Japonların Depreme Dayanıklı Evleri
Japonlar depreme karşı nasıl başarılı oldu? Her şeyi başlatan büyük Kanto felaketi
Tüm Türkiye Kahramanmaraş’ta başlayan ve 10 ili etkisi altına alarak tarifsiz acıların yaşandığı iki büyük deprem için yas tutuyor. Yaşanan felaketin ardından gözler dünyada depremle mücadele konusunda sık sık örnek gösterilen Japonya’ya çevrildi.
BÜYÜK KANTO DEPREMİNDE BİN KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ
Japonya’nın deprem konusundaki uzmanlığının altında geçmişteki acı tecrübelerden alınan dersler yatıyor. Ülkenin depreme dayanıklılık seviyesini yılında yaşanan Kanto felaketi belirledi. 1 Eylül günü saat 'te meydana gelen deprem yaklaşık dört dakika sürdü ve bin Japon vatandaşının yaşamına mal oldu. 7,9 büyüklüğündeki depremin ardından ülkenin en önemli şehirlerinden olan Tokyo harap hale geldi.
JAPONLAR NASIL BAŞARDI?
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Japon hükümeti, depreme dayanıklı binalar yapılması için katı önlemler aldı. Ülkede geçici ya da az katlı bile olsa her yapı deprem dayanıklılığına sahip olmak zorunda. Japonya’da depreme dayanıklı binalar için 3 sistem bulunuyor:
• Taishin: Bu, Japonya'daki depreme dayanıklı binalar için minimum gerekliliktir ve kirişlerin, sütunların ve duvarların sallanmaya karşı yeterli kalınlıkta olmasını zorunlu kılar.
• Seishin: Japonya'daki depreme dayanıklı binaların bir sonraki seviyesi olan Seishin, yüksek binalar için tavsiye edilir. Bir depremin enerjisini büyük ölçüde emen amortisörler kullanır. Temellerin altındaki zemine kalın kauçuk harita katmanları yerleştirilir, böylece sarsıntılar engellenir.
• Menshin: Bu, Japonya'daki depreme dayanıklı binaların en gelişmiş hali ve aynı zamanda en pahalısı. Bina yapısının kendisi, aşağıdaki toprakla bağımsız hareket eden kurşun, çelik ve kauçuk katmanlarıyla yerden izole edilmiştir. Bu sistemle bina şiddetli depremlerde bile çok az hareket eder.
JAPONYA’NIN DEPREME DAYANIKLI 29 KATLI GÖKDELENİ
Dünyanın en yüksek binalarından biri olan 29 katlı Tokyo Skytree kulesinin depreme tamamen dayanıklı olduğu biliniyor. Yapının tabanında, deprem sarsıntısını absorbe edebilen merkezi bir sütuna bağlanan sismik ağlar kullanıldı. Bir diğeri ise Shinjuku Mitsui binası. Yapının çatısına konan tonluk sarkaçlar bir sarsıntı anında yapının yana yatmasını önlüyor.
DEPREME KARŞI HAVAYA UÇAN EVLER
Depreme dayanıklı bina teknolojisinde dikkat çeken bir başka örnek ise Japon şirketi Air Danshin’in havaya yükselen evleri. Evler bir deprem detektörü ile donatılıyor. Eğer bir sarsıntı söz konusu olursa bir kompresör havayı binanın altındaki boşluğa itiyor. Böylelikle bina bir-üç santimetre yükseliyor. Sistem binanın sallamasını imkânsız hale getiriyor ve hasar önleniyor.
ÜLKEDE DEPREM EĞİTİMİ ÇOK YAYGIN
Japonya’da yapıların depreme dayanıklı inşa edilmesinin yanı sıra çok küçük yaşlardan itibaren doğal afetlere karşı eğitim veriliyor. Ülkede okullarda deprem simülatörlerinin olduğu alanlara okul gezileri düzenleniyor. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren meslek grupları da benzer eğitimler alıyor ve ülkedeki deprem gerçeğine uygun hareket ediyor.
Japonya’nın ' yıl ömürlü, depreme dayanıklı' köpük evleri
Güney Japonya'da bir volkanın yakınında yer alan köpük ev sağlamlığı ile dünyanın ilgisini çekiyor. Evlerin yer aldığı tatil köyünün yöneticisi Masaya Konishi, hafif malzemelere rağmen köpük evlerin, Kumamoto vilayetinde yılında meydana gelen 7 büyüklüğündeki ölümcül depremlere dayandığını söyledi.
18 Şubat
19
Japonya’nın ' yıl ömürlü, depreme dayanıklı' köpük evleri
29
Japonya'nın güneyindeki bir yanardağın yakınında, bir sağlık tesisi tarafından inşa edilen depreme dayanıklı köpük ev, Asya'nın dört bir yanından ziyaretçi çekiyor.
39
Evleri yapmak için her biri iki yetişkinin kaldırabileceği kadar hafif olan (80 kg) onlarca polistiren köpük parçası birbirine yapıştırılıyor.
49
Aso Farm Land tatil köyünün müdürü Masaya Konishi, hafif malzemelerine rağmen evlerin yılında Kumamoto vilayetinde meydana gelen ölümcül depremlere dayandığını söyledi.
59
Kumamoto'da 16 Nisan tarihinde Japonya'nın Kyushu Bölgesi'ndeki Kumamoto İli'nin Kumamoto Şehri'nin altında, yaklaşık 10 kilometre derinlikte art arda 7,0 ve 6,2 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Bu iki depremde toplam 50 kişi hayatını kaybetti ve 3 bin kişi de yaralandı. Kumamoto ve Ōita Eyaletlerinde çok sayıda yapının çökmesi ve alev almasıyla ciddi hasar meydana geldi. Felaket nedeniyle 44 binden fazla kişi evlerinden tahliye edildi.
69
Konishi, "Bu köpük odalar depremde hiç hasar görmedi. Tek bir cam bile kırılmadı." dedi. Konishi, rüzgar ve depremlerin köpük evlere zarar vermediğini çünkü kırılabilecek kirişleri olmadığını söyledi.
79
Yapılarda kullanılan polistren parçaları üreten Japan Dome House şirketi ise depremlerinden sonra satışların iki ile üç kat arttığını açıkladı.
89
Öte yandan, şirket polistiren malzemeden üretilen evlerde herhangi bir paslanma ya da çürüme meydana gelmediğini ve bu nedenle evlerin yıla kadar dayanabileceğini aktardı.
99
Yapımı ortalama 7 gün süren evlerin maliyetinin ise yakkaşık 2 bin dolar (yaklaşık 38 bin lira) olduğu belirtildi. Depreme meydan okuyan yıllık sistemi anlattı! Bir Japon yaşadığı evden neden ş&#;phe duymaz?
Haberin Devamı"Japonya dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan depremleri de oldukça yakından inceler. Mesela yılında Türkiye’de yaşanan depremlerde Japonya yardıma koşan ülkelerden birisi olmuştu ama her şey sadece bununla da kalmadı. Böyle bir depremin Japonya’da yaşanması halinde nelere sebep olabileceğinin belirlenmesi için Türkiye’ye Japonya’dan uzmanlar geldi ve depremle ilgili incelemeler yaparak hem Japonya hem de Türkiye için dersler çıkardı. Yani Japonya dünyanın herhangi bir noktasında yaşanan depreme yardım etmekle kalmıyor, sonrasında deprem yaşanan bölgede uzmanlarla incelemeler yaparak hem afeti yaşayan ülke için hem de kendisi için yeni dersler çıkarıyor. Bu durum şu an Türkiye’de yaşanan depremler için de geçerli. Japonya’da bulunan üniversitelerin ilgili bölümlerinde görevli olan uzmanlar Türkiye’ye gelmeye hazırlanıyor ve bu çalışmalar başladığında büyük ihtimalle ben de görev alan isimlerden birisi olacağım." Yoshinori Moriwaki
![]()
yılında Japonya'da meydana gelen büyüklüğündeki depremin ardından gerçekleşen tsunami, Japonya'da çok sayıda can kaybına ve hasara sebep olmuştu.
'HALKIN BİLİNÇLENMESİ GEREKİYOR'
- Japonya'nın da Türkiye'nin de en büyük gerçeği deprem. Depreme hazırlık için sizce atılması gereken ilk adım ne?
Depremden kaçmak ne Japonya’da ne Türkiye’de ne de deprem kuşağında bulunan herhangi bir yerde mümkün olmayan bir durum. Bu duruma karşı sağlam yapılar inşa etmenin yanında önemli olan bir başka mesele de halkın bilinçlenmesi. Marmara bölgesinde yaşanması beklenen bir deprem var ve bununla alakalı sürekli bazı hesaplar yapılıyor. Tahmini yıkım, tahmini can kaybı üzerinde sürekli çalışılıyor. Ancak bunların yanında ana okullarından başlayıp üniversitelere kadar toplumdaki herkesin deprem gerçeğine karşı bilinçlendirilmesi de gerekiyor.
Haberin DevamıDepreme karşı her zaman hazır olmak gerekiyor. Merkezi hükümet, yerel yönetimler ve aileler yani toplumun her bir ferdinin sadece deprem değil, tüm afetlere karşı bilinçli ve hazır olması gerekiyor. Afetlere karşı ayrı bir bakanlık kurmak belki bu durumlarla mücadele etmeyi daha planlı hale getirebilir. Ben de bu konu elimden geleni yapıyorum. Uzun süredir Türkiye’de yaşıyorum ve hayatımın geri kalanında da planım burada yaşamak. Bu sebeple insanları da bu konuda bilinçlendirmeye çalışıyorum.
'YÖNETMELİK BENZER, UYGULAMADA EKSİKLİK VAR'
- Japonya ve Türkiye arasında deprem yönetmelikleri bakımından ne gibi farklar var?
Türkiye’de deprem yönetmelikleri dönem dönem değişimlere uğradı. Önemli değişikliklerden birisi yılında yapılan değişikliklerdi. Sonrasındaki yıllarda ve yıllarında deprem yönetmeliğinde yine yenilemeler ve değişiklikler yapıldı. Özellikle yılında yapılan değişikliklerle birlikte Türkiye’deki deprem yönetmeliği Japonya’da uygulanan deprem yönetmeliğiyle büyük oranda benzer bir hale geldi. Yani Türkiye’nin yönetmelik anlamında bir eksikliği yok diyebiliriz. Fakat Türkiye’yi bu noktada Japonya’dan ayıran uygulamada eksiklik olması.
![]()
Haberin Devamı'BİR JAPON YAŞADIĞI EVLE İLGİLİ ŞÜPHEYE DÜŞMEZ'
- Bir Japon yaşadığı evin müteahhidiyle ilgili şüpheye düşer mi? Yani içerisinde 'Bu ev başıma yıkılır' korkusuyla yaşar mı? Kurallara uymamanın cezası ne?
Bu konuda Japonya’da böyle bir eksiklik olması sıkı kontrol mekanizması ve yıllar içinde insanlarda oluşan bilinç sebebiyle mümkün değil. Şantiyenin kurulması ve inşaatın başlaması, ancak hemen her konuda yeterlilik sağlandıktan ve ruhsat alındıktan sonra mümkün oluyor. Ayrıca yapı inşa edildikten sonra belediye, itfaiye gibi birçok kurum tarafından ayrı ayrı kontrol ediliyor ve bu süreçte de inşa edilen yapının afetlere karşı yeterli dayanıklılığa sahip olup olmadığı belirleniyor ve iskan ruhsatı ancak bu süreçlerin ardından veriliyor.
Haberin Devamı"Binalar inşa edilirken depremin etkisini azaltacak çeşitli yöntemlere ve sistemlere başvuruluyor. Kontrollerin sık sık ve etkili şekilde olması, aynı zamanda insanların afetlere karşı bilinçli şekilde hareket etmesi sebebiyle 'Japonya’da bu önlemler alınmadan bina yaparsanız ne olur?' gibi bir soru sormaya gerek kalmıyor. Bu sebeple insanların evlerinin dayanıklılığıyla ilgili şüpheye düşmesi de oldukça nadir rastlanan bir durum haline geliyor." Yoshinori Moriwaki
'TÜRKİYE'DE GÖKDELENLERDE YAŞAMAYI HİÇ DÜŞÜNMEDİM'
- Japonya'da bir ev inşa edilirken hangi süreçlerden geçiliyor? Hem inşa malzemeleri bakımından hem de depreme dayanıklı sistemler anlamında bir evde olmazsa olmaz olan nedir? Kısacası Japonya'da olup Türkiye'de olmayan şey ne?
Japonya’da yapılar inşa edilirken sadece beton ve demire bağlı kalınmıyor. Fabrikalarda üretilen prefabrik yapılar veya çelikten inşa edilen binalarda ülkede karşılaşacağınız yapı malzemelerinden bazıları. Bu yöntemler Türkiye’de veya dünyanın farklı yerlerinde de uygulanabilir yöntemler ama fiyat olarak biraz pahalı olan yöntemler. Ancak gerektiği zaman kimi binalarda bunların uygulanması gerekiyor. Mesela ben uzun yıllardır Türkiye’de yaşıyorum ama bazı gökdelenlerin sadece beton ve demirle inşa edildiğini gördüm. Bu sebeple Türkiye’deki gökdelenlerde yaşamak gibi bir düşüncem hiç olmadı. Tercihim az katlı binalardan yana olur.
![]()
'TÜRKİYE'DEKİ DEPREMLER YÜZEYE YAKIN YERLERDE GERÇEKLEŞTİ'
- Japonya'da depremden sonraki süreç nasıl işliyor?
Japonya’da deprem gerçekleştikten hemen sonra uyarı sistemi devreye girer ve cep telefonları da dahil olmak üzere tüm iletişim araçları kullanılarak insanlar bilgilendirilir. Deprem dalgaları birbirinden farklıdır. P dalgası çok hızlı şekilde gelir. Daha yavaş yayılan S dalgasıysa kayıt aletlerinde ikincil olarak görülürler. Bu dalgaların tespit edilmesinin ardından uyarı sistemleri çalışır. Japonya bu konuda biraz şanslı çünkü depremler çoğu zaman çok derin noktalarda gerçekleşir. Türkiye’de olan depremler mesela son yaşadıklarımıza bakacak olursak depremler yüzeye yakın yerlerde gerçekleşti. Yani uyarmaya çok zaman yoktu diyebiliriz. Ancak belki İzmir’de yaşanan depremlerde faydalı olabilirlerdi.
"Erken uyarı sistemleri afet sonrasında oluşabilecek olası riskleri en aza indirmeye yarar. Uyarıyı alan sürücü dikkatli olur, doğal gaz sistemleri kapanır ve deprem sonrasında yangın veya patlama gerçekleşmesini engeller. Bu gibi faydaları vardır. Türkiye ve Japonya arasında depremler başta olmak üzere doğal afetlerle ilgili iş birliği yapılan toplantılar yapılıyor. Salgın sebebiyle toplantılar zaman zaman aksamış olsa da deprem kuşağında bulunan ülkeler tecrübelerini ve tedbirlerini birbirleriyle paylaşarak hareket ediyor. Bu sistem de toplantıların gündemini oluşturan maddelerden birisi." Yoshinori Moriwaki
Depreme meydan okuyan yıllık sistemi anlattı! Bir Japon yaşadığı evden neden ş&#;phe duymaz?
"Japonya dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan depremleri de oldukça yakından inceler. Mesela yılında Türkiye’de yaşanan depremlerde Japonya yardıma koşan ülkelerden birisi olmuştu ama her şey sadece bununla da kalmadı. Böyle bir depremin Japonya’da yaşanması halinde nelere sebep olabileceğinin belirlenmesi için Türkiye’ye Japonya’dan uzmanlar geldi ve depremle ilgili incelemeler yaparak hem Japonya hem de Türkiye için dersler çıkardı. Yani Japonya dünyanın herhangi bir noktasında yaşanan depreme yardım etmekle kalmıyor, sonrasında deprem yaşanan bölgede uzmanlarla incelemeler yaparak hem afeti yaşayan ülke için hem de kendisi için yeni dersler çıkarıyor. Bu durum şu an Türkiye’de yaşanan depremler için de geçerli. Japonya’da bulunan üniversitelerin ilgili bölümlerinde görevli olan uzmanlar Türkiye’ye gelmeye hazırlanıyor ve bu çalışmalar başladığında büyük ihtimalle ben de görev alan isimlerden birisi olacağım." Yoshinori Moriwaki
'HALKIN BİLİNÇLENMESİ GEREKİYOR'
- Japonya'nın da Türkiye'nin de en büyük gerçeği deprem. Depreme hazırlık için sizce atılması gereken ilk adım ne?
Depremden kaçmak ne Japonya’da ne Türkiye’de ne de deprem kuşağında bulunan herhangi bir yerde mümkün olmayan bir durum. Bu duruma karşı sağlam yapılar inşa etmenin yanında önemli olan bir başka mesele de halkın bilinçlenmesi. Marmara bölgesinde yaşanması beklenen bir deprem var ve bununla alakalı sürekli bazı hesaplar yapılıyor. Tahmini yıkım, tahmini can kaybı üzerinde sürekli çalışılıyor. Ancak bunların yanında ana okullarından başlayıp üniversitelere kadar toplumdaki herkesin deprem gerçeğine karşı bilinçlendirilmesi de gerekiyor.
Depreme karşı her zaman hazır olmak gerekiyor. Merkezi hükümet, yerel yönetimler ve aileler yani toplumun her bir ferdinin sadece deprem değil, tüm afetlere karşı bilinçli ve hazır olması gerekiyor. Afetlere karşı ayrı bir bakanlık kurmak belki bu durumlarla mücadele etmeyi daha planlı hale getirebilir. Ben de bu konu elimden geleni yapıyorum. Uzun süredir Türkiye’de yaşıyorum ve hayatımın geri kalanında da planım burada yaşamak. Bu sebeple insanları da bu konuda bilinçlendirmeye çalışıyorum.
'YÖNETMELİK BENZER, UYGULAMADA EKSİKLİK VAR'
- Japonya ve Türkiye arasında deprem yönetmelikleri bakımından ne gibi farklar var?
Türkiye’de deprem yönetmelikleri dönem dönem değişimlere uğradı. Önemli değişikliklerden birisi yılında yapılan değişikliklerdi. Sonrasındaki yıllarda ve yıllarında deprem yönetmeliğinde yine yenilemeler ve değişiklikler yapıldı. Özellikle yılında yapılan değişikliklerle birlikte Türkiye’deki deprem yönetmeliği Japonya’da uygulanan deprem yönetmeliğiyle büyük oranda benzer bir hale geldi. Yani Türkiye’nin yönetmelik anlamında bir eksikliği yok diyebiliriz. Fakat Türkiye’yi bu noktada Japonya’dan ayıran uygulamada eksiklik olması.
'BİR JAPON YAŞADIĞI EVLE İLGİLİ ŞÜPHEYE DÜŞMEZ'
- Bir Japon yaşadığı evin müteahhidiyle ilgili şüpheye düşer mi? Yani içerisinde 'Bu ev başıma yıkılır' korkusuyla yaşar mı? Kurallara uymamanın cezası ne?
Bu konuda Japonya’da böyle bir eksiklik olması sıkı kontrol mekanizması ve yıllar içinde insanlarda oluşan bilinç sebebiyle mümkün değil. Şantiyenin kurulması ve inşaatın başlaması, ancak hemen her konuda yeterlilik sağlandıktan ve ruhsat alındıktan sonra mümkün oluyor. Ayrıca yapı inşa edildikten sonra belediye, itfaiye gibi birçok kurum tarafından ayrı ayrı kontrol ediliyor ve bu süreçte de inşa edilen yapının afetlere karşı yeterli dayanıklılığa sahip olup olmadığı belirleniyor ve iskan ruhsatı ancak bu süreçlerin ardından veriliyor.
"Binalar inşa edilirken depremin etkisini azaltacak çeşitli yöntemlere ve sistemlere başvuruluyor. Kontrollerin sık sık ve etkili şekilde olması, aynı zamanda insanların afetlere karşı bilinçli şekilde hareket etmesi sebebiyle 'Japonya’da bu önlemler alınmadan bina yaparsanız ne olur?' gibi bir soru sormaya gerek kalmıyor. Bu sebeple insanların evlerinin dayanıklılığıyla ilgili şüpheye düşmesi de oldukça nadir rastlanan bir durum haline geliyor." Yoshinori Moriwaki
'TÜRKİYE'DE GÖKDELENLERDE YAŞAMAYI HİÇ DÜŞÜNMEDİM'
- Japonya'da bir ev inşa edilirken hangi süreçlerden geçiliyor? Hem inşa malzemeleri bakımından hem de depreme dayanıklı sistemler anlamında bir evde olmazsa olmaz olan nedir? Kısacası Japonya'da olup Türkiye'de olmayan şey ne?
Japonya’da yapılar inşa edilirken sadece beton ve demire bağlı kalınmıyor. Fabrikalarda üretilen prefabrik yapılar veya çelikten inşa edilen binalarda ülkede karşılaşacağınız yapı malzemelerinden bazıları. Bu yöntemler Türkiye’de veya dünyanın farklı yerlerinde de uygulanabilir yöntemler ama fiyat olarak biraz pahalı olan yöntemler. Ancak gerektiği zaman kimi binalarda bunların uygulanması gerekiyor. Mesela ben uzun yıllardır Türkiye’de yaşıyorum ama bazı gökdelenlerin sadece beton ve demirle inşa edildiğini gördüm. Bu sebeple Türkiye’deki gökdelenlerde yaşamak gibi bir düşüncem hiç olmadı. Tercihim az katlı binalardan yana olur.
'TÜRKİYE'DEKİ DEPREMLER YÜZEYE YAKIN YERLERDE GERÇEKLEŞTİ'
- Japonya'da depremden sonraki süreç nasıl işliyor?
Japonya’da deprem gerçekleştikten hemen sonra uyarı sistemi devreye girer ve cep telefonları da dahil olmak üzere tüm iletişim araçları kullanılarak insanlar bilgilendirilir. Deprem dalgaları birbirinden farklıdır. P dalgası çok hızlı şekilde gelir. Daha yavaş yayılan S dalgasıysa kayıt aletlerinde ikincil olarak görülürler. Bu dalgaların tespit edilmesinin ardından uyarı sistemleri çalışır. Japonya bu konuda biraz şanslı çünkü depremler çoğu zaman çok derin noktalarda gerçekleşir. Türkiye’de olan depremler mesela son yaşadıklarımıza bakacak olursak depremler yüzeye yakın yerlerde gerçekleşti. Yani uyarmaya çok zaman yoktu diyebiliriz. Ancak belki İzmir’de yaşanan depremlerde faydalı olabilirlerdi.
"Erken uyarı sistemleri afet sonrasında oluşabilecek olası riskleri en aza indirmeye yarar. Uyarıyı alan sürücü dikkatli olur, doğal gaz sistemleri kapanır ve deprem sonrasında yangın veya patlama gerçekleşmesini engeller. Bu gibi faydaları vardır. Türkiye ve Japonya arasında depremler başta olmak üzere doğal afetlerle ilgili iş birliği yapılan toplantılar yapılıyor. Salgın sebebiyle toplantılar zaman zaman aksamış olsa da deprem kuşağında bulunan ülkeler tecrübelerini ve tedbirlerini birbirleriyle paylaşarak hareket ediyor. Bu sistem de toplantıların gündemini oluşturan maddelerden birisi." Yoshinori Moriwaki