60 Bin Tl Param Var Nasıl Değerlendirebilirim

y&#;l&#; piyasalar aç&#;s&#;ndan oldukça hareketli geçti. Pandemi k&#;s&#;tlamalar&#;n&#;n kald&#;r&#;lmas&#;, Rusya-Ukrayna sava&#;&#;, di&#;er ülke merkez bankalar&#;n&#;n tersine Türkiye’deki faiz indirimleri, yüksek enflasyondan korunmak isteyenlerin Borsa &#;stanbul’a ak&#;n etmesi. Yabanc&#; yat&#;r&#;mc&#;lar&#;n pay&#;n&#;n yüzde 30’un alt&#;na indi&#;i Borsa &#;stanbul’a ’de milyon yeni yerli yat&#;r&#;mc&#; kat&#;ld&#;. Yüzde ’e varan yükseli&#;i ile Borsa &#;stanbul yurtd&#;&#;&#; piyasalardan aç&#;k ara pozitif ayr&#;&#;t&#;. Peki bu seyir y&#;l&#;nda da devam edecek mi? Türkiye ve dünyan&#;n yeni y&#;lda iki önemli gündem maddesi var. Türkiye’deki seçimler ve ABD Merkez Bankas&#;’n&#;n (Fed) faizlerle ilgili ataca&#;&#; ad&#;mlar. Bunlar piyasalar&#;n ana trendini etkileyecek iki ana madde olarak öne ç&#;k&#;yor.

Yükseli&#; h&#;z kesebilir

Türkiye’deki geli&#;meleri seçim öncesi ve sonras&#; olarak analiz etmek gerekir. &#;çinde bulundu&#;umuz ‘dü&#;ük faiz/ stabil kur’ resmi seçime kadar devam edecek gibi. Dolay&#;s&#;yla borsay&#; destekleyen bu görünüm endekste yükseli&#;in devam&#; olarak yorumlanabilir. Ancak genel beklenti bu yükseli&#; beklentisinin y&#;l&#;ndaki gibi büyük boyutlarda olmayaca&#;&#; yönünde. Yani yükseli&#;in h&#;z keserek devam edece&#;i görü&#;ü hakim. H&#;z kesmesinin alt&#;nda yatan gerekçe ise &#;irket karlar&#;n&#;n yeni y&#;lda geride b&#;rakt&#;&#;&#;m&#;z y&#;l kadar güçlü olmayaca&#;&#;na yönelik tahminler. Gedik Yat&#;r&#;m’a göre ’te BIST ortalamas&#;n&#;n reel olarak yüzde 25 üzerinde bir faaliyet kar&#; dü&#;ü&#;ü ya&#;anabilir. Bunda kaynakl&#; yüksek baz etkisi, global büyümede yava&#;lama, TL’nin üretici fiyatlar&#;na nazaran güçlü kalmas&#; ve ihracatç&#; &#;irketleri karl&#;l&#;klar&#;nda azalma ihtimali etkili olabilir.

Yönü seçim belirleyecek

Seçime kadar olan süreçte mevcut para politikas&#;n&#;n seçim sonras&#; de&#;i&#;ebilece&#;i ihtimaline yat&#;r&#;m yapmak isteyen yabanc&#;lardan da bir miktar giri&#; gözlenebilir. Bu da yine endeksteki yükseli&#; e&#;ilimini destekleyecektir. Havayolu, bankac&#;l&#;k, ileti&#;im, sigortac&#;l&#;k ve çimento sektörleri yeni y&#;lda öne ç&#;kabilir. A1 Capital Genel Müdür Yard&#;mc&#;s&#; Baki At&#;lal, alternatifsiz olan Borsa &#;stanbul’da yeni yat&#;r&#;mc&#; giri&#;leriyle endeksteki yükseli&#; e&#;iliminin seçime kadar sürece&#;ini söylüyor. Yat&#;r&#;mc&#;lar&#;n bu süreçte hikayesi olan hisseleri tercih etmesi gerekti&#;ine dikkat çeken At&#;lal’a göre, seçim sonras&#; için ise sonuçlara göre pozisyon al&#;nmal&#;. BIST Endeksi’ne yönelik beklentilere bakarsak endeksin seviyelerinin üzerinde kal&#;nmas&#; halinde puanlar&#;n hedeflenece&#;i belirtiliyor. Seçim sonras&#; dönem için kritik nokta; uygulanacak yeni para politikas&#;. &#;ktidar de&#;i&#;se de de&#;i&#;mese de yüksek faiz art&#;r&#;mlar&#;n&#;n konu&#;uldu&#;u bir ortam hisse senetlerine olumsuz yans&#;yacakt&#;r. Gelelim küresel piyasalar&#;n ana gündem maddesi olan Fed’e yönelik beklentilere. Piyasalardaki genel görü&#; Fed’in politika faizini y&#;l&#;n ilk çeyre&#;inde yüzde 5’e yükselttikten sonra y&#;l&#;n sonlar&#;na kadar bu seviyede tutaca&#;&#; yönünde. Fed, sonu ya da y&#;l&#; ba&#;&#; gibi faiz indirimlerine kademeli bir &#;ekilde ba&#;layabilir. Bu da küresel risk i&#;tah&#;n&#; art&#;rabilir ve hisse senedi piyasalar&#;nda yukar&#; yönlü hareketleri destekleyebilir.

Sabit getirili enstrümanlar&#;n cazibesi kalmad&#;

Yeni ekonomi modeli kapsam&#;nda yüksek enflasyonist ortamda faiz indirimlerine gidilmesi; mevduat, bono, tahvil gibi sabit getirili finansal enstrümanlar&#;n cazibesini iyice azaltm&#;&#; durumda. Yüzde 80’ler civar&#; bir enflasyonun oldu&#;u bir ortamda yüzde 20 civar&#; bir mevduat faizi yat&#;r&#;mc&#; için çekici olmuyor. Böyle olunca da yat&#;r&#;mc&#;lar alternatif bir getiri aray&#;&#;&#;na giriyor. Mevduat faizlerinde seçimlere kadar olan süreçte bir de&#;i&#;iklik beklenmiyor. Di&#;er taraftan Kur Korumal&#; Mevduat (KKM) ürünü Türk Liras&#; cinsi yat&#;r&#;m yapacaklar için TL mevduattan daha mant&#;kl&#;. Çünkü KKM ile hem kurlardaki olas&#; art&#;&#;lardan kaynaklanacak getiri f&#;rsat&#;ndan yararlan&#;l&#;yor hem de kurlarda hareket olmad&#;&#;&#; ya da dü&#;ü&#; oldu&#;u dönemlerde faiz getirisi elde edilebiliyor. Tahvil, bono taraf&#;nda da durum pek farkl&#; de&#;il. Ancak &#;irketlerin ç&#;kard&#;&#;&#; borçlanma senetlerinde getiriler Devlet &#;ç Borçlanma Senetleri’ne (D&#;BS) oranla bir miktar daha yüksek.

Döviz yat&#;r&#;mc&#;s&#; için zor dönem

Döviz yat&#;r&#;mc&#;s&#; için y&#;l&#; pek de iyi geçmedi. y&#;l&#;n&#;n son günlerinde kur TL seviyelerine kadar t&#;rmanm&#;&#; ve ard&#;ndan Kur Kurumal&#; Mevduat (KKM) ürünü devreye al&#;nm&#;&#;t&#;. KKM’nin hayata geçmesiyle h&#;zla geri çekilen kurlar, y&#;l&#;n&#;n ikinci yar&#;s&#;nda dar bir bantta hareket etti. Öyle ki kur art&#;&#;&#;n&#;n durmas&#;, faizlerdeki cazibenin ortadan kalkmas&#; KKM’den çözülmeleri de ba&#;latt&#;. Döviz her ne kadar yat&#;r&#;m arac&#; olarak görülmese de Türkiye’de geçmi&#; y&#;llarda ya&#;anan ekonomik krizler, dövizde kemikle&#;mi&#; bir yat&#;r&#;mc&#; kitlesi olu&#;mas&#;na neden oldu. Dolay&#;s&#;yla mevcut konjonktür her ne kadar döviz aleyhine olsa da toplam mevduatlar içerisinde dövizin pay&#; hala çok yüksek. Dolarda y&#;lsonu beklentileri y&#;l&#; döviz yat&#;r&#;mc&#;s&#; için oldukça kritik. Seçimler tüm piyasalar gibi döviz piyasas&#;nda sert fiyat hareketlerine neden olabilir. Ancak uzmanlar&#;n büyük bölümü seçime kadar olan süreçte kurlarda yukar&#; yönlü sert bir fiyat hareketi beklemiyor. Seçim sonras&#;nda iktidar&#;n de&#;i&#;ip de&#;i&#;meyece&#;i, yeni dönemde mevcut para politikas&#;n&#;n sürüp sürmeyece&#;i kurlarda yönü belirleyecek. Gedik Yat&#;r&#;m, sonu için TL dolar kuru tahmininde bulundu. Buna göre dolardaki art&#;&#; beklentisi yakla&#;&#;k yüzde Merkez Bankas&#;’n&#;n son beklenti anketine göre ise dolar kuru y&#;l&#;n&#; TL seviyelerinden tamamlayacak. Paras&#;n&#; dövizde tutmakta &#;srar edenler için Türk Hazinesi’nin ç&#;kard&#;&#;&#; eurobondlar da iyi bir alternatif olarak öne ç&#;k&#;yor. Bankalar Döviz Tevdiat Hesaplar&#;’na (DTH) yüzde 1’in alt&#;nda y&#;ll&#;k faiz verirken bu oran baz&#; bankalarda yüzde ’e ç&#;kabiliyor. Bu oran eurobondlarda yüzde ’a ç&#;kabiliyor. Öte yandan dövize endeksli yat&#;r&#;m fonlar&#; da yine bir di&#;er seçenek.

Alt&#;n&#;n y&#;ld&#;z&#; yeniden parl&#;yor

ABD Merkez Bankas&#;’n&#;n (Fed) yüksek enflasyonla mücadele için faiz art&#;r&#;mlar&#;na ba&#;lamas&#; alt&#;n fiyatlar&#;na büyük darbe indirmi&#;ti. 8 Mart ’de dolar seviyelerinin üzerini gören alt&#;n&#;n ons fiyat&#; 3 Kas&#;m’da dolara kadar geriledi. Fed’in faiz art&#;r&#;mlar&#;n&#;n sonuna geldi&#;ine yönelik beklentilerin kuvvetlenmesi alt&#;na olan talebi son aylarda yeniden canland&#;rd&#; ve alt&#;n&#;n onsu y&#;l&#; dolar seviyelerinden tamamlad&#;. Fed’in faiz art&#;r&#;mlar&#;n&#; tamamlamas&#; ve indirimlerin daha yüksek sesle konu&#;ulmaya ba&#;lanmas&#; halinde alt&#;na talebin artmas&#; bekleniyor. Onsta yüksek beklenti Swiss Asia Capital Genel Müdürü Juerg Kiener geçti&#;imiz günlerde yapt&#;&#;&#; aç&#;klamada, alt&#;nda yukar&#; yönlü büyük bir hamle ihtimalinin yüksek oldu&#;unu belirterek ons ba&#;&#;na 4 bin dolar&#;n görülebilece&#;i tahmininde bulundu. Ancak bu tahmin di&#;er uzmanlar taraf&#;ndan biraz ‘uçuk’ bulundu. Slatestone Wealth K&#;demli Piyasa Stratejisti Kenny Polcati, “Alt&#;n portföylerde olmal&#;, daha iyi performans gösterebilir ancak 4 bin dolar hedefim yok” dedi. Türkiye’de ise alt&#;n fiyat&#;n&#; dolar kurundaki art&#;&#; ve ons belirliyor. Dolay&#;s&#;yla gram alt&#;n fiyat&#;n&#;n seyri dolar&#;n hareketine de ba&#;l&#;.

Kripto paralarda beklenen ‘bo&#;a’ gelecek mi?

Geride b&#;rakt&#;&#;&#;m&#;z y&#;l&#;n en kötü performans gösteren yat&#;r&#;m arac&#; hiç &#;üphesiz kripto paralar oldu. Kas&#;m ay&#;nda 69 bin dolar seviyelerini gören ve bin dolar rakamlar&#;n&#;n konu&#;uldu&#;u Bitcoin, dolar seviyelerine kadar geriledi. Bitcoin’de ya&#;anan bu yüzde 75’in üzerindeki kay&#;p alt coinlere çok daha büyük oranlarda dü&#;ü&#; olarak yans&#;d&#;. Bitcoin’de kritik seviyeler Baz&#; alt coinlerde kay&#;p yüzde 99’lara ula&#;t&#;. Yani 1 sene önce dolar olan yat&#;r&#;m 10 dolara indi. Yat&#;r&#;m araçlar&#; aras&#;nda denetimin olmad&#;&#;&#; ve riski en yüksek varl&#;k olan kripto para ekosisteminde ’de ya&#;anan iflaslar ve Fed’in faiz art&#;r&#;m süreci bu kötü gidi&#;te etkiliydi. Türkiye’de de önemli bir kitlenin ilgi gösterdi&#;i kripto paralar ile ilgili ’e yönelik beklentiler &#;u a&#;amada olumlu. Yeni iflaslar&#;n olmad&#;&#;&#; bir durumda kripto paralar, yeni y&#;lda yaralar&#;n bir k&#;sm&#;n&#; sarmaya çal&#;&#;abilir. Ama bu alana yat&#;r&#;m yapacaklar çok dikkatli olmal&#; ve tasarruflar&#;n&#;n küçük bölümünü buraya ay&#;rmal&#;. Bitcoin’de dü&#;ü&#;ün durmas&#; için ilk a&#;amada dolar seviyeleri a&#;&#;lmal&#;. Buran&#;n alt&#;na inilmesi durumda dolar, alt&#;nda dolar seviyeleri görülebilir. Bitcoin’de olas&#; bir rahatlamadan bahsetmek için dolar hacimli a&#;&#;lmal&#;.

Yat&#;r&#;m fonlar&#;nda i&#;i ehline b&#;rak&#;n!

Tasarrufu olup da bunu de&#;erlendirebilmek onlar&#; biriktirmek kadar zor. Teknolojinin bu kadar ilerlemesi, finans piyasalar&#;n&#;n geli&#;melere an&#;nda tepki vermesi yat&#;r&#;m kararlar&#;nda zamanlaman&#;n önemini iyice art&#;rd&#;. Günlük ya&#;ant&#; içerisinde tüm geli&#;meleri takip edip, analizini yap&#;p, bunu yat&#;r&#;m kararlar&#;na yans&#;tmak herkesin harc&#; de&#;il. Özellikle finansal okuryazarl&#;&#;&#; olmayanlar için al&#;nacak yanl&#;&#; kararlar telafisi uzun y&#;llara mal olacak kay&#;plar ortaya ç&#;karabilir. Hem tasarruflar&#;n&#; enflasyon kar&#;&#;s&#;nda korumak hem de büyütmek isteyen ama tüm gün ekran ba&#;&#;nda olamayanlar için yat&#;r&#;m fonlar&#; cazip bir araç. Profesyoneller taraf&#;ndan yönetilen, her geli&#;meyi an&#;nda takip edip ve yat&#;r&#;m karar&#;na çevirebilen yat&#;r&#;m fonlar&#; önemli getiriler sunuyor. ’nin gözde yat&#;r&#;m arac&#; olan hisse senedi, hisse a&#;&#;rl&#;kl&#; fonlar da yat&#;r&#;mc&#;s&#;n&#; sevindirdi. Risk profilinize göre istedi&#;iniz kurumun fonunu Tefas arac&#;l&#;&#;&#;yla alabiliyorsunuz.

Paran&#;n&#;z&#; biriktirip yast&#;k alt&#;nda ya da bankada bekletmek yerine yat&#;r&#;m yapmak istiyorsan&#;z sizin için 10 farkl&#; yat&#;r&#;m önerisi haz&#;rlad&#;k. Hangi yat&#;r&#;m arac&#;na yat&#;r&#;m yaparsam daha fazla kazan&#;r&#;m sorusu soranlara bu yat&#;r&#;m araçlar&#;n&#;n kazand&#;rd&#;&#;&#; gibi kaybettirebilece&#;ini de belirtelim. Geleneksel olarak yast&#;k alt&#;nda para biriktirme ya da alt&#;n al&#;p bir kö&#;ede bekletme dönemleri geride kald&#;. Art&#;k alt&#;n d&#;&#;&#;nda; vadeli mevduat, döviz, hisse senedi, repo, yat&#;r&#;m fonu gibi birçok yat&#;r&#;m yöntemleri var.

PARANIZI DE&#;ERLEND&#;RMEN&#;N EN &#;Y&#; YOLLARI!

Tasarruf yaparak biraz para biriktirdikten sonra paray&#; nas&#;l de&#;erlendirece&#;inizi dü&#;ünüyorsan&#;z sizin için, paran&#;z&#; de&#;erlendirebilece&#;iniz en iyi yollar&#; derledik. Param&#; nas&#;l de&#;erlendirelim sorusuna cevap aramay&#;n, i&#;te paran&#;z&#; de&#;erlendirece&#;iniz en önemli 10 öneri! A&#;a&#;&#;da listeledi&#;imiz yat&#;r&#;m araçlar&#; kesinlikle kar sa&#;layacak olarak görmemenizi ve de&#;i&#;en kur fiyatlar&#;na göre kaybetme riskinizin de oldu&#;unu belirtelim.

ALTINA YATIRIM YAPMAK KAR SA&#;LAR MI?

Türk insan&#;n&#;n en çok sevdi&#;i yat&#;r&#;mlardan birisi de alt&#;na yat&#;r&#;m. Alt&#;na yat&#;r&#;m yapmak karl&#; m&#;d&#;r net cevap veremiyoruz ama geçmi&#; tarihlerdeki fiyatlar&#; kontrol etti&#;imizde, alt&#;n fiyatlar&#; uzun vadede her zaman karl&#; olmu&#;tur. Alt&#;n ve k&#;ymetli metaller her zaman yükselen ve de&#;eri artan önemli bir yat&#;r&#;m arac&#;d&#;r. Son y&#;llarda alt&#;nla birlikte gümü&#;ün de fiyatlar&#; artm&#;&#;, güm&#; de yat&#;r&#;mc&#;s&#;na kar getiren bir yat&#;r&#;m arac&#; olmu&#;tur. Neye yat&#;r&#;m yapsam daha çok kar al&#;r&#;m ara&#;t&#;rmas&#; yapanlar için önerilerimizden birisi de alt&#;n olacakt&#;r. Örne&#;in y&#;l&#;nda TL olan çeyrek alt&#;n&#;n fiyat&#; 'de TL'yi bile görmü&#;tür. Bu yüzden alt&#;n al sat yapmak ve alt&#;na yat&#;r&#;m yapmak uzun vadeli olursa kazanç sa&#;layabilir. K&#;sa vadeli yat&#;r&#;mlarda kaybetme riski olabilir.

DÖV&#;Z YATIRIM YAPMAK KARLI MIDIR?

Alt&#;ndan sonra en çok bilinen ve Türk halk&#;n&#;n yat&#;r&#;m yapt&#;&#;&#; araç dövizdir. Döviz hesab&#; açarak dövize yat&#;r&#;m yap&#;yor özellikle dolar ve euro al&#;yoruz. Dövize yat&#;r&#;m yapmak kar sa&#;lar m&#; sorusuna ise &#;öyle cevap verelim; 'te dolar fiyat&#; 2, lira iken &#;u an dolar&#;n fiyat&#; 7, lira oldu. Daha çok borç al&#;p verirken dolar üzerinden bu i&#;lemi yapmay&#; tercih ediyoruz. Dolar&#;n sürekli uzun vadede ç&#;k&#;&#; gösterdi&#;ini belirtelim fakat k&#;sa vadede kaybetme riski olabilir.

MEVDUATA YATIRIM

Paran&#;z&#; mevduata yat&#;r&#;m yaparak de&#;erlendirebilirsiniz. Mevduata yat&#;r&#;m yapmak nedir ya da mevduat nedir gibi sorular&#;n cevab&#;n&#; ar&#;yorsan&#;z; mevduata yat&#;r&#;m yapmak Türk Liras&#;na yat&#;r&#;m yapmakt&#;r. Türk Liras&#;na yap&#;lan yat&#;r&#;m&#;n en güzel taraflar&#;ndan birisi de paran&#;z&#;n ne kadar oldu&#;unu bilmeniz ve de&#;erinin dü&#;meyece&#;ini görebilmenizdir. Kazanc&#;n&#;z&#;n alt&#;na dü&#;me durumu olmayaca&#;&#; için risksiz ama çok kazanç sa&#;lamayan bir yat&#;r&#;m yöntemidir. Param&#; mevduata yat&#;r&#;m yapsam kar sa&#;lar m&#;y&#;m diye soracak olursan&#;z; kazanç k&#;sm&#;, bankan&#;z&#;n verdi&#;i vadeli mevduat faiz oran&#; ve paran&#;z&#;n miktar&#;na göre de&#;i&#;kenlik gösterecektir. Vadeli mevduat garantili bir yat&#;r&#;md&#;r, size çok kazanç sa&#;lamayabilir ama alt&#;n ve döviz de oldu&#;u gibi çok kazanaca&#;&#;m derken tehlikeli sularda yüzmezsiniz.

H&#;SSE SENED&#; KARLI MIDIR?

Hisse senedine yat&#;r&#;m yapmak kar sa&#;lar m&#;? Son zamanlarda Borsa &#;stanbul'da ya&#;anan hareketli günlerden dolay&#; bu sorunun cevab&#; çok ara&#;t&#;r&#;lmaya ba&#;land&#;. Borsa ve hisse senedi en fazla riski ta&#;&#;yan yat&#;r&#;m gruplar&#;ndand&#;r. Hisse senedi nas&#;l al&#;n&#;r merak edenlerin mutlaka bir uzmanla birlikte çal&#;&#;mas&#;n&#; öneriyoruz. Yat&#;r&#;m uzmanlar&#;n&#;n yönlendirmesiyle hisse senedi belki karl&#; olabilir fakat kulaktan dolma bilgilerle hisse senedi al&#;p borsaya girmeyi dü&#;ünüyorsan&#;z bu &#;ekilde risk almaman&#;z&#; tavsiye ederiz. Ya borsa endeksi çok dü&#;ükken denemek amaçl&#; küçük miktarlarla hisse alabilir ya da garanti oldu&#;unu bildi&#;iniz ka&#;&#;tlardan alabilirsiniz.

EMLAK GAYR&#;MENKUL ALIMI

Son y&#;llar&#;n en gözde yat&#;r&#;mlardan birisi de gayrimenkule yap&#;lan yat&#;r&#;md&#;r. Özellikle ald&#;&#;&#;n&#;z gayrimenkulün yeri de&#;erlendiyse ald&#;&#;&#;n&#;z fiyat&#;n 3 ya da 4 kat&#;na satman&#;z da mümkün olabilir. Son zamanlarda tan&#;nm&#;&#; sanatç&#;lar&#;n ço&#;u geleceklerini garanti alt&#;na almak için ev ald&#;&#;&#;n&#; aç&#;kl&#;yorlar. Gayrimenkule yat&#;r&#;m yapmak kar sa&#;lar m&#; sorusuna cevap olarak, yükselen emlak fiyatlar&#;n&#;n birkaç y&#;l sonra dü&#;ebilece&#;ini de belirtelim. Ula&#;&#;m&#; kolay olan, metro, metrobüs gibi ula&#;&#;m araçlar&#;na yak&#;n olan konutlardan sat&#;n almak karl&#; olabilir.

BES'E YATIRIM

Zorunlu olarak ba&#;lat&#;lan bireysel emeklilik sistemine birçok çal&#;&#;an kendi karar&#;yla son vererek yat&#;r&#;m yapmak istemiyor. Bireysel olarak da BES'e yat&#;r&#;m yapman&#;n birçok yolu var. &#;lk yayg&#;n oldu&#;u dönemlerde BES'e yat&#;r&#;m yapanlar oldukça güzel sonuçlar ald&#;. BES'e yat&#;r&#;m yapmak karl&#; m&#;d&#;r? BES'e yap&#;lan yat&#;r&#;m da mevduata yap&#;lan yat&#;r&#;m gibi kazançl&#; olmasa da de&#;erli bir yat&#;r&#;m arac&#;d&#;r. BES'e yat&#;r&#;m yaparken en büyük avantaj&#;n&#;z devletin sa&#;lad&#;&#;&#; %25’lik gelir vergisidir. Siz e&#;er BES hesab&#;n&#;zdan liral&#;k bir birikim yap&#;yorsan&#;z devlet size destek olarak her ay bu miktar&#; lira olarak hesab&#;n&#;za yat&#;r&#;lmas&#;n&#; sa&#;lar. BES'te yapt&#;&#;&#;n&#;z birikimleri dilerseniz Bireysel Emeklilik Sigortas&#; &#;irketleri arac&#;l&#;&#;&#; ile; fon, tahvil ve hisse senedi gibi yerlerde de de&#;erlendirilir. Bireysel Emeklilik Sigortas&#; &#;irketinin size belirledi&#;i y&#;l bittikten sonra birikiminizi maa&#; olarak alabilir ya da tamam&#;n&#; çekebilirsiniz.

REPOYA YATIRIM

K&#;sa dönemli bir menkul k&#;ymetin belirli bir süre sonra ilk sat&#;c&#; taraf&#;ndan geri al&#;nmas&#; i&#;lemidir. Peki repoya yat&#;r&#;m yapmak kar sa&#;lar m&#;?Repo i&#;lemlerine konu olabilecek menkul k&#;ymetler &#;unlard&#;r; devlet tahvilleri, hazine bonolar&#;, banka bonolar&#;, banka garantili bonolar, kamu ortakl&#;&#;&#; idaresi ve Toplu Konut idaresince ihraç edilen borçlanma senetleri ile borsa i&#;lem gören borçlanma senetleri.

YATIRIM FONU ALMAK KARLI MIDIR?

Yat&#;r&#;m fonu almak karl&#; m&#;d&#;r? Yat&#;r&#;m Fonlar&#; halktan toplad&#;klar&#; paralar kar&#;&#;l&#;&#;&#;, hisse senedi, hazine bonosu, alt&#;n gibi sermaye piyasas&#; araçlar&#;ndan olu&#;turduklar&#; portföyleri yönetirler. Risk ve getiri yönünden iki tip fon vard&#;r. A tipi ve B tipi fonlar. A tipi fonlar, hisse senedi içerdi&#;inden daha fazla fiyat dalgalanmas&#;na sahiptir. Fon kazançlar&#; Kurumlar Vergisinden muaf tutulmu&#;tur. Gelir vergisi ise sadece B Tipi Yat&#;r&#;m Fonlar&#;n&#;n geliri üzerinden %11 oran&#;nda stopaj ve fon pay&#; kesilerek yat&#;r&#;l&#;r.

L&#;K&#;T FON ALIMI

Sabit getirili ürünler, tahvil bono repo gibi %, bono repo bono ya da hisse senedi olabilir. Likit fon kar getirir mi? Likit fonlar B tipi yat&#;r&#;m fonu grubuna giriyor. günden k&#;sa vadeli ka&#;&#;tlar var sabit getirili ürünleri bar&#;nd&#;r&#;r.

DEVLET TAHV&#;L&#;

Devlet tahvili devletin 1 y&#;ldan uzun vadeli borçlanma ihtiyaçlar&#;n&#; kar&#;&#;lamak için Hazine Müste&#;arl&#;&#;&#; taraf&#;ndan ç&#;kar&#;lan borçlanma senetleridir. Bu finansal araç uygulamas&#;nda devlet belirtilen tarihte -vade- faiz getirisiyle beraber ödeme yapmay&#; garanti eder. Devlet tahvili almak kar sa&#;lar m&#;? Devlet tahvillerinden tüzel ki&#;iler faydalanabildi&#;i gibi, bankalar da tahvilleri bilançolar&#;n&#;n aktif kaleminde yat&#;r&#;m arac&#; olarak bulundurabilirler. Devlet tahvilleri sabit faizli, de&#;i&#;ken faizli olabildi&#;i gibi dövize endeksli de olabilirler.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Şimdi aynanın karşısına geçip kendinize şunu söyleyin &#; yılı geleceğime yatırım yapmak için en iyi yıl olabilir&#;.

Planınızı yapıp elinizi çabuk tutarak yılında bazı finansal hedeflerinize ulaşmak için ekstra para kazanabilirsiniz.

Her insan gibi siz de bu yıl, hayatınızda bazı değişimler tasarlıyor olabilirsiniz. Mesela spora ve egzersize daha fazla zaman ayırmak ve daha sağlıklı yaşamak bu değişikliklerden biri olabilir.

Veya sadece çocuklarınıza zaman ayırmak ve onlarla daha uzun kaliteli vakit geçirmek istiyor olabilirsinizi. Bizce iyi bir yatırım bütün bu hedeflerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olacaktır. Gelin yılı için ekonomistlerin yatırım tavsiyelerimize birlikte göz atalım.

Yılının En İyi Yatırımları

yılı uzun vadeli yatırımları göz önünde bulundurmanız için iyi bir yıl olabilir.

Peki ama neye yatırım yapacaksınız? İster acemi, isterseniz profesyonel bir yatırımcı olun inanın bu soru herkesin aklındaki en önemli sorudur.

Oturduğu yerden “buraya para yatırmamak için aptal olman lazım” ya da “petrole yatırım ömür boyu kazandırır” gibi üst perdeden yatırım tavsiyesi verenlerle herkes hayatının bir noktasında karşılaşmıştır.

Fakat yatırım tavsiyesi vermek de almak da hafife alınamayacak bir şeydir. Ayrıca herkese uygun bir tavsiye var olsaydı şimdiye dek hepimiz Warren Buffett kadar zengin olurduk.

Herkese uyan mucizevi tavsiyeler bir kenara, genel geçer bazı temel kurallar bulunuyor. Aşağıda, en iyi yatırım tavsiyesi sorusuna uzmanların verdiği cevaplardan bir derleme sizi bekliyor. &#;En iyi şekilde paramı nasıl değerlendirebilirim?&#; diyorsanız bu yazımız tam size göre.

&#;te Neye Yatırım Yapmalı?

# Yatırım Tavsiyesi 1: Ne Kadar Erken Başlarsanız O Kadar İyi

Erken başlayın. Eğer bileşik faizin ne olduğunu bilmiyorsanız, öğrenin. Çünkü bu sayede gelecek için heyecanlanmaya başlarsınız.

Bir ev inşa ettiğinizi düşünelim. Siz evin sadece temelini atsanız ve sonrasında ev kendi kendini inşa etseydi güzel olmaz mıydı? İşte yatırımın gücü tam olarak budur.

Yatırım, paranızın boşta durmak yerine büyümesini sağlar. Yatırım yaptığınızda kazandığınız her türlü getiri, yatırımınıza eklenir ve gelecekteki kazançlarınız da bu giderek büyüyen yatırımınız üzerinden devam eder. Örneğin yıllık yüzde 6 getiri ile 10 bin dolarlık yatırım yaptığınızda, 10 yıl sonra 18 bin dolara sahip olursunuz. 30 yıl sonra ise yatırımınız 60 bin dolara ulaşır.

Ne kadar erken yatırım yapmaya başlarsanız, servetiniz de büyümek için o kadar uzun süreye sahip olur. Bileşik faiz hesaplayıcılarını kullanarak gelecekteki olası kazançlarınızı hesaplayabilirsiniz.

# Yatırım Tavsiyesi 2: Finansal Plan Oluşturun

“Bir planınız olsun, nokta. Eğer kendi planınızı yapabiliyorsanız bu mükemmel. Finansal planlama sadece emekliler için gerekli değildir. Aksine, hayatınızın ve kariyerinizin erken safhalarında finansal bir plana sahip olmak çok daha önemlidir.”

Yatırım tercihi yapmak, hatta ne tür bir yatırım hesabı kullanacağını seçmek bile oldukça karmaşık ve bunaltıcı olabilir. Başlangıçta finansal planlama yapmak ise gelecek için bir yol haritası sunabilir. Finansal hedefler, zaman aralığı ve göze alınabilecek risk oranı gibi kriterlerden oluşan bir taslak ile, bahsi geçen karmaşık sorulara daha kolay cevap verebilir hale gelebilirsiniz.

Finansal planlamanızın dahilinde olan bir nokta da, yatırımlarınızın kontrolünün tamamen sizde mi olacağı yoksa yardım mı isteyeceğinizdir. Finansal planlama, kendi başına pahalı bir iştir fakat sanal danışmanlar ve çevrim içi finansal planlama servisleri bu masrafı oldukça düşürüyor. Bazı sanal danışmanlar yatırımınızın yüzde 0,25’i gibi düşük oranlarla hizmet veriyor.

# Yatırım Tavsiyesi 3: Piyasayı Tahmin Etmeye Çalışmayın

Profesyoneller için bile piyasayı tahmin etmek zorlu bir görevdir. Durum böyle olduğu için, orta düzey bilgi ile tahmin yürütmeye çalışmak da fazlasıyla riskli bir iş halini alır.

Tek bir kağıda ya da endüstriye yatırım yapmaktansa, çeşitlendirilmiş portföye sahip olarak riskleri azaltmak çok daha mantıklı bir hareket olacaktır.

# Yatırım Tavsiyesi 4: Uzun Vadeyi Hesaplayın

“Müşterilerin yatırım yaparken duygularını bir kenara bırakmaları ve kafa karışıklığını azaltmaları gerekiyor. Bu insanlar sosyal medya ve geneli korkutma amacı taşıyan, 24 saat devam eden haber sarmalı ile karşı karşıyalar.”

Yatırımları metre koşusundan ziyade maraton olarak değerlendirmek, piyasalar düştüğünde akla ilk gelen satma fikrinden kurtulmak için sahip olmak gereken bir alışkanlık. En büyük düşüşlerde bile, uzun vadeli yatırım yaptığınız zaman çok da korkutucu bir durum olmadığını, çünkü zararınızı kurtarmak için zaman olduğunu görürsünüz.

Genel bir kural olarak, beş yıldan daha kısa sürede ihtiyacınız olabilecek para borsaya yatırılmamalıdır. Kısa vadeli hedefler için buna uygun yatırım hesaplarını değerlendirmek çok daha mantıklıdır.

# Yatırım Tavsiyesi 5: Borsaya Yatırım Yapın

&#;ün en iyi yatırım araçları arasında borsayı duyduğunuza şaşırmış olamazsınız. yılında iyi bir yükseliş trendi yakalayan Borsa İstanbul’un bu trendi yılı içerisinde de devam ettirmesi muhtemel.

Ancak, hâlihazırda uzun vadeli bir yatırım düşünüyorsanız kısa dönem istatistikleri çok önemli değil. Çünkü borsanın uzun vadede kazandırdığı bilimsel bir gerçek.

Küresel piyasaların nabzını en iyi tutan mali danışmanlardan biri olan Mitchell Bloom, bir yatırım planı geliştirmenin, duygularınızın müdahil olduğu anlarda aklıselim ile hareket etmeniz adına önemli olduğunu vurguluyor.

Ona göre hangi yatırım ortamında olursa olsun duygular, iyi bir yatırım planını engelleyebilir

Bu nedenle duygusal davranmamak adına bazı stratejileri kullanmanızda fayda var. Dolar maliyet ortalaması bunlardan biri. Dolar maliyet ortalaması, piyasadaki dalgalanmaların alımlar üzerindeki etkisini azaltmak için kullanılan bir yatırım stratejisidir. Bu strateji ile her ay düzenli olarak sabit miktarda dolar tutarına denk gelen hisse senedi alırsınız. Bunu piyasanın durumuna bakmaksızın her ay gerçekleştirirsiniz. Sonuç olarak, hisse senedinin fiyatı arttığında daha az, fiyatı düştüğünde ise daha fazla satın alabilirsiniz.

Dolar maliyet ortalaması stratejisini diğer yatırım araçlarına da uygulayabilirsiniz. Bu şekilde piyasa dalgalanmalarından duygusal olarak etkilenmeksizin uzun vadede kar elde edersiniz.

Bireysel hisse senedi takip etmek ve alıp, satmak size göre değilse borsa yatırım fonlarına yatırım yapmayı düşünün. Borsa yatırımlarınızda yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız robodanışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Robodanışmanlık, yapay zekânın finans sektöründeki uygulama alanlarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır ve teknoloji şirketlerinin, tasarruf sahiplerinin varlıklarını yönetmek üzere geliştirdikleri dijital bir portföy yönetim sistemidir.

küresel krizinden sonra ABD’de ortaya çıkan bu teknolojiyle yönetilen varlıkların değerinin dünya çapında Milyar dolar civarında olduğu ve yılına gelindiğinde bu rakamın 1 trilyon doların üzerine çıkacağı düşünülmektedir. Türkiye’de de robodanışmanlık hizmeti sunan platformlar mevcut. Robodanışmanlık karşılığında istenen komisyonlar, geleneksel danışmanlar tarafından verilen muadil hizmetler karşılığında istenen komisyonlara göre çok makul. Bu sayede daha uygun bir bedel karşılığında kişisel danışmanlık alabilirsiniz.

Son olarak, borsaya yatırım yapmanın vergilerden tasarruf etmenize yardımcı olacağını da unutmayın. Borsada işlem gören hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar için beyanname verme zorunluluğu yok ve dolayısıyla vergi ödenmesi de gerekmiyor. Normalde stopaja tabi olmasına rağmen stopaj oranı sıfır olarak belirlendiğinden kesinti yoluyla vergi ödenmesi de söz konusu değil.

Mutlaka okuyun: Borsaya Nasıl Yatırım Yapılır?

# Yatırım Tavsiyesi 6: Kariyerinize Yatırım Yapın

Gelecek dönemde ekonomiye ne olur? Borsa düşer mi yükselir mi? Gayrimenkul fiyatları ne kadar artacak? Bu ihtimaller tamamen sizin kontrolünüz dışındadır ancak kontrol edebildiğiniz bir şey var: Kariyeriniz. yılı her şeyden daha çok kariyerinize ve dolayısıyla geleceğinize yatırım yapmanız için fırsat yılı olabilir.

Kendinize şu soruyu sorun. Kariyerimi geliştirebilmek için ne yapabilirim? Kendi işinizi yönetiyor olmanız ya da bir başkası için çalışmanız hiç fark etmez. Kendinizi işiniz ya da işvereniniz için daha değerli ve vazgeçilmez kılabilecek gelişim fırsatları var mı?

yılı içerisinde hiç olmazsa bilgi ve becerilerinizi artırmaya yönelik bolca okuma ve araştırma yapabilirsiniz. Elinizin altında buna yönelik o kadar geniş imkanlar var ki. “Elektronik kitaplarda, Google&#;da, YouTube&#;da, kısaca internette yer alan bir dünya dolusu bilgi size yalnızca bir tık kadar uzakta. Kariyerinize yönelik konferans ve eğitimlere ya da sertifika programlarına katılabilir, ikinci öğretim ya da uzaktan eğitim ile yüksek öğreniminizi tamamlayabilirsiniz.

Birçok insanın aldığı ilave bir sertifika eğitimi kendisini diğer çalışanlar içerisinde özel bir konuma getirebilir ve kariyerinde sıçrama etkisi yapabilir. Bu durum çok iyi bildiğiniz bir konuyu bir eğitim ile belgelendirmeniz durumunda bile çoğu zaman geçerlidir. Bu uğurda gösterilen gayret, harcanan para ve zaman, alanınızda otorite olmanız yolunda atılan önemli bir adımdır ve boşa gitmez. İnsanların her zaman saygı duyduğu ve en fazla para eden şey bilgidir ve bilginiz günün sonunda size daha çok kazandıracaktır.

Mutlaka okuyun: Kariyerinize Yatırım Yapmanın Yolları

# Yatırım Tavsiyesi 7: Yatırım Olarak Ek İş Yapın

Ek gelir elde edebileceğiniz yöntemleri araştırarak yılının kazancınız açısından rekorlar yılı olmasını sağlayabilirsiniz. Bu başarıyı yalnızca mevcut işinizi sürdürerek elde edemezsiniz.

Ek iş yapmak finansal hedefleriniz ne olursa olsun bunlara ulaşmanızda önemli role sahiptir. Buradan sakın kendinizi hırpalamanız gerektiği sonucunu çıkarmayın. Yalnızca boş zamanınızı değerlendirmek olarak bile tanımlayabileceğiniz yığınla iş bulabilirsiniz.

Mesela yazma alanında potansiyeliniz olduğunu düşünüyorsanız evinizden, oturduğunuz yerden serbest metin yazarlığı yapmayı düşünebilirsiniz. Veya ilgi alanınızda, bilgili olduğunuz ya da sürekli takip ettiğiniz bir konuda bir web sitesi kurabilirsiniz. Artık yeni internet araçları sayesinde web sitesi hazırlamak herkesin biraz çaba ile üstesinden gelebileceği bir konu haline geldi.

Bir hobiniz ya da tutkunuz varsa bunu ticarileştirebilirsiniz. Voltaire &#;Tutku geminin yelkenlerini şişiren rüzgardır.&#; der. Bu nedenle tutku ile ortaya çıkarılan ürünler her zaman yüksek niteliğe sahiptir ve alıcısı çok olur.

Tutkunuz el yapımı ahşap ürünler, ya da bir yabancı dil olabilir. Tutkunuzu pazarlamanın bir yolunu araştırın ve yapmayı sevdiğiniz işten para kazanın.

Mutlaka okuyun: Pasif Gelir Kaynakları

# Yatırım Tavsiyesi 8: Borçlarınıza Yatırım Yapın

Borçlarınızı azaltmak da ters açıdan baktığınızda bir yatırım şeklidir.

Borç gece gama, gündüz zillete sebep olur. Borçluyken yatırım yapmak yerine borçlarınızı kapatmaya öncelik verin.

Bir kredi borcunuz varsa, anaparaya eklenen faiz yükünü azaltacak şekilde borcunuzu yeniden yapılandırmaya ya da yapabiliyorsanız kredinizi kapatmaya çalışın. Bu tabii ki kolay değil. Öreğin kredi kartı kullanımında insanlar asgari ödeme yapmayı alışkanlık haline getiriyor ve bu da kalan miktara faiz uygulanmasına neden olarak borçlanmayı negatif bir döngü içine sokuyor. Borç bakiyeniz küçük olsa bile faiz yükü giderek artıyor.

Kredi borcunuza ya da kredi kartı harcamalarınıza aylık toplam %10 faiz uygulandığını düşünün. Borcunuzu kapatmanız %10 getiri elde etmeniz ile eşdeğer. Kısaca faiz borcundan ne kadar uzak durursanız o kadar fazla gelir elde etmiş olursunuz.

Mutlaka okuyun: Borçlardan Nasıl Kurtulunur?

# Yatırım Tavsiyesi 9: Sağlığınıza Yatırım Yapın

Kanuni Sultan Süleyman&#;ın hastalık anında söylediği; &#;Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, Olmaya devlet cihanda, bir nefes sıhhat gibi&#; sözü sağlık konusunda başka söze hacet bırakmaz. Siz de yılında sağlığınızı çok ciddiye alın ve bu nedenle sağlığınıza yatırım yapın.

Sağlık ve para ilişkisini anlatan başka bir özlü söz de Goethe&#;ye mal edilir.

İnsanlar önce para kazanmak için sağlıklarını, sonra da sağlıklarını kazanmak için paralarını harcarlar.

Siz sağlığınızı kaybetmeden bu işe önem verin. Yediklerinize dikkat edin ve egzersizi hayat tarzınız haline getirin. Sağlığınıza zararlı bir alışkanlığınız varsa bırakın.

Fiziksel sağlığınız kadar ruh sağlığınız da önceliğiniz olsun. Sizi strese sokan mutsuz eden şeylerle aranıza mesafe koyun. Sizi rahatlatan faaliyetlere önem verin. Spor yapmanın beden sağlığınıza olduğu kadar psikolojinize de olumlu katkı sağlayacağını unutmayın. Bir hobi ile meşgul olmak da keza günlük rutinden ve stresten uzaklaşmanıza ve rahatlamanıza yardımcı olacaktır.

Mutlaka okuyun: İşteki Başarınızda Sağlıklı Olmanın Önemi

# Yatırım Tavsiyesi Altın

Altın ons fiyatının dolara endeksli olması altını çifte kazançlı bir yatırım aracı yapabilmektedir. Çünkü hem dünyadaki altın fiyatları artarken hem dolar ülkemizde değer kazanabilir. Örneğin altının ons fiyatı %2 artar dolar da ülkemizde %1 değer kazanırsa elininizdeki altının değeri %3 artmış olacaktır.

Özellikle dünyada ortalama her 10 yılda bir gerçekleşen ekonomik kriz dönemlerinde fiyatların tavan yaptığını düşünecek olursak bu dönemlerde altına yatırım yapmak çok daha yüksek getirili olabilmektedir.

Hastalık, savaş, doğal afet gibi her türlü kriz dönemlinde, altın kendini güvenmek isteyenlerin sığınağı olmaktadır.

Ancak &#;te virüsün tamamen biteceğine dair beklentiler altın fiyatlarını zayıflatma ihtimali de bulunmaktadır. Bunu da göz önünde bulundurarak ve güncel gelişmeleri takip ederek karar vermenizi öneririz.

Mutlaka okuyun: Altına Yatırım Nasıl Yapılır?

# Yatırım Tavsiyesi Gayrimenkul ve Arsa

yılının borsa gibi gayrimenkul yatırımları açısından da yatırımcıyı memnun edecek bir yıl olacağı birçok yatırım uzmanı tarafından dile getiriliyor. yılına bakıldığında bile gayrimenkul fiyatları yükselme trendini korumayı başardı.

Gayrimenkul fiyatlarının yükselişinin sonu yok gibi görünüyor. Bunda inşaat sektörünün Türkiye&#;de başat sektörlerden birisi olmasının etkisi büyük.

Emlak alıp satmak bana göre değil ancak gayrimenkul yatırımlarının karlılığı beni cezbediyor diyorsanız, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına (GYO) yatırım yapabilirsiniz. GYO&#;lar, gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı projelere ve gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmak suretiyle faaliyet gösteren özel bir portföy yönetim şirketi tipidir.

Portföyündeki gayrimenkullerin alım satımından kar sağlayan GYO, yıl sonunda bu karı ortaklarına temettü olarak dağıtmakta ve gayrimenkul gelirini ortaklarına aktarmaktadır. Böylece GYO paylarını satın alarak ortak olan bir yatırımcı, deyim yerindeyse elini kirletmeden yüksek getirili gayrimenkullerin gelirlerinden yararlanmış olmaktadır.

Buna ilave olarak, devletin konut ve gayrimenkul sahipliği konusunu bir kamu sorunu olarak algılaması sonucu uyguladığı vergi teşvikleri, gayrimenkul finansmanında GYO modelini cazip hale getirmektedir. Ayrıca, küçük miktarda katılım ile büyük bir fon havuzuna ortak olmak ve yatırımın çeşitlendirilmesi, riskin dağıtılmasını sağlamakta da yatırımcılar için gayrimenkul yatırım ortaklıklarını cazip kılmaktadır.

Mutlaka okuyun: Neden Arsaya Yatırım Yapmalısınız?

Warren Buffet&#;tan En İyi Yatırım Tavsiyeleri

Warren Buffett’ın yatırım tavsiyeleri zamandan bağımsız olarak değerlidir. Zaman içerisinde sayısız yatırım hatası yaptım ve hemen hemen hepsi, Buffett’ın yatırım tavsiyeleri ile bağlantılıydı.

Yatırımcılar, Buffett’ın yatırım tavsiyelerini akılda tutarak kayıplarını telafi edebilecek ve finansal hedeflerini zora sokmayacak yan yollar seçmelidir.

Uzun süren incelemelerimizin ardından, Warren Buffett’ın en beğendiğimiz yatırım tavsiyelerini sizler için listeledik.

Listededeki her bir tavsiye, Buffett’a ait özlü bir söz ile destekleniyor ve yatırımcılar için güvenli seçeneklere ışık tutuyor.

Bildiğiniz Şeylere Yatırım Yapın, Daha Fazlasına Değil

Hata yapmanın en kolay yolu, fazlasıyla karmaşık yatırım seçeneklerine yönelmektir.

Çoğumuz kariyerlerimizi bir avuç farklı sektörde çalışarak geçiririz. Bu nedenle, muhtemeldir ki bahsi geçen sektörler hakkında yeterli birikime sahibiz ve bu alandaki en iyi firmaları az çok biliyoruz.

Öte yandan, yatırıma açık firmaların çoğunluğu, hakkında çok az ya da hiç bir bilgiye sahip olmadığımız sektörlerde faaliyet gösteriyor.

Anlayamadığınız hiçbir işe kesinlikle yatırım yapmayın. &#; Warren Buffett

Bu durum, bahsi geçen alanlara yatırım yapamayacağımız anlamına gelmese de, fazlasıyla dikkatli olmamız gerekir.

&#;Birçok firmanın çalışma şekli, benim kolayca anlayabileceğimden çok daha karışık ve tam da bu nedenle, bir biyoteknoloji firmasının ilaç dağıtım hattının başarılı olup olamayacağı, gençlere yönelilk modada sonraki trendlerin ne olacağı ya da yarı iletken çiplerde devrim yaratacak sonraki teknolojik gelişmeyi öngörmem imkansıza yakın.

Bu tür karmaşık durumlar, firmalar tarafından yaratılan kazancı ortaya çıkaran etkenler olsa da, öngörmek oldukça zor ve risklidir.

Bu türden bir işletme ile karşılaşıldığında, basitçe pas geçmek en makul seçenektir.

Piyasada fazlasıyla seçenek bulunurken, anlaması ve tahmini fazlasıyla zor olan firma ya da sektörlere takılı kalmaya gerek yok. Tam da bu nedenle, Warren Buffett kariyeri boyunca hiçbir teknoloji firmasına yatırım yapmamıştır.

Eğer 10 dakika içerisinde bir firmanın nasıl para kazandığını ve bulunduğu sektörü etkileyen kriterleri anlayamazsam, bir sonraki seçeneği ele almaya başlarım.

Piyasada bulunun 10 binin üzerinde firmanın sadece birkaç yüz tanesi benim basitlik standartlarıma uyuyor.&#;

Peter Lynch’in de söylediği gibi:

Kalemle çizerek anlatamadığın hiçbir fikre yatırım yapma.

Sadece anladığınız yatırımlara yönelirseniz, birçok olası hatanın önüne geçmiş olursunuz.

İş Kalitesinden Asla Ödün Vermeyin

Karmaşık işlere ve sektörlere karşı bahsettiğimiz tutumu sergilemek net olsa da, yüksek kaliteli işletmeleri belirlemek oldukça zorlu olabilir.

Warren Buffett’ın yatırım stratejisi, yıllar içerisinde değişip gelişerek yüksek kaliteli ve uzun vadede umut verici bir şekilde düzenli büyüyen işletmelere yöneldi.

Konuya hakim olan yatırımcılar Berkshire Hathaway yatırımının Buffett’ın en kötü yatırımı olduğunu duyduklarında şaşıracaktır.

Berkshire tekstil sektöründeydi ve Buffett fiyatını uygun bulduğu için satın aldı. Buffett bu şirkete yatırım yaparken şu düşünceleri benimsiyordu: Herhangi bir şirketi yeterince düşük fiyattan alırsanız, işletmenin uzun dönem performansı kötü olsa bile bir gün uygun bir fırsat karşınıza çıkar ve kâr ederek bu yatırımı elinizden çıkarabilirsiniz.

Uzun yılların getirdiği deneyimin ardından ise, Warren Buffett bu türden bir yatırımın en basit tabirle ahmaklık olduğu sonucuna vardı.

Ucuza kapattığınızı sandığınız bu düşük fiyatlı yatırımlar aslında pek de ucuza gelmez. Bu tür zorlu işletmelerde bir sorun çözülmeden bir diğeri gün yüzüne çıkar ve düşük getiri nedeni ile yatırım yavaş yavaş erir.

Mükemmel bi firmayı ortalama bir fiyata satın almak, ortalama bir firmayı mükemmel bir fiyata satın almaktan çok daha iyidir. &#; Warren Buffett

İşletme kalitesini anlamak için kullandığım en önemli finansal oranlardan biri de, yatırım geri dönüş süresidir.

Zaman mükemmel işletmelerin dostu, ortalama işletmelerin düşmanıdır. &#; Warren Buffett

Kısa geri dönüş süresi değer yaratır ve genellikle rakip firmalara karşı üstünlüğü gösterir. Genel olarak geri dönüş süresi 5 ila 10 yıl arası olan olan firmalara yatırım yaparım.

Hisse Alırken Sonsuza Kadar Satmayacak Gibi Düşünün

Yüksek kaliteli bir işletme uygun bir fiyata alındığında, bu hisseler ne kadar süreliğine elde tutulmalı?

Eğer bir hisseyi 10 yıl boyunca elde tutmayı düşünmüyorsanız, onu 10 dakika bile elde tutmayın. &#; Warren Buffett

“Bizim en sevdiğimiz elde tutma süresi sonsuza kadardır.” &#; Warren Buffett

“Eğer halka açık bir arzda doğru şekilde alım yapıldıysa satmak için uygun bir zaman yoktur.” &#; Phil Fisher

Warren Buffett net bir şekilde al ve tut mantığı ile hareket ediyor ve sahip olduğu hisselerin bazıları onlarca yıldır ona ait.

Peki neden? İlk olarak uzun vadede önü açık ve başarılı bir işletme bulmak oldukça zor bir iş ve bu nedenle Buffet ince elenip sık dokunmuş bir portföy yönetiyor.

Dahası, kaliteli işletmeler zaman içerisinde yüksek ve sürekli artan getirilere sahiptir. Aynen Buffett’ın dediği gibi, zaman başarılı işletmelerin dostudur. Temel değerlerin hisse fiyatlarına etki etmesi uzun yıllar alır ve sadece sabırlı yatırımcılar ödülü kazanır.

Bunların yanı sıra sürekli alım satım yapmak, vergi ya da komisyon adı altındaki etkenlerle sürekli yatırımı tüketir. Bu nedenle iyi bir alım yapıp arkanıza yaslanmak en mantıklı stratejidir.

Borsa, parayı sabırsız olandan alıp sabırlı olana teslim eden bir araçtır. &#; Warren Buffett

Çeşitlendirmek Tehlikeli Olabilir

Bireysel yatırımcılar, kazançlarının çoğunu birçok farklı sektördeki hisselere yatırım yaparak kazanıyor.

Warren Buffett ise bu yaklaşımın tam tersine sahip. yıllarda Buffett’ın portföyünün yüzde 35 gibi büyük bir kısmı tek bir şirketteydi.

Basitçe anlatmak gerekirse Buffett, inandığı şekilde hareket ederek ve piyasaların iyi bir fiyata başarılı bir alım fırsatları sunmakta çok da bonkör olmadığını bilerek yatırım yapıyor.

“Sahip olduğumuz yatırımların büyük kısmının birkaç hisseden oluştuğunu fark edebilirsiniz. Uzun vadeli yatırıma uygun tercihler yapıyoruz ve tamamı için geçerli kriterleri ele alarak değerlendiriyoruz. Bu kriterler de:

1) Uzun vadeli ekonomik karakteristik.

2) Liyakatlı ve dürüst yönetim.

3) Asıl değerine nazaran cazip bir fiyata sahip olup olmaması.

4) Bilgi sahibi olduğumuz bir sektör ve uzun vadede öngörebileceğimiz işletme karakteri.

Bu testlerden geçen firmaları bulmak oldukça zor ve tam da bu nedenle yatırımlarımız dar bir alanda kalıyor. Kısaca güvenilir kabul edebileceğimiz yüzlerce seçenek bulamıyoruz. Öte yandan cazip olarak adlandırabileceğimiz dar bir portföye yoğunlaşmak bizim için oldukça güven verici.” &#; Warren Buffett

Böyle bir fırsat çıktığında ise Buffett’ın tutumu daha cesurdur.

“Fırsatlar belirsiz aralıklarla karşınıza çıkar ve gökten altın yağdığında hesap yapmayı bırakıp yatırım yapmak gerekir.” &#; Warren Buffett

Madalyonun öteki yüzünde ise, cahillikten ya da cesaretten gelen özgüven ile yatırımlarını fazlasıyla çeşitlendiren yatırımcılar bulunuyor. Yüz farklı hisseye sahip olmak, bir yatırımcının gelişmeleri takip ederek yatırımlarına etkisini değerlendirebilmesini imkansız hale getirir.

Aşırı çeşitlendirme ayrıca, birçok vasat yatırım anlamına gelir ve başarılı yatırımlardan elde edilecek kazançları düşürmekten başka bir işe yaramaz.

Çeşitlendirme cehalet karşısında bir korumadır ve ne yaptıklarını bilenler için çok az anlam ifade eder. &#; Warren Buffett

Bunu belki de en iyi Charlie Munger özetlemiştir.

“Aşırı çeşitlendir fikri çılgınlıktır.” &#; Charlie Munger

Eğer 20’den fazla hisseye sahipseniz, oturup ciddi bir şekilde düşünmeye ve bunların arasından en iyileri seçmeye odaklanmalısınız.

Çoğu Haber Aslında Haber Değildir

Her gün e postama tonlarca finans haberi geliyor. Sadece başlıkları okumaya alışık olduğumdan, içerikteki bilgilerin hemen hepsini kenara itiyorum.

kuralı, sonuçların yaklaşık yüzde 80&#;inin bir olayın nedenlerinin yüzde 20&#;sine atfedilebileceğini iddia eder.

Konu finans haberlerine geldiğinde ise, bu kuralın olduğunu iddia edebilirim. Yaptığımız yatırımların yüzde 99’u, okuduğumuz haberlerin sadece yüzde biri ile ilişkilendirilebilir. Haberlerde ya da gazetelerde karşımıza çıkan haberlerin çoğunluğu gürültüden ibaret ve sadece bizim duygularımızı hedef alarak harekete geçirmeye çalışıyor.

“Hisse sahiplerinin kaprisli ve mantık dışı hareketleri nedeni ile diğer hissedarlar da aynı şekilde mantıksız davranıyor. Ekonomi, piyasalar, faiz oranları, fiyat hareketleri ve kağıtlar üzerine çok fazla söz söylendiği için, yatırımcılara bu dedikoduları ciddiye alabiliyor ve daha da kötüsü, bu yorumlara göre hareket ediyor.” &#; Warren Buffett

Odaklandığım ve dikkate aldığım firmalar zamana karşı test vermiş ve başarılı olmuş firmalardır. Birçoğu yüzyılı aşkın bir süredir varlar ve akla gelmeyecek birçok zorluk karşısında sınandılar.

Bu şirketlerin ömürleri boyunca kaç kez bittiği ya da göklere çıktığı haber metinleri yayınlanmıştır. Fakat her biri halen ayaktalar.

Örneğin Coca Cola firmasının yılın bir çeyreğindeki hedefinden yüzde 4 oranında şaşması sizce çok da önemli midir?

Ya da hisseleri yüzde 10 düştüğü için Johnson & Johnson kağıtlarını satmak gerekir mi?

Peki ya Düşen petrol fiyatları nedeniyle değer kaybeden Exxon Mobil’i elden çıkarmak gerekir mi?

Bu soruların cevabı hemen hemen her zaman “hayır” olarak verilir. Fakat bu tür hadiseler tabii ki fiyatlara ciddi şekilde yansıyabilir. Finans bültenleri de bu tür durumları sürekli göz önüne taşımalıdır ki, ilgi çekmeye ve okunmaya devam edebilsinler.

“Piyasaların manik depresyon bir yapıya sahip olduğu akılda tutulmalıdır.” &#; Warren Buffett

Yatırımcı olarak bir haberin yatırım yaptığımız firmanın uzun vade kazanımlarına etkisi olup olmadığını değerlendirmemiz gerekir.

Eğer bu soruya cevap “hayır” ise, muhtemelen piyasaların yaptığının tersini yapmalıyız. Yani Coca Cola hisseleri yüzde 4 değer kaybettiyse ve getirisi düştüyse, daha fazla almayı değerlendirmek gerekir.

Piyasalar öngörülemez ve dinamik bir yapıya sahiptir. Dinleyeceğimiz ve üzerine harekete geçeceğimiz haberleri çok iyi seçmek zorundayız. Bana göre en önemli yatırım tavsiyesi budur.

Yatırım Roket Bilimi Değildir Fakat Kolay Bir Kestirme de Bulunmaz

Yatırım hakkında en çok inanılan mitlerden biri de, sadece ileri düzeyde bilgiye sahip insanların doğru tercihler yapabileceğidiz.

Öte yandan sadece zeka ile yatırım kararı vermek neredeyse imkansızdır.

Roket bilimci olmanıza gerek yok. Yatırım IQ sahibi birinin IQ sahibi birini yenebileceği bir oyun değildir. &#; Warren Buffett

Warren Buffett’ın yatırım felsefesini kullanmak için dahi olmaya gerek yok fakat düzenli olarak piyasaların önünde olmak ve içgüdüsel hatalardan kaçınabilmek oldukça zor bir iştir.

Bir bu kadar önemli nokta da, piyasaların önünde olmak için sihirli kurallar ya da kolay bir kestirmenin olmadığını ve asla olmayacağını bilmektir.

“Yatırımcılar tarihsel modellemelere şüpheyle yaklaşmalıdır. Bu modeller etkileyici olması için hazırlanır. Yatırımcılar sıklıkla bu modellerin arkasındaki ön kabulleri değerlendirmeyi göz ardı eder. Size sunulan formülleri dikkati inceleyin.” &#; Warren Buffett

Her şeyi kolayca halletmenizi sağlayacak kurallar dizisi sunan ve bunu size satmaya çalışan insanlar ya çok saftır ya da dolandırıcı. Bu türden, kendi kendini uzman ilan eden insanlardan uzak durmanızı tavsiye ederim. Zira iddia ettiği gibi sihirli kurallara sahip olsaydı size bunları satmak için uğraşmasına gerek olmazdı.

İnsanları kandırmak, onları kandırıldıklarına ikna etmekten daha kolaydır. &#; Mark Twain

Yatırım prensiplerini belirleyen kurallara sahip olmak faydalı olsa da, yatırım yine zor ve akıl kullanmayı gerektiren bi iştir.

“Kolay olması gerekmiyor. Kolay olduğunu iddia eden kişi aptaldır.” &#; Charlie Munger

Fiyat ve Değer Arasındaki Farkı Bilin

Hisse fiyatları sürekli karşımıza çıkar. Bir sebepten yatırımcılar, grafik üzerindeki değerleri ciddiye alırlar.

Borsa, her şeyin fiyatını bilen ama hiçbir şeyin değerini bilmeyen kişilerle doludur. &#; Phil Fisher

Fakat zaman zaman hisse fiyatları ile firmanın uzun vadedeki değeri arasında hemen hemen hiçbir bağlantı kurulamaz.

Finansal kriz dönemlerinde birçok kağıt ucuza alınabilir zira yatırımcılar satma konusunda aceleci davranır ve firmaların kalitesine ya da potansiyel kazançlarına bakmazlar.

Birçok firma rekabette onları öne çıkaran değerleri sayesinde, düşüş dönemlerinde güçlenmeye devam eder ve potansiyellerini çok daha parlak hale getirir.

“ yılındaki olağanüstü finansal panik döneminde, ciddi bir çöküş emareleri görülmesine rağmen çiftliğimi ya da New York’ta bulunan emlaklarımı satmayı aklımdan bile geçirmedim. Ve eğer sahip olduklarımın yüzde ’ü de uzun vadede güvenilir yatırımlar olsaydı, onları elden çıkarmak ahmaklık funduszeue.info neden mükemmel bir işletmedeki payımı satayım? Herhangi birinin, bir noktada hayal kırıklığı yaşatabileceği bir gerçek olsa da, bir bütün olarak iyi iş çıkaracakları kesin.” &#; Warren Buffett

Uzun vadeli yatırımcılar olarak Warren Buffett’ın yatırım tavsiyesine kulak vererek, kaliteli yatırımları fiyatları düştüğünde almalıyız.

Hisse fiyatları yatırımcıların duygu durumu ile değişir, fakat bu demek değildir ki firmanın gelecekteki nakit akışı buna bağlı olsun.

Firmanın gelecekteki nakit para akışı ile ilgili tartışmalar devam ediyor olsa da, anlaşmazlıklar genellikle fiyat değişimleri ile kıyaslanamayacak kadar düşüktür.

Yatırımcılar fiyat ile değeri birbirinden ayırabilmelidir. Emeklerini kaliteli yatırımları uygun fiyata alabilmek üzerine yoğunlaştırmaları gerekir.

En İyi Hamle Genellikle Sıkıcıdır

Borsa yatırımı yapmak kısa yoldan zengin olma yolu değildir.

En iyi tabiri ile borsa, en ideal ya da orta düzeyde yatırımın büyütülebileceği uzun vade çalışmasıdır.

Yatırımın heyecan verici olması beklenmez. Büyük kazançlar sağlayabilecek yeni firmalardan ise, değerini zaten kanıtlamış şirketlere yatırım yapmak çok daha akıllıcadır.

“Bir dolu seçenek arasında kazandıracak birkaç tane yatırımı seçmek için uğraşmıyoruz. Bunu başaracak kadar zeki değiliz ve olmadığımızı biliyoruz.” &#; Warren Buffett

Sonuç olarak amaç, uzun vadede getiri sağlayacak kaliteli işletmeleri bulmaktır. Eğer bu işi düzgün yapabilirsek portföyümüzün getirisi kendini kurtaracaktır.

Uzun ve başarılı bir hayatı olan çoğu firma, basit ürün ve hizmetler sunan işletmelerdir. Örnek olarak ise atıştırmalık, içecek, diş macunu, ilaç ve benzeri ürünler gösterilebilir.

Bu örnekler çok da heyecan verici seçenekler olmasa da, sektördeki değişimler, bu liderleri koruyacak şekilde yaşanır.

“Alkışlarla karşılanan yatırımlar karşısında dikkatli olun. En iyi yatırım davranışları genellikle sıkıcıdır.” &#; Warren Buffett

Kahraman olmaya çalışmanın ve yatırımlar ile insanları etkilemeye çalışmanın gereği yoktur. Sıkıcı olmak daha iyi bir seçenektir.

Sadece Tanıdığınız ve Güvendiğiniz İnsanları Dinleyin

Yazdığı metinler ve katıldığı röportajlarda Buffett, sadece güvenilir ve işini bilen ekiplere yatırım yapılmasının altını çizer.

Açıkça söylemek gerekirse Buffett, çalışma ortaklarını çok dikkatli bir şekilde seçer. Onların davranışları bir yatırımın uzun vadede başarılı ya da başarısız olmasını sağlayabilir.

“Yönetim hissedarların çıkarlarına karşı duyarsız davrandığında, hissedarlar bunun sonuçları ile uzun yıllar boyunca karşı karşıya kalır.” &#; Warren Buffett

Warren Buffett hemen hemen herkesten daha fazla bu işin içinde olduğu için, kimlerin daha başarılı ve daha güvenilir olduğu hakkında çok daha net ve doğru bilgiye sahip olduğunu biliyor.

Bizim için bu seçimleri yapmak daha zor olsa da, yatırım kararı verirken kimleri dinleyeceğimizi seçebiliriz.

Finans dünyası iyi ve kötü birçok karakteri barındırır. Ne yazık ki birçokları da, yatırımcıların korkuları ve gerçek dışı beklentilerini kullanarak onları av konumunda değerlendirir.

Birçok finans “uzmanı” daha fazla reklam, sansasyonel iddialar ve benzeri yollarla üye kazanmaya ya da size komisyon kazanmak amacı ile satış yapmaya çalışır.

Bu hareketlerin hiçbiri yatırımcıya fayda sağlamaz. Uzman olduğu iddiasındakiler de, sizden daha iyi tahminlerde bulunamazlar. Sadece kendi çıkarları için, güvenilir insan rolü oynarlar.

Aslına bakarsanız, çoğu “uzmanın” verdiği tavsiyeler, sıradan olmaktan daha ileri gitmez.

Borsa, Rolls Royce’a binen insanların metroyu kullanan insanlardan tavsiye aldıkları tek yerdir. &#; Warren Buffett

Yatırımcılar tavsiyem, gerçeklerden şaşmaları, gerçekçi hedefler seçmeleri ve planlarından şaşmamalarıdır.

Kimse varlıklarınızı sizden daha fazla umursamaz. Bu nedenle kime güveneceğinize dikkatli karar verin.

Warren Buffett’ın Yatırım Tavsiyesi Üzerine

Çoğu zaman yatırımı olması gerekenden daha zor hale getiriyoruz. Warren Buffett mantık üzerine kurulu basit bir yaklaşımı benimsiyor. Buffett’ın yatırım tavsiyelerini oldukça makul bulmakla beraber, bu tavsiyeleri uygulamanın her zaman kolay olmadığını da görebiliyorum.

Warren Buffett’ın yatırım tavsiyelerinden bazılarını benimseyerek; uzun vadeye odaklanmak, hakim olduğumuz alanda kalmak, sayıları azaltarak idare edilebilir bir portföy oluşturmak, amacımıza ulaşmamızı kolaylaştıracak adımlardır.

İlginizi çekebilir

Beynimiz, Yatırım Kararlarımızı Nasıl Etkiliyor?

Warren Buffett’tan 10 Önemli Yatırım Tavsiyesi

Dipnot: Paylaşılan bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.