Kur An Daki En Uzun Sure

Kur’an-ı Kerim’de en uzun ayet Bakara suresi ayetidir:

“Ey iman edenler! Belirlenmiş bir zamana kadar bir borç ilişkisi kurduğunuzda bunu yazın. Aranızdan bir kâtip bunu adaletle yazsın. Kâtip Allah’ın kendisine öğrettiği gibi yazmaktan geri durmasın. Artık o yazsın, borçlu da yazdırsın; rabbi olan Allah’tan korksun ve borçtan hiçbir şeyi eksik bırakmasın. Eğer borçlu akılca zayıf veya eksik yahut kendisi yazdıramaz durumda olursa velisi adaletle yazdırsın. Erkeklerinizden iki şahidi de tanık tutun. Şahitler iki erkek olmazlarsa, rıza göstereceğiniz şahitlerden bir erkekle -biri yanılırsa diğerinin ona hatırlatması için- iki de kadın olsunlar. Çağrıldıklarında şahitler gelmezlik etmesinler. Borç küçük olsun büyük olsun vadesini belirterek onu yazmaktan üşenmeyin. Böyle yapmanız Allah katında daha adaletli, şahitlik için daha destekleyici ve şüpheye düşmemeniz için daha uygundur. Borç ilişkisinin, aranızda alıp vererek bitirdiğiniz peşin ticaret olması müstesnadır; onu yazmamanızda sizin için bir sakınca yoktur. Alış veriş yaptığınızda şahit tutun. Kâtip de şahit de zarar görmesin. Eğer bunu yaparsanız şüphesiz bu sizin yoldan çıkmanız demektir. Allah’tan korkun, Allah size öğretiyor, Allah her şeyi hakkıyla bilmektedir.”

Bu ayette hukuki meseleler ve ticari belgelerin nasıl düzenleneceğinden bahsedilir. Ayetin muhtevası açıktır ve açıklamaya gerek yoktur. Arap Yarımadası’nın tamamında sadece 17 kişinin okuma-yazma bildiği bir dönemde, yazıya bu kadar önem verilmesi, İslam’ın ilme ve hakları korumaya verdiği önemi göstermektedir. 

Aynı zamanda bu ayet cahiliye devrinde ve geri kalmış kimseler arasında en kesin hukuki meseleleri önermiştir. Bu da İslam dinin kapsayıcılığını ve kesinliğini gösterir.

Bu ayet, İslam toplumunun haklarını korumada birbirini desteklemesi gerektiği zikredilmiştir. Çünkü her alış-veriş için bir katip ve birkaç şahit gerekir.

Nur tefsirinden bu ayetin bazı mesajları;

1- Borcun süresi belli olmalıdır.

2- Birbirine itimadın, güvenin devam etmesi ve borcun unutulmaması için yazılmalıdır.

3- Belgede herhangi bir bozulma olmaması için üçüncü bir kişi huzurunda yazılması zorunludur.

4 Belgeyi yazan kişinin seçilmesinin şartı adil olmasıdır.

5- Her sanat ve meslekten insan yetenekli olduğu alanda sorumluluk sahibidir. Kalemi olan halk için yazsın.

6- Alacaklının iddiasını değil, hakkı olan borçlu sözleşmenin metnini söyleyip yazmalıdır.

7- Borçlu olan kişi sözleşmeyi yazarken Allah’ı hatırlamalı ve borçla ilgili hiçbir şeyi unutmamaya dikkat etmelidir.

8- Yetkililerin ve sorumluların toplumun zayıf ve mahrum insanların haklarına dşkkat etmesi gerekir.

9- Erkeklerin şahitlikte kadınlara göre önceliği vardır.

Tanıklar adil ve iki taraf için de güvenilir olmalıdır.

Sözleşmenin miktarı değil önemli olan insanların haklarını korumaktır.

Bir belgeyi doğru ve adil bir şekilde yazmanın üç faydası vardır:

a- Adaleti garanti eder.

b- Tanıkların tanıklık yapma cesareti verir.

C- Toplumdaki benbinlik ve karamsarlığı önler.

Katip ve tanık, belgeyi taraflardan birine zarar verecek şekilde yazamaz.

Katip ve tanık, insanların haklarını koruyan kimselerdir ve korumazlarsa bu haddi aşmak olur.