Işsizlik Fonunda Ne Kadar Para Var

&#;&#;KUR'un "&#;&#;sizlik Sigortas&#; Fonu Bülteni"nde yer alan verilere göre, &#;ubat sonu itibar&#;yla milyar ,8 milyon TL olan Fon'un menkul k&#;ymet ve nakit varl&#;&#;&#; Mart sonunda milyar ,7 milyon TL seviyesine yükseldi. Bültende verilen bilgiye göre, 7 Nisan tarihi itibar&#;yla Fon Varl&#;&#;&#; milyar milyon TL oldu. Fon varl&#;&#;&#;n&#;n yüzde 84'ü tahvil, yüzde 16's&#; mevduattan olu&#;tu.

Bir önceki ay tahvil miktar&#; yüzde , mevduat miktar&#; yüzde seviyesindeydi. Bugüne kadar i&#;sizlik ödene&#;ine 17 milyon bin ki&#;i ba&#;vururken, 9 milyon bin ki&#;i ödenek almaya hak kazand&#;. Bu kapsamda hak eden ki&#;ilere Fon'dan 55 milyar ,6 milyon TL ödeme yap&#;ld&#;. Mart ay&#;nda önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte bin ki&#;i için ödeme miktar&#; 1 milyar ,9 milyon TL oldu.

Ayn&#; ayda önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte, 79 bin ki&#;i için milyon bin TL k&#;sa çal&#;&#;ma ödemesi yap&#;ld&#;. Nakdi ücret deste&#;i için 53 bin ki&#;iye milyon bin TL, yar&#;m çal&#;&#;ma için ki&#;iye 3 milyon bin TL ve ücret garanti fonu için 31 ki&#;iye bin TL ödeme yap&#;ld&#;.

İşsiz kalanların yeni iş bulana kadar güvence olarak gördüğü İşsizlik Fonu, işverene kaynak oldu. ’de işsize ödenen paranın neredeyse katı işverene verildi.

Deniz Bilici GÖÇMEN

Yayınlanma: - 12 Ocak Güncellenme:

İşsiz kalanlara gelir yaratarak, yeni bir iş bulana kadar geçinmelerine imkan sağlamak amacıyla kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, işverene kaynak olmaya devam ediyor. Fondan işsizlere 20 yılda yapılan ödemenin çok daha fazlası 3 yılda işverenlere yapıldı.

'de işverenlere yapılan teşvik ve destek ödemeleri ise milyar lirayı bulurken, aynı dönemde işsizlik ödeneğini hak edenlere verilen ödeme ise milyar TL’de kaldı. Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) Aralık İşsizlik Sigortası Fonu Bülteni’ne göre aralık ayında da işverene, işsiz kalanlara yapılan ödemelerden yaklaşık milyar TL fazla ödeme yapıldı. Son 3 yılda ise işveren teşvik ve destek miktarı milyar TL olurken, aynı dönem işsiz kalanlara yapılan ödeme ise milyar TL'de kaldı.

Fonun kurulduğu dönemden bu yana 20 yıldır işsizlik ödeneğinden faydalananlara ödenen miktar ise milyar lira oldu. 'de işverene yapılan asgari ücret desteği lirayken bu yıl liraya kadar çıkarıldı. 'te işverene yapılan destek miktarının bu doğrultuda katlanması bekleniyor.

FON VARLIĞI MİLYAR TL

İşsizlik Sigortası Fonu’nun büyüklüğü ise yılında milyar lira artarak, yıl sonu itibarıyla milyar lirayı aştı. Fonun geçen yıla ait milyar liralık gelirinin milyar lirası işçi-işveren primi, milyar lirası devlet katkısı, milyar lirası faiz gelirleri ve yaklaşık 7 milyar lirası diğer gelirler kalemlerinden oluştu. 9 Ocak itibarıyla ise fon varlığı milyar milyon bin TL oldu.

Patronlara milyar lira

İşsizlik Fonu'ndan Aralık dönemi için önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte bin 96 kişiye 1 milyar 26 milyon lira ödeme yapılırken işveren, işçiyi koruması gereken fondan milyarlarca lira destek almış oldu. Mart ’den 31 Ağustos ’ye kadar işsizlik ödeneğine başvuran yaklaşık 17 milyon kişiden milyonu ödeneği almaya hak kazandı. 20 yılda bu kişilere yapılan toplam ödeme milyar TL olurken , , yıllarında işverene yapılan teşvik ve destek ödemeleri ise milyar liraya ulaştı.

Asgari ücretfaizTürkiye

İşsiz kalanlara gelir desteği sağlamak amacıyla yılında kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, son yıllarda işsizlerden daha çok işverenlere teşvik sağlıyor. 

Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) verilerine göre ’nin Ocak-Kasım döneminde işverenler fona yaptıkları 1 TL katkı karşılığında 1,4 lira teşvik aldı. Kasım ’de resmi işsiz kişiden sadece 13’ü işsizlik maaşı alabildi.

Resmi verilere göre Türkiye’de kaç kişi işsiz? Kaç kişi işsizlik maaşı alıyor? İşverenler İşsizlik Sigortası Fonu’na ne kadar katkı yaptı, ne kadar teşvik aldı?

İŞKUR'un gelir kaynakları dört ana kalemden oluşuyor:

• İşçi primi (yüzde 1)

• İşveren primi (yüzde 2)

• Devlet katkısı (yüzde)

• Faiz geliri

Primler brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. İşçi ve devletin katkısı aynı miktar iken işverenlerin katkısı bunların her birisinin iki katı.

yılının Ocak-Kasım döneminde fonun geliri 78,5 milyar TL olurken gideri 48,8 milyar TL olarak gerçekleşti. yılından bu yana bakıldığında iki yıl hariç gelirler giderlerden hep fazla oldu. Covid salgının hâkim olduğu ve yıllarında ise giderler gelirleri aştı.

İşçi ve işverenler İşsizlik Fonu’na ne kadar katkı yaptı?

İŞKUR verilerine göre ’nin ilk 11 ayında işçiler fona 11,7 milyar lira; işverenler ise 23,4 milyar TL katkı yaptı. Patronlar işçilerin iki katı katkıda bulunuyor.

Fondan işçiler ve işverenler ne kadar destek aldı?

İşsizlik Fonu’ndan işçilerin ve işverenlerin aldıkları destek yıllara göre değişkenlik gösteriyor. İşçiler işsiz kaldıkları dönemde kamuoyunda ‘işsizlik maaşı’ olarak bilinen ‘işsizlik ödeneği’ alıyor. Kimin hangi şartlarda işsizlik maaşı alabileceği oldukça sıkı şartlara bağlı.

’nin Ocak-Kasım döneminde 11,2 milyar TL işsizlik maaşı ödenirken; patronlar ise 33,6 milyar lira işveren teşviki aldı. İşveren teşvikleri; 'Teşvik ve Destek Ödemeleri' ve 'İşbaşı Eğitim Programları'ndan oluşuyor.

İşsizlik ödeneğinin işveren teşviklerine oranı da son beş yılda oldukça değişkenlik gösterdi. Bu oran yılında yüzde 46'ydı. Yani işverenler TL teşvik alırken 46 TL işsizlik maaşı ödemesi yapıldı. 

Bu oran yılında yüzde 52’ye kadar çıkarken ’de yüzde 22’ye kadar geriledi. ’nin Ocak-Kasım döneminde ise yüzde 33’e geriledi. Yani işsizlik ödeneği (11,2 milyar TL) işverenlerin aldıkları desteklerin (33,6 milyar TL) üçte biri seviyesinde kaldı.

İşverenler 5 yılda TL verip TL aldılar

Patronların her sene İşsizlik Fonu’na ne kadar katkı yaptıkları ve ne kadar teşvik aldıklarını görmek de mümkün. ’nin Ocak-Kasım döneminde işverenler fona 23,4 milyar TL katkı yaparken 33,6 milyar lira teşvik aldı.

dönemini kapsayan son 5 yılda işverenler fona 70,6 milyar TL katkı yaparken fondan ,8 milyar TL teşvik aldı. Yani işverenler son 5 yılda fona lira koyarken lira teşvik aldılar (Son 5 yıl toplamında Aralık verisi bulunmuyor).

Bu oran yıllara göre değişiyor. ’nin ilk 11 ayında TL katkı veren patronlar TL teşvik aldı. ’de bu oran liraya kadar çıkmıştı.

işsizden 13’ü işsizlik maaşı aldı

En önemli sorulardan birisi de kimler işsizlik maaşı alabilir ve işsizlerin ne kadarı bu maaşı alabiliyor? İŞKUR verilerine göre Kasım ’de Türkiye’de resmi işsiz sayısı 3 milyon bin oldu. İşsizlik ödeneği alan kişi sayısı ise aynı anda bin oldu. Yani İŞKUR’un işsiz saydığı kişiden 13’ü işsizlik ödeneği alırken 87’i ise alamadı.

Aynı hesabı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri üzerinden de yapmak mümkün. TÜİK’e göre Ekim ’de işsiz sayısı 3 milyon bin oldu. İŞKUR’dan Ekim ’de bin kişi işsizlik ödeneği aldı. Buna göre TÜİK’in işsiz saydığı kişiden sadece 11 kişi işsizlik ödeneği alabildi.

Kimler, ne kadar süre ile işsizlik maaşı alabilir?

İŞKUR’a göre işsizlik maaşı alabilmenin şartları şöyle: “İşsizlik sigortası kapsamında bir işyerinde çalışırken; çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler; hizmet akdinin feshinden önceki son gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son üç yıl içinde en az gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak”

Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

• gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere gün,

• gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere gün,

• gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere gün,

süre ile işsizlik ödeneği veriliyor.