Şakak Ağrısı Sebepleri

Şakak Ağrısı Nedir?

Şakak, dört kafatası kemiğinin birbirine kaynaştığı bir kesişme noktasıdır. Frontal, paryetal, temporal ve sfenoid bu dört kemiğin isimleridir. Bu bölge gözün arkasında, alın ile kulak arasında yer alır. Temporal kas bu alanı kaplar ve çiğneme sırasında bu kas kullanılır.

Bu bölgede hissedilen ağrıya şakak ağrısı adı verilmektedir.  

Şakak ağrısının gerilim tipi baş ağrısı, tümörler, travmatik beyin hasarı, dev hücreli arterit (temporal arterit), migren, servikojenik baş ağrısı, sinus sorunları, kulak problemleri ve menenjit gibi birçok sebebi olabilir. Bu problemlerden hangisinin şakak ağrısına sebep olduğunu bilmek tedavi açısından kolaylık sağlar. Bu sebeple şakak ağrısına yaklaşık son derece önemlidir.  

Temporal bölge ağrısı olarak da bilinen bu ağrı çeşidi genellikle 20 ila 60 yaş arasında daha sık görülmektedir. Çocuklarda ve hamilelerde başın genel olarak ağrı şikayetleri görülebilirken lokal olarak şakak ağrısı tarifi son derece nadirdir. Kadınlar, erkeklere göre daha sık şakak ağrısından yakınmaktadır. Şakak ağrısı halk arasında yaygın olarak şikayet edilebilen bir tıbbi durumdur.  

Çoğu kişide şakak ağrısını stres, sigara ve alkol gibi bazı uyarıcılar tetiklemektedir. Bu sebeple gün içerisinde şakak ağrısının şiddeti de artabilir. Bu durumlar aynı zamanda migren rahatsızlığı gibi bazı tıbbi durumların da tetikleyicileri olarak bilinir.  

Hastalarda tek taraflı şakak ağrısı şikayeti sağ ve sol şakak ağrısının birlikte görülmesine göre daha fazla olarak bildirilmiştir. Genellikle ağrı şikayetleri bir basınç olarak da hastalar tarafından nitelendirilebilir. 

Şakak ağrısına yaklaşım son derece önemlidir. Tedavinin düzgün bir şekilde yapılabilmesi için altta yatan rahatsızlığın veya tetikleyici durumların teşhis edilmesi gerekir. Bu sebeple birden fazla doktorun inceleme yapması gerekebilir.  

Tedavi şakak ağrısının sebebine göre bazı ilaçlar ve yöntemler kullanılabilir. Bazı durumlarda bir ağrı kesici etkili olabilecekken bazı farklı rahatsızlıklar da ise durumun kontrolü oldukça zor olabilir.  

Şakak Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Şakak ağrısı şakak olarak adlandırılan bölgede meydana gelen baş ağrısıdır. Genellikle şakak ağrısına bazı belirtiler de eşlik eder. Bu belirtiler şakak ağrısının sebebini anlamada ve tedavi edilebilmesinde oldukça yardımcıdır.  

Şakak ağrısıyla beraber görülen belirtiler:  

• Şakak ağrısının sebebi bir migren durumu ise şakak ağrısına ek olarak mide bulantısı, kusma, ışığa, sese ve kokulara duyarlılık, baş dönmesi, boyunda sınırlı hareket ağırlığı, boyundan omuzlara veya kollara yayılan ağrılar görülebilir. Bu ağrı ve ek belirtilerin tetikleyicileri olabilir. En yaygın tetikleyiciler arasında uyku eksikliği, stres havadaki değişiklikler ve alkol olabilir.  
• Sinüslerde oluşan enfeksiyonun bir sonucu olarak şakak ağrısı meydana gelebilir. Bu durum meydana geldiğinde şakak ağrısına ek olarak yorgunluk ve burun akıntısı gibi ek belirtiler de ortaya çıkar. Bazen ateş de görülebilir.  
• Otitis media adı verilen orta kulak iltihabı gibi rahatsızlıklar sıklıkla şakak ağrısına yol açabilir. Bazen tek kulak etkilenirken bazı durumlarda iki kulak birden bu durumdan etkilenir ve iki taraflı şakak ağrısı görülür. 
• Menenjit adı verilen iltihabi durum gerçekleştiğinde genellikle şiddetli baş ağrıları ve şakak ağrısı görülür. Buna ek olarak bazı kişilerde yorgunluk ve ateş artışı da görülür. İleri derece vakalarda baş dönmesi ve uyku hali de görülebilir.  
• Beyindeki bir tümör sebebiyle şakak ağrısı meydana geliyorsa şakak ağrısına, şiddetli baş ağrıları, görüşte problemler, açıklanamayan mide bulantısı ve kusma, denge problemleri, konuşma zorlukları, kişilik değişiklikleri ve nöbetler eşlik edebilir.  

Şakak Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Şakak ağrısına sebep olabilecek çok fazla tıbbi rahatsızlık durumu vardır. Bu tıbbi rahatsızlıklar aşağıdaki gibi olabilir: 

Gerilim tipi baş ağrısı: Bir gerilim tipi baş ağrısı kafanın etrafında sıkı bir bant varmışcasına gibi orta derecede ağrı ve hisse neden olabilir. Bu ağrı genellikle şakaklar olarak adlandırılan bölgeyi etkilemektedir.  Donuk olarak başlayan ağrı, boynunuza ve omuzlarınıza yayılıyor gibi gelebilir. Nedeni tam olarak anlaşılmasa da stres ortak bir tetikleyicidir.

Epizodik adı verilen gerilim tipi baş ağrıları kısa sürer. Bu baş ağrılarının süresi bir ay içerisinde oldukça arttığında kronik olarak kabul edilebilir.  

Migren: Migren baş ağrıları zaman zaman şakaklarda zonklayıcı tarzda ağrılar yapar. Bununla birlikte ağrının meydana geldiği bölgede nabız tarzında atma durumu da görülmektedir.   

Dev Hücreli Arterit: Arterit, atardamarların iç yüzeyinin iltihaplanmasıdır. Bu rahatsızlık ise çoğu zaman kafanızdaki atardamarları ve özellikle de şakaklarınızdakileri etkiler. Bu nedenle dev hücreli arterit bazen temporal arterit olarak adlandırılır. 

Servikojenik baş ağrısı: Bir servikojenik (boyundan kaynaklanan) baş ağrısı boyun ve kafatasının tabanı da içeren servikal bir sorundan ileri gelen baş ağrısıdır. Genellikle şakak bölgesinde ağrıya sebep olur. Boyun omurlarında meydana gelen bazı zedeleyici rahatsızlıklar sebebiyle meydana gelebilir.  Bu tür baş ağrısı genellikle migrenle karıştırılır çünkü belirtileri oldukça benzerdir. 

Temporomandibular eklem (TME) ve kas bozuklukları: Yaygın olarak TME olarak bilinen temporomandibular eklem bozuklukları, eklemde ve çene hareketinden sorumlu kaslarda ağrı ve işlev bozukluğuna neden olan durumlardır. Kendini en sık şakak ağrısı olarak gösterir. Bu ağrılar zamanla kendiliğinden geçebilir. Bazı kişilerde ise ciddi tedaviler gerekir.  

Sinüs sorunları: Bir sinüs (yüz kemiklerinin arasındaki hava boşluğu) enfeksiyonu, alerjiler ve sinüslerinizi etkileyen diğer sorunlar şakaklarda basınca neden olabilir. Ayrıca alında, gözlerde ve yanaklarda baskı meydana gelebilir. Dişlerin üst çenede olanlarında ağrı da meydana gelebilir.  

Kulak rahatsızlıkları: Orta kulak iltihabı gibi bazı durumlarda şakak ağrısı sıklıkla görülür. Enfeksiyon odağının ortaya çıkardığı ağrı mediatörleri buna sebep olur. Genellikle kulak içinin tıkandığı hissiyle beraber olarak görülür.  

Menenjit: Menenjit, beyni ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların enfeksiyonu olarak bilinen tıbbi rahatsızlıktır. Tümörler, travma ve bazı ilaçlar menenjite neden olabilse de en yaygın nedenler bakteriyel veya viral enfeksiyondur. Menenjit semptomları nedene bağlı olarak değişir ancak çoğu tipte şakak ağrısı sıklıkla görülmektedir.  

Travmatik beyin hasarı (TBH): Travmatik beyin hasarı (TBH), kafanızı herhangi bir yere vurduğunuzda veya kafanıza bir şey düştüğünde, araba kazasında veya bir nesneyle temas gibi başınızın şiddetli sarsılmasına veya sallanmasına neden olduğunda meydana gelen durumdur.  

Bu yaralanmalar hafiften ciddiye kadar derecelendirilir ve bilinç kaybına neden olabilir. Hafif veya ileri derece TBH görülen kişilerde şakak ağrısı görülebilir. Baş ağrısı genellikle gerilim tipi baş ağrısıdır. Ağrı genellikle şakaklarda, alında, başın arkasında ve boynunda veya başın her yerinde hissedilebilen hafif bir ağrı ve basınçtır.  

Tümörler: Sık olarak görülmese de bir tümörün şakak ağrısına sebebiyet verebileceği bilinmektedir. Bu açıdan bakıldığında ayırıcı tanı son derece önem kazanır. Şakak ağrısının basit bir durumdan mı kaynaklandığı yoksa daha ciddi bir tümörden mi oluştuğu araştırılmalıdır.  

Şakak Ağrısı Teşhisi

Şakak ağrısıyla bir sağlık kuruluşuna başvuran kişilerde hastanın şakak ağrısına ek olarak belirttiği şikayetler ve öyküsü değerlendirilerek altta yatan durumun teşhisi yapılmaya çalışılır. Hasta öyküsü burada son derece önemlidir çünkü hastanın şakak ağrısından şikayetçi olduğu anda başka belirtilerin de olması tanıya yardımcı olur. Bununla birlikte teşhis yapılırken farklı hastalıkların ayırıcı tanılarının yapılması gerekir.  

Şakak ağrısının bir diğer sebebi olan temporal arteritten şüphelenen bir doktor, kanın sedimantasyon hızını kontrol edecektir. Bu basit kan testi, kırmızı kan hücrelerinin bir test tüpünün dibine çökme hızını belirler. Normalden daha yüksek bir hız, vücudunuzda iltihap olduğunu gösterebilir. Bununla birlikte, durumu teşhis etmenin kesin yolu, kan damarının bir kısmını çıkarmak ve atardamar duvarındaki değişiklikler için mikroskop altında incelemektir. Bu işleme damar biyopsisi de denir.  

Eğer durumun migren gibi bir rahatsızlıktan veya bir beyin tümöründen kaynaklandığı ve ayırıcı tanısının yapılması gerektiğinde bazı görüntüleme yöntemlerinden yararlanmak gerekebilir. Tıbbi görüntüleme yöntemleri ile tümör gibi anormal oluşumların tanısı yapılabilir. Bu amaçla manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi yöntemleri kullanılabilir.  

Manyetik rezonans görüntüleme adı verilen görüntüleme yöntemi sayesinde beyin ve kan damarlarının ayrıntılı görüntüleri manyetizma teknolojisi sayesinde elde edilir. Bu taramalar, doktorların tümörleri, inmelere sebep olan pıhtı ve kanamaları, bazı enfeksiyonlar odaklarını ve diğer beyin ve sinir sistemi (nörolojik) durumlarını teşhis etmeye yardımcı olur.

Bilgisayarlı tomografi taraması ise beynin ayrıntılı kesitsel görüntülerini oluşturmak için X-ışını kullanır. Bu görüntüleme yöntemi sayesinde, enfeksiyonlar, beyin hasarı gibi durumlar, beyindeki kanamayı ve baş ağrısına neden olabilecek diğer olası tıbbi sorunlar ayırt edilebilir. Aynı yardımı manyetik rezonans de yapabilir ancak tomografi kanama durumlarını gösterme konusunda manyetik rezonans görüntülemeden daha üstündür.  

Şakak ağrısının sebebi bir göz veya kulak problemi ise genellikle hastaların görme ve duyma gibi duyu organlarının kalitesi etkilenir. Bu şikayetlerle bir kulak burun boğaz doktoruna veya göz hastalıkları uzmanına sevk edilebilirsiniz. Bu durumda ilgili doktorlar gerekli incelemeler ile enfeksiyon veya diğer problemleri araştırarak şakak ağrısına sebep olabilen durumu ortaya çıkarabilir.  

Şakak Ağrısı Tedavisi

Şakak ağrısının tedavisi altta yatan nedene göre yapılmaktadır. Bu sebeple teşhis son derece önemlidir. Doğru teşhis ile şakak ağrısı şikayetinin azaltılması veya tam olarak giderilmesi mümkündür.  

Temporal arterit ve beyin tümörü gibi durumların tedavisi diğer şakak ağrısına sebep olabilecek rahatsızlıklardan farklı olarak biraz daha zor tedavi edilebilir. Bu rahatsızlıkların tedavisi bazı durumlarda oldukça zor olabilir. Bunun sebebi temporal arteritin kesin kür sağlayan bir tedavi yönteminin henüz olmaması ve beyin tümörünün de beyindeki lokalizasyonundaki hassasiyet olabilir.  

Dev hücreli arterit yani temporal arterit rahatsızlığında tedavi amacı kan akışının devamını sağlamaya yönelik olarak planlanır. Bununla birlikte bazı ağrı kesici adı verilen ilaçlarla ağrının azaltılmasına yardımcı olmaktır. Bununla birlikte steroidler verilerek iltihabi dokunun azaltılması ve şakak ağrısının da azaltılması sağlanabilir. Genellikle tedavi iki aşamalı olarak yapılır. İlk önce yüksek doz steroid verilir. Bu yüksek doz birkaç hafta alındıktan sonra düşük doz steroid tedavisine başlanır. Bu düşük doz steroid tedavisi birkaç yıl sürebilir.  

Migren tedavisinde de bazı ağrı kesiciler kullanılabilir. Bununla birlikte triptan adı verilen bazı ilaçlar da kullanılır. Baş ve şakak ağrısının tedavisinde nispeten başarı sağlanır. Bununla birlikte akupunktur da tercih edilebilir.  

Beyin tümörüne bağlı olarak şakak ağrısı geliştiği durumlarda tümörün iyi veya kötü huylu olmasına bağlı olarak izlem tedavisiyle birlikte olarak beyindeki lokalizasyonuna göre cerrahi olarak çıkarılması da gündeme alınabilir. Buna ek olarak yine ağrı kesici ilaçlar ile birlikte bazı medikal tedaviler düşünülebilir.  

Kulaklardaki problemler ve enfeksiyonlara bağlı olarak gelişen şakak ağrısının tedavisi nispeten daha kolaydır. Bazı antibiyotikler ile bu enfeksiyonlar tedavi edilebilir.  

Temporomandibular eklem hastalıklarında ve bozukluklarında bazen cerrahi işlem gerekebilir. Bu sebeple yapılan cerrahi işlemlere artroskopik cerrahi de denir. Bunun dışında bazı fizik tedaviler de denenebilir.  

Şakak Ağrısı Tedavi Edilmezse

Şakak ağrısı tedavi edilmediğinde aşağıdaki istenmeyen durumları ve komplikasyonları beraberinde getirebilir. 

Bu durumlar ve komplikasyonlar:

• Hastaların günlük rutin işlerini ve kariyer başarısını etkileyen olumsuz durumlar meydana gelebilir. Bazı kişiler ağrı sebebiyle gözlük dahi takmaktan çekinirler. Bu derece şiddetli bir ağrının tedavi edilmesi son derece önemlidir. 
• Beyin travması ve beyin tümörü gibi durumlarda hastanın hayati fonksiyonlarını kontrol eden organlar etkilenebilir. Bu ilgilenen beyin bölgesi ile alakalı olarak değişebilir. Hastalar tümörün yaptığı bası etkisi sebebiyle hareket ve denge sorunları, konuşma güçlüğü ve nöbetler gibi farklı problemler meydana gelir. 
• Migrene bağlı olarak görülen şakak ağrılarında tedavi olunmazsa migrenin tetiklediği nöbetler görülebilir.  

Şakak Ağrısına Ne İyi Gelir?

Aşağıdaki yöntemler şakak ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir.

Bu yöntemler:

• Akupunktur gibi alternatif tıp yöntemlerinin migren gibi rahatsızlıklar üzerinde faydalı olabileceği düşünülmektedir. Bu sebeple uygun tıbbi merkezlerde akupunktur tedavisi migrene bağlı şakak ağrısı şikayeti yaşayan kişilerde denenebilir. 
• Egzersiz gibi basit egzersizleri yaparak hafif baş ve şakak ağrısını azaltmanın mümkün olduğu belirtilmiştir. Bu sebeple günlük düzenli egzersiz önerilir. 
• Soğuk kompres kullanmak şakak ağrısı şikayetini azaltmaya yardımcı olabilir. Boyun veya baş bölgesine soğuk kompres uygulamak iltihabı reaksiyonları yavaşlatabilir, sinir iletimini yavaşlatır. Bu sayede şakak ağrısını azaltmaya yardımcı olur. 
• Baş ağrılarını azaltması sebebiyle meditasyon ve yoga gibi yöntemler de zaman zaman denenmektedir.  

Şakak Ağrısına Ne İyi Gelmez?

Aşağıdaki durumlar şakak ağrısını arttırıp hastanın hayat kalitesinin kötüleşmesine sebep olabilir.

Bu durumlar: 

• Temporal arterit gibi şakak ağrısına sebep olan bazı durumlarda sigara oldukça zararlıdır. Hali hazırda damarda iltihabi reaksiyon varlığında sigara içilmesi damar duvarlarının kasılmasına sebep olur. Hastanın ağrı şikayetleri artabilir. 
• Araştırmalar sonucunda alkolün migren gibi şakak ağrısına sebep olabilecek durumlarda ağrı şikayetinin arttırdığı veya tetiklediği ortaya konulmuştur. 
• Histamin, vücutta kendiliğinden sentezlenen ve bağışıklık, sindirim ve sinir sistemlerinde önemli görevi olan bir kimyasal yapıdır. Bu yapı fermente yiyecekler, bira, şarap, tütsülenmiş balık ve bitter çikolata gibi belirli yiyeceklerde fazla miktarda bulunmaktadır. Histamin içeren gıdalardan fazla miktarda tüketen insanların migren ataklarını daha fazla geçirdiği bildirilmiştir. 
• Stres baş ağrılarının tetiklenmesindeki en önemli risk faktörlerinden birisidir. Fazla stresli kişiler uzun süren ve şiddetli olan şakak ağrılarından şikayetçidir.  

Şakak Ağrısı İlaçları

Şakak ağrısının altta yatan sebeplere bağlı olarak bazı ilaçlar ile azaltmak mümkün olabilir. Altta yatan hastalığın tedavisinin ilaçlar ile mümkün olmadığı bazı durumlarda ilaçlar ağrı kesici olarak işe yarayabilir.  

Steroid olmayan anti iltihabi ilaçlar: Bu ilaçlar kısa süreli ve hızlı etki göstererek hafif baş ağrılarında oldukça etkili olabilen ilaçlar olarak bilinmektedir. İltihabi reaksiyonları azaltarak çalışırlar.  

Bu ilaçlar:

• Naproksen Sodyum
• Flurbiprofen
• Asetaminofen 

Kortikosteroidler: İltihabi reaksiyonları baskılama konusunda steroid olmayan anti iltihabi ilaçlara göre daha etkilidirler. Temporal arterit gibi durumlarda kullanılabilir.  

Bu ilaçlar: 

• Prednizon
• Deksametazon  

Triptanlar: Triptanlar, migren ve küme baş ağrılarının tedavisinde abortif ilaç olarak kullanılan triptamin bazlı bir ilaç ailesidir. Beyindeki bazı uyaranlar üzerinde etki gösterir ve ağrı kesici olarak görev görür. 

• Sumatriptan
• Frovatriptan 

Antibiyotikler: Orta kulak iltihabi gibi durumlarda antibiyotik tedavisi bakteriyel enfeksiyon odağının tedavi edilmesi açısından kullanılabilir. Bu tedavide dramatik bir şekilde tedaviye yanıt alınır. Bu antibiyotikler bakterilerin üremesini engelleyerek veya direkt olarak bakterileri öldürerek etki gösterirler. 

Bu ilaçlar:

• Amoksisilin
• Sefuroksim
• Seftriakson  

Şakak Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

Şaka ağrısı hastaların hayat kalitesini düşüren ve günlük işlerindeki verimi azaltan bir tıbbi rahatsızlık durumudur. Bu durum bazen altta yatan bir başka rahatsızlığın belirtisi olduğu için dikkate alınmalı teşhis ve tedavi edilmelidir. Bu sebeple aşağıdaki belirti ve şikayetlere sahip kişilerin genellikle bir acil tıp uzmanı ile görüşmesi gereklidir. Acil tıp uzmanı ise kişinin durumunu değerlendirip bir nöroloji hastalıkları uzmanı, bir iç hastalıkları uzmanı veya bir enfeksiyon hastalıkları uzmanından yardım isteyebilir.  

• Menenjit ve beyin hasarları gibi diğer nedenler derhal tıbbi müdahale gerektiren rahatsızlık arasındadır. Siz veya çevrenizdekiler bu rahatsızlığın belirtileri olan bilinç bulanıklığı, baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma gibi durumların farkına vardığında hemen bir doktora görünmeniz gerekir.  
• Bir kafa travmasından hemen sonra şakaklarda şiddetli ağrı meydana geldiğinde veya ateş ile beraber görülen halsizlik gibi enfeksiyon şikayetleri oluşursa durum ciddi olabilir ve bir doktor muayenesine ihtiyaç duyulur.   
• Belli bir yaşın ardından ani olarak başlayan yeni şakak ağrıları bir uzman tarafından araştırılmalıdır. Bu alarm semptomları olarak da bilinir. Altta yatan bir tümörün varlığından endişe duyulabilir     . 

Ense Kökü Ağrısı ve Ense Ağrısı

Migren, tansiyon, duruş bozuklukları, osteoporoz, boyun fıtığı, kaslarda oluşan spazm… Tüm bu rahatsızlıkların ortak bir noktası var. Hepsi ensede ağrıya neden olabiliyor. Ense veya ense kökünde ağrı yaşam kalitesini düşüren en yaygın ağrıların başında geliyor. Omuzun sağ ve sol bölgelerine ve kollara da yayılabilen bu ağrılar hareket kısıtlılığı da yaratabildiği için müdahale edilmediği takdirde kişinin günlük yaşamını da ciddi anlamda olumsuz yönde etkiliyor. Ensede ağrı hisseden pek çok kişi bunu boyun fıtığına bağlıyor ancak çoğu zaman bunun nedeni boyun fıtığı olmuyor. Ensede yatan ağrının tedavisinden önce nedenlerinin çok iyi araştırması gerekiyor. 

Ense Ağrısının Nedeni Tansiyon Olabilir

"Ense ağrısı neden olur" sorusunun pek çok yanıtı olabilir. Tansiyon yüksekliği, ensede ağrı yaratan ve zaman kaybedilmemesi gereken nedenlerden biri. Peki tansiyona işaret eden ensede ağrı nasıl anlaşılır? Kişi, enseden başlayarak başın tepe noktasına kadar ilerleyen bir ağrıdan söz ediyor, ağrı bölgesine masaj yapma ihtiyacı duyuyorsa, ağrıyla birlikte kişi kulaklarında çınlamadan da şikayet ediyorsa yüksek tansiyondan şüphelenmek gerekiyor. Kişinin tansiyonun takip edilerek değişikliklerin izlenmesi gerekiyor. Yüksek tansiyon tespit edilmesi durumunda mutlaka kardiyoloji ve nefroloji uzmanından görüş alınması gerekiyor. Zaman kaybedilmesi beyin kanamasına bağlı felç ve ölüm gibi istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor.

Ense Ağrısı İçin Ayırıcı Tanı Gerekebiliyor

Ense ağrısını, kolunda herhangi bir ağrı şikayeti olmadan, sadece boynunu sağa veya sola çevirirken yaşayan kişilere ayırıcı tanı için bazı kontrollerin yapılması gerekiyor. Bu kişilerde tansiyon normal seviyelerde ise ve nörolojik muayenelerde kuvvet ve duyu kaybı yaşanmıyorsa ağrının kas spazmı kaynaklı olduğunu kabul ediliyor. Bu kişilerde, öncelikle ağrı kesici ve kas gevşeticileri içeren ilaç tedavisine başlanıyor ve ense ağrısının birkaç gün içerisinde geçmesi bekleniyor. Bu süre sonunda kişinin boyun hareketlerini rahatlıkla yapabilmesi gerekiyor. Ağrı geçtikten sonra da tekrarlanmasını engellemek için kişinin düzenli boyun egzersizleri yapması öneriliyor. Tüm bunlara rağmen ağrısı geçmeyen kişilerde ileri tetkik yapmak gerekiyor.

Kalbin Problemi Enseye Vuruyor

Ense ağrısının nedenlerinden birisi de kalple ilgili sorunlar olabilir. Ense ağrısından şikayet eden kişinin ayırıcı tanısı yapılırken, ağrının kola vurduğu ve nörolojik muayenesinde kuvvet, duyu kaybı saptandığı durumlarda altta yatan nedenin kalpten kaynaklanma ihtimalinin araştırılması önemli. Ağrının şiddeti kişi yürüdüğünde, koştuğunda ya da herhangi bir efor sarf ettiğinde artıyorsa mutlaka kardiyolojik muayene yapılmalı. Bu sayede kalbe bağlı yaşanabilecek herhangi bir tehlikeli durumun da önüne geçilebiliyor. Kardiyolojik kontroller sonrasında herhangi bir soruna rastlanmaması durumunda ağrıya neden olabilecek diğer etkenler araştırılıyor.

Ense Ağrısının Nedeninin Boyun Fıtığı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Ense ağrısında en çok boyun fıtığından şüphe duyuluyor. Kişinin enseden gelen ve kola vuran bir ağrısı varsa ve bu ağrıya kuvvet ve duyu kaybı eşlik ediyorsa boyun fıtığı söz konusu olabilir. Böyle bir durumda, kişinin boyun fıtığı veya boyun bölgesinde spinal kanal darlığı, spinal tümör olabileceği düşünülerek servikal MR yapılması, MR bulgusunda tanı netleştiğinde ise tedaviye bu doğrultuda devam edilmesi gerekiyor.

1: Birincil baş ağrıları ( Migren, Gerilim ve Küme baş ağrıları v.b)

2: İkincil baş ağrıları Beyin dokusu yapılarından veya vucudun başka bir organlarındaki hastalıkların beyine yayılması sonrası ortaya çıkan ağrılardır. Bu grub baş ağrıları daha tehlikeli olup önemli baş ağrısı nedenleridir. İkincil baş ağrıları; öncelikle erken teşhis ve tedavi edilmediği takdirde ölüm veya ciddi kalıcı sakatlıklara neden olmaktadır. Bu durum hem hasta yakınlarına hemde ülke ekonomisine olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.

İkincil baş ağrıları ;

1: Beyin damar hastalıkları; Beyin kanamalarının en iyi bilinen ve en ölümcül olanı damar balonlaşmaları (anevrizma) ve beyin damar yumaklarıdır (arteriö-venöz malformasyon). Beyin damar balonloşmaları: genelikle doğuştan veya sonradan oluşurlar. Çocukluk yaş grubu beyin kanamalarının en sık, erişkin yaşındaki beyin kanamalarının ise ikinci sık nedenidir. Bu damar hastalıkları özellikle 40 yaşından sonra zaman zaman baş ağrısı şikayetiyle alarm vermeye başlar. Ancak hastalar ya hekime gitme ihtiyacı duymazlar ya da gittiği doktor tarafından daha sık görülen ve daha iyi bilinen (sinüzit, stres, migren, gerilim, soğuk algınlığı) gibi baş ağrısı nedenleriyle karışabilir. Beyin damar balonlaşmasına bağlı baş ağrısı; genellikle enseden başlayıp sonra başın ön kesimine doğru yayılır. Bu hastalıklardaki baş ağrısı, beyin kanamasına neden olmadan erken teşhis ve tedavi edilirse hastalar ciddi nörolojik sakatlıklar veya ölüm riskinden korunabilir. Beyin kanamaları tıbbın en korkulan ve sakatlık bırakan hastalıkların başında gelir. Beyin kanamasından korunmak için bunun nedenlerinden (balonlaşma, hipertansion, beyin damar yumaklarının) erken tanınması, önleminin alınmasına bağlıdıfunduszeue.infoda beyin damar balonlaşması nedeniyle beyin kanaması geçirip veya geçirmeden baş ağrısı şikayeti ile başarılı beyin ameliyatı geçirmiş ve eski işine dönen pek çok sağlıklı birey vardır.

2: Beyin tümörlerine bağlı görülen baş ağrılarıda iyi bilinmesi gereken ağrı tipidir. Bu hastalıklardaki baş ağrısı başlangıçta kişiyi sabahları uykudan uyandıracak tarzda olup daha sonra günün ileri saatlerinde sürekli hale gelen niteliktedir. Beyin tümörlerine bağlı baş ağrılarını bulantı, kusma ve çift görme şikayetleri izler. İnatçı baş ağrısı şikayetini bulantı, kusma özellikle çift görme şikayetleri takip ederse bu durum aksi ispat edilinceye kadar beyin tümörü lehine yorumlanmalıdır. Beyin tümörlerindeki baş ağrıları yaygın ve devamlı olup, özellikle öksürme, ıkınma, hapşırma esnasınada artarken, kusma ile geçici bir rahatlama olur. Buradaki baş ağrısı sonraları devamlı ve inatçı haline gelirki hastayı genellikle hekime götürür. Beyin tümörüne bağlı baş ağrılarının erken, doğru teşhisi ve tedavisi oldukça önemli olup, hastaları ölüm ve sakatlıklardan kurtarır.

3:Yüksek tansion ve yaralanmalara bağlı beyin kanamaları sonrası ortaya çıkan baş ağrıları önemli ve tehlikelidir. Yüksek tansion toplumun en sık hastalıklarından biri olup beyin kanaması yapmadan hafif ensede odaklı baş ağrılarıdı. Yüksek tansion iyi başarılı tedavi edilemezse küçük veya büyük beyin kanamalarına neden olabilir ki bu durum hastaları ölüm ve ağır sakatlıklarına neden olabilir.Özellikle ileri yaşlarda düşme ve yaralanmalara bağlı beyin zarları (subdural) arasında olan kanamalarıda hafif baş ağrılarına neden olur. Bu grub hastalarda baş ağrısı şikayeti ile hastenelere baş vururlar. Hastalar eğer zamanında doğru ve erken teşhisi konulup başarılı ameliyat edilirlerse baş ağrısı ve diğer nörolojik şikayetlerden kurtulurlar. Bu çeşit beyin kanamalarıda zamanında müdahale edilmezse ölüm ve kalıcı sakatlıklar kaçınılmazdır.

4: Sinüzitelere bağlı baş ağrıları iyi bilinen ve hekimin öncü tanıları arasındadır. Sinüzitlere bağlı baş ağrısı başın ön kısmında daha selim bir ağrı şeklidir. Bu ağrılar günün ilerlemiş saatlerinde ortaya çıkar, özellikle nazal akıntı ve diğer şikayetlerle birlikte görülür. Antibiyotiklerin yoğun kullanıldığı ülkelerde sinüzit tedavileri hem kolay hemde çok zordur. Eğer sinüzitler uygun ve spesifik tedavileri yapılamaz sa menenjit, beyin absesi gibi çok daha ciddi ağır beyin hastalıklarına dönüşebilir. Menenjit veya beyin absesinin tedavileri daha zordur. Başlangıçta baş ağrısı ile doktora giden hasta ölüm ve nörolojik sakatlıklara neden olan ağır beyin hastalıklarına dönüşebilir.

5: Trigeminal ve oksipital nevralji ağrıları; kranial sinirlerin hastalıklarına bağlı zonklayıcı ve nöbetlerle ortaya çıkan çok şiddetli bıçak saplanır gibi çok şiddetli ağrılardır. Bu ağrı daha çok tek taraflı ve nadiren iki taraflı olup bir ileri yaş hastalığıdır. Eğer genç yaşlarda trigeminal nevralji görülürse daha çok multipl sklereoz ile birliktedir. Kadınlarda daha sık görülüp ve sol taraf yüz daha fazla etkilenir. Buradaki yüz ağrılarını karekteristik özelliği hastalar yemek yerken, soğuk- sıcak su içerken, konuşurken, dişini fırçalarken ortaya çıkar adeta elektrik çarpması tarzında olan çok şiddetli tek taraflı nöbetlerle gelen ağrılardır. Başlangıçta seyrek ağrı atakları tarzında gün içeresinde görülürken ve geceleri uykuda pek ortaya çıkmaz. Hastalık kronikleştikce nöbet sayı ve sıklığı artar. Trigeminal nevralji ağrılarında başlangıçta ilaç tedavisi uygulanır. Değişik anti-epileptik ilaçlar nevralji ağrısını tedavi funduszeue.info zamanla bu ilaçlar ağrıyı kontrol etemede başarısız kalırken bazende ilaçlara bağlı yan etkiler ortaya çıkar. Dirençli yüz ağrıları veya ilaca intolerans gelişen nevralji ağrılarında kapalı ve açık değişik beyin ameliyatları uygulanmaktadır. Bu ameliyat teknikleri sayesinde hastalar dayanılmaz yüz ağrılarından kurtulmaktadır.

Baş ağrısı için nelere dikkat edilmeli?

1: Önceliklle kişinin hayatında daha önceleri hiç yaşamadığı çok şiddetli baş ağrısı ortaya çıkarsa, ağrı enseden başlayıp başın ön kısmına doğru yayılıyorsa vakit geçirmeden nörolojik bilimler hekimine başvurulmalıdır.

2: Baş ağrısı özellikle bulantı, kusma ve çift görme gibi şikayetlerle birlikte oluyorsa nörolojik bilimler hekimine başvurulmalıdır.

3: İleri yaşlarda düşme veya yaralanma sonrası hafif kafa travması sonrası baş ağrısı olanlar zaman zaman bilinç bulanıklığı gösterenler nörolojik bilimler hekimine başvurmalıdır.

4: Kendisinde sinüzit olduğunu bilen bir birey baş ağrılarının tipi ve yayılımı değiştiğinde nörolojik bilimler hekimine başvurmalıdır.

5: Yüksek tansionu olduğu bilinen kişi verilen tansion düşürücü ilaçları düzenli kullanmalı ve kan basıncı normalleştirilmelidir.

Sonuç:

    Baş ağrısı toplumda en sık hekime başvuru şikayeti olup, asla hafife alınmamalıdır. Baş ağrısı vucudun dışa yansıyan bir refleks cevap olup, doğru okunması ve uygun yaklaşımla tedavisi yapılmalıdır. Baş ağrısından korkmadan geç kalmaktan korkulmalıdır. Baş ağrısı şikayeti dikkatli bir nörolojik muayene yapılmadan özellikle ağrının oluş sebebini araştırmadan yapılan tıbbı yaklaşımlar çok ciddi sakatlıklara ve ölümlere neden olan bir şikayettir.

BAŞ AĞRISI

Baş ağrısı insanlarda en çok görülen tıbbi yakınmalar arasındadır. Hayatında bir kez olsun baş ağrısını hissetmeyen insan olmadığı söylenmektedir. Baş ağrısı nedeniyle yakınan bir hastada çoğu zaman tanıya götüren en güçlü yöntem iyi bir hikaye alınmasıdır. Hastanın rahat anlayıp açıklıkla cevap verebileceği bir şekilde sorular sorularak tanıya götürücü bilgileri almak gerekir. Öykü almada özellikle ağrının başlangıç şekli, gün içindeki zamanı, süresi, ağrı tipi, sıklığı, eşlik eden bulguları, yeri ve yayılımı, artırıcı azaltıcı sebepler dikkatli şekilde sorulmalıdır.

BAŞ AĞRISI SINIFLANDIRMASI      

Hastaların doktora geliş şikayetleri;

Kişiler daha sıklıkla ağrının akşama doğru arttığını ifade eder ve gün içinde de ağrı kesici içmesine rağmen fayda etmediğini, sızlayıcı şekilde devam etmesinden yakınırlar.

Ağrı özelliği baş ağrısı 30 dakikadan 7 güne kadar süren, hafif-orta şiddette iki taraflı, kafanın ön veya arka kısmında yada tüm baş çevresinin şapka tarzı saran lokalize ağrıları tariflerler. Herhangi bir fiziksel aktivite ile artma olmaz, migrenden farklı olan en önemli özellik ışıktan, sesten etkilenmez ve bulantı, kusma olmamasıdır.

15 günden fazla süren baş ağrılarına, kronik gerilim tipi baş ağrısı denilir.

Bu grup hastada en sık olarak aşırı kontrolsüz ağrı kesici ilaçlar kullanımına bağlı ileri dönemlerde ilaca bağlı baş ağrıları gelişir. Bunlar da tedavileri güçleştirmektedir. Tedavi hastada antidepresan ve anksiyolitik tedavilerdir.

Hastaların şikayetleri;

“ Sol (veya sağ) gözümün çevresindeki ağrı o kadar şiddetli ki kafamı duvarlara vurmak ve kendimi öldürmek istiyorum “  ifadesinde olur.

Atak sırasında sol (veya sağ göz) gözüm yaşarıyor ve burnum akıyor. Özellikle bahar aylarında, bazen 1 ay boyunca günde atağım oluyor. Sonra, bir sonraki atak gelene dek 6 ay boyunca ağrım olmuyor. Baş ağrısı çok uzun sürmüyor, 20 dakika boyunca çok şiddetli oyucu, batıcı oluyor” şeklindedir.  

Gözde kızarıklık, göz yaşarması, burun akıntısı, gözde küçülme, yüzünde tek taraflı terleme, göz kapağı ödemi.

Tanı konulduktan sonra akut önleyici tedaviler, acil serviste oksijen tedavisi, koruyucu olarak steroid ve kronik tedavide en az 3 ay süreli kalsiyum kanal blokerleri kullanılır.

Şiddeti zamanla artan, genelde sabahları daha kötü olan, tüm başta, künt-zonklayıcı bir ağrıdır. Ağrı öksürük ve öne eğilme ile artar, zamanla bulantı ve kusma eklenir, nörolojik muayenede lokalize bulgular çıkar, zamanla hastanın bilinç düzeyi de etkilenir, bozulur.

Yukarıdakine benzer özellikte ağrılar başlar, farklılık eşlik eden diğer bulguların daha hızlı başlaması ve ilerlemesidir.

Ani, şiddetli bir baş ağrısına sebep olur. Hastada ayrıca bilinç kaybı, kafa içi basınç, ense sertliği gelişir. Anevrizma rüptürü, Arteriovönöz malformasyon rüptürü ve diğer nedenlerle olan intraserebral hematomun subaraknoid boşluğa açılması sık görülen  nedenlerdir.

Yaygın ve künt ağrılardır. Travmadan sonraki akut dönemde olurve bazen yıllarcasürebilirler (posttravmatik sendrom). Subdural ve epidural  hematom  travma sonrasında hızla oluşur.

Temporal arterit, esas olarak orta boy arterleri tutan sistemik bir arter hastalığıdır. 50 yaşından önce çok nadirdir. Bir yaşlıda, akut başlayan, şakaklarda olan baş ağrısında öncelikletemporal arteritten şüphelenilmelidir. Ağrı, şakak bölgesinde devamlı veya aralıklı sızlama-zonklama şeklindedir, bölgede hassasiyet vardır ve tutulan tarafta ayrıca görme bozuklukları da gelişfunduszeue.infoarın %25’inde “polimiyalji romatika”  (kas ağrısı, hassasiyeti eklem katılığı) vardır. Şakakdaki temporal arter kabarmış kıvrıntılı ve “nabızsız”dır.  Sedimantasyon yüksekliği, çok nadiren normal olabilir. 

Tedavi; şüphelenildiğinde hemen steroid başlanılmalıdıfunduszeue.infoal arter biyopsisinde dev hücreli arteritin bulunması tanıyı kesinleştirir. Tanı kesinleşirse bir kaç hafta devam edilir,sedimantasyon düşüklüğü ile hekim ilacın devamına karar verir.

Hastaların doktora baş vurma şikayetleri yüzünün tek tarafı şiddetli kısa süreli, günde birçok defa aralıklı olarak bıçak saplanır yada şimşekvari gibi ağrıması birkaç saniyeden bir kaç dakikaya kadar devam etmesidir. Hastalar bu şikayetle önce diş hekimlerine diş çürüklüğü sanıp başvururlar hatta çoğu hasta gereksiz yere diş çekimleri bile olmaktadır, ta ki diş çekimi olmasına rağmen ağrının geçmemesi hastayı nöroloji hekimine yönlendirir. Trigeminal sinirin veya sinirin ağrı liflerindeki anormal nöronal deşarjın neden olduğu düşünülmektedir. Trigeminal siniri komşuluk veya infiltrasyon nedeniyle etkileyen olaylar da trigeminal ağrıya sebep olurlar. Bu semptomatik trigeminal nevraljidir. Bunda ağrı devamldır ve nörolojik muayenede trigeminal sinire ait patolojik bulgular elde edilir.

İdiopatik Trigeminal Nevraljide ise nörolojik muayeneleri normaldir

Tedaviler ilk aşamada medikal antiepileptik ilaçlar veya morfin türefi ilaçlarla olur ancak kontrol altına alınamayan sinir blokajına yönelik cerrahi veya enjeksiyon yapılır.