakkı kazanan uzman erbaşlara, bu ikramiye ödenmez ve bunlar hakkında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. Sözleşmesinin sona ermesinden itibaren, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünün, personelin malûllüğü hakkında karar vermesine kadar geçecek süre için verilecek ikramiyeye ilişkin faiz ödemesi yapılmaz.

Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden; bu evlilikleri, 12/3/1997 tarihli ve 22931 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yabancı Uyruklu Kişilerle Evlenen Subay ve Astsubaylar Hakkında Yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde, Genelkurmay Başkanlığı tarafından uygun görülmeyenlerin, çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin veya Türk vatandaşlığından çıkartılanların veya disiplinsizlik ve ahlâkî nedenlerle sonradan Türk Silahlı Kuvvetlerinde kalması uygun görülmeyenlerin sözleşmeleri fesh edilir ve bunlara ikramiye ödenmez. Astsubay nasbedilenlere de ikramiye verilmez. Sağlık, vefat, istihdam edildiği kuvvet komutanlığının veya sınıfının değiştirilmesi yahut bulunduğu kadronun kaldırılması durumunda bir yılı tamamlamadan ayrılanlara, bir yıl içinde alması gereken ikramiye tutarı, on iki aya eşit olarak bölünmek suretiyle hizmet ettiği her aya isabet eden miktarda ödeme yapılır.

Uzman erbaşların istihdam edildiği kadro görev yerinin herhangi bir nedenle kaldırılması veya bu kadrolarda uzman erbaş istihdam edilmesine gerek kalmaması durumlarında uzman erbaşlar; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından, ihtisas sahibi olduğu diğer birliklerdeki boş olan uzman erbaş kadro görev yerlerine atanabilirler veya başka bir sınıfta istihdam edilebilirler. Bu durumda olan uzman erbaşların ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının görüşleri alındıktan sonra Genelkurmay Başkanlığı tarafından kuvvetleri değiştirilebilir. Bu fıkra uyarınca atanan, kuvvet veya sınıf değişikliği işlemine tâbi tutulan uzman erbaşlar, sözleşmenin feshini isteyebilirler. Bu şekilde sözleşmenin feshini isteyen uzman erbaşların istekleri kabul edilir ve bunlara, bu Yönetmelik esaslarına göre tahakkuk edecek ikramiye ödenir.

Uzman erbaşlıktan ayrılanlardan kamu kurum ve kuruluşlarına memur veya sözleşmeli personel olarak atananlar ile iş kanunlarına tâbi olarak çalışanların emekli olmaları durumunda; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 20 nci maddesi uyarınca ödenecek emekli ikramiyesi veya iş kanunlarına göre ödenecek kıdem tazminatının hesabında, bu maddeye göre ödenen ikramiyede esas alınan hizmet süreleri dikkate alınmaz.

Vefat eden uzman erbaşların dul ve yetimlerine Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı tarafından aylık bağlanamaması durumunda, bu Yönetmelik esaslarına göre hesaplânacak ikramiye kanunî mirasçılarına aynen ödenir.

İstekli olanlar, Ordu Yardımlaşma Kurumuna daimî üye olabilirler.

Uzman erbaşların herhangi bir şekilde Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin kesilmesi durumunda, sözleşme feshetmeye yetkili komutanlıkça sözleşme fesih onayı, terhis belgesi, hizmet belgesi ve son üç yıla ait emekli keseneği icmal bordrosunun Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğüne, üye ise Ordu Yardımlaşma Kurumu ve Türk Silahlı Kuvvetleri Dayanışma Vakfının istediği belgeler ilgili kurumlara gönderilir. Kıt'a özlük dosyaları; askerlik şubesi başkanlıklarına gönderilmek üzere ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığına gönderilir. Fesihli uzman erbaşlar ile ilgili müracaat ve yazışmalar, askerlik şubesi başkanlıkları tarafından yürütülür. Emeklilik hakkını kazanan uzman erbaşların özlük dosyaları, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından muhafaza edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Mesai Saatleri ve İkamet, Kıyafet, Atama ve Geçici Görev,

Kimlik Kartı ve Astsubay Sınıfına Geçirilme

Mesai saatleri ve ikamet

Madde 20 — Nöbetçi olanlar hariç olmak üzere uzman erbaşlardan isteyenler, 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun bu konudaki hükümleri saklı kalmak şartıyla, gece evlerine gidebilirler. Gece kışlada veya gemide kalmayı kabul edenler, yetkili amirin izni olmadan kışladan veya gemiden ayrılamazlar. Bunlar, mümkün olduğu kadar erbaş ve erlerden ayrı olarak tahsis edilecek yerlerde yatırılırlar. Evlerine gidenler, subay ve astsubay servislerinden istifade edebilirler. Mesai başlangıcında görevleri başında bulunurlar.

Kıyafet ve zatî tabanca

Madde 21 —Uzman erbaşların kıyafetlerinde, Türk Silahlı Kuvvetleri Kıyafet Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Buna göre;

a) Rütbe işareti olarak, uzman onbaşı ve uzman çavuş rütbe işaretini ve bulundukları rütbede her üç hizmet yılını müteakip de bir kıdem işaretini takarlar. Kıdem işareti, sözleşme onaylamaya yetkili makamın onayına müteakip takılır.

b) Şapkaları astsubay şapkasının aynısıdır, kokartları kırmızıdır.

c) Kışlık ve yazlık olarak haricî kıyafetleri, astsubay günlük elbisesinin; eğitim kıyafetleri ise, yaka ve rütbe işaretleri hariç astsubay eğitim elbisesinin aynısıdır.

Uzman erbaşlar, ilk sözleşmelerini müteakip bedeli karşılığında zatî tabanca edinebilirler ve görevli olmadıkları zamanlarda da resmî veya sivil elbise ile zatî tabancalarını göze görünmeyecek şekilde taşıyabilirler. En az on yıl görev yapıp Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılanlara, istifa veya istifa etmiş sayılmak suretiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan subay ve astsubaylar gibi; emeklilik durumunda ise, emekli subay ve astsubaylar gibi silah taşıma ruhsatı verilir.

Atama, geçici görev ve harcırah

Madde 22 — Uzman erbaşlar, sözleşme süreleri içinde değişik bölge ve garnizonlara, Türk Silahlı Kuvvetlerinin hizmet ihtiyacı esas alınmak suretiyle atanma ve yer değiştirme işlemlerine tâbi tutulurlar, kurs dahil geçici görevle görevlendirilirler. Bu şekilde atanan veya geçici görevle görevlendirilenlere ve ayrıca, terhislerinden sonra uzman erbaş olarak atananlar ile kendi kusurları olmaksızın hizmet sürelerinin bitiminde ayrılanlara, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve Bütçe Kanunu esaslarına göre harcırah verilir.

Uzman erbaşlar ilk atamalarında, atama emrinde belirtilen tarihte birliğine katılırlar. Müteakip atamalarda ise, garnizon dışına yapılan atamalarda personel ilişik kesme tarihinden itibaren en geç on beş gün içerisinde yeni birliğine katılır. Bu süre içerisinde geçerli bir mazereti olmaksızın birliğine katılmayan uzman erbaşın, kendisinden faydalanılamayacağı anlaşıldığında, bu personelin sözleşmeye yetkili eski birliği tarafından, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilir. Uzman erbaşların garnizon dışındaki yeni birliğine katılması için öngörülen bu süre, yıllık izin süresinden düşülmez. Aynı garnizon içinde yapılan atamalarda ise personel, müteakip mesai günü başlangıcında yeni birliğine katılır. Malûliyet raporu alıp henüz aylık bağlanmamış olanlara, Kanunun 16 ncı maddesinde düzenlenen ikramiye ödenmez.

Kimlik kartı

Madde 23 — Uzman erbaşlara Türk Silahlı Kuvvetleri Kimlik Kartı Yönergesinde gösterilen esaslara göre kimlik kartı verilir.

Astsubay sınıfına geçirilme

Madde 24 — Uzman erbaşların astsubaylığa geçirilmesiyle ilgili usul ve esaslar ile diğer hususlar aşağıda belirtilmiştir:

a) Bu bentteki şartları sağlayan uzman erbaşlardan kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, astsubay çavuşluğa nasbedilirler.

1) Kendi nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarından mezun olmak,

2) Muvazzaf astsubay olmaya istekli olmak ve en az bir yıl hizmeti bulunmak,

3) Başvuru tarihinde 28 yaşından gün almamış olmak,

4) Yapılacak sınavlarda başarılı olmak,

5) Astsubaylık için sınava müracaat tarihinde uzman erbaşlığa alındığı tarihten itibaren en az bir yıl sicil almış ve almış olduğu mevcut sicil notlarının ortalaması, sicil tam notunun yüzde seksen (%80) ve daha yukarısında olmak,

6) Genel kültür, meslekî bilgi, karakter ve ahlâk bakımından astsubaylığa lâyık olduğuna ilişkin olarak, sıralı sicil üstlerince hakkında örneğine (EK-Ç) de yer verilen nitelik belgesi olumlu düzenlenmiş olmak,

7) Dış kaynaktan muvazzaf astsubay olarak temin edilecekler için 8/10/1986 tarihli ve 11092 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde aranan sağlık niteliklerine haiz olmak,

8) Tâbi tutulacakları temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitiminde başarılı olmak.

b) Aşağıdaki şartları haiz olan uzman erbaşlardan; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, astsubay meslek yüksek okullarında verilecek öğrenim ve eğitimi müteakip astsubay çavuş nasbedilirler.

1) Astsubay meslek yüksek okullarının bağlı olduğu kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen ve Genelkurmay Başkanlığı tarafından onaylanan sivil lise veya dengi okullardan mezun olmak,

2) Muvazzaf astsubay olmaya istekli olmak,

3) Uzman erbaş olarak en az bir yıl hizmet etmek,

4) Sözleşme süresi içinde müracaatta bulunmak,

5) Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına başvuru tarihinde 26 yaşından gün almamış olmak,

6) 16/10/2003 tarihli ve 25261 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Astsubay Meslek Yüksek Okulları Yönetmeliği ile usul ve esasları yürürlüğe konulacak yönergede belirlenen astsubay meslek yüksek okuluna girmek için tâbi olacağı sınavda ve gerek görülmesi hâlinde yapılacak mülakat sınavında başarılı olmak,

7) Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına müracaat tarihinde, uzman erbaşlığa alındığı tarihten itibaren almış olduğu mevcut sicil notlarının ortalaması, sicil tam notunun yüzde seksen (%80) ve daha yukarısında olmak,

8) Genel kültür, meslekî bilgi, karakter ve ahlâk bakımından astsubaylığa lâyık olduğuna ilişkin olarak, sıralı sicil üstlerince hakkında örneğine EK-Ç'de yer verilen nitelik belgesi olumlu düzenlenmiş olmak,

9) Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre askerî öğrenci adaylarında aranan sağlık niteliklerini haiz olmak,

c) Uzman erbaş statüsünü sona erdirecek suçlardan gözetim altına alınanlar veya tutuklananlar veya taksirli suçlar hariç olmak üzere haklarında kamu davası açılanlar, bu durumlarının devamı süresince astsubaylığa geçirilmek için sınava alınmazlar. Ancak, bunlar hakkında hazırlık soruşturması sonunda "Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı" verilmesi veya yargılama neticesine göre "Beraat" etmeleri hâlinde, diğer şartları da haiz olmak kaydıyla sınava kabul edilirler.

ç) Astsubaylığa geçirilecek uzman erbaşların eğitimi, özlük hakları ve diğer hususlar:

1) Uzman erbaşların astsubay meslek yüksek okullarındaki öğrenim ile eğitim süre ve şekilleri, Astsubay Meslek Yüksek Okulları Kanununa göre yürütülür. Kendi nam ve hesabına fakülte ve yüksek okul bitirenlerden astsubay nasbedilecekler, en az üç aylık temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitimine tâbi tutulurlar.

2) Uzman erbaşların astsubay meslek yüksek okullarında ve temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitimi esnasında, özlük hakları yönünden uzman erbaşlık statüleri devam eder. Astsubay meslek yüksek okullarında öğrenim gören uzman erbaşlarda, evli ve nişanlı olmama durumu ile öğrenime ara vermeme şartı aranmaz. Bunların astsubay meslek yüksek okulunda yatılı olarak kalma ve kalmaması ile ilgili usul ve esaslar; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönergeler ile düzenlenir. Bunlara, okul ve temel askerlik eğitimi süresince 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 143 üncü maddesinde belirtilen öğrenci harçlıkları ödenmez. Bu süre içinde Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilikleri; rütbe, derece ve kademelerine göre emsalleri gibi devam eder.

3) Çeşitli sebeplerle temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitiminin ders veya eğitim yapılan toplam gün sayısının üçte birine katılmayanlar, başarısız sayılırlar. Sağlık sebebiyle temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitiminin ders veya eğitim yapılan gün sayısının üçte birine katılmayanlar, müteakip eğitim döneminde eğitime katılırlar, aynı sebepten başarısız olmaları hâlinde başarısız sayılırlar.

Astsubay meslek yüksek okullarından veya temel askerlik ve astsubaylık anlayışı kazandırma eğitiminden, başarısızlık nedeniyle veya kendi isteği ile ayrılanlardan istekli olan ve uzman erbaş olmak için gerekli şartları taşıyanlar, uzman erbaş olarak göreve devam ettirilirler.

d) Astsubay olmaya istekli uzman erbaşların, müracaat esasları ve tâbi tutulacakları sınavlar; kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönergelerde belirlenir. Astsubaylığa geçirilecek uzman erbaşların değerlendirilmesi; yapılan yazılı sınavlar sonucu aldıkları notlarına veya puanlarına sicil not ortalamasının yüzde yirmi beş (%25)i, bedenî yeterlilik ve yapılması hâlinde mülakat notunun her birinin yüzde on(%10)u ile örneğine EK-D'de yer verilen mükâfat puanlarının ilâvesi ve örneğine EK-E'de yer verilen ceza puanlarının düşülmesi ile yapılır. Astsubay adayı, uzman erbaşların tâbi tutulacağı tüm sınavlarda 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Değerlendirme notlarının eşit olması hâlinde, adayların sıralamasında sınavlarda alınan notlar, bunun da eşit olması hâlinde hizmet süreleri göz önünde bulundurulur.

Bu madde hükümlerine göre uzman erbaşlardan astsubaylığa geçirilenler, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine tâbi olurlar. Uzman erbaşlardan astsubaylığa geçirilenlerin mecburî hizmet süresi, ilk sözleşmelerinin onaylandığı tarihten itibaren on beş yıldır. Bu personelin uzman erbaşlıkta geçen hizmet süreleri, astsubay rütbe bekleme süresinden sayılmaz.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

Madde 25 — 12/9/1986 tarihli ve19219 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uzman Erbaş Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 — 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16 ncı maddesinde 5085 sayılı Kanunla yapılan değişikliğin yayımlandığı 17/2/2004 tarihi itibarıyla görevde olan ve 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Kanun kapsamına giren uzman erbaşların uçuş, dalış ve atlayış hizmet süreleri; ilk dalış, uçuş ve atlayış yaptıkları tarih esas alınarak belirlenir; "1/9/2004" tarihi itibarıyla ve takip eden yıllar için tanzim edilecek hizmet ve tazminat listelerinde yer alacak sürelere dahil edilir.

Yürürlük

Madde 26 —Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 27 — Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Savunma ve İçişleri Bakanları yürütür.

Ekleri İçin Tıklayınız

Uzman çavuşluktan memurluğa geçiş belli şartların olması halinde mümkündür. Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde çalışan uzman erbaşlar, belirli şartları karşılamak kaydıyla KPSS şartı aranmaksızın memur olabiliyorlar. 3269 sayılı Uzman Erbaşlar Kanununa tabi olarak istihdam edilenlerin naklen veya açıktan atama prosedürüyle memur kadrolarına geçebilir. 657 sayılı DMK’nin 92. maddesi kimlerin uzman erbaşlık görevini bırakıp, memurluğa atanabileceği açık bir şekilde düzenlenmiştir. Devlet Memurları Kanunu 92;

• İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
• 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler.
• Yasama görevinde veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.

Bir uzman çavuşun belirli koşulları sağlaması halinde memuriyete geçiş yapabilmesi mümkündür. Üstelik bu şartlar arasında KPSS Şartı da bulunmamaktadır. Konuya ilişkin hazırlanan kanuna göre bir uzman çavuş kendi isteği ile görevinden çekilmesi koşuluyla düz memur olarak açık kadrolarda görev alabilir. Burada dikkat edilmesi gereken 2 husus vardır. İlki uzman erbaş veya uzman çavuş fark etmeksizin bu madde kapsamında memur olabilir. İkinci husus ise kendi istekleri ile ayrılmış olmaları gerekir. Askeriyeden atılmaları durumunda memur olarak atanmaları mümkün değildir.

Uzman Çavuşluktan Memurluğa Geçiş Şartları

Uzman erbaşların maddi, özlük hakları, uzman çavuşluğa giriş koşulları, şartları ve tabi olduğu çalışma şartları gibi durumlar 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nda belirtilmiştir. Buna göre makalemizin konusu olan uzman çavuşluktan memurluğa geçiş 2016 yılında gerçekleştirilen değişiklik uyarınca uzman çavuşluk kadrosunda 7 yıl hizmet vermiş olanlar hakkında geçeceği kadronun da uygun olması durumunda uygulanmaktadır. 2016 öncesinde uzman çavuşluk kadrosunda 2 yıl hizmet veren uzman çavuşların diğer devlet kadrolarına geçebilmeleri mümkün iken 2016 yılı değişikliği sonrası bu süre 7 yıla çıkarılmıştır.

1. 3269 sayılı Uzman Erbaşlar Kanununa tabi olarak istihdam edilen uzman çavuş, uzman er ve erbaşların naklen veya açıktan atama şekliyle memur kadrolarına geçebilirler. Uzman çavuşlar, devlet memurluğu kadrolarına KPSS sınavına girmeden atanabilmektedirler. Bunun için atanacağı kurumun atama şartlarını yerine getirmesi gerekir. Bu duruma ilişkin Devlet Personel Başkanlığı tebliğ yayınlamıştır. Uzman çavuş ve uzman erlerin devlet kadrolarına devlet memuru olarak nasıl geçebileceği. 1999 yılında Devlet Personel Başkanlığı tarafından yayınlanan tebliğ doğrultusunda yapılır. Uzman çavuşluktan memurluğa geçiş bu doğrultuda yapılır.
2. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92. maddesinin 3. fıkrasında uyarınca; “657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler” amir hükmü bulunmaktadır. Bu madde kapsamında diğer memur kadrolarına tabi olanlar, kendi istekleri ile çekilmiş olmaları şartıyla, açıktan atama prosedürü çerçevesinde memur kadrolarına atanabilirler. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92. madde bu hakkı tanımıştır.
3. Uzman çavuşları ve uzman erbaşların başvurduğu devlet kurumuna, memur olarak atanmaları bir zorunluluk değildir. Kamu kurumları ihtiyaç durumuna göre alınabileceğini düzenlemiştir. Öncelikle uzman çavuşluktan kendi istekleri ile çekilmiş olmaları gereklidir. Askeriyeden atılanlar bu madde kapsamında atanma talep edemezler. Yine kurumların uzman çavuşlar için uygun olan koruma, güvenlik veya kendi yönetmeliklerinde bu düzeyde belirledikleri kadrolara atanabilirler.
4. İlk olarak atanacağı kurum açıktan atama için ilgili kurumdan izin almalıdır. Açıktan atama izinleri kurumuna göre değişiklik göstermektedir. Bu hususa ilişkin düzenleme kanunda yapılmıştır. Açıktan atama izinlerini; Devlet Personel Başkanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Başbakanlık gibi kurumların bir veya bir kaçından izin alınarak gerçekleştirmektedir.Bu izinler ilgili kurumlardan alındıktan sonra, uzman çavuş ve uzman erbaşlar, koruma ve güvenlik kadrolarına veya kurumların görevde yükselme yönetmeliklerinde bu düzeyde belirledikleri diğer kadrolara KPSS sınavına girmeden atanabilirler. Son olarak bu haktan yararlanabilmek için en az yedi yıl uzman çavuş veya uzman erbaş olarak çalışmak gerekmektedir. Tarafımıza sıkça uzman çavuşluktan polisliğe geçiş mümkün mü? Sorusu yöneltiliyor. Açıktan şeklinde polisliğe geçiş mümkün değildir. Polislik sınavlarına girerek ancak atabilirler. Uzman çavuşluktan polisliğe geçiş 2023 yılında çok sınırlı şekilde yapılmıştır. Çünkü polislik sınavları zordur. Fakat uzman çavuşluktan gardiyanlığa geçiş 2023 yılında açıktan atama şeklinde mümkündür.
5. Son olarak İdare Mahkemesine açılan davada; “3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi uzman çavuş olarak görev yapmakta iken kendi isteği ile görevlerinden ayrılan ve daha sonra kamu kurum ve kuruluşlarında memur kadrolarına açıktan atanan personelin, kazanılmış hak aylık derece ve kademesi yok sayılarak en düşük derecede işe başlatılmış. Yerel mahkeme idari işlemi hukuka uygun bulsa da Bölge İdare Mahkemesi işlemi iptal ederek, uzman çavuşu olarak çalıştığı dönemde kademe ve derecesinin memurluktan sayılmasına” karar vermiştir. Uzman çavuşluktan memurluğa geçiş hakkını kullananların derece ve kademesi memurluğa eklenir.
6. Uzman çavuşluktan memurluğa geçiş için başvuru yapıp reddedilen veya başvurusu kabul edilmiş olup kademe ve derecesi sayılmayan uzman çavuşların, kendilerine yapıldığı tarihten itibaren 60 gün içerisinde, idare mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmaları gerekmektedir.

Uzman Çavuşluktan Memurluğa Geçiş Yasal Düzenlemeler

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları 92. maddesinde; “…657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler…” hükmü ile

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 5 inci maddesinde; “…Uzman erbaşların 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92. maddesi hükmünden yararlanabilmeleri için en az yedi hizmet yılını tamamlamış olmaları gerekir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 11.04.2007 tarihli ve 26490 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye Zabıta Yönetmeliğinin Başka memurluktan naklen geçiş başlıklı 16. maddesinde; “(1) Belediye hizmet birimlerinde memur kadrosunda çalışanlardan, belediye zabıta memurluğuna geçmek isteyenler; 35 yaşını aşmamaları, bu Yönetmeliğin 13/A maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan şartları taşımaları, 13/E maddesinde öngörülen sınavda başarılı olmaları kaydıyla 657 sayılı Kanuna ve diğer mevzuat hükümlerine uyularak zabıta memurluğuna atanabilir.” hükmü ile,

21.06.2006 tarihli ve 26326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin Başka memurluktan naklen geçiş başlıklı 18 inci maddesinde; “(1) Belediye hizmet birimlerinde memur kadrosunda çalışanlardan, itfaiye erliğine geçmek isteyenler; 35 yaşını aşmamaları, 15/A maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (e) ve (f) bentlerindeki şartları taşımaları ve 15/E maddesinde öngörülen sınavda başarılı olmaları kaydıyla, 657 sayılı Kanuna ve diğer mevzuat hükümlerine uyularak itfaiye eri kadrosuna atanabilir.” hükmü bulunmaktadır.

Konu incelendiğinde; 7 yıl çalışmış, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa göre Uzman Erbaş olarak görev yaptığı ve kendi isteği ile istifa ederek görevinden ayrılan uzman çavuşun yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 3269 sayılı Kanun kapsamında yedi yıldan fazla hizmeti bulunan, boş bulunan memur kadrolarına; 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesindeki oranlara, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğe ve diğer mevzuata uyulmak kaydıyla 657 sayılı Kanunun 92.maddesine göre atanmasının Belediyenin takdirinde olduğu, zabıta memuru ve itfaiye eri kadrolarına ise; memur kadrolarına atanmasının akabinde Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 16 ncı maddesi ile Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin 18 inci maddesinde belirtilen şartları taşıması ve yapılacak sınavda başarılı olması halinde atanabilir. Dolayısıyla doğrudan zabıta memuru kadrosuna atanmasının mümkün değildir.

Uzman Çavuşluktan Polisliğe Geçiş

Uzman çavuşluktan ayrılan askerler; infaz koruma memurluğu, katip, belediye personeli, güvenlik personeli, koruma personeli, zabıta, polis vb. pek çok benzer mesleğe ve kuruma memur olarak atanmaları mümkündür. Bunun için alım yapacak kurumda ilgili alanda alım ilanı açılmasıdır.  KPSS şartı aranmadan yapılan memur alımlarından yararlanmak için bu alım ilanları takip edilmelidir. Uzman çavuşluktan memurluğa geçiş için özel ilanlar yayınlanmaktadır. Kurumlar , öncelikle istifa etmiş uzman çavuşlar arasından personel alımı için izin alır ve iznin çıkması sonrası açıktan ilan yayımlanır.

Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde uzman erbaş ve uzman er olarak görev yapmakta olan askerler, belirli şartları taşımaları durumunda polis olarak atanabilirler. PMYO veya POMEM şartlarını sağlamaları gereklidir. Bu şartları sağladıktan sonra polisliği kazanırsanız Kazanırsanız fesih işlemleri ve eğitime çağrılırsınız. Eğitimi başarılı şekilde tamamlarsanız polis memuru olarak atanırsınız.

Uzman Çavuşluktan Memurlar Geçiş Emsal Karar

                   T.C. 

                 İZMİR

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ

İKİNCİ İDARİ DAVA DAİRESİ

ESAS NO       : 2018/…

KARAR NO    : 2018/…

İSTİNAF YOLUNA BAŞVURAN

(DAVACI)         : …

VEKİLİ             : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : AYVALIK BELEDİYE BAŞKANLIĞI

VEKİLİ             : AV. CANAN YILMAZ

Vehbi Bey Mah. Gazinolar Cad. No:1 Ayvalık/BALIKESİR

İSTEMİN ÖZETİ         :3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi uzman çavuş olarak görev yaptıktan sonra istifa ederek Ayvalık Belediye Başkanlığında memur olarak göreve başlayan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 71 inci maddesi uyarınca yapılan intibak işleminin düzeltilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin ../../2017 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada;  davacının lise mezunu olduğu ve lise mezunu olarak görev yapan bir devlet memurunun memuriyete başlangıç derece ve kademesi  13. derecenin 3. kademesi olması gerektiğinden, askeri personel olarak geçirilen hizmet süresi, askerlik hizmet süresi, memuriyet süresi (15 yıl, 5 ay, 11 gün) karşılığı her üç yıl için bir derece ve

kanun gereği verilen 1 derece birlikte hesap edildiğinde, davacının kazanılmış hak aylığının 7. derecenin 2. kademesi olarak belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık görülmediği, yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerinde, uzman erbaş olarak geçirilen hizmet süresinin Devlet memurluğuna açıktan atamada dikkate alınacağı düzenlenmiş ise de, uzman erbaş olarak en son kazanılan derece ve kademenin kazanılmış hak olarak korunması gerektiği yönünde bir düzenlemeye aynı Yönetmelikte veya başka bir mevzuatta yer verilmediği gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen Balıkesir 1. İdare Mahkemesinin ../../2018 gün ve E:2017/…, K:2018/… sayılı kararının; işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ      : Savunma verilmemiştir.

TÜRK  MİLLETİ  ADINA

Hüküm veren İzmir Bölge İdare Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesince işin gereği görüşüldü:

Dava, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa tabi uzman çavuş olarak görev yaptıktan sonra istifa ederek Ayvalık Belediye Başkanlığında memur olarak göreve başlayan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 71 inci maddesi uyarınca yapılan intibak işleminin düzeltilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin ../../2017 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 71. maddesinde; “Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri caizdir. Bu şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.

Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler.

Eski sınıflarında, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanıncaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi verilmez. ” hükmüne yer verilmiş ve 74. maddesinin, son fıkrasında ise; 13.12.1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların, ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine, bu dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edileceği hükme bağlanmıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 10.12.2002 tarihinde, lise mezunu olarak Kara Kuvvetleri Komutanlığı emrinde 11. derecenin 2. kademesinde uzman çavuş olarak göreve başladığı,  5. derecenin 2. kademesinde görev yapmakta iken, 31/12/2014 tarihinde sözleşmesinin yenilenmemesi nedeniyle görevinden ayrıldığı ve 15.05.2015 tarihinde Ayvalık Belediye Başkanlığında 5. derecenin 2. kademesi ile memur olarak göreve başladığı,  15/11/2015 tarihinde intibakının düzeltilerek 7. derecenin 2. kademesine çekildiği, derece ve kademesinin düzeltilmesi istemiyle yaptığı ../../2017 tarihli başvurunun reddine ilişkin ../../2017 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Balıkesir 1. İdare Mahkemesince verilen 15/03/2018 gün ve E:2017/563, K:2018/427 sayılı kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü gösterilen ve davacı tarafından karşılanan 191,85-TL ilk derece dava yargılama gideri ile istinaf safhasında karşılanan 171,10-TL tutar ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 1.090,00 TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak, davacıya verilmesine, artan posta ücretinin HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırana iadesine, 18/10/2018 tarihinde, kesin olarak, oy birliğiyle  karar verildi.