6 Sınıf Noktalama Işaretleri Proje Ödevi

Yazıda karışıklıkların önüne geçmek, yanlış okumayı önlemek, okumayı ve anlamayı kolaylaştırmak, cümlenin yapısını ve duraklama yerlerini belirlemek, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmek için kullanılan işaretlere noktalama işaretleri denir.

Noktalama işaretlerinden nokta, virgül, noktalı virgül, iki nokta, üç nokta, soru, ünlem, tırnak işaretleri, ayraç ve kesme ait oldukları kelimelere bitişik olarak yazılır ve kesme dışındaki işaretlerden sonra bir harf boşluğu ara verilir.

Noktalama İşaretlerinin Tarihi

İnsanlar duygu ve düşüncelerini ifade edebilmek, aktarabilmek ve okuduğunu karşısındakine anlatabilmek için işaret sistemlerinden oluşan harfleri ve bu harfleri düzenleyen kurallar bütününü bilmek zorundadırlar. Noktalama işaretleri, duygu ve düşüncelerimizi daha açık bir şekilde dile getirmeye, cümlenin yapısını ve duraklama notalarını belirlemeye, okuma ve anlamayı kolaylaştırmaya, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmeye yardımcı olur.

Noktalama işaretlerinin tarihi, Bizans dilbilgini Aristophanes ile başlar. Bununla birlikte düzenli olarak kullanımı, XVI. yüzyılda matbaanın icadı ile gerçekleşmiştir. XIX. yüzyılda ise, genelleşerek kesin kurallara bağlanmıştır.

Bizim edebiyatımızda, noktalama işaretleri, ancak Avrupa&#;yı tanıdıktan sonra, XIX. yüzyıldan itibaren görülmeye başlamıştır. İlk olarak Şinasi, Şair Evlenmesi () adlı tiyatro oyununun başında iki işaretten söz etmektedir: &#;Mu&#;tarıza ( ) içinde bulunan kelâm hâli târif içindir. Şöyle bir hatt-ı ufkî &#; söz başına delâlet eder. Nokta, sözün nihayetine alâmet olur.&#;

Şemsettin Sami de, Kamus-ı Türkî adlı sözlüğünde iki noktaya (:), noktateyn; virgüle (,), fasıla demektedir.

Önceleri düzyazı metinlerinde kullanılan noktalama işaretlerinin, şiirde kullanılmadığını görüyoruz. Başlangıçta, hem şiir hem düzyazı yazan edebiyatçılarımız, noktalama işaretlerini, düzyazı metinlerinde kullanmışlar, bununla beraber şiir halinde yazdıkları metinlerde noktalama işaretlerini kullanmamışlardır. Sonraları şiirlerde de başarı ile noktalama işaretlerinin kullanıldığı görülmektedir. Örneğin Recaizâde Mahmut Ekrem, hem Araba Sevdası adlı romanında, hem de Zemzeme, Pejmürde gibi şiir kitaplarında bu işaretlere dikkat etmiş ve yerli yerinde kullanmıştır. Servet-i Fünûn döneminde, Tevfik Fikret&#;in şiirlerinde, noktalama işaretlerinin dikkatle kullanıldığını görmekteyiz.

Cumhuriyet döneminde, noktalama işaretleri daha çok önemsenmiş sayıları ve türleri arttırılmıştır.

Yazıdaki trafik işaretleri olarak da tanımlayabileceğimiz noktalama işaretleri şunlardır:

1. Nokta ( . )
2. Virgül ( , )
3. Noktalı Virgül ( ; )
4. İki Nokta İşareti ( : )
5. Üç Nokta İşareti ( &#; )
6. Soru İşareti ( ? )
7. Kesme İşareti ( &#; )
8. Tırnak İşareti ( &#; &#; )
9. Tek Tırnak İşareti ( &#;   &#;)
10. Parantez İşareti (  )
11. Ünlem İşareti ( ! )
12. Kısa Çizgi ( &#; )
13. Köşeli Parantez [  ]
14. Uzun Çizgi ( __ )
15. Eğik Çizgi ( / )
16. Denden İşareti ( //)
17. Düzeltme (şapka) İşareti ( ^ )

Duygu ve dü&#;ünceleri daha aç&#;k ifade etmek, cümlenin yap&#;s&#;n&#; ve duraklama noktalar&#;n&#; belirlemek, okumay&#; ve anlamay&#; kolayla&#;t&#;rmak, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmek üzere noktalama i&#;aretleri kullan&#;l&#;r.

Noktalama i&#;aretlerinden nokta, virgül, noktal&#; virgül, iki nokta, üç nokta, soru, ünlem, t&#;rnak i&#;aretleri, ayraç ve kesme ait olduklar&#; kelimelere biti&#;ik olarak yaz&#;l&#;r ve kesme d&#;&#;&#;ndaki i&#;aretlerden sonra bir harf bo&#;lu&#;u ara verilir.

Nokta ( . )

1. Cümlenin sonuna konur: Türk Dil Kurumu, y&#;l&#;nda kurulmu&#;tur.

Saatler geçtikçe yollara daha mahzun bir &#;ss&#;zl&#;k çöküyordu.

(Re&#;at Nuri Güntekin)

2. Baz&#; k&#;saltmalar&#;n sonuna konur: Alb. (albay), Dr. (doktor), Yrd. Doç. (yard&#;mc&#; doçent), Prof. (profesör), Cad. (cadde), Sok. (sokak), s. (sayfa), sf. (s&#;fat), vb. (ve ba&#;kas&#;, ve benzeri, ve bunun gibi), Alm. (Almanca), Ar. (Arapça), &#;ng. (&#;ngilizce).

3. Say&#;lardan sonra s&#;ra bildirmek için konur: 3. (üçüncü), (on be&#;inci); II. Mehmet, XIV. Louis, XV. yüzy&#;l; 2. Cadde, Sokak, 4. Levent.

UYARI: Arka arkaya s&#;raland&#;klar&#; için virgülle veya çizgiyle ayr&#;lan rakamlardan  yaln&#;zca  sonuncu  rakamdan sonra  nokta  konur: 3, 4 ve 7. maddeler; XII – XIV. yüzy&#;llar aras&#;nda.

4. Bir yaz&#;n&#;n maddelerini gösteren rakam veya harflerden sonra konur:

                                   I.                1.                            A.           a.

                                   II.               2.                            B.           b.

5. Tarihlerin yaz&#;l&#;&#;&#;nda gün, ay ve y&#;l&#; gösteren say&#;lar&#; birbirinden ay&#;rmak için konur: , X

Tarihlerde ay adlar&#; yaz&#;yla da yaz&#;labilir. Bu durumda ay adlar&#;n­dan önce ve sonra nokta kullan&#;lmaz: 29 May&#;s , 29 Ekim

6. Saat ve dakika gösteren say&#;lar&#; birbirinden ay&#;rmak için konur: Tren 'te kalkt&#;. Toplant&#; ’te ba&#;lad&#;.

Tören 'da, hükûmet daireleri kapand&#;ktan yar&#;m saat sonra ba&#;layacakt&#;r.                                                                                   (Tar&#;k Bu&#;ra)

7. Bibliyografik künyelerin sonuna konur:

Agâh S&#;rr&#; Levend, Türk Dilinde Geli&#;me ve Sadele&#;me Evreleri, TDK Yay&#;nlar&#;, Ankara,

8. Be&#; ve be&#;ten çok rakaml&#; say&#;lar sondan say&#;lmak üzere üçlü gruplara ayr&#;larak yaz&#;l&#;r ve araya nokta konur: , ,

9. Matematikte çarpma i&#;areti yerine kullan&#;l&#;r: =20

Virgül ( , )

1. Birbiri ard&#;nca s&#;ralanan e&#; görevli kelime ve kelime gruplar&#;n&#;n aras&#;na konur:

F&#;rt&#;nadan, so&#;uktan, karanl&#;ktan ve biraz da korkudan sonra bu s&#;­cak, ayd&#;nl&#;k ve sevimli odan&#;n havas&#;nda erir gibi oldum.

(Halide Edip Ad&#;var)

Sessiz dereler, solgun a&#;açlar, sar&#; güller

Dillenmi&#; a&#;&#;zlarda tutuk dilli gönüller

                                                         (Faruk Nafiz Çaml&#;bel)

Zindana at&#;lan mahkûmlar gibi titre&#;erek, hayk&#;rarak geri geri kaçmaya u&#;ra&#;&#;yorduk.                                                          
                                                                     (Hüseyin Rahmi Gürp&#;nar)

2. S&#;ral&#; cümleleri birbirinden ay&#;rmak için konur: Bir varm&#;&#;, bir yokmu&#;.

Umduk, bekledik, dü&#;ündük.                     (Yakup Kadri Karaosmano&#;lu)

Fakat yol otomobillere yasak oldu&#;undan o da herkes gibi tramvaya biner, kimse kendisine dikkat etmez.

(Falih R&#;fk&#; Atay)

3. Cümlede özel olarak vurgulanmas&#; gereken ögelerden sonra konur:

Binaenaleyh, biz her vas&#;tadan, yaln&#;z ve ancak, bir noktainazardan istifade ederiz.                                                                   
                                                                         (Mustafa Kemal Atatürk)

4. Uzun cümlelerde yüklemden uzak dü&#;mü&#; olan ögeleri belirtmek için konur:

Saniye Han&#;mefendi, merdivenlerde o&#;lunun ayak seslerini duyar duymaz, hasretlisini kar&#;&#;lamaya at&#;lan bir genç kad&#;n gibi, koltu&#;undan f&#;rlam&#;&#; ve ona kap&#;y&#; kendi eliyle açmaya gelmi&#;ti.

                                                             (Yakup Kadri Karaosmano&#;lu)

5. Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ay&#;rmak için konur:

&#;imdi, efendiler, müsaade buyurursan&#;z, size bir sual soray&#;m.

(Mustafa Kemal Atatürk)

6. Anlama güç kazand&#;rmak için tekrarlanan kelimeler aras&#;na konur:

Ak&#;am, yine ak&#;am, yine ak&#;am,

Göllerde bu dem bir kam&#;&#; olsam!                                        (Ahmet Ha&#;im)

Kopar sonbahar tellerinden

Derinden, derinden, derinden

Biten yazla ba&#;lar keder musikisi                     (Yahya Kemal Beyatl&#;)

7. T&#;rnak içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra konur: Datça'ya yar&#;n gidece&#;im, dedi.

&#;ehirde ilk önce hükûmet doktoruyla kar&#;&#;la&#;t&#;m.

– Bugünlerde ba&#;&#;m&#; ka&#;&#;maya vakit bulam&#;yorum, dedi.

                  (Re&#;at Nuri Güntekin)

8.  Konu&#;ma çizgisinden önce konur:

Bahçe kap&#;s&#;n&#; açt&#;. Sermet Bey’e,

– Bu anahtar kö&#;kü de açar, dedi.                                     (Ömer Seyfettin)

9. Kendisinden sonraki cümleye ba&#;l&#; olarak ret, kabul ve te&#;vik bil­diren hay&#;r, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, ba&#;üstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur: Peki, gideriz. Olur, ben de size kat&#;l&#;r&#;m. Hayhay, memnun oluruz. Haydi, geç kal&#;yoruz.

Evet, k&#;rk seneden beri Türkçe merhale merhale Türkle&#;iyor.

 (Yahya Kemal Beyatl&#;)

Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime grup­lar&#;yla yap&#; ve anlam bak&#;m&#;ndan ba&#;lant&#;s&#; olmad&#;&#;&#;n&#; göstermek ve anlam kar&#;&#;&#;kl&#;&#;&#;n&#; önlemek için kullan&#;l&#;r:

Bu, tek gözlü, genç fakat ihtiyar görünen bir adamca&#;&#;zd&#;r.

                                   (Halit Ziya U&#;akl&#;gil)

Bu gece, e&#;lenceleri içlerine sinmedi. 

(Re&#;at Nuri Güntekin)

Hitap için kullan&#;lan kelimelerden sonra konur:

Efendiler, bilirsiniz ki hayat demek, mücadele, müsademe demektir.

(Mustafa Kemal Atatürk)

Say&#;n Ba&#;kan,

Sevgili Karde&#;im,

De&#;erli Arkada&#;&#;m,

Say&#;lar&#;n yaz&#;l&#;&#;&#;nda, kesirleri ay&#;rmak için konur: 38,6 (otuz se­kiz tam, onda alt&#;), 25,33 (yirmi be&#; tam, yüzde otuz üç), 0,45 (s&#;f&#;r tam, yüzde k&#;rk be&#;).

Bibliyografik künyelerde yazar, eser, bas&#;mevi vb. maddelerden sonra konur:

Falih R&#;fk&#; Atay, Tuna K&#;y&#;lar&#;, Remzi Kitabevi, &#;stanbul,

Yazar&#;n soyad&#; önce yaz&#;lm&#;&#;sa soyad&#;ndan sonra da virgül konur:

Ergin, Muharrem, Dede Korkut Kitab&#;, Ankara,

UYARI: Metin içinde ve, veya, yahut ba&#;laçlar&#;ndan önce de sonra da virgül konmaz:

Nihat sabaha kadar uyuyamad&#; ve &#;afak sökerken Faik'e bol te&#;ek­kürlerle dolu bir kâ&#;&#;t b&#;rakarak iki gün evvelki cephe dönü&#;ü k&#;yafeti ile soka&#;a f&#;rlad&#;.                                                        (Peyami Safa)

Ben Atatürk'le üç veya iki defa kar&#;&#;la&#;t&#;m.

                                                                                     (Burhan Felek)

Ya &#;evk içinde harap ol ya a&#;k içinde gönül

Ya lale açmal&#;d&#;r gö&#;sümüzde yahut gül!

                                                                              (Yahya Kemal Beyatl&#;)

UYARI: Metin içinde tekrarl&#; ba&#;laçlardan önce ve sonra virgül konmaz:

Hem gider hem a&#;lar.

Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli. (Atasözü)

Gerek nesirde gerek naz&#;mda yeni bir söyleyi&#;e ula&#;&#;lm&#;&#;t&#;r.

Siz ister inan&#;n ister inanmay&#;n, bir gün bile durmam.

Ne k&#;z verir ne dünürü küstürür.

UYARI: Cümlede peki&#;tirme ve ba&#;lama görevinde kullan&#;lan  da / de ba&#;lac&#;ndan sonra virgül konmaz:

&#;mlam&#;z, lisan&#;m&#;z düzelince lisan&#;m&#;z da kafam&#;z düzelince düzele­cek, çünkü o da ancak onlar kadar bozuktur, fazla de&#;il!                                             

 (Yahya Kemal Beyatl&#;)

UYARI: Metin içinde -&#;nca / -ince anlam&#;nda zarf-fiil görevinde kulla­n&#;lan m&#; / mi ekinden sonra virgül konmaz:

Ben aç yatt&#;m m&#; kötü kötü rüyalar görürüm nedense.

(Orhan Kemal )

Öyle zekiler vard&#;r, konu&#;tular m&#; a&#;&#;zlar&#;ndan bal ak&#;yor san&#;rs&#;n.

                                                                                     (Attila &#;lhan)

UYARI:  &#;art ekinden sonra virgül konmaz:

Tenha kö&#;elerde a&#;&#;z a&#;&#;za konu&#;urken yanlar&#;na biri gelecek olursa hemen susuyorlard&#;.                                          (Re&#;at Nuri Güntekin)

Gör gözlerinle de akl&#;n yatarsa anlat&#;ver millete.

(Tar&#;k Bu&#;ra)

UYARI: Metin içinde zarf-fiil ekleriyle olu&#;turulmu&#; kelimelerden sonra virgül konmaz:

Cumalar&#; bahçede bulu&#;tukça k&#;za kendisinin adi bir mektep talebesi olmad&#;&#;&#;n&#; anlatmaya çal&#;&#;&#;yordu.                                                                                                                                           (Halide Edip Ad&#;var)

&#;imdiye dek, ben kendimi bildim bileli kimse De&#;irmenoluk köyünden kaç&#;p da ba&#;ka köyde çobanl&#;k, yana&#;mal&#;k etmedi. 

                                                                               (Ya&#;ar Kemal)

Meydanl&#;&#;a varmadan bir iki defa &#;smail kendisini gördü mü diye kahveye bakt&#;. (Necati Cumal&#;)

Ancak yemekte bir karara var&#;p arkada&#;&#;na dikkatli dikkatli bakarak konu&#;tu.                                                                           (Samim Kocagöz)

Noktal&#; Virgül ( ; )

1. Cümle içinde virgüllerle ayr&#;lm&#;&#; tür veya tak&#;mlar&#; birbirinden ay&#;rmak için konur: Erkek çocuklara Do&#;an, Tu&#;rul, Aslan, Orhan; k&#;z çocuklara ise &#;nci, Çiçek, Gönül, Yonca adlar&#; verilir. Türkiye, &#;ngiltere, Azerbaycan; &#;stanbul, Londra, Bakü.

2. Ögeleri aras&#;nda virgül bulunan s&#;ral&#; cümleleri birbirinden ay&#;r­mak için konur: Sevinçten, heyecandan içim içime s&#;&#;m&#;yor; ba&#;&#;rmak, kahkahalar atmak, a&#;lamak istiyorum. At ölür, meydan kal&#;r; yi&#;it ölür, &#;an kal&#;r.

&#;ki Nokta ( : )

1. Kendisinden sonra örnek verilecek cümlenin sonuna konur:

Yeni harfler al&#;nd&#;ktan sonra eski yaz&#; ile bir tek kelime bile yazma­yan iki ki&#;i görmü&#;ümdür: Atatürk ve &#;nönü!

           (Falih R&#;fk&#; Atay)

– Bu&#;dayla arpadan ba&#;ka ne biter bu topraklarda?

Ziraatç&#; sayar:

– Yulaf, pancar, zerzevat, tütün

                                            (Falih R&#;fk&#; Atay)

2. Kendisinden sonra aç&#;klama yap&#;lacak cümlenin sonuna konur:

Bu karar&#;n istinat etti&#;i en kuvvetli muhakeme ve mant&#;k &#;u idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve &#;erefli bir millet olarak ya&#;amas&#;d&#;r.

 (Mustafa Kemal Atatürk)

Kendimi takdim edeyim: Meclis kâtiplerindenim.

(Falih R&#;fk&#; Atay)

Derler: &#;nsanda derin bir yarad&#;r köksüzlük;

Budur âlemde hudutsuz ve hazin öksüzlük.       

(Yahya Kemal Beyatl&#;)

3. Ses biliminde uzun ünlüyü göstermek için kullan&#;l&#;r: a:ile, ka:til, usu:le, i:cat.

4. Edebî eserlerdeki kar&#;&#;l&#;kl&#; konu&#;malarda, konu&#;an ki&#;inin ad&#;n­dan sonra konur:

Bilge Ka&#;an:         Türklerim, i&#;itin!

                                  Üstten gök çökmedikçe

                                  alttan yer delinmedikçe

                                  ülkenizi, törenizi kim bozabilir sizin?

Koro :                      Gö&#;e erer ba&#;&#;m&#;z

                                  ba&#;&#;nla senin !

Bilge Ka&#;an :         Ulusum birle&#;ip yücelsin diye

                                  gece uyumad&#;m, gündüz oturmad&#;m.

                                  Türklerim Bilge Ka&#;an der bana.

                                  Ben her &#;eyi onlar için bildim.

                                 Nöbetteyim !                              (A. Turan Oflazo&#;lu)

5. Genel A&#; adreslerinde kullan&#;l&#;r: funduszeue.info

6. Matematikte bölme i&#;areti olarak kullan&#;l&#;r: =7, =50

Üç Nokta ( )

1. Tamamlanmam&#;&#; cümlelerin sonuna konur:

Ne çare ki çirkinli&#;i hemencecik ve herkes taraf&#;ndan görülüveri­yordu da, bu yan&#;                                                                                         (Tar&#;k Bu&#;ra)

2. Kaba say&#;ld&#;&#;&#; için veya bir ba&#;ka sebepten ötürü aç&#;klanmak is­tenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur: K&#;lavuzu karga olan&#;n burnu btan ç&#;kmaz.

Arabac&#; B'a yakla&#;t&#;&#;&#;n&#; söylüyor, ikide bir f&#;rsat bularak araban&#;n içine do&#;ru ba&#;&#;n&#; çeviriyordu.

(Ahmet Hamdi Tanp&#;nar)

3. Al&#;nt&#;larda; ba&#;ta, ortada ve sonda al&#;nmayan kelime ve bölümle­rin yerine konur:

derken &#;ehrin öte ba&#;&#;ndan bo&#;uk bo&#;uk sesler gelmeye ba&#;lad&#;                                                                                               (Tar&#;k Bu&#;ra)

4. Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyas&#;na b&#;rak&#;ld&#;&#;&#;n&#; göstermek veya ifadeye güç katmak için konur:

Sana u&#;urlar olsun Ayr&#;l&#;yor yolumuz!

(Faruk Nafiz Çaml&#;bel)

Binaenaleyh, biz her vas&#;tadan, yaln&#;z ve ancak, bir noktainazardan istifade ederiz. O noktainazar &#;udur: Türk milletini, medeni cihanda, lay&#;k oldu&#;u mevkiye isat etmek ve Türk cumhuriyetini sars&#;lmaz temelleri üzerinde, her gün, daha ziyade takviye etmek

                                                                                                     (Mustafa Kemal Atatürk)

5. Ünlem ve seslenmelerde anlat&#;m&#; peki&#;tirmek için konur:

Gölgeler yakla&#;t&#;lar. Bir ad&#;m kal&#;nca onu k&#;yafetinden tan&#;d&#;lar:

— Koca Ali Koca Ali, be!..

                                                                                      (Ömer Seyfettin)

6. Kar&#;&#;l&#;kl&#; konu&#;malarda, yeterli olmayan, eksik b&#;rak&#;lan cevap­larda kullan&#;l&#;r:

— Yabanc&#; yok!

— Kimsin?

— Ali

— Hangi Ali?

—

— Sen misin, Ali usta?

— Benim!..

— Ne ar&#;yorsun bu vakit buralarda?

— Hiç

— Nas&#;l hiç? Suya çekicini mi dü&#;ürdün yoksa !..

— !..                                                                                       (Ömer Seyfettin)

UYARI: Üç nokta yerine iki veya daha çok nokta kullan&#;lmaz.

Soru &#;&#;areti ( ? )

1. Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur:

 Ne zaman tükenecek bu yollar, arabac&#;?             (Faruk Nafiz Çaml&#;bel)

 Sular m&#; yand&#;? Neden tunca benziyor mermer?            (Ahmet Ha&#;im)

Atatürk bana sordu:

— Yeni yaz&#;y&#; tatbik etmek için ne dü&#;ündünüz?         (Falih R&#;fk&#; Atay)

Soru eki ve soru kelimesi kullan&#;lmadan ezgili söyleyi&#;lerde soru i&#;areti kullan&#;l&#;r:

Gümrükteki memur ba&#;&#;n&#; kald&#;rd&#;:

— Ad&#;n&#;z?

2. Bilinmeyen, kesin olmayan veya &#;üpheyle kar&#;&#;lanan yer, tarih vb. durumlar için kullan&#;l&#;r: Yunus Emre (?), (Do&#;um yeri: ?).

Türk halk felsefesinin, Türk nüktecili&#;inin ve mizah dehas&#;n&#;n bü­yük mümessili Nasreddin Hoca da (Hâce Nasirüddin) bu as&#;rda ya&#;a­m&#;&#;t&#;r ( ?).

(Türk Dünyas&#; El Kitab&#;)

Ankara'dan Konya'ya 1,5 (?) saatte gitmi&#;.

(?) y&#;l&#;nda do&#;an Fuzuli

UYARI : m&#; / mi eki -&#;nca / -ince anlam&#;nda zarf-fiil i&#;leviyle kulla­n&#;ld&#;&#;&#;nda soru i&#;areti konmaz: Ak&#;am oldu mu sürüler döner. Hava karard&#; m&#; eve gideriz.

Bahar gelip de nehir ça&#;&#;l ça&#;&#;l kabarmaya ba&#;lamaz m&#; içimi geri kalm&#;&#; bir saat huzursuzlu&#;u kaplard&#;.

(Haldun Taner)

UYARI : Soru ifadesi ta&#;&#;yan s&#;ral&#; ve ba&#;l&#; cümlelerde soru i&#;areti en sona konur:

Çok yak&#;ndan m&#; bu sesler, çok uzaklardan m&#;?

Üsküdar'dan m&#;, Hisar'dan m&#;, Kavaklar'dan m&#;?

(Yahya Kemal Beyatl&#;)

Ünlem &#;&#;areti ( ! )

1. Sevinç, k&#;vanç, ac&#;, korku, &#;a&#;ma gibi duygular&#; anlatan cümlele­rin sonuna konur:

Ne mutlu Türk’üm diyene!                                      (Mustafa Kemal Atatürk)

Hava ne kadar da s&#;cak!

A&#;k olsun!

Ne kadar ak&#;ll&#; adamlar var!

2. Seslenme, hitap ve uyar&#; sözlerinden sonra konur:

Ordular! &#;lk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!   

                                                                               (Mustafa Kemal Atatürk)

Ey Türk gençli&#;i! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk cumhuriye­tini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.                      (Mustafa Kemal Atatürk)

Ak tolgal&#; beylerbeyi hayk&#;rd&#;: &#;lerle!

                                                                                          (Yahya Kemal Beyatl&#;)

Dur, yolcu! Bilmeden gelip bast&#;&#;&#;n

Bu toprak bir devrin batt&#;&#;&#; yerdir.

                                 (Necmettin Halil Onan)

UYARI: Ünlem i&#;areti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabi­lece&#;i gibi cümlenin sonuna da konabilir:

Arkada&#;, biz bu yolda türküler tuttururken

Sana u&#;urlar olsun Ayr&#;l&#;yor yolumuz!

                                (Faruk Nafiz Çaml&#;bel)

3. Alay, kinaye veya küçümseme anlam&#; kazand&#;r&#;lmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem i&#;areti kullan&#;l&#;r:

&#;steseymi&#; bir günde bitirirmi&#; (!) ama ne yaz&#;k ki vakti yokmu&#; (!).

Adam, ak&#;ll&#; (!) oldu&#;unu söylüyor.

UYARI: Ünlemden sonra üç nokta yerine iki nokta konulmas&#; yeterlidir.

Gök ekini biçer gibi!.. Ba&#;aklar daha dolmadan.             (Tar&#;k Bu&#;ra)

K&#;sa Çizgi ( - )

1. Sat&#;ra s&#;&#;mayan kelimeler bölünürken sat&#;r sonuna konur:

So&#;uktan m&#; titriyordum, yoksa heyecandan, üzüntüden mi bil-        mem. Havuzun suyu bulan&#;k. Kap&#;n&#;n saatleri 12'yi geçmi&#;. Kanepe-        lerde kimseler yok. Tramvay ne fena g&#;c&#;rdad&#;! Tramvaydaki adam bir tan&#;-  d&#;k m&#; idi acaba? Ne diye öyle dönüp dönüp bakt&#;? Yoksa kimsecik-         lerin oturmad&#;&#;&#; kanepelerde bu saatte pek ba&#;&#;bo&#;lar m&#; oturur?

                                                                         (Sait Faik Abas&#;yan&#;k)

2. Ara sözleri ve ara cümleleri ay&#;rmak için kullan&#;l&#;r:

Küçük bir sürü -dört inekle birkaç koyun- köye giren geni&#; yolun a&#;z&#;nda durmu&#;tu.                                                                     (Ömer Seyfettin)

3. Dil bilgisinde kökleri ve ekleri ay&#;rmak için konur: al-&#;&#;, dur-ak, gör-gü-süz-lük.

4. Fiil kök ve gövdelerini göstermek için kullan&#;l&#;r: al-, dur-, gör-, ver-; ba&#;ar-, kana-, okut-, ta&#;la-, yazd&#;r-.

5. Eklerin ba&#;&#;na konur: -ak, -den, -&#;&#;, -l&#;k.

6. Heceleri göstermek için kullan&#;l&#;r: a-ra&#;-t&#;r-ma, bi-le-zik, du-ru&#;-ma, ku-yum-cu-luk, prog-ram, ya-zar-l&#;k.

7. Kelimeler aras&#;nda “-dena, ve, ile, ila, aras&#;nda” anlamlar&#;n&#; vermek için kullan&#;l&#;r: Türkçe-Frans&#;zca Sözlük, Ayd&#;n-&#;zmir yolu, Ankara-&#;stanbul uçak seferleri, Türk-Alman ili&#;kileri, Ural-Altay dil grubu, Dil ve Tarih-Co&#;rafya Fakültesi, , Be&#;ikta&#;-Fenerbahçe kar&#;&#;la&#;mas&#;, Manas Destan&#;'nda soy-dil-din üçgeni, Birinci Dünya Sava&#;&#;, ö&#;retim y&#;l&#;.

8. Matematikte ç&#;karma i&#;areti olarak kullan&#;l&#;r: =30

Uzun Çizgi (—)

Yaz&#;da sat&#;r ba&#;&#;na al&#;nan konu&#;malar&#; göstermek için kullan&#;l&#;r. Buna konu&#;ma çizgisi de denir.

Arabam&#;z tutarken Erciyes'in yolunu:

“Hanc&#; dedim bildin mi Mara&#;l&#; &#;eyho&#;lu'nu?”

Gözleri uzun uzun burkuldu kald&#; bende,

Dedi:

— Hana sa&#; indi, ölü ç&#;kt&#; geçende!

(Faruk Nafiz Çaml&#;bel)

Frankfurt'a gelene herkesin sordu&#;u &#;unlard&#;r:

— Eski &#;ehri gezdin mi?

— Rothshild'in evine gittin mi?

— Goethe'nin evini gezdin mi?

                                                                                                     (Ahmet Ha&#;im)

Oyunlarda uzun çizgi konu&#;an&#;n ad&#;ndan sonra da konabilir:

S&#;tk&#; Bey — Kaleyi kurtarmak için daha güzel bir çare var. Gerçekten ölecek adam ister.

&#;slam Bey — Ben daha ölmedim.

                                                                                     (Nam&#;k Kemal)

UYARI : Konu&#;malar t&#;rnak içinde verildi&#;inde uzun çizgi kul­lan&#;lmaz.

E&#;ik Çizgi ( / )

1. Yan yana yaz&#;lmas&#; gereken durumlarda m&#;sralar&#;n aras&#;na konur: Korkma! Sönmez bu &#;afaklarda yüzen al sancak / Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak / O benim milletimin y&#;ld&#;z&#;d&#;r parlayacak / O benimdir o benim milletimindir ancak.                             (Mehmet Akif Ersoy)

2. Adres yazarken apartman numaras&#; ile daire numaras&#; aras&#;na ve semt ile &#;ehir aras&#;na konur: Altay Soka&#;&#;, Nu.: 21/6  Kurtulu&#; / ANKARA

3. Tarihlerin yaz&#;l&#;&#;&#;nda gün, ay ve y&#;l&#; gösteren say&#;lar&#; birbirinden ay&#;rmak için konur: 18/11/, 15/IX/

4. Dil bilgisinde eklerin farkl&#; biçimlerini göstermek için kullan&#;l&#;r: -a/-e, -an /-en, -l&#;k /-lik, -madan /-meden.

5.  Genel A&#; adreslerinde kullan&#;l&#;r: funduszeue.info

6. Matematikte bölme i&#;areti olarak kullan&#;l&#;r: 70/2=35

Ters E&#;ik Çizgi ()

Bilgisayar yaz&#;l&#;mlar&#;nda art arda gelen dizinleri birbirinden ay&#;rt etmek için kullan&#;l&#;r: C:Dos>MD Oyun

T&#;rnak &#;&#;areti ( “ ” )

1. Ba&#;ka bir kimseden veya yaz&#;dan oldu&#;u gibi aktar&#;lan sözler t&#;r­nak içine al&#;n&#;r: Dil ve Tarih-Co&#;rafya Fakültesinin ön cephesinde Atatürk'ün “Hayatta en hakiki mür&#;it ilimdir.” vecizesi yer almaktad&#;r. Ulu önderin “Ne mutlu Türk’üm diyene!” sözü her Türk'ü duyguland&#;r&#;r.

Bak&#;n&#;z, &#;air vatan&#; ne güzel tarif ediyor:

“Bayraklar&#; bayrak yapan üstündeki kand&#;r.

Toprak e&#;er u&#;runda ölen varsa vatand&#;r.”

UYARI : T&#;rnak içindeki al&#;nt&#;n&#;n sonunda bulunan i&#;aret (nokta, soru i&#;areti, ünlem i&#;areti vb.) t&#;rnak içinde kal&#;r: “Ak&#;l ya&#;ta de&#;il ba&#;­tad&#;r.” atasözü yüzy&#;llar&#;n tecrübesinden süzülüp gelen bir gerçe&#;i ifade etmiyor mu?

“&#;zmir üzerine dünyada bir &#;ehir daha yoktur!” diyorlar.

(Yahya Kemal Beyatl&#;)

UYARI : Uzun al&#;nt&#;larda her paragraf ayr&#; ayr&#; t&#;rnak içine al&#;n&#;r.

2. Özel olarak belirtilmek istenen sözler t&#;rnak içine al&#;n&#;r: Yeni bir “bar&#;&#; taarruzu” ba&#;lad&#;.

3. Cümle içerisinde kitaplar&#;n ve yaz&#;lar&#;n adlar&#; ve ba&#;l&#;klar&#; t&#;rnak içine al&#;n&#;r:

Yahya Kemal'in baz&#; &#;iirleri “Kendi Gök Kubbemiz” ad&#; alt&#;nda ç&#;kt&#;.

(Ahmet Hamdi Tanp&#;nar)

“Yaz&#;m Kurallar&#;” bölümünde baz&#; uyar&#;lara yer verilmi&#;tir.

UYARI: Cümle içerisinde özel olarak belirtilmek istenen sözler, kitaplar&#;n ve yaz&#;lar&#;n adlar&#; ve ba&#;l&#;klar&#; t&#;rnak içine al&#;nmaks&#;z&#;n koyu yaz&#;larak veya e&#;ik yaz&#;yla (italik) dizilerek de gösterilebilir:

Höyük sözü Anadolu'da tepe olarak geçer.

Cahit S&#;tk&#;'n&#;n &#;airin Ölümü &#;iirini Yahya Kemal çok sevmi&#;ti.

(Ahmet Hamdi Tanp&#;nar)

UYARI : T&#;rnak içine al&#;nan sözlerden sonra kesme i&#;areti kulla­n&#;lmaz: Yahya Kemal’in “Aziz &#;stanbul”unu okudunuz mu?

4. Bibliyografik künyelerde makale adlar&#; t&#;rnak içinde verilir.

Tek T&#;rnak &#;&#;areti ( ‘ ’ )

T&#;rnak içinde verilen ve yeniden t&#;rna&#;a al&#;nmas&#; gereken bir sözü belirtmek için kullan&#;l&#;r:

Edebiyat ö&#;retmeni “&#;iirler içinde ‘Han Duvarlar&#;’ gibisi var m&#;?” dedi ve Faruk Nafiz’in bu güzel &#;iirini okumaya ba&#;lad&#;.

“Atatürk henüz ‘Gazi Mustafa Kemal Pa&#;a’ idi. Benden ona dair bir kitap için ön söz istemi&#;lerdi.”                              

         (Falih R&#;fk&#; Atay)

Denden &#;&#;areti (")

Bir yaz&#;daki maddelerin s&#;ralanmas&#;nda veya bir çizelgede alt alta gelen ayn&#; sözlerin, söz gruplar&#;n&#;n ve say&#;lar&#;n tekrar yaz&#;lmas&#;n&#; önlemek için kullan&#;l&#;r:

a. Etken         fiil

b. Edilgen       "

c. Dönü&#;lü      "

ç. &#;&#;te&#;             "

Yay Ayraç ( ( ) )

1. Cümlenin yap&#;s&#;yla do&#;rudan do&#;ruya ilgili olmayan aç&#;klamalar için kullan&#;l&#;r:

Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yaz&#;yorum.) gezsek bile görmek için de&#;il, kendimizi göstermek için geziyoruz.

(Nurullah Ataç)

UYARI: Yay ayraç içinde bulunan özel isimler ve yarg&#; bildiren anlat&#;mlar büyük harfle ba&#;lar ve sonuna uygun noktalama i&#;areti getirilir.

UYARI : Hakk&#;nda aç&#;klama yap&#;lan söze ait ek, ayraç kapand&#;ktan sonra yaz&#;l&#;r:

Yunus Emre (?- )'nin

2. Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konu&#;an&#;n hareketlerini, durumunu aç&#;kla­mak ve göstermek için kullan&#;l&#;r:

&#;htiyar – (Yava&#; yava&#; Kaymakama yakla&#;&#;r.) Ne oluyor beyefendi? Allah r&#;zas&#; için bana da anlat&#;n

 (Re&#;at Nuri Güntekin)

3. Al&#;nt&#;lar&#;n aktar&#;ld&#;&#;&#; eseri veya yazar&#; göstermek için kullan&#;l&#;r:

Cihan&#;n tarihi, vatan&#; u&#;runda senin kadar u&#;ra&#;an, kan&#;n&#; döken bir millet daha gösteremez. Senin kadar kimse kendi vatan&#;na sahip ol­maya hak kazanmam&#;&#;t&#;r. Bu vatan ya senindir, ya kimsenin.

                                                                     (Ahmet Hikmet Müftüo&#;lu)

E&#;in var, a&#;iyan&#;n var, bahar&#;n var ki beklerdin

K&#;yametler koparmak neydi ey bülbül, nedir derdin?    

                                                                                     (Mehmet Akif Ersoy)

4. Al&#;nt&#;larda, ba&#;ta, ortada ve sonda al&#;nmayan kelime ve bölümle­rin yerine konulan üç nokta, yay ayraç içine al&#;nabilir.

5. Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlam&#; kazand&#;rmak için kullan&#;lan ünlem i&#;areti yay ayraç içine al&#;n&#;r.

6. Bir bilginin &#;üpheyle kar&#;&#;land&#;&#;&#;n&#; veya kesin olmad&#;&#;&#;n&#; gös­termek için kullan&#;lan soru i&#;areti yay ayraç içine al&#;n&#;r.

7. Bir yaz&#;n&#;n maddelerini gösteren say&#; ve harflerden sonra kapama ayrac&#; konur:

                I)             1)                                            A)           a)

                II)            2)                                            B)            b)

Kö&#;eli Ayraç ( [ ] )

1. Ayraç içinde ayraç kullan&#;lmas&#; gereken durumlarda yay ayraçtan önce kö&#;eli ayraç kullan&#;l&#;r:

Halikarnas Bal&#;kç&#;s&#; [Cevat &#;akir Kabaa&#;açl&#; ()] en güzel eserlerini Bodrum'da yazm&#;&#;t&#;r.

2. Bibliyografik künyelere ili&#;kin baz&#; ayr&#;nt&#;lar&#; göstermek için kullan&#;l&#;r: Re&#;at Nuri [Güntekin], Çal&#;ku&#;u, Dersaadet,

Server Bedi [Peyami Safa]

Kesme &#;&#;areti ( ' )

1. A&#;a&#;&#;da s&#;ralanan özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme i&#;aretiyle ayr&#;l&#;r:

a. Ki&#;i adlar&#;, soyadlar&#; ve takma adlar: Atatürk’üm, Fatih Sultan Mehmet’e, Muhibbi’nin, Gül Baba’ya, Sultan Ana’n&#;n, Yurdakul’dan, Kâz&#;m Karabekir’i, Yunus Emre’yi, Ziya Gökalp’tan, Refik Halit Karay’m&#;&#;, Ahmet Cevat Emre’dir, Nam&#;k Kemal’se.

UYARI : Sonunda p, ç, t, k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet, Çelik, Çiçek, Halit, Mehmet, Mesut, Murat, Özbek, Recep, Yi&#;it, Bosna-Hersek, Gaziantep, Kerkük, Sinop, Tokat, Zonguldak gibi özel adlara ünlüyle ba&#;layan ek getirildi&#;inde kesme i&#;aretine ra&#;men Ahmedi, Çeli&#;i, Çiçe&#;i, Halidi, Mehmedi, Mesudu, Murad&#;, Özbe&#;i, Recebi, Yi&#;idi, Bosna-Herse&#;i, Gaziantebi, Kerkü&#;ü, Sinobu, Tokad&#;, Zongulda&#;&#; biçiminde son ses yumu&#;at&#;larak söylenir.

UYARI: Özel adlar için yay ayraç içinde bir aç&#;klama yap&#;ld&#;&#;&#;nda kesme i&#;areti yay ayraçtan sonra konur: Yunus Emre (?)'nin, Yakup Kadri (Karaosmano&#;lu)'nin.

Ancak cins isimler için yap&#;lan aç&#;klamalarda yay ayraçtan sonra do&#;al olarak kesme i&#;aretine gerek yoktur: &#;mek fiili (ek fiil)nin geni&#; zaman&#; &#;ah&#;s ekleriyle çekilir.

UYARI : Özel adlar yerine kullan&#;lan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yaz&#;lmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme i&#;aretiyle ayr&#;l­maz.

b. Millet, boy, oymak adlar&#;: Türk’üm, Alman’s&#;n&#;z, &#;ngiliz’den, Rus’mu&#;, O&#;uz’un, Kazak’a, K&#;rg&#;z’&#;m, Özbek’e, Karakeçili’nin, Hac&#;musal&#;’ya.

c. Devlet adlar&#;: Türkiye Cumhuriyeti’ni, Osmanl&#; Devleti’ndeki, Amerika Birle&#;ik Devletleri’ne, Azerbaycan Cumhuriyeti’nden.

ç. Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar: Allah’&#;n, Tanr&#;’ya, Cebrail’den, Zeus’u.

d. K&#;ta, deniz, nehir, göl, da&#;, bo&#;az, geçit, yayla; ülke, bölge, il, ilçe, köy, semt, bulvar, cadde, sokak vb. co&#;rafyayla ilgili yer adlar&#;: Asya’n&#;n, Marmara Denizi’nden, Akdeniz’i, Meriç Nehri’ne, Van Gölü’ne, A&#;r&#; Da&#;&#;’n&#;n, Çanakkale Bo&#;az&#;’n&#;n, Zigana Geçidi’nden, Uzunyayla’ya, Türkiye’dir, &#;ç Anadolu’da, Do&#;u Anadolu’ya, Ankara’ym&#;&#;, Sungurlu’ya, Ziya Gökalp Bulvar&#;’ndan, Y&#;ld&#;z Mahallesi’ne, Taksim Meydan&#;’ndan, Re&#;at Nuri Soka&#;&#;’na.

UYARI: Yer bildiren özel isimlerde k&#;saltmal&#; söyleyi&#; söz konusu oldu&#;u zaman ekten önce kesme i&#;areti kullan&#;l&#;r: Hisar’dan, Bo&#;az’dan.

e. Gök bilimiyle ilgili adlar: Jüpiter’den, Venüs’ü, Halley’in, Merih’e, Büyükay&#;’da, Yedikarde&#;’ten, Samanyolu’nda.

f. Saray, kö&#;k, han, kale, köprü, an&#;t vb. adlar&#;: Dolmabahçe Saray&#;’n&#;n, Çankaya Kö&#;kü’ne, Sait Halim Pa&#;a Yal&#;s&#;’ndan, Ankara Kalesi’nden, Horozlu Han’&#;n, Galata Köprüsü’nün, Bilge Ka&#;an Abidesi’nde, Çanakkale &#;ehitleri An&#;t&#;’na.

g. Kitap, dergi, gazete ve sanat eseri (tablo, heykel, müzik vb.) adlar&#;: Nutuk’ta, Safahat’tan, Kiral&#;k Konak’ta, Sinekli Bakkal’&#;, Hürriyet’te, Resmî Gazete’de, Onuncu Y&#;l Mar&#;&#;’n&#;, Yunus Emre Oratoryosu’nu, Atatürk Uluslararas&#; Bar&#;&#; Ödülü’nü.

&#;. Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelge adlar&#;: Millî E&#;itim Temel Kanunu’na, Medeni Kanun’un, Atatürk Uluslararas&#; Bar&#;&#; Ödülü Tüzü&#;ü’nde, Telif Hakk&#; Yay&#;n ve Sat&#;&#; Yönetmeli&#;i’nin.

UYARI: Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildi&#;inde büyük harfle yaz&#;lan kanun, tüzük, yönetmelik sözlerinin ek almas&#; durumunda kesme i&#;areti kullan&#;l&#;r: Bu Kanun’un maddesinin c bendi Yukar&#;da ad&#; geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre vb.

h. Hayvanlara verilen özel adlar: Sar&#;k&#;z’&#;n, Karaba&#;’a, Pamuk’u, Minno&#;’tan.

UYARI: Kurum, kurulu&#;, kurul ve i&#; yeri adlar&#;na gelen ekler kesmeyle ayr&#;lmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortakl&#;&#;&#;na, Dil ve Tarih-Co&#;rafya Fakültesi Dekanl&#;&#;&#;na, Hacettepe Üniversitesi Rektörlü&#;üne, Türk Dili ve Edebiyat&#; Bölümü Ba&#;kanl&#;&#;&#;n&#;n; Bakanlar Kurulunun, Dan&#;&#;ma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Mavi Kö&#;e Bakkaliyesinden, Giman&#;n.

UYARI : Özel adlara getirilen yap&#;m ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen di&#;er ekler kesmeyle ayr&#;lmaz: Türklük, Türkle&#;mek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanl&#;k, Hristiyanl&#;k, Avrupal&#;, Avrupal&#;la&#;mak, Ayd&#;nl&#;, Konyal&#;, Bursal&#;, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklü&#;ün, Türkle&#;mekte, Türkçenin, Müslümanl&#;kta, Hollandal&#;dan, Hristiyanl&#;ktan, Atatürkçülü&#;ün.

2. Ki&#;i adlar&#;ndan sonra gelen sayg&#; sözlerine getirilen ekleri ay&#;rmak için konur: Nihat Bey’e, Ay&#;e Han&#;m’dan, Mahmut Efendi’ye, Enver Pa&#;a’ya vb.

UYARI: Unvanlardan sonra gelen ekler kesmeyle ayr&#;lmaz: Cumhurba&#;kan&#;nca, Ba&#;bakanca, Türk Dil Kurumu Ba&#;kan&#;na göre vb.

3. K&#;saltmalara getirilen ekleri ay&#;rmak için konur: TBMM'nin, TDK'nin, BM'de, ABD'de, TV'ye.

UYARI : Sonunda nokta bulunan k&#;saltmalarla üs i&#;aretli k&#;saltmalar kesmeyle ayr&#;lmaz. Bu tür k&#;saltmalarda ek noktadan ve üs i&#;aretinden sonra,  kelimenin ve üs i&#;aretinin okunu&#;una uygun olarak yaz&#;l&#;r: funduszeue.info, funduszeue.info, &#;funduszeue.info; cm³e (santimetre küpe), m²ye (metre kareye), 6⁴ten (alt&#; üssü dörtten).

4. Say&#;lara getirilen ekleri ay&#;rmak için konur: 'te, 8'inci madde, 2'nci kat; 7,65’lik, 9,65’lik.

senesi May&#;s&#;n&#;n 19'uncu günü Samsun'a ç&#;kt&#;m.    

(Mustafa Kemal Atatürk)

5. &#;iirde seslerin ölçü dolay&#;s&#;yla dü&#;tü&#;ünü göstermek için kesme i&#;areti kullan&#;l&#;r:

Bir ok att&#;m karl&#; da&#;&#;n ard&#;na

Dü&#;tü n'ola sevdi&#;imin yurduna

&#;l yanmazken ben yanar&#;m derdine

Engel aram&#;z&#; açt&#; n'eyleyim                  (Karacao&#;lan)

6. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ay&#;rmak için konur: a'dan z'ye kadar, b'nin m'ye dönü&#;mesi, Türkçede -l&#;k'la yap&#;lm&#;&#; sözler.

UYARI: Ak&#;m, ça&#; ve dönem adlar&#;ndan sonra gelen ekler kesmeyle ayr&#;lmaz: Eski Ça&#;&#;n, Yükselme Döneminin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyat&#;na.