Ebilmek Abilmek
Son Güncellenme:
Yeterlilik fiiline getirilen -ebilmek ekleri, izin cümlelerinde de kullanılır. Örnek: ''Bu konuda sizin görüş ve önerilerinizden faydalanabilir miyim?'' cümlesinde faydalanmak kelimesine getirilen -abilmek eki, izin almak anlamında kullanılmıştır.
Yeterlilik Fiili Nedir?
Cümle içerisinde bir eylemin yapılabileceğini belirten fiillere, yeterlilik fiili denir. Bu fiiller bazı cümlelere ihtimal ve izin anlamı katar.
Olumlu cümlelerde yeterlilik fiilinin aldığı ekler: -abilmek -ebilmek
Gelebilmek, yapabilmek, bitirebilmek,
Olumsuz cümlelerde yeterlilik fiilinin aldığı ekler: -ama, eme
Yapamadı, yapamaz, yapamıyor.
Yeterlilik Fiili ile İlgili Cümle Örnekleri Nelerdir?
Olumlu Cümlelerde Yeterlilik Fiili
A- Geniş Zaman
1- Güçlü bir karaktere sahip olduğu için her şeyin üstesinden ''gelebilir.''
2- Bana maddi açıdan destek ''olabilir misin?''
3- Senin için onunla ''görüşebilirim''
4- Çok çalışkan bir öğrenci olduğu için istediği üniversiteyi ''kazanabilir.''
5- Onun hakkında merak ettiğin şeyleri bana ''sorabilirsin.''
B- Geçmiş Zaman
1- Mezuniyet tezini zamanında teslim ''edebildi.''
2- Sonunda istediği bölümü ''kazanabildi.''
3- Arkadaşlarınla bu mesele hakkında ''konuşabildiniz mi?''
4- Aylar sonra istediği gibi bir işe ''girebildi.''
C- Şimdiki Zaman
1- Sabırlı bir insan olduğu için kaba insanlara tahammül ''edebiliyor.''
2- Bazen insanlar karşısında aşırı ''heyecanlanabiliyor.''
3- Stor perdeler uzaktan kumanda ile açılıp ''kapatılabiliyor.''
4- Son ameliyattan sonra yine eskisi gibi ''yürüyebiliyor.''
Olumsuz Cümlelerde Yeterlilik Fiili
A- Geniş Zaman
1- Sorumsuz bir insan olduğu için hiçbir işi sonuna kadar ''sürdüremez.''
2- Sıkılgan bir yapıya sahip olduğum için hiçbir yerde uzun süre ''çalışamıyorum.''
3- Şu an çok yoğun, bu nedenle seninle ''görüşemez.''
4- Elindeki işi ''bırakamaz.''
B- Şimdiki Zaman
1- Oğlu çok yaramaz olduğundan ona söz ''geçiremiyor.''
2- İkimiz de çok yoğun çalıştığımız için bir türlü ''buluşamıyoruz.''
3- Ne kadar uğraşsam da bu işi bir türlü ''beceremiyorum.''
C- Geçmiş Zaman
1- Geç uyandığım için işlerimi ''yetiştiremedim.''
2- Onunla henüz ''görüşemedik.''
3- Sınavdan istediğim kadar iyi bir not ''alamadım.''
4- Sorduğu sorulara doğru yanıt ''veremedi.''