25 Kasım Şok Market Ürünleri

Azerbaycan, hem stratejik ve jeopolitik konumu hem de doğal servetleriyle Güney Kafkasya’da önemli bir yere sahiptir. Uzun tarihî süreç içerisinde barındırdığı yer altı ve yer üstü varlıkları, emperyalist güçlerin dikkatinin bu bölgede toplanmasına sebep olmuştur. Önemli coğrafi konumu dolayısıyla 1700’lü yılların başından itibaren Çar Rusya’sı bölgeye dair işgal planları kurmaya başlamış ve hanlıklar döneminde Rusya, Azerbaycan Hanları arasında birlik olmamasını da büyük bir fırsata dönüştürerek, Azerbaycan topraklarını birbiri ardına ele geçirmiştir. SSCB döneminde ise Azerbaycan’ın doğal servetleri Sovyetlerin kontrolü altında kullanılmıştır. Azerbaycan’da petrol sanayisinin kurulması 1860’lı yıllara dayanır; gelişmesi ise Sovyet dönemi ile bağlantılı olmuştur. 1872 yılından itibaren ülkenin petrol sanayisi devlet tarafından özelleştirilmiş; bu süreçle birlikte ülkede güçlü yatırımların ve yabancı sermayenin sayısında önemli bir artış yaşanmıştır. Örneğin 1872 yılında Norveçli iş adamları olan Nobeller, Nobel Kardeşliği şirketi adı altında Azerbaycan petrolünün üretiminde aktif yer almıştır. İstatistiklere göre, Azerbaycan’da 1873 yılında 12, 1899’da 61, 1905’te 158, 1913 yılında ise 182 petrol üreten şirket bulunuyordu. 1872 yılında Rusya’da üretilen 27 bin varil petrolün 26 bini Azerbaycan’dan ihraç ediliyordu. 20. yüzyılın başlangıcında Azerbaycan petrol sanayisi gelişim hızına ve petrol üretimine göre dünya pazarında ilk sırada yer almıştır. 1901 yılında dünyada üretilen petrolün yarıdan fazlası Rusya’da kullanılan petrolün %95’i Azerbaycan’dan ihraç edilmiştir. 1905-1907 yılları arasında yaşanan Rus-Japon Savaşı ve artan işçi itirazları, petrol sanayisini oldukça kötü etkilemiştir.