Kapak El Hareketi

— Çocukluk ve gençlik senelerinizi İstanbul'da geçirmiş iseniz ve sizinle yaşıt Rum arkadaşlarınız oldu ise mutlaka bilirsiniz: İçerisinde 'kapak' kelimesinin bulunduğu ifadenin aslı İstanbul Rumları'nın 'Ellenika' dedikleri mahallî Rumca'ya mahsus ağız dolusu bir küfrün Türkçesidir ama küfrün birebir tercümesi değil, aslını söyleyemeyeceğimiz için kibarlaştırdığımız şeklidir. Elenika olan ibârenin aslı 'Mama sta muni kosta kapaki'dir. Türkçesi 'Ananın…' diye başlar, derken burada değil, hiçbir yerde yazılmasına imkân bulunmayan bir başka kelime gelir ve cümle kalıp 'kosta kapaki' yani 'kapak olsun' diye biter!

— Geçmişte iki ayrı milletin, Türkler ile Rumlar'ın İstanbul'da asırlar boyunca devam etmiş beraberliklerinin tam bir örneği olan bu ifadede bir tek "kapak" kelimesi Türkçe, gerisi Rumcadır ama bu "kapak"ın tencere, tava yahut başka bir eşyanın kapağı ile hiçbir alâkası yoktur, bir organın mecazıdır.

— Beyefendiler, hanımefendiler, gençler, çocuklar ve özellikle de köşe yazarı arkadaşlar! 'Kapak olsun' sözünü kullanmayın, zira bu ifadenin derunî mânâsı hem çok ayıp, hem de ağırdır! Muhatabınız bu ifadenin ne mânâya geldiğini bilmediği için şanslı sayılırsınız, zira bildiği takdirde en hafifinden kafanızı-gözünüzü yarabilir ve böyle yaptığı için hâkimin karşısına çıkartıldığı takdirde ağır tahrikten ceza indirimi bile alabilir!

Gündelik yaşam dilinde 'Bu da sana kapak olsun' demenin İstanbul Rumcası'nda çok ayıp bir söz olduğunu biliyor muydunuz?

İNTERNETHABER.COM - Dün Gece Habertürk'te ekranlara gelen 'Teke Tek' programı ilginç bir diyaloğa şahit oldu. Herşey Fatih Altaylı'nın bir okuyucudan gelen e-mailii okumasıyla başladı. Altaylı, Murat Bardakçı'ya yanıt vermesi için maili okudu:

Herşeyi bilen 'sayın Google'a soruyorlar (Murat Bardakçı'yı kastediyor) 'getto' lafı nereden geliyor?

Herşeyi bilen Bardakçı, gettonun anlamını hatırlayamayarak  'Aaa neydi o? O ne demek?' zorunda kaldı. Bunun üzerine Altaylı kelimenen anlamının 'Kapak' olduğunu söyleyince Bardakçı aldı sazı eline ve şöyle konuştu:

- Kapak lafı nereden gelir biliyor musun? Çok ayıp bir şeydir. Şimdi gazetelerde yazıyorlar. 'İşte bu ona kapak olsun' diyorlar. Bu bir İstanbul küfürüdür, Rumcadır. Mama diye başlar kosta kapaki diye biter. İstanbul Rumları'na mahsus bir küfürdür. Nasıl diyeyim onu. (Saatine bakıyor) Saat daha erken söyleyemem.

Fatih Altaylı: Aaa rezalet!

Murat Bardakçı: Çok ayıp! Bunu basın da bilmiyor. Sürekli 'bu buna kapak olsun diyorlar. Dediğim gibi İstanbul Rumları'nda bu küfür 'kosta kapaki' diye biter. Bir şey kapak olsun anlamına gelir. Ama başı vardır o kelimenin.

Fatih Altaylı: Getto baruthane demekmiş. Venedik'te Yahudiler'i baruthaneye topluyorlar ve orada yaşamak zorunda bırakıyorlar. Getto oradan geliyormuş.

Murat Bardakçı:Bu kapak çok ayıp bir şeydir. Hele bir de el hareketi vardır.

Fatih Altaylı: Ben küfür müfür bilmem terbiyeli adamım. Ne Türkçesini ne Rumcasını bilirim. Senin gibi 7 dilden küfüre hakim olmak nerede bizde.

Murat Bardakçı: Çok ayıp bir şeydir. Bu Elenika dediğimiz, yani İstanbul Rumcası'nda 'Annenizin bir şeyi kapak olsun' diye bir sözdür o.

Fatih Altaylı: Zaten söylesen de bu kadar anlaşılırdı. Bundan sonra o terbiyesiz kelimeyi Türk basınında kullanmıyoruz değerli arkadaşlar.

Murat Bardakçı: Rumcasını söylemek suç mu?

Fatih Altaylı: Bilen anlar. Sen söyleme yine

Murat Bardakçı: Mamasta diye başlar

Fatih Altaylı: Yani 'annen' diye başlar... Pardon 'ananın' diye başlar...

Gülüşmeler...