Tiroid Ilacı Bir Gün Unutulursa
Tiroid ilaçları aç karına alınmalı kalsiyum ile kullanılmamalıdır
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuncay Filiz, haşimato hastalığı hakkında bilgiler verdi: Haşimato hastaları rahat uyusalar da sabah yorgun uyandıklarını söylerler, uykuya doyumsuzdurlar. Tedavi kriterleri hormon düzeyleri ve guatr ile tayin edilir
Haşimato ne demektir?
Haşimato Hastalığı Haşimato olarak da bilinir, kronik tiroidit demektir. Kronik tiroidit, en az altı aydan beri süren tiroid bezi yangısıdır. Kronik tiroiditin başlıca nedenleri virüsler, bakteriler, bağışıklık yetmezliği ve radyasyona maruz kalmaktır.
Kimlerde görülür?
Haşimato iyod eksikliği olan yörelerde sık görülmektedir.
Kadınlarda erkeklerden daha fazla görülür, yaş arası en sık görülen dönemlerdir.
Haşimato guatrlı ya da guatrsız seyreder. Ancak guatrla birlikte olması kural değildir. Guatr, tiroid bezinin büyümesi demektir.
En sık hipotiroidi görülür!
Haşimato hastalığında dile getirilen yakınmalar genellikle hipotiroidi ile ilgilidir. Hipotiroidi, tiroid bezinin yeterince hormon sentez edememesinden ötürüdür.
Deri pul pul dökülür
Ne tür yakınmalar olur?
Üşüme, halsizlik, kansızlık, solgunluk, saçlarda kuruma vardır. Deri genelde kurudur, pul pul dökülür. Çok kişi hazımsızlık, şişkinlik ve kilo almaktan yakınır. Kronik yorgunluk ve ruhsal sıkıntılar da karakteristiktir. Kas ve yağ kütlesi artışı ile birlikte yaygın ödem, gerçek bir kilo artışına neden olur. Kontrol edilemeyen ödem, kalp yetmezliğine yol açabilir.
Şişmanlığa yol açar!
Haşimatonun yol açtığı şişmanlıkta onca diyet ve egzersize rağmen kilo vermek oldukça zordur. Bu nedenle zayıflama rejimine başlamadan önce mutlaka tiroid hormon düzeyleri ölçülür ki muhtemel bir haşimato göz ardı edilmesin.
Hazımsızlık sıktır!
Karında şişkinlik, sık sık geğirmek ve inatçı kabızlık ile karakterize bir hazımsızlık söz konusudur. İlaç tedavilerine dirençli olan kabızlık uzun sürerse hemoroid, anal fistül ve anal fissürlere yol açar. Uykusuzluk ve yorgunluk psikolojik sorunlara kapı aralar. İçe kapanmak, sosyal faaliyetlerini askıya almak, karamsarlık, oldukça sık görülen psikolojik sorunlardır.
Yorgunluk karakteristiktir
Haşimato hastaları rahat uyusalar da sabah yorgun uyandıklarını söylerler, uykuya doyumsuzdurlar. “Bıraksanız bütün gün yataktan çıkmam” diyenlerin sayısı bir haylidir. Uykusuzluk, gün içinde uyuklamalara ve sık sık esnemelere yol açar.
Kalbi olumsuz olarak etkiler
Dakikadaki kalp atım sayısı genelde düşüktür. Bu durum çok kez çarpıntı ya da tekleme duygusu olarak ifade edilir. Kontrol altına alınamazsa kolesterol artışı ile beraber koroner arter hastalığına neden olur. Kandaki kolesterol ve trigliserid seviyeleri genelde yüksek seyreder. Kolesterol ve trigliserid düşürücü ilaçlar ise çok kez yetersiz kalırlar. Bu tür ilaçlar ancak hipotiroidi tedavi edildiğinde etkili olurlar.
Nodüler guatra yol açar!
Haşimato; Tiroid ultrasonografisi, kandaki tiroid hormonları ve bu hormonlara karşı oluşan antikorların düzeyi ile teşhis edilir. Haşimato nodülleri genelde yalancı nodüllerdir. Bu nedenle ameliyat edilmeleri gereksizdir. Ancak çapı iki santimetreden büyük olan nodüller yakından takibe alınırlar.
İlaçlar aç karına alınmalı
Tedavi kriterleri hormon düzeyleri ve guatr ile tayin edilir.
Hipotiroidi var ise uygun dozlarda tiroid hormonu verilir, yoksa ilaca gerek yoktur.
Tiroid ilaçları aç karına alınmalıdır. Tiroid ilaçları antiasit, demir ve kalsiyumla birlikte kullanılmamalıdır, aksi takdirde emilmezler.
Gebelikte tiroidleri sakın kendi haline bırakmayın!
PROF. DR. MUSTAFA SA&#;T GÖNEN
Tiroid hastal&#;klar&#;n&#;n tamam&#; normalde kad&#;nlarda erkeklere oranla kat daha s&#;k görülür. Bir de gebelik gibi kendine özgü hormonal ve metabolik de&#;i&#;ikliklerin oldu&#;u evreleri hesaba katarsak bu fark daha da aç&#;l&#;yor. Çünkü bu dönemde tiroidle ilgili önemli de&#;i&#;iklikler oluyor. Gebelik boyunca devam eden hatta sonras&#;nda da sürebilen bu sorunlar&#; dikkate almakta fayda var. Bu hafta sizlere gebelik tiroidini anlataca&#;&#;m.
Burada normalde tiroidi olan gebelerle olmayanlar&#; ay&#;rmak gerekiyor. Çünkü iki gruptaki tiroid sorunlar&#; farkl&#; seyrediyor. Bilinen bir tiroid sorunu olmay&#;p gebe kalan bir kad&#;nda, gebeli&#;e özgü hormonal de&#;i&#;iklikler ve metabolik gereksinimdeki art&#;&#;a ba&#;l&#; olarak iyot ihtiyac&#; art&#;yor. Özellikle otoimmun tiroidit zemini olan gebelik öncesi tolere edilebilen ancak gebelikle birlikte iyot ihtiyac&#;n&#;n yüzde 50'ye yak&#;n artmas&#;yla önemli boyutlara ula&#;an tiroid durumundan anne ve bebek etkileniyor. T4 seviyesinde dü&#;me, TSH’da artmaya neden oluyor. Gebelik süresince tiroid bezi yüzde civar&#;nda büyüyor. Bu nedenle gebelikte iyot gereksiniminin artaca&#;&#; öngörülerek diyet öneriliyor ve iyot içeri&#;i mg ile s&#;n&#;rland&#;r&#;l&#;yor.
Hatal&#; tan&#;ya dikkat
Gebelikte tiroid fonksiyonlar&#;n&#; de&#;erlendirmek için total T3 (TT3) ve total T4 (TT4) ölçülmemeli. Çünkü tüm hormonlar&#; ba&#;layan proteinlerde art&#;&#; oldu&#;u için ölçtü&#;ümüzde do&#;al olarak her iki de&#;er de yüksek ç&#;kar. Hatal&#; tan&#;ya neden olmamak için serbest T3 (ST3) ve ST4 ölçümü daha do&#;ru.
TSH düzeyi de gebelikten etkileniyor. Özellikle gebeli&#;in ilk 3 ay&#;nda TSH normalin alt&#;na inebilir, hatta serbest T3 ve serbest T4 düzeyleri de &#;l&#;ml&#; oranda yüksek gelebilir. Ancak hastada hipertiroidi klini&#;i saptanmaz. Gebelik harici dönemde hipertiroidi lehine bulgu olarak de&#;erlendirilebilecek bu durum, TSH hormonunun gebeli&#;in ilk aylar&#;nda yükselen baz&#; hormonlara yap&#;sal olarak benzerli&#;inin sonucu olarak tiroid bezinin uyar&#;lmas&#; ile ili&#;kili kabul edilir. Erken dönemde hCG hormonu art&#;&#;&#;na ba&#;l&#; geçici biyokimyasal hipertiroidizm görülür. Bu durumda sadece takip önerilir çünkü geçici bir durumdur ve bir süre sonra kendili&#;inden düzelir.
Gebelik öncesi tedavi gerekli mi?
"Gebelik öncesi ve gebelik sürecinde tiroid bezinin yetersiz hormon üretti&#;i hipotiroidide hangi sorunlarla kar&#;&#;la&#;abiliriz" diye sorabilirsiniz. Hipotiroidi kad&#;nlarda adet düzensizlikleri, a&#;&#;r&#; kanama, memeden süt gelmesi ve k&#;llarda art&#;&#;a neden oluyor. Hafif hipotiroidizmde gebelik olu&#;abilir ancak ölü do&#;um, dü&#;ük ve prematür do&#;um riski de artar.
&#;ayet a&#;ikar ileri hipotiroidizm söz konusu ise gebelik olu&#;mayabilir. Hipotiroidi gebede hipertansiyon s&#;kl&#;&#;&#; artar. Özellikle gebeli&#;in ilk dört ay&#;, organlar&#;n olu&#;tu&#;u evrede hem vücut hem de zeka geli&#;imi yönünden anne tiroid hormonuna &#;iddetli ihtiyaç duyar. Bu, bebe&#;in zeka geli&#;imini kötü yönde etkileyebilir.
Bu olumsuzluklar nedeniyle, hipotiroidisi olan bir kad&#;n&#;n gebelik öncesi tedavisinin mutlaka yap&#;lmas&#; gerekir. Gebeli&#;e karar verildi&#;inde, menstruasyonun bitiminden hemen sonra tiroid fonksiyon testleri ölçülmeli, ilaç dozu mutlaka düzenlenmelidir.
Gebelik olu&#;tuktan sonra, gebeli&#;in 8, 12 ve 20'nci haftalar&#;nda TSH ölçülmelidir. Özellikle gebeli&#;in ikinci yar&#;s&#;nda ilaç dozunu art&#;rmak gerekebilir. &#;laç dozunu art&#;rd&#;ktan 1 ay sonra ST4 ve TSH ölçümü yap&#;larak kontrol lere devam edilir. Gebelik s&#;ras&#;nda ilk kez hipotiroidi saptan&#;rsa hemen tedaviye ba&#;lanmal&#;, tedavinin ilk ay&#;nda tekrar ST4 ve TSH ölçümü yap&#;larak doz ayarlamas&#;na gidilmeli.
Hipertiroidi durumunda ne yapmal&#;?
Peki, gebelik öncesi ve gebelik sürecinde tiroid bezinin fazla hormon üretti&#;i hipertiroidide hangi sorunlarla kar&#;&#;la&#;abiliriz?
Öncelikle böyle bir durumda tiroid hormonlar&#; (ST3 ve ST4) artm&#;&#;, TSH ise normalin alt&#;na dü&#;mü&#;tür. Bunun en s&#;k rastlan&#;lan nedeni ise Basedow- Graves hastal&#;&#;&#;d&#;r.
Do&#;urganl&#;k ça&#;&#;ndaki hipertiroidili bir kad&#;n gebelik planlarsa, önce tedavi edilmeli, sonra anneli&#;e haz&#;rlanmal&#;d&#;r. Çünkü hipertiroidi, kad&#;nlarda adet düzensizli&#;ine neden olabilir.
Önceden böyle bir sorun yoksa ve gebelik s&#;ras&#;nda a&#;&#;r&#; yorgunluk, halsizlik, çarp&#;nt&#;, terleme, s&#;ca&#;a tahammülsüzlük, titreme, a&#;&#;r&#; sinirlilik, i&#;tah&#;n iyi olmas&#;na ra&#;men her ay gereken kilonun al&#;namamas&#;, ultrasonografi ile bebek geli&#;iminin iyi olmad&#;&#;&#;n&#;n saptanmas&#; da hipertiroidiyi dü&#;ündürür. Bazen bu belirtilere gözlerde büyüme de e&#;lik edebilir.
ST4 yüksek ve TSH düzeyi dü&#;ük ölçülürse, tan&#;ya yard&#;mc&#; olmas&#; için antikor testleri (Anti-TPO, Anti-Tg ve TSH reseptör antikoru) yapmak gerekir. Gebelikte tiroid sintigrafisi kesinlikle çekilmez.
Gebeli&#;in ilk yar&#;s&#;nda hipertiroidi saptan&#;rsa, bu durumun gebeli&#;e ba&#;l&#; geçici bir durum olabilece&#;i ve gebeli&#;in 18'inci haftas&#;na kadar kendili&#;inden düzelebilece&#;ini unutmay&#;n. Çünkü gebelikte gerçek hipertiroidizm / seafoodplus.info durumun ayd&#;nlat&#;labilmesi için bir endokrinolog veya iç hastal&#;klar&#; uzman&#;n&#;n gebeyi de&#;erlendirmesi gerekiyor.
&#;laç kullan&#;labilir mi?
E&#;er gebeli&#;e ba&#;l&#; geçici tirotoksikoz de&#;ilse ilaç ile tedavisini gerekli buluyoruz. Bu ilaçlar anneden bebe&#;e geçer ve bebekte anne karn&#;nda iken hipotiroidiye neden olur. Mümkün olan en dü&#;ük doz verilerek hasta tedavi edilmeli, ayl&#;k ST4, TSH kontrolu yap&#;lmal&#;, e&#;er yüksek doz gereksinimi olursa mutlaka deneyimli bir merkezde izlenmelidir.
Hipertiroidi tedavisinde kullan&#;lan ilaç gruplar&#;ndan biri beta blokerlar. Bu ilaçlar çarp&#;nt&#;, terleme gibi &#;ikâyetleri azaltmak için yard&#;mc&#; olarak kullan&#;l&#;yorlar.
Yine de anne adaylar&#;nda dikkatli kullan&#;lmalar&#; gerekiyor. Çünkü bebekte baz&#; etkilere neden olabiliyor. Bunlar bebe&#;in geli&#;iminin yava&#;lamas&#;, do&#;um olay&#;n&#;n uzamas&#;, yeni do&#;an bebekte nab&#;z h&#;z&#;n&#;n yava&#;lamas&#;, sar&#;l&#;&#;&#;n uzamas&#; ve kan &#;ekerinin dü&#;mesi olarak say&#;labilir. Bu nedenle bu tür anne adaylar&#;nda 6 saatte bir mg propranolol kontrollu bir &#;ekilde kullan&#;labilir.
Operasyon gerekli mi?
Gebelikte tüm bu tedbirler al&#;nd&#;&#;&#;, tedavi yöntemleri izlendi&#;i halda bir sonuç al&#;nam&#;yorsa operasyon gerekir mi? Evet baz&#; anne adaylar&#;n&#;n akl&#;n&#; kurcalayan bu soruya "k&#;smen evet" olarak yan&#;t verebilirim. E&#;er hipertiroidi tedavisi için operasyona karar verilirse bunun için en uygun zaman gebeli&#;in ikinci üç ay&#;d&#;r. &#;lk ve üçüncü üç ayda operasyonu kesinlikle riskli buluyoruz.
Olay&#;n bir de radyolojik tedavi taraf&#; var. Hipertiroidide normalde s&#;k ba&#;vurdu&#;umuz bir tedavi &#;ekli olan radyoaktif iyot (atom tedavisi olarak biliniyor) gebelerde kesinlikle kullan&#;lmaz.
Sonuç olarak &#;unu da ilave etmekte fayda var: Gebelik öncesi, gebelik s&#;ras&#; veya emzirme dönemlerinde tiroid ile ilgili sorun ya&#;ayan annelerin yeni do&#;an bebeklerinin de bir çocuk endokrinolo&#;u taraf&#;ndan çok dikkatli de&#;erlendirilmesi gerekiyor.
Tiroitte bunları sakın yapmayın
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Bu yazıyı, geçen hafta görüştüğüm bir hastanın tedavi yanlışlarını görünce yazmaya karar verdim. O hastanın neredeyse on yıldır tiroit yetmezliği vardı, buna rağmen hastalığı, özellikle tedavisi konusunda son derece yanlış bilgilere sahipti. Bana gelme nedeni de zaten bu yanlış ve noksanlıklardan kaynaklanan bazı sorunlardı.
TİROİT hastalıklarının en sık görüleni tiroit bezinin tembelliği, yani Hipotiroiti’dir. Özellikle son yıllarda Haşimato hastalığının daha sık görüldüğünü hipotiroitiye yakalananların bir hayli çoğaldığını biliyoruz. Hipotiroitinin tek nedeni Haşimato hastalığı değil, daha birçok nedeni var. Ama en sık karşılaşılanı bu olunca hipotiroiti denilince akla hemen Haşimato hastalığı geliyor.
Kimler risk altında
Hipotiroiti orta yaşlarda sık rastlanan bir sağlık sorunu. Kadınlarda erkeklerden daha çok görüldüğü de kesin!
Bununla birlikte çocuklar, hatta bebeklerde bile görülebiliyor, yaşlılarda görüldüğünde de hayret etmemek gerekiyor. Üstelik “yaşlandırmayı hızlandırdığı” için yaşlılar için önemli bir tehlike kabul ediliyor.
Tiroit hastalıklarına yakalanma bakımından bazıları daha şanssız. İsterseniz onları da bir hatırlatalım: Yeni doğum yapmış kadınlar, önceden guatrı olanlar, ailesinde tiroit hastalığı bulunanlar, elli yaş üzeri dönemdeki kadınlar en önemli adaylar. Ayrıca daha önceden tiroit hastalığı geçirmiş ya da tiroit bezi ameliyatı uygulanmış kişilerde de bu olasılık fazla. Şeker hastalarında, diğer bazı bağışıklık sistemi hastalıklarına önceden yakalanmış olanlarda, lityum ve benzeri ilaçları uzun süre kullananlarda, kolesterolü yüksek olanlarda tiroit yetmezliğine yakalanma ihtimali artıyor.
Belirtileri neler
Tedavi yanlışlarına girmeden önce tiroit bezinin yetersiz çalışması halinde ne gibi belirti ve problemlerin ortaya çıkacağını da kısaca gözden geçirelim.
Çünkü çoğumuzun aklına hala hipotiroiti denince kabızlık, ciltte kuruma, sarımsı soluk bir renk alma, ilerleyici kilo kazanımı veya kilo vermede zorlanma, ödem hali, ses kalınlaşması veya sertse kısılma, çatallanma, saç dökülmesi, kaşlarda dökülme, tırnaklarda kırılma, terlemede azalma gibi belirtiler gelir. Oysa sıradan bir “kolay yorulma” belirtisi özellikle ilerleyici bir bitkinliğe, enerji azlığına dönüşmüşse, unutkanlık sorunu giderek ilerlemeye başlamış, odaklanma güçlüğü ve düşünme hızında yavaşlamaya yol açmışsa, sabah yorgunlukları, anlamsız yere üşümeler varsa bunlar da ufuktaki bir hipertiroitinin ilk görüntüleri olabilir.
Kolesterole dikkat
ÖZELİKLE kadınlarda depresyon işaretleri olduğu zaman arka planda bir hipotirodinin bulunup bulunmadığı da araştırılmalıdır. İnatçı ve gezici kas ve eklem ağrıları varsa, kas krampları, karıncalanma, uyuşma, el ve kollarda ağrı gibi sorunlar da başlamışsa hipotiroiti akla gelmeli. Ayrıca herhangi bir kan analizinde saptanan sürpriz kolesterol yükseklikleri de hipotiroitiden kaynaklanabilir. Ayrıca cinsel istekte azalma ve cinsel güç kaybı da hipotiroite işaret edebilir. Gebe kalma güçlüğü, adet düzensizlikleri gibi değişimlerde de hipotiroiti hatırlanmalıdır. Özetle hipotiroitinin oldukça farklı enteresan işaretleri olabilir.
İşte ‘Doğru’ sanılan yanlışlar
- ÇOĞU hasta, hâlâ tiroit bezi yetersizliğini ortadan kaldırmak için kullandığı tiroit hormonu hapları konusunda yanlış şeyler yapıyor, yanlış şeyler biliyor! Mesela bazıları bu ilaçların kilo aldırdığını düşünüyor. Oysa tiroit hormonlarını kullanmayan hipotiroiti hastaları kolay kilo alıyor.
- Bazı hastalar bu ilaçların tüylenmeye yol açtığını, hormon dengesini alt üst ettiğini zannediyorlar ki her ikisi de yanlıştır. Ayrıca bu ilaçların kemik erimesi problemi yaptığı da doğru değildir. Doz aşımı yapmazsanız böyle bir sorun ortaya çıkmaz. Önlem olarak yine de özellikle elli yaş üstündeyseniz kalsiyum desteği almanız mümkündür. Bu ilaçların hafızayı bozduğu kalbe zarar verdiği de doğru değildir.
- Bazı hastalar tiroit haplarını nasıl kullanacaklarını da bilmiyor. Mesela aç karna değil, tok karna alıyor. Oysa bu hapların sabah aç karna alınması lazım. En iyi sonuç yemekten yarım saat önce alındığında elde ediliyor. İstisnai olarak aç karna alınca midede rahatsızlık ortaya çıkıyorsa tok karna almak da mümkün ama prensip olarak aç karna almak lazım. Eğer sürekli olarak tok karna almak durumunda kalırsanız doktorunuzla bu noktayı mutlaka görüşmeniz gerekiyor. Çünkü çoğu zaman ilacın dozunu arttırmak mecburiyeti ortaya çıkıyor.
Rastgele kullanmayın
- Çok önemli bir nokta da şu: Bazı hanımlar ?hatta bazı diyet uzmanları- daha da önemlisi bazı doktorlar- bu ilaçları kilo vermek amacıyla kullanıyorlar. Eğer kilo problemi tiroit bezi tembelliğinden kaynaklanmamışsa ve vücudunuz yeteri kadar tiroit hormonu üretiyorsa tiorid haplarını rastgele kullanmak özellikle kilo vermek amacıyla suiistimal etmek çok ama çok tehlikelidir.
- Yeri gelmişken internetten veya el altından satılan bazı zayıflama ilaçlarının içine ?etiketinde beyan edilmeden, yani tüketiciyi aldatma pahasına- tiroit hormonu karıştırıldığı da biliniyor. Bu nedenle özellikle tiroit hormonu kullananların ?ama genelde herkesin- zayıflama haplarına ellerini bile sürmemelerini öneriyorum.
İlacı sakın kesmeyin
- Özellikle bazı vitamin üreticileri “metabolizma hızlandırıcı” haplar ürettiklerini iddia ederek kilo kaybı için çare arayanları yanlış bilgilendiriyorlar. Bu hapları iyilik olsun fayda sağlasın diye danışanlarına veren diyet uzmanları, egzersiz danışmanları beslenme merkezleri var. Bunların çoğunun içinde tiroit hormonu olmasa bile iyottan zengin yosun özleri, “kelp” ya da doğrudan “iyot” destekleri var. Bu ürünlerin kilo vermeye faydası olmadığı gibi tiroit metabolizmasını bozucu yan etkileri de olabiliyor. Ayrıca özellikle Haşimato hastalığına bağlı tiroit yetmezliğinde bırakın iyotlu haplar yutmayı, içinde iyot bulunan vitaminler bile tavsiye edilmiyor. Bilindiği gibi bu hastalara iyotlu tuz da önerilmiyor.
- Tiroit hastalarının sık yaptıkları hatalardan biri de tedaviye başlar başlamaz ortaya çıkabilecek ilaca bağlı sıradan bazı sorunları bilmedikleri ya da korktukları için fazlaca büyütmek ve ilacı tümüyle kesmektir. Bu ilaçları kullananlarda özellikle yeni başlayanlarda çarpıntı, uyku kaçması, göğüs ağrısı, sinirlilik, ayak krampları, ellerde titreme, nefes darlığı, baş ağrısı gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Geçici olarak saç dökülmesi, adet düzensizlikleri olabilir. Böyle durumlarda ilacı kesmek yerine doktorunuzla konuşmanız ve çözüm aramanız daha doğru olacaktır.
Sigaraya yaklaşmayın
- EĞER tiroit sorununuz varsa sigara içmeyiniz. Sigara içilen yerlerde oturmayınız. Herhangi bir ilaç kullanacağınızda doktorunuza bilgi veriniz. İçinde iyot bulunan hapları şurupları doktorunuzun izni olmadan asla içmeyiniz. Çarpıntıya yol açabilecek kafein zengini içecekleri (çay, kahve, kola) tercih etmeyiniz.
- İlacınızın dozunu değiştirmek gerekebileceğini aklınızdan çıkarmayınız ve çok özel bazı durumlar dışında hipotiroitinin ömrü boyu sürdüğünü ve hormonların çoğu zaman ömrü boyu kullanılması gerektiğini bir kenara not ediniz.
Haplarınızı akşam alın
- TİROİD haplarını başka ilaçlarla birlikte almak da doğru değil. Özellikle kalsiyum ve demir hapları demir içeren multivitamin tabletleri gastrit ülser tedavisinde kullanılan her türlü ilaç bu ilaçlarla birlikte kullanılmamalı. Bu ilaçlar gerekiyorsa diğer öğünlere bırakılmalı.
- Tiroit haplarını özellikle akşamları almamanızda yarar var. Uykunuz kaçabilir, çarpıntı yapabilir.
- Bu hapların doz değişikliğini de sadece doktorlar yapmalı. Doz ayarlaması için aylık aralıklarla doktora gitmek TSH ve T3, T4 seviyelerine göre dozu yeniden belirlemek gerekiyor.
- Bu ilaçların farklı markalar adı altında satılanları aynı dozlarda olsalar bile değiştirmek de doğru değil. Aynı dozda olsalar bile farklı ürünlerin emilim ve biyolojik yararlanımları arasında farklar olabiliyor.
- Bazı hastaların ilaçları kendiliğinden bırakmaları da önemli bir sorun. Tiroit haplarına başlama kararını da doz ayarlama veya tedaviyi sonlandırma kararını da sadece doktorlar verebiliyor. İlacınızı sabah almayı unutursanız öğleden sonra bile alabilirsiniz. İlacı almayı bir-iki gün unuttuğunuzda da telaşa kapılmayın, aynı dozda almaya devam edin ve doktorunuza bilgi verin.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Oru&#; tutarken tiroit ila&#;ları nasıl kullanılır?
Oruç tutmak isteyen ve kronik bir hastalığı nedeniyle düzenli ilaç alması gereken hastaların mutlaka öncelikle kendi hekimine danışması ve eğer oruç tutmasında genel sağlık durumu açısından bir engel yoksa ilaçlarının iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanması gerekiyor. Özellikle şeker, tansiyon, kalp, tiroit, dolaşım bozukluğu, epilepsi, astım, böbrek ve kanser hastalarının ilaçlarını düzenli bir şekilde kullanmaları son derece önemli.
Düzen bozulduğunda ya da ilaçların alımı unutulduğunda hastalar hayati risk ile karşı karşıya kalabiliyor. Peki ramazan ayında oruç tutan tiroit hastaları ilaçlarını nasıl kullanmalı? İlaçları iftarda mı yoksa sahurda mı kullanmalı? Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ali İlker Filiz şöyle açıkladı:
Bu ilaçların dozları, alım zamanları ya da açlık tokluk durumuna göre kullanım şekilleri değişebiliyor. Oruç tutacak hastalar için de özellikle açlık ve tokluk tanımı zaman zaman kafa karışıklığına neden olabiliyor. Eğer hekiminiz size ilacınızı tok olarak almanız gerektiğini söylediyse sizin bu ilacı ya yemek yemeye başlamadan yarım saat önce almanız ya da yemek yedikten sonraki 2 saatlik süreç içerisinde almanız gerekir.
Eğer ilacınızı aç olarak almanız gerekiyorsa yemekten 2 saat öncesiyle yarım saat öncesine kadar olan süre içinde ilaç dozunuzu almalısınız. Bu zamanlamalara uyulmadığı durumlarda ilacın etkinliği düşüyor.
Ramazan ayı süresince ilaç dozları ve kullanım zamanları mutlaka ilgili hekime danışılarak değiştirilmeli. Hekim önerileri alınmadan yapılacak değişiklikler hastalığın seyrinde hoş olmayan tablolar oluşturabilir.
Tiroit bezinin fonksiyon bozuklukları farklı klinik tablolar ile karşımıza çıkabiliyor. Hipotiroidi yani tiroit bezinin az çalışması durumu genelde kadınlarda daha sık görülüyor ve sıklıkla sebebi Haşimato tiroiditi’dir. Bu durumda hastalara tiroit hormonu desteği verilmeli ve böyle bir destek tedavisi için alınan ilaçlar mutlaka aç karna alınmalı.
Bazı hastalarımız bu ilaçları yanlış olarak tok karna alıyor ve bu da ilacın etkisini azaltıyor. Yanlış kullanım nedeniyle hastalığın seyrinde iyi yönde bir gelişme olmamakla birlikte zaman zaman kötüye gidiş bile görülebiliyor. Bu nedenle doğru ilaç, doğru zamanlama ve doğru doz ayarlanması son derece hassas bir konudur. Tiroit ilaçları sabah kahvaltı yapmadan yarım saat önce alınmalı. İlaç etkisini en iyi bu durumda gösteriyor.
Oruç tutmasında engel olmayan tiroit hastaları ilaçlarını böyle alabilir:
İftar saatinde su ile birlikte alınıp 30 dakika beklendikten sonra yemek yenilebilir.
İftar saatinde bu süreyi beklemek istemeyenler ise sahura kalktıklarında hemen ilaçlarını alıp 30 dakika sonra sahur yapabilirler.
Gece sahura kalkmadan oruç tutanlar ise yatmadan önce ilaçlarını alabilirler. Ancak öncesinde en az 2 saat herhangi bir şey yenmemiş olması gerekiyor.
Hipertiroidi hastaları nelere dikkat etmeli?
Bazı hastalarda ise hipertiroidi denilen tiroit bezinin çok çalışması durumu söz konusu olabilir. Hipertiroidinin farklı nedenleri olmakla birlikte eğer artmış fonksiyonu kontrol altına almak için ilaç kullanılması gerekiyorsa bu ilaçlar yine ilgili hekimin görüşü ve onayıyla ayarlanmalı.
Artmış tiroit fonksiyonlarına neden olan durum eğer hastanın oruç tutmasına engel değilse ve hekim hastanın genel sağlık durumu açısından oruç tutmasına izin verirse ilaç saatleri iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanabilir. Bu ilaçları tok karna almak gerekiyor. Ramazan ayı bitiminde de mutlaka tiroit hormonları kontrol edilmeli.