Muharrem Ayında Yapılacak Ibadetler Ve Faziletleri

Muharrem ayı Temmuz'un 30'u itibariyle başladı. İslam alemi açısından büyük öneme sahip Muharrem ayını ibadet ederek değerlendirmek isteyen Müslümanlar bu ayda neler yapılacağını araştırmaya başladı. Muharrem ayında ibadet etmek çok faziletlidir. Özellikle Muharrem'in günü (Aşure Günü) oruç tutmak sünnettir. Peki Muharrem ayında yapılacak ibadetler nelerdir? Muharrem'in 10 günü neler yapılır?

MUHARREM'İN GÜNÜ NELER YAPILIR?

Muharrem ayında sadece oruç ibadetinin yanı sıra; Dua, namaz, zikir ve tesbih çekilerek Allah'ın rahmetinden faydalanmak mümkündür.

MUHARREM AYINDA YAPILACAK İBADETLER NELERDİR?

Muharrem ayı, Ramazan ayından sonra oruç tutmanın en faziletli olduğu aydır.

Muharrem'in onuncu günü âşûrâ günüdür. Bu gün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir. Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve Muharrem ayında yapılacak ibadetler arasında oruç tutmayı ümmetine tavsiye etmiştir.

Rasulüllah'ın Muharrem ayında oruç tutulmasını teşvik eden hadisleri vardır. Peygamber efendimiz bir Hadis-i Şerif'inde, âşûrâ orucuna işaret ederek "Ramazan orucundan sonra en fazîletli oruç Allah'ın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur." (Tirmizî, Savm, 40) buyurmuştur.

Peygamber efendimiz Hz. Muhammed Medine'ye gelince, yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve "Bu gün niçin oruç tutuyorsunuz?" diye sormuştu. "Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde Benî İsrâil'i düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Hz. Mûsâ o gün oruç tuttu." dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) "Ben Mûsâ'ya sizden daha layığım (yakınım)." buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69; Müslim, Sıyâm, ).

MUHARREM'İN GÜNÜ (AŞURA) NE ZAMAN?

Muharrem ayının günü olan Aşure günü ise Ağustos'un 8'ine denk geliyor.

MUHARREM AYINDA HANGİ GÜNLER ORUÇ TUTULUR?

Hanefî ve Malikî mezheplerinde muharremin 9. günü ile birlikte günü ya da gün ile günü oruç tutulması sünnet kabul edilmektedir. Şâfiîler ise bu ayın 9 ve günlerinde oruç tutmayı müstehap sayar.

MUHARREM AYINDA TEK GÜN ORUÇ TUTULUR MU?

Diyanet'te yer alan bilgilere göre, Resûlullah (s.a.s.), "Âşûrâ günü orucunun önceki yılın (küçük) günahlarına keffâret olacağını umarım." (Tirmizî, Savm, 48) buyurarak, ümmetine bu günde oruç tutmayı tavsiye etmişlerdir.

Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde Yahûdiler sadece Muharrem ayının (âşûrâ) gününde oruç tuttuklarından, onlarınkine benzememesi için öncesine veya sonuna bir gün ilave edilerek oruç tutulmasını tavsiye etmiştir. Bazı rivayetlerde ise bir öncesine ve bir sonrasına ilave ederek üç gün oruç tutulmasını tavsiye etmiştir (Müttekî, Kenzü'l-ummâl, VIII, ). Bu nedenle âşûrâ günü oruç tutulurken önemli olan âşûrâ gününü yalnız tutmamaktır. Bir önceki veya sonraki günü ilaveyle iki gün oruç tutulabileceği gibi her ikisini de ilave ederek üç gün de tutulabilir.

Resûl-i Ekrem (s.a.s.) şöyle buyurmuşlardır: ?Ramazan orucu dışında en faziletli oruç, Allah?ın ayı Muharremde tutulan oruçtur. Farzlar dışında en faziletli namaz da gece namazıdır.? (Müslim, Sıyâm, ; Ebû Dâvûd, Savm 55; Tirmizî, Salât, ; Nesâî, Kıyâmü?l-leyl, 6)
Muharrem ayının onuncu gününe de, âşûrâ günü denmektedir. Resûlullah (s.a.s.), ?Âşûrâ günü orucunun önceki yılın (küçük) günahlarına keffâret olacağını umarım.? (Tirmizî, Savm, 48) buyurarak, ümmetine bu günde oruç tutmayı tavsiye etmişlerdir. Âşûrâ günü oruç tutmakla ilgili olarak İbn Abbâs (r.a.) şöyle anlatıyor: ?Resûlullah (s.a.s.) Medine?ye gelince, Yahûdilerin âşûre günü oruç tuttuklarını gördü. Onlara, ?Bu da ne (niçin oruç tutuyorsunuz)?? diye sordu. ?Bu, salih (hayırlı) bir gündür. Allah, o günde İsrâiloğullarını düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Mûsâ o gün oruç tuttu.? dediler. Resûlullah (s.a.s.) da, ?Ben Mûsâ?ya sizden daha yakınım? buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti.? (Buhârî, Savm, 69; Müslim, Sıyâm ; Ebû Dâvûd, Savm, 65)

12 ay ve gün olan kameri yılın ilk ayıdır. Adından da anlaşılacağı üzere, kameri yılda, güneş değil ayın hareketleri esas alınır. Muharrem ayında hangi ibadetler yapılmalıdır?

Muharrem ayında yapılması gerekenler

Mübarek günlerde namaz kılınmalıdır. İlk önce kaza namazları kılınabilir. Ayrıca Kur’an okumak ve anlamak, dinî eserlerden istifade etmek, zikir ve salavatla meşgul olunmalı, dünya işlerinden uzak durulmalıdır.
Muharrem ayı içerisinde oruç tutmak ise, müstehabtır. Bu ayın başında, sonunda veya ortasında yani 13, 14, 15’inci günlerinde ya da 9, 10 veya 10 ve 11’inci günlerinde oruç tutulabilir.
Resûl-i Ekrem (s.a.s.) şöyle buyurmuşlardır: “Ramazan orucu dışında en faziletli oruç, Allah’ın ayı Muharremde tutulan oruçtur. Farzlar dışında en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, ; Ebû Dâvûd, Savm 55; Tirmizî, Salât, ; Nesâî, Kıyâmü’l-leyl, 6)

Aşure Gününde Olan Olaylar

* Hüseyin bin Ali ve beraberindeki 72 kişi hicri 61′de Muharrem'in onuncu gününde (10 Ekim, ) Kerbelâ'da Yezid'in ordusunca katledilmiştir,

* Hz. Âdem'in işlediği günâhtan sonra tövbesinin kabul edilmesi,

* Hz. İdris'in diri olarak göğe yükseltilmesi,

* Hz. Nuh'un gemisinin tufandan kurtulması,

* Hz. İbrahim'in ateşte yanmaması,

* Hz. Yakup'un oğlu Yusuf'a kavuşması,

* Hz. Eyyub'un hastalıklarının iyileşmesi,

* Hz. Musa'nın Kızıldeniz'den geçip İsrailoğulları'nı firavun'dan kurtarması,

* Hz. Yunus'un balığın karnından çıkması,

* Hz. İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılıp göğe yükseltilmesi.

Yeni Hicrî Seneniz Mübârek Olsun!
Yeni hicrî senenizi tebrîk eder, ilmî-manevî inkişâfımız için yeni bir başlangıç olmasını diler, ümmet-i Muhammed’in huzûru ve muhâfazasına ve daha nice hayırlara vesile olmasını Cenâb-ı Hak’tan niyâz ederiz.

Muharrem ayı, fazîleti Kur’ân-ı Kerîm ve sünnetle sabit, hürmete ve ihyâya lâyık müstesna bir aydır. Bu ayda yapılacak amellerin karşılığı, hakkında hususî fazilet beyan edilmemiş sair zaman dilimlerinde yapılacak amellerin karşılığına denk olmayacağı gibi, bu ayda işlenecek olan günahların karşılığı da, sair zaman dilimlerinde işlenen günahların karşılığı gibi olmayacaktır. Mü’min, kulluk şuuruna sahip olmalı, bu müstesna zaman dilimlerinden azamî istifadeye gayret etmelidir.

Muharrem ayı, yeni bir hicrî sene başı anlamına gelir. Şuurlu bir mü’min bu sene-i devriyeyi, ciddî bir iç muhasebe vesilesi edinir. “Geride bıraktığım sene hatta ömrümün geçen çağlarında ne yaptım, vaktimi nerede harcadım, mükellefiyetlerimin ne kadarını yerine getirebildim” şeklindeki soruları kendisine sorarak müteessir bir hâle bürünür.

Son nefes verilmeden, hiçbir şey için geç değildir. İman, ümitsizliğe manidir. Geçmişte ne kadar eksiklikler söz konusu olmuşsa da, tevbe kapıları açıktır.

Her şeyden önce tevbe ve istiğfâr etmek, zilhicce ayının son gününü oruçlu geçirip sene sonu duasını yapmak ve yeni hicrî seneye, yeni umutlarla, sene başı duasını yaparak girmek ve yeni senenin ilk gününü oruçlu geçirmek, bütün seneyi ihyâ etme niyet ve kararlılığını gösterme açısından en doğru tavır olacaktır.

Zilhicce’nin Son ve Muharrem’in İlk Gününü Oruçlu Geçirmek

Zilhicce’nin son, Muharrem ayının ilk gününü oruçlu geçirmenin fazileti hakkında şöyle rivayet edilmiştir: “Zilhiccenin son günüyle Muharremin ilk gününü oruçlu geçiren kişiye Allah Te‘âlâ elli senelik keffâret yazar.”[1]

Muharrem ayında oruç tutmanın fazîleti sadece ilk günüyle sınırlı değildir. Haram aylardan olması hasebiyle, bu ayda yapılacak her ibâdete karşılık verilecek sevap katlanacağı gibi, bu ayda oruç tutmanın karşılığı da katbekat katlanacaktır.

Nitekim haram aylarda oruç tutmanın faziletiyle ilgili olarak, Ebû Hureyre (Radıyallâhu Anh)ın rivâyet etmiş olduğu bir hadîs-i şerîfte şöyle buyrulmuştur: “Ramazan ayının orucundan sonra, en üstün oruç, Allâh’ın Muharrem ayı(nda tutulan)dır.”[2]

Muharrem ayının fazîletleri ve bu ayda yapılacak olan ibâdetlerin mükâfatı hakkındaburadandetaylı bilgi alabilirsiniz…

Muharrem Ayı ve Hicret

Hicrî takvim, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in Mekke-i Mükerreme’den Medine-i Münevvere’ye hicret ettiği sene esasıyla, kamerî ayların temel kabul edildiği takvimdir. Dolayısıyla, hicrî sene başı bize, hicreti hatırlatır. küsur sene önce vuku bulmuş olan hicretin bizlere bugün anlattığı pek çok hakikat vardır. Nitekim Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bu hakikati şöyle ifade buyurmuş ve bizlere öğüt vermiştir: “Muhacir Allah’ın yasakladığı kötülük ve günahları terk eden kimsedir.”[3]

Bu öğüt karşısında bizlere düşen, dile getirip arzu ettiğimiz muhacir vasfına, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in tarif buyurduğu üzere erişmek ve ömrümüzün kalan kısmında bunun gereğini yapmaktır.

Sene Sonu Duâsı

Bu duâ, Zilhicce ayının son günü, Akşam ezanı okunmadan evvel 3 kez okunacaktır.

Sene Sonu Duâsının mânâsı ve fazîleti hakkında malûmat için tıklayınız…

Sene Başı Duâsı

Bu duâ, Muahrrem ayının ilk günü üç kez okunacaktır.

Sene Başı Duâsının mânâsı ve fazîleti hakkında malûmat için tıklayınız…

Dipnotlar

[1] Mâü’l-Ayneyn, Na‘tü’l-Bidâyât, s.
[2]Müslim, Sıyam; Tirmizî, Savm
[3]Buhârî, “Îmân”, 4; Ebû Dâvûd, “Cihâd”, 4, “Vitir”, 11; Müsned, IV,